የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ

ተጨማሪዎች

ቁምፊዎች

የግርጌ ማስታወሻዎች

ማጣቀሻዎች


Play button

1299 - 1922

የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ



የኦቶማን ኢምፓየር የተመሰረተው ሐ.1299 በኡስማን 1 ከባይዛንታይን ዋና ከተማ ቁስጥንጥንያ በስተደቡብ በሰሜን ምዕራብ በትንሿ እስያ እንደ ትንሽ ቤይሊክ።እ.ኤ.አ. በ 1326 ኦቶማኖች ትንሿ እስያ ከባይዛንታይን ቁጥጥር በመቁረጥ በአቅራቢያው ያለውን ቡርሳን ያዙ።ኦቶማኖች ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ አውሮፓ የተሻገሩት እ.ኤ.አ. በድል አድራጊነት ወይም በታማኝነት መግለጫዎች የኦቶማን ሱልጣኔት ማደግ።ሱልጣን መህመድ 2ኛ ቆስጠንጢኖፕልን (ዛሬ ኢስታንቡል ትባላለች) በ1453 ድል እንዳደረገ እና ወደ አዲሲቱ የኦቶማን ዋና ከተማነት ሲቀየር፣ ግዛቱ ወደ አውሮፓ፣ ሰሜናዊ አፍሪካ እና መካከለኛው ምስራቅ እየሰፋ ትልቅ ኢምፓየር ሆነ።በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ አብዛኞቹ የባልካን አገሮች በኦቶማን አገዛዝ ሥር በነበሩበት ወቅት፣ የኦቶማን ግዛት በሱልጣን ሰሊም 1ኛ ሥር በከፍተኛ ሁኔታ ጨምሯል፣ በ1517 ኸሊፋነትን በተረከበው ኦቶማንስ ወደ ምሥራቅ ዞሮ ምዕራብ አረቢያን ፣ግብጽን ፣ ሜሶጶጣሚያን እና ሌቫታንን ከሌሎች ግዛቶች ጋር ሲቆጣጠር .በሚቀጥሉት ጥቂት አስርት ዓመታት ውስጥ አብዛኛው የሰሜን አፍሪካ የባህር ዳርቻ (ከሞሮኮ በስተቀር) የኦቶማን ግዛት አካል ሆነ።ግዛቱ በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን በሱለይማን መኩሪያ መሪነት ከፍተኛ ደረጃ ላይ የደረሰ ሲሆን በምስራቅ ከፋርስ ባህረ ሰላጤ እስከ አልጄሪያ በምዕራብ እና ከየመን በደቡብ በኩል እስከ ሃንጋሪ እና በሰሜን የዩክሬን ክፍሎች ተዘርግቷል ።በኦቶማን ውድቀቶች ተሲስ መሠረት፣ የሱሌይማን የግዛት ዘመን የኦቶማን ባሕላዊ፣ ጥበባት፣ እና ፖለቲካዊ ተፅዕኖዎች ባደጉበት የኦቶማን ክላሲካል ዘመን ዙኒዝ ነበር።በ 1683 የቪየና ጦርነት ዋዜማ ላይ ግዛቱ ከፍተኛውን የግዛት ደረጃ ላይ ደርሷል።እ.ኤ.አ. ከ1699 ጀምሮ የኦቶማን ኢምፓየር በቀጣዮቹ ሁለት ምዕተ-አመታት ውስጥ ግዛቱን ማጣት የጀመረው በውስጥ መቀዛቀዝ ፣ ውድ በሆኑ የመከላከያ ጦርነቶች ፣ በአውሮፓውያን ቅኝ ገዥዎች እና በብሔረተኛ ብሔር ተወላጆች መካከል በተነሳው አመጽ ነው።ያም ሆነ ይህ በ19ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ለግዛቱ መሪዎች የዘመናዊነት አስፈላጊነት ታይቷል፣ እናም የግዛቱን ውድቀት ለመመከት የተለያዩ አስተዳደራዊ ለውጦች ተደርገዋል፣ በተለያየ ደረጃም ስኬት ታየ።የኦቶማን ኢምፓየር ቀስ በቀስ መዳከም በ19ኛው መቶ ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ የምስራቁን ጥያቄ አስነሳ።ግዛቱ ያበቃው በአንደኛው የዓለም ጦርነት ከተሸነፈ በኋላ ቀሪው ግዛት በተባበሩት መንግስታት ሲከፋፈሉ ነበር።ህዳር 1 1922 የቱርክን የነጻነት ጦርነት ተከትሎ በቱርክ ታላቁ ፓርላማ መንግስት በአንካራ ውስጥ ሱልጣኔቱ በይፋ ተሰረዘ።የኦቶማን ኢምፓየር ከ600 ለሚበልጡ ዓመታት በዘለቀው የግዛቱ ክፍል በነበሩት የተለያዩ አገሮች ባሕሎች፣ ባሕሎች እና ምግቦች ውስጥ እንደሚታየው በመካከለኛው ምስራቅ እና በደቡብ ምስራቅ አውሮፓ ውስጥ ትልቅ ትሩፋትን ትቷል።
HistoryMaps Shop

መስመር ጎብኚ

1299 - 1453
የኦቶማን ኢምፓየር መነሳትornament
Play button
1299 Jan 1 00:01 - 1323

የዑስማን ህልም

Söğüt, Bilecik, Türkiye
የኡስማን አመጣጥ እጅግ በጣም ግልጽ ያልሆነ ነው፣ እና ከአስራ አራተኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ በፊት ስለ ስራው ምንም የሚታወቅ ነገር የለም ማለት ይቻላል።[1] የ 1299 ኛው ቀን እንደ የንግሥና መጀመሪያ ነው ፣ ነገር ግን ይህ ቀን ከማንኛውም ታሪካዊ ክስተት ጋር አይዛመድም ፣ እና ሙሉ በሙሉ ምሳሌያዊ ነው።እ.ኤ.አ. በ 1300 የቱርክ አርብቶ አደር ጎሳዎች ቡድን መሪ ሆኗል ፣ በዚህም በሰሜናዊ ምዕራብ አናቶሊያን የቢቲኒያ ግዛት በሱጁት ከተማ ዙሪያ ትንሽ ግዛትን አስተዳድሯል።በአጎራባች የባይዛንታይን ግዛት ላይ ተደጋጋሚ ወረራዎችን መርቷል።በተለይም በ1301 ወይም 1302 በባፊየስ ጦርነት የባይዛንታይን ጦርን ድል ካደረገ በኋላ የኡስማን ወታደራዊ እንቅስቃሴ በወረራ ላይ ብቻ የተወሰነ ነበር ምክንያቱም ስኬት ተዋጊዎችን ወደ ተከታዮቹ እንዲስብ አድርጓል። ለከበባ ጦርነት ውጤታማ ቴክኒኮች ገና አልተዘጋጁም።[2] በባይዛንታይን ላይ ባደረገው ወረራ ዝነኛ ቢሆንም፣ ኦስማን ከታታር ቡድኖች እና ከአጎራባች የጀርሚያን ርዕሰ መስተዳድር ጋር ብዙ ወታደራዊ ግጭቶችን ፈጥሯል።ኡስማን በአቅራቢያ ካሉ ቡድኖች፣ ሙስሊም እና ክርስቲያን ጋር ፖለቲካዊ እና የንግድ ግንኙነቶችን በመፍጠር የተካነ ነበር።ቀደም ብሎ፣ የባይዛንታይን መንደር መሪ የሆነውን ኮሴ ሚሃልን ጨምሮ፣ ዘሩ (ሚሃሎግላሪ በመባል የሚታወቀው) በኦቶማን አገልግሎት ውስጥ ከድንበር ተዋጊዎች መካከል ቀዳሚነት የሚኖረውን ጨምሮ በርካታ ታዋቂ ሰዎችን ከጎኑ ስቧል።ኬሴ ሚሃል የክርስቲያን ግሪክ በመሆናቸው ትኩረት የሚስብ ነበር።በመጨረሻ ወደ እስልምና ሲገባ፣ የነበራቸው ጉልህ ታሪካዊ ሚና ኡስማን ሙስሊም ካልሆኑት ጋር ለመተባበር እና በፖለቲካ ድርጅታቸው ውስጥ ለማካተት ያላቸውን ፍላጎት ያሳያል።ቀዳማዊ ዑስማን በድንበር አካባቢ የደርቪሽ ማህበረሰብ መሪ ነበሩ የተባሉትን ታዋቂ የአካባቢውን የሃይማኖት መሪ የሼክ ኢዴባሊ ልጅ በማግባት ህጋዊነቱን አጠናከረ።በኋላም የኦቶማን ጸሃፊዎች ኡስማን ከኤዴባሊ ጋር በነበረበት ወቅት ህልም እንዳጋጠመው በመግለጽ ይህንን ክስተት አስውበውታል፣ በዚህ ጊዜ ዘሮቹ ሰፊ ግዛት እንደሚገዙ በትንቢት ተነግሯል።
▲
●
Play button
1323 Jan 1 - 1359

እግር ወደ አውሮፓ

Bursa, Türkiye
ኦስማን ሲሞት ልጁ ኦርሃን የኦቶማን መሪዎች ሆኖ ተተካ።በ1326 ቡርሳ (ፕሩሳ) ስለተወረረች እና የተቀሩት የክልሉ ከተሞችም ብዙም ሳይቆዩ ስለወደቁ ኦርሃን የቢቲኒያን ዋና ዋና ከተሞች ወረራ ተቆጣጠረ።[2] ቀድሞውኑ በ 1324 ኦቶማኖች የሴልጁክ ቢሮክራሲያዊ ልምዶችን ሲጠቀሙ ነበር እና ሳንቲሞችን የማምረት እና የመክበብ ዘዴዎችን የመጠቀም ችሎታ አዳብረዋል ።በኦርሃን ስር ነበር ኦቶማኖች የእስልምና ሊቃውንትን ከምስራቅ ወደ አስተዳዳሪነት እና ዳኝነት መሳብ የጀመሩት እና የመጀመሪያው ሜድሬስ (ዩኒቨርስቲ) በኢዝኒክ በ 1331 ተመስርቷል [. 3]ኦርሃን የባይዛንታይን ጦርነቶችን ከመዋጋት በተጨማሪ እ.ኤ.አ. በ1345-6 የቱርክን የቃሬሲን ግዛት በመቆጣጠር ወደ አውሮፓ የሚያደርሱትን መሻገሪያ ነጥቦችን በሙሉ በኦቶማን እጅ አስቀምጧል።ልምድ ያካበቱት የቃሬሲ ተዋጊዎች በኦቶማን ጦር ሰራዊት ውስጥ ተካተዋል፣ እና በቀጣይ ወደ ባልካን አገሮች በተደረጉ ዘመቻዎች ውድ ሀብት ነበሩ።ኦርሃን የባይዛንታይን ልዑል ዮሐንስ 6ኛ ካንታኩዜኑስ ሴት ልጅ የሆነውን ቴዎድራን አገባ።እ.ኤ.አ. በ 1346 ኦርሃን የንጉሠ ነገሥቱን ዮሐንስ ቭ ፓሌሎጎስን በመገልበጥ ዮሐንስ 6 ኛን በግልፅ ደገፈ ።ጆን ስድስተኛ አብሮ ንጉሠ ነገሥት በሆነ ጊዜ (1347-1354) ኦርሃን በ 1352 የጋሊፖሊን ባሕረ ገብ መሬት እንዲወረር ፈቅዶለታል ፣ ከዚያ በኋላ ኦቶማኖች በአውሮፓ ውስጥ በ 1354 በ Çimpe ካስል ውስጥ የመጀመሪያውን ቋሚ ምሽግ አገኙ ። ኦርሃን በአውሮፓ ላይ ጦርነት ለመቀጠል ወሰነ አናቶሊያን ቱርኮች ​​በባይዛንታይን እና በቡልጋሪያውያን ላይ በትሬስ ለሚካሄደው ወታደራዊ ዘመቻ እንደ መፈልፈያ ለመጠበቅ በጋሊፖሊ እና በአካባቢው ሰፈሩ።አብዛኛው የምስራቃዊ ትሬስ በአስር አመታት ውስጥ በኦቶማን ሃይሎች የተወረረ ሲሆን በቋሚነት በከባድ ቅኝ ግዛት በኦርሃን ቁጥጥር ስር ወድቋል።የመጀመሪያዎቹ የTrachian ወረራዎች ኦቶማኖች ቁስጥንጥንያ ከባልካን ድንበሮች ጋር የሚያገናኙትን ዋና ዋና የምድር ላይ የመገናኛ መስመሮችን ስትራቴጂካዊ በሆነ መንገድ እንዲራቁ አድርጓቸዋል፣ ይህም የተስፋፋውን ወታደራዊ እንቅስቃሴ አመቻችቷል።በተጨማሪም፣ በባልካን አገሮች እና በምዕራብ አውሮፓ ከሚገኙት አጋሮቹ ጋር በቀጥታ ከመሬት ጋር በመገናኘት በባይዛንቲየም የምትገኝ ትሬስ ውስጥ የሚገኘውን አውራ ጎዳናዎች መቆጣጠር።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ጆን አምስተኛ ከኦርሃን ጋር በ 1356 ለትራይሺያን ኪሳራ የሚያውቀውን የማይመች ስምምነት ለመፈረም ተገደደ።ለሚቀጥሉት 50 ዓመታት ኦቶማኖች በባልካን ውስጥ ሰፊ ግዛቶችን በመቆጣጠር እስከ ዛሬዋ ሰርቢያ በስተሰሜን ደርሰዋል።ኦቶማኖች ወደ አውሮፓ የሚወስዱትን የመተላለፊያ መንገዶችን ሲቆጣጠሩ በአናቶሊያ ከሚገኙት የቱርክ ርእሰ መስተዳድሮች ከፍተኛ ጥቅም አግኝተዋል፣ ምክንያቱም አሁን በባልካን ድንበር ላይ በተደረጉ ወረራዎች ከፍተኛ ክብር እና ሀብት ማግኘት ይችላሉ።
▲
●
Play button
1329 Jun 10

የፔሌካኖን ጦርነት

Çukurbağ, Nicomedia, İzmit/Koc
በ1328 አንድሮኒከስ ሲገባ፣ በአናቶሊያ የሚገኙት ኢምፔሪያል ግዛቶች ከዘመናዊቷ ቱርክ በስተ ምዕራብ ከሞላ ጎደል በአስደናቂ ሁኔታ ቀንሰዋል።አንድሮኒከስ አስፈላጊ የተከበቡትን የኒቆሚዲያ እና የኒቂያ ከተሞችን ለማስታገስ ወሰነ እና ድንበሩን ወደ የተረጋጋ ቦታ ለመመለስ ተስፋ አድርጓል።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒከስ ሣልሳዊ ቅጥረኛ ጦር ሰብስቦ ወደ አናቶሊያ በኮካኤሊ ባሕረ ገብ መሬት ላይ ሄደ።ነገር ግን አሁን ባሉት የዳሪካ ከተሞች፣ በወቅቱ ፔሌካኖን በተባለ ቦታ፣ ከዩስክዳር ብዙም በማይርቅ ቦታ፣ ከኦርሃን ወታደሮች ጋር ተገናኘ።በፔሌካኖን በተካሄደው ጦርነት የባይዛንታይን ጦር በኦርሃን ዲሲፕሊን ወታደሮች ተሸነፈ።ከዚያ በኋላ አንድሮኒከስ የኮካኤሊ መሬቶችን መልሶ የማግኘት ሀሳቡን ትቶ ከኦቶማን ኃይሎች ጋር የመስክ ጦርነት አላደረገም።
▲
●
የኒቂያ ከበባ
የኒቂያ ከበባ ©HistoryMaps
1331 Jan 1

የኒቂያ ከበባ

İznik, Bursa, Türkiye
በ1326፣ በኒቂያ ዙሪያ ያሉ መሬቶች በኡስማን ቀዳማዊ እጅ ወድቀዋል።በተጨማሪም የቢዛንታይን ዋና ከተማ ለቁስጥንጥንያ ቅርብ የሆነ ዋና ከተማ በማቋቋም የቡርሳን ከተማ ያዘ።እ.ኤ.አ. በ 1328 የኦስማን ልጅ ኦርሃን ከ 1301 ጀምሮ በተቆራረጠ እገዳ ውስጥ የነበረችውን የኒቂያ ከበባ ጀመረ ። ኦቶማኖች ከተማዋን በሐይቅ ዳር ወደብ የመቆጣጠር ችሎታ አልነበራቸውም።በውጤቱም, ከበባው ምንም መደምደሚያ ሳይደርስ ለብዙ አመታት ዘልቋል.እ.ኤ.አ. በ 1329 ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒከስ III ከበባውን ለመስበር ሞከረ።ኦቶማኖችን ከኒኮሜዲያ እና ከኒቂያ ለማባረር የእርዳታ ሃይልን መርቷል።ከአንዳንድ ጥቃቅን ስኬቶች በኋላ ግን ኃይሉ በፔሌካኖን ተገላቢጦሽ ተሰቃይቶ ራሱን አገለለ።ምንም ውጤታማ ኢምፔሪያል ኃይል ድንበሩን ወደነበረበት መመለስ እና ኦቶማንን ማባረር እንደማይችል ግልጽ በሆነ ጊዜ, ከተማዋ በ 1331 ወደቀች.
▲
●
የኒኮሚዲያ ከበባ
የኒኮሚዲያ ከበባ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1333 Jan 1

የኒኮሚዲያ ከበባ

İzmit, Kocaeli, Türkiye
በ1331 በኒቂያ የባይዛንታይን ሽንፈትን ተከትሎ የኒኮሚዲያ መጥፋት ለባይዛንታይን የጊዜ ጉዳይ ብቻ ነበር።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ የኦቶማን መሪ ኦርሃንን ጉቦ ለመስጠት ሞክሮ ነበር፣ ነገር ግን በ1337 ኒኮሜዲያ ጥቃት ደርሶበት በኦቶማን እጅ ወደቀ።የባይዛንታይን ግዛት ከዚህ ሽንፈት አላገገመም;የመጨረሻው የአናቶሊያ ምሽግ የባይዛንቲየም ወድቋል ፣ ከፊላዴልፊያ በስተቀር ፣ በጄርሚያኒዶች እስከ 1396 ድረስ ተከቦ ነበር።
▲
●
ሰሜን ምዕራብ አናቶሊያ
የሰሜን ምዕራብ አናቶሊያ ቁጥጥር ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1345 Jan 1

ሰሜን ምዕራብ አናቶሊያ

Bergama, İzmir, Türkiye
ኦርሃን በ1345-6 የቱርክን የቃሬሲ ግዛት በመግዛት ወደ አውሮፓ የሚያደርሱትን መሻገሪያ ነጥቦች በኦቶማን እጅ አስቀምጧል።ልምድ ያካበቱት የቃሬሲ ተዋጊዎች በኦቶማን ጦር ሰራዊት ውስጥ ተካተዋል፣ እና በቀጣይ ወደ ባልካን አገሮች በተደረጉ ዘመቻዎች ውድ ሀብት ነበሩ።በካሬሲ ድል፣ በሰሜን ምዕራብ አናቶሊያ ከሞላ ጎደል በኦቶማን ቤይሊክ ተካቷል፣ እና አራቱ የቡርሳ ከተሞች፣ ኒኮሜዲያ ኢዝሚት፣ ኒቂያ፣ ኢዝኒክ እና ጴርጋሞን (ቤርጋማ) የስልጣን ምሽግ ሆነዋል።የቃሬሲ መግዛቱ ኦቶማኖች በዳርዳኔልስ በኩል በሩሚሊያ ውስጥ የአውሮፓን መሬቶች ወረራ እንዲጀምሩ አስችሏቸዋል።
▲
●
ጥቁር ሞት
በባይዛንታይን ግዛት ውስጥ ጥቁር ሞት. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1346 Jan 1

ጥቁር ሞት

İstanbul, Türkiye
የጥቁር ሞት ለባይዛንታይን ግዛት አጥፊ ነበር።በ1346 መገባደጃ ላይ አናቶሊያ ደረሰ እና በ1347 ቁስጥንጥንያ ደረሰ። እንደ አውሮፓው ሁሉ የጥቁር ሞት በዋና ከተማው እና በሌሎች ከተሞች ውስጥ ከፍተኛ ቁጥር ያለው ህዝብን አስወግዶ በከተሞች እና በገጠር ያለውን የኢኮኖሚ እና የግብርና ሁኔታን አባብሶታል።ጥቁሩ ሞት ባይዛንቲየምን ክፉኛ አጠፋው በተለይም በ1320ዎቹ እና 1340ዎቹ ውስጥ ከሁለት የእርስ በርስ ጦርነቶች በኋላ የተከሰተ ሲሆን ይህም ግዛቱ ከገንዘብ የተነጠቀ እና ለቬኒስ ፣ ለጄኖስ እና ለኦቶማን ጣልቃ ገብነት እና ወረራ የተጋለጠ ነው።ከ 1346 እስከ 1352 ወረርሽኙ የባይዛንታይን ከተሞችን በመውደቁ ህዝባቸውን እያሟጠጠ እና እነሱን የሚከላከሉ ጥቂት ወታደሮችን ትቶ ነበር።
▲
●
ትሬስ
ኦቶማኖች ትሬስን አሸነፉ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1352 Jan 1

ትሬስ

Thrace, Plovdiv, Bulgaria
ኦርሃን በአውሮፓ ላይ ጦርነት ለመግጠም ወሰነ፣ አናቶሊያን ቱርኮች በጋሊፖሊ እና አካባቢው ሰፍረው በትሬስ በባዛንታይን እና በቡልጋሪያውያን ላይ ለሚደረገው ወታደራዊ ዘመቻ መንደርደሪያ ሆነው ሰፍረው ነበር።አብዛኛው የምስራቃዊ ትሬስ በአስር አመታት ውስጥ በኦቶማን ሃይሎች የተወረረ ሲሆን በቋሚነት በከባድ ቅኝ ግዛት በኦርሃን ቁጥጥር ስር ወድቋል።የመጀመሪያዎቹ የTrachian ወረራዎች ኦቶማኖች ቁስጥንጥንያ ከባልካን ድንበሮች ጋር የሚያገናኙትን ዋና ዋና የምድር ላይ የመገናኛ መስመሮችን ስትራቴጂካዊ በሆነ መንገድ እንዲራቁ አድርጓቸዋል፣ ይህም የተስፋፋውን ወታደራዊ እንቅስቃሴ አመቻችቷል።በተጨማሪም፣ በባልካን አገሮች እና በምዕራብ አውሮፓ ከሚገኙት አጋሮቹ ጋር በቀጥታ ከመሬት ጋር በመገናኘት በባይዛንቲየም የምትገኝ ትሬስ ውስጥ የሚገኘውን አውራ ጎዳናዎች መቆጣጠር።
▲
●
የአድሪያኖፕል ድል
የአድሪያኖፕል ድል ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1362 Jan 1 - 1386

የአድሪያኖፕል ድል

Edirne, Türkiye
በ1354 የጋሊፖሊን በኦቶማኖች መያዙን ተከትሎ የቱርክ በደቡብ ባልካን አገሮች መስፋፋት ፈጣን ነበር።የቅድሚያው ዋና ኢላማ አድሪያኖፕል ነበር፣ እሱም ሦስተኛዋ በጣም አስፈላጊ የባይዛንታይን ከተማ (ከቁስጥንጥንያ እና ከተሰሎንቄ በኋላ) ነበረች።አድሪያኖፕል በቱርኮች ላይ የወደቀበት ቀን በምንጭ ጽሑፉ ውስጥ ባለው ልዩነት ምክንያት በሊቃውንት መካከል ክርክር ተነስቷል።ከድል በኋላ ከተማይቱ ኤዲርኔ ተብሎ ተሰየመ። የአድሪያኖፕል ወረራ በኦቶማን አውሮፓ ታሪክ ውስጥ ትልቅ ለውጥ ያመጣል።ይልቁንም የአድሪያኖፕል ወደ አዲሱ የኦቶማን ዋና ከተማ የኤዲርኔ መቀየሩ ኦቶማኖች በአውሮፓ በቋሚነት ለመኖር እንዳሰቡ ለአካባቢው ህዝብ አመልክቷል።
▲
●
ሩሜሊያ
የማርቲዛ ሸለቆ ቅኝ ግዛት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1363 Jan 1

ሩሜሊያ

Edirne, Türkiye
ኦርሃን እና ሙራድ በማሪትዛ ሸለቆ ውስጥ በኤደርኔ ብዙ ቱርኮችን እና ሙስሊሞችን አስፍረዋል።ይህ ‘ቲማሮች’ እና ‘ቲማሮቶች’ የሚሉትን ቃላት መስማት ስንጀምር ነው።(አባሪውን ይመልከቱ)የቲማር ስርዓት ለሱልጣኑ ጦር የቱርክ ፈረሰኞች ምንጭ ዋስትና ሰጥቷል።ይህ ቅኝ ግዛት በደቡብ ምስራቅ አውሮፓ ዙሪያ ተፈጠረ, እሱም በመጨረሻ Rumelia በመባል ይታወቃል.ሩሜሊያ ለኦቶማን ግዛት ሁለተኛዋ የልብ ሀገር እና ማዕከላዊ ትሆናለች።በአንዳንድ መንገዶች ከአናቶሊያ የበለጠ አስፈላጊ ሆነ.ከዚህ አዲስ ምድር የሚገኘው የማዕድን እና የእንጨት ሀብቶች በኋላ ላይ ለኦቶማን ሱልጣኖች ቀሪውን አናቶሊያን ለማሸነፍ የሚያስችል ዘዴ ሰጡ።
▲
●
Play button
1363 Jan 1

Janissary ተመሠረተ

Edirne, Türkiye
የጃኒሳሪስ ምስረታ በሙራድ 1 (አር. 1362-1389) የኦቶማን ኢምፓየር ሶስተኛ ገዥ የግዛት ዘመን ነው።ኦቶማኖች በጦርነት በተወሰዱ ባሪያዎች ላይ አንድ አምስተኛ ቀረጥ ያወጡ ነበር እናም ሱልጣኖቹ የጃኒሳሪ ኮርፕስን ለሱልጣኑ ብቻ ታማኝ የሆነ የግል ጦር አድርገው በመጀመሪያ የገነቡት ከዚህ የሰው ሃይል ስብስብ ነበር።[26]ከ 1380 ዎቹ እስከ 1648, Janissaries በ devşirme ሥርዓት በኩል ተሰብስበው ነበር 1648. [27] ይህ ሙስሊም ያልሆኑ ወንዶች ልጆች መውሰድ (ባርነት) ነበር, [28] በተለይም አናቶሊያን እና የባልካን ክርስቲያኖች;አይሁዶች ለዴቭሽርሜ ተገዢ አልነበሩም፣ እንዲሁም የቱርኪክ ቤተሰቦች ልጆች አልነበሩም።ይሁን እንጂ አይሁዶች ወደ ስርዓቱ ለመመዝገብ እንደሞከሩ የሚያሳይ ማስረጃ አለ.አይሁዶች በጃኒሽሪ ጦር ውስጥ እንዲገቡ አይፈቀድላቸውም ነበር, እና ስለዚህ በተጠረጠሩ ጉዳዮች, ሙሉው ቡድን ወደ ኢምፔሪያል አርሴናል እንደ ተዘዋዋሪ ሰራተኞች ይላካል.ከ1603-1604 ከቦስኒያ እና ከአልባኒያ የክረምቱ ቀረጥ የወጡ የኦቶማን ሰነዶች ለአንዳንድ ህፃናት አይሁዳዊ (şekine-i Arz-ı yahudi) ሊሆኑ እንደሚችሉ ትኩረት እንዲስብ ጽፈዋል።ኢንሳይክሎፔዲያ ብሪታኒካ እንደገለጸው “በመጀመሪያዎቹ ጊዜያት ሁሉም ክርስቲያኖች ያለ አድልዎ ተመዝግበው ነበር፤ ከጊዜ በኋላ አሁን አልባኒያ፣ ቦስኒያ እና ቡልጋሪያ ከሚባሉት አገሮች የመጡ ተመራጭ ነበሩ።[29]
▲
●
Play button
1371 Sep 26

የማሪሳ ጦርነት

Maritsa River
Ugljesa, ሰርቢያዊ ዲፖፖት የኦቶማን ቱርኮች ወደ መሬታቸው እየተቃረቡ ያለውን አደጋ በመገንዘብ በእነርሱ ላይ ጥምረት ለመፍጠር ሞከረ.ምሽጎችን እና ከተማዎችን ለመከላከል ከመሞከር ይልቅ እነሱን ከአውሮፓ ማባረር ነበር ።የሰርቢያ ጦር 50,000 – 70,000 ሰው ነበረ።Despot Uglješa ሙራድ 1ኛ በትንሿ እስያ በነበረበት ወቅት በዋና ከተማቸው በኤዲርን በኦቶማኖች ላይ ድንገተኛ ጥቃት ለመሰንዘር ፈለገ።የኦቶማን ጦር በጣም ትንሽ ነበር ፣ የባይዛንታይን ግሪካዊ ምሁር ላኦኒኮስ ቻልኮኮንዴልስ እና የተለያዩ ምንጮች ለ 800 ሰዎች ቁጥር እስከ 4,000 ይሰጡታል ፣ ግን በላቁ ስልቶች ፣ በሰርቢያ ካምፕ ላይ የምሽት ወረራ በማድረግ Şâhin Paşa የሰርቢያን ጦር ማሸነፍ ችሏል። እና ንጉስ ቩካሲንን እና ዴስፖት ኡግልጄሻን ግደሉ።በሺዎች የሚቆጠሩ ሰርቦች ተገድለዋል፣ እና በሺዎች የሚቆጠሩ ለመሸሽ ሲሞክሩ ማሪሳ ወንዝ ውስጥ ሰጠሙ።ከጦርነቱ በኋላ ማሪሳ በደም ቀይ ቀይሮ ሮጠ።
▲
●
ቡልጋሪያውያን የኦቶማን ገዢዎች ይሆናሉ
ቡልጋሪያውያን የኦቶማን ገዢዎች ይሆናሉ። ©HistoryMaps
1373 Jan 1

ቡልጋሪያውያን የኦቶማን ገዢዎች ይሆናሉ

Bulgaria
እ.ኤ.አ. በ 1373 ኢቫን ሺሽማን የቡልጋሪያው ኢምፓሪ አዋራጅ የሆነ የሰላም ስምምነት ለመደራደር ተገደደ፡ እሱ የኦቶማን ቫሳል ሆነ በሙራድ እና በሺሽማን እህት ኬራ ታማራ መካከል በጋብቻ መካከል ያለውን ጥምረት ያጠናክራል።ለማካካስ፣ ኦቶማኖች ኢህቲማን እና ሳሞኮቭን ጨምሮ አንዳንድ የተወረሩ መሬቶችን መልሰዋል።
▲
●
የዱብሮቭኒክ ጦርነት
የዱብሮቭኒክ ጦርነት ©HistoryMaps
1378 Jan 1

የዱብሮቭኒክ ጦርነት

Paraćin, Serbia
በ1380ዎቹ አጋማሽ የሙራድ ትኩረት እንደገና በባልካን አገሮች ላይ አተኩሯል።የቡልጋሪያ ቫሳል ሺሽማን ከዋላቺያ ቮይቮድ ዳን አንደኛ ከዋላቺያ (ከ1383-86) ጋር በተደረገ ጦርነት ተጠምዶ በ1385 ሙራድ ከባልካን ተራሮች በስተደቡብ የቀረውን የቡልጋሪያ ይዞታ ሶፊያን ወሰደ። አስፈላጊው የቫርዳር-ሞራቫ ሀይዌይ ሰሜናዊ ጫፍ።የዱብራቪኒካ ጦርነት ስለ ማንኛውም የኦቶማን እንቅስቃሴ ወደ ልዑል አልዛር ግዛት ለመጀመሪያ ጊዜ የተጠቀሰው ታሪካዊ ነው።ምንም እንኳን ስለ ጦርነቱ ዝርዝር መረጃ እምብዛም ባይሆንም የሰርቢያ ጦር በድል ወጣ።ከዚህ ጦርነት በኋላ እ.ኤ.አ. በ1386 ቱርኮች ወደ ሰርቢያ አልገቡም ፣ ሰራዊታቸው በፕሎኒክ አቅራቢያ በተሸነፈበት ጊዜ።
▲
●
የሶፊያ ከበባ
የሶፊያ ከበባ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1382 Jan 1

የሶፊያ ከበባ

Sofia, Bulgaria
የሶፊያ ከበባ በ 1382 ወይም 1385 በቡልጋሪያ እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል እየተካሄደ ያለው ግጭት አካል ሆኖ ነበር.እ.ኤ.አ. በ 1373 የቡልጋሪያው ንጉሠ ነገሥት ኢቫን ሺሽማን የኦቶማንን ጥንካሬ በመገንዘብ የቫሳላጅ ስምምነትን ፈጠረ እና እህቱ ኬራ ታማራ አንዳንድ የተወረሩ ምሽጎች እንዲመለሱ ሱልጣን ሙራድን 1 እንድታገባ አመቻችቶ ነበር።ይህ የሰላም ስምምነት ቢኖርም በ1380ዎቹ መጀመሪያ ላይ ኦቶማኖች ወታደራዊ ዘመቻቸውን ቀጠሉ እና ወደ ሰርቢያ እና መቄዶንያ የሚወስዱትን አስፈላጊ የመገናኛ መስመሮችን የምትቆጣጠረውን ሶፊያ ስትራቴጅካዊ ጠቀሜታ ያለው ከተማን ከበቡ።እንደ አለመታደል ሆኖ ስለ ከበባው የታሪክ መዛግብት በጣም አናሳ ነው።መጀመሪያ ላይ ኦቶማኖች የከተማውን መከላከያ ለመጣስ ያልተሳኩ ሙከራዎችን አድርገው አዛዛቸው ላላ ሻሂን ፓሻ ከበባውን ለመተው እንዲያስብ አድርጓል።ሆኖም አንድ የቡልጋሪያ ከዳተኛ የከተማዋን አስተዳዳሪ ባን ያኑካ የአደን ዘመቻ በማስመሰል ምሽግ አውጥቶ በማውጣት በቱርኮች ተይዟል።ቡልጋሪያውያን መሪ አልባ ሆነው በመቅረታቸው በመጨረሻ እጃቸውን ሰጡ።የከተማዋ ግንብ ፈርሷል፣ እናም የኦቶማን ጦር ሰራዊት እዚያው ቆሞ ነበር።ይህ ድል ኦቶማኖች ወደ ሰሜን ምዕራብ እንዲራመዱ አስችሏቸዋል በመጨረሻም ፒሮት እና ኒስን በ1386 በመያዝ በቡልጋሪያ እና በሰርቢያ መካከል አጥር ፈጠረ።
▲
●
ኦቶማኖች ኒስን ያዙ
ኦቶማኖች ኒስን ያዙ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1385 Jan 1

ኦቶማኖች ኒስን ያዙ

Niš, Serbia
በ1385፣ ለ25 ቀናት ከበባ በኋላ፣ የኦቶማን ኢምፓየር የኒሽ ከተማን ያዘ።የኒሽ መያዙ ኦቶማኖች በክልሉ ላይ ያላቸውን ቁጥጥር እንዲያጠናክሩ እና በባልካን አገሮች ያላቸውን ተፅዕኖ የበለጠ እንዲያሰፋ አስችሏቸዋል።በተጨማሪም በቡልጋሪያ እና በሰርቢያ መካከል ኦቶማንን በማጋጨት ከፍተኛ ሚና ተጫውቷል ይህም በአካባቢው እየተከሰቱ ባሉ ግጭቶች ተለዋዋጭነት ላይ ተጽዕኖ አሳድሯል.
▲
●
የፕሎኒክ ጦርነት
የፕሎኒክ ጦርነት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1386 Jan 1

የፕሎኒክ ጦርነት

Pločnik, Serbia
ሙራድ በ1386 ኒስን ያዘ፣ ምናልባት ብዙም ሳይቆይ የሰርቢያዊው ላዛር የኦቶማን ቫሳላጅን እንዲቀበል አስገድዶታል።ወደ ሰሜናዊው - ወደ መካከለኛው የባልካን አገሮች እየገፋ ሲሄድ ፣ ሙራድ በ''በኢንጋቲያ'' በኩል ወደ ምዕራብ ወደ መቄዶንያ የሚዘዋወረው ኃይል ነበረው ፣ ይህም እስከዚያ ጊዜ ድረስ ከዚያ እጣ ፈንታ ያመለጡ የክልል ገዥዎችን አስገድዶ ነበር።በ1385 አንድ ቡድን ወደ አልባኒያ አድሪያቲክ የባሕር ዳርቻ ደረሰ። ሌላው በ1387 ተሰሎንቄን ወሰደ። የባልካን ክርስቲያናዊ መንግሥታት ቀጣይነት ያለው ነፃነት አደጋው በሚያስገርም ሁኔታ ታየ።በ1387 የአናቶሊያን ጉዳይ ሙራድን የባልካን አገሮችን ለቆ እንዲወጣ ሲያስገድድ የሰርቢያና የቡልጋሪያ አገልጋዮቹ ከእሱ ጋር ያላቸውን ግንኙነት ለመቁረጥ ሞክረው ነበር።ላዛር ከቦስኒያ ከTvrtko I እና ከቪዲን ስትራሲሚር ጋር ጥምረት ፈጠረ።የቫሳል ግዴታውን እንዲወጣ የኦቶማን ጥያቄን ውድቅ ካደረገ በኋላ, ወታደሮች በእሱ ላይ ተላኩ.ላዛር እና ቲቪትኮ ከቱርኮች ጋር ተገናኝተው ከኒሽ በስተ ምዕራብ በምትገኘው ፕሎክኒክ አሸነፏቸው።በክርስቲያን ባልንጀሮቹ መኳንንት የተደረገው ድል ሺሽማን የኦቶማን ቫሳላጅን በማፍሰስ የቡልጋሪያን ነፃነት እንዲያረጋግጥ አበረታቶታል።
▲
●
የቢሌካ ጦርነት
የቢሌካ ጦርነት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1388 Aug 26

የቢሌካ ጦርነት

Bileća, Bosnia and Herzegovina
ሙራድ በ1388 ከአናቶሊያ ተመለሰ እና በቡልጋሪያ ገዢዎች ሺሽማን እና ስራሲሚር ላይ የመብረቅ ዘመቻ ከፍቷል፣ እነሱም በፍጥነት ለቫሳል እንዲገዙ ተገደዱ።ከዚያም አልዓዛር የእርሱን አገልጋይ እንዲያውጅና ግብር እንዲከፍል ጠየቀ።በፕሎክኒክ በተደረገው ድል በመተማመን፣ የሰርቢያው ልዑል ፈቃደኛ ባለመሆኑ ለተወሰኑ የኦቶማን አፀፋዊ ጥቃት ለእርዳታ ወደ ቦስኒያው Tvrtko እና አማቹ እና የሰሜን መቄዶንያ እና የኮሶቮ ገዥ ቩክ ብራንኮቪች ዞረ።የቢሌካ ጦርነት በኦገስት 1388 የተካሄደው በቦስኒያ ግዛት በታላቁ ዱክ ቭላትኮ ቩኮቪች የሚመራው እና የኦቶማን ኢምፓየር በላላ ሻሂን ፓሻ መሪነት መካከል ነው።የኦቶማን ጦር የግዛቱን ደቡባዊ ክልል ሁም ገባ።ከቀናት ዘረፋ በኋላ ወራሪዎች ከዱብሮቭኒክ ሰሜናዊ ምስራቅ በምትገኘው ቢሌካ ከተማ አቅራቢያ ከመከላከያ ሰራዊት ጋር ተጋጨ።ጦርነቱ በኦቶማን ሽንፈት ተጠናቀቀ።
▲
●
Play button
1389 Jan 1 - 1399

አናቶሊያን እና ግጭትን ከቲሙር ጋር አንድ ማድረግ

Bulgaria
ቀዳማዊ ባየዚድ አባቱ ሙራድ ሲገደሉ የሱልጣንነትን ስልጣን ተረከቡ።በጥቃቱ ተቆጥቶ ሁሉም የሰርቢያ ምርኮኞች እንዲገደሉ አዘዘ;ቤይዚድ፣ “ተንደርቦልት”፣ የኦቶማን የባልካን ወረራዎችን በማስፋፋት ትንሽ ጊዜ አጥቷል።በሰርቢያ እና በደቡባዊ አልባኒያ ወረራ በማድረግ ድሉን ተከትሎ አብዛኞቹን የአካባቢው መሳፍንት ወደ ቫሳሌጅ አስገደዳቸው።ሁለቱም የቫርዳር-ሞራቫ ሀይዌይ ደቡባዊ ዝርጋታ ለመጠበቅ እና ወደ ምዕራብ ወደ አድሪያቲክ የባህር ዳርቻ በቋሚነት ለማስፋፋት የሚያስችል ጠንካራ መሰረት ለመመስረት ባያዚድ በመቄዶኒያ በቫርዳር ወንዝ ሸለቆ ላይ ብዙ ቁጥር ያላቸውን ''ይሩክ'' ሰፈረ።እ.ኤ.አ. በ 1396 የሃንጋሪ ንጉስ ሲጊስሙንድ በኦቶማን ጦር ላይ የመስቀል ጦርነት አነሳ ።የመስቀል ጦሩ በዋናነት የሃንጋሪ እና የፈረንሣይ ባላባት ያቀፈ ነበር ነገርግን አንዳንድ የዋላቺያን ወታደሮችን ያካተተ ነበር።ምንም እንኳን በስም በሲጊዝም ቢመራም የትዕዛዝ ቅንጅት አልነበረውም።የመስቀል ጦረኞች ዳኑቤን አቋርጠው በቪዲን በኩል ዘመቱ እና ኒኮፖል ደረሱ እና ከቱርኮች ጋር ተገናኙ።መሪዎቹ የፈረንሣይ ባላባቶች የሲጊዝምድን የውጊያ ዕቅዶችን ለመከተል ፈቃደኛ አልሆኑም ፣ ይህም አስከፊ ሽንፈታቸውን አስከትሏል።ስራሲሚር የመስቀል ጦረኞች በቪዲን እንዲያልፉ ስለፈቀደ፣ ባየዚድ መሬቶቹን ወረረ፣ እስረኛውን ወሰደ እና ግዛቶቹን ተቀላቀለ።በቪዲን ውድቀት፣ ቡልጋሪያ ሕልውናዋን አቆመ፣ በኦቶማን ቀጥተኛ ወረራ ሙሉ በሙሉ የጠፋ የመጀመሪያው የባልካን ክርስቲያን ግዛት ሆነች።ኒኮፖልን ተከትሎ ባየዚድ ሃንጋሪን፣ ዋላቺያን እና ቦስኒያን በመውረር እራሱን ረክቷል።አብዛኛውን አልባኒያን ድል አድርጎ የቀሩትን የሰሜናዊ የአልባኒያ ጌቶች ወደ ቫሳሌጅ አስገደዳቸው።አዲስ፣ ግማሽ ልብ ያለው የቁስጥንጥንያ ከበባ ተደረገ፣ ነገር ግን በ1397 ንጉሠ ነገሥት ማኑኤል II፣ የባየዚድ ቫሳል፣ ሱልጣኑ የወደፊት የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥታትን ሁሉ እንዲያረጋግጥ ከተስማማ በኋላ ተነስቷል።ባየዚድ በላዛሬቪች የሚመራ ሰርቦችን ጨምሮ በዋናነት የባልካን ቫሳል ወታደሮችን ያቀፈ ጦር ይዞ ሄደ።ብዙም ሳይቆይ በማዕከላዊ እስያ ገዥ ቲሙር አናቶሊያ ላይ ወረራ ገጠመው።በ1400 አካባቢ ቲሙር ወደ መካከለኛው ምስራቅ ገባ።ቲሙር በምስራቅ አናቶሊያ ጥቂት መንደሮችን ዘርፎ ከኦቶማን ኢምፓየር ጋር ግጭት ጀመረ።በነሀሴ 1400 ቲሙር እና ሰራዊቱ የሲቫስን ከተማ በእሳት አቃጥለው ወደ ዋናው ምድር ገቡ።ሠራዊታቸው በ1402 ከአንካራ ውጭ በአንካራ ጦርነት ተገናኘ።ኦቶማኖች ተሸንፈው ባይዚድ ተማርከው በምርኮ ሞቱ።ከ1402 እስከ 1413 ድረስ የዘለቀ የእርስ በርስ ጦርነት በባዬዚድ በሕይወት በነበሩት ልጆች መካከል ተፈጠረ።በኦቶማን ታሪክ ውስጥ ኢንተርሬግኑም ተብሎ የሚታወቀው ይህ ትግል በባልካን አገሮች ውስጥ የነበረውን የኦቶማን መስፋፋት ለጊዜው አቁሟል።
▲
●
Play button
1389 Jun 15

የኮሶቮ ጦርነት

Kosovo Polje
በማሪሳ ጦርነት አብዛኛው የሰርቢያ መኳንንት በኦቶማኖች ተደምስሷል።በቀድሞው ኢምፓየር ሰሜናዊ ክፍል (የሞራቪያ ሰርቢያ) ገዥ የነበረው ልዑል ላዛር የኦቶማንን ስጋት ስላወቀ በእነሱ ላይ ዘመቻ ለማድረግ ዲፕሎማሲያዊ እና ወታደራዊ ዝግጅት ጀመረ።የኮሶቮ ጦርነት በሰኔ 15 ቀን 1389 በሰርቢያው ልዑል ላዛር ኸሬቤልጃኖቪች በሚመራ ጦር እና በኦቶማን ኢምፓየር ወራሪ ጦር መካከል በሱልጣን ሙራድ ሁዳቬንዲጋር ተካሄዷል።ጦርነቱ የተካሄደው በሰርቢያዊው ባላባት ቩክ ብራንኮቪች በሚገዛው ግዛት በኮሶቮ ሜዳ ሲሆን ከዘመናዊቷ የፕሪስቲና ከተማ በስተሰሜን ምዕራብ 5 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ በምትገኘው ኮሶቮ ዛሬ ነው።በልዑል ላዛር የሚመራው ጦር የራሱ ወታደሮች፣ በብራንኮቪች የሚመራ ጦር እና ከቦስኒያ በንጉስ ቲቪርትኮ የተላከ ጦር በቭላትኮ ቩኮቪች የሚታዘዝ ጦር ያቀፈ ነበር።ልዑል ላዛር የሞራቪያን ሰርቢያ ገዥ እና በጊዜው ከሰርቢያ ክልላዊ ገዥዎች መካከል በጣም ኃያል የነበረ ሲሆን ብራንኮቪች የብራንኮቪች አውራጃን እና ሌሎች አካባቢዎችን በመግዛት ላዛርን እንደ አለቃው አውቆ ነበር።ስለ ጦርነቱ አስተማማኝ የታሪክ ዘገባዎች እምብዛም አይደሉም።ከሁለቱም ሠራዊት ውስጥ በብዛት ተጠራርጎ ጠፋ፣ እና አልዓዛር እና ሙራድ ተገድለዋል።ነገር ግን፣ የሰርቢያ የሰው ሃይል ተሟጦ እና ወደፊት የኦቶማን ዘመቻዎች ላይ ትልቅ ሰራዊት የማሰለፍ አቅም አልነበረውም፣ ይህም ከአናቶሊያ በመጡ አዲስ የተጠባባቂ ሃይሎች ላይ ተመስርቷል።በዚህም ምክንያት ቀደም ሲል የኦቶማን ቫሳል ያልሆኑት የሰርቢያ ርዕሳነ መስተዳድሮች በሚቀጥሉት ዓመታት ውስጥ እንዲሁ ሆነዋል።
▲
●
ሱልጣን ባይዚድ
ባየዚድ ሱልጣን ይባላል ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1389 Jun 16

ሱልጣን ባይዚድ

Kosovo
ባየዚድ 1 (ብዙውን ጊዜ ይልዲሪም ፣ “ነጎድጓድ ቦልት”) የተሰኘው የሱልጣንነት ስልጣን በኮሶቮ ጦርነት ወቅት አባቱ ሙራድ ሲገደል የሱልጣንነትን ስልጣን አገኘ።በጥቃቱ ተቆጥቶ ሁሉም የሰርቢያ ምርኮኞች እንዲገደሉ አዘዘ;ቤያዚድ ግዛቱ እየሰፋ በሄደበት ፍጥነት የመብረቅ ብልጭታ ይልዲሪም በመባል ይታወቅ ነበር።
▲
●
አናቶሊያን ውህደት
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1390 Jan 1

አናቶሊያን ውህደት

Konya, Turkey
ሱልጣኑ አናቶሊያን በእሱ አገዛዝ አንድ ማድረግ ጀመረ።በ1390 ክረምት እና መኸር በአንድ ዘመቻ ባየዚድ የአይዲን፣ ሳሩሃን እና ምንተሼን ቤይሊኮችን ድል አደረገ።ዋና ተቀናቃኛቸው ሱለይማን የካራማን አሚር ከሲቫስ ገዥ ካዲ ቡርሀን አል-ዲን እና ከቀሩት የቱርክ ቤይሊኮች ጋር በመቀናጀት ምላሽ ሰጡ።የሆነው ሆኖ ባየዚድ የቀሩትን ቤይሊኮችን (ሀሚድ፣ተኬ እና ገርሚያን) እንዲሁም የአክሼሂርን እና የኒግድ ከተሞችን እንዲሁም ዋና ከተማቸውን ኮኒያን ከካራማን ወሰደ።
▲
●
የቁስጥንጥንያ ከበባ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1394 Jan 1

የቁስጥንጥንያ ከበባ

İstanbul, Türkiye
በ1394 ባየዚድ የባይዛንታይን ግዛት ዋና ከተማ በሆነችው በቁስጥንጥንያ ላይ ከበባ (ረዥም እገዳ) ጣለ።Anadoluhisarı ምሽግ በ 1393 እና 1394 መካከል የተገነባው በ 1395 ለሁለተኛው የኦቶማን የቁስጥንጥንያ ከበባ ዝግጅት አካል ነው ። ቀድሞውኑ በ 1391 ፣ በባልካን አገሮች የተካሄደው ፈጣን የኦቶማን ወረራ ከተማዋን ከኋለኛው ምድር አቋርጦ ነበር።ከ 1394 ጀምሮ የቦስፖረስን ባህር ለመቆጣጠር የአናዶሉሂሳሪ ምሽግ ከገነባ በኋላ ባየዚድ ከተማዋን በመሬት በመከልከል እና ብዙም ውጤታማ ባልሆነ መንገድ በባህር እንድትገዛ ለማድረግ ሞክሯል።እነዚያን አስደናቂ ግድግዳዎች ለማፍረስ የጦር መርከቦች ወይም አስፈላጊ የጦር መሳሪያዎች እጥረት ይህ ውርጃ ከበባ እንዲሆን አድርጎታል።እነዚህ ትምህርቶች በኋላ ላይ የኦቶማን ንጉሠ ነገሥታትን ይረዳሉ.በባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ማኑኤል 2ኛ ፓላሎጎስ ግፊት እሱን ለማሸነፍ አዲስ የመስቀል ጦርነት ተዘጋጀ።
▲
●
ኦቶማኖች ዋላቺያን አጠቁ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1394 Oct 1

ኦቶማኖች ዋላቺያን አጠቁ

Argeș River, Romania
ከቱርኮች ጋር ይዋጉ የነበሩት ከዳኑቤ በስተደቡብ ያሉት ቡልጋሪያውያን የዋላቺያን ድጋፍ ከኦቶማን ኢምፓየር ጋር ግጭት ውስጥ እንዲገቡ አድርጓቸዋል።እ.ኤ.አ. በ1394 ቀዳማዊ ባዬዚድ 40,000 ሰዎችን እየመራ ቫላቺያን ለማጥቃት የዳኑቤን ወንዝ ተሻገረ።ሚርሳ ወደ 10,000 የሚጠጉ ሰዎች ብቻ ስለነበራት ግልጽ በሆነ ውጊያ መትረፍ አልቻለም።አሁን የሽምቅ ውጊያ ተብሎ የሚጠራውን ጦርነት ተቃዋሚውን ጦር በረሃብና በትናንሽ አከባቢዎች ጥቃትና ማፈግፈግ (የተለመደው ያልተመጣጠነ ጦርነት) መዋጋትን መረጠ።ኦቶማኖች በቁጥር የበላይ ነበሩ ነገር ግን በሮቪን ጦርነት በጫካ እና ረግረጋማ መሬት ላይ ዋላሺያኖች ከባድ ጦርነትን በማሸነፍ የባየዚድ ጦር ከዳኑብ አልፈው እንዳይዘምት ከለከሉት።
▲
●
የኦቶማን-የቬኒስ ጦርነቶች
የመጀመሪያው የኦቶማን-የቬኒስ ጦርነት ©Jose Daniel Cabrera Peña
1396 Jan 1 - 1718

የኦቶማን-የቬኒስ ጦርነቶች

Venice, Metropolitan City of V

የኦቶማን - የቬኔሺያ ጦርነቶች በ 1396 የተጀመሩ እና እስከ 1718 ድረስ የዘለቁ የኦቶማን ኢምፓየር እና የቬኒስ ሪፐብሊክ ተከታታይ ግጭቶች ነበሩ.

▲
●
የኒኮፖሊስ ጦርነት
የኒኮፖሊስ ጦርነት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1396 Sep 25

የኒኮፖሊስ ጦርነት

Nicopolis, Bulgaria
እ.ኤ.አ. በ 1396 የሃንጋሪ ንጉስ ሲጊዝም በመጨረሻ በኦቶማኖች ላይ የመስቀል ጦርነት አነሳ ።የመስቀል ጦሩ በዋናነት የሃንጋሪ እና የፈረንሣይ ባላባት ያቀፈ ነበር ነገርግን አንዳንድ የዋላቺያን ወታደሮችን ያካተተ ነበር።ምንም እንኳን በስም በሲጊዝም ቢመራም የትዕዛዝ ቅንጅት አልነበረውም።የመስቀል ጦረኞች ዳኑቤን አቋርጠው በቪዲን በኩል ዘመቱ እና ኒኮፖል ደረሱ እና ከቱርኮች ጋር ተገናኙ።መሪዎቹ የፈረንሣይ ባላባቶች የሲጊዝምድን የውጊያ ዕቅዶችን ለመከተል ፈቃደኛ አልሆኑም ፣ ይህም አስከፊ ሽንፈታቸውን አስከትሏል።ስራሲሚር የመስቀል ጦረኞች በቪዲን እንዲያልፉ ስለፈቀደ፣ ባየዚድ መሬቶቹን ወረረ፣ እስረኛውን ወሰደ እና ግዛቶቹን ተቀላቀለ።በቪዲን ውድቀት፣ ቡልጋሪያ ሕልውናዋን አቆመ፣ በኦቶማን ቀጥተኛ ወረራ ሙሉ በሙሉ የጠፋ የመጀመሪያው የባልካን ክርስቲያን ግዛት ሆነች።
▲
●
የአንካራ ጦርነት
የአንካራ ጦርነት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1402 Jul 20

የአንካራ ጦርነት

Ankara, Türkiye
የአንካራ ወይም አንጎራ ጦርነት የተካሄደው እ.ኤ.አ. ሐምሌ 20 ቀን 1402 በአንካራ አቅራቢያ በሚገኘው ኩቡክ ሜዳ ላይ በኦቶማን ሱልጣን ባይዚድ 1 ኃይሎች እና በቲሙሪድ ኢምፓየር አሚር ቲሙር መካከል ነው።ጦርነቱ ለቲሙር ትልቅ ድል ነበር።ከጦርነቱ በኋላ ቲሙር በምእራብ አናቶሊያ በኩል ወደ ኤጂያን የባህር ዳርቻ ተዛወረ፣ እዚያም የክርስቲያን ናይትስ ሆስፒታሎች ምሽግ የሆነችውን የሰምርናን ከተማ ወሰደ።ጦርነቱ የኦቶማን ግዛት አስከፊ ነበር፣ የቀረውን ሰብሮ የግዛቱን አጠቃላይ ውድቀት አመጣ።ሞንጎሊያውያን በአናቶሊያ በነፃነት ይንከራተቱ ነበር እናም የሱልጣኑ የፖለቲካ ስልጣን ተሰብሯል።ይህ የኦቶማን ኢንተርሬግኑም በመባል የሚታወቁት በባዬዚድ ልጆች መካከል የእርስ በርስ ጦርነት አስከትሏል።
▲
●
Play button
1402 Jul 21 - 1413

የኦቶማን ኢንተርሬግኖም

Edirne, Türkiye
በአንካራ ከተሸነፈ በኋላ በንጉሠ ነገሥቱ ውስጥ አጠቃላይ ትርምስ የተፈጠረበት ጊዜ ነበር ።ሞንጎሊያውያን በአናቶሊያ በነፃነት ይንከራተቱ ነበር እናም የሱልጣኑ የፖለቲካ ስልጣን ተሰብሯል።ቤያዚድ ከተያዘ በኋላ የቀሩት ልጆቹ ሱሌይማን ቻሌቢ፣ ኢሳ ፄሌቢ፣ መህመድ ፄሌቢ እና ሙሳ ቻሌቢ የኦቶማን ኢንተርሬግኑም እየተባለ በሚጠራው ጦርነት እርስ በርሳቸው ተዋጉ።የኦቶማን ኢንተርሬግኑም ለቫሳል ክርስቲያን ባልካን ግዛቶች አጭር ከፊል-ነጻነት አመጣ።ከሟቹ ሱልጣን ልጆች አንዱ የሆነው ሱሌይማን የኦቶማን ዋና ከተማን በኤዲርኔ በመያዝ ራሱን ገዥ ቢያደርግም ወንድሞቹ ግን ሊያውቁት አልፈለጉም።ከዚያም ቴሳሎኒኪ ወደ ተመለሰበት ከባይዛንቲየም እና ከቬኒስ ሪፐብሊክ ጋር በ 1403 አቋሙን ለማጠናከር ትብብር አደረገ.የሱለይማን ኢምፔር ባህሪ ግን የባልካን አገልጋዮቹን በእሱ ላይ አዞረ።እ.ኤ.አ. በ 1410 በወንድሙ ሙሳ ተሸነፈ እና ተገደለ ፣ እሱም የኦቶማን ባልካን አገሮችን በባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ማኑዌል II ፣ በሰርቢያ ዴስፖት ስቴፋን ላዛሬቪች ፣ በዋላቺያን ቮይቮድ ሚርሴ እና በሁለቱ የመጨረሻዎቹ የቡልጋሪያ ገዥዎች ልጆች ድጋፍ።ከዚያም ሙሳ የኦቶማንን ዙፋን በብቸኝነት እንዲቆጣጠር ከሞንጎሊያውያን ቫሳላጅ ነፃ ባወጣው እና የኦቶማን አናቶሊያን በያዘው በታናሽ ወንድሙ መህመድ ፊት ለፊት ገጠመው።የባልካን ክርስቲያን ቫሳሎች እየጨመሩ መምጣታቸው ያሳሰበው ሙሳ በእነሱ ላይ ወደቀ።እንደ አለመታደል ሆኖ፣ በባልካን ምድሮቹ ያሉትን እስላማዊ ቢሮክራሲያዊ እና የንግድ ክፍሎችን ያለማቋረጥ ሰፊ ህዝባዊ ድጋፍ ለማግኘት የታችኛውን ማህበራዊ አካላትን በመደገፍ አገለለ።የተደናገጡት የባልካን ክርስቲያን ቫሳል ገዥዎች እንደ የኦቶማን ዋና ወታደራዊ፣ የሃይማኖት እና የንግድ መሪዎች ወደ መህመድ ዞረዋል።እ.ኤ.አ. በ 1412 መህመድ የባልካን አገሮችን ወረረ ፣ ሶፊያ እና ኒስን ወሰደ እና ከላዛሬቪሲ ሰርቦች ጋር ተቀላቀለ።በሚቀጥለው አመት መህመድ ሙሳን ከሶፊያ ውጭ በቆራጥነት አሸንፏል።ሙሳ ተገደለ፣ እና መህመድ 1ኛ (1413–21) እንደገና የተዋሃደ የኦቶማን መንግስት ብቸኛ ገዥ ሆኖ ወጣ።
▲
●
Play button
1413 Jan 1 - 1421

የኦቶማን ኢምፓየር መልሶ ማቋቋም

Edirne, Türkiye
በ1413 መህመድ ቸሌቢ አሸናፊ ሆኖ በኤደርኔ (አድሪያኖፕል) እንደ መህመድ ቀዳማዊ አክሊል ሾመ። የኦቶማን ኢምፓየርን ወደ ቀድሞ ክብሯ የመመለስ ግዴታ ነበረበት።ኢምፓየር ከ interregnum ከባድ መከራ ነበር;ምንም እንኳን ቲሙር በ 1405 ቢሞትም ሞንጎሊያውያን አሁንም በምስራቅ ሰፊ ነበሩ.ብዙዎቹ የባልካን አገሮች የክርስቲያን መንግሥታት ከኦቶማን ቁጥጥር ነፃ ወጡ።እና ምድሪቱ፣ በተለይም አናቶሊያ፣ በጦርነቱ ብዙ ተሠቃየች።መህመድ ዋና ከተማዋን ከቡርሳ ወደ አድሪያኖፕል አዛወረው።በባልካን አገሮች ስስ የፖለቲካ ሁኔታ አጋጥሞታል።የእሱ ቡልጋሪያኛ ፣ ሰርቢያኛ፣ ዋላቺያን እና የባይዛንታይን ቫሳሎች ነጻ ነበሩ።የአልባኒያ ጎሳዎች ወደ አንድ ግዛት ይዋሃዱ ነበር, እና ቦስኒያ እንደ ሞልዳቪያ ሙሉ በሙሉ ነፃ ሆና ነበር.ሃንጋሪ በባልካን የግዛት ምኞቶችን ጠብቃ ነበር፣ እና የቬኒስ ሪፐብሊክ በርካታ የባልካን የባህር ዳርቻ ንብረቶችን ይዛለች።ከባየዚድ ሞት በፊት የኦቶማን የባልካን አገሮች ቁጥጥር በእርግጠኝነት ታየ።በ interregnum መጨረሻ ላይ ያ እርግጠኛነት ለጥያቄ ክፍት ይመስላል።መህመድ በአጠቃላይ ሁኔታውን ከመዋጋት ይልቅ ወደ ዲፕሎማሲው ተንቀሳቅሷል።ብዙ አልባኒያን ወደ ኦቶማን ቁጥጥር የመለሰው እና የቦስኒያ ንጉስ-ባን ቲቪርትኮ II ኮትሮማኒች (1404-09፣ 1421-45) ከብዙ የቦስኒያ ክልል መኳንንት ጋር በመሆን የኦቶማን ቫሳላጅነትን እንዲቀበሉ ወደ ጎረቤት አውሮፓ አገሮች የዘረፋ ጉዞዎችን ሲያደርግ ነበር። መህመድ ከአውሮፓውያን ጋር አንድ ትክክለኛ ጦርነት ብቻ አካሂዷል - ከቬኒስ ጋር አጭር እና ቆራጥ ያልሆነ ግጭት።አዲሱ ሱልጣን ከባድ የቤት ውስጥ ችግሮች ነበሩት።የሙሳ የቀድሞ ፖሊሲዎች በኦቶማን ባልካን ዝቅተኛ መደብ መካከል ቅሬታ አስነስተዋል።እ.ኤ.አ. በ 1416 በዶብሩጃ የሙስሊሞች እና የክርስቲያኖች ህዝባዊ አመፅ ተቀሰቀሰ ፣ በሙሳ የቀድሞ ታማኝ ፣ ምሁር - ሚስጥራዊ ሼይህ ቤድረዲን ፣ እና በዋላቺያን ቫዮቮድ ሚርሼ 1 ቤድረዲን የተደገፈ እስልምናን፣ ክርስትናን እና ይሁዲነትን ወደ አንድ ነጠላ ሃይማኖት እንደማዋሃድ ያሉትን ፅንሰ ሀሳቦች ሰብኳል። እምነት እና የነጻ ገበሬዎች እና ዘላኖች ማህበራዊ መሻሻል በኦቶማን ቢሮክራሲያዊ እና ሙያዊ ክፍሎች ወጪ.መህመድ አመፁን ደቀቀ እና ቤድረዲን ሞተ።ከዚያም ሚርሳ ዶብሩጃን ያዘ፣ ነገር ግን መህመድ በ1419 ክልሉን በማጣመም የጁርጊዩን የዳኑቢያን ምሽግ በመያዝ ዋላቺያን ወደ ቫሳሌጅ እንዲመለስ አስገደደው።መህመድ የቀረውን የስልጣን ዘመናቸውን ያሳለፈው በኦቶማን መንግስት መዋቅር የተስተጓጎሉትን በኢንተር ገዢዎች ነው።መህመድ በ1421 ሲሞት ከልጁ ሙራድ አንዱ ሱልጣን ሆነ።
▲
●
Play button
1421 Jan 1 - 1451

እድገት

Edirne, Türkiye
የሙራድ ዘመነ መንግስት ገና በህዝባዊ አመጽ ተጨነቀ።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ማኑዌል II፣ 'አስመሳዩን' ሙስጠፋ ኬሌቢን ከእስር ነፃ አውጥቶ የባይዚድ ቀዳማዊ ዙፋን (1389-1402) ህጋዊ ወራሽ መሆኑን እውቅና ሰጥቷል።አስመሳይ በአውሮፓ ሱልጣን ግዛት ውስጥ በባይዛንታይን ጋለሪዎች አረፈ እና ለተወሰነ ጊዜ ፈጣን እድገት አድርጓል።ብዙ የኦቶማን ወታደሮች ተቀላቀሉት እና ሙራድ እሱን ለመዋጋት የላከውን አንጋፋውን ጄኔራል ባያዚድ ፓሻን አሸንፎ ገደለው።ሙስጠፋ የሙራድን ጦር አሸንፎ እራሱን የአድሪያኖፕል ሱልጣን (የዘመናዊው ኢዲርኔ) አወጀ።ከዚያም ዳርዳኔልስን አቋርጦ ብዙ ጦር ይዞ ወደ እስያ ሄደ ነገር ግን ሙራድ ሙስጠፋን ወጣ።የሙስጠፋ ሃይል በብዛት ወደ ሙራድ 2ኛ አለፈ።ሙስጠፋ በጋሊፖሊ ከተማ ተጠልሎ ነበር ነገር ግን ሱልጣኑ አዶርኖ በሚባል የጄኖአዊ አዛዥ በጣም በመታገዝ እዚያው ከበባው እና ቦታውን ወረረው።ሙስጠፋን በሱልጣኑ ወስዶ ገደለው ከዚያም እጁን ወደ ሮማው ንጉሠ ነገሥት በማዞር ቁስጥንጥንያ በመያዙ ምክንያት ፓላዮሎጎስ ያላንዳች ጠላትነት ለመቅጣት ውሳኔውን አወጀ።ከዚያም 2ኛ ሙራድ በ1421 አዜብ የሚባል አዲስ ጦር መስርቶ የባይዛንታይን ግዛት አልፈው ቁስጥንጥንያ ከበባ።ሙራድ ከተማዋን እየከበበ ሳለ ባይዛንታይን ከአንዳንድ ነጻ የቱርክ አናቶሊያን ግዛቶች ጋር በመተባበር የሱልጣኑን ታናሽ ወንድም ኩቹክ ሙስጠፋን (የ13 አመት ልጅ የነበረው) በሱልጣኑ ላይ እንዲያምፅ እና ቡርሳን ከበባ ላኩ።ሙራድ ዓመፀኛውን ወንድሙን ለመቋቋም የቁስጥንጥንያ ከበባ መተው ነበረበት።ልዑል ሙስጠፋን ይዞ ገደለው።በእርሳቸው ላይ በየጊዜው ሲያሴሩ የነበሩት አናቶሊያውያን ግዛቶች - አይዲኒድስ፣ ገርሚያኒድስ፣ ምንቴሼ እና ተከ - ተካተዋል እና ከአሁን በኋላ የኦቶማን ሱልጣኔት አካል ሆኑ።ከዚያም ሙራድ II በቬኒስ ሪፐብሊክ , በካራማኒድ ኢሚሬትስ, በሰርቢያ እና በሃንጋሪ ላይ ጦርነት አወጀ.እ.ኤ.አ. የሰርቢያ-ሃንጋሪ ጥምረት.ሙራድ II በ 1444 የቫርና ጦርነትን ከጆን ሁንያዲ ጋር አሸነፈ ።ሙራድ 2ኛ ዙፋኑን በ1444 ለልጁ መህመድ 2ኛ ለቀቁ፣ ነገር ግን በግዛቱ የተነሳው የጃኒሳሪ አመጽ [4] እንዲመለስ አስገደደው።እ.ኤ.አ. በ 1448 የክርስቲያኖችን ጥምረት በኮሶቮ ሁለተኛ ጦርነት አሸነፈ ።[5] የባልካን ግንባር ደህንነቱ በተጠበቀ ጊዜ፣ ሙራድ II የቲሙርን ልጅ ሻህ ሮክን እና የካራማኒድ ኢሚሬትስን እና ኮሩም-አማስያን ለማሸነፍ ወደ ምስራቅ ዞረ።እ.ኤ.አ. በ 1450 ዳግማዊ ሙራድ ሰራዊቱን ወደ አልባኒያ በመምራት በስካንደርቤግ የሚመራውን ተቃውሞ ለማሸነፍ የክሩጄን ግንብ በመክበብ አልተሳካም።በ 1450-1451 ክረምት, ሙራድ II ታመመ እና በኤዲርኔ ሞተ.በልጁ መህመድ 2ኛ (1451-1481) ተተካ።
▲
●
Play button
1451 Jan 1 - 1481

የመህመድ ድሎች

İstanbul, Türkiye
በአሸናፊው መህመድ 2ኛ የመጀመርያው የግዛት ዘመን፣ የሃንጋሪ ወረራ ወደ ሀገሩ ካደረገ በኋላ የሰላሙን የሰላም ሁኔታዎችን ካፈረሰ በኋላ በጆን ሁንያዲ የሚመራውን የመስቀል ጦርነት አሸንፏል።በ1451 ዳግማዊ መህመድ ዙፋን ላይ ሲወጡ የኦቶማን ባህር ኃይልን በማጠናከር ቁስጥንጥንያ ላይ ጥቃት ለመሰንዘር ዝግጅት አድርጓል።በ21 ዓመቱ ቁስጥንጥንያ ድል አድርጎ የባይዛንታይን ግዛትን አከተመ።ከወረራ በኋላ መህመድ የሮማን ኢምፓየር ቄሳር የሚል ማዕረግ ወሰደ፣ ይህም በ330 ዓ.ም ንጉሠ ነገሥት ቆስጠንጢኖስ 1ኛ መህመድ 2ኛ በንጉሠ ነገሥት ቆስጠንጢኖስ ከተቀደሰ በኋላ ቁስጥንጥንያ በሕይወት የተረፈው የምስራቅ ሮማን ግዛት መቀመጫ እና ዋና ከተማ እንደነበረች በመጥቀስ የኦቶማን መንግሥትን እንደ ነበር የሚመለከተው። የሮማን ኢምፓየር ቀጣይነት በቀሪው ህይወቱ፣ እራሱን ከ"መተካት" ይልቅ እራሱን እንደ "እንደቀጠለ" አድርጎ በማየት።መህመድ በአናቶሊያ እንደገና በመዋሃዱ እና በደቡብ ምስራቅ አውሮፓ እስከ ቦስኒያ ድረስ ድሉን ቀጠለ።በቤት ውስጥ ብዙ ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ ማሻሻያዎችን አድርጓል, ጥበብን እና ሳይንሶችን አበረታቷል, እና በንግሥናው ማብቂያ ላይ, የመልሶ ግንባታ ፕሮግራሙ ቁስጥንጥንያ ወደ የበለጸገ የንጉሠ ነገሥት ዋና ከተማ ለውጦታል.በዘመናዊቷ ቱርክ እና በሰፊው የሙስሊም አለም ክፍሎች እንደ ጀግና ተቆጥሯል።ከሌሎች ነገሮች በተጨማሪ የኢስታንቡል ፋቲህ ወረዳ፣ ፋቲህ ሱልጣን መህመት ድልድይ እና ፋቲህ መስጂድ በስማቸው ተሰይመዋል።
▲
●
1453 - 1566
ክላሲካል ዘመንornament
Topkapi ቤተመንግስት
በፌሊሲቲ በር ፊት ለፊት ታዳሚዎችን የሚይዝ የሱልጣን ሰሊም III ሥዕል። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1459 Jan 1

Topkapi ቤተመንግስት

Cankurtaran, Topkapı Palace, F
በ1453 ሱልጣን መህመድ 2ኛ የቁስጥንጥንያ ድል ካደረጉ በኋላ ታላቁ የቁስጥንጥንያ ቤተ መንግስት ፈርሶ ነበር።የኦቶማን ፍርድ ቤት መጀመሪያ የተቋቋመው በ Old Palace (Eski Saray) ዛሬ የኢስታንቡል ዩኒቨርሲቲ በበያዚት አደባባይ ነው።ዳግማዊ መህመድ የቶፕካፒ ቤተ መንግሥት ግንባታ በ1459 እንዲጀመር አዝዟል። የወቅቱ ታሪክ ጸሐፊ ክሪቶቡለስ የኢምብሮስ ሱልጣን እንደዘገበው ሱልጣኑ “ከየቦታው ያሉትን ምርጥ ሠራተኞች ማለትም ግንብ ጠራቢዎችንና አናጺዎችን ይጠራ ነበር…. ሊታዩ የሚገባቸው ሕንጻዎች በሁሉም ረገድ ካለፉት ታላላቅ እና ምርጥ ጋር መታገል አለባቸው።
▲
●
የኦቶማን የባህር ኃይል መነሳት
የኦቶማን ኢምፓየር የባህር ኃይል መነሳት። ©HistoryMaps
1463 Jan 1 - 1479 Jan 25

የኦቶማን የባህር ኃይል መነሳት

Peloponnese, Greece
የመጀመሪያው የኦቶማን – የቬኔሺያ ጦርነት በቬኒስ ሪፐብሊክ ከአጋሮቹ እና ከኦቶማን ኢምፓየር ጋር ከ1463 እስከ 1479 የተካሄደው ጦርነት የቁስጥንጥንያ እና የባይዛንታይን ኢምፓየር ቅሪቶች በኦቶማን ከተያዙ ብዙም ሳይቆይ በርካቶችን መጥፋት አስከትሏል። በአልባኒያ እና በግሪክ ውስጥ የቬኒስ ይዞታዎች፣ ከሁሉም በላይ ደግሞ የኔግሮፖንቴ ደሴት (ኢዩቦኢያ) ደሴት፣ ለብዙ መቶ ዘመናት የቬኒስ ጥበቃ ነበረች።ጦርነቱ የኦቶማን ባህር ሃይል በፍጥነት መስፋፋቱን ታይቷል፣ እሱም የቬኔሺያኖችን እና የ Knights Hospitallerን በኤጂያን ባህር ውስጥ የበላይነትን ለመሞገት ቻለ።በጦርነቱ መገባደጃ ዓመታት ግን ሪፐብሊኩ የቆጵሮስ ክሩሴደር መንግሥት በመግዛቷ የደረሰባትን ኪሳራ ማካካስ ችላለች።
▲
●
Play button
1481 Jan 1 - 1512

የኦቶማን ማጠናከሪያ

İstanbul, Türkiye
ባየዚድ II በ1481 የኦቶማን ዙፋን ላይ ወጣ። እንደ አባቱ 2ኛ ባየዚድ የምዕራባዊ እና ምስራቃዊ ባህል ጠባቂ ነበር።ከብዙዎቹ ሱልጣኖች በተለየ የአገር ውስጥ ፖለቲካው እንዲስተካከል ብዙ ደክመዋል፣ይህም የ‹ፍትሐዊ› ተምሳሌት እንዲሆን አድርጎታል።ባየዚድ 2ኛ በግዛቱ ዘመን በሞሬ የቬኒስ ንብረቶችን ለመቆጣጠር ብዙ ዘመቻዎችን አድርጓል፣ይህን ክልል በምስራቅ ሜዲትራኒያን ውስጥ ለወደፊት የኦቶማን ባህር ሃይል ቁልፍ እንደሆነ በትክክል ገልጿል።እ.ኤ.አ. በ 1497 ከፖላንድ ጋር ጦርነት ገጥሞ 80,000 ጠንካራ የፖላንድ ጦርን በሞልዳቪያ ዘመቻ አሸነፈ ።የእነዚህ ጦርነቶች የመጨረሻው በ 1501 በባይዚድ II መላውን ፔሎፖኔዝ ተቆጣጠረ.በምስራቅ የነበሩት እንደ ኪዚልባሽ ያሉ አመፆች፣ አብዛኛው የባይዚድ 2ኛ የግዛት ዘመን ያሠቃዩት እና ብዙ ጊዜ በፋርስ ሻህ ይደገፉ ነበር፣ ኢስማኢል 1፣ እሱም የሺዓ እምነትን ለማስተዋወቅ የኦቶማን መንግስት ስልጣንን ለማዳከም ይጓጓ ነበር።በአናቶሊያ የሚገኘው የኦቶማን ባለስልጣን በዚህ ጊዜ ውስጥ በጣም ዛቻ ደርሶበት ነበር እናም በአንድ ወቅት የባይዚድ II ዊዚር ሃዲም አሊ ፓሻ በሻህኩሉ አመጽ ላይ በተደረገ ጦርነት ተገደለ።በባይዚድ 2ኛ የመጨረሻዎቹ ዓመታት፣ በሴፕቴምበር 14፣ 1509፣ ቁስጥንጥንያ በመሬት መንቀጥቀጥ ተጎዳ፣ እና በልጁ ሰሊም እና አህመት መካከል ተከታታይ ጦርነት ተፈጠረ።ሰሊም ከክራይሚያ ተመለሰ እና ከጃኒሳሪዎች ድጋፍ አግኝቶ አህመድን አሸንፎ ገደለው።ከዚያም 2ኛ ባየዚድ ሚያዝያ 25 ቀን 1512 ዙፋኑን ከስልጣን በመነሳት ለጡረታ በትውልድ ሀገሩ ዴሞቲካ ቢሄድም እግረ መንገዱን ሞተ እና ቁስጥንጥንያ ውስጥ ከባየዚድ መስጊድ አጠገብ ተቀበረ።
▲
●
Play button
1492 Jul 1

የአይሁድ እና የሙስሊም ስደተኞች

Spain
በጁላይ 1492 አዲሱየስፔን ግዛት የስፔን ኢንኩዊዚሽን አካል በመሆን የአይሁድ እና የሙስሊም ህዝቦቿን አባረረች።ባየዚድ 2ኛ የኦቶማን ባህር ሀይልን በአድሚራል ከማል ሬይስ አዛዥነት ወደ ስፔን በ1492 በሰላም ወደ ኦቶማን ምድር ልኳቸው።ስደተኞቹን ለመቀበል አዋጆችን በመላው ግዛቱ ላከ።[6] ስደተኞቹ በኦቶማን ኢምፓየር እንዲሰፍሩ እና የኦቶማን ዜጋ እንዲሆኑ ፍቃድ ሰጣቸው።የአራጎኑ ፈርዲናንድ 2ኛ እና የካስቲል 1 ኢዛቤላ ለርዕሰ ጉዳዮቻቸው በጣም ጠቃሚ የሆኑ ሰዎችን በማባረር ድርጊት ተሳለቀባቸው።"ፈርዲናንድ ብልህ ገዥ ለመጥራት ትደፈርሳላችሁ" ሲል ለአሽከሮቹ "አገሩን ያደኸየ የኔንም ያበለፀገ!"[7]የአል-አንዳሉስ ሙስሊሞች እና አይሁዶች ለኦቶማን ኢምፓየር ሃይል እያደገ የመጣውን አዳዲስ ሀሳቦችን፣ ዘዴዎችን እና የእጅ ጥበብ ስራዎችን በማስተዋወቅ ከፍተኛ አስተዋጽዖ አበርክተዋል።በቁስጥንጥንያ (የአሁኗ ኢስታንቡል) የመጀመሪያው የማተሚያ ማሽን የተቋቋመው በ1493 በሴፋርዲክ አይሁዶች ነው። በባዬዚድ የግዛት ዘመን አይሁዶች እንደ ታልሙዲስት እና ሳይንቲስት መርዶክዮስ ኮምቲኖ ያሉ ሊቃውንት በተገኙበት በባህላዊ እድገት ወቅት እንደነበሩ ተዘግቧል።የሥነ ፈለክ ተመራማሪ እና ገጣሚ ሰሎሞን ቤን ኤልያስ ሻርቢṭ ha-ዘሃብ;ሻበታይ በን ምልኪል ኮኸን እና ቅዳሴ ገጣሚ ምናሔም ታማር።
▲
●
የኦቶማን-ሙጋል ግንኙነት
የባቡር ቀደምት ዘመቻዎች ©Osprey Publishing
1507 Jan 1

የኦቶማን-ሙጋል ግንኙነት

New Delhi, Delhi, India
የሙጋል ንጉሠ ነገሥት ባቡር ከኦቶማኖች ጋር የነበረው ቀደምት ግንኙነት ደካማ ነበር ምክንያቱም ሰሊም 1 ለባቡር ተቀናቃኝ ዑበይዱላህ ካን በጠንካራ የክብሪት መዝጊያዎች እና መድፍ አቅርቧል።[44] በ1507 ሰሊም 1ን እንደ ትክክለኛ ሱዘራይን እንዲቀበል ሲታዘዝ ባቡር እምቢ አለ እና የኡበይዱላህ ካን ጦርን በጋዝደዋን ጦርነት ለመመከት የቂዚልባሽ አገልጋዮችን ሰበሰበ። ሳፋቪዶችን እንደሚቀላቀል)፣ ባቡርን በወረራ እንዲያግዙ ኡስታዝ አሊ ቁሊ እና ሙስጠፋ ሩሚ እና ሌሎች ብዙ የኦቶማን ቱርኮችን ላከ።ይህ ልዩ እርዳታ የወደፊቱ የሙጋል-ኦቶማን ግንኙነት መሰረት መሆኑን አረጋግጧል።[44] ከነሱም በሜዳ ውስጥ ክብሪት መቆለፊያዎችን እና መድፎችን የመጠቀም ዘዴን ተቀበለ (ከበባ ውስጥ ብቻ ሳይሆን) በህንድ ውስጥ ትልቅ ጥቅም ይሰጠው ነበር።[45] ባቡር ይህን ዘዴ ቀደም ሲል በቻልዲራን ጦርነት ወቅት ኦቶማንስ ይጠቀምበት ስለነበር "የኦቶማን መሳሪያ" ሲል ጠርቶታል።
▲
●
Play button
1512 Jan 1 - 1520

የኦቶማን ካሊፋ

İstanbul, Türkiye
የሴሊም የግዛት ዘመን ለስምንት አመታት ብቻ ቢቆይም ለግዙፉ የግዛት መስፋፋት በተለይም በ1516 እና 1517 ባለው ጊዜ ውስጥ መላውን የሌቫንት፣ ሄጃዝ፣ ቲሃማ እና ግብፅን ያቀፈውን መላውንየግብፅ ማምሉክ ሱልጣኔት ድል በመንሳቱ የሚታወቅ ነው።እ.ኤ.አ. በ 1520 በሞቱ ዋዜማ ፣ የኦቶማን ኢምፓየር በሴሊም የግዛት ዘመን በሰባ በመቶ አድጓል ወደ 3.4 ሚሊዮን ኪ.ሜ (1.3 ሚሊዮን ስኩዌር ማይ) ያክል ነበር።[8]ሴሊም የሙስሊሙን አለም መካከለኛው ምስራቅ መሀል አገር ወረራ በተለይም ወደ መካ እና መዲና የሚሄዱትን የጉዞ መስመሮች ጠባቂነት ሚና በመገመቱ የኦቶማን ኢምፓየርን እንደ ቀዳሚ የሙስሊም መንግስት አቋቋመ።የእሱ ወረራ በአስደናቂ ሁኔታ የግዛቱን ጂኦግራፊያዊ እና የባህል ማዕከል የስበት ኃይል ከባልካን አገሮች እና ወደ መካከለኛው ምስራቅ አዙሮታል።በአስራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን ሰሊም የማምሉክ ሱልጣኔትን ወረራ ሮማንቲክ ለመሆን የበቃው ኦቶማኖች በተቀረው የሙስሊም አለም ላይ መሪነት በተቆጣጠሩበት ወቅት ነበር፣ እና በዚህም ምክንያት ሴሊም በሕዝብ ዘንድ የመጀመሪያው ህጋዊ የኦቶማን ኸሊፋ እንደሆነ ይታወቃል፣ ምንም እንኳን የአንድ ባለስልጣን ታሪክ ቢሆንም። የከሊፋውን ቢሮ ከማምሉክ አባሲድ ሥርወ መንግሥት ወደ ኦቶማኖች ማዛወር በኋላ የተፈጠረ ፈጠራ ነበር።
▲
●
Play button
1514 Aug 23

ከሳፋቪድ ፋርስ ጋር የግጭት መጀመሪያ

Çaldıran, Beyazıt, Çaldıran/Va
የመጀመርያው የኦቶማን– ሳፋቪድ ግጭት በ1514 በቻልዲራን ጦርነት አብቅቷል፣ እና ከዚያ በኋላ የመቶ አመት የድንበር ግጭት ተፈጠረ።የካልዲራን ጦርነት የኦቶማን ኢምፓየር በሳፋቪድ ኢምፓየር ላይ ወሳኝ በሆነ ድል ተጠናቀቀ።በዚህ ምክንያት ኦቶማኖች ምስራቃዊ አናቶሊያን እና ሰሜናዊ ኢራቅን ከሳፋቪድ ኢራን ያዙ።የመጀመሪያውን የኦቶማን መስፋፋት ወደ ምስራቃዊ አናቶሊያ (ምዕራባዊ አርሜኒያ ) እና የሳፋቪድ ወደ ምዕራብ መስፋፋት መቆሙን አመልክቷል።[20] የቻልዲራን ጦርነት ገና በ1555 በአማስያ ውል የተጠናቀቀው የ41 ዓመታት አጥፊ ጦርነት መጀመሪያ ነበር።ምንም እንኳን ሜሶጶጣሚያ እና ምስራቃዊ አናቶሊያ (ምዕራባዊ አርሜኒያ) በታላቁ በሻህ አባስ ዘመን (አር. 1588-1629) በሳፋቪዶች የተያዙ ቢሆንም፣ በ1639 የዙሃብ ስምምነት ለኦቶማኖች በቋሚነት ተላልፈዋል።በቻልዲራን ኦቶማኖች ከ60,000 እስከ 100,000 የሚደርሱ እና ብዙ ከባድ የጦር መሳሪያዎች ያለው ትልቅና የተሻለ የታጠቀ ጦር ነበራቸው፤ የሳፋቪድ ጦር ግን ከ40,000 እስከ 80,000 የሚደርስ ሲሆን የሚጠቀምበት መሳሪያም አልነበረውም።የሣፋቪዶች መሪ ኢስማኢል ቀዳማዊ ቆስሎ በጦርነቱ ሊማረክ ተቃርቧል።ሚስቶቹ በኦቶማን መሪ ሴሊም 1 ተይዘዋል፣ ቢያንስ አንዱ ከሴሊም መንግስት መሪዎች ጋር ተጋብቷል።ኢስማኢል ወደ ቤተ መንግስታቸው ጡረታ ወጥተው ከዚህ ሽንፈት በኋላ ከመንግስት አስተዳደር ራሳቸውን አግልለው በወታደራዊ ዘመቻ አልተሳተፉም።ከድል በኋላ የኦቶማን ጦር ወደ ፋርስ ዘልቆ ዘምቶ የሳፋቪድን ዋና ከተማ ታብሪዝ ለአጭር ጊዜ በመያዝ የፋርስን ንጉሠ ነገሥት ግምጃ ቤት በደንብ ዘረፈ።ጦርነቱ የሺዓ-ቂዚልባሽ ሙርሺድ አይሳሳትም የሚለውን ሃሳብ ውድቅ ያደረገ ብቻ ሳይሆን የኩርድ አለቆች ሥልጣናቸውን እንዲያረጋግጡ እና ታማኝነታቸውን ከሳፋቪዶች ወደ ኦቶማን እንዲቀይሩ ስላደረጋቸው ጦርነቱ ትልቅ ታሪካዊ ጠቀሜታ አለው።
▲
●
Play button
1516 Jan 1 - 1517 Jan 22

ማምሉክ ግብፅን ድል ማድረግ

Egypt
እ.ኤ.አ. በ 1516-1517 የተካሄደው የኦቶማን-ማሙሉክ ጦርነትበግብፅ በማምሉክ ሱልጣኔት እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የተካሄደው ሁለተኛው ትልቅ ግጭት ሲሆን ይህም የማምሉክ ሱልጣኔት መውደቅ እና የሌቫንት ፣ ግብፅ እና ሄጃዝ እንደ የግዛት ግዛቶች እንዲዋሃዱ አድርጓል። የኦቶማን ኢምፓየር.[26] ጦርነቱ የኦቶማን ኢምፓየርን በእስላማዊው ዓለም ዳርቻ ከነበረው በተለይም በአናቶሊያ እና በባልካን አገሮች ከሚገኙት ግዛቶች ወደ መካ፣ ካይሮ፣ ደማስቆ ከተሞችን ጨምሮ ብዙ የእስልምና ባሕላዊ መሬቶችን ወደሚያጠቃልል ትልቅ ኢምፓየር ለወጠው። እና አሌፖ።ይህ መስፋፋት ቢሆንም፣ የግዛቱ የፖለቲካ ስልጣን መቀመጫ በቁስጥንጥንያ ውስጥ ቀረ።[27]በ1453 ከቁስጥንጥንያ ወደ ኦቶማኖች ውድቀት ጀምሮ በኦቶማን እና በማምሉኮች መካከል የነበረው ግንኙነት ተቃራኒ ነበር።ሁለቱም ግዛቶች የቅመማ ቅመም ንግድን ለመቆጣጠር ተከራክረዋል፣ እና ኦቶማኖች በመጨረሻ የእስልምና ቅዱሳን ከተሞችን ለመቆጣጠር ፈለጉ።[28] ከ 1485 እስከ 1491 የዘለቀው ቀደም ሲል የነበረው ግጭት ውዝግብ አስከትሏል።እ.ኤ.አ. በ1516 ኦቶማኖች ከሌሎች ስጋቶች ነፃ ሆኑ - ቀዳማዊ ሱልጣን ሰሊም በ1514 በከለዳራን ጦርነት ሳፋቪድ ፋርሳውያንን አሸንፈው ነበር - እናም ሙሉ ኃይላቸውን በሶሪያ እና በግብፅ ይገዙ በነበሩት ማምሉኮች ላይ አዙረው የኦቶማንን ወረራ ለማጠናቀቅ መካከለኛው ምስራቅ.ኦቶማኖችም ሆኑ ማምሉኮች 60,000 ወታደሮችን አሰባስበዋል።ይሁን እንጂ 15,000 የማምሉክ ወታደሮች ብቻ የሰለጠኑ ተዋጊዎች ሲሆኑ የተቀሩት ግን ሙስኬት መተኮስ እንኳ የማያውቁ ተራ ወታደሮች ነበሩ።በዚህ ምክንያት አብዛኛው ማምሉኮች ሸሽተው ከግንባሩ ተቆጥበው ራሳቸውን አጥፍተዋል።በተጨማሪም፣ በቻልዲራን ጦርነት ከሳፋቪዶች ጋር እንደተደረገው፣ የኦቶማን መድፍ እና የጠመንጃዎች ፍንዳታ በሁሉም አቅጣጫ ከቁጥጥር ውጭ የሚሮጡትን የማምሉክ ፈረሶችን አስፈራራቸው።የማምሉክ ኢምፓየር ወረራ የአፍሪካን ግዛቶች ለኦቶማኖች ከፍቷል።በ16ኛው ክፍለ ዘመን የኦቶማን ሃይል ከካይሮ በስተምዕራብ በሰሜን አፍሪካ የባህር ዳርቻዎች ሰፋ።ኮርሳየር ሃይረዲን ባርባሮሳ በአልጄሪያ የጦር ሰፈር አቋቋመ እና በኋላም በ1534 የቱኒዝ ድልን አሳካ [። 27] የማምሉኮች ወረራ የትኛውም የኦቶማን ሱልጣን የሞከረው ትልቁ ወታደራዊ ስራ ነው።በተጨማሪም ወረራ ኦቶማኖች በጊዜው ከነበሩት ታላላቅ ከተሞች ሁለቱን ማለትም ቁስጥንጥንያ እና ካይሮን ተቆጣጠሩ።የግብፅ ወረራ ከየትኛውም የኦቶማን ግዛት የበለጠ የታክስ ገቢ በማምረት እና ከተበላው ምግብ 25% ያህሉን ስለምታገኝ ለግዛቱ እጅግ አትራፊ ሆኖ ተገኝቷል።ነገር ግን መካ እና መዲና በ20ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ሰሊምን እና ዘሮቻቸውን የመላው የሙስሊም አለም ኸሊፋ ካደረገ በኋላ ከተያዙት ከተሞች ሁሉ በጣም አስፈላጊዎቹ ነበሩ።ካይሮ ውስጥ መያዙን ተከትሎ ኸሊፋ አል ሙተዋክኪል 3ኛ ወደ ቁስጥንጥንያ ተወሰደ።በመጨረሻም ከሊፋነት ቢሮውን ለሴሊም ተከታይ ግርማዊ ሱለይማን ሰጠ።ይህም የኦቶማን ኸሊፋነትን በመሠረተ፣ የሱልጣኑ መሪ ሆኖ ሃይማኖታዊ ሥልጣኑን ከካይሮ ወደ ኦቶማን ዙፋን አስተላለፈ።
▲
●
Play button
1520 Jan 1 - 1566

የባሕሮች የበላይነት

Mediterranean Sea
ግርማ ሞገስ ሱለይማን በመጀመሪያ በኦቶማን የተሾመው አስተዳዳሪ በደማስቆ የተመራውን አመፅ አስነሳ።በነሀሴ 1521 ሱሌይማን በወቅቱ በሃንጋሪ ቁጥጥር ስር የነበረችውን የቤልግሬድ ከተማን ያዘ።በ1522 ሱለይማን ሮድስን ያዘ።እ.ኤ.አ. ነሐሴ 29 ቀን 1526 ሱሌይማን የሃንጋሪውን ሉዊስ II በሞሃክ ጦርነት ድል አደረገ።እ.ኤ.አ. በ1541 ሱሌይማን ታላቁ አልፎልድ በመባል የሚታወቁትን የአሁኗን ሃንጋሪን ተቀላቀለ እና የዛፖሊያን ቤተሰብ የግዛቱ ቫሳል ግዛት የሆነችውን የትራንሲልቫንያ ገለልተኛ ርዕሰ መስተዳድር ገዥ አድርጎ ሾመ።መላውን መንግሥት ይገባኛል እያለ፣ የኦስትሪያው ፈርዲናንድ ቀዳማዊ “ንጉሣዊ ሃንጋሪ” እየተባለ የሚጠራውን (የአሁኗ ስሎቫኪያ፣ ሰሜን-ምዕራብ ሃንጋሪ እና ምዕራብ ክሮኤሺያ) በሐብስበርግ እና በኦቶማን መካከል ያለውን ድንበር በጊዜያዊነት ያስቀመጠውን ግዛት ገዛ።የሺዓ ሳፋቪድ ኢምፓየር ፋርስን እና የአሁኗ ኢራቅን ይገዛ ነበር።ሱለይማን በሶፋውያን ላይ ሶስት ዘመቻዎችን አድርጓል።በመጀመርያ በታሪክ አስፈላጊ የሆነችው የባግዳድ ከተማ እ.ኤ.አ.ሦስተኛው ዘመቻ (1554–55) በ1550–52 በምስራቅ አናቶሊያ ቫን እና ኤርዙሩም አውራጃዎች ላይ ውድ ለሆነ የሳፋቪድ ወረራ የተሰጠ ምላሽ ነው።የኦቶማን ሃይሎች ዬሬቫን፣ ካራባክ እና ናክጁዋንን ያዙ እና ቤተመንግስቶችን፣ ቪላዎችን እና የአትክልት ቦታዎችን አወደሙ።ሱሊማን አርዳቢልን ቢያስፈራራም፣ ወታደራዊው ሁኔታ በ1554 የዘመቻው ወቅት መጨረሻ ላይ ያልተቋረጠ ነበር።ታህማስፕ በሴፕቴምበር 1554 በኤርዙሩም ወደሚገኘው የሱሌይማን የክረምት ሰፈር አምባሳደርን ላከ።ከሃንጋሪ ጋር በተያያዘ የኦቶማን ኢምፓየር ወታደራዊ አቋም ቢያንስ በከፊል ተጽእኖ ያሳደረው ሱሊማን በጊዜያዊ ውሎች ተስማማ።በቀጣዩ ሰኔ ወር የተፈረመው የአማስያ መደበኛ ሰላም ለሳፋቪድ ኢምፓየር በኦቶማኖች የመጀመሪያው መደበኛ ዲፕሎማሲያዊ እውቅና ነው።በሰላሙ ስር፣ ኦቶማኖች ዬሬቫን፣ ካራባክ እና ናክጁዋንን ወደ ሳፋቪዶች ለመመለስ እና በምላሹ ኢራቅን እና ምስራቃዊ አናቶሊያን ለማቆየት ተስማምተዋል።ሱለይማን የሳፋቪድ ሺዓ ተሳላሚዎች ወደ መካ እና መዲና እንዲሁም በኢራቅ እና በአረብ የሚገኙ የኢማሞች መቃብር እንዲያደርጉ ለመፍቀድ ተስማምቶ ነበር ሻህ ታቡሩ የተባለውን የመጀመሪያዎቹን ሶስት የራሺዱን ኸሊፋዎች እርግማን እንዲሰርዝ በማድረግ።ሰላሙ በሁለቱ ኢምፓየር መካከል ለ20 አመታት የነበረውን ጠብ አቆመ።የሰሜን አፍሪካ ግዙፍ ግዛቶች ከአልጄሪያ እስከ ምዕራብ ድረስ ተጠቃለዋል።የትሪፖሊታኒያ፣ ቱኒዚያ እና አልጄሪያ የባርባሪ ግዛቶች የኢምፓየር ግዛት ሆኑ።ከዚያ በኋላ በሰሜን አፍሪካ በባርበሪ የባህር ወንበዴዎች የተካሄደው የባህር ላይ ወንበዴ ከስፔን ጋር በተደረገው ጦርነት አካል ሆኖ የቆየ ሲሆን የኦቶማን መስፋፋት በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ ለአጭር ጊዜ ከባህር ኃይል የበላይነት ጋር የተያያዘ ነበር።የኦቶማን የባህር ሃይሎችም ቀይ ባህርን ተቆጣጥረው እስከ 1554 ድረስ የፋርስ ባህረ ሰላጤ ይዘው መርከቦቻቸው በኦማን ባህረ ሰላጤ ጦርነት በፖርቹጋል ኢምፓየር ባህር ሃይል ሲሸነፉ ነበር።ፖርቹጋሎች አደንን ለመቆጣጠር የሱለይማን ጦር መፎካከራቸውን ይቀጥላሉ።እ.ኤ.አ. በ 1533 ካይር አድ ዲን በአውሮፓውያን ዘንድ ባርባሮሳ በመባል የሚታወቁት ፣የስፔን የባህር ኃይልን በንቃት የሚዋጉ የኦቶማን የባህር ኃይል ዋና አዛዥ አድሚራል ሆነ።እ.ኤ.አ. በ 1535 የሀብስበርግ ቅዱስ የሮማ ንጉሠ ነገሥት ቻርለስ አምስተኛ (የስፔኑ ቻርለስ 1) በቱኒዝ ኦቶማኖች ላይ ትልቅ ድል አደረጉ ፣ ግን በ 1536 የፈረንሳዩ ንጉስ ፍራንሲስ 1 ከሱሌይማን ጋር በቻርልስ ላይ ተባበሩ ።እ.ኤ.አ. በ 1538 የቻርለስ አምስተኛ መርከቦች በፕሬቬዛ ጦርነት በካየር አድ ዲን ተሸንፈው ምስራቃዊ ሜዲትራኒያንን ለቱርኮች ለ 33 ዓመታት አስጠበቁ ።አንደኛ ፍራንሲስ ከሱሌይማን እርዳታ ጠየቀ፣ ከዚያም በካይር አድ ዲን የሚመራ የጦር መርከቦችን ላከ እና በስፓኒሾች ላይ ድል ተቀዳጅቷል እና ኔፕልስን መልሰው መውሰድ ችለዋል።ሱለይማን የበይለርበይን ማዕረግ ሰጠው።የህብረቱ አንዱ ውጤት በድራጉት እና በአንድሪያ ዶሪያ መካከል የነበረው ኃይለኛ የባህር ጦርነት ሲሆን ይህም ሰሜናዊውን ሜዲትራኒያን እና ደቡባዊ ሜዲትራኒያንን በኦቶማን እጅ ውስጥ ጥሏል።
▲
●
Play button
1522 Jun 26 - Dec 22

የሮድስ ከበባ

Rhodes, Greece
እ.ኤ.አ. በ 1522 የሮድስ ከበባ የኦቶማን ኢምፓየር የሮድስ ፈረሰኞችን ከደሴቱ ምሽግ ለማባረር እና በዚህም የኦቶማን ምስራቅ ሜዲትራኒያንን ለመቆጣጠር ያደረገው ሁለተኛው እና በመጨረሻም የተሳካ ሙከራ ነው።በ1480 የተደረገው የመጀመሪያው ከበባ አልተሳካም።በጣም ጠንካራ መከላከያዎች ቢኖሩም, ግድግዳዎቹ በስድስት ወራት ጊዜ ውስጥ በቱርክ መድፍ እና ፈንጂዎች ፈርሰዋል.የሮድስ ከበባ በኦቶማን ድል ተጠናቀቀ።የሮድስ ወረራ በኦቶማን ምሥራቃዊ ሜዲትራኒያን ላይ ቁጥጥር ለማድረግ ትልቅ እርምጃ ነበር እና በቁስጥንጥንያ እና በካይሮ እና በሌቫንቲን ወደቦች መካከል የባህር ላይ ግንኙነቶችን በእጅጉ አቃለለ።በኋላ፣ በ1669፣ ከዚህ መሠረት ኦቶማን ቱርኮች የቬኒስ ቀርጤስን ያዙ።
▲
●
የኦቶማን-ሃብስበርግ ጦርነቶች
የኦቶማን ጦር ሁለቱንም ከባድ እና ሚሳኤሎች፣ ፈረሰኞች እና እግረኛ ወታደሮችን ያቀፈ ሲሆን ይህም ሁለገብ እና ኃይለኛ ያደርገዋል። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1526 Jan 1 - 1791

የኦቶማን-ሃብስበርግ ጦርነቶች

Central Europe
የኦቶማን–ሃብስበርግ ጦርነቶች የተካሄዱት ከ16ኛው እስከ 18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን በኦቶማን ኢምፓየር እና በሃብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝ መካከል ሲሆን ይህም አንዳንድ ጊዜ በሃንጋሪ መንግሥት፣ በፖላንድ -ሊቱዌኒያ ኮመንዌልዝ እና በሀብስበርግስፔን ይደገፋል።ጦርነቶቹ በሃንጋሪ የመሬት ዘመቻዎች የበላይነት ነበራቸው፤ ከእነዚህም መካከል ትራንሲልቫኒያ (ዛሬ በሮማኒያ ) እና ቮይቮዲና (ዛሬ በሰርቢያ)፣ ክሮኤሺያ እና መካከለኛው ሰርቢያ።በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ኦቶማኖች ለአውሮፓ ኃያላን ከፍተኛ ስጋት ሆኑ፣ የኦቶማን መርከቦች በኤጂያን እና በአዮኒያ ባህር ውስጥ የሚገኙትን የቬኒስ ንብረቶችን ጠራርገው በመውሰድ በኦቶማን የሚደገፉ ባርባሪ የባህር ወንበዴዎች በማግሬብ የስፔን ንብረቶችን ያዙ።የፕሮቴስታንት ተሐድሶ ፣ የፈረንሣይ-ሃብስበርግ ፉክክር እና የቅድስት ሮማ ግዛት በርካታ የእርስ በርስ ግጭቶች ክርስቲያኖችን ከኦቶማኖች ጋር ከፈጠሩት ግጭት ትኩረታቸው አጠፋቸው።ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ ኦቶማኖች ከፋርስ ሳፋቪድ ኢምፓየር እና በመጠኑም ቢሆን ከተሸነፈው እና ሙሉ በሙሉ ወደ ግዛቱ የተካተተውንከማምሉክ ሱልጣኔት ጋር መታገል ነበረባቸው።መጀመሪያ ላይ፣ በአውሮፓ የኦቶማን ወረራዎች በሞሃክ ወሳኝ ድል በመቀዳጀት አንድ ሶስተኛውን (ማዕከላዊ) የሃንጋሪን ግዛት ክፍል ወደ የኦቶማን ገባርነት ደረጃ በመቀነስ ከፍተኛ ውጤት አስመዝግበዋል።በኋላ፣ የዌስትፋሊያ ሰላም እና በ17ኛው እና በ18ኛው መቶ ክፍለ ዘመን የተካሄደው የስፓኒሽ የመተካካት ጦርነት የኦስትሪያን ኢምፓየር የሐብስበርግ ቤት ብቸኛ ይዞታ አድርጎ ተወው።በ1683 ከቪየና ከበባ በኋላ ሃብስበርግ ብዙ የአውሮፓ ኃያላን መንግሥታትን በማሰባሰብ ቅዱስ ሊግ በመባል የሚታወቁትን የኦቶማን ጦርነቶችን እንዲዋጉ እና ሃንጋሪን መልሰው እንዲቆጣጠሩ አስችሏቸዋል።ታላቁ የቱርክ ጦርነት በቅዱስ ሊግ ወሳኝ ድል በዜንታ ተጠናቀቀ።ጦርነቶቹ ያበቁት ኦስትሪያ ከ1787-1791 በነበረው ጦርነት ኦስትሪያ ከተሳተፈች በኋላ ኦስትሪያ ከሩሲያ ጋር ተዋግታለች።በኦስትሪያ እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል ያለው የማያቋርጥ ውጥረት እስከ አስራ ዘጠነኛው ክፍለ ዘመን ድረስ ቀጥሏል፣ ነገር ግን በጦርነት ውስጥ ፈጽሞ ተዋግተው አያውቁም እና በመጨረሻም በአንደኛው የዓለም ጦርነት ተባባሪ ሆነው አገኙ።
▲
●
Play button
1533 Jan 1 - 1656

የሴቶች ሱልጣኔት

İstanbul, Türkiye
የሴቶች ሱልጣኔት የኦቶማን ኢምፓየር ሱልጣኖች ሚስቶች እና እናቶች ለየት ያለ የፖለቲካ ተጽእኖ ያሳደሩበት ወቅት ነበር።ይህ ክስተት የተከሰተው ከ1533 እስከ 1656 ባለው ጊዜ ውስጥ፣ በሱሌይማን ግርማዊ ንግስና ጀምሮ፣ ከሁሬም ሱልጣን (በተጨማሪም ሮክሴላና በመባልም ይታወቃል) ከተጋባው እና ከቱርሃን ሱልጣን ግዛት ጋር አብቅቷል።እነዚህ ሴቶች ሃሴኪ ሱልጣኖች ተብለው የሚጠሩት የሱልጣኑ ሚስቶች ወይም ትክክለኛ ሱልጣኖች በመባል የሚታወቁት የሱልጣኑ እናቶች ነበሩ።በሱልጣኔቱ ዘመን እንደሚጠበቀው ብዙዎቹ የባሪያ ተወላጆች ነበሩ ምክንያቱም ባህላዊው የጋብቻ ሀሳብ ለሱልጣኑ ተገቢ አይደለም ተብሎ ስለሚታሰብ ከመንግስታዊ ሚናው በላይ ምንም አይነት የግል ታማኝነት ይኖረዋል ተብሎ አይገመትም።በዚህ ጊዜ ሀሰኪ እና ትክክለኛ ሱልጣኖች የፖለቲካ እና የማህበራዊ ስልጣን ያዙ ፣ ይህም በግዛቱ የዕለት ተዕለት እንቅስቃሴ ላይ ተፅእኖ እንዲፈጥሩ እና የበጎ አድራጎት ስራዎችን እንዲሰሩ እንዲሁም እንደ ትልቅ የሃሴኪ ሱልጣን መስጊድ እና ታዋቂው ቫሊድ ያሉ ሕንፃዎች እንዲገነቡ እንዲጠይቁ አስችሏቸዋል ። በኢሚኖኑ የሱልጣን መስጊድበ 17 ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ ስድስት ሱልጣኖች, ከእነዚህም መካከል ብዙዎቹ ልጆች ነበሩ, ዙፋኑን ያዙ.በውጤቱም፣ ትክክለኛዎቹ ሱልጣኖች በልጆቻቸው የስልጣን ዘመንም ሆነ በስልጣን ላይ በነበሩበት ጊዜ ምንም አይነት ተቀናቃኝ አልነበሩም።[8] ታዋቂነታቸው በሁሉም ዘንድ ተቀባይነት አላገኘም።ከሱልጣኖች ጋር ቀጥተኛ ግንኙነት ቢኖራቸውም, ትክክለኛዎቹ ሱልጣኖች ብዙውን ጊዜ ከቪዚየሮች እና ከሕዝብ አስተያየት ተቃውሞ ገጥሟቸዋል.ከነሱ በፊት የነበሩት ወንዶች በወታደራዊ ድል እና በአድናቆት በሕዝብ ዘንድ ሞገስን ያገኙ ሴት መሪዎች በንጉሠ ነገሥታዊ ሥነ ሥርዓቶች እና በመታሰቢያ ሐውልቶች እና በሕዝባዊ ሥራዎች ላይ መታመን ነበረባቸው።እንዲህ ያሉ ህዝባዊ ስራዎች ፣ሃይራት ወይም የአምልኮ ስራዎች በመባል የሚታወቁት ፣ለኢምፔሪያል እስላማዊ ሴቶች ወግ እንደነበሩት በሱልጣኑ ስም ብዙ ጊዜ በከፍተኛ ሁኔታ ይገነቡ ነበር።[9]የብዙዎቹ የሱልጣኔቶች ሚስቶች እና እናቶች እጅግ በጣም ዘላቂ ስኬት የነበራቸው ትልልቅ ህዝባዊ ስራ ፕሮጀክቶቻቸው በአብዛኛው በመስጊድ፣ በትምህርት ቤት እና በሃውልት መልክ ነው።የፕሮጀክቶቹ ግንባታ እና ጥገና በኢኮኖሚ ውድቀት እና በሙስና በተገለጸው ጊዜ ውስጥ ወሳኝ ኢኮኖሚያዊ ፈሳሾችን ያስገኙ ሲሆን እንዲሁም የሱልጣኔቱን ኃይል እና ቸርነት የሚያሳዩ ጠንካራ እና ዘላቂ ምልክቶችን ትተው ነበር።የህዝብ ስራዎች መፈጠር ሁሌም የሱልጣኔቱ ግዴታ ቢሆንም እንደ ሱሌይማን እናት እና ሚስት ያሉ ሱልጣኖች ከነሱ በፊት ከነበሩት ሴት ሁሉ የሚበልጡ እና የተንቆጠቆጡ ፕሮጀክቶችን ፈፅመዋል - እና አብዛኞቹ ወንዶችም እንዲሁ።[9]
▲
●
Play button
1536 Sep 28

ሃይረዲን ባርባሮሳ ቅዱስ ሊጉን አሸነፈ

Preveza, Greece
እ.ኤ.አ. በ 1537 አንድ ትልቅ የኦቶማን መርከቦችን በማዘዝ ሃይረዲን ባርባሮሳ የቬኒስ ሪፐብሊክ ንብረት የሆኑትን በርካታ የኤጂያን እና የኢዮኒያ ደሴቶችን ማለትም ሲሮስ ፣ ኤጊና ፣ አይኦስ ፣ ፓሮስ ፣ ቲኖስ ፣ ካርፓቶስ ፣ ካሶስ እና ናክሶስን ያዘ ፣ በዚህም የናክሶስ ዱቺን ተቀላቀለ። ወደ ኦቶማን ኢምፓየር።ከዚያም ሳይሳካለት የቬኒስን ምሽግ ኮርፉን ከበባ እና በደቡብ ኢጣሊያ በስፔን ቁጥጥር ስር የሚገኘውን ካላብሪያን የባህር ዳርቻን አወደመ።[89] ይህን ስጋት በተጋፈጠበት ወቅት፣ ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ጳውሎስ ሳልሳዊ በየካቲት 1538 “ቅዱስ ሊግ”ን ሰበሰቡ፣ የጳጳሳት ግዛቶችን፣ ሃብስበርግ ስፔን፣ የጄኖአ ሪፐብሊክን ፣ የቬኒስ ሪፐብሊክን እና የማልታ ናይትስ ። በባርባሮሳ ስር የኦቶማን መርከቦችን ለመጋፈጥ.[90]እ.ኤ.አ. በ 1539 ባርባሮሳ ተመልሶ በአዮኒያ እና በኤጅያን ባሕሮች ውስጥ ያሉትን የቀሩትን የክርስቲያን ማዕከሎች በሙሉ ማለት ይቻላል ያዘ።በጥቅምት 1540 በቬኒስ እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የሰላም ስምምነት ተፈራረመ፣ በዚህ ስር ቱርኮች በሞሪያ እና በዳልማቲያ የሚገኙትን የቬኒስ ንብረቶች እና የቀድሞ የቬኒስ ደሴቶችን በኤጂያን፣ አዮኒያ እና ምስራቃዊ አድሪያቲክ ባህሮች ተቆጣጠሩ።ቬኒስ ለኦቶማን ኢምፓየር የ300,000 ዱካ ወርቅ የጦርነት ካሳ መክፈል ነበረባት።በፕሬቬዛ ድል እና በ1560 በድጀርባ ጦርነት በተካሄደው ድል ኦቶማኖች የቬኒስ እናየስፔን ሁለቱ ዋና ተቀናቃኝ ሀይሎች በሜዲትራኒያን ባህርን ለመቆጣጠር ያደረጉትን ጥረት ለመቃወም ተሳክቶላቸዋል።በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ በተደረጉ ትላልቅ የጦር መርከቦች ጦርነት የኦቶማን የበላይነት እስከ 1571 የሌፓንቶ ጦርነት ድረስ አልተገዳደረም።
▲
●
Play button
1538 Jan 1 - 1560

ለ Spice ጦርነት

Persian Gulf (also known as th
በምዕራብ አውሮፓ ሀገራት አዲስ የባህር ንግድ መስመሮች መገኘታቸው የኦቶማን የንግድ ሞኖፖሊን ለማስወገድ አስችሏቸዋል.ከቫስኮ ዳ ጋማ ጉዞ በኋላ አንድ ኃይለኛ የፖርቹጋል የባህር ኃይል በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የሕንድ ውቅያኖስን ተቆጣጠረ።የአረብ ባሕረ ገብ መሬት እናሕንድ የባህር ዳርቻ ከተሞችን አስፈራርቷል።እ.ኤ.አ.ይህ በእንዲህ እንዳለ የኦቶማን የቀይ ባህር ቁጥጥር የጀመረው በ1517 ሴሊምግብፅን ከሪዳኒያ ጦርነት በኋላ ወደ ኦቶማን ኢምፓየር በተቀላቀለበት ወቅት ነው።አብዛኛው የአረብ ባሕረ ገብ መሬት (ሄጃዝ እና ቲሃማህ) የመኖሪያ አካባቢዎች ብዙም ሳይቆይ በፈቃደኝነት በኦቶማን እጅ ወደቀ።በአለም ካርታው ዝነኛ የነበረው ፒሪ ሬስ ሱልጣኑ ግብፅ ከደረሰ ከጥቂት ሳምንታት በኋላ ለሴሊም አቀረበ።የሕንድ ውቅያኖስን በተመለከተ ያለው ክፍል ጠፍቷል;ወደዚያ አቅጣጫ ወደፊት ወታደራዊ ጉዞዎችን ለማቀድ የበለጠ ሊጠቀምበት ስለሚችል ሴሊም ወስዶ ሊሆን ይችላል ተብሎ ይከራከራል.በእርግጥ በቀይ ባህር ከኦቶማን የበላይነት በኋላ የኦቶማን እና ፖርቱጋልኛ ፉክክር ተጀመረ።እ.ኤ.አ. በ1525፣ በሱሌይማን አንደኛ (የሴሊም ልጅ) የግዛት ዘመን፣ የቀድሞ ኮርሳይር የነበረው ሴልማን ሬይስ፣ የኦቶማን የባህር ዳርቻ ከተሞችን ከፖርቱጋል ጥቃቶች የመከላከል ኃላፊነት የተሰጠው በቀይ ባህር ውስጥ የትንሽ የኦቶማን መርከቦች ዋና አስተዳዳሪ ሆኖ ተሾመ።በ1534 ሱለይማን አብዛኛውን ኢራቅን ያዘ እና በ1538 ኦቶማኖች በፋርስ ባህረ ሰላጤ ወደምትገኘው ባስራ ደረሱ።የኦቶማን ኢምፓየር አሁንም በፖርቹጋል ቁጥጥር ስር ያሉ የባህር ዳርቻዎችን ችግር ገጥሞታል።በአረብ ባሕረ ገብ መሬት ላይ የሚገኙት አብዛኛዎቹ የባህር ዳርቻ ከተሞች የፖርቹጋል ወደቦች ወይም የፖርቱጋል ቫሳሎች ነበሩ።ሌላው የኦቶማን-ፖርቱጋል ፉክክር ምክንያት ኢኮኖሚያዊ ነው።በ 15 ኛው ክፍለ ዘመን ከሩቅ ምስራቅ ወደ አውሮፓ ዋና ዋና የንግድ መስመሮች, የቅመማ ቅመሞች ተብሎ የሚጠራው በቀይ ባህር እና በግብፅ በኩል ነበር.ነገር ግን አፍሪካ ከተዘዋወረች በኋላ የንግድ ገቢው እየቀነሰ ነበር።[21] የኦቶማን ኢምፓየር በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ ትልቅ የባህር ሃይል ሆኖ ሳለ የኦቶማን ባህር ኃይልን ወደ ቀይ ባህር ማዛወር አልተቻለም።ስለዚህ አዲስ መርከቦች በስዊዝ ተገንብተው “የህንድ መርከቦች” የሚል ስያሜ ተሰጠው።በህንድ ውቅያኖስ ላይ የተደረገው ጉዞ ግልጽ የሆነበት ምክንያት ግን ከህንድ የመጣ ግብዣ ነበር።ይህ ጦርነት የተካሄደው በኢትዮጵያ-አዳል ጦርነት ዳራ ላይ ነው።ኢትዮጵያ በ1529 በኦቶማን ኢምፓየር እና በአካባቢው አጋሮች ተወረረች።ለመጀመሪያ ጊዜ በአፄ ዳዊት ዳግማዊ በ1520 የተጠየቀው የፖርቹጋል እርዳታ በመጨረሻ በአፄ ገላውዴዎስ ዘመነ መንግስት ማሳዋ ደረሰ።ኃይሉ የሚመራው በክሪስቶቫዎ ዳ ጋማ (የቫስኮ ዳ ጋማ ሁለተኛ ልጅ) ሲሆን 400 ሙስኪተሮች፣ በርካታ በረች የሚጭኑ የመስክ ጠመንጃዎች እና ጥቂት የፖርቹጋል ፈረሰኞች እንዲሁም በርካታ የእጅ ጥበብ ባለሙያዎች እና ሌሎች ተዋጊ ያልሆኑ ተዋጊዎችን ያካተተ ነበር።በውቅያኖስ ውስጥ የፖርቹጋልን የበላይነት የማጣራት እና የሙስሊም ህንዳውያን ጌቶችን የመርዳት ኦቶማን ዋና አላማዎች አልተሳኩም።ይህ የሆነው የኦቶማን ኢምፓየር ከፖርቱጋል የበለጠ ሀብታም እና በሕዝብ ብዛት የበለፀገ በመሆኑ፣ የሕንድ ውቅያኖስ ተፋሰስ የባህር ዳርቻ ነዋሪዎች እና የባህር ኃይል ማዕከሎቹ ተመሳሳይ ሃይማኖት ስለነበራቸው ደራሲው “ከፖርቱጋል የበለጠ ጥቅም” ብሎ የጠራቸው ቢሆንም ይህ ነበር። የኦፕሬሽን ቲያትር.በህንድ ውቅያኖስ ውስጥ የአውሮፓ ይዞታ እያደገ ቢመጣም የኦቶማን ንግድ ከምስራቅ ጋር ማደጉን ቀጥሏል።በተለይም ካይሮ የየመንን ቡና እንደ ተወዳጅ የፍጆታ ሸቀጥ ማሳደግ ተጠቃሚ ሆናለች።በግዛቱ ውስጥ ባሉ ከተሞች እና ከተሞች የቡና ቤቶች ሲታዩ፣ ካይሮ ለንግድ ዋና ማእከል ሆናለች፣ ይህም ለቀጣይ ብልጽግናዋ በአስራ ሰባተኛው እና በአብዛኛው በአስራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን አስተዋጽዖ አበርክቷል።በቀይ ባህር ላይ ባለው ጠንካራ ቁጥጥር ኦቶማኖች በተሳካ ሁኔታ ወደ ፖርቹጋሎች የሚወስዱትን የንግድ መስመሮች መቆጣጠር ችለዋል እና በ16ኛው ክፍለ ዘመን በሙሉ ከሙጋል ኢምፓየር ጋር ከፍተኛ የንግድ ልውውጥ አድርገዋል።[22]ፖርቹጋላውያንን በቆራጥነት ማሸነፍ ወይም ማጓጓዣቸውን ማስፈራራት ባለመቻላቸው፣ ኦቶማኖች ከተጨማሪ ተጨባጭ እርምጃ ተቆጥበዋል፣ በምትኩ እንደ Aceh Sultanate ያሉ የፖርቹጋል ጠላቶችን ለማቅረብ መርጠዋል፣ እና ነገሮች ወደ Status quo ante bellum ተመለሱ።[23] ፖርቹጋሎች በበኩላቸው የኦቶማን ኢምፓየር ጠላት ከሆነው ከሳፋቪድ ፋርስ ጋር የንግድ እና ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነታቸውን አስፈጽሙ።ቀስ በቀስ ውጥረት የነገሠበት የእርቅ ስምምነት ተፈጠረ፣ በዚያም ኦቶማኖች ወደ አውሮፓ የሚገቡትን የመሬት ላይ መንገዶችን እንዲቆጣጠሩ ተፈቅዶላቸዋል፣ በዚህም ፖርቹጋሎች ለማግኘት ይጓጉ የነበሩትን ባስራን ጠብቀው ፖርቹጋሎች ወደ ህንድ እና ምስራቅ አፍሪካ የባህር ንግድ እንዲቆጣጠሩ ተፈቅዶላቸዋል።[24] ከዚያም ኦቶማኖች ትኩረታቸውን ወደ ቀይ ባህር አዙረው ቀድሞ ወደሚሰፋው ቀይ ባህር በ1517 ግብፅን እና በ1538 ኤደንን [ተገዙ። 25]
▲
●
1550 - 1700
የኦቶማን ኢምፓየር ለውጥornament
በኦቶማን ኢምፓየር የለውጥ ዘመን
በኢስታንቡል ውስጥ የኦቶማን ቡና ቤት። ©HistoryMaps
1550 Jan 1 - 1700

በኦቶማን ኢምፓየር የለውጥ ዘመን

Türkiye
የኦቶማን ኢምፓየር ለውጥ፣ የትራንስፎርሜሽን ዘመን በመባልም ይታወቃል፣ በኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ውስጥ ከሐ.ከ1550 እስከ ሴ.እ.ኤ.አ. በ1700፣ ከታላቁ ሱለይማን የግዛት ዘመን ማብቂያ አንስቶ እስከ ካርሎዊትዝ ስምምነት ድረስ በቅዱስ ሊግ ጦርነት ማጠቃለያ ላይ።ይህ ወቅት በብዙ አስገራሚ ፖለቲካዊ፣ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ለውጦች ተለይቶ የሚታወቅ ነበር፣ይህም ኢምፓየር ፍትህን ለማስፈን እና የሱኒ እስልምና ጠባቂ በመሆን ርዕዮተ አለም ላይ የተመሰረተ ከተስፋፋ፣የአባት መንግስትነት ወደ ቢሮክራሲያዊ ኢምፓየር እንዲሸጋገር አድርጓል።[9] እነዚህ ለውጦች በአብዛኛው የተከሰቱት በ16ኛው እና በ17ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ በተከሰቱት ተከታታይ ፖለቲካዊ እና ኢኮኖሚያዊ ቀውሶች፣ በዋጋ ንረት፣ በጦርነት እና በፖለቲካዊ ቡድንተኝነት ነው።ሆኖም እነዚህ ቀውሶች ቢኖሩም ግዛቱ በፖለቲካዊ እና በኢኮኖሚያዊ ሁኔታ ጠንካራ ሆኖ ቆይቷል፣ [10] እና ከተለዋዋጭ አለም ፈተናዎች ጋር መላመድ ቀጠለ።17ኛው ክፍለ ዘመን በአንድ ወቅት ለኦቶማኖች ውድቀት ወቅት ይገለጽ ነበር፣ ነገር ግን ከ1980ዎቹ ጀምሮ የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ፀሃፊዎች ይህንን ባህሪይ ውድቅ አድርገውታል፣ በምትኩ እንደ ቀውስ፣ መላመድ እና የለውጥ ወቅት ለይተውታል።
▲
●
Play button
1550 Jan 2

የቲማር ስርዓት የዋጋ ግሽበት እና ውድቀት

Türkiye
በ 16 ኛው ክፍለ ዘመን ሁለተኛ አጋማሽ ላይ ኢምፓየር እየጨመረ በመጣው የዋጋ ግሽበት ምክንያት በአውሮፓ እና በመካከለኛው ምስራቅ ላይ ተጽእኖ በማሳደሩ ግዛቱ እየጨመረ በሄደ ኢኮኖሚያዊ ጫና ውስጥ ገብቷል.ስለዚህ ኦቶማኖች ቀደም ሲል ኢምፓየርን ይገልፁ የነበሩትን ብዙዎቹን ተቋማት በመቀየር የቲማር ስርዓትን ቀስ በቀስ ዘመናዊ የሙስኪ ወታደሮችን ለማፍራት እና የቢሮክራሲውን መጠን በአራት እጥፍ በመጨመር የበለጠ ቀልጣፋ የገቢ ማሰባሰብያ እንዲኖር አድርጓል።ቲማር ከ20,000 acce ያነሰ አመታዊ የታክስ ገቢ ያለው በኦቶማን ኢምፓየር ሱልጣኖች የተሰጠ የመሬት ስጦታ ነበር።ከመሬቱ የተገኘው ገቢ ለውትድርና አገልግሎት ማካካሻ ሆኖ አገልግሏል።ቲማር ያዥ ቲማሪት በመባል ይታወቅ ነበር።ከቲማር የተገኘው ገቢ ከ 20,000 እስከ 100,000 akces ከሆነ, የመሬት ስጦታው ዚአሜት ተብሎ ይጠራ ነበር, እና ከ 100,000 acces በላይ ከሆነ, ስጦታው ሀስ ይባላል.በአስራ ስድስተኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ የቲማር የመሬት ይዞታ ስርዓት የማይመለስ ማሽቆልቆሉን ጀምሯል።በ 1528 ቲማሪዮቱ በኦቶማን ጦር ውስጥ ትልቁን ነጠላ ክፍል አቋቋመ ።በዘመቻው ወቅት አቅርቦትን፣ መሳሪያቸውን፣ ረዳት ወንዶችን (ሴቤሉ) እና ቫሌቶችን (ጉላምን) በማቅረብ ጨምሮ ለራሳቸው ወጪ ሲፓሂስ ሃላፊ ነበሩ።አዳዲስ የውትድርና ቴክኖሎጂዎች መጀመራቸው፣ በተለይም ሽጉጥ፣ በአንድ ወቅት የኦቶማን ጦር ሠራዊት የጀርባ አጥንት የሆነው ሲፓሂስ ጊዜው ያለፈበት ነበር።የኦቶማን ሱልጣኖች ከሀብስበርግ እና ኢራናውያን ጋር ያካሄዱት ረጅም እና ብዙ ውድ ጦርነቶች ዘመናዊ እና ፕሮፌሽናል ጦር እንዲመሰርቱ ጠይቋል።ስለዚህ እነሱን ለማቆየት ገንዘብ ያስፈልግ ነበር.በመሠረቱ, ሽጉጡ ከፈረስ ርካሽ ነበር.[12] በአስራ ሰባተኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ አሥርተ ዓመታት፣ አብዛኛው የቲማር ገቢ ከወታደራዊ አገልግሎት ነፃ ለመውጣት እንደ ምትክ ገንዘብ (በደል) ወደ ማዕከላዊ ግምጃ ቤት ገባ።ከአሁን በኋላ አያስፈልጉም ስለነበር፣ የቲማር ባለቤቶች ሲሞቱ፣ ይዞታቸው እንደገና አይመደብም፣ ነገር ግን በንጉሠ ነገሥቱ ግዛት ሥር መጡ።በቀጥታ ቁጥጥር ስር ከዋለ በኋላ ለማዕከላዊ መንግስት ከፍተኛ የገንዘብ ገቢን ለማረጋገጥ ባዶ ቦታው ወደ ታክስ እርሻ (ሙቃታአህ) ይቀየራል።[13]
▲
●
የቆጵሮስ ድል
የፋማጉስታ የቬኒስ አዛዥ ማርኮ አንቶኒዮ ብራጋዲን ኦቶማኖች ከተማዋን ከያዙ በኋላ በአሰቃቂ ሁኔታ ተገድለዋል። ©HistoryMaps
1570 Jun 27 - 1573 Mar 7

የቆጵሮስ ድል

Cyprus
አራተኛው የኦቶማን – የቬኔሺያ ጦርነት፣ የቆጵሮስ ጦርነት በመባልም የሚታወቀው በ1570 እና 1573 መካከል የተካሄደ ሲሆን የተካሄደው በኦቶማን ኢምፓየር እና በቬኒስ ሪፐብሊክ መካከል ሲሆን የኋለኛው ደግሞ በቅዱስ ሊግ የተቀላቀለው በክርስቲያናዊ መንግስታት ጥምረት የተቋቋመ ነው። የጳጳሱ ድጋፍ፣ እሱምስፔን (ከኔፕልስ እና ከሲሲሊ ጋር)፣ የጄኖዋ ሪፐብሊክ ፣ የዱቺ ኦቭ ሳቮይ፣ የ Knights Hospitaller ፣ የቱስካኒ ግራንድ ዱቺ እና ሌሎችየጣሊያን ግዛቶች።ጦርነቱ፣ የሱልጣን ሰሊም 2ኛ የግዛት ዘመን ቀዳሚው ክፍል፣ የጀመረው በኦቶማን ወረራ የቬኒሺያን በቆጵሮስ ደሴት ወረራ ነው።ዋና ከተማዋ ኒኮሲያ እና ሌሎች በርካታ ከተሞች በፍጥነት በከፍተኛ የኦቶማን ጦር ቁጥጥር ስር ወድቀው ፋማጉስታን ብቻ በቬኒስ እጅ ቀሩ።የክርስቲያኖች ማጠናከሪያዎች ዘግይተዋል, እና ፋማጉስታ በመጨረሻ በነሐሴ 1571 ለ 11 ወራት ከበባ በኋላ ወደቀ.ከሁለት ወራት በኋላ፣ በሌፓንቶ ጦርነት፣ የተባበሩት የክርስቲያን መርከቦች የኦቶማን መርከቦችን አወደመ፣ ነገር ግን ይህንን ድል መጠቀም አልቻለም።ኦቶማኖች በፍጥነት የባህር ኃይል ኃይላቸውን መልሰው ገነቡ እና ቬኒስ የተለየ ሰላም ለመደራደር ተገድዳ ቆጵሮስን ለኦቶማኖች አሳልፋ በመስጠት እና የ 300,000 ዱካዎች ግብር ከፈለች።
▲
●
Play button
1571 Oct 7

የሊፓንቶ ጦርነት

Gulf of Patras, Greece
የሌፓንቶ ጦርነት በጥቅምት 7 ቀን 1571 የቅዱስ ሊግ መርከቦች ፣ የካቶሊክ መንግስታት ጥምረት (እስፔንን እና የጣሊያን ግዛቶችን ፣ በርካታ ነፃ የጣሊያን መንግስታትን እና የማልታ ሉዓላዊ ወታደራዊ ትእዛዝን) ሲያበረታቱ የተካሄደ የባህር ኃይል ጦርነት ነበር። በቆጵሮስ ደሴት የፋማጉስታን የቬኒስ ቅኝ ግዛት ለማዳን በጳጳስ ፒየስ አምስተኛ (በ1571 መጀመሪያ ላይ በቱርኮች የተከበበ) በኦቶማን ኢምፓየር መርከቦች ላይ በፓትራስ ባሕረ ሰላጤ ላይ ከፍተኛ ሽንፈትን አድርሷል።ሁሉም የሕብረቱ አባላት የኦቶማን ባህር ኃይልን እንደ ትልቅ ስጋት ይመለከቱት ነበር ይህም በሜዲትራኒያን ባህር የባህር ንግድ ደህንነት እና በራሱ የአህጉራዊ አውሮፓ ደህንነት ላይ ነው።የቅዱስ ሊግ ድል በአውሮፓ እና በኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ውስጥ ትልቅ ጠቀሜታ ያለው ሲሆን ይህም የኦቶማን ወታደራዊ መስፋፋት ወደ ሜዲትራኒያን ባህር የሚያመላክት ነው, ምንም እንኳን በአውሮፓ የኦቶማን ጦርነቶች ለተጨማሪ ምዕተ-አመት ቢቀጥሉም.ለስልታዊ ትይዩዎች እና አውሮፓን ከንጉሠ ነገሥት መስፋፋት ለመከላከል ስላለው ወሳኝ ጠቀሜታ ከሳላሚስ ጦርነት ጋር ለረጅም ጊዜ ሲወዳደር ቆይቷል።የፕሮቴስታንት ተሐድሶን ተከትሎ አውሮፓ በራሷ የሃይማኖት ጦርነቶች በተናጠችበት ወቅት ትልቅ ምሳሌያዊ ጠቀሜታ ነበረው።
▲
●
የብርሃኑ መጽሐፍ
©Osman Hamdi Bey
1574 Jan 1

የብርሃኑ መጽሐፍ

Türkiye
በ1574 ታኪ አል-ዲን (1526-1585) በሦስት ጥራዞች የሙከራ ምርመራዎችን የያዘውን “የራዕይ ተማሪ ብርሃን መጽሐፍ እና የእይታው እውነት ብርሃን” በሚል ርዕስ የመጨረሻውን ዋና ዋና የአረብኛ ሥራ በኦፕቲክስ ላይ ጽፏል። በራዕይ ላይ, የብርሃን ነጸብራቅ እና የብርሃን ነጸብራቅ.መጽሐፉ ስለ ብርሃን አወቃቀሩ፣ ስለ ስርጭቱ እና ስለ ዓለም አቀፋዊ መገለጥ፣ እና በብርሃንና በቀለም መካከል ስላለው ግንኙነት ይናገራል።በመጀመሪያው ጥራዝ ላይ "የብርሃን ተፈጥሮ, የብርሃን ምንጭ, የብርሃን ስርጭት ተፈጥሮ, የእይታ ምስረታ እና ብርሃን በአይን እና በእይታ ላይ ስላለው ተጽእኖ" ይናገራል.በሁለተኛው ጥራዝ ውስጥ, እሱ "የድንገተኛ እና አስፈላጊ ብርሃን ልዩ ነጸብራቅ መካከል የሙከራ ማረጋገጫ, ነጸብራቅ ሕጎች ሙሉ ቀመር, እና አውሮፕላን, ሉላዊ ከ ነጸብራቅ ለመለካት የመዳብ መሣሪያ ግንባታ እና አጠቃቀም መግለጫ ይሰጣል. ፣ ሲሊንደሪካል እና ሾጣጣ መስታወቶች፣ ኮንቬክስም ይሁን ሾጣጣ።ሦስተኛው ጥራዝ "የተለያዩ እፍጋቶች ባሉባቸው ሚድያዎች ውስጥ በሚጓዙበት ወቅት የሚያጋጥሙትን ልዩነቶች ማለትም የተንቆጠቆጡ ብርሃን ተፈጥሮ ፣ የንፀባረቅ ምስረታ ፣ በተቀነሰ ብርሃን የተፈጠሩ ምስሎች ተፈጥሮ" የሚለውን አስፈላጊ ጥያቄ ይተነትናል ።
▲
●
የስነ ፈለክ እድገቶች
በኢስታንቡል ኦብዘርቫቶሪ ውስጥ የኦቶማን የስነ ፈለክ ተመራማሪዎች በታቂ አል-ዲን ዙሪያ ይሰራሉ። ©Ala ad-Din Mansur-Shirazi
1577 Jan 1 - 1580

የስነ ፈለክ እድገቶች

İstanbul, Türkiye
የስነ ፈለክ ጥናት በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ በጣም ጠቃሚ ትምህርት ነበር።ከግዛቱ በጣም አስፈላጊ የስነ ፈለክ ተመራማሪዎች አንዱ የሆነው አሊ ኩሽጂ የጨረቃን የመጀመሪያ ካርታ መስራት ችሏል እና የመጀመሪያውን መጽሃፍ የጨረቃን ቅርጾች ይገልፃል.በዚሁ ጊዜ ለሜርኩሪ አዲስ ስርዓት ተዘጋጅቷል.ሙስጠፋ ኢብኑ ሙዋቂት እና ሙሐመድ አል-ኩናዊ የተባሉት ሌላው የኦቶማን ኢምፓየር የስነ ፈለክ ተመራማሪ ሲሆኑ የመጀመሪያውን የስነ ፈለክ ስሌት ደቂቃ እና ሰከንድ ሰሩ።ታኪ አል-ዲን በኋላ በ1577 የታቂ አድ-ዲን የቁስጥንጥንያ ኦብዘርቫቶሪ ገንብቶ እስከ 1580 ድረስ የስነ ፈለክ ምልከታዎችን አድርጓል።ዚጅ (ያልቦረደ ፐርል ይባላል) እና በዘመኑ ከነበሩት ታይኮ ብራሄ የበለጠ ትክክለኛ የሆኑ የስነ ፈለክ ካታሎጎችን አዘጋጅቷል። እና ኒኮላስ ኮፐርኒከስ.ታኪ አል-ዲን በዘመኑ የነበሩት እና ቀደሞቹ ከተጠቀሙባቸው ሴክሳጌሲማል ክፍልፋዮች ይልቅ በአስተያየቶቹ ውስጥ የአስርዮሽ ነጥብ ምልክትን የተጠቀመ የመጀመሪያው የስነ ፈለክ ተመራማሪ ነበር።እንዲሁም የአቡ ረይሀን አል-ቢሩኒ “የሶስት ነጥብ ምልከታ” ዘዴን ተጠቅመዋል።በናብክ ዛፍ ላይ ታኪ አል-ዲን ሶስት ነጥቦችን ሲገልጽ "ሁለቱ በግርዶሽ ውስጥ ተቃዋሚዎች ሲሆኑ ሶስተኛው ደግሞ በማንኛውም ቦታ ላይ ናቸው."ይህንን ዘዴ የተጠቀመው የፀሃይ ምህዋርን እና የአፖጊን አመታዊ እንቅስቃሴ ለማስላት ነው ፣ እና ከእሱ በፊት ኮፐርኒከስ ፣ እና ታይኮ ብራሄ ብዙም ሳይቆይ።ከ1556 እስከ 1580 ድረስ ትክክለኛ ሜካኒካል አስትሮኖሚካል ሰዓቶችን ጨምሮ ልዩ ልዩ የስነ ፈለክ መሳሪያዎችን ፈለሰፈ።በእርሳቸው ምልከታ እና ሌሎች ትክክለኛ መሳሪያዎች የታቂ አል-ዲን እሴቶች የበለጠ ትክክለኛ ነበሩ።[29]እ.ኤ.አ. በ 1580 የታቂ አል-ዲን የቁስጥንጥንያ ተመልካች ከተደመሰሰ በኋላ በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ የስነ ፈለክ እንቅስቃሴ ቆሟል ፣ በ 1660 የኮፐርኒካን ሄሊዮሴንትሪዝም መግቢያ ድረስ ፣ የኦቶማን ምሁር ኢብራሂም ኢፌንዲ አል-ዚጌትቫሪ ተዝኪሬቺ የኖኤል ዱሬትን ሥራ ፈረንሳዊው ተርጉሞታል። በ 1637) ወደ አረብኛ.[30]
▲
●
ኢኮኖሚያዊ እና ማህበራዊ አመጾች
በአናቶሊያ ውስጥ የሴላሊ ዓመፅ። ©HistoryMaps
1590 Jan 1 - 1610

ኢኮኖሚያዊ እና ማህበራዊ አመጾች

Sivas, Türkiye
በተለይም ከ 1550 ዎቹ በኋላ በአካባቢው ገዥዎች ጭቆና እየጨመረ በመምጣቱ እና አዳዲስ እና ከፍተኛ ታክሶችን በሚጥሉበት ጊዜ ጥቃቅን ክስተቶች እየጨመሩ መጡ.ከፋርስ ጋር ጦርነት ከጀመረ በኋላ በተለይም ከ 1584 በኋላ ጃኒሳሪስ የገበሬዎችን መሬት በመቀማት ገንዘብ ለመበዝበዝ እና እንዲሁም በከፍተኛ የወለድ ተመኖች ብድር ማበደር የጀመረ ሲሆን ይህም የመንግስት የግብር ገቢ በከፍተኛ ሁኔታ እንዲቀንስ አድርጓል.እ.ኤ.አ. በ 1598 አንድ የሴክባን መሪ ካራያዚሲ አብዱልሃሊም በአናቶሊያ ኢያሌት ውስጥ እርካታ የሌላቸውን ቡድኖች አንድ በማድረግ በሲቫስ እና በዱልቃድር ውስጥ የኃይል መሠረት አቋቋመ ፣ እዚያም ከተሞች ለእሱ ግብር እንዲከፍሉ ማስገደድ ችሏል።[11] የኮሩም ገዥነት ተሰጠው፣ ነገር ግን ፖስታውን አልተቀበለም እናም የኦቶማን ጦር በነሱ ላይ ሲላክ፣ ከሰራዊቱ ጋር ወደ ኡርፋ በማፈግፈግ በተመሸገው ግንብ መሸሸጊያ ፈለገ፣ ይህም ለ18 ወራት የተቃውሞ ማእከል ሆነ።የእሱ ኃይሎች በእሱ ላይ ጥቃት ይሰነዝራሉ ብሎ በመፍራት ቤተ መንግሥቱን ለቆ በመንግሥት ኃይሎች ተሸንፎ ከተወሰነ ጊዜ በኋላ በ1602 በተፈጥሮ ምክንያት ሞተ።ከዚያም ወንድሙ ደሊ ሃሰን በምእራብ አናቶሊያ የምትገኘውን ኩታህያን ያዘ፣ በኋላ ግን እሱ እና ተከታዮቹ በገዥነት እርዳታ አሸነፉ።[11]የሴላሊ ዓመፀኞች፣ በ16ኛው መገባደጃ እና በ17ኛው መቶ ዘመን አጋማሽ መጀመሪያ ላይ በኦቶማን ኢምፓየር ስልጣን ላይ በሽፍታ አለቆች እና [celaî] በመባል በሚታወቁ የክልል ባለስልጣናት የሚመሩ መደበኛ ያልሆኑ ወታደሮች በአናቶሊያ ውስጥ ተከታታይ አመጽ ነበሩ።እንዲህ ተብሎ የሚጠራው የመጀመሪያው አመፅ በ1519 በሱልጣን ሰሊም ቀዳማዊ ዘመን በቶካት አቅራቢያ በአሌቪ ሰባኪ በሴላል መሪነት ተከሰተ።የሴልታል ስም በኋላ በኦቶማን ታሪክ ውስጥ በአናቶሊያ ውስጥ ለዓመፀኛ ቡድኖች እንደ አጠቃላይ ቃል ተጠቅሟል ፣ አብዛኛዎቹ ከዋናው ሴላ ጋር ምንም ዓይነት ግንኙነት አልነበራቸውም።የታሪክ ጸሃፊዎች እንደሚጠቀሙበት፣ “የሴላሊ አመጽ” በዋነኝነት የሚያመለክተው በአናቶሊያ ውስጥ የወንበዴዎችን እና የጦር አበጋዞችን እንቅስቃሴ ከሐ.እ.ኤ.አ. ከ1590 እስከ 1610 ፣ በሁለተኛው የሴላሊ እንቅስቃሴ ፣ በዚህ ጊዜ ከሽፍቶች ​​አለቆች ይልቅ በአመፀኛ የክልል ገዥዎች የሚመራ ፣ ከ 1622 ጀምሮ እስከ 1659 የአባዛ ሀሳን ፓሻን አመጽ እስከመገደል ድረስ የዘለቀ ። የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ።ዋናዎቹ አመጾች ሴክባን (የሙስኪተር መደበኛ ያልሆኑ ወታደሮች) እና ሲፓሂስ (በመሬት እርዳታ የሚጠበቁ ፈረሰኞች) ነበሩ።አመፁ የኦቶማን መንግስትን ለመገልበጥ የተደረጉ ሙከራዎች ሳይሆኑ ከበርካታ ምክንያቶች ለሚመነጩ ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ቀውስ ምላሽዎች ነበሩ፡ በ16ኛው ክፍለ ዘመን ታይቶ የማያውቅ የህዝብ ቁጥር መጨመርን ተከትሎ፣ ከትንሽ የበረዶ ዘመን ጋር ተያይዞ የአየር ንብረት ችግር፣ የመገበያያ ገንዘቡን መቀነስ እና በሺዎች የሚቆጠሩ የሴክባን ሙስኪቶችን ለኦቶማን ጦር ከሀብስበርግ እና ከሳፋቪዶች ጋር ባደረገው ጦርነት ከስልጣን ሲወርድ ወደ ሽፍቶች ተለውጧል።የሴላሊ መሪዎች ብዙውን ጊዜ በንጉሠ ነገሥቱ ውስጥ ለክፍለ ግዛት ገዥዎች ከመሾም ያለፈ ፍላጎት አልነበራቸውም, ሌሎች ደግሞ ለተለዩ ፖለቲካዊ ጉዳዮች ይዋጉ ነበር, ለምሳሌ አባዛ መህመድ ፓሻ በ 1622 ከኦስማን ዳግማዊ አገዛዝ በኋላ የተቋቋመውን የጃኒሳሪ መንግስትን ለመጣል ወይም የአባዛ ሀሰን ፓሻን የመሳሰሉ ታላቁን ቪዚየር Köprülü መህመድ ፓሻን የመገልበጥ ፍላጎት።የኦቶማን መሪዎች የሴላሊ ዓማፅያን ለምን ጥያቄ እንደሚያቀርቡ ስለተረዱ አንዳንድ የሴላሊ መሪዎች አመፁን ለማስቆም እና የስርዓቱ አካል እንዲሆኑ የመንግስት ስራዎችን ሰጡ።የኦቶማን ጦር ሃይል ተጠቅሞ ስራ ያላገኙትን ድል በማድረግ ትግሉን ቀጠለ።የሴላሊ አመጽ ያበቃው በጣም ኃያላን መሪዎች የኦቶማን ስርዓት አካል ሲሆኑ ደካማዎቹ ደግሞ በኦቶማን ጦር ሲሸነፉ ነው።ኦቶማንን የተቀላቀሉት ጃኒሳሪዎች እና የቀድሞ አማፂዎች አዲሱን የመንግስት ስራቸውን ለማስቀጠል ታግለዋል።
▲
●
Play button
1593 Jul 29 - 1606 Nov 11

ረጅም የቱርክ ጦርነት

Hungary
የረዥም የቱርክ ጦርነት ወይም የአስራ ሶስት አመት ጦርነት በሃብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝ እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የተደረገ ወሳኝ ያልሆነ የመሬት ጦርነት ሲሆን ይህም በዋናነት በዋላቺያ፣ ትራንስይልቫኒያ እና ሞልዳቪያ መኳንንት ላይ ነበር።ከ 1593 እስከ 1606 የተካሄደው በአውሮፓ ውስጥ ግን ከ 1591-92 የቱርክ ዘመቻ ቢሃክን ከያዘው ጊዜ ጀምሮ የአስራ አምስት ዓመታት ጦርነት ተብሎ ይጠራል ።የጦርነቱ ዋነኛ ተሳታፊዎች የሀብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝ፣ የኦቶማን ኢምፓየርን የሚቃወሙ የትራንስሊቫኒያ ዋና አስተዳዳሪ፣ ዋላቺያ እና ሞልዳቪያ ነበሩ።ፌራራ፣ ቱስካኒ፣ ማንቱ እና ፓፓል ግዛት በመጠኑም ቢሆን ተሳትፈዋል።ረጅሙ ጦርነት በህዳር 11, 1606 በዚሲትቫቶሮክ ሰላም አብቅቷል ፣ ለሁለቱም ዋና ዋና ግዛቶች በትንሹ የግዛት ጥቅማጥቅሞች - ኦቶማኖች የኢገር ፣ ኢስተርጎም እና ካኒዛን ምሽጎች አሸንፈዋል ፣ ግን የቫክ ክልል ሰጡ (ከዚያ ጀምሮ ያዙት ። 1541) ወደ ኦስትሪያስምምነቱ የኦቶማኖች ወደ ሃብስበርግ ግዛቶች ዘልቀው ለመግባት አለመቻላቸውን አረጋግጧል።ትራንሲልቫኒያ ከሀብስበርግ አቅም በላይ እንደሆነችም አሳይቷል።ስምምነቱ በሀብስበርግ-ኦቶማን ድንበር ላይ ሁኔታዎችን አረጋጋ።
▲
●
Play button
1603 Sep 26 - 1618 Sep 26

ኦቶማኖች ምዕራባዊ ኢራንን እና ካውካሰስን አጥተዋል።

Iran

እ.ኤ.አ. _ እ.ኤ.አ. በ 1612 ፣ ፋርስ በ 1590 በቁስጥንጥንያ ስምምነት የጠፋውን በካውካሰስ እና በምእራብ ኢራን ላይ የበላይነትዋን እንደገና ስትቋቋም ። ሁለተኛው ጦርነት በ 1615 ተጀመረ እና በ 1618 በትንንሽ የመሬት ማስተካከያዎች አበቃ ።

▲
●
Play button
1622 Jan 1

የመጀመሪያ ደንብ

İstanbul, Türkiye
በኢስታንቡል የሥርወ መንግሥት ፖለቲካ ለውጦች የኦቶማን ንጉሣዊ የወንድማማችነት ወግ ተወው እና በሱልጣኑ የግል ሥልጣን ላይ ብዙም የማይታመን መንግሥታዊ ሥርዓትን አስከተለ።በ17ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ገዥዎችና የፖለቲካ አንጃዎች የንጉሠ ነገሥቱን መንግሥት ለመቆጣጠር ሲታገሉ የሱልጣናዊው የሥልጣን ለውጥ ተፈጥሮ በርካታ የፖለቲካ ውጣ ውረዶችን አስከተለ።በ 1622 ሱልጣን ኡስማን II በጃኒሳሪ አመጽ ከስልጣን ተወገዱ።የእሱ ተከታይ regicide በኦቶማን ፖለቲካ ውስጥ ያለውን ሱልጣን አስፈላጊነት ቀንሷል በማሳየት የግዛቱ ዋና የፍትህ ባለስልጣን ማዕቀብ ነበር.ቢሆንም፣ በአጠቃላይ የኦቶማን ሥርወ መንግሥት ቀዳሚነት ጥያቄ ውስጥ ቀርቦ አያውቅም።
▲
●
Play button
1623 Jan 1 - 1639

ከሳፋቪድ ፋርስ ጋር የመጨረሻ ጦርነት

Mesopotamia, Iraq
የ1623-1639 የኦቶማን-ሳፋቪድ ጦርነት በኦቶማን ኢምፓየር እና በሳፋቪድ ኢምፓየር ፣በዚያም በሁለቱ ዋና ዋና የምዕራብ እስያ ኃያላን መንግስታት መካከል በሜሶጶጣሚያ ቁጥጥር ላይ ከተደረጉት ግጭቶች የመጨረሻው ነው።ባግዳድን እና አብዛኞቹን ዘመናዊ ኢራቅን መልሶ በመቆጣጠር ረገድ ከመጀመሪያው የፋርስ ስኬት በኋላ ለ 90 ዓመታት በመሸነፉ ፣ ፋርሳውያን ወደ ኦቶማን ኢምፓየር መግፋት ባለመቻላቸው ጦርነቱ ፈታኝ ሆነ ። በውስጣዊ ብጥብጥ.በመጨረሻም ኦቶማኖች በመጨረሻው ከበባ ከፍተኛ ኪሳራ በማድረስ ባግዳድን መልሰው ማግኘት ችለዋል እና የዙሃብ ውል መፈረም ጦርነቱን በኦቶማን ድል አብቅቷል።በግምት፣ ስምምነቱ እ.ኤ.አ. በ 1555 ድንበሮችን መልሷል ፣ ሳፋቪዶች ዳግስታን ፣ ምስራቃዊ ጆርጂያ ፣ ምስራቃዊ አርሜኒያ እና የአሁኗ አዘርባጃን ሪፐብሊክ ሲቆዩ ፣ ምዕራባዊ ጆርጂያ እና ምዕራባዊ አርሜኒያ በቆራጥነት በኦቶማን አገዛዝ ስር ወድቀዋል።የሳምትኬ (መስኪቲ) ምስራቃዊ ክፍል በኦቶማኖች እና በሜሶጶጣሚያ ጠፋ።ምንም እንኳን የሜሶጶጣሚያ አንዳንድ ክፍሎች በታሪክ ኋላም ኢራናውያን ለአጭር ጊዜ ቢወሰዱም፣ በተለይም በናደር ሻህ (1736–1747) እና በካሪም ካን ዛንድ (1751–1779) የግዛት ዘመን፣ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ እስከ አንደኛው የዓለም ጦርነት ማግስት ድረስ በኦቶማን እጅ ቆይቷል። .
▲
●
ትእዛዝን ወደነበረበት በመመለስ ላይ
በእራት ጊዜ ሙራድ አራተኛን የሚያሳይ የኦቶማን ድንክዬ ሥዕል ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1623 Sep 10 - 1640 Feb 8

ትእዛዝን ወደነበረበት በመመለስ ላይ

Türkiye
ሙራድ አራተኛ ከ 1623 እስከ 1640 ድረስ የኦቶማን ኢምፓየር ሱልጣን ነበር ፣ የመንግስትን ስልጣን በመመለስ እና በአሰራር ዘዴዎች ጭካኔ ይታወቃል ።እ.ኤ.አ.ሙራድ አራተኛ በቁስጥንጥንያ ውስጥ አልኮልን፣ ትምባሆ እና ቡናን አግዷል።[39] ይህንን እገዳ በመጣስ እንዲገደሉ አዘዘ።የፍትህ ደንቦችን አፈፃፀምን ጨምሮ በጣም ጥብቅ በሆኑ ቅጣቶች መለሰ;ባለሥልጣኑ አማቱን ስለደበደበው በአንድ ወቅት አንድ ትልቅ ቪዚርን አንቆ አንቆታል።የእሱ የግዛት ዘመን ለኦቶማን-ሳፋቪድ ጦርነት በጣም ታዋቂ ነው ፣ ውጤቱም ካውካሰስን በሁለቱ ኢምፔሪያል ሀይሎች መካከል ለሁለት መቶ ዓመታት ያህል ይከፋፍላል ።የኦቶማን ሃይሎች አዘርባጃንን በመቆጣጠር ታብሪዝን፣ ሃማዳንን ተቆጣጠሩ እና በ1638 ባግዳድን ያዙ። ጦርነቱን ተከትሎ የመጣው የዙሃብ ውል በአጠቃላይ በአማስያ ሰላም በተስማማው መሰረት ድንበሩን በድጋሚ አረጋግጧል። ምዕራባዊ ጆርጂያ በኦቶማን ቆየ።ሜሶጶጣሚያ ለፋርሳውያን በማያዳግም ሁኔታ ጠፋች።[40] በጦርነቱ ምክንያት የተስተካከሉ ድንበሮች አሁን በኢራቅ እና በኢራን መካከል ካለው የድንበር መስመር ጋር ተመሳሳይ ናቸው ።ሙራድ አራተኛ እራሱ በጦርነቱ የመጨረሻ አመታት የኦቶማን ጦርን አዘዘ።
▲
●
በጣም አሪፍ ነው።
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1630 Jan 1 - 1680

በጣም አሪፍ ነው።

Balıkesir, Türkiye
ካዲዛዴሊስ በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ የካዲዛዴ መህመድን (1582-1635) የተሀድሶ እስላማዊ ሰባኪን የተከተለ የአስራ ሰባተኛው ክፍለ ዘመን የፕዩሪታኒካል ተሃድሶ ሀይማኖታዊ እንቅስቃሴ ነበር።ካዲዛዴ እና ተከታዮቹ የሱፊዝም እና ታዋቂ ሃይማኖት ተቀናቃኞች ነበሩ።ካዲዛዴ የሚሰማቸውን ብዙ የኦቶማን ልማዶችን አውግዘዋል "ከእስልምና ያልሆኑ ፈጠራዎች" እና "በመጀመሪያው/ሰባተኛው ክፍለ ዘመን የነበረውን የሙስሊም ትውልድ እምነት እና ተግባር ማደስ" ("በመልካም ማዘዝ እና ከመጥፎ መከልከል") በጋለ ስሜት ደግፈዋል።[16]በቅንዓት እና እሳታማ ንግግሮች ተገፋፍተው ካዲዛዴ መህመድ ብዙ ተከታዮች በእሱ ዓላማ እንዲቀላቀሉ እና በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ ከሚገኙት ሙስናዎች ሁሉ እራሳቸውን እንዲያፀዱ ማነሳሳት ችሏል።የንቅናቄው መሪዎች በባግዳድ ዋና ዋና መስጂዶች ሰባኪ በመሆን ኦፊሴላዊ ቦታዎችን ያዙ እና "ሕዝባዊ ተከታዮችን ከኦቶማን መንግስት መሳሪያ ድጋፍ ጋር አዋህደዋል"።[17] ከ1630 እስከ 1680 ባለው ጊዜ በካዲዛዴሊስ እና እነሱ በማይቀበሉት መካከል ብዙ ኃይለኛ ግጭቶች ነበሩ።እንቅስቃሴው እየገፋ ሲሄድ አክቲቪስቶች "እየጨመሩ ጨካኞች" ሆኑ እና ካዲዛዴሊስ የኦርቶዶክስ ትምህርታቸውን በሚቃረኑ ሰዎች ላይ ቅጣት ለመቅጣት "መስጊዶች, ቴክኮች እና የኦቶማን ቡና ቤቶች" ውስጥ መግባታቸው ይታወቃል.[18]ካዲዛዴሊስ ጥረታቸውን በመተግበር አልተሳካላቸውም;ሆኖም ዘመቻቸው በኦቶማን ማህበረሰብ ውስጥ በሃይማኖታዊ ተቋማት ውስጥ ያለውን መከፋፈል አጽንኦት ሰጥቷል።የካዲዛዴሊ ውርስ ከአንዱ ትውልድ ወደ ሌላው ለካዲዛዴ እንቅስቃሴ እድገትን ባደረጉ ምሁር ቢርጊቪ በተነሳሱ መሪዎች ላይ በጥልቅ ተሸፍኗል።በኦቶማን ዳር የነበረው የካዲዛዴ የሃይማኖት እድገት የፀረ-ኤሊቲስት እንቅስቃሴን አጠናከረ።በመጨረሻም የእምነቱ አለቆች ዑለማዎች የሱፍይ ቲዮሎጂን መደገፍ ቀጥለዋል።ብዙ ምሁራን እና ምሁራን ካዲዛዴሊስ እራሳቸውን የሚያገለግሉ እና ግብዞች ነበሩ ብለው ይከራከራሉ;አብዛኛው ትችታቸው የተመሰረተው ከህብረተሰቡ ጫፍ ላይ በመሆናቸው እና ከሌላው የህብረተሰብ ስርአት የራቁ በመሆናቸው ነው።ምሁራን በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ ካሉ እድሎች እና የስልጣን ቦታዎች በመለየታቸው ምክንያት ካዲዛዴሊስ የሰሩትን ቦታ ወስደዋል እናም በዚህ ፈንታ እንደ ተሀድሶ ተወስደዋል።
▲
●
Play button
1640 Feb 9 - 1648 Aug 8

ውድቀት እና ቀውስ

Türkiye
በኢብራሂም የንግስና የመጀመሪያ አመታት ከፖለቲካው በማፈግፈግ ለምቾትና ለደስታ ሲል ወደ ሃራሙ ዞረ።በእርሳቸው ሱልጣኔት ዘመን፣ ሀረም በሽቶ፣ በጨርቃጨርቅ እና በጌጣጌጥ አዲስ የቅንጦት ደረጃ አግኝቷል።ለሴቶች እና ለሱፍ ያለው ፍቅር ሙሉ በሙሉ በሊንክስ እና በሰብል የተሸፈነ ክፍል እንዲኖረው አድርጎታል.በፉርጎዎች ፍቅር ስለነበረው ፈረንሳዮች "Le Fou de Fourrures" ብለው ሰይመውታል።ኮሰም ሱልጣን ልጇን በግል ከባሪያ ገበያ የገዛችውን ደናግል እና ከመጠን በላይ ወፍራም የሆኑ ሴቶችን በማቅረብ ይጠብቀው ነበር።[41]ካራ ሙስጠፋ ፓሻ በኢብራሂም የግዛት ዘመን በመጀመሪያዎቹ አራት አመታት እንደ ግራንድ ቪዚየር ቆየ፣ ይህም ኢምፓየር እንዲረጋጋ አድርጓል።በ Szon ስምምነት (ማርች 15 ቀን 1642) ከኦስትሪያ ጋር ሰላምን አደሰ እና በዚያው ዓመት አዞቭን ከኮሳኮች አስመለሰ።ካራ ሙስጠፋም ገንዘቡን በሳንቲም ማሻሻያ አረጋጋው፣ ኢኮኖሚውን በአዲስ የመሬት ዳሰሳ ጥናት ለማረጋጋት ጥረት አድርጓል፣ የጃኒሳሪዎችን ቁጥር ቀንሷል፣ አስተዋጽዖ ያላደረጉ አባላትን ከመንግስት ደሞዝ ክፍያ አስወገደ እና የማይታዘዙ የክልል ገዥዎችን ስልጣን ገድቧል።በነዚህ አመታት ኢብራሂም ከግራንድ ቫይዚየር ጋር ባደረገው የእጅ ፅሁፍ እንደታየው ግዛቱን በአግባቡ በመግዛት አሳቢነት አሳይቷል።ኢብራሂም እንደ ኢምፔሪያል ሃረም ሼከርፓሬ ሃቱን እመቤት እና ቻርላታን ሲንቺ ሆካ በመሳሰሉት ተገቢ ባልሆኑ ሰዎች ተጽእኖ ስር ወድቆ ነበር፤ እነዚህም የሱልጣኑን አካላዊ ህመም የሚፈውሱ አስመስለው ነበር።የኋለኛው ደግሞ ከአጋሮቹ ሲላህዳር ዩሱፍ አጋ እና ሱልጣንዛዴ መህመድ ፓሻ ጋር ራሳቸውን በጉቦ በማበልጸግ በመጨረሻም ግራንድ ቪዚየር Ḳara ሙሽታፋ እንዲገደል የሚያስችል በቂ ስልጣን ወሰዱ።ሲንቺ ሆካ የአናቶሊያ ካዲያስከር (ከፍተኛ ዳኛ) ሆነ፣ ዩሱፍ አጋ ካፑዳን ፓሻ (ግራንድ አድሚራል) እና ሱልጣንዛዴ መህመድ ግራንድ ቪዚየር ሆነ።[42]እ.ኤ.አ. በ 1644 የማልታ ኮርሳሪዎች ወደ መካ ከፍተኛ ደረጃ ያላቸውን ፒልግሪሞች የጫነች መርከብ ያዙ።የባህር ወንበዴዎች በቀርጤስ ስለሰፈሩ ካፑዳን ዩሱፍ ፓሻ ኢብራሂምን ደሴቱን እንዲወር አበረታታቸው።ይህ ከቬኒስ ጋር ለ24 ዓመታት የዘለቀ ረጅም ጦርነት ጀመረ—እስከ 1669 ቀርጤስ በኦቶማን አገዛዝ ሥር አትወድቅም ነበር። ላ ሴሬኒሲማ ቢቀንስም የቬኒስ መርከቦች ቴኔዶስን (1646) በመያዝ ዳርዳኔልስን በመቆጣጠር በኤጂያን በሙሉ ድል አደረጉ።የጅምላ ብስጭት የተፈጠረው በዳርዳኔልስ የቬኒስ እገዳ - በመዲናይቱ ላይ እጥረት ፈጠረ - እና በጦርነት ኢኮኖሚ ወቅት ለኢብራሂም ፍላጎት ለመክፈል ከፍተኛ ግብር በመጣሉ።በ 1647 ግራንድ ቪዚየር ሳሊህ ፓሻ ፣ ኮሰም ሱልጣን እና ሴይሁሊስላም አብዱራሂም ኢፌንዲ ሱልጣኑን ከስልጣን ለማውረድ እና እሱን ለመተካት በአንድ ወንድ ልጆቹ ሊተኩት አልቻሉም።ሳሊህ ፓሻ ተገደለ፣ እና ኮሰም ሱልጣን ከሃረም ተሰደደ።በሚቀጥለው አመት ጀኒሳሪዎች እና የዑለማዎች አባላት አመፁ።እ.ኤ.አ. ነሐሴ 8 ቀን 1648 ሙሰኛው ግራንድ ቪዚየር አህመድ ፓሻ በንዴት በተነጠቁ ሰዎች ታንቆ ተገነጠለ እና ከሞት በኋላ “ሄዛርፓሬ” (“ሺህ ቁርጥራጮች”) የሚል ቅጽል አግኝቷል።በዚሁ ቀን ኢብራሂም ተይዞ በቶፕካፒ ቤተመንግስት ታስሯል።ኮሰም ለልጇ ውድቀት ፍቃድ ሰጥታለች "በመጨረሻ አንተንም እኔንም በህይወት አይተወውም የመንግስትን ቁጥጥር እናጣለን ሁሉም ህብረተሰብ ፈርሷል። በአስቸኳይ ከዙፋኑ እንዲወርድ አድርግ" ስትል ተናግራለች።የኢብራሂም የስድስት አመት ልጅ መሀመድ ሱልጣን ሆነ።እ.ኤ.አ. ነሐሴ 18 ቀን 1648 ኢብራሂም ታንቆ ሞተ። የእሱ ሞት በኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ውስጥ ሁለተኛው የግዛት ስርዓት ነበር።
▲
●
Play button
1645 Jan 1 - 1666

የክሪታን ጦርነት

Crete, Greece
የቀርጤስ ጦርነት በቬኒስ ሪፐብሊክ እና በተባባሪዎቿ መካከል (ዋና ዋናዎቹ የማልታ ናይትስ ፣ የጳጳሳት መንግስታት እና የፈረንሳይ ) በኦቶማን ኢምፓየር እና በባርበሪ ግዛቶች መካከል የተደረገ ግጭት ነበር ፣ምክንያቱም በቬኒስ በቀርጤስ ደሴት ላይ ይዋጋ ነበር። ትልቁ እና በጣም ሀብታም የባህር ማዶ ይዞታ።ጦርነቱ ከ 1645 እስከ 1669 የዘለቀ ሲሆን በቀርጤስ በተለይም በካንዲያ ከተማ እና በበርካታ የባህር ኃይል ጦርነቶች እና በኤጂያን ባህር ዙሪያ ወረራ ተደርጎ ድልማቲያ ሁለተኛ ደረጃ ትያትር ቤት ሰጠ።ምንም እንኳን አብዛኛው የቀርጤስ ጦር በጦርነቱ የመጀመሪያዎቹ ጥቂት ዓመታት በኦቶማኖች የተወረረ ቢሆንም የቀርጤስ ዋና ከተማ የሆነችው የካንዲያ (የአሁኗ ሄራቅሊዮን) ምሽግ በተሳካ ሁኔታ ተቃውሟል።ለረጅም ጊዜ የዘለቀው ከበባ ሁለቱም ወገኖች ትኩረታቸውን በደሴቲቱ ላይ ባለው የየራሳቸው ሃይል አቅርቦት ላይ እንዲያተኩሩ አስገድዷቸዋል።በተለይ ለቬኔሲያኖች፣ በቀርጤስ የሚገኘውን ትልቁን የኦቶማን ጦር አሸንፎ የማሸነፍ ብቸኛ ተስፋቸው በረሃብና በማጠናከሪያዎች እንዲራቡ አድርጓል።ስለዚህም ጦርነቱ በሁለቱ የባህር ሃይሎች እና አጋሮቻቸው መካከል ወደተከታታይ የባህር ሃይል ግጭት ተለወጠ።ቬኒስን በተለያዩ የምዕራብ አውሮፓ ሀገራት በመታገዝ በሊቀ ጳጳሱ ተማክረው እና በመስቀል መንፈስ መነቃቃት ውስጥ "ሕዝበ ክርስትናን ለመከላከል" ሰዎችን, መርከቦችን እና ቁሳቁሶችን ላከ.በጦርነቱ ጊዜ ቬኒስ አጠቃላይ የባህር ሃይል የበላይነትን አስጠብቆ ነበር፣ብዙውን የባህር ኃይል ተሳትፎ አሸንፏል፣ነገር ግን ዳርዳኔልስን ለመዝጋት የተደረገው ጥረት በከፊል የተሳካ ነበር፣ እና ሪፐብሊኩ ወደ ቀርጤስ የሚደርሰውን የአቅርቦት እና የማጠናከሪያ ፍሰት ሙሉ በሙሉ ለመቁረጥ የሚያስችል በቂ መርከቦች አልነበራትም።ኦቶማኖች ጥረታቸው የተደናቀፈባቸው የቤት ውስጥ ብጥብጥ፣ እንዲሁም ኃይላቸው ወደ ሰሜን ወደ ትራንሲልቫኒያ እና ወደ ሃብስበርግ ንጉሣዊ አገዛዝ በማዞር ነበር።የተራዘመው ግጭት ከኦቶማን ኢምፓየር ጋር ባለው ትርፋማ ንግድ ላይ የተመሰረተውን የሪፐብሊኩን ኢኮኖሚ አድክሞታል።እ.ኤ.አ. በ 1660 ዎቹ ምንም እንኳን ከሌሎች የክርስቲያን ሀገራት እርዳታ ቢጨምርም ፣ የጦርነት ድካም ተፈጠረ ። በሌላ በኩል ኦቶማኖች ኃይላቸውን በቀርጤስ ላይ ማቆየት ችለዋል እና በኮፕሩሉ ቤተሰብ ጥሩ አመራር በመበረታታታቸው የመጨረሻውን ታላቅ ጉዞ ላኩ ። በ 1666 በ Grand Vizier ቀጥተኛ ቁጥጥር ስር.ይህ ከሁለት አመት በላይ የዘለቀውን የካንዲያን ከበባ የመጨረሻው እና ደም አፋሳሽ ደረጃ ጀመረ።በድርድር ምሽጉ እጅ መስጠት፣ የደሴቲቱን እጣ ፈንታ በማተም ጦርነቱን በኦቶማን ድል አብቅቷል።በመጨረሻው የሰላም ስምምነት ቬኒስ ከቀርጤስ ራቅ ብለው የሚገኙ የተወሰኑ የደሴቶች ምሽጎችን ጠብቃ በድልማቲያ አንዳንድ የግዛት ጥቅሞችን አስገኝታለች።የቬኒስ የመልሶ ማቋቋም ፍላጎት ገና ከ15 ዓመታት በኋላ ወደ አዲስ ጦርነት ይመራዋል፣ ከዚያም ቬኒስ በድል አድራጊነት ይወጣል።ቀርጤስ ግን እ.ኤ.አ. እስከ 1897 ድረስ የራስ ገዝ አስተዳደር እስከሆነችበት ጊዜ ድረስ በኦቶማን ቁጥጥር ስር ትቆያለች ።በመጨረሻ በ1913 ከግሪክ ጋር አንድ ሆነች።
▲
●
በ Mehmed IV ስር መረጋጋት
መህመድ አራተኛ በአሥራዎቹ ዕድሜ ውስጥ እያለ ከኢስታንቡል ወደ ኢዲርኔ በ1657 በጉዞ ላይ ነበር። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1648 Jan 1 - 1687

በ Mehmed IV ስር መረጋጋት

Türkiye
መህመድ አራተኛ አባቱ በመፈንቅለ መንግስት ከተገለበጡ በኋላ በ6 አመቱ ወደ መንበረ ስልጣኑ መጡ።መህመድ በኦቶማን ታሪክ ውስጥ ከሱሌይማን ግርማ ቀጥሎ ሁለተኛው ረጅሙ የግዛት ዘመን ሱልጣን ሆነ።የግዛቱ የመጀመሪያ እና የመጨረሻ ዓመታት በወታደራዊ ሽንፈት እና በፖለቲካዊ አለመረጋጋት ተለይተው ይታወቃሉ ፣ በመካከለኛው ዓመታት ውስጥ ከኮፕሩሉ ዘመን ጋር የተቆራኘውን የግዛቱን ሀብት መነቃቃትን በበላይነት ይቆጣጠሩ ነበር።መህመድ አራተኛ በዘመኑ በነበሩት ሰዎች በተለይ ቀናተኛ ገዥ በመባል ይታወቁ ነበር፣ እና በረጅም የግዛት ዘመናቸው ለተደረጉት በርካታ ወረራዎች በተጫወተው ሚና ጋዚ ወይም “ቅዱስ አርበኛ” ተብሎ ይጠራ ነበር።በመሀመድ አራተኛ ዘመን ኢምፓየር በአውሮፓ የግዛት መስፋፋት ከፍተኛ ደረጃ ላይ ደርሷል።
▲
●
Köprülü ዘመን
ግራንድ Vizier Köprülü መህመድ ፓሻ (1578-1661)። ©HistoryMaps
1656 Jan 1 - 1683

Köprülü ዘመን

Türkiye
የኮፐሩሉ ዘመን የኦቶማን ኢምፓየር ፖለቲካ በተደጋጋሚ ከኮፐሩሉ ቤተሰብ በተውጣጡ ተከታታይ ታላላቆች የሚመራበት ወቅት ነበር።የኮፐሩሉ ዘመን ከ1656 እስከ 1683 ባለው ጊዜ ውስጥ አንዳንድ ጊዜ በጠባብ ይገለጻል ፣ ምክንያቱም በእነዚያ ዓመታት ውስጥ የቤተሰቡ አባላት የግራንድ ቪዚርን ሹመት ይዘው የቆዩ ሲሆን በቀሪው ጊዜ ውስጥ ግን አልፎ አልፎ ብቻ ይይዙት ነበር።ኮፐሩሉስ በአጠቃላይ የተካኑ አስተዳዳሪዎች ነበሩ እና ከወታደራዊ ሽንፈት እና ኢኮኖሚያዊ አለመረጋጋት በኋላ የግዛቱን ሀብት በማደስ ተመስለዋል።በእነሱ አገዛዝ ሥር በርካታ ማሻሻያዎች ተካሂደዋል፣ ይህም ኢምፓየር የበጀት ቀውሱን እንዲፈታ እና በግዛቱ ውስጥ ያለውን የእርስ በርስ ግጭት እንዲቀርፍ አስችሎታል።የኮፐሩሉ ወደ ስልጣን መምጣት የተቀሰቀሰው በመንግስት የገንዘብ ትግል ምክንያት በተፈጠረው ፖለቲካዊ ቀውስ እና በመካሄድ ላይ ባለው የቀርጤስ ጦርነት የቬኒስን የዳርዳኔልስን እገዳ ለመስበር ካለው ከፍተኛ ፍላጎት ጋር ነው።ስለዚህ በሴፕቴምበር 1656 ቫሊድ ሱልጣን ቱርሃን ሃቲስ ኮፕሩሉ መህመድ ፓሻን እንደ ታላቅ ረዳትነት መረጠ እንዲሁም ለቢሮው ፍጹም ደህንነት ዋስትና ሰጠ።እሷ በሁለቱ መካከል የፖለቲካ ጥምረት የኦቶማን ግዛት ሀብትን ወደነበረበት ይመልሳል የሚል ተስፋ ነበራት።Köprülü በመጨረሻ ስኬታማ ነበር;ያደረጋቸው ማሻሻያዎች ግዛቱ የቬኒስን እገዳን እንዲያፈርስ እና ዓመፀኛውን ትራንስይልቫንያ ሥልጣኑን እንዲመልስ አስችሎታል።ነገር ግን፣ እነዚህ ግኝቶች በህይወት ውስጥ ከባድ ዋጋ አስከፍለው ነበር፣ ምክንያቱም ታላቁ ቫዚየር ታማኝ አይደሉም ብለው ያሰቡትን ወታደሮች እና መኮንኖች ላይ ብዙ እልቂትን ሲያደርግ ነበር።በብዙዎች ዘንድ ፍትሃዊ እንዳልሆነ ተደርገው የሚታዩት እነዚህ ማጽጃዎች በ1658 በአባዛ ሀሰን ፓሻ የሚመራ ታላቅ አመጽ አስነሱ።ይህ ዓመፅ ከተገታ በኋላ በ1683 ቬየናን እስካልተቆጣጠሩ ድረስ የኮፐሩሉ ቤተሰብ በፖለቲካዊ ጉዳዮች አልተጋፈጡም። ኮፐርሉ መህመድ ራሱ በ1661 ሞተ፤ ልጁ ፋዚል አህመድ ፓሻ ተተካ።እ.ኤ.አ. በ 1683-99 በቅዱስ ሊግ ጦርነት ወቅት በተደረጉ ለውጦች የኦቶማን ኢምፓየር ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል ።በሃንጋሪ መጥፋት የመጀመሪያ ድንጋጤ ከተፈጠረ በኋላ የግዛቱ አመራር የመንግስትን ወታደራዊ እና የፊስካል አደረጃጀት ለማጠናከር የታሰበ አስደሳች የለውጥ ሂደት ጀመረ።ይህ የዘመናዊ ጋሊዮን መርከቦች ግንባታ፣ የትምባሆ ሽያጭ ህጋዊነት እና ቀረጥ እንዲሁም ሌሎች የቅንጦት እቃዎች፣ የዋቅፍ ፋይናንስ እና የግብር አሰባሰብ ማሻሻያ፣ ያልተቋረጠ የጃኒስ ደሞዝ ክፍያን ማጽዳት፣ የcizye ዘዴን ማሻሻልን ያጠቃልላል። ማሊካን በመባል የሚታወቁትን የህይወት ዘመን የታክስ እርሻዎችን መሰብሰብ እና ሽያጭ።እነዚህ እርምጃዎች የኦቶማን ኢምፓየር የበጀት ጉድለቶቹን እንዲፈታ እና አስራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን በከፍተኛ ትርፍ እንዲገባ አስችሎታል።[19]
▲
●
ኦቶማኖች አብዛኛውን ዩክሬን አግኝተዋል
ጦርነት በቱርክ ባነር በጆዜፍ ብራንት። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1672 Jan 1 - 1676

ኦቶማኖች አብዛኛውን ዩክሬን አግኝተዋል

Poland
የ1672-1676 የፖላንድ -ኦቶማን ጦርነት መንስኤዎች እ.ኤ.አ. በ1666 የዛፖሪዝሂያን አስተናጋጅ የነበረው ፔትሮ ዶሮሼንኮ ሄትማን ዩክሬንን ለመቆጣጠር በማለም ነገር ግን ክልሉን ለመቆጣጠር ከሚታገሉት ሌሎች አንጃዎች ሽንፈትን እየገጠመው ነው ። ስልጣኑ በዩክሬን ፣ በ 1669 ከሱልጣን መህመድ አራተኛ ጋር ኮሳክ ሄትማንቴ የኦቶማን ኢምፓየር ቫሳል መሆኑን የሚያውቅ ውል ተፈራርሟል ።[83]በ 1670 ግን ሄትማን ዶሮሼንኮ ዩክሬንን ለመቆጣጠር በድጋሚ ሞከረ እና በ 1671 በክራይሚያ ካን, የኮመንዌልዝ ደጋፊ የነበረው አዲል ጊራይ በኦቶማን ሱልጣን በሴሊም 1 አዲስ ተተካ.ሴሊም ከዶሮሼንኮ ኮሳኮች ጋር ጥምረት ፈጠረ;ግን እንደ 1666-67 የኮሳክ-ታታር ጦር በሶቢስኪ ሽንፈት ደርሶበታል።ከዚያም ሰሊም ለኦቶማን ሱልጣን ታማኝነቱን በማደስ ለእርዳታ ተማጸነ፣ ይህም ሱልጣኑ ተስማማ።ስለዚህ መደበኛ ያልሆነ የድንበር ግጭት በ1671 ወደ መደበኛ ጦርነት ተሸጋገረ፣ ምክንያቱም የኦቶማን ኢምፓየር መደበኛ ክፍሎቹን ወደ ጦር ሜዳ ለመላክ በመዘጋጀቱ ያንን አካባቢ በራሱ ለመቆጣጠር ጥረት አድርጓል።[84]በነሀሴ ወር የፖላንድ ዩክሬንን የወረረው የኦቶማን ሃይሎች 80,000 ሰዎች እና በግራንድ ቪዚየር ኮፕሩሉ ፋዚል አህመድ እና በኦቶማን ሱልጣን መህመድ አራተኛ የሚመሩ ሲሆን የኮመንዌልዝ ምሽግ በካሚኒዬክ ፖዶልስኪ ያዙ እና ሎውን ከበቡ።ለጦርነት ያልተዘጋጀው የኮመንዌልዝ ሴጅም በዚያው አመት በጥቅምት ወር ላይ የቡካዝዝ ሰላምን ለመፈረም ተገድዶ ነበር, ይህም ለኦቶማን ዩክሬን የኮመንዌልዝ ክፍል ሰጠ.እ.ኤ.አ. በ 1676 የሶቢስኪ 16,000 ሰዎች በ 100,000 ሰዎች በኢብራሂም ፓሻ ስር ለሁለት ሳምንት የሚፈጀውን የሱራውን ከበባ ከተቋቋሙ በኋላ ፣የሱራውኖ ስምምነት የተሰኘ አዲስ የሰላም ስምምነት ተፈረመ።[84] የሰላም ስምምነት ከቡክዛዝ የመጡትን በከፊል የሚቀለብስ፡ ኦቶማኖች በ1672 ካገኟቸው ግዛቶች በግምት ሁለት ሶስተኛውን ጠብቀው ነበር፣ እና ኮመንዌልዝ ከአሁን በኋላ ለንጉሠ ነገሥቱ ምንም ዓይነት ግብር የመክፈል ግዴታ አልነበረበትም።ብዙ ቁጥር ያላቸው የፖላንድ እስረኞች በኦቶማን ተለቀቁ።
▲
●
Play button
1683 Jul 14 - 1699 Jan 26

የቅዱስ ሊግ ጦርነቶች

Austria
ከጥቂት አመታት ሰላም በኋላ፣ ከፖላንድ-ሊቱዌኒያ ኮመንዌልዝ በስተምዕራብ በተደረጉት ስኬቶች የተበረታታው የኦቶማን ኢምፓየር የሃብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝን አጥቅቷል።ቱርኮች ​​ቪየናን ሊይዙ ትንሽ ተቃርበው ነበር፣ነገር ግን ጆን ሳልሳዊ ሶቢስኪ በቪየና ጦርነት (1683) ድል ያደረጋቸውን የክርስቲያኖች ህብረት በመምራት የኦቶማን ኢምፓየር የበላይነት በደቡብ ምስራቅ አውሮፓ እንዲቆም አድርጓል።አዲስ ቅዱስ ሊግ በጳጳስ ኢኖሰንት 11 ተጀመረ እና የቅዱስ ሮማን ኢምፓየር (በሀብስበርግ ኦስትሪያ የሚመራ) ፣ የፖላንድ -ሊቱዌኒያ ኮመንዌልዝ እና የቬኒስ ሪፐብሊክ በ 1684 ፣ ሩሲያ በ 1686 ተቀላቅለዋል ። ሁለተኛው የሞሃክ ጦርነት (1687) ለሱልጣኑ ከባድ ሽንፈት።ቱርኮች ​​በፖላንድ ግንባር የበለጠ ስኬታማ ነበሩ እና ከፖላንድ-ሊቱዌኒያ ኮመንዌልዝ ጋር ባደረጉት ጦርነት ፖዶሊያን ማቆየት ችለዋል።የሩስያ ተሳትፎ ሀገሪቱ ለመጀመሪያ ጊዜ የአውሮፓ ኃያላን ህብረትን በይፋ ስትቀላቀል ነው።ይህ ተከታታይ የሩስያ-ቱርክ ጦርነቶች መጀመሪያ ነበር, የመጨረሻው አንደኛው የዓለም ጦርነት ነበር.በክራይሚያ ዘመቻዎች እና በአዞቭ ዘመቻዎች ምክንያት ሩሲያ የአዞቭን ቁልፍ የኦቶማን ምሽግ ያዘች።እ.ኤ.አ. በ 1697 ወሳኙን የዜንታ ጦርነት እና አነስተኛ ግጭቶችን ተከትሎ (ለምሳሌ በ1698 የፖዳጅስ ጦርነት) ሊግ በ1699 ጦርነቱን በማሸነፍ የኦቶማን ኢምፓየር የካርሎዊትዝ ስምምነት እንዲፈርም አስገደደ።ኦቶማኖች አብዛኛውን የሃንጋሪን፣ ትራንሲልቫኒያ እና ስላቮንያን እንዲሁም የክሮኤሺያ ክፍሎችን ለሀብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝ አሳልፈው የሰጡ ሲሆን ፖዶሊያ ወደ ፖላንድ ተመለሰች።አብዛኛው ዳልማቲያ ወደ ቬኒስ አለፈ፣ ከሞሪያ (የፔሎፖኔዝ ባሕረ ገብ መሬት) ጋር፣ ኦቶማኖች በ1715 እንደገና ድል አድርገው በ1718 የፓስሳሮዊትዝ ስምምነት መልሰው አግኝተዋል።
▲
●
የሩሲያ የ Tsardom መስፋፋት
በ17ኛው መቶ ክፍለ ዘመን (1657) የተሾሙት መህመድ አዳኙ-አቭቺ መህመት ሥዕሎች። ©Claes Rålamb
1686 Jan 1 - 1700

የሩሲያ የ Tsardom መስፋፋት

Azov, Rostov Oblast, Russia
በ 1683 የቱርክ ቪየናን ለመውሰድ ከተሳካ በኋላ ሩሲያ ኦስትሪያን ፣ ፖላንድን እና የቬኒስ ሪፐብሊክን በቅዱስ ሊግ (1684) ቱርኮችን ወደ ደቡብ ለመንዳት ተቀላቀለች።ሩሲያ እና ፖላንድ በ1686 የዘላለም የሰላም ስምምነት ተፈራረሙ። ከጥቁር ባህር በስተሰሜን ሦስት ዘመቻዎች ነበሩ።በጦርነቱ ወቅት የሩስያ ጦር እ.ኤ.አ. በ1687 እና በ1689 የተካሄደውን የክራይሚያ ዘመቻ በማደራጀት ሁለቱም በሩሲያ ሽንፈቶች አብቅተዋል።[32] እነዚህ መሰናክሎች ቢኖሩትም ሩሲያ በ1695 እና 1696 የአዞቭ ዘመቻን ጀመረች እና በ1695 ከበባውን ካነሳች በኋላ በ1696 በተሳካ ሁኔታ አዞቭን ተቆጣጠረች። [] [34]ከስዊድን ኢምፓየር ጋር ለሚደረገው ጦርነት ከተዘጋጀው ዝግጅት አንፃር፣ ሩሲያዊው ዛር ፒተር ታላቁ የካራሎዊትዝ ስምምነት ከኦቶማን ኢምፓየር ጋር በ1699 ተፈራረመ። በ1700 የቁስጥንጥንያ ስምምነት አዞቭን፣ የታጋንሮግ ምሽግን፣ ፓቭሎቭስክን እና ሚየስን ለሩሲያ አሳልፎ ሰጥቷል። በቁስጥንጥንያ የሩሲያ አምባሳደር አቋቁሞ የጦር እስረኞችን በሙሉ እንዲመለሱ አድርጓል።ዛር የበታቾቹ ኮሳኮች ኦቶማንን እንደማይወጉ ሲያረጋግጡ ሱልጣን ደግሞ የበታች ሰራተኞቹ የክራይሚያ ታታሮች ሩሲያውያንን እንደማይጠቁ አረጋግጠዋል።
▲
●
Play button
1687 Aug 12

በአውሮፓ ውስጥ የ Fortune መቀልበስ

Nagyharsány, Hungary
ሁለተኛው የሞሃክ ጦርነት በ12 ነሐሴ 1687 በኦቶማን ሱልጣን መህመድ አራተኛ ጦር፣ በግራንድ-ቪዚየር ሳሪ ሱሌይማን ፓሻ ትእዛዝ እና በቅዱስ ሮማዊው ንጉሠ ነገሥት ሊዮፖልድ 1 ጦር መካከል በሎሬይን ቻርልስ ተካሄደ።ውጤቱ ለኦስትሪያውያን ወሳኝ ድል ነበር።የኦቶማን ጦር ከፍተኛ ኪሳራ ደርሶበታል፣ ወደ 10,000 የሚገመቱ ሰዎች መሞታቸው፣ እንዲሁም አብዛኞቹን መድፍ (66 የሚጠጉ ሽጉጦች) እና ብዙ የድጋፍ መሳሪያዎቹን ጠፋ።ከጦርነቱ በኋላ የኦቶማን ኢምፓየር ከባድ ቀውስ ውስጥ ወደቀ።በወታደሮቹ መካከል ግርግር ተፈጠረ።ኮማንደር ሳሪ ሱለይማን ፓሳ በራሱ ወታደሮች እንደሚገደል በመፍራት ከትእዛዙ በመነሳት መጀመሪያ ወደ ቤልግሬድ ከዚያም ወደ ቁስጥንጥንያ ሸሸ።በሴፕቴምበር መጀመሪያ ላይ የሽንፈቱ እና የድብደባው ዜና ወደ ቁስጥንጥንያ ሲደርስ አባዛ ሲያቩሽ ፓሻ እንደ አዛዥ እና እንደ ግራንድ ቪዚየር ተሾመ።ነገር ግን ትእዛዙን ከመውሰዱ በፊት መላው የኦቶማን ጦር ፈርሶ ነበር እና የኦቶማን ቤተሰብ ወታደሮች (Janisarries እና Sipahis) በራሳቸው የበታች መኮንኖች ስር ወደ ቁስጥንጥንያ ወደ ሰፈሩ መመለስ ጀመሩ።በቁስጥንጥንያ የሚገኘው የግራንድ ቪዚየር ገዢ እንኳን ፈርቶ ተደበቀ።ሳሪ ሱለይማን ፓሳ ተገደለ።ሱልጣን መህመድ አራተኛ የቦስፎረስ ስትሬትስ ኮፕሩሉ ፋዚል ሙስጠፋ ፓሻን በቁስጥንጥንያ ውስጥ የግራንድ ቪዚየር አስተዳዳሪ አድርጎ ሾመ።ከነበሩት የሰራዊቱ መሪዎች እና ከሌሎች የኦቶማን መሪዎች ጋር ተማከረ።ከዚህ በኋላ በኖቬምበር 8 ሱልጣን መህመድ አራተኛ እንዲወርድ እና ሱሌይማን 2ኛን እንደ አዲሱ ሱልጣን እንዲሾም ተወሰነ።የኦቶማን ጦር መበታተን የኢምፔሪያል ሀብስበርግ ጦር ሰፊ ቦታዎችን እንዲቆጣጠር አስችሎታል።ኦሲጄክን፣ ፔትሮቫራዲንን፣ ስሬምስኪ ካርሎቭቺን፣ ኢሎክን፣ ቫልፖቮን፣ ፖዚጋን፣ ፓሎታ ​​እና ኢገርን ተቆጣጠሩ።የአሁኗ ስላቮንያ እና ትራንሲልቫኒያ አብዛኞቹ በኢምፔሪያል አገዛዝ ሥር ወድቀዋል።በታህሳስ 9 ቀን የፕረስበርግ አመጋገብ ተዘጋጅቷል (ዛሬ ብራቲስላቫ ፣ ስሎቫኪያ) እና አርክዱክ ጆሴፍ የሃንጋሪ የመጀመሪያ ውርስ ንጉስ ሆኖ ዘውድ ተቀዳጅቷል፣ እና የዘር ሀብስበርግ ንጉሠ ነገሥት የሃንጋሪ ቅቡዓን ነገሥታት ተባሉ።ለአንድ አመት የኦቶማን ኢምፓየር ሽባ ሆነ፣ እና የኢምፔሪያል ሃብስበርግ ሃይሎች ቤልግሬድን ለመያዝ እና ወደ ባልካን ውቅያኖስ ዘልቀው ለመግባት ተዘጋጅተዋል።
▲
●
Play button
1697 Sep 11

የመካከለኛው አውሮፓ የኦቶማን ቁጥጥር ውድቀት

Zenta, Serbia
እ.ኤ.አ. ኤፕሪል 18 ቀን 1697 ሙስጠፋ በሃንጋሪ ላይ ከፍተኛ ወረራ በማቀድ ሶስተኛ ጉዞውን ጀመረ።ኤደርንን በ100,000 ሰራዊት ለቆ ወጣ።ሱልጣኑ በኦገስት 11 በበጋው መጨረሻ ላይ ቤልግሬድ ደረሰ።ሙስጠፋ በማግስቱ የጦር ካውንስል ሰበሰበ።እ.ኤ.አ. ኦገስት 18 ኦቶማኖች ቤልግሬድን ለቀው ወደ ሰሜን አቅጣጫ ወደ ሴጌድ አመሩ።ድንገተኛ ጥቃት በደረሰበት የሐብስበርግ ኢምፔሪያል ጦር በሳቮዩ ልዑል ዩጂን የሚታዘዘው የቱርክ ጦር ከቤልግሬድ በ80 ማይል ሰሜን ምዕራብ ርቆ በሚገኘው የቲዛ ወንዝን በማቋረጥ ላይ እያለ በግማሽ መንገድ ላይ ነበር።የሃብስበርግ ሃይሎች ግራንድ ቪዚየርን ጨምሮ በሺዎች የሚቆጠሩ ጉዳቶችን አደረሱ፣ የቀረውን በመበተን የኦቶማን ግምጃ ቤትን ያዙ እና ከዚህ በፊት ተይዞ የማያውቅ የኦቶማን ከፍተኛ ባለስልጣን አርማዎችን ይዘው መጡ።በሌላ በኩል የአውሮፓ ህብረት ኪሳራ ለየት ያለ ቀላል ነበር።ከአስራ አራት ዓመታት ጦርነት በኋላ በዜንታ የተደረገው ጦርነት የሰላም መንስዔ መሆኑን አረጋግጧል።በወራት ውስጥ የሁለቱም ወገኖች ሸምጋዮች በኮንስታንቲኖፕል የእንግሊዝ አምባሳደር ዊልያም ፔጄት ቁጥጥር ስር በስሬምስኪ ካርሎቭቺ የሰላም ድርድር ጀመሩ።እ.ኤ.አ. ጥር 26 ቀን 1699 በቤልግሬድ አቅራቢያ በተፈረመው የካርሎዊትዝ ስምምነት ውል መሠረት ኦስትሪያ ሃንጋሪን ተቆጣጠረች (ከተሜስቫር ባናት እና ከምስራቃዊ ስላቮንያ ትንሽ ቦታ በስተቀር) ፣ ትራንስሊቫኒያ ፣ክሮኤሺያ እና ስላቮኒያ።ከተመለሱት ግዛቶች የተወሰነው ክፍል ወደ ሃንጋሪ ግዛት እንደገና ተቀላቅሏል;የተቀሩት በሃብስበርግ ንጉሣዊ ሥርዓት ውስጥ እንደ ትራንስይልቫኒያ ርዕሰ መስተዳድር እና ወታደራዊ ድንበር ያሉ እንደ የተለየ አካላት የተደራጁ ነበሩ።ቱርኮች ​​ቤልግሬድ እና ሰርቢያን ጠብቀው ነበር፣ ሳቫ የኦቶማን ኢምፓየር ሰሜናዊ ጫፍ እና ቦስኒያ የድንበር ግዛት ሆነ።ድሉ በመጨረሻ ቱርኮች ከሃንጋሪ ሙሉ በሙሉ መውጣታቸውን መደበኛ አደረገ እና የኦቶማን የበላይነት በአውሮፓ ማክተሙን አመልክቷል።
▲
●
1700 - 1825
መቀዛቀዝ እና ማሻሻያornament
የኤዲርን ክስተት
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1703 Jan 1

የኤዲርን ክስተት

Edirne, Türkiye
የኤዲርኔ ክስተት በቁስጥንጥንያ (አሁን ኢስታንቡል) በ1703 የጀመረው የጃኒሳሪ አመፅ ነበር። አመፁ የካርሎዊትዝ ስምምነት እና ሱልጣን ሙስጠፋ II ከዋና ከተማዋ መቅረት ያስከተለውን ውጤት ተከትሎ የመጣ ነው።የሱልጣኑ የቀድሞ ሞግዚት ሼይሁሊስላም ፈይዙላህ እፈንዲ ስልጣን ማደግ እና በታክስ ግብርና ምክንያት የግዛቱ ኢኮኖሚ እያሽቆለቆለ መምጣቱ ለአመጹ መንስኤዎች ነበሩ።በኤዲርኔ ኢቨንት ምክንያት ሼይሁሊስላም ፈይዙላህ ኢፈንዲ ተገደለ፣ ሱልጣን ሙስጠፋ 2ኛ ከስልጣን ተወገዱ።ሱልጣኑ በወንድማቸው ሱልጣን አህመድ ሳልሳዊ ተተኩ።የኤዲርኔ ክስተት ለሱልጣኔቱ ኃይል ማሽቆልቆል እና ለጃኒሳሪዎች እና ካዲስ ኃይል መጨመር አስተዋጽኦ አድርጓል።
▲
●
Play button
1710 Jan 1 - 1711

የሩሲያ መስፋፋት ተረጋግጧል

Prut River
ከባናት መጥፋት እና የቤልግሬድ ጊዜያዊ ኪሳራ (1717-1739) በተጨማሪ የኦቶማን ድንበር በዳኑቤ እና ሳቫ በአስራ ስምንተኛው ክፍለ ዘመን የተረጋጋ ነበር።የሩስያ መስፋፋት ግን ትልቅ እና እያደገ ስጋት አቅርቧል.በዚህም መሰረት የስዊድን ንጉስ ቻርለስ 12ኛ በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ እንደ አጋር በ1709 በማዕከላዊ ዩክሬን በፖልታቫ ጦርነት በራሺያ መሸነፉን ተከትሎ (የታላቁ ሰሜናዊ ጦርነት ክፍል 1700-1721) አቀባበል ተደርጎለታል።ቻርለስ 12ኛ የኦቶማን ሱልጣን አህመድን ሳልሳዊ በሩሲያ ላይ ጦርነት እንዲያወጅ አሳመነ።የ1710-1711 የሩሶ-ኦቶማን ጦርነት፣ የፕሩዝ ወንዝ ዘመቻ በመባልም ይታወቃል፣ በሩሲያ ዛርዶም እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል አጭር ወታደራዊ ግጭት ነበር።ዋናው ጦርነት የተካሄደው ከጁላይ 18-22 እ.ኤ.አ.በደንብ ያልተዘጋጁት 38,000 ሩሲያውያን ከ5,000 ሞልዳቪያውያን ጋር እራሳቸውን በኦቶማን ጦር ተከበው በግራንድ ቪዚየር ባልታቺ መህመት ፓሻ ስር አገኙ።ከሶስት ቀናት ጦርነት እና ከባድ ጉዳት በኋላ ዛር እና ሰራዊቱ የአዞቭን ምሽግ እና አካባቢውን ለመተው ከተስማሙ በኋላ ለቀው እንዲወጡ ተፈቀደላቸው ።የኦቶማን ድል በአድሪያኖፕል ስምምነት የተረጋገጠውን የፕሩዝ ስምምነትን አመጣ።የድል ዜናው በቁስጥንጥንያ ለመጀመሪያ ጊዜ የተሰማው ቢሆንም፣ እርካታ ያጣው የጦርነት ደጋፊ ፓርቲ ከታላቁ ፒተር ጉቦ ተቀብሏል ተብሎ በተከሰሰው ባልታሲ መህመት ፓሻ ላይ አጠቃላይ አስተያየቱን ሰጠ።ባልታቺ መህመት ፓሻ ከቢሮው እፎይታ አገኘ።
▲
●
ኦቶማኖች Morea ያገግማሉ
ኦቶማኖች Morea ያገግማሉ። ©HistoryMaps
1714 Dec 9 - 1718 Jul 21

ኦቶማኖች Morea ያገግማሉ

Peloponnese, Greece
ሰባተኛው የኦቶማን–ቬኔሺያ ጦርነት በቬኒስ ሪፐብሊክ እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የተካሄደው በ1714 እና 1718 መካከል ነው። በሁለቱ ሀይሎች መካከል የመጨረሻው ግጭት ነበር፣ እና በኦቶማን ድል እና በግሪክ ባሕረ ገብ መሬት የቬኒስን ዋና ይዞታ በማጣት፣ ፔሎፖኔዝ (ሞሪያ)።በ 1716 በኦስትሪያ ጣልቃ ገብነት ቬኒስ ከከባድ ሽንፈት አዳነች ። የኦስትሪያ ድሎች በ 1718 የፓሳሮዊትዝ ስምምነት ተፈረመ ፣ ይህም ጦርነቱን አቆመ ።ይህ ጦርነት ሁለተኛው የሞሪያን ጦርነት፣ ትንሹ ጦርነት ወይም በክሮኤሺያ የሲንጅ ጦርነት ተብሎም ይጠራ ነበር።
▲
●
ኦቶማኖች ብዙ የባልካን መሬቶችን ያጣሉ።
የፔትሮቫራዲን ጦርነት። ©Jan Pieter van Bredael
1716 Apr 13 - 1718 Jul 21

ኦቶማኖች ብዙ የባልካን መሬቶችን ያጣሉ።

Smederevo, Serbia
ኦስትሪያውያን የካርሎዊትዝ ውል ዋስ እንደመሆናቸው መጠን የኦቶማን ኢምፓየርን በማስፈራራት በሚያዝያ ወር 1716 ጦርነት እንዲያወጅ ምክንያት ሆኗል።ባናት እና ዋና ከተማዋ ቲሚሶራ በጥቅምት 1716 በልዑል ዩጂን ተቆጣጠሩ። በሚቀጥለው ዓመት ኦስትሪያውያን ቤልግሬድ ከያዙ በኋላ ቱርኮች ሰላም ፈለጉ እና የፓሳሮዊትዝ ስምምነት ሐምሌ 21 ቀን 1718 ተፈረመ።ሃብስበርግ ቤልግሬድ፣ ተመስቫር (በሃንጋሪ የመጨረሻው የኦቶማን ምሽግ)፣ ባናት ክልል እና የሰሜን ሰርቢያን አንዳንድ ክፍሎች ተቆጣጠሩ።ዋላቺያ (ራስ ገዝ ኦቶማን ቫሳል) ኦልቴኒያ (ትንሹ ዋላቺያን) ለሀብስበርግ ንጉሳዊ አገዛዝ አሳልፎ ሰጠ፣ እሱም የክራዮቫ ባናት አቋቋመ።ቱርኮች ​​የተቆጣጠሩት ከዳኑቤ ወንዝ በስተደቡብ ያለውን ግዛት ብቻ ነው።ውሉ ቬኒስ ሞሪያን ለኦቶማኖች እንድትሰጥ ይደነግጋል፣ነገር ግን የአዮኒያ ደሴቶችን ይዞ በዳልማትያ ትርፍ አስገኝቷል።
▲
●
የቱሊፕ ጊዜ
የአህመድ III ምንጭ የቱሊፕ ዘመን አርክቴክቸር ምሳሌ ነው። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1718 Jul 21 - 1730 Sep 28

የቱሊፕ ጊዜ

Türkiye
የቱሊፕ ጊዜ በኦቶማን ታሪክ ውስጥ ከሐምሌ 21 ቀን 1718 ከፓሳሮዊትዝ ስምምነት እስከ መስከረም 28 ቀን 1730 እስከ ፓትሮና ሃሊል አመፅ ድረስ ያለው ጊዜ ነው።በሱልጣን አህመድ III አማች ግራንድ ቪዚየር ኔቭሼሂርሊ ዳማት ኢብራሂም ፓሻ መሪነት የኦቶማን ኢምፓየር በዚህ ጊዜ ውስጥ አዳዲስ ፖሊሲዎችን እና ፕሮግራሞችን ጀምሯል ፣ ይህም በ 1720 ዎቹ ውስጥ የመጀመሪያውን የኦቶማን ቋንቋ ማተሚያ አቋቋመ ፣ [31] እና የተስፋፋ ንግድ እና ኢንዱስትሪ.ግራንድ ቪዚየር የንግድ ግንኙነቶችን ማሻሻል እና የንግድ ገቢዎችን ማሻሻል ላይ ያሳሰበ ነበር ፣ ይህም ወደ የአትክልት ስፍራዎች መመለስ እና በዚህ ጊዜ ውስጥ የኦቶማን ፍርድ ቤት የበለጠ ህዝባዊ ዘይቤን ለማስረዳት ይረዳል ።ግራንድ ቪዚየር እራሱ የቱሊፕ አምፖሎችን በጣም ይወድ ነበር፣ ለኢስታንቡል ልሂቃን ምሳሌ በመሆን የቱሊፕን ማለቂያ የለሽ ዝርያ በቀለም ይንከባከቡ እና ወቅታዊነቱንም ያከብራሉ።የኦቶማን የአለባበስ ደረጃ እና የሸቀጦች ባህሉ ለቱሊፕ ያላቸውን ፍቅር ያጠቃልላል።በኢስታንቡል ውስጥ ቱሊፕ ከአበባ ገበያዎች እስከ ፕላስቲክ ጥበባት እስከ ሐር እና ጨርቃ ጨርቅ ድረስ ማግኘት ይችላል።የቱሊፕ አምፖሎች በሁሉም ቦታ ሊገኙ ይችላሉ;ፍላጎቱ እያደገ በቤቱ እና በጓሮ አትክልት ውስጥ ሊገኙ በሚችሉ የሊቃውንት ማህበረሰብ ውስጥ።
▲
●
በክራይሚያ ውስጥ የኦቶማን-ሩሶ ግጭት
የሩሲያ ኢምፔሪያል ጦር (18 ክፍለ ዘመን). ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1735 May 31 - 1739 Oct 3

በክራይሚያ ውስጥ የኦቶማን-ሩሶ ግጭት

Crimea
እ.ኤ.አ. በ 1735-1739 በሩሲያ ግዛት እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የተደረገው የሩሶ-ቱርክ ጦርነት የኦቶማን ኢምፓየር ከፋርስ ጋር ባደረገው ጦርነት እና በክራይሚያ ታታሮች ቀጣይ ወረራ ምክንያት ነው።[46] ጦርነቱም ሩሲያ ወደ ጥቁር ባህር ለመግባት የምታደርገውን ቀጣይ ትግል ይወክላል።እ.ኤ.አ. በ 1737 የሐብስበርግ ንጉሠ ነገሥት ከሩሲያ ጎን ያለውን ጦርነት ተቀላቀለ ፣ በታሪክ አጻጻፍ ውስጥ እንደ 1737-1739 የኦስትሮ-ቱርክ ጦርነት ተብሎ ይታወቃል።
▲
●
ኦቶማኖች ለሩሲያውያን የበለጠ መሬት ያጣሉ
በ 1770 በ Chesme ጦርነት የቱርክ መርከቦች ውድመት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1768 Jan 1 - 1774

ኦቶማኖች ለሩሲያውያን የበለጠ መሬት ያጣሉ

Eastern Europe
እ.ኤ.አ. በ 1768-1774 የተካሄደው የሩስያ-ቱርክ ጦርነት የሩሲያ የጦር መሳሪያዎች በኦቶማን ኢምፓየር ላይ ድል እንዲቀዳጁ ያደረገ ትልቅ የትጥቅ ግጭት ነበር።የሩስያ ድል የሞልዳቪያ ክፍሎችን፣ በቡግ እና በዲኒፐር ወንዞች መካከል ያለውን የይዲሳን ክፍል፣ እና ክራይሚያን ወደ ሩሲያው ተጽእኖ አመጣ።የሩስያ ኢምፓየር ባከናወኗቸው ተከታታይ ድሎች ሰፊ የግዛት ወረራዎችን አስከትሏል፣ በአብዛኛው የፖንቲክ-ካስፒያን ስቴፕ ላይ ቀጥተኛ ወረራዎችን ጨምሮ፣ በአውሮፓ ዲፕሎማሲያዊ ስርዓት ውስጥ በተፈጠረው ውስብስብ ትግል ምክንያት የኦቶማን ግዛት ከሚጠበቀው በላይ በቀጥታ ተጠቃሏል ። በሌሎች የአውሮፓ መንግስታት ተቀባይነት ያለውን የኃይል ሚዛን መጠበቅ እና በምስራቅ አውሮፓ ላይ ቀጥተኛ የሩሲያ የበላይነትን አስቀርቷል ።ቢሆንም፣ ሩሲያ የተዳከመውን የኦቶማን ኢምፓየር፣ የሰባት አመት ጦርነት ማብቃት እና ፈረንሳይ ከፖላንድ ጉዳይ መውጣቷን ከአህጉሪቱ ቀዳሚ ወታደራዊ ሃይሎች አንዷ ሆና ራሷን መጠቀም ችላለች።የቱርክ ኪሳራዎች ማሽቆልቆሉን ለአውሮፓ ስጋት አድርገው የሚቆጥሩ ዲፕሎማሲያዊ ሽንፈቶችን ያጠቃልላል ፣ በኦርቶዶክስ ማሾ ላይ ያለውን ብቸኛ ቁጥጥር ማጣት ፣ እና በአውሮፓ የኦቶማን ኢምፓየር እስከ ውድቀት ድረስ በአውሮፓ ዲፕሎማሲ ውስጥ በሚታየው የምስራቃዊ ጥያቄ ላይ የአውሮፓ ፍጥጫ መጀመሩን ያጠቃልላል ። ከአንደኛው የዓለም ጦርነት በኋላ.በ1774 የተካሄደው የኩቹክ ኬይናርካ ስምምነት ጦርነቱን በማቆም በኦቶማን ቁጥጥር ሥር በነበሩት ዋላቺያ እና ሞልዳቪያ ግዛቶች ላሉ ክርስቲያን ዜጎች የአምልኮ ነፃነት ሰጠ።በ 18 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ ከሩሲያ ጋር በተደረገው ጦርነት ከበርካታ ሽንፈቶች በኋላ በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ ያሉ አንዳንድ ሰዎች የታላቁ ፒተር ማሻሻያ ለሩሲያውያን ትልቅ ቦታ እንደሰጠ እና ኦቶማኖች ከምዕራባውያን ጋር መቀጠል አለባቸው ብለው መደምደም ጀመሩ ። ተጨማሪ ሽንፈቶችን ለማስወገድ ቴክኖሎጂ.[55]
▲
●
የኦቶማን ወታደራዊ ማሻሻያዎች
ጄኔራል ኦበርት-ዱባይት ከወታደራዊ ተልእኮው ጋር በ 1796 ግራንድ ቫይዚየር ሲቀበሉት ፣ በአንቶኒ-ሎረንት ካስቴል ሥዕል። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1787 Jan 1

የኦቶማን ወታደራዊ ማሻሻያዎች

Türkiye
በ1789 ሰሊም ሳልሳዊ ወደ ዙፋኑ ሲመጣ የኦቶማን ኢምፓየርን ለማስጠበቅ የታለመ ወታደራዊ ማሻሻያ ከፍተኛ ጥረት ተጀመረ።ሱልጣኑ እና በዙሪያው የነበሩት ሰዎች ወግ አጥባቂዎች ነበሩ እና አሁን ያለውን ሁኔታ ለመጠበቅ ይፈልጋሉ።በኢምፓየር ውስጥ በስልጣን ላይ ያለ ማንም ሰው ለማህበራዊ ለውጥ ምንም ፍላጎት አልነበረውም።ሰሊም III ከ1789 እስከ 1807 የ"ኒዛም-ኢ ሴዲድ" (አዲስ ስርአት) ሰራዊት አቋቋመ።የድሮው ስርዓት የተመካው በአብዛኛው ወታደራዊ ውጤታቸውን ባጡ በጃኒሳሪ ነው።ሴሊም የምዕራባውያንን ወታደራዊ ቅርጾች በቅርበት ተከታትሏል.ለአዲስ ሰራዊት ውድ ስለሆነ አዲስ ግምጃ ቤት መመስረት ነበረበት።ውጤቱም አሁን ፖርቴ ቀልጣፋና በአውሮፓ የሰለጠነ ዘመናዊ የጦር መሳሪያ የታጠቀ ጦር ነበረው።ነገር ግን የምዕራባውያን ጦር ከአስር እስከ ሃምሳ እጥፍ በበለጡበት ዘመን ከ10,000 ያነሰ ወታደሮች ነበሯት።በተጨማሪም ሱልጣኑ በደንብ የተመሰረቱትን ባህላዊ የፖለቲካ ኃይሎች እያናደዱ ነበር።በውጤቱም በጋዛ እና ሮሴታ ላይ የናፖሊዮንን ዘማች ሃይል ለመውጋት ከመጠቀም ውጭ ብዙም ጥቅም ላይ አልዋለም።አዲሱ ጦር ሰሊም በ1807 ሲገለበጥ በምላሽ አካላት ፈርሷል፣ ነገር ግን በ19ኛው ክፍለ ዘመን በኋላ የተፈጠረው የአዲሱ የኦቶማን ጦር ሞዴል ሆነ።[35] [36]
▲
●
የፈረንሳይ የግብፅ ወረራ
የፒራሚዶች ጦርነት፣ ሉዊስ-ፍራንሷ፣ ባሮን ሌጄዩን፣ 1808 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1798 Jul 1 - 1801 Sep 2

የፈረንሳይ የግብፅ ወረራ

Egypt
በወቅቱግብፅ ከ1517 ጀምሮ የኦቶማን ግዛት ነበረች፣ አሁን ግን ከኦቶማን ቀጥተኛ ቁጥጥር ውጪ ሆና ነበር፣ እናም በስርዓት አልበኝነት ውስጥ ነበረች፣ በገዢውማምሉክ ልሂቃን መካከል አለመግባባት ተፈጥሮ ነበር።በፈረንሣይ ውስጥ "የግብፃውያን" ፋሽን በከፍተኛ ደረጃ እየተጠናከረ ነበር - ምሁራን ግብፅ የምዕራቡ ዓለም ሥልጣኔ መገኛ እንደሆነች ያምኑ ነበር እናም እሱን ለማሸነፍ ፈለጉ።በግብፅ እና በሶሪያ (1798-1801) የፈረንሳይ ዘመቻ ናፖሊዮን ቦናፓርት በግብፅ እና በሶሪያ የኦቶማን ግዛቶች ውስጥ የፈረንሳይ የንግድ ፍላጎቶችን ለመጠበቅ እና በአካባቢው ሳይንሳዊ ድርጅት ለመመስረት ያወጀው ዘመቻ ነበር።እ.ኤ.አ. በ1798 የሜዲትራኒያን የባህር ኃይል ዘመቻ ዋና ዓላማ ነበር ፣ ተከታታይ የባህር ኃይል ተሳትፎ ማልታ እና የግሪክ ደሴት ቀርጤስ ፣ በኋላም ወደ እስክንድርያ ወደብ ደረሰ።ዘመቻው በናፖሊዮን ሽንፈት በመጠናቀቁ የፈረንሳይ ወታደሮች ከአካባቢው እንዲወጡ አድርጓል።ዘመቻው በሰፊው የፈረንሳይ አብዮታዊ ጦርነቶች ውስጥ ካለው ጠቀሜታ በተጨማሪ በኦቶማን ኢምፓየር በአጠቃላይ በተለይም በአረቡ አለም ላይ ከፍተኛ ተፅዕኖ አሳድሯል።ወረራው የምእራብ አውሮፓ ኃያላን ከመካከለኛው ምስራቅ ወታደራዊ፣ ቴክኖሎጂ እና ድርጅታዊ የበላይነት አሳይቷል።ይህም በክልሉ ውስጥ ጥልቅ ማህበራዊ ለውጦችን አስከትሏል.ወረራዉ የምዕራባዉያን ግኝቶች እንደ ማተሚያ እና እንደ ሊበራሊዝም እና ጀማሪ ብሔርተኝነትን የመሳሰሉ ሃሳቦችን ወደ መካከለኛው ምስራቅ በማስተዋወቅ በመጨረሻ በ19ኛው ክፍለ ዘመን የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ በመሐመድ አሊ ፓሻ የግብፅ ነፃነት እና ዘመናዊነት መመስረት እና በመጨረሻም ናህዳ ወይም የአረብ ህዳሴ።ለዘመናዊ ታሪክ ጸሐፊዎች የፈረንሳይ መምጣት የዘመናዊው መካከለኛው ምስራቅ መጀመሩን ያመለክታል.[53] ናፖሊዮን በተለመደው የማምሉክ ወታደሮች ላይ በፒራሚድ ጦርነት ላይ ያደረሰው አስገራሚ ጥፋት የሙስሊም ነገስታት መጠነ ሰፊ ወታደራዊ ማሻሻያዎችን እንዲተገብሩ ለማስታወስ አገልግሏል።[54]
▲
●
የሰርቢያ አብዮት።
ሚሻር ጦርነት ፣ ሥዕል። ©Afanasij Scheloumoff
1804 Feb 14 - 1817 Jul 26

የሰርቢያ አብዮት።

Balkans
የሰርቢያ አብዮት በሰርቢያ በ1804 እና 1835 መካከል የተካሄደ ብሄራዊ አመጽ እና ሕገ መንግሥታዊ ለውጥ ሲሆን በዚህ ጊዜ ይህ ግዛት ከኦቶማን ግዛት ወደ አማፂ ክልል፣ ሕገ መንግሥታዊ ንጉሣዊ አገዛዝ እና ዘመናዊ ሰርቢያ ተለወጠ።[56] ከ1804 እስከ 1817 ድረስ ያለው የወቅቱ የመጀመሪያ ክፍል ከኦቶማን ኢምፓየር ነፃ ለመውጣት በተካሄደ ኃይለኛ ትግል በሁለት የታጠቁ ህዝባዊ አመፆች ተካሂዶ ነበር፣ ይህም የተኩስ ማቆም ነበር።የኋለኛው ዘመን (1817-1835) በ1830 እና 1833 በሰርቢያ መሳፍንት የዘር ውርስ የመግዛት መብት እና የወጣት ንጉሣዊ አገዛዝ ግዛት መስፋፋት ላይ የቆመው የሰርቢያ በራስ ገዝ የምትገዛው የሰርቢያ የፖለቲካ ስልጣን በሰላም መጠናከር ታይቷል።[57] በ1835 ለመጀመሪያ ጊዜ የተጻፈው ሕገ መንግሥት መጽደቁ ፊውዳሊዝምንና ሰርፍዶምን አስቀርቷል፣ እናም አገሪቱን ሱዘራይን አድርጓታል።እነዚህ ክስተቶች የዘመናዊቷ ሰርቢያን መሰረት ያደረጉ ናቸው።[58] በ1815 አጋማሽ ላይ የመጀመሪያው ድርድር በኦብሬኖቪች እና በኦቶማን ገዥ በሆነው በማራሽሊ አሊ ፓሻ መካከል ተጀመረ።ውጤቱም በኦቶማን ኢምፓየር የሰርቢያ ርዕሰ መስተዳድር እውቅና ሰጠ።ምንም እንኳን የፖርቴ (የዓመታዊ የግብር ግብር) ቫሳል ግዛት ቢሆንም፣ በአብዛኛዎቹ ጉዳዮች ራሱን የቻለ መንግሥት ነበር።
▲
●
ካባክቺ ሙስጠፋ እንደ ኢምፓየር ዋና ገዥ
ካባኪ ሙስጠፋ ©HistoryMaps
1807 May 25 - May 29

ካባክቺ ሙስጠፋ እንደ ኢምፓየር ዋና ገዥ

İstanbul, Türkiye
በፈረንሣይ አብዮት ተጽዕኖ ሥር የነበረው የለውጥ አራማጁ ሱልጣን ሰሊም ሳልሳዊ የንጉሠ ነገሥቱን ተቋማት ለማሻሻል ሞክሯል።የእሱ ፕሮግራም Nizamı cedit (አዲስ ትዕዛዝ) ተብሎ ይጠራ ነበር.ይሁን እንጂ እነዚህ ጥረቶች ምላሽ ሰጪዎች ላይ ትችት ገጥሟቸዋል.ጃኒሳሪዎች በምዕራባዊው ዘይቤ እንዳይሰለጥኑ ፈሩ እና የሃይማኖት ሰዎች በመካከለኛው ዘመን ተቋማት ውስጥ ሙስሊም ያልሆኑትን ዘዴዎች ይቃወማሉ።የመካከለኛው መደብ የከተማ ነዋሪዎችም ፕሮግራሙን ለመደገፍ በአዲሱ ግብሮች እና የኦቶማን ፖርቴ አጠቃላይ ሙስና ምክንያት Nizamı Cedit ተቃውመዋል.[85]እ.ኤ.አ. ሜይ 25 ቀን 1807 የቦስፎረስ ሚኒስትር ራይፍ መህመት ያማክስ (ቦስፎረስን ከዩክሬን ከኮሳክ የባህር ወንበዴዎች ለመከላከል ኃላፊነት የተጣለባቸው ልዩ ወታደሮች) አዲሱን ዩኒፎርም እንዲለብሱ ለማሳመን ሞከረ።ቀጣዩ ደረጃ ዘመናዊ ስልጠና እንደሚሆን ግልጽ ነበር.ነገር ግን ያማኮች እነዚህን ዩኒፎርሞች ለመልበስ ፈቃደኛ ሳይሆኑ ራይፍ መህመትን ገደሉ።ይህ ክስተት አብዛኛውን ጊዜ እንደ የአመጽ መጀመሪያ ይቆጠራል.ያማኮች 30 ኪሎ ሜትር (19 ማይል) ርቃ ወደምትገኘው ዋና ከተማዋ ወደ ኢስታንቡል ማምራት ጀመሩ።በመጀመሪያው ቀን መጨረሻ ላይ መሪ ለመምረጥ ወሰኑ እና ካባኪ ሙስጠፋን መሪ አድርገው መረጡ።(የኦቶማን ኢምፓየር በፈረንሣይ ኢምፓየር እና በሩሲያ ኢምፓየር መካከል በተደረገው የአራተኛው ጥምረት ጦርነት ወቅት ከሩሲያ ኢምፓየር ጋር በማይመች ጦርነት ውስጥ ስለነበር የሠራዊቱ ዋና ክፍል በጦር ግንባር ነበር)።ካባክቺ በሁለት ቀናት ውስጥ ኢስታንቡል ደረሰ እና ዋና ከተማዋን መግዛት ጀመረ።በእርግጥ ካባክቺ በኮሴ ሙሳ እና በሼክ ul-ኢስላም ቶፓል አታላህ ተጽዕኖ ስር ነበር።ፍርድ ቤት አቋቁሞ 11 የከፍተኛ ደረጃ የኒዛሚ ሲዲት ተከታዮች እንዲገደሉ ስም ዘርዝሯል።በጥቂት ቀናት ውስጥ እነዚህ ስሞች አንዳንዶቹ በድብደባ ተገደሉ።ከዚያም ሱልጣኑ መስማማት ያለባቸውን በኒዛሚ ሲዲት ወሰን ውስጥ የተቋቋሙትን ሁሉንም ተቋማት ለማጥፋት ጠየቀ.በተጨማሪም በሱልጣኑ ላይ እምነት እንደሌለው በማወጅ ሁለቱን የኦቶማን መሳፍንት (የወደፊቱን ሱልጣኖች ማለትም ሙስጠፋ አራተኛ እና መሀሙድ 2ኛ) በሱ ጥበቃ ስር እንዲወስዱ ጠየቀ።ከዚህ የመጨረሻ እርምጃ በኋላ ሰሊም 3ተኛ በግንቦት 29 ቀን 1807 ስልጣን ለቋል (ወይም በአታላህ ፈትዋ ለመልቀቅ ተገደደ) [። 86] ሙስጠፋ አራተኛ እንደ አዲሱ ሱልጣን ተሾመ።
▲
●
Play button
1821 Feb 21 - 1829 Sep 12

የግሪክ የነጻነት ጦርነት

Greece
የግሪክ አብዮት ራሱን የቻለ ክስተት አልነበረም;በኦቶማን ዘመን ታሪክ ውስጥ ብዙ ያልተሳኩ የነጻነት ሙከራዎች ተካሂደዋል።እ.ኤ.አ. በ 1814 ፊሊኪ ኢቴሪያ (የጓደኞች ማህበር) የተባለ ሚስጥራዊ ድርጅት ግሪክን ነፃ ለማውጣት ዓላማ ተቋቋመ ፣ በአብዮት ተበረታቷል ፣ ይህም በወቅቱ በአውሮፓ ነበር።ፊሊኪ ኢቴሪያ በፔሎፖኔዝ፣ በዳኑቢያ ርእሰ መስተዳድር እና ቁስጥንጥንያ ውስጥ አመፅ ለመጀመር አቅዷል።የመጀመሪያው አመፅ በየካቲት 21 ቀን 1821 በዳኑቢያን ርእሰ መስተዳድሮች ተጀመረ ፣ ግን ብዙም ሳይቆይ በኦቶማን ተወገደ።እነዚህ ክስተቶች በፔሎፖኔዝ (ሞሪያ) ውስጥ ያሉ ግሪኮችን ወደ ተግባር እንዲገቡ አሳስበዋል እና በማርች 17 ቀን 1821 ማኒዮቶች ጦርነትን ለመጀመሪያ ጊዜ አወጁ።በሴፕቴምበር 1821 ግሪኮች በቴዎድሮስ ኮሎኮትሮኒስ መሪነት ትሪፖሊሳን ያዙ.በቀርጤስ፣ በመቄዶንያ እና በማዕከላዊ ግሪክ አመፅ ተቀሰቀሰ፣ ነገር ግን በመጨረሻ ታፍኗል።ይህ በእንዲህ እንዳለ ጊዜያዊ የግሪክ መርከቦች በኦቶማን የባህር ኃይል ላይ በኤጂያን ባህር ላይ የተሳካላቸው ሲሆን የኦቶማን ማጠናከሪያዎች በባህር እንዳይደርሱ አግደዋል።የኦቶማን ሱልጣንየግብፁን ሙሀመድ አሊን ጠርቶ ልጁን ኢብራሂም ፓሻን ወደ ግሪክ ከጦር ሰራዊት ጋር ለመላክ ክልላዊ ጥቅም ለማግኘት ሲል አመፁን ለማፈን ተስማማ።ኢብራሂም በየካቲት 1825 በፔሎፖኔዝ አረፈ እና በዛው አመት መጨረሻ አብዛኛው ባሕረ ገብ መሬት በግብፅ ቁጥጥር ስር እንዲሆን አደረገ።ሚሶሎንግጊ ከተማ ለአንድ አመት ያህል በቱርኮች ከበባ በኋላ በሚያዝያ 1826 ወደቀች።በማኒ ላይ ያልተሳካ ወረራ ቢኖርም አቴንስ ወድቃለች እና የአብዮታዊ ሞራል ቀንሷል።በዚያን ጊዜ ሦስቱ ታላላቅ ኃያላን መንግሥታት - ሩሲያ ፣ ብሪታንያ እና ፈረንሣይ ጣልቃ ለመግባት ወሰኑ፣ በ1827 የባህር ኃይል ጓዶቻቸውን ወደ ግሪክ ላኩ። መርከቦች በናቫሪኖ የኦቶማን ባህር ኃይልን ያዙ።ለሳምንት ከዘለቀው ውጥረት በኋላ የናቫሪኖ ጦርነት የኦቶማን-ግብፅ መርከቦችን ወድሞ ማዕበሉን ለአብዮተኞቹ ደግፎ ሰጠ።እ.ኤ.አ. በ 1828 የግብፅ ጦር ከፈረንሣይ ጦር ኃይል ግፊት ወጣ ።በፔሎፖኔዝ ውስጥ ያሉት የኦቶማን ጦር ሰራዊቶች እጅ ሰጡ እና የግሪክ አብዮተኞች ማዕከላዊ ግሪክን መልሰው ያዙ።የኦቶማን ኢምፓየር የሩስያ ጦር በቁስጥንጥንያ አቅራቢያ ወደምትገኘው ወደ ባልካን አገሮች እንዲዘዋወር በማድረግ በሩሲያ ላይ ጦርነት አወጀ።ይህም ኦቶማኖች የግሪክን የራስ ገዝ አስተዳደር በአድሪያኖፕል ስምምነት እና ለሰርቢያ እና ለሮማኒያ ርዕሳነ መስተዳድሮች የራስ ገዝ አስተዳደር እንዲቀበሉ አስገደዳቸው።ከዘጠኝ ዓመታት ጦርነት በኋላ ግሪክ በመጨረሻ በየካቲት 1830 በለንደን ፕሮቶኮል መሠረት እንደ ገለልተኛ መንግሥት እውቅና አገኘች ። በ 1832 ተጨማሪ ድርድር ወደ ለንደን ኮንፈረንስ እና የቁስጥንጥንያ ስምምነት አመራ ፣ ይህም የአዲሱን ግዛት የመጨረሻ ድንበሮች የሚወስን እና ልዑል ኦቶን አቋቋመ ። የባቫሪያ የግሪክ የመጀመሪያው ንጉሥ.
▲
●
ጥሩ ክስተት
የመቶ ዓመት ዕድሜ የነበረው የጃኒሳሪ ኮርፕስ በ17ኛው ክፍለ ዘመን ወታደራዊ ውጤታቸውን አጥቷል። ©Anonymous
1826 Jun 15

ጥሩ ክስተት

İstanbul, Türkiye
በ17ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ የጃኒሳሪ ኮርፕስ እንደ ልሂቃን ወታደራዊ ሃይል መስራቱን አቁሞ፣ ልዩ ልዩ ውርስ ​​መደብ ሆኗል፣ እና ከቀረጥ ነፃ መሆናቸው በተቀረው ህዝብ ዘንድ እጅግ የማይመቹ አድርጓቸዋል።በ1575 ከ20,000 የነበረው የጃኒሳሪ ቁጥር በ1826 ወደ 135,000 አድጓል፤ ከ250 ዓመታት በኋላ።[37] ብዙዎች ወታደር አልነበሩም ነገር ግን አሁንም ከግዛቱ ደመወዝ ይሰበስቡ ነበር፣ ይህም በመንግስት ላይ ውጤታማ የሆነ ቬቶ ስለያዘ እና ለኦቶማን ኢምፓየር ተከታታይ ውድቀት አስተዋጽኦ ስላደረገ በኮርፖቹ እንዳዘዘው።ማንኛዉም ሱልጣን ሥልጣኑን ወይም ሥልጣኑን ለማሳነስ የሞከረ ወዲያውኑ ወይ ተገደለ ወይም ከስልጣን ተወግዷል።በጃኒሳሪ ኮርፕስ ውስጥ እድሎች እና ኃይሎች እየጨመሩ ሲሄዱ፣ ኢምፓየርን ማዳከም ጀመረ።ከጊዜ በኋላ ኢምፓየር የአውሮፓን ዋና ሃይል ወደነበረበት ለመመለስ የጃኒሳሪ ኮርፕስን በዘመናዊ ጦር መተካት እንደሚያስፈልግ ግልጽ ሆነ።ዳግማዊ መሀሙድ አዲስ ጦር መስርቶ የአውሮፓ ታጣቂዎችን መቅጠር በጀመረ ጊዜ ጃኒሳሪዎች በኦቶማን ዋና ከተማ ጎዳናዎች ላይ ጦርነት ገጥሟቸው ነበር ነገር ግን በወታደራዊ ሃይል የበላይ የነበረው ሲፓሂስ ከሶ ወደ ሰፈራቸው እንዲመለሱ አስገደዳቸው።የቱርክ የታሪክ ተመራማሪዎች በቁጥር ታላቅ የነበረው የፀረ-ጃኒሳሪ ኃይል ለዓመታት ጃኒሳሪዎችን ሲጠሉ የነበሩትን የአካባቢውን ነዋሪዎች ያጠቃልላል ይላሉ።ሱልጣኑ በዘመናዊ አውሮፓዊ መስመር የተደራጀ እና የሰለጠነውን ሴክባን-ኢ ሲዲ የተባለ አዲስ ጦር እያቋቋመ መሆኑን ነገራቸው (እና አዲሱ ጦር በቱርክ የሚመራ ነው)።ጃኒሳሪዎች ተቋማቸውን ለኦቶማን ኢምፓየር በተለይም ለሩሚሊያ ደህንነት ወሳኝ አድርገው ይመለከቱት ነበር እና ከዚህ ቀደም እንዲፈርስ ፈጽሞ እንደማይፈቅዱ ወስነዋል።እናም እንደተተነበየው ወደ ሱልጣኑ ቤተ መንግስት እየገሰገሱ ሄዱ።ከዚያም መሀሙድ 2ኛየነቢዩ ሙሐመድን ቅዱስ ባንዲራ ከተቀደሰ አደራ ውስጥ አወጣ፣ ሁሉም እውነተኛ አማኞች ከሥሩ እንዲሰበሰቡ እና በዚህም የጃኒሳሪዎችን ተቃውሞ እንዲያጠናክሩ በማሰብ ነበር።[38] በቀጣዩ ጦርነት የጃኒሳሪ ጦር ሰፈር በመድፍ ተቃጥሎ 4,000 የጃኒሳሪ ሞት አስከትሏል።በቁስጥንጥንያ ጎዳናዎች ላይ በተደረገው ከባድ ጦርነት ተጨማሪ ሰዎች ተገድለዋል።የተረፉት ሰዎች ወይ ሸሽተው ወይም ታስረዋል፣ ንብረታቸው በሱልጣኑ ተወርሷል።እ.ኤ.አ. በ 1826 መገባደጃ ላይ የተማረኩት ጃኒሳሪ ፣ የቀረውን ኃይል ያቀፈው ፣ ብዙም ሳይቆይ “የደም ግንብ” ተብሎ በሚጠራው በተሰሎንቄ ምሽግ ውስጥ የራስ ቅል በመቁረጥ ተገደሉ።የጃኒሳሪ መሪዎች ተገድለዋል እና ንብረታቸው በሱልጣኑ ተወስዷል።ታናናሾቹ ጃኒሳሪዎች በግዞት ወይም ታስረዋል.በሺዎች የሚቆጠሩ ጃኒሳሪዎች ተገድለዋል፣ እናም በዚህ መንገድ የሊቃውንት ስርዓት ፍጻሜውን አገኘ።ሱልጣኑን ለመጠበቅ እና ጃኒሳሪዎችን ለመተካት አዲስ ዘመናዊ ኮርፕስ፣ አሳኪር-ኢ ማንሱር-ኢ ሙሃመዲዬ ("የመሀመድ አሸናፊ ወታደሮች") በመሀሙድ 2 ተቋቁሟል።
▲
●
1828 - 1908
ውድቅነት እና ዘመናዊነትornament
አልጄሪያ በፈረንሳይ ተሸንፋለች።
ለወረራ ምክንያት የሆነው "የደጋፊዎች ጉዳይ" ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1830 Jun 14 - Jul 7

አልጄሪያ በፈረንሳይ ተሸንፋለች።

Algiers, Algeria
በናፖሊዮን ጦርነቶች ወቅት የአልጀርስ መንግሥት በሜዲትራኒያን ባህር ንግድ እና በፈረንሳይ ከፍተኛ መጠን ያለው ምግብ በብዛት በብድር የተገዛ ነበር ።የአልጀርሱ ዴይ ከጊዜ ወደ ጊዜ እየቀነሰ የመጣውን ገቢውን ቀረጥ በመጨመር ለማስተካከል ሞክሯል፣ይህም በአካባቢው ገበሬዎች ተቃውሞ በመነሳቱ፣በሀገሪቱ ውስጥ አለመረጋጋት እንዲጨምር እና ከአውሮፓ እና ከዩናይትድ ስቴትስ ወጣት አሜሪካ በሚመጡ የንግድ መርከቦች ላይ የባህር ላይ ወንበዴዎች እንዲጨምር አድርጓል።እ.ኤ.አ. በ 1827 ፣ የአልጄሪያው ዴይ ሁሴን ዴይ በግብፅ ለናፖሊዮን ዘመቻ ወታደሮችን ለመመገብ ቁሳቁስ በመግዛት በ1799 የተዋዋለውን የ28 ዓመት ዕዳ ፈረንሳዮች እንዲከፍሉ ጠየቀ።የፈረንሳዩ ቆንስላ ፒየር ዴቫል ለዴይ አጥጋቢ መልስ ለመስጠት ፈቃደኛ አልሆነም እና ሁሴን ዴይ በንዴት ንዴት ቆንስላውን በዝንብ ዊስክ ነካው።ቻርለስ ኤክስ በአልጀርስ ወደብ ላይ እገዳ ለመፍጠር ይህንን እንደ ሰበብ ተጠቅሟል።የአልጀርስ ወረራ የጀመረው እ.ኤ.አ. ጁላይ 5 ቀን 1830 በባህር ኃይል ቦምብ በአድሚራል ዱፔሬ ስር ባሉ መርከቦች እና በሉዊ ኦገስት ቪክቶር ደ ጋይስኔ ፣ comte de Bourmont ስር ወታደሮች በማረፍ ነበር።ፈረንሳዮች የዴይሊካል ገዥ የሆነውን ሁሴን ዴይ ወታደሮችን በፍጥነት አሸነፉ፣ ነገር ግን የአገሬው ተወላጆች ተቃውሞ ተስፋፍቶ ነበር።ወረራው የበርካታ ምዕተ-አመታት የቆየ የአልጀርስ አገዛዝ ማብቂያ እና የፈረንሳይ አልጄሪያ መጀመሩን አመልክቷል።እ.ኤ.አ. በ 1848 በአልጀርስ ዙሪያ የተቆጣጠሩት ግዛቶች በሦስት ዲፓርትመንቶች ተደራጅተው የዘመናዊቷን የአልጄሪያ ግዛቶችን ይገልፃሉ ።
▲
●
Play button
1831 Jan 1 - 1833

የመጀመሪያው የግብፅ-ኦቶማን ጦርነት

Syria
እ.ኤ.አ. በ 1831 መሐመድ አሊ ፓሻ በሱልጣን መሀሙድ 2ኛ ላይ ያመፀው የታላቋ ሶሪያ እና የቀርጤስ ግዛት ገዥነት አልሰጠውም በማለቱ ምክንያት ሱልጣኑ የግሪክን አመፅ ለማጥፋት ወታደራዊ ርዳታ እንደሚልክ ቃል ገብቶለት ነበር (1821-1829) እ.ኤ.አ. በ1830 የግሪክ መደበኛ ነፃነቷን በማግኘቷ አብቅቷል። በ1827 በናቫሪኖ ጦርነት መርከቦቹን ለጠፋው መሐመድ አሊ ፓሻ ብዙ ወጪ ያስቆጠረ ድርጅት ነበር። ስለዚህም የመጀመሪያውየግብፅ -ኦቶማን ጦርነት (1831-1833) ተጀመረ። በፈረንሳይ የሰለጠነው የመሐመድ አሊ ፓሻ ጦር በልጁ ኢብራሂም ፓሻ የሚመራ ጦር የኦቶማን ጦር ወደ አናቶሊያ ሲዘምት ከዋና ከተማው ከቁስጥንጥንያ በ320 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ኩታህያ ከተማ ደረሰ።ግብፅ ከኢስታንቡል ከተማ በቀር ሁሉንም ቱርክን አሸንፋ ነበር የክረምቱ የአየር ጠባይ በኮኒያ ረጅም ጊዜ እንዲሰፍር ሱብሊም ፖርቴ ከሩሲያ ጋር ቁርኝት እንዲያጠናቅቅ እና የሩሲያ ጦር ወደ አናቶሊያ እንዲደርስ አስገድዶታል። ካፒታል.[59] የአውሮፓ ኃያል መምጣት ለኢብራሂም ሠራዊት በጣም ከባድ ፈተና ነው።ሩሲያ በኦቶማን ኢምፓየር ላይ እያሳየች ያለችውን ተጽእኖ እና የሃይል ሚዛኑን ሊያናጋ እንደሚችል በመፍራት የፈረንሳይ እና የእንግሊዝ ግፊት መሀመድ አሊ እና ኢብራሂም የኩታህያ ስምምነት እንዲስማሙ አስገደዳቸው።በሰፈራው ስር፣ የሶሪያ ግዛቶች ለግብፅ ተሰጥተዋል፣ እና ኢብራሂም ፓሻ የክልሉ ዋና አስተዳዳሪ ሆኑ።[60]
▲
●
የግብፅ እና የሌቫንት ኦቶማን ሱዘራይንቲ እነበረበት መልስ
ቶርቶሳ፣ ሴፕቴምበር 23፣ 1840፣ በካፒቴን JF Ross፣ RN ስር በኤችኤምኤስ ቤንቦው፣ ካሪስፎርት እና ዜብራ ጀልባዎች ጥቃት ሰነዘረ። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1839 Jan 1 - 1840

የግብፅ እና የሌቫንት ኦቶማን ሱዘራይንቲ እነበረበት መልስ

Lebanon
ሁለተኛውየግብፅ - የኦቶማን ጦርነት ከ 1839 እስከ 1840 ድረስ የዘለቀ ሲሆን በዋነኝነት የተካሄደው በሶሪያ ውስጥ ነበር።እ.ኤ.አ. በ 1839 የኦቶማን ኢምፓየር በመጀመርያው የኦቶማን-ግብፅ ጦርነት በመሐመድ አሊ የተበላሹትን ቦታዎች እንደገና ለመያዝ ተንቀሳቅሷል።የኦቶማን ኢምፓየር ሶሪያን ወረረ፣ ነገር ግን በነዚብ ጦርነት ሽንፈትን ካስተናገደ በኋላ በውድቀት አፋፍ ላይ ታየ።በጁላይ 1፣ የኦቶማን መርከቦች ወደ እስክንድርያ በመርከብ በመርከብ ለመሐመድ አሊ ሰጡ።ብሪታንያ፣ ኦስትሪያ እና ሌሎች የአውሮፓ ሀገራት ጣልቃ በመግባት ግብፅ የሰላም ስምምነትን እንድትቀበል ቸኩለዋል።ከሴፕቴምበር እስከ ህዳር 1840 የብሪታንያ እና የኦስትሪያ መርከቦች የተዋቀሩ የባህር ኃይል መርከቦች የኢብራሂም ከግብፅ ጋር የነበረውን የባህር ግንኙነት አቋርጠው በመቀጠል ቤይሩት እና ኤከርን በእንግሊዞች ተቆጣጠሩ።እ.ኤ.አ. ህዳር 27 ቀን 1840 የአሌክሳንድሪያ ስምምነት ተደረገ።እንግሊዛዊው አድሚራል ቻርለስ ናፒየር ከግብፅ መንግስት ጋር ስምምነት ላይ ደርሰዋል፣ የኋለኛው ደግሞ የሶሪያን የይገባኛል ጥያቄ ወደ ጎን በመተው የኦቶማን መርከቦችን በመመለስ መሐመድ አሊ እና ልጆቹ ብቸኛ የግብፅ ህጋዊ ገዥዎች እንደሆኑ እውቅና ሰጥተው ነበር።[61]
▲
●
Play button
1839 Jan 1 - 1876

ታንዚማት ሪፎርሞች

Türkiye
ታንዚማት በኦቶማን ኢምፓየር የተሃድሶ ጊዜ ነበር በ1839 በጉልሀን ኸት-ኢ ሻሪፍ የጀመረው እና በ1876 በአንደኛው የህገ መንግስት ዘመን ያበቃው ። የታንዚማት ዘመን የጀመረው ሥር ነቀል ለውጥ ሳይሆን ዘመናዊነትን በመሻት ዓላማ ነው ። የኦቶማን ኢምፓየር ማህበራዊ እና ፖለቲካዊ መሰረትን ለማጠናከር.የኦቶማን ኢምፓየርን ለማዘመን እና የግዛት ግዛቱን ከውስጥ ብሔርተኝነት እንቅስቃሴዎች እና የውጭ ጠበኛ ሃይሎች ለመከላከል በተለያዩ ሙከራዎች ይታወቅ ነበር።ማሻሻያዎቹ ኦቶማንዝምን በማበረታታት በተለያዩ የኢምፓየር ብሄረሰቦች መካከል እና በኦቶማን ኢምፓየር የብሔርተኝነትን ማዕበል ለመግታት ሞክረዋል።የዜጎችን ነፃነት ለማሻሻል ብዙ ለውጦች ተደርገዋል፣ ነገር ግን ብዙ ሙስሊሞች በእስልምና ዓለም ላይ እንደ ባዕድ ተጽዕኖ አድርገው ይመለከቱ ነበር።ያ አስተሳሰብ በመንግስት የተደረጉ የለውጥ አራማጆችን ጥረት አወሳሰበ።[47] በታንዚማት ዘመን፣ የመንግስት ተከታታይ የሕገ መንግሥት ማሻሻያዎች ትክክለኛ ዘመናዊ የግዳጅ ሠራዊት፣ የባንክ ሥርዓት ማሻሻያ፣ ግብረ ሰዶማዊነት ከወንጀል እንዲፈረጅ፣ ሃይማኖታዊ ሕግን በዓለማዊ ሕግ እንዲተካ [48] እና በዘመናዊ ፋብሪካዎች ግንባር እንዲፈጠር አድርጓል።የኦቶማን የፖስታ ሚኒስቴር በቁስጥንጥንያ (ኢስታንቡል) በጥቅምት 23 ቀን 1840 ተቋቋመ [። 49]
▲
●
Play button
1853 Oct 16 - 1856 Mar 30

የክራይሚያ ጦርነት

Crimea
የክራይሚያ ጦርነት ከጥቅምት 1853 እስከ የካቲት 1856 በሩሲያ ግዛት እና በኦቶማን ኢምፓየር ፣ ፈረንሳይ ፣ ዩናይትድ ኪንግደም እና በሰርዲኒያ-ፒዬድሞንት መካከል በድል አድራጊነት መካከል ተካሄደ።ለጦርነቱ ጂኦፖለቲካል ምክንያቶች የኦቶማን ኢምፓየር ውድቀት፣ የሩስያ ኢምፓየር መስፋፋት በቀደሙት የሩስያ-ቱርክ ጦርነቶች እና የብሪታንያ እና የፈረንሳይ ምርጫ የኦቶማን ኢምፓየርን ለመጠበቅ በአውሮፓ ኮንሰርት ውስጥ ያለውን የሃይል ሚዛን ለመጠበቅ ይጠቅማሉ።ግንባሩ ወደ ሴባስቶፖል ከበባ ተቀመጠ ፣ በሁለቱም በኩል ለጦር ኃይሎች አሰቃቂ ሁኔታዎችን ያካትታል ።ፈረንሳዮች ፎርት ማላኮፍን ካጠቁ በኋላ ሴባስቶፖል በመጨረሻ ከአስራ አንድ ወራት በኋላ ወደቀ።ጦርነቱ ከቀጠለ በምዕራቡ ዓለም የተነጠለ እና አስከፊ ወረራ እየተጋፈጠች ሩሲያ በመጋቢት 1856 ሰላም እንዲሰፍን ከሰሰች። ፈረንሳይ እና ብሪታንያ በግጭቱ የሀገር ውስጥ ተወዳጅነት ባለማግኘታቸው ልማቱን በደስታ ተቀብለዋል።ማርች 30 ቀን 1856 የተፈረመው የፓሪስ ስምምነት ጦርነቱን አቆመ።ሩሲያ የጦር መርከቦችን በጥቁር ባህር ላይ እንዳትመሠረተ ከልክሏል.የዋላቺያ እና የሞልዳቪያ የኦቶማን ቫሳል ግዛቶች በአብዛኛው ነፃ ሆኑ።በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ ያሉ ክርስቲያኖች ይፋዊ እኩልነት አግኝተዋል፣ እናም የኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን በክርክር ውስጥ የክርስቲያን አብያተ ክርስቲያናትን እንደገና መቆጣጠር ችሏል።የክራይሚያ ጦርነት ለሩሲያ ኢምፓየር ትልቅ ለውጥ አምጥቷል።ጦርነቱ የኢምፔሪያል የሩሲያ ጦርን አዳክሞ፣ ግምጃ ቤቱን አሟጦ እና ሩሲያ በአውሮፓ ያላትን ተጽዕኖ አሳፈረ።
▲
●
የክራይሚያ ታታሮች ስደት
ሩሲያ ክሬሚያን ከተቀላቀለች በኋላ ካፋ ፈርሷል። ©De la Traverse
1856 Mar 30

የክራይሚያ ታታሮች ስደት

Crimea
የክራይሚያ ጦርነት የክራይሚያ ታታሮች ስደትን አስከትሏል፣ ከእነዚህም ውስጥ 200,000 ያህሉ ወደ ኦቶማን ኢምፓየር ተንቀሳቅሰዋል።[62] በካውካሲያን ጦርነቶች ማብቂያ ላይ 90% [የሚሆኑት] ሰርካሲያውያን በዘር ተጠርገው [63] እና ከትውልድ አገራቸው በካውካሰስ ተሰደዱ እና ወደ ኦቶማን ኢምፓየር ተሰደዋል። ቱሪክ.[65] አንዳንድ ሰርካሲያን ድርጅቶች በጣም ከፍ ያለ ቁጥር ይሰጣሉ፣ በድምሩ ከ1-1.5 ሚሊዮን የተባረሩ ወይም የተገደሉ።በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን መገባደጃ ላይ የክራይሚያ ታታር ስደተኞች የኦቶማን ትምህርትን ለማዘመን እና በመጀመሪያ ሁለቱንም ፓን ቱርክዝምን እና የቱርክ ብሔርተኝነት ስሜትን በማስተዋወቅ ረገድ ትልቅ ሚና ተጫውተዋል።[66]
▲
●
የ 1876 የኦቶማን ሕገ መንግሥት እ.ኤ.አ
በ 1877 የመጀመሪያው የኦቶማን ፓርላማ ስብሰባ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1876 Jan 1

የ 1876 የኦቶማን ሕገ መንግሥት እ.ኤ.አ

Türkiye
የ 1876 ሕገ መንግሥት በመባል የሚታወቀው የኦቶማን ኢምፓየር ሕገ መንግሥት የኦቶማን ኢምፓየር የመጀመሪያው ሕገ መንግሥት ነበር።[50] በወጣት ኦቶማኖች አባላት በተለይም ሚድሃት ፓሻ በሱልጣን አብዱል ሃሚድ 2ኛ (1876-1909) የግዛት ዘመን የተፃፈው ህገ-መንግስቱ ከ1876 እስከ 1878 የመጀመርያው የህገ መንግስት ዘመን ተብሎ በሚታወቀው ጊዜ እና ከ እ.ኤ.አ. በሁለተኛው የሕገ መንግሥት ዘመን ከ1908 እስከ 1922 ዓ.ም.በማርች 31 የአብዱል ሃሚድ ፖለቲካዊ ውድቀት ከሱልጣኑ እና ከተሾመው ሴኔት ተጨማሪ ስልጣንን ወደ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ለማዘዋወር ህገ መንግስቱ ተሻሽሏል።አንዳንድ የአዲሱ የኦቶማን ልሂቃን አባላት በአውሮፓ ባደረጉት ትምህርታቸው የአውሮጳ የስኬት ሚስጥር በቴክኒካል ስኬቶቹ ብቻ ሳይሆን በፖለቲካ ድርጅቶቹም ጭምር ነው ብለው ደምድመዋል።ከዚህም በላይ፣ የተሃድሶው ሂደት ራሱ ሕገ መንግሥታዊ መንግሥት የራስ ገዝነትን ማረጋገጥ እና በፖሊሲ ላይ ተጽዕኖ ለማሳደር የተሻለ ዕድል እንደሚሰጥ በማመን ጥቂት የሊቃውንት ክፍል ሞልቶ ነበር።የሱልጣን አብዱላዚዝ የተመሰቃቀለው አገዛዝ በ1876 ከስልጣን እንዲወርድ አደረገ እና ከጥቂት ጭንቀቶች በኋላ፣ አዲሱ ሱልጣን አብዱልሃሚድ 2ኛ አከብራለሁ ብሎ የገባውን የኦቶማን ህገ መንግስት አዋጅ አወጀ።[51]
▲
●
Play button
1877 Apr 24 - 1878 Mar 3

የባልካን ነፃነት

Balkans
የ1877-1878 የሩስያ-ቱርክ ጦርነት በኦቶማን ኢምፓየር እና በሩሲያ ኢምፓየር የሚመራው ጥምረት እና በቡልጋሪያ ፣ ሮማኒያ ፣ ሰርቢያ እና ሞንቴኔግሮ መካከል ግጭት ነበር።[67] በባልካን እና በካውካሰስ የተዋጋው በ 19 ኛው ክፍለ ዘመን ብቅ ባለው የባልካን ብሔርተኝነት የመነጨ ነው።እ.ኤ.አ. በ1853-56 በነበረው የክራይሚያ ጦርነት ወቅት የተፈፀመውን የግዛት ኪሳራ የማገገሚያ የሩሲያ ግቦች ፣ በጥቁር ባህር ውስጥ እንደገና መመስረት እና የባልካን መንግስታትን ከኦቶማን ኢምፓየር ነፃ ለማውጣት የሚሞክሩትን የፖለቲካ እንቅስቃሴ መደገፍ ፣ ተጨማሪ ምክንያቶች ይገኙበታል።የሩስያ መራሹ ጥምረት ጦርነቱን አሸንፎ ኦቶማኖችን ወደ ቁስጥንጥንያ በር በመግፋት የምዕራቡ አውሮፓ ታላላቅ ሀይሎች ጣልቃ ገብነት እንዲፈጠር አድርጓል።በዚህ ምክንያት ሩሲያ በካውካሰስ የሚገኙትን ግዛቶች ማለትም ካርስ እና ባቱምን በመጠየቅ ተሳክቶላታል እንዲሁም የቡድጃክን ክልል ተቀላቀለች።የሩማንያ፣ ሰርቢያ እና ሞንቴኔግሮ ርእሰ መስተዳድሮች እያንዳንዳቸው ለተወሰኑ ዓመታት ሉዓላዊነት የነበራቸው ገዢዎች ከኦቶማን ኢምፓየር ነፃ መሆናቸውን በይፋ አውጀዋል።ከአምስት መቶ ዓመታት የኦቶማን የበላይነት በኋላ (1396-1878) የቡልጋሪያ ርዕሰ መስተዳድር ከሩሲያ ድጋፍ እና ወታደራዊ ጣልቃገብነት ጋር ራሱን የቻለ የቡልጋሪያ መንግሥት ተፈጠረ።
▲
●
ግብፅ በእንግሊዞች ተሸንፋለች።
የቴል ኤል ከቢር ጦርነት (1882) ©Alphonse-Marie-Adolphe de Neuville
1882 Jul 1 - Sep

ግብፅ በእንግሊዞች ተሸንፋለች።

Egypt
የብሪታንያ ጠቅላይ ሚኒስትር ቤንጃሚን ዲስራኤሊ በበርሊን ኮንግረስ ወቅት በባልካን ባሕረ ገብ መሬት ላይ የሚገኙትን የኦቶማን ግዛቶች ወደ ነበሩበት እንዲመለሱ ተከራክረዋል፣ በምላሹብሪታንያ በ [1878 የቆጵሮስን አስተዳደር ወሰደች።] አመጽ – ሱልጣን አብዱልሃሚድ 2ኛ ድንጋጤ ስለነበር የራሱን ጦር ለማሰባሰብ፣ ይህ መፈንቅለ መንግስት እንዳይፈጠር በመስጋት ነበር።ህዝባዊ አመጹ የተጠናቀቀው በአንግሎ-ግብፅ ጦርነት እና ሀገሪቱን በተቆጣጠረ ነው።በዚህም የግብፅ ታሪክ በእንግሊዝ ተጀመረ።[87] የእንግሊዝ ጣልቃ ገብነት ለአጭር ጊዜ እንዲሆን ታስቦ የነበረ ቢሆንም፣ እስከ 1954 ድረስ ቀጠለ። ግብፅ እስከ 1952 ድረስ ቅኝ ግዛት ተደረገች።
▲
●
የጀርመን ወታደራዊ ተልዕኮ
በቡልጋሪያ ውስጥ የኦቶማን ወታደሮች. ©Nikolay Dmitriev
1883 Jan 1

የጀርመን ወታደራዊ ተልዕኮ

Türkiye
በራሶ-ቱርክ ጦርነት (1877-1878) የተሸነፈው የኦቶማን ኢምፓየር ሱልጣን አብዱልሀሚድ 2ኛ የኦቶማን ጦርን እንደገና ለማደራጀት የጀርመንን እርዳታ ጠይቋል ይህም የሩስያ ኢምፓየር ግስጋሴን መቋቋም ይችል ዘንድ .ባሮን ቮን ዴር ጎልትዝ ተልኳል።ጎልትዝ አንዳንድ ማሻሻያዎችን አሳክቷል፣ ለምሳሌ የውትድርና ትምህርት ቤቶች የጥናት ጊዜን ማራዘም እና በጦርነት ኮሌጅ ውስጥ ለሰራተኞች ኮርሶች አዲስ ስርአተ ትምህርት ማከል።እ.ኤ.አ. ከ1883 እስከ 1895 ጎልትስ የኦቶማን መኮንኖችን “የጎልትዝ ትውልድ” እየተባለ የሚጠራውን አሰልጥኖ ብዙዎቹ በኦቶማን ወታደራዊ እና ፖለቲካዊ ህይወት ውስጥ ትልቅ ሚና መጫወት ይችሉ ነበር።[68] የቱርክ ቋንቋን አቀላጥፎ መናገር የተማረው ጎልትዝ በጣም የተደነቀ መምህር ነበር፣ በካዴቶች እንደ "አባት" ተቆጥሮ እንደ "ተመስጦ" ያዩታል።[68] በተማሪዎቹ “ብሔር ብሔረሰቦች” ፍልስፍናውን ለማስተማር በሚጥርበት ትምህርቶቹ ላይ መገኘት፣ በተማሪዎቹ ዘንድ “የኩራትና የደስታ ጉዳይ” ሆኖ ታይቷል።[68]
▲
●
የሃሚዲያን እልቂቶች
በኤርዜሩም መካነ መቃብር በጅምላ መቃብር ውስጥ የተቀበሩ አርመኖች የጅምላ ጭፍጨፋ ሰለባ ሆነዋል። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1894 Jan 1 - 1897

የሃሚዲያን እልቂቶች

Türkiye
የሃሚድያን እልቂት [69] የአርሜኒያ እልቂት ተብሎም ይጠራል፣ በ1890ዎቹ አጋማሽ በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ በአርመኖች ላይ የተፈፀመ ጭፍጨፋ ነበር።የተገመተው የሟቾች ቁጥር ከ100,000 [70] እስከ 300,000 [71] በዚህም ምክንያት 50,000 ወላጅ አልባ ህጻናትን አስከትሏል።[72] ጭፍጨፋዎቹ የተሰየሙት በሱልጣን አብዱልሃሚድ 2ኛ ስም ነው፣ እሱም እየወደቀ ያለውን የኦቶማን ኢምፓየር ግዛት ለማስጠበቅ ባደረገው ጥረት ፓን እስልምናን እንደ መንግሥታዊ ርዕዮተ ዓለም አረጋግጧል።[73] ጭፍጨፋው በዋናነት በአርሜናውያን ላይ ያነጣጠረ ቢሆንም፣ በአንዳንድ ሁኔታዎች የዲያርቤኪርን ጭፍጨፋን ጨምሮ ወደማይገለጽ ፀረ-ክርስቲያን ፖግሮሞች ተለውጠዋል፣ ቢያንስ በአንድ የዘመኑ ምንጭ መሠረት እስከ 25,000 አሦራውያንም ተገድለዋል።[74]እልቂቱ የጀመረው በ1894 በኦቶማን የውስጥ ክፍል ሲሆን ይህም በቀጣዮቹ አመታት በስፋት ከመስፋፋቱ በፊት ነው።አብዛኞቹ ግድያዎች የተፈጸሙት ከ1894 እስከ 1896 ባለው ጊዜ ውስጥ ነው። እ.ኤ.አ. በ1897 በአብዱልሃሚድ ላይ አለም አቀፍ ውግዘትን ተከትሎ እልቂቱ መቀዛቀዝ ጀመረ።የሲቪል ማሻሻያ እና የተሻለ ህክምና እንዲደረግ ያቀረበው ጥሪ በመንግስት ችላ በመባሉ ለረጅም ጊዜ በስደት ላይ በነበረው የአርመን ማህበረሰብ ላይ በጣም ከባድ እርምጃዎች ተወስደዋል።ኦቶማኖች በእድሜና በፆታ ምክንያት ለተጎጂዎች ምንም አይነት አበል አላደረጉም በዚህም ምክንያት ሁሉንም ተጎጂዎችን በአሰቃቂ ሃይል ጨፍጭፈዋል።[75] ቴሌግራፍ ስለ ጭፍጨፋዎች ዜና በዓለም ዙሪያ በማሰራጨት በምዕራብ አውሮፓ እና በሰሜን አሜሪካ ሚዲያዎች ላይ ከፍተኛ መጠን ያለው ሽፋን አስገኝቷል ።
▲
●
Play button
1897 Apr 18 - May 20

1897 የግሪክ-ቱርክ ጦርነት

Greece
የ1897 የኦቶማን-ግሪክ ጦርነት በግሪክ መንግሥት እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል የተደረገ ጦርነት ነበር።አፋጣኝ ምክንያቱ የኦቶማን የቀርጤስ ግዛት ሁኔታን ያካተተ ሲሆን ግሪክ-አብዛኛዎቹ ህዝባቸው ከግሪክ ጋር ለረጅም ጊዜ ሲፈልጉ ነበር.በሜዳው ላይ የኦቶማን ድል ቢቀዳጅም በኦቶማን ሱዘራይንቲ ስር ራሱን የቻለ የክሬታን ግዛት የተመሰረተው በሚቀጥለው አመት (ከጦርነቱ በኋላ በታላላቅ ሀይሎች ጣልቃ ገብነት ምክንያት) የግሪክ እና የዴንማርክ ልዑል ጆርጅ እንደ የመጀመሪያ ከፍተኛ ኮሚሽነር ሆኖ ነበር ።ጦርነቱ በ1821 ከግሪክ የነጻነት ጦርነት በኋላ ለመጀመሪያ ጊዜ የግሪክን ወታደራዊ እና የፖለቲካ አባላት በይፋ ይፋዊ ጦርነት እንዲፈትኑ አድርጓል። ለኦቶማን ኢምፓየር ይህ ደግሞ እንደገና የተደራጀ ወታደራዊ ሙከራ ለማድረግ የመጀመሪያው ጦርነት ነበር። ስርዓት.የኦቶማን ጦር በ 1877-1878 በራሶ-ቱርክ ጦርነት ከተሸነፈ በኋላ የኦቶማን ጦርን እንደገና ባደራጀው በጀርመን ወታደራዊ ተልዕኮ (1883-1895) በኮልማር ፍሪሄር ቮን ዴር ጎልትዝ መሪነት ይንቀሳቀስ ነበር።ግጭቱ ግሪክ ሙሉ በሙሉ ለጦርነት ያልተዘጋጀች መሆኗን አረጋግጧል።እቅዶች, ምሽጎች እና የጦር መሳሪያዎች አልነበሩም, የመኮንኑ አካል ብዛት ለሥራው ተስማሚ አልነበረም, እና ስልጠና በቂ አልነበረም.በውጤቱም, በቁጥር የላቀ, በተሻለ ሁኔታ የተደራጁ, የታጠቁ እና የሚመሩ የኦቶማን ሃይሎች, በከፍተኛ የውጊያ ልምድ ያላቸው የአልባኒያ ተዋጊዎች የተዋቀሩ, የግሪክ ኃይሎችን ከቴስሊ ወደ ደቡብ በመግፋት እና አቴንስን አስፈራርተው ነበር, [52] እሳቱን ለማቆም ብቻ ነው. ታላላቅ ሀይሎች ሱልጣኑን በጦር መሳሪያ ስምምነት እንዲስማሙ አሳመኑት።
▲
●
1908 - 1922
ሽንፈት እና መፍታትornament
Play button
1908 Jul 1

ወጣት የቱርክ አብዮት።

Türkiye
የወጣት ቱርኮች እንቅስቃሴ የሆነው የሕብረት እና እድገት ኮሚቴ (CUP)፣ ሱልጣን አብዱልሃሚድ 2ኛ የኦቶማን ሕገ መንግሥት እንዲመለስና ፓርላማውን እንዲያስታውስ አስገድዶታል፣ ይህም በኢምፓየር ውስጥ የመድብለ ፓርቲ ፖለቲካ እንዲፈጠር አድርጓል።ከወጣት ቱርክ አብዮት ጀምሮ እስከ ኢምፓየር ፍጻሜ ድረስ የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ሁለተኛው የሕገ መንግሥት ዘመን ነው።ከሶስት አስርት አመታት በፊት በ1876 በአብዱልሃሚድ ስር ህገመንግስታዊ ንጉሳዊ አገዛዝ የተመሰረተው የመጀመሪያው የህገ መንግስት ዘመን ተብሎ በሚታወቀው ጊዜ ሲሆን አብዱልሃሚድ ስልጣኑን አግዶ የአገዛዝ ስልጣንን ወደ ራሱ ከመመለሱ በፊት ለሁለት አመታት ብቻ የዘለቀ ነው።አብዮቱ የጀመረው በCUP አባል አህመድ ኒያዚ ወደ አልባኒያ ደጋማ አካባቢዎች በረራ ነበር።ብዙም ሳይቆይ ኢስሜል ኢንቨር እና ኢዩብ ሳብሪ ተቀላቅለዋል።ከአካባቢው አልባኒያውያን ጋር በመገናኘት ትልቅ አመጽ ለማነሳሳት በሳሎኒካ የተመሰረተው ሶስተኛ ጦር ውስጥ ያላቸውን ግንኙነት ተጠቅመዋል።በዩኒየስት ፈዳይ የተቀነባበሩ የተለያዩ ግድያዎችም ለአብዱል ሀሚድ ንግግር አስተዋጽኦ አድርገዋል።በCUP የተቀሰቀሰው ሕገ-መንግሥታዊ አመፅ በሩሜሊያን ግዛቶች፣ አብዱል ሃሚድ ሕገ መንግሥቱን ወደ ቀድሞው መመለስ እና መመለሱን አስታውቋል፣ ፓርላማውን አስታውሶ ምርጫ እንዲደረግ ጠይቋል።በሚቀጥለው አመት አብዱልሃሚድን ለመደገፍ የ31 ማርች ክስተት ተብሎ ከሚታወቀው የንጉሳዊ ፀረ አብዮት ሙከራ በኋላ፣ ከስልጣን ተነሳ እና ወንድሙ መህመድ አምስተኛ ዙፋን ላይ ወጣ።
▲
●
Play button
1911 Sep 29 - 1912 Oct 18

ኦቶማኖች የሰሜን አፍሪካ ግዛቶችን አጥተዋል።

Tripoli, Libya
የቱርኮ-ኢጣሊያ ጦርነትበጣሊያን መንግሥት እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል ከሴፕቴምበር 29 ቀን 1911 እስከ ጥቅምት 18 ቀን 1912 ድረስ ተዋግቷል ። በዚህ ግጭት ምክንያት ጣሊያን የኦቶማን ትሪፖሊታኒያ ቪላዬትን ያዘች ፣ ከእነዚህም ዋና ዋና አውራጃዎች Fezzan ነበሩ ። ሲሬናይካ፣ እና ትሪፖሊ ራሱ።እነዚህ ግዛቶች የጣሊያን ትሪፖሊታኒያ እና የሲሬናይካ ቅኝ ግዛቶች ሆኑ፣ እነዚህም በኋላ ወደ ጣሊያን ሊቢያ ይዋሃዳሉ።ጦርነቱ የአንደኛው የዓለም ጦርነት ቅድመ ሁኔታ ነበር።የባልካን ሊግ አባላት የኦቶማን ድክመትን የተረዱ እና በጀማሪው የባልካን ብሔርተኝነት ተነሳስተው በኦቶማን ኢምፓየር ላይ በጥቅምት 1912 ጥቃት ሰነዘሩ፣ የመጀመሪያው የባልካን ጦርነት የኢታሎ-ቱርክ ጦርነት ከማብቃቱ ጥቂት ቀናት ቀደም ብሎ ነበር።
▲
●
Play button
1912 Oct 8 - 1913 May 30

የመጀመሪያው የባልካን ጦርነት

Balkan Peninsula
የመጀመሪያው የባልካን ጦርነት ከጥቅምት 1912 እስከ ሜይ 1913 ድረስ የዘለቀ እና የባልካን ሊግ ( የቡልጋሪያ ፣ የሰርቢያ ፣ የግሪክ እና የሞንቴኔግሮ መንግስታት) በኦቶማን ኢምፓየር ላይ የተደረጉ ድርጊቶችን አካቷል ።የባልካን ግዛቶች ጥምር ጦር በመጀመሪያ በቁጥር የበታች የነበሩትን (በግጭቱ መጨረሻ በከፍተኛ ሁኔታ የላቀ) እና በስልት የተጎዱ የኦቶማን ጦር ሰራዊትን በማሸነፍ ፈጣን ስኬት አስመዝግቧል።ጦርነቱ 83% የአውሮፓ ግዛቶቻቸውን እና 69% የአውሮፓ ህዝባቸውን ላጡ የኦቶማኖች ሁሉን አቀፍ እና ያልተቋረጠ አደጋ ነበር።[76] በጦርነቱ ምክንያት ሊጉ በአውሮፓ የሚገኙትን የኦቶማን ኢምፓየር ግዛቶች በሙሉ ማለት ይቻላል ያዘ እና ከፋፈለ።የተከሰቱት ክስተቶችም ሰርቦችን ያስቆጣ ነፃ አልባኒያ እንድትፈጠር ምክንያት ሆኗል።ቡልጋሪያ በበኩሏ በመቄዶንያ ያለውን ምርኮ በመከፋፈል እርካታ አላገኘችም እና የቀድሞ አጋሮቿን ሰርቢያን እና ግሪክን ሰኔ 16 ቀን 1913 ዓ.
▲
●
1913 የኦቶማን መፈንቅለ መንግስት
በሱብሊም ፖርቴ ላይ በተደረገው ወረራ ኤንቨር ቤይ ካሚል ፓሻን እንዲለቅ ጠየቀ። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1913 Jan 23

1913 የኦቶማን መፈንቅለ መንግስት

Türkiye
እ.ኤ.አ. በማዕከላዊው የኦቶማን መንግሥት ሕንፃዎች ፣ ሱብሊም ፖርቴ።በመፈንቅለ መንግሥቱ ወቅት የጦርነቱ ሚኒስትር ናዚም ፓሻ ተገድለዋል እና ግራንድ ቪዚየር ካሚል ፓሻ ሥልጣናቸውን ለመልቀቅ ተገደዱ።ከመፈንቅለ መንግስቱ በኋላ፣ መንግስት በሲፒኤስ እጅ ወደቀ፣ አሁን ደግሞ “ሶስት ፓሻስ” እየተባለ በሚጠራው ትሪምቪራይት መሪነት ከኤንቨር፣ ታላት እና ሴማል ፓሻ የተዋቀረ ነው።እ.ኤ.አ. በ1911 የነፃነት እና የስምምነት ፓርቲ (ሊበራል ዩኒየን ወይም ሊበራል ኢንቴንቴ በመባልም ይታወቃል) የካሚል ፓሻ ፓርቲ CUPን በመቃወም ተቋቁሞ ወዲያውኑ በቁስጥንጥንያ (አሁን ኢስታንቡል) የማሟያ ምርጫዎችን አሸንፏል።[83] የተደናገጠው CUP እ.ኤ.አ. በ1912 የተካሄደውን አጠቃላይ ምርጫ በምርጫ ማጭበርበር እና በነፃነት እና ስምምነት ላይ በደል በማጭበርበር “የክለቦች ምርጫ” የሚል ቅጽል ስም አትርፏል።[84] በምላሹም፣ የሠራዊቱ አዳኝ መኮንኖች፣ የነጻነት እና የስምምነት ፓርቲ አባላት CUP መውደቅን ለማየት የቆረጡ፣ በቁጣ ተነስተው የCUP ድህረ ምርጫ መህመድ ሳይድ ፓሻ መንግስት እንዲወድቅ ምክንያት ሆነዋል።[85] አዲስ መንግስት በአህመድ ሙህታር ፓሻ ስር ተፈጠረ ከጥቂት ወራት በኋላ ግን በጥቅምት ወር 1912 የመጀመርያው የባልካን ጦርነት ድንገተኛ ከፈነዳ እና ወታደራዊ ሽንፈት በኋላ ፈረሰ።[86]በጥቅምት 1912 አዲስ መንግስት ለመመስረት የሱልጣን መህመድ አምስተኛ ፍቃድ ካገኘ በኋላ የፍሪደም ኤንድ ስምምነት መሪ ካሚል ፓሻ ካልተሳካው የመጀመሪያው የባልካን ጦርነት በኋላ ከቡልጋሪያ ጋር ዲፕሎማሲያዊ ውይይት ላይ ተቀመጠ።[87] የቡልጋሪያ ጥያቄ የቀድሞው የኦቶማን ዋና ከተማ አድሪያኖፕል (በአሁኑ ጊዜ እና በቱርክ ውስጥ ኤዲርኔ ተብሎ የሚጠራው) የማቋረጥ ፍላጎት እና በቱርክ ህዝብ እና በ CUP አመራሮች መካከል ያለው ቁጣ ፣ CUP እ.ኤ.አ. ጥር 23 ቀን 1913 መፈንቅለ መንግሥቱን ወጣ [። 87] ከመፈንቅለ መንግሥቱ በኋላ እንደ ፍሪደም እና ስምምነት ያሉ ተቃዋሚ ፓርቲዎች ከፍተኛ ጭቆና ደርሶባቸዋል።በማህሙድ ሼቭኬት ፓሻ የሚመራው አዲሱ መንግስት በዩኒቲስት ድጋፍ የኦቶማን ኢምፓየርን በመካሄድ ላይ ካለው የሎንዶን የሰላም ኮንፈረንስ በማውጣት በባልካን ግዛቶች ላይ ጦርነት በመክፈት ኢዲርንን እና የተቀሩትን የሩሜሊያ አካባቢዎችን መልሶ ለማግኘት ቢያደርግም ምንም ውጤት አላስገኘም።በሰኔ ወር ከተገደለ በኋላ CUP ግዛቱን ሙሉ በሙሉ ይቆጣጠራል, እና የተቃዋሚ መሪዎች ይታሰራሉ ወይም ወደ አውሮፓ ይወሰዳሉ.
▲
●
Play button
1914 Oct 29 - 1918 Oct 30

በአንደኛው የዓለም ጦርነት የኦቶማን ኢምፓየር

Türkiye
የኦቶማን ኢምፓየር ወደ አንደኛው የዓለም ጦርነት የገባው እ.ኤ.አ. ጥቅምት 29 ቀን 1914 በሩሲያ ጥቁር ባህር ዳርቻ ላይ ድንገተኛ ጥቃት በማድረስ ከመካከለኛው ኃያላን እንደ አንዱ ሲሆን ሩሲያ ህዳር 2 ቀን 1914 ጦርነት በማወጅ ምላሽ ሰጥታለች ። የኦቶማን ኃይሎች ከኤንቴንቴ ጋር ተዋጉ ። የባልካን አገሮች እና የአንደኛው የዓለም ጦርነት የመካከለኛው ምስራቅ ቲያትር፣ የኦቶማን ኢምፓየር ሱልጣን ፣ በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወቅት የሶስትዮሽ ኢንቴንቴ ኃይሎችን በመቃወም ጂሃድን አወጀ [።] -የተቆጣጠሩ አካባቢዎች እና ለጂሃድ "ከማዕከላዊ ኃይሎች በስተቀር የኦቶማን ኢምፓየር ጠላቶች ሁሉ" [78] መጀመሪያ ላይ በ 11 ህዳር ላይ ተዘጋጅቷል እና በመጀመሪያ ህዳር 14 ላይ ብዙ ህዝብ በተሰበሰበበት በይፋ ተነቧል።[77]በሜሶጶጣሚያ የሚገኙ የአረብ ጎሳዎች ስለ አዋጁ መጀመሪያ ላይ ጓጉተው ነበር።ነገር ግን በ1914 እና 1915 በሜሶጶጣሚያ ዘመቻ የብሪታንያ ድሎችን ተከትሎ ስሜታዊነት ቀነሰ እና እንደ ሙድቢር አል-ፋሩን ያሉ አንዳንድ መሳፍንት የብሪታንያ ደጋፊ ካልሆነም የበለጠ ገለልተኛ አቋም ያዙ።[79]የቱርክ ያልሆኑ ሙስሊሞች ከኦቶማን ቱርክ ጎን ይሰለፋሉ የሚል ተስፋ እና ፍራቻ ነበር ነገር ግን አንዳንድ የታሪክ ተመራማሪዎች እንደሚሉት ይህ ይግባኝ "ሙስሊሙን አለም አንድ አላደረገም" [80] እና ሙስሊሞች በህብረት ውስጥ ሙስሊም ያልሆኑ አዛዦቻቸውን አላዞሩም. ኃይሎች.ነገር ግን፣ ሌሎች የታሪክ ተመራማሪዎች እ.ኤ.አ. በ 1915 የሲንጋፖርን ሙቲኒ በመጥቀስ ጥሪው በዓለም ዙሪያ ባሉ ሙስሊሞች ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል ሲሉ ክስ አቅርበዋል።[81] እ.ኤ.አ. በ 2017 በወጣው መጣጥፍ ውስጥ ፣ መግለጫው ፣ እንዲሁም ቀደም ሲል የጂሃድ ፕሮፓጋንዳ ፣ በአርሜኒያ እና በአሦራውያን እልቂት ውስጥ ትልቅ ሚና የተጫወቱትን የኩርድ ጎሳዎችን ታማኝነት ለማግኘት ከፍተኛ ተጽዕኖ እንዳሳደረ ድምዳሜ ላይ ደርሷል ።[82]ጦርነቱ የኦቶማን ኢምፓየር ከጦርነቱ ተሸናፊዎች ጎን በመሆን ለ"አስከፊ ቅጣት" ሁኔታዎች በመስማማት እጅ ሲሰጥ ጦርነቱ የከሊፋነት ፍጻሜ አደረሰ።እ.ኤ.አ. ጥቅምት 30 ቀን 1918 የሙድሮስ ጦር ሰራዊት በ1ኛው የዓለም ጦርነት የኦቶማን ተሳትፎ አብቅቶ ተፈረመ። የኦቶማን ህዝብ ግን በጦር ኃይሉ ውሎች ክብደት ላይ አሳሳች አዎንታዊ ግንዛቤ ተሰጠው።ቃላቶቹ ከተጨባጭ የበለጠ ለዘብተኛ ናቸው ብለው አስበው ነበር፣ በኋላም አጋሮቹ የቀረቡትን ውሎች በመክዳታቸው የብስጭት ምንጭ ነው።
▲
●
Play button
1915 Feb 19 - 1916 Jan 9

የጋሊፖሊ ዘመቻ

Gallipoli Peninsula, Pazarlı/G
የኢንቴንቴ ኃያላን፣ ብሪታንያ ፣ ፈረንሣይ እና የሩሲያ ኢምፓየር የኦቶማንን የባህር ዳርቻዎች በመቆጣጠር ከመካከለኛው ኃያላን አንዱ የሆነውን የኦቶማን ኢምፓየር ለማዳከም ፈለጉ።ይህ በቁስጥንጥንያ የሚገኘውን የኦቶማን ዋና ከተማ በተባበሩት መንግስታት የጦር መርከቦች ለቦምብ ጥቃት ያጋልጣል እና ከግዛቱ እስያ ክፍል ያቋርጣል።ቱርክ ከተሸነፈች በኋላ የስዊዝ ካናል አስተማማኝ ይሆናል እናም ዓመቱን ሙሉ የህብረት አቅርቦት መስመር በጥቁር ባህር በኩል በሩሲያ ሞቅ ወዳለ የውሃ ወደቦች ሊከፈት ይችላል።በየካቲት 1915 የሕብረት መርከቦች በዳርዳኔልስ በኩል እንዲያልፉ ለማስገደድ ያደረጉት ሙከራ አልተሳካም እና ተከትሎም በጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት በሚያዝያ ወር 1915 ዓ.ም. የጋሊፖሊ ዘመቻው ተትቷል እና ወራሪው ተወገደ።ለEntente ሃይሎች እና ለኦቶማን ኢምፓየር እንዲሁም ለጉዞው ስፖንሰሮች በተለይም የአድሚራሊቲ የመጀመሪያ ጌታ (1911-1915) ለዊንስተን ቸርችል ውድ የሆነ ዘመቻ ነበር።ዘመቻው እንደ ታላቅ የኦቶማን ድል ተቆጥሮ ነበር።በቱርክ ውስጥ፣ በግዛቱ ታሪክ ውስጥ እንደ አንድ ወሳኝ ጊዜ ይቆጠራል፣ የኦቶማን ኢምፓየር ወደ ኋላ ሲያፈገፍግ የእናት ሀገርን መከላከያ የመጨረሻ ጭማሪ።ትግሉ ለቱርክ የነፃነት ጦርነት እና የቱርክ ሪፐብሊክ ከስምንት አመታት በኋላ የታወጀበትን መሰረት የፈጠረ ሲሆን በጋሊፖሊ አዛዥ በመሆን ታዋቂ የሆነውን ሙስጠፋ ከማል አታቱርክን መስራች እና ፕሬዝዳንት አድርጎ ነበር።
▲
●
Play button
1915 Apr 24 - 1916

የአርሜኒያ የዘር ማጥፋት

Türkiye
የአርሜኒያ የዘር ማጥፋት በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወቅት በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ በአርሜኒያ ህዝብ እና ማንነት ላይ ስልታዊ ጥፋት ነበር።በገዥው የህብረት እና የእድገት ኮሚቴ (CUP) መሪነት የተተገበረው በዋነኛነት ወደ አንድ ሚሊዮን የሚጠጉ አርመናውያንን በጅምላ በመግደል ወደ ሶሪያ በረሃ በተደረጉ የሞት ሰልፎች እና የአርሜኒያ ሴቶች እና ህጻናት አስገድዶ እስልምናን በማፍራት ነው።ከአንደኛው የዓለም ጦርነት በፊት አርመኖች በኦቶማን ማህበረሰብ ውስጥ ጥበቃ የሚደረግለት፣ ግን የበታች የሆነ ቦታ ያዙ።በ1890ዎቹ እና በ1909 በአርሜናውያን ላይ መጠነ ሰፊ እልቂት ተፈጽሟል። የኦቶማን ኢምፓየር ተከታታይ ወታደራዊ ሽንፈቶችን እና የግዛት መጥፋትን በተለይም የ1912-1913 የባልካን ጦርነቶችን አስተናግዶ ነበር፤ ይህም በ CUP መሪዎች ላይ ስጋት አድሮበት ነበር፤ ይህም የትውልድ አገራቸው በምስራቃዊ ግዛቶች ያሉት አርመኖች ናቸው። እንደ የቱርክ ህዝብ እምብርት ተደርጎ ይታይ ነበር ፣ ነፃነቱን ይፈልጋል ።እ.ኤ.አ. በ 1914 የሩሲያ እና የፋርስ ግዛቶችን በወረሩበት ወቅት የኦቶማን ወታደራዊ ሃይሎች የአካባቢውን አርመኖች ጨፍጭፈዋል።የኦቶማን መሪዎች የአርሜኒያን ተቃውሞ እንደ አንድ ሰፊ አመጽ እንደ ማስረጃ ወስደዋል፣ ምንም እንኳን እንዲህ ዓይነት አመጽ ባይኖርም።የጅምላ ማፈናቀል ዓላማው የአርሜንያ ራስን በራስ የማስተዳደር ወይም የነጻነት እድልን በዘላቂነት ለመከልከል ነው።እ.ኤ.አ. ኤፕሪል 24 ቀን 1915 የኦቶማን ባለስልጣናት በመቶዎች የሚቆጠሩ የአርመን ምሁራንን እና መሪዎችን ከቁስጥንጥንያ ያዙ እና አባረሩ።በታላያት ፓሻ ትእዛዝ ከ800,000 እስከ 1.2 ሚሊዮን የሚገመቱ አርመኖች በሞት ጉዞ ወደ ሶሪያ በረሃ በ1915 እና 1916 ተልከዋል። በወታደራዊ አጃቢዎች ተገፋፍተው የተባረሩት ሰዎች ምግብና ውሃ ተነፍገው ለዝርፊያ፣ ለአስገድዶ መድፈር እና ለዝርፊያ ተዳርገዋል። እልቂት ።በሶሪያ በረሃ በሕይወት የተረፉት ሰዎች ወደ ማጎሪያ ካምፖች ተበተኑ።እ.ኤ.አ. በ1916 ሌላ የጅምላ ጭፍጨፋ ታዝዞ 200,000 የሚያህሉ ተፈናቃዮችን በዓመቱ መጨረሻ በሕይወት ተረፈ።ከ100,000 እስከ 200,000 የሚደርሱ የአርመን ሴቶች እና ህጻናት በግዳጅ እስልምናን ተቀብለው ከሙስሊም ቤተሰቦች ጋር ተቀላቅለዋል።ከአንደኛው የዓለም ጦርነት በኋላ በቱርክ የነጻነት ጦርነት ወቅት በቱርክ ብሔርተኝነት ንቅናቄ የተፈፀመው እልቂት እና የዘር ማፅዳት በአርሜኒያውያን ላይ ነው።ይህ የዘር ማጥፋት እልቂት ከሁለት ሺህ አመታት በላይ ያስቆጠረውን የአርሜኒያ ስልጣኔ አብቅቷል።በሶሪያ እና በግሪክ ኦርቶዶክስ ክርስቲያኖች ላይ በደረሰው የጅምላ ግድያ እና መባረር፣ የቱርክ ብሄር ተኮር መንግስት ለመፍጠር አስችሏል።
▲
●
Play button
1916 Jun 10 - Oct 25

የአረብ አመፅ

Syria
በ1916 ዓ.ም በእንግሊዝ ድጋፍ የአረብ አመፅ ተጀመረ።በአንደኛው የዓለም ጦርነት የመጀመሪያዎቹ ሁለት ዓመታት የበላይ ሆነው የታዩ በሚመስሉበት በመካከለኛው ምስራቅ ግንባር በኦቶማኖች ላይ ማዕበሉን አዞረ።በእንግሊዝ መንግስት እና በመካ ሻሪፍ ሁሴን ቢን አሊ መካከል በተደረገው የ McMahon–Hussein ዘጋቢነት መሰረት አመፁ በመካ በይፋ የተጀመረው እ.ኤ.አ. ሰኔ 10 ቀን 1916 ነው። የአረብ ብሄርተኝነት አላማ አንድ ወጥ የሆነ እና ነጻ የሆነ አረብ መፍጠር ነበር። ብሪታኒያ እውቅና ለመስጠት ቃል የገባላትን ከሶሪያ አሌፖ እስከ የመን ድረስ ያለው መንግስት።በሁሴን እና በሃሺሚቶች የሚመራው የሸሪፊያ ጦር ከብሪቲሽ የግብፅ ዘፋኝ ሃይል ወታደራዊ ድጋፍ አግኝቶ የኦቶማን ወታደራዊ ሃይል ከብዙ ሄጃዝ እና ትራንስጆርዳን አባረረ።የአረብ አመፅ በታሪክ ተመራማሪዎች ዘንድ እንደ መጀመሪያው የተደራጀ የአረብ ብሔርተኝነት እንቅስቃሴ ተደርጎ ይታያል።ከኦቶማን ኢምፓየር ነፃ ለመውጣት በጋራ ዓላማቸው ለመጀመሪያ ጊዜ የተለያዩ የአረብ ቡድኖችን ሰብስቧል።
▲
●
የኦቶማን ኢምፓየር ክፍፍል
እ.ኤ.አ. ታኅሣሥ 9 ቀን 1917 ከኢየሩሳሌም ጦርነት በኋላ የኢየሩሳሌምን ለብሪታንያ መሰጠት ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Oct 30 - 1922 Nov 1

የኦቶማን ኢምፓየር ክፍፍል

Türkiye
የኦቶማን ኢምፓየር ክፍፍል (ጥቅምት 30 ቀን 1918 - ህዳር 1 ቀን 1922) ከአንደኛው የዓለም ጦርነት በኋላ እና ኢስታንቡል በብሪታንያ ፣ በፈረንሣይ እናበጣሊያን ወታደሮች በኖቬምበር 1918 የተከሰተ የጂኦፖለቲካዊ ክስተት ነበር ። ክፍፍሉ በታቀደው በብዙ ስምምነቶች ውስጥ ነበር ። በአንደኛው የዓለም ጦርነት መጀመሪያ ላይ፣ [91] በተለይም የሳይክስ–ፒኮት ስምምነት፣ የኦቶማን ኢምፓየር ጀርመንን ተቀላቅሎ የኦቶማን–ጀርመን ህብረትን ከፈጠረ በኋላ።[92] ቀደም ሲል የኦቶማን ኢምፓየርን ያቀፈው ግዙፍ የግዛቶች እና ህዝቦች ስብስብ ወደ ብዙ አዳዲስ ግዛቶች ተከፋፈለ።[93] የኦቶማን ኢምፓየር በጂኦፖለቲካል፣ በባህላዊ እና በርዕዮተ አለም አገላለጽ ግንባር ቀደም እስላማዊ መንግስት ነበር።ከጦርነቱ በኋላ የኦቶማን ኢምፓየር መከፋፈል በመካከለኛው ምሥራቅ እንደ ብሪታንያ እና ፈረንሳይ ባሉ ምዕራባውያን ኃያላን መንግሥታት ቁጥጥር ሥር እንዲሆንና የዘመናዊው የአረብ ዓለም እና የቱርክ ሪፐብሊክ መፈጠር ታየ።የእነዚህ ኃያላን ተጽዕኖ መቋቋም ከቱርክ ብሔራዊ ንቅናቄ የመጣ ቢሆንም ከሁለተኛው የዓለም ጦርነት በኋላ ፈጣን ቅኝ ግዛት እስከመጣበት ጊዜ ድረስ በሌሎቹ የኦቶማን ድህረ-ኦቶማን ግዛቶች ውስጥ አልተስፋፋም.የኦቶማን መንግሥት ሙሉ በሙሉ ከፈራረሰ በኋላ፣ ተወካዮቹ በ1920 የሴቭሬስን ስምምነት ተፈራርመዋል፣ ይህም የአሁኗን የቱርክ ግዛት አብዛኛው ክፍል በፈረንሳይ፣ እንግሊዝ፣ ግሪክ እና ጣሊያን መካከል ይከፋፍላል።የቱርክ የነጻነት ጦርነት የምዕራብ አውሮፓ ኃያላን ስምምነቱ ከመጽደቁ በፊት ወደ ድርድር ጠረጴዛው እንዲመለሱ አስገደዳቸው።የምዕራብ አውሮፓውያን እና የቱርክ ታላቁ ብሄራዊ ሸንጎ አዲሱን የላውዛን ስምምነት በ1923 ፈርመው አጽድቀው የሴቭሬስን ስምምነት በመተካት እና በአብዛኛዎቹ የክልል ጉዳዮች ላይ ተስማምተዋል።
▲
●
Play button
1919 May 19 - 1922 Oct 11

የቱርክ የነጻነት ጦርነት

Anatolia, Türkiye
አንደኛው የዓለም ጦርነት ለኦቶማን ኢምፓየር በሙድሮስ ጦር ሰራዊት ሲያበቃ፣ የተባበሩት መንግስታት ለኢምፔሪያሊስት ዲዛይኖች መሬቶችን መያዙን እና መያዙን ቀጠሉ።ስለዚህ የኦቶማን ወታደራዊ አዛዦች እጃቸውን እንዲሰጡ እና ኃይላቸውን እንዲበታተኑ ከሁለቱም አጋሮች እና የኦቶማን መንግስት ትእዛዝ አልፈቀዱም።ይህ ቀውስ ከፍተኛ ደረጃ ላይ የደረሰው ሱልጣን መህመድ ስድስተኛ ሙስጠፋ ከማል ፓሻ (አታቱርክ) የተከበሩ እና ከፍተኛ ማዕረግ ያላቸውን ጄኔራል ወደ አናቶሊያ በመላክ ስርዓትን ለማስመለስ ነበር።ሆኖም ሙስጠፋ ከማል በኦቶማን መንግስት፣ በተባባሪ ሃይሎች እና በክርስቲያን አናሳ ቡድኖች ላይ የቱርክ ብሄረተኛ ተቃውሞ ፈጣሪ እና መሪ ሆነ።በአናቶሊያ ውስጥ ያለውን የኃይል ክፍተት ለመቆጣጠር በመሞከር ፣ አጋሮቹ የግሪክ ጠቅላይ ሚኒስትር Eleftheros Venizelos ወደ አናቶሊያ የሚዘምት ኃይል እንዲጀምር እና ሰምርናን (ኢዝሚርን) እንዲይዝ አሳምነው ፣ የቱርክን የነፃነት ጦርነት ጀምር።የኦቶማን መንግሥት የሕብረት ኃይሎችን እንደሚደግፍ ግልጽ በሆነ ጊዜ በሙስጠፋ ከማል የሚመራ ብሔርተኛ ፀረ መንግሥት በአንካራ ተቋቋመ።የተባበሩት መንግስታት በቁስጥንጥንያ የሚገኘውን የኦቶማን መንግስት ህገ-መንግስቱ እንዲታገድ፣ ፓርላማ እንዲዘጋ እና የሴቭሬስ ስምምነት እንዲፈርም ጫና ያደርጉበት የነበረው፣ “የአንካራ መንግስት” ህገወጥ ብሎ የፈረጀውን ለቱርክ ጥቅም የማይጠቅም ውል ነው።በተካሄደው ጦርነት፣ መደበኛ ያልሆኑ ሚሊሻዎች የፈረንሳይ ጦርን በደቡብ በኩል አሸንፈዋል፣ እና ያልተንቀሳቀሱ ክፍሎች አርሜኒያን ከቦልሼቪክ ጦር ጋር በመከፋፈል የካርስ ስምምነት (ጥቅምት 1921) አስከትሏል።የነፃነት ጦርነት ምዕራባዊ ግንባር የግሪክ-ቱርክ ጦርነት በመባል ይታወቅ የነበረ ሲሆን የግሪክ ኃይሎች በመጀመሪያ ያልተደራጀ ተቃውሞ ገጥሟቸዋል።ሆኖም የኢስሜት ፓሻ የሚሊሺያ ቡድን ወደ መደበኛ ጦር ማደራጀት ፍሬያማ የሆነዉ የአንካራ ሃይሎች ግሪኮችን በአንደኛና ሁለተኛዉ የኢኖኑ ጦርነት ሲዋጉ ነው።የግሪክ ጦር በኩታህያ-ኤስኪሼሂር ጦርነት በድል ወጣ እና የአቅርቦት መስመሮቻቸውን ዘርግተው ወደ ብሄራዊው ዋና ከተማ አንካራ ለመንዳት ወሰነ።ቱርኮች ​​በሳካሪያ ጦርነት ግስጋሴያቸውን ፈትሸው በታላቁ ጥቃት የመልሶ ማጥቃት እርምጃ ወሰዱ፣ ይህም በሶስት ሳምንታት ጊዜ ውስጥ የግሪክ ኃይሎችን ከአናቶሊያ አባረረ።ጦርነቱ በተሳካ ሁኔታ የተጠናቀቀው ኢዝሚርን እና የቻናክ ቀውስ እንደገና በመያዝ በሙዳንያ ሌላ የጦር ሰራዊት እንዲፈርም አድርጓል።በአንካራ የሚገኘው ታላቁ ብሄራዊ ምክር ቤት ከሴቭሬስ ስምምነት ይልቅ ለቱርክ የበለጠ አመቺ የሆነውን የላውዛን ስምምነት (ጁላይ 1923) የፈረመው ህጋዊ የቱርክ መንግስት እንደሆነ ታውቋል ።የተባበሩት መንግስታት አናቶሊያን እና ምስራቃዊ ትሬስን ለቀው ወጡ ፣ የኦቶማን መንግስት ተገለበጠ እና ንጉሳዊው ስርዓት ተወገደ ፣ እና የቱርክ ታላቁ ብሄራዊ ምክር ቤት (ዛሬ የቱርክ ዋና የህግ አውጪ አካል ሆኖ የሚቀረው) በጥቅምት 29 ቀን 1923 የቱርክ ሪፐብሊክን አወጀ ። በጦርነት ፣ የህዝብ ብዛት በግሪክ እና በቱርክ መካከል የሚደረግ ልውውጥ፣ የኦቶማን ኢምፓየር መከፋፈል እና የሱልጣኔቱ ስርዓት መወገድ፣ የኦቶማን ዘመን አብቅቶ፣ በአታቱርክ ማሻሻያ፣ ቱርኮች ዘመናዊ፣ ዓለማዊ የቱርክ ሀገር-ግዛት ፈጠሩ።እ.ኤ.አ. መጋቢት 3 ቀን 1924 የኦቶማን ኸሊፋነትም ተወገደ።
▲
●
የኦቶማን ሱልጣኔት መወገድ
መህመድ ስድስተኛ ከዶልማባህቼ ቤተ መንግስት የኋላ በር እየወጣ ነው። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1922 Nov 1

የኦቶማን ሱልጣኔት መወገድ

Türkiye
እ.ኤ.አ. በኖቬምበር 1 1922 በቱርክ ታላቁ ብሄራዊ ምክር ቤት የኦቶማን ሱልጣኔት መወገድ ከ 1299 ጀምሮ የቆየውን የኦቶማን ኢምፓየር አብቅቷል ። እ.ኤ.አ. ህዳር 11 ቀን 1922 በሎዛን ኮንፈረንስ ፣ በመንግስት የሚተገበረው የታላቁ ብሄራዊ ሸንጎ ሉዓላዊነት ። በአንጎራ (አሁን አንካራ) በቱርክ ላይ እውቅና ተሰጠው።የመጨረሻው ሱልጣን መህመድ ስድስተኛ ከኦቶማን ዋና ከተማ ቁስጥንጥንያ (አሁን ኢስታንቡል) ህዳር 17 ቀን 1922 ለቀቁ። ህጋዊው አቋም የተጠናከረው በጁላይ 24 ቀን 1923 የላውዛን ስምምነት ከተፈረመ በኋላ ነው። በመጋቢት 1924 ኸሊፋነት ተወገደ። የኦቶማን ተጽእኖ መጨረሻ ላይ ምልክት ማድረግ.
▲
●
1923 Jan 1

ኢፒሎግ

Türkiye
የኦቶማን ኢምፓየር ከ13ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መገባደጃ እስከ 20ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ድረስ ከስድስት መቶ ዓመታት በላይ የኖረ ሰፊ እና ኃይለኛ ግዛት ነበር።በከፍታዋ ላይ ከደቡብ ምስራቅ አውሮፓ እስከ መካከለኛው ምስራቅ እና ሰሜን አፍሪካ ድረስ ያለውን ሰፊ ​​ግዛት ተቆጣጠረች።የኦቶማን ኢምፓየር ውርስ ውስብስብ እና ዘርፈ ብዙ ነው፣ ተጽእኖው ዛሬም በብዙ የአለም ክፍሎች ይሰማል።የኦቶማን ኢምፓየር ከፍተኛ ጠቀሜታ ካላቸው ቅርሶች አንዱ የባህል እና የአዕምሮ ቅርስ ነው።ኦቶማኖች የኪነጥበብ እና የስነ-ጽሁፍ ደጋፊዎች ነበሩ እና ትሩፋታቸው በአካባቢው ባለው አስደናቂ ስነ-ህንፃ፣ ሙዚቃ እና ስነ-ጽሁፍ ውስጥ ይታያል።እንደ ሰማያዊ መስጊድ እና ቶፕካፒ ቤተ መንግስት ያሉ በርካታ የኢስታንቡል ታዋቂ ምልክቶች የተሰሩት በኦቶማን ዘመን ነው።የኦቶማን ኢምፓየር የመካከለኛው ምስራቅ እና አውሮፓን ጂኦፖለቲካዊ ገጽታ በመቅረጽ ረገድም ትልቅ ሚና ተጫውቷል።በአለም አቀፍ ንግድ እና ዲፕሎማሲ ውስጥ ዋና ተዋናይ ነበር, እና ስልታዊ አቀማመጥ በአጎራባች ክልሎች ላይ ተፅዕኖ ለመፍጠር አስችሎታል.ይሁን እንጂ የኦቶማን ኢምፓየር ውርስ ያለ ውዝግብ አይደለም.ኦቶማኖች በጥቃቅን ወገኖች ላይ በተለይም በአርመኖች፣ በግሪኮች እና በሌሎች የክርስቲያን ማህበረሰቦች ላይ በፈጸሙት ጭካኔ የተሞላበት አያያዝ ይታወቃሉ።የኦቶማን ኢምፔሪያሊዝም እና የቅኝ ግዛት ውርስ ዛሬም በብዙ የአለም ክፍሎች መሰማት የቀጠለ ሲሆን በቀጣናው ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ እንቅስቃሴ ላይ ያለው ተጽእኖ ቀጣይነት ያለው ክርክር እና ትንታኔ ሆኖ ቀጥሏል።
▲
●

Appendices



APPENDIX 1

Ottoman Empire from a Turkish Perspective


Play button




APPENDIX 2

Why didn't the Ottomans conquer Persia?


Play button




APPENDIX 3

Basics of Ottoman Law


Play button




APPENDIX 4

Basics of Ottoman Land Management & Taxation


Play button




APPENDIX 5

Ottoman Pirates


Play button




APPENDIX 6

Ottoman Fratricide


Play button




APPENDIX 7

How an Ottoman Sultan dined


Play button




APPENDIX 8

Harems Of Ottoman Sultans


Play button




APPENDIX 9

The Ottomans


Play button

Characters



Mahmud II

Mahmud II

Sultan of the Ottoman Empire

Suleiman the Magnificent

Suleiman the Magnificent

Sultan of the Ottoman Empire

Mehmed IV

Mehmed IV

Sultan of the Ottoman Empire

Ahmed I

Ahmed I

Sultan of the Ottoman Empire

Mehmed III

Mehmed III

Sultan of the Ottoman Empire

Selim III

Selim III

Sultan of the Ottoman Empire

Mehmed II

Mehmed II

Sultan of the Ottoman Empire

Mehmed V

Mehmed V

Sultan of the Ottoman Empire

Selim I

Selim I

Sultan of the Ottoman Empire

Bayezid II

Bayezid II

Sultan of the Ottoman Empire

Osman II

Osman II

Sultan of the Ottoman Empire

Murad IV

Murad IV

Sultan of the Ottoman Empire

Murad III

Murad III

Sultan of the Ottoman Empire

Mehmed I

Mehmed I

Sultan of Ottoman Empire

Musa Çelebi

Musa Çelebi

Co-ruler during the Ottoman Interregnum

Ahmed III

Ahmed III

Sultan of the Ottoman Empire

Mustafa III

Mustafa III

Sultan of the Ottoman EmpirePadishah

Ibrahim of the Ottoman Empire

Ibrahim of the Ottoman Empire

Sultan of the Ottoman Empire

Orhan

Orhan

Second Sultan of the Ottoman Empire

Abdul Hamid I

Abdul Hamid I

Sultan of the Ottoman Empire

Murad II

Murad II

Sultan of the Ottoman Empire

Abdulmejid I

Abdulmejid I

Sultan of the Ottoman Empire

Mustafa II

Mustafa II

Sultan of the Ottoman Empire

Abdulaziz

Abdulaziz

Sultan of the Ottoman Empire

Bayezid I

Bayezid I

Fourth Sultan of the Ottoman Empire

Koprulu Mehmed Pasa

Koprulu Mehmed Pasa

Grand Vizier of the Ottoman Empire

Mehmed VI

Mehmed VI

Last Sultan of the Ottoman Empire

Murad I

Murad I

Third Sultan of the Ottoman Empire

Abdul Hamid II

Abdul Hamid II

Sultan of the Ottoman Empire

Mustafa IV

Mustafa IV

Sultan of the Ottoman Empire

Osman I

Osman I

Founder of the Ottoman Empire

Footnotes



  1. Kermeli, Eugenia (2009). "Osman I". In goston, Gbor; Bruce Masters (eds.).Encyclopedia of the Ottoman Empire. p.444.
  2. Imber, Colin (2009).The Ottoman Empire, 1300-1650: The Structure of Power(2ed.). New York: Palgrave Macmillan. pp.262-4.
  3. Kafadar, Cemal (1995).Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. p.16.
  4. Kafadar, Cemal,Between Two Worlds, University of California Press, 1996, p xix. ISBN 0-520-20600-2
  5. Mesut Uyar and Edward J. Erickson,A Military History of the Ottomans: From Osman to Atatrk, (ABC-CLIO, 2009), 29.
  6. Egger, Vernon O. (2008).A History of the Muslim World Since 1260: The Making of a Global Community.Prentice Hall. p.82. ISBN 978-0-13-226969-8.
  7. The Jewish Encyclopedia: a descriptive record of the history, religion, literature, and customs of the Jewish people from the earliest times to the present day,Vol.2 Isidore Singer, Cyrus Adler, Funk and Wagnalls, 1912 p.460
  8. goston, Gbor (2009). "Selim I". In goston, Gbor; Bruce Masters (eds.).Encyclopedia of the Ottoman Empire. pp.511-3. ISBN 9780816062591.
  9. Darling, Linda (1996).Revenue-Raising and Legitimacy: Tax Collection and Finance Administration in the Ottoman Empire, 1560-1660. E.J. Brill. pp.283-299, 305-6. ISBN 90-04-10289-2.
  10. Şahin, Kaya (2013).Empire and Power in the reign of Sleyman: Narrating the Sixteenth-Century Ottoman World. Cambridge University Press. p.10. ISBN 978-1-107-03442-6.
  11. Jelālī Revolts | Turkish history.Encyclopedia Britannica. 2012-10-25.
  12. Inalcik, Halil.An Economic and Social history of the Ottoman Empire 1300-1914. Cambridge: Cambridge University Press, 1994, p.115; 117; 434; 467.
  13. Lewis, Bernard. Ottoman Land Tenure and Taxation in Syria.Studia Islamica. (1979), pp.109-124.
  14. Peirce, Leslie (1993).The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford University Press.
  15. Peirce, Leslie (1988).The Imperial Harem: Gender and Power in the Ottoman Empire, 1520-1656. Ann Arbor, MI: UMI Dissertation Information Service. p.106.
  16. Evstatiev, Simeon (1 Jan 2016). "8. The Qāḍīzādeli Movement and the Revival of takfīr in the Ottoman Age".Accusations of Unbelief in Islam. Brill. pp.213-14. ISBN 9789004307834. Retrieved29 August2021.
  17. Cook, Michael (2003).Forbidding Wrong in Islam: An Introduction. Cambridge University Press. p.91.
  18. Sheikh, Mustapha (2016).Ottoman Puritanism and its Discontents: Ahmad al-Rumi al-Aqhisari and the .Oxford University Press. p.173. ISBN 978-0-19-250809-6. Retrieved29 August2021.
  19. Rhoads Murphey, "Continuity and Discontinuity in Ottoman Administrative Theory and Practice during the Late Seventeenth Century,"Poetics Today14 (1993): 419-443.
  20. Mikaberidze, Alexander (2015).Historical Dictionary of Georgia(2ed.). Rowman Littlefield. ISBN 978-1442241466.
  21. Lord Kinross:Ottoman centuries(translated by Meral Gasıpıralı) Altın Kitaplar, İstanbul,2008, ISBN 978-975-21-0955-1, p.237.
  22. History of the Ottoman Empire and modern Turkeyby Ezel Kural Shaw p. 107.
  23. Mesut Uyar, Edward J. Erickson,A military history of the Ottomans: from Osman to Atatrk, ABC CLIO, 2009, p. 76, "In the end both Ottomans and Portuguese had the recognize the other side's sphere of influence and tried to consolidate their bases and network of alliances."
  24. Dumper, Michael R.T.; Stanley, Bruce E. (2007).Cities of the Middle East and North Africa: a Historical Encyclopedia. ABC-Clio. ISBN 9781576079195.
  25. Shillington, Kevin (2013).Encyclopedia of African History.Routledge. ISBN 9781135456702.
  26. Tony Jaques (2006).Dictionary of Battles and Sieges. Greenwood Press. p.xxxiv. ISBN 9780313335365.
  27. Saraiya Faroqhi (2009).The Ottoman Empire: A Short History. Markus Wiener Publishers. pp.60ff. ISBN 9781558764491.
  28. Palmira Johnson Brummett (1994).Ottoman seapower and Levantine diplomacy in the age of discovery. SUNY Press. pp.52ff. ISBN 9780791417027.
  29. Sevim Tekeli, "Taqi al-Din", in Helaine Selin (1997),Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures,Kluwer Academic Publishers, ISBN 0792340663.
  30. Zaken, Avner Ben (2004). "The heavens of the sky and the heavens of the heart: the Ottoman cultural context for the introduction of post-Copernican astronomy".The British Journal for the History of Science.Cambridge University Press.37: 1-28.
  31. Sonbol, Amira El Azhary (1996).Women, the Family, and Divorce Laws in Islamic History. Syracuse University Press. ISBN 9780815603832.
  32. Hughes, Lindsey (1990).Sophia, Regent of Russia: 1657 - 1704. Yale University Press,p.206.
  33. Davies, Brian (2007).Warfare, State and Society on the Black Sea Steppe, 1500-1700. Routledge,p.185.
  34. Shapira, Dan D.Y. (2011). "The Crimean Tatars and the Austro-Ottoman Wars". In Ingrao, Charles W.; Samardžić, Nikola; Pesalj, Jovan (eds.).The Peace of Passarowitz, 1718. Purdue University Press,p.135.
  35. Stanford J. Shaw, "The Nizam-1 Cedid Army under Sultan Selim III 1789-1807."Oriens18.1 (1966): 168-184.
  36. David Nicolle,Armies of the Ottoman Empire 1775-1820(Osprey, 1998).
  37. George F. Nafziger (2001).Historical Dictionary of the Napoleonic Era. Scarecrow Press. pp.153-54. ISBN 9780810866171.
  38. Finkel, Caroline (2005).Osman's Dream. John Murray. p.435. ISBN 0-465-02396-7.
  39. Hopkins, Kate (24 March 2006)."Food Stories: The Sultan's Coffee Prohibition". Archived fromthe originalon 20 November 2012. Retrieved12 September2006.
  40. Roemer, H. R. (1986). "The Safavid Period".The Cambridge History of Iran: The Timurid and Safavid Periods. Vol.VI. Cambridge: Cambridge University Press. pp.189-350. ISBN 0521200946,p. 285.
  41. Mansel, Philip(1995).Constantinople: City of the World's Desire, 1453-1924. New York:St. Martin's Press. p.200. ISBN 0719550769.
  42. Gökbilgin, M. Tayyib (2012).Ibrāhīm.Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Brill Online. Retrieved10 July2012.
  43. Thys-Şenocak, Lucienne (2006).Ottoman Women Builders: The Architectural Patronage of Hadice Turhan Sultan. Ashgate. p.89. ISBN 978-0-754-63310-5, p.26 .
  44. Farooqi, Naimur Rahman (2008).Mughal-Ottoman relations: a study of political diplomatic relations between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748. Retrieved25 March2014.
  45. Eraly, Abraham(2007),Emperors Of The Peacock Throne: The Saga of the Great Moghuls, Penguin Books Limited, pp.27-29, ISBN 978-93-5118-093-7
  46. Stone, David R.(2006).A Military History of Russia: From Ivan the Terrible to the War in Chechnya. Greenwood Publishing Group, p.64.
  47. Roderic, H. Davison (1990).Essays in Ottoman and Turkish History, 1774-1923 - The Impact of the West.University of Texas Press. pp.115-116.
  48. Ishtiaq, Hussain."The Tanzimat: Secular reforms in the Ottoman Empire"(PDF). Faith Matters.
  49. "PTT Chronology"(in Turkish). PTT Genel Mdrlğ. 13 September 2008. Archived fromthe originalon 13 September 2008. Retrieved11 February2013.
  50. Tilmann J. Röder, The Separation of Powers: Historical and Comparative Perspectives, in: Grote/Röder, Constitutionalism in Islamic Countries (Oxford University Press 2011).
  51. Cleveland, William (2013).A History of the Modern Middle East. Boulder, Colorado: Westview Press. p.79. ISBN 978-0813340487.
  52. Uyar, Mesut;Erickson, Edward J.(23 September 2009).A Military History of the Ottomans: From Osman to Ataturk: From Osman to Ataturk. Santa Barbara, California: ABC-CLIO (published 2009). p.210.
  53. Cleveland, William L. (2004).A history of the modern Middle East. Michigan University Press. p.65. ISBN 0-8133-4048-9.
  54. ^De Bellaigue, Christopher (2017).The Islamic Enlightenment: The Struggle Between Faith and Reason- 1798 to Modern Times. New York: Liveright Publishing Corporation. p.227. ISBN 978-0-87140-373-5.
  55. Stone, Norman (2005)."Turkey in the Russian Mirror". In Mark Erickson, Ljubica Erickson (ed.).Russia War, Peace And Diplomacy: Essays in Honour of John Erickson. Weidenfeld Nicolson. p.97. ISBN 978-0-297-84913-1.
  56. "The Serbian Revolution and the Serbian State".staff.lib.msu.edu.Archivedfrom the original on 10 October 2017. Retrieved7 May2018.
  57. Plamen Mitev (2010).Empires and Peninsulas: Southeastern Europe Between Karlowitz and the Peace of Adrianople, 1699-1829. LIT Verlag Mnster. pp.147-. ISBN 978-3-643-10611-7.
  58. L. S. Stavrianos, The Balkans since 1453 (London: Hurst and Co., 2000), pp. 248-250.
  59. Trevor N. Dupuy. (1993). "The First Turko-Egyptian War."The Harper Encyclopedia of Military History. HarperCollins Publishers, ISBN 978-0062700568, p. 851
  60. P. Kahle and P.M. Holt. (2012) Ibrahim Pasha.Encyclopedia of Islam, Second Edition. ISBN 978-9004128040
  61. Dupuy, R. Ernest; Dupuy, Trevor N. (1993).The Harper Encyclopedia of Military History: From 3500 B.C. to the Present. New York: HarperCollins Publishers. ISBN 0-06-270056-1,p.851.
  62. Williams, Bryan Glynn (2000)."Hijra and forced migration from nineteenth-century Russia to the Ottoman Empire".Cahiers du Monde Russe.41(1): 79-108.
  63. Memoirs of Miliutin, "the plan of action decided upon for 1860 was to cleanse [ochistit'] the mountain zone of its indigenous population", per Richmond, W.The Northwest Caucasus: Past, Present, and Future. Routledge. 2008.
  64. Richmond, Walter (2008).The Northwest Caucasus: Past, Present, Future. Taylor Francis US. p.79. ISBN 978-0-415-77615-8.Archivedfrom the original on 14 January 2023. Retrieved20 June2015.the plan of action decided upon for 1860 was to cleanse [ochistit'] the mountain zone of its indigenous population
  65. Amjad M. Jaimoukha (2001).The Circassians: A Handbook. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-312-23994-7.Archivedfrom the original on 14 January 2023. Retrieved20 June2015.
  66. Stone, Norman "Turkey in the Russian Mirror" pp. 86-100 fromRussia War, Peace and Diplomacyedited by Mark Ljubica Erickson, Weidenfeld Nicolson: London, 2004 p. 95.
  67. Crowe, John Henry Verinder (1911)."Russo-Turkish Wars". In Chisholm, Hugh (ed.).Encyclopædia Britannica. Vol.23 (11thed.). Cambridge University Press. pp.931-936, see page 931 para five.
  68. Akmeșe, Handan NezirThe Birth of Modern Turkey The Ottoman Military and the March to World I, London: I.B. Tauris page 24.
  69. Armenian:Համիդյան ջարդեր,Turkish:Hamidiye Katliamı,French:Massacres hamidiens)
  70. Dictionary of Genocide, By Paul R. Bartrop, Samuel Totten, 2007, p. 23
  71. Akçam, Taner(2006)A Shameful Act: The Armenian Genocide and the Question of Turkish Responsibilityp. 42, Metropolitan Books, New York ISBN 978-0-8050-7932-6
  72. "Fifty Thousand Orphans made So by the Turkish Massacres of Armenians",The New York Times, December 18, 1896,The number of Armenian children under twelve years of age made orphans by the massacres of 1895 is estimated by the missionaries at 50.000.
  73. Akçam 2006, p.44.
  74. Angold, Michael (2006), O'Mahony, Anthony (ed.),Cambridge History of Christianity, vol.5. Eastern Christianity, Cambridge University Press, p.512, ISBN 978-0-521-81113-2.
  75. Cleveland, William L. (2000).A History of the Modern Middle East(2nded.). Boulder, CO: Westview. p.119. ISBN 0-8133-3489-6.
  76. Balkan Savaşları ve Balkan Savaşları'nda Bulgaristan, Sleyman Uslu
  77. Aksakal, Mustafa(2011)."'Holy War Made in Germany'? Ottoman Origins of the 1914 Jihad".War in History.18(2): 184-199.
  78. Ldke, Tilman (17 December 2018)."Jihad, Holy War (Ottoman Empire)".International Encyclopedia of the First World War. Retrieved19 June2021.
  79. Sakai, Keiko (1994)."Political parties and social networks in Iraq, 1908-1920"(PDF).etheses.dur.ac.uk. p.57.
  80. Lewis, Bernard(19 November 2001)."The Revolt of Islam".The New Yorker.Archivedfrom the original on 4 September 2014. Retrieved28 August2014.
  81. A. Noor, Farish(2011). "Racial Profiling' Revisited: The 1915 Indian Sepoy Mutiny in Singapore and the Impact of Profiling on Religious and Ethnic Minorities".Politics, Religion Ideology.1(12): 89-100.
  82. Dangoor, Jonathan (2017)."" No need to exaggerate " - the 1914 Ottoman Jihad declaration in genocide historiography, M.A Thesis in Holocaust and Genocide Studies".
  83. Finkel, C., 2005, Osman's Dream, Cambridge: Basic Books, ISBN 0465023975, p. 273.
  84. Tucker, S.C., editor, 2010, A Global Chronology of Conflict, Vol. Two, Santa Barbara: ABC-CLIO, LLC, ISBN 9781851096671, p. 646.
  85. Halil İbrahim İnal:Osmanlı Tarihi, Nokta Kitap, İstanbul, 2008 ISBN 978-9944-1-7437-4p 378-381.
  86. Prof.Yaşar Ycel-Prof Ali Sevim:Trkiye tarihi IV, AKDTYKTTK Yayınları, 1991, pp 165-166
  87. Thomas Mayer,The Changing Past: Egyptian Historiography of the Urabi Revolt, 1882-1982(University Presses of Florida, 1988).
  88. Taylor, A.J.P.(1955).The Struggle for Mastery in Europe, 1848-1918. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-822101-2, p.228-254.
  89. Roger Crowley, Empires of the Sea, faber and faber 2008 pp.67-69
  90. Partridge, Loren (14 March 2015).Art of Renaissance Venice, 1400 1600. Univ of California Press. ISBN 9780520281790.
  91. Paul C. Helmreich,From Paris to Sèvres: The Partition of the Ottoman Empire at the Peace Conference of 1919-1920(Ohio University Press, 1974) ISBN 0-8142-0170-9
  92. Fromkin,A Peace to End All Peace(1989), pp. 49-50.
  93. Roderic H. Davison; Review "From Paris to Sèvres: The Partition of the Ottoman Empire at the Peace Conference of 1919-1920" by Paul C. Helmreich inSlavic Review, Vol. 34, No. 1 (Mar. 1975), pp. 186-187

References



Encyclopedias

  • Ágoston, Gábor; Masters, Bruce, eds.(2009). Encyclopedia of the Ottoman Empire.New York: Facts On File. ISBN 978-0-8160-6259-1.


Surveys

  • Baram, Uzi and Lynda Carroll, editors. A Historical Archaeology of the Ottoman Empire: Breaking New Ground (Plenum/Kluwer Academic Press, 2000)
  • Barkey, Karen. Empire of Difference: The Ottomans in Comparative Perspective. (2008) 357pp Amazon.com, excerpt and text search
  • Davison, Roderic H. Reform in the Ottoman Empire, 1856–1876 (New York: Gordian Press, 1973)
  • Deringil, Selim. The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power in the Ottoman Empire, 1876–1909 (London: IB Tauris, 1998)
  • Faroqhi, Suraiya. The Ottoman Empire: A Short History (2009) 196pp
  • Faroqhi, Suraiya. The Cambridge History of Turkey (Volume 3, 2006) excerpt and text search
  • Faroqhi, Suraiya and Kate Fleet, eds. The Cambridge History of Turkey (Volume 2 2012) essays by scholars
  • Finkel, Caroline (2005). Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire, 1300–1923. Basic Books. ISBN 978-0-465-02396-7.
  • Fleet, Kate, ed. The Cambridge History of Turkey (Volume 1, 2009) excerpt and text search, essays by scholars
  • Imber, Colin (2009). The Ottoman Empire, 1300–1650: The Structure of Power (2 ed.). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-230-57451-9.
  • Inalcik, Halil. The Ottoman Empire, the Classical Age: 1300–1600. Hachette UK, 2013. [1973]
  • Kasaba, Resat, ed. The Cambridge History of Turkey (vol 4 2008) excerpt and text search vol 4 comprehensive coverage by scholars of 20th century
  • Dimitri Kitsikis, L'Empire ottoman, Presses Universitaires de France, 3rd ed.,1994. ISBN 2-13-043459-2, in French
  • McCarthy, Justin. The Ottoman Turks: An Introductory History to 1923 1997
  • McMeekin, Sean. The Berlin-Baghdad Express: The Ottoman Empire and Germany's Bid for World Power (2010)
  • Pamuk, Sevket. A Monetary History of the Ottoman Empire (1999). pp. 276
  • Quataert, Donald. The Ottoman Empire, 1700–1922 (2005) ISBN 0-521-54782-2.
  • Shaw, Stanford J., and Ezel Kural Shaw. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Vol. 1, 1977.
  • Somel, Selcuk Aksin. Historical Dictionary of the Ottoman Empire. (2003). 399 pp.
  • Uyar, Mesut; Erickson, Edward (2009). A Military History of the Ottomans: From Osman to Atatürk. ISBN 978-0-275-98876-0.


The Early Ottomans (1300–1453)

  • Kafadar, Cemal (1995). Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. University of California Press. ISBN 978-0-520-20600-7.
  • Lindner, Rudi P. (1983). Nomads and Ottomans in Medieval Anatolia. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 0-933070-12-8.
  • Lowry, Heath (2003). The Nature of the Early Ottoman State. Albany: SUNY Press. ISBN 0-7914-5636-6.
  • Zachariadou, Elizabeth, ed. (1991). The Ottoman Emirate (1300–1389). Rethymnon: Crete University Press.
  • İnalcık Halil, et al. The Ottoman Empire: the Classical Age, 1300–1600. Phoenix, 2013.


The Era of Transformation (1550–1700)

  • Abou-El-Haj, Rifa'at Ali (1984). The 1703 Rebellion and the Structure of Ottoman Politics. Istanbul: Nederlands Historisch-Archaeologisch Instituut te İstanbul.
  • Howard, Douglas (1988). "Ottoman Historiography and the Literature of 'Decline' of the Sixteenth and Seventeenth Century". Journal of Asian History. 22: 52–77.
  • Kunt, Metin İ. (1983). The Sultan's Servants: The Transformation of Ottoman Provincial Government, 1550–1650. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-05578-1.
  • Peirce, Leslie (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-508677-5.
  • Tezcan, Baki (2010). The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern World. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-41144-9.
  • White, Joshua M. (2017). Piracy and Law in the Ottoman Mediterranean. Stanford: Stanford University Press. ISBN 978-1-503-60252-6.


to 1830

  • Braude, Benjamin, and Bernard Lewis, eds. Christians and Jews in the Ottoman Empire: The Functioning of a Plural Society (1982)
  • Goffman, Daniel. The Ottoman Empire and Early Modern Europe (2002)
  • Guilmartin, John F., Jr. "Ideology and Conflict: The Wars of the Ottoman Empire, 1453–1606", Journal of Interdisciplinary History, (Spring 1988) 18:4., pp721–747.
  • Kunt, Metin and Woodhead, Christine, ed. Süleyman the Magnificent and His Age: The Ottoman Empire in the Early Modern World. 1995. 218 pp.
  • Parry, V.J. A History of the Ottoman Empire to 1730 (1976)
  • Şahin, Kaya. Empire and Power in the Reign of Süleyman: Narrating the Sixteenth-Century Ottoman World. Cambridge University Press, 2013.
  • Shaw, Stanford J. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, Vol I; Empire of Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1290–1808. Cambridge University Press, 1976. ISBN 978-0-521-21280-9.


Post 1830

  • Ahmad, Feroz. The Young Turks: The Committee of Union and Progress in Turkish Politics, 1908–1914, (1969).
  • Bein, Amit. Ottoman Ulema, Turkish Republic: Agents of Change and Guardians of Tradition (2011) Amazon.com
  • Black, Cyril E., and L. Carl Brown. Modernization in the Middle East: The Ottoman Empire and Its Afro-Asian Successors. 1992.
  • Erickson, Edward J. Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War (2000) Amazon.com, excerpt and text search
  • Gürkan, Emrah Safa: Christian Allies of the Ottoman Empire, European History Online, Mainz: Institute of European History, 2011. Retrieved 2 November 2011.
  • Faroqhi, Suraiya. Subjects of the Sultan: Culture and Daily Life in the Ottoman Empire. (2000) 358 pp.
  • Findley, Carter V. Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire: The Sublime Porte, 1789–1922 (Princeton University Press, 1980)
  • Fortna, Benjamin C. Imperial Classroom: Islam, the State, and Education in the Late Ottoman Empire. (2002) 280 pp.
  • Fromkin, David. A Peace to End All Peace: The Fall of the Ottoman Empire and the Creation of the Modern Middle East (2001)
  • Gingeras, Ryan. The Last Days of the Ottoman Empire. London: Allen Lane, 2023.
  • Göçek, Fatma Müge. Rise of the Bourgeoisie, Demise of Empire: Ottoman Westernization and Social Change. (1996). 220 pp.
  • Hanioglu, M. Sukru. A Brief History of the Late Ottoman Empire (2008) Amazon.com, excerpt and text search
  • Inalcik, Halil and Quataert, Donald, ed. An Economic and Social History of the Ottoman Empire, 1300–1914. 1995. 1026 pp.
  • Karpat, Kemal H. The Politicization of Islam: Reconstructing Identity, State, Faith, and Community in the Late Ottoman State. (2001). 533 pp.
  • Kayali, Hasan. Arabs and Young Turks: Ottomanism, Arabism, and Islamism in the Ottoman Empire, 1908–1918 (1997); CDlib.org, complete text online
  • Kieser, Hans-Lukas, Margaret Lavinia Anderson, Seyhan Bayraktar, and Thomas Schmutz, eds. The End of the Ottomans: The Genocide of 1915 and the Politics of Turkish Nationalism. London: I.B. Tauris, 2019.
  • Kushner, David. The Rise of Turkish Nationalism, 1876–1908. 1977.
  • McCarthy, Justin. The Ottoman Peoples and the End of Empire. Hodder Arnold, 2001. ISBN 0-340-70657-0.
  • McMeekin, Sean. The Ottoman Endgame: War, Revolution and the Making of the Modern Middle East, 1908-1923. London: Allen Lane, 2015.
  • Miller, William. The Ottoman Empire, 1801–1913. (1913), Books.Google.com full text online
  • Quataert, Donald. Social Disintegration and Popular Resistance in the Ottoman Empire, 1881–1908. 1983.
  • Rodogno, Davide. Against Massacre: Humanitarian Interventions in the Ottoman Empire, 1815–1914 (2011)
  • Shaw, Stanford J., and Ezel Kural Shaw. History of the Ottoman Empire and Modern Turkey. Vol. 2, Reform, Revolution, and Republic: The Rise of Modern Turkey, 1808–1975. (1977). Amazon.com, excerpt and text search
  • Toledano, Ehud R. The Ottoman Slave Trade and Its Suppression, 1840–1890. (1982)


Military

  • Ágoston, Gábor (2005). Guns for the Sultan: Military Power and the Weapons Industry in the Ottoman Empire. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521843133.
  • Aksan, Virginia (2007). Ottoman Wars, 1700–1860: An Empire Besieged. Pearson Education Limited. ISBN 978-0-582-30807-7.
  • Rhoads, Murphey (1999). Ottoman Warfare, 1500–1700. Rutgers University Press. ISBN 1-85728-389-9.


Historiography

  • Emrence, Cern. "Three Waves of Late Ottoman Historiography, 1950–2007," Middle East Studies Association Bulletin (2007) 41#2 pp 137–151.
  • Finkel, Caroline. "Ottoman History: Whose History Is It?," International Journal of Turkish Studies (2008) 14#1 pp 1–10. How historians in different countries view the Ottoman Empire
  • Hajdarpasic, Edin. "Out of the Ruins of the Ottoman Empire: Reflections on the Ottoman Legacy in South-eastern Europe," Middle Eastern Studies (2008) 44#5 pp 715–734.
  • Hathaway, Jane (1996). "Problems of Periodization in Ottoman History: The Fifteenth through the Eighteenth Centuries". The Turkish Studies Association Bulletin. 20: 25–31.
  • Kırlı, Cengiz. "From Economic History to Cultural History in Ottoman Studies," International Journal of Middle East Studies (May 2014) 46#2 pp 376–378 DOI: 10.1017/S0020743814000166
  • Mikhail, Alan; Philliou, Christine M. "The Ottoman Empire and the Imperial Turn," Comparative Studies in Society & History (2012) 54#4 pp 721–745. Comparing the Ottomans to other empires opens new insights about the dynamics of imperial rule, periodization, and political transformation
  • Pierce, Leslie. "Changing Perceptions of the Ottoman Empire: The Early Centuries," Mediterranean Historical Review (2004) 49#1 pp 6–28. How historians treat 1299 to 1700