የባይዛንታይን ግዛት፡ የፓላዮሎጎስ ሥርወ መንግሥት

የሚካኤል ስምንተኛ የፓላዮሎጎስ የግዛት ዘመን የባይዛንታይን ኃይል እና የባህር ኃይል መስፋፋትን ጨምሮ የባይዛንታይን ኃይልን በእጅጉ ማገገሙን ተመልክቷል።የቁስጥንጥንያ ከተማን መልሶ መገንባት እና የህዝብ ብዛት መጨመርንም ይጨምራል።በ13ኛው እና በ15ኛው ክፍለ ዘመን መካከል የፓላዮሎጋን ህዳሴ ተብሎ የሚጠራውን የቁስጥንጥንያ ዩኒቨርሲቲን እንደገና አቋቋመ።በተጨማሪም የባይዛንታይን ወታደራዊ ትኩረት በቡልጋሪያውያን ላይ ወደ ባልካን አገሮች የተዘዋወረው የአናቶሊያን ድንበር ችላ በማለት ነበር.የእሱ ተተኪዎች ለዚህ የትኩረት ለውጥ ማካካሻ ሊሆኑ አልቻሉም፣ እና ሁለቱም የአርሴናውያን መከፋፈል እና ሁለት የእርስ በርስ ጦርነቶች (የባይዛንታይን የእርስ በርስ ጦርነት፣ 1321–1328 እና የባይዛንታይን የእርስ በርስ ጦርነት 1341–1347) ግዛቱን ለማጠናከር እና ለማገገም የተደረጉትን ተጨማሪ ጥረቶች አበላሹ። የግዛቱ ጥንካሬ፣ ኢኮኖሚ እና ሃብት።በባይዛንታይን ተተኪ መንግስታት መካከል እንደ ተሰሎንቄ ፣ ትሬቢዞንድ ፣ ኤፒረስ እና ሰርቢያ ባሉ የባይዛንታይን ተተኪ መንግስታት መካከል ያለው መደበኛ ግጭት የቀድሞ የባይዛንታይን ግዛት በቋሚነት መበታተን እና በድህረ-ሴልጁክ አናቶሊያን ቤይሊክስ ሰፊ ግዛቶችን በተሳካ ሁኔታ ለማሸነፍ እድል አስከትሏል ፣ በተለይም የኦስማን ፣ በኋላ ተብሎ ይጠራል የኦቶማን ኢምፓየር .

በፔላጎንያ ጦርነት (1259) የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ሚካኤል ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ (አር. 1259–1282) ኃይሎች የቪሌሃርዱይን ልዑል ዊልያም 2ኛን ጨምሮ አብዛኞቹን የአካያ ርእሰ መስተዳድር የላቲን መኳንንት ገድለዋል ወይም ያዙ (አር. 1246) -1278)ለነጻነቱ ሲል ዊልያም በሞሪያ ባሕረ ገብ መሬት ደቡብ ምሥራቅ የሚገኙ በርካታ ምሽጎችን ለማስረከብ ተስማማ።ለሚካኤልም ቃለ መሐላ ፈጸመለት፣ አገልጋዩ ሆኖ፣ ከሚካኤል ልጆች ለአንዱ ወላዲት በመሆን ክብርን አግኝቷል።እ.ኤ.አ. በ 1262 መጀመሪያ ላይ ዊልያም ተለቀቀ እና የሞነምቫሲያ እና ሚስታራስ ምሽጎች እንዲሁም የማኒ አውራጃ ለባይዛንታይን ተሰጡ።በ 1262 መገባደጃ ላይ ዊልያም በታጣቂዎች ታጅቦ የላኮኒያን ክልል ጎበኘ።ለባይዛንታይን ፍቃደኞች ቢሰጥም፣ አብዛኛው የላኮኒያን በተለይም የላሴዳሞንን (ስፓርታ) ከተማ እና የፓስቫቫንት (ፓስሳቫስ) እና የጌራኪን ባሮኒዎች ተቆጣጥሮ ቆይቷል።ይህ የትጥቅ ጥንካሬ ማሳያ የባይዛንታይን ጦር ሰራዊቶችን አስጨንቆ ነበር፣ እናም የአካባቢው ገዥ ሚካኤል ካንታኩዜኖስ እርዳታ ለማግኘት ወደ አፄ ሚካኤል ላከ።የፕሪኒትዛ ጦርነት በ1263 በባይዛንታይን ኢምፓየር ጦር መካከል የተካሄደ ሲሆን የአካያ የላቲን ርእሰ መስተዳደር ዋና ከተማ የሆነችውን አንድራቪዳ እና ትንሽ የአካያ ጦር ለመያዝ ዘምቷል።አቻውያኖች እጅግ በላቀ እና በራስ መተማመን ባለው የባይዛንታይን ሃይል ላይ ድንገተኛ ጥቃት ከፈቱ በኋላ አሸንፈው በመበተን ርእሰ መስተዳደርን ከወረራ ታደጉት።

የሴቴፖዚ ጦርነት በ 1263 የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ ከሴቴፖዚ ደሴት (መካከለኛው ዘመን የጣሊያን ስም ለ Spetses) በጄኖኤዝ-ባይዛንታይን መርከቦች እና በትንሽ የቬኒስ መርከቦች መካከል ተካሄዷል።በ1261 ከኒምፋዩም ስምምነት ጀምሮ ጄኖዋ እና ባይዛንታይን ከቬኒስ ጋር ተባብረው ነበር ፣ በተለይም ጄኖዋ ከ1256 ጀምሮ በሴንት ሳባስ ጦርነት ቬኒስ ላይ ተካፍለው ነበር። ወደ ሞኔምቫሲያ የባይዛንታይን ምሽግ፣ 32 መርከቦች ያሉት የቬኒስ መርከቦች አጋጠሙ።ጄኖዎች ለማጥቃት ወሰኑ ነገር ግን ከአራቱ የጄኖስ መርከቦች ሁለቱ አድሚራሎች እና 14 መርከቦቿ ተካፍለው በቀላሉ በቬኔሲያውያን ድል ተደርገዋል, አራት መርከቦችን ያዙ እና ብዙ ጉዳቶችን አደረሱ.ባይዛንታይን ከጄኖዋ ጋር ከነበራቸው ጥምረት ራሳቸውን ማራቅ ጀመሩ እና ከቬኒስ ጋር ግንኙነታቸውን በማደስ በ1268 የአምስት አመት የአጥቂነት ስምምነትን በማጠናቀቅ የቬኒስ ድል እና የጄኖዎች እነሱን ለመጋፈጥ አለመፈለጋቸው ትልቅ ፖለቲካዊ ተጽእኖ ነበረው። , ጄኖዎች ከቬኒስ የባህር ኃይል ጋር ግጭት እንዳይፈጥሩ በማድረጋቸው በንግድ ወረራ ላይ አተኩረው ነበር።ይህ በ 1266 በትራፓኒ ጦርነት ሌላ ፣ የበለጠ ፣ የተዘበራረቀ እና ሙሉ ሽንፈትን አላዳነም።

ከፕሪኒትዛ ጦርነት በኋላ ቆስጠንጢኖስ ፓላዮሎጎስ ኃይሉን መልሶ አሰባስቦ በሚቀጥለው ዓመት አኪያን ለመቆጣጠር ሌላ ዘመቻ ጀመረ።ጥረቱም ከሽፏል፣ እና የቱርክ ቅጥረኞች በደሞዝ እጦት ቅሬታቸውን በማሰማት ወደ አኬያውያን ሄዱ።ከዚያም ዊልያም ዳግማዊ የተዳከመውን የባይዛንታይን ጥቃት በመሰንዘር በማክሪፕላጊ ጦርነት ትልቅ ድል አስመዝግቧል።ሁለቱ የፕሪኒትዛ እና የማክሪፕላጊ ጦርነቶች የሚካኤል ፓላዮሎጎስ የሞሪያን ሙሉ በሙሉ ለማስመለስ ያደረገውን ጥረት አቆመ እና የላቲን የበላይነት በሞሪያ ላይ ከአንድ ትውልድ በላይ እንዲቆይ አድርጓል።

የቀድሞው የሴልጁክ ሱልጣን ካይካውስ II በባይዛንታይን ግዛት ውስጥ ሲታሰር፣ ታናሽ ወንድሙ ካይኩባድ II ለበርክ ይግባኝ አለ።በቡልጋሪያ መንግሥት (የበርክ ቫሳል) እርዳታ ኖጋይ በ 1264 ኢምፓየርን ወረረ። በሚቀጥለው ዓመት የሞንጎሊያውያን - የቡልጋሪያ ጦር ቁስጥንጥንያ ሊደርስ ችሏል።ኖጋይ ሚካኤል ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ ካይካውስን እንዲፈታ እና ለሆርዴ ግብር እንዲከፍል አስገደደው።በርክ ካይካውስ ክራይሚያን እንደ መተግበሪያ ሰጠው እና የሞንጎሊያን ሴት እንዲያገባ አደረገው።ሁላጉ በየካቲት 1265 ሞተ እና በርክ በቲፍሊስ ዘመቻ ላይ እያለ በሚቀጥለው አመት ተከትሏል, ይህም ወታደሮቹ እንዲያፈገፍጉ አደረገ.

ሚካኤል ቆስጠንጢኖስን ከያዘ በኋላ ያገኘው ወታደራዊ ጥቅም በ126 መገባደጃ ላይ ተንኖ ነበር፣ ነገር ግን ከእነዚህ ድክመቶች በተሳካ ሁኔታ ለማገገም የዲፕሎማሲያዊ ብቃቱን አሳይቷል።ከሴቴፖዚ በኋላ፣ ማይክል ስምንተኛ ቀደም ብሎ የቀጠራቸውን 60 የጂኖስ ጋለሪዎች አሰናብቶ ከቬኒስ ጋር መቀራረብ ጀመረ።ማይክል በኒምፋዩም ጉዳይ ላይ ተመሳሳይ ውሎችን ለመስጠት ከቬኔሲያውያን ጋር በድብቅ ድርድር አድርጓል፣ ነገር ግን ዶጌ ራኒዬሮ ዘኖ ስምምነቱን ማፅደቅ አልቻለም።በ1263ከግብጹማሙሉክ ሱልጣን ባይባርስ እና ከሞንጎሊያውያን የኪፕቻክ ካንቴ ከበርክ ጋር ስምምነት ተፈራረመ።

በበርክ የግዛት ዘመንም በትሬስ ላይ ወረራ ነበር።እ.ኤ.አ. በ 1265 ክረምት የቡልጋሪያው ዛር ቆስጠንጢኖስ ታይች በሞንጎሊያውያን የባልካን አገሮች ውስጥ በባይዛንታይን ላይ ጣልቃ እንዲገባ ጠየቀ።ኖጋይ ካን በባይዛንታይን ምስራቃዊ ትሬስ ግዛቶች ላይ 20,000 ፈረሰኞች (ሁለት ቱመን) የሞንጎሊያውያን ወረራ መርቷል።እ.ኤ.አ. በ1265 መጀመሪያ ላይ ሚካኤል ስምንተኛ ፓሌኦሎገስ ከሞንጎሊያውያን ጋር ገጠመ ፣ነገር ግን የእሱ ትንሽ ቡድን ሞራላቸው በጣም ዝቅተኛ ስለሆነ በፍጥነት ተሸነፈ።ብዙዎቹ ሲሸሹ ተቆርጠዋል።ሚካኤል በጄኖአዊ መርከብ ወደ ቁስጥንጥንያ ለማፈግፈግ ተገደደ የኖጋይ ጦር ትሬስን በሙሉ ዘረፈ።ይህን ሽንፈት ተከትሎ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ከወርቃማው ሆርዴ ጋር ኅብረት ፈጠረ (ይህም ለኋለኛው ትልቅ ጥቅም ነበረው) ሴት ልጁን Euphrosyneን ከኖጋይ ጋር አገባ።ሚካኤልም ብዙ ዋጋ ያለው ጨርቅ ለጎልደን ሆርዴ እንደ ግብር ልኳል።

የባይዛንታይን-ሞንጎሊያውያን ጥምረት በ 13 ኛው መጨረሻ እና በ 14 ኛው ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ በባይዛንታይን ግዛት እና በሞንጎሊያውያን ግዛት መካከል ተፈጠረ።ባይዛንቲየም ከወርቃማው ሆርዴ እና ከኢልካናቴ ግዛቶች ጋር ወዳጃዊ ግንኙነቶችን ለመጠበቅ ሞክሯል ፣ እነሱም ብዙውን ጊዜ እርስ በእርስ ይጣላሉ።ህብረቱ ብዙ የስጦታ ልውውጦችን፣ ወታደራዊ ትብብርን እና የጋብቻ ግንኙነቶችን ያካተተ ቢሆንም በ14ኛው ክፍለ ዘመን አጋማሽ ላይ ፈርሷል።ንጉሠ ነገሥት ሚካኤል ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ ከሞንጎሊያውያን ጋር ኅብረት መሥርቷል፣ እነሱም ራሳቸው ለክርስትና ከፍተኛ ጥቅም ከነበራቸው፣ ጥቂቶቹ የንስጥሮስ ክርስቲያኖች በመሆናቸው።እ.ኤ.አ. በ 1266 ከሞንጎሊያውያን የኪፕቻክ (ወርቃማው ሆርዴ) ጋር ስምምነት ተፈራረመ እና ከሴት ልጆቹ ሁለቱን አገባ (በእመቤታችን በዲፕሎቫታትዚና የተፀነሰ) ለሞንጎል ነገሥታት-የወርቃማው ሆርዴ ኖጋይ ካንን ያገባ Euphrosyne Palaiologina , እና ማሪያ ፓላዮሎጂና, የኢልካኒድ ፋርስ አባቃ ካን ያገባች.

ለባይዛንቲየም ትልቁ ስጋት ሙስሊሞች ሳይሆን በምዕራቡ ዓለም ያሉ የክርስቲያን አጋሮቻቸው - ሚካኤል ስምንተኛ ቬኔሲያኖች እና ፍራንኮች በቁስጥንጥንያ ውስጥ የላቲን አገዛዝ ለመመስረት ሌላ ሙከራ እንደሚያደርጉ ያውቅ ነበር።በ1266 የአንጁው አንደኛ ቻርለስ ሲሲሊን ከሆሄንስታውፌንስ ድል ባደረገ ጊዜ ሁኔታው ​​ተባብሷል። በ1267 ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ክሌመንት አራተኛ ቻርልስ ወደ ቁስጥንጥንያ አዲስ ወታደራዊ ጉዞ ለማድረግ በምላሹ በምስራቅ የሚገኝ መሬት እንዲቀበል ስምምነት አደረጉ።የቻርልስ መጨረሻ መዘግየት ማይክል ስምንተኛ በ1274 በሮማ ቤተ ክርስቲያን እና በቁስጥንጥንያ መካከል ያለውን አንድነት ለመደራደር በቂ ጊዜ ተሰጥቶት ነበር፤ ይህም የቁስጥንጥንያ ወረራ የጳጳሱን ድጋፍ አስወገደ።

የመጀመሪያው ስምምነት በ 1265 ተጠናቀቀ ነገር ግን በቬኒስ አልተረጋገጠም.በመጨረሻም፣ በጣሊያን የአንጁ ቻርለስ መነሳት እና ቬኒስን እና ባይዛንታይንን ስጋት ውስጥ የከተተው በሰፊው ክልል ውስጥ ያለው ከፍተኛ ምኞቱ ለሁለቱም ሀይሎች መጠለያ እንዲፈልጉ ተጨማሪ ማበረታቻ ሰጥተዋል።አዲስ ስምምነት በኤፕሪል 1268 ተጠናቀቀ ፣ ውሎች እና ቃላት ለባይዛንታይን የበለጠ ተስማሚ።ለአምስት ዓመታት የእርስ በርስ እርቅ እንዲኖር፣ እስረኞች እንዲፈቱ እና የቬኒስ ነጋዴዎችን በኢምፓየር ውስጥ መኖራቸውን በድጋሚ ተቀብሎ እና ቁጥጥር አድርጓል።ቀደም ሲል ያገኟቸው አብዛኛዎቹ የንግድ መብቶች ወደ ነበሩበት ተመልሰዋል ነገር ግን ፓላዮሎጎስ እ.ኤ.አ. በ1265 ለመቀበል ከፈቀደው ይልቅ ለቬኒስ ብዙም ጥቅም አልነበራቸውም። ባይዛንታይን የቬኒስ የቀርጤስ እና ሌሎች ከአራተኛው የመስቀል ጦርነት በኋላ የተያዙትን ቦታዎች እንዲገነዘቡ ተገደዱ። ቁስጥንጥንያ ለመያዝ ባቀደው እቅድ የአንጁ ቻርለስን በመርዳት ላይ የነበረውን የቬኒስ መርከቦች አደጋ ለጊዜው በማስወገድ ከጄኖዋ ጋር ሙሉ በሙሉ መሰባበርን በማስወገድ ተሳክቶለታል።

በ1270ዎቹ መጀመሪያ ላይ ሚካኤል ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ በቴሴሊ ገዥ በዮሐንስ 1 ዱካስ ላይ ትልቅ ዘመቻ ጀመረ።የሚመራው በገዛ ወንድሙ ዴስፖት ጆን ፓላዮሎጎስ ነበር።ከላቲን ርእሰ መስተዳድር ወደ እሱ የሚመጣን ማንኛውንም እርዳታ ለመከላከል 73 መርከቦችን በፊላንትሮፖኖስ የሚመራ መርከቦችን ወደ ባህር ዳርቻዎቻቸውን ላከ።የባይዛንታይን ጦር ግን በኒዮፓትራስ ጦርነት በአቴንስ ዱቺ ወታደሮች ታግዞ ተሸንፏል።በዚህ ዜና የላቲን መኳንንት ልባቸው ተሰማቸው እና በዲሜትሪያ ወደብ ላይ የቆመውን የባይዛንታይን የባህር ኃይልን ለማጥቃት ወሰኑ።የላቲን መርከቦች ባይዛንታይንን በድንጋጤ ያዙ፣ እና የመጀመሪያ ጥቃታቸው በጣም ኃይለኛ ከመሆኑ የተነሳ ጥሩ እድገት አደረጉ።ረዣዥም የእንጨት ማማዎች የተተከሉባቸው መርከቦቻቸው ጥቅሙ ነበራቸው እና ብዙ የባይዛንታይን መርከበኞች እና ወታደሮች ተገድለዋል ወይም ሰምጠዋል።ድል ​​በላቲኖች እጅ ውስጥ እንደሚገኝ ሁሉ፣ ሆኖም ግን፣ በተቃዋሚዎቹ ጆን ፓላይሎጎስ የሚመራ ማጠናከሪያዎች ደረሱ።ከኒዮፓትራስ እያፈገፈጉ ሳሉ፣ ተስፋፊዎቹ ስለሚመጣው ጦርነት ያውቁ ነበር።የቻለውን ሁሉ ሰብስቦ በአንድ ሌሊት አርባ ማይል እየቀዘፈ ድሜጥሮስ ደረሰ የባይዛንታይን መርከቦች መንቀጥቀጥ ሲጀምሩ።የእሱ መምጣት የባይዛንታይንን ሞራል ከፍ አድርጎታል፣ እና የፓላዮሎጎስ ሰዎች በትናንሽ ጀልባዎች በመርከብ ተሳፍረው ጉዳታቸውን ማደስ እና ማዕበሉን ማዞር ጀመሩ።ጦርነቱ ቀኑን ሙሉ ቀጥሏል፣ ነገር ግን ምሽት ላይ ከሁለት የላቲን መርከቦች በስተቀር ሁሉም ተማርከዋል።የላቲን ተጎጂዎች ከባድ ነበሩ፣ እና የኔግሮፖንቴ ጉግሊልሞ II ዳ ቬሮና ትሪያርክን ያካትታል።የቬኒስ ፊሊፖ ሳኑዶን ጨምሮ ሌሎች ብዙ መኳንንት ተይዘዋል፣ እሱም ምናልባትም የመርከቧ አጠቃላይ አዛዥ ነበር።በድሜጥሮስ የተገኘው ድል ለባይዛንታይን የኒዮፓትራስ አደጋን ለመቅረፍ ብዙ ርቀት ሄዷል።በተጨማሪም በኤጂያን ላይ ቀጣይነት ያለው ጥቃት መጀመሩን አመልክቷል።

እ.ኤ.አ. በ 1266 ወይም 1268 ፣ የኤፒረስ ዳግማዊ ሚካኤል ሞተ ፣ ንብረቱም ለልጆቹ ተከፋፈለ - ትልቁ ልጁ ኒኬፎሮስ ፣ ከኤፒሮስ የተረፈውን በትክክል ወረሰ ፣ ዮሐንስ ከዋና ከተማው ጋር በኒዮፓትራስ ተቀበለ።ሁለቱም ወንድማማቾች ግዛቶቻቸውን ለማስመለስ ያቀደውን የባይዛንታይን ግዛት በጠላትነት ፈርጀው ነበር፣ እና በደቡብ ግሪክ ከሚገኙት የላቲን ግዛቶች ጋር የጠበቀ ግንኙነት ነበራቸው።ማይክል በአልባኒያ የሲሲሊ ይዞታዎች ላይ እና በቴሴሊ በጆን ዱካስ ላይ ጥቃት ሰነዘረ።ሚካኤል ትልቅ ኃይልን ሰበሰበ።ይህ ኃይል በባይዛንታይን የባህር ኃይል ታግዞ ወደ ቴሴሊ ተልኳል።ዱካስ በንጉሠ ነገሥቱ ኃይሎች ፈጣን ግስጋሴ ሙሉ በሙሉ በመገረም ተይዞ በዋና ከተማው ውስጥ ከጥቂት ሰዎች ጋር ታሽጎ ነበር።ዱካስ የአቴንስ መስፍን የጆን 1 ደ ላ ሮቼን እርዳታ ጠየቀ።የባይዛንታይን ወታደሮች በትንሹ ነገር ግን ዲሲፕሊን ባለው የላቲን ሃይል ድንገተኛ ጥቃት ተደናግጠው የኩማን ጦር በድንገት ወደ ጎን ሲቀይር ሙሉ በሙሉ ተሰበረ።ጆን ፓላዮሎጎስ ኃይሉን ለማሰባሰብ ቢሞክርም ሸሽተው ተበተኑ።

እ.ኤ.አ. በ 1277 በሰሜን ምስራቅ ቡልጋሪያ በኢቫሎ የሚመራ ህዝባዊ አመጽ ንጉሠ ነገሥት ቆስጠንጢኖስ ቲክ አሰን አገሪቱን ለዓመታት ያወደመችውን የማያቋርጥ የሞንጎሊያውያን ወረራ መቋቋም ባለመቻላቸው የተነሳ።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ሚካኤል ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ በቡልጋሪያ ውስጥ ያለውን አለመረጋጋት ለመጠቀም ወሰነ.ወዳጁን ኢቫን አሴን ሳልሳዊ በዙፋኑ ላይ ለመጫን ጦር ሰደደ።ኢቫን አሴን III በቪዲን እና በቼርቬን መካከል ያለውን ቦታ ተቆጣጠረ.ኢቫኢሎ በሞንጎሊያውያን በድራስታር (ሲሊስትራ) ተከበበ እና በዋና ከተማው ታርኖቮ ያሉ መኳንንት ኢቫን አሴን 3 ኛን ለንጉሠ ነገሥትነት ተቀበሉ።ይሁን እንጂ በዚያው ዓመት ኢቫሎ በድራስታር ውስጥ ትልቅ ለውጥ ማምጣት ቻለ እና ወደ ዋና ከተማው አቀና።ሚካኤል ስምንተኛ ወዳጁን ለመርዳት 10,000 ሠራዊት ያለው በሙሪን ስር ወደ ቡልጋሪያ ላከ።ኢቫሎ ስለዚያ ዘመቻ ሲያውቅ ወደ ታርኖቮ የሚያደርገውን ጉዞ ተወ።ምንም እንኳን ወታደሮቹ በቁጥር ቢበዙም የቡልጋሪያ መሪ ሙሪንን በኮቴል ማለፊያ ላይ በጁላይ 17 ቀን 1279 አጠቃ እና ባይዛንታይን ሙሉ በሙሉ ተሸነፈ።ብዙዎቹ በጦርነቱ አልቀዋል፣ የተቀሩት ግን ተይዘው ከኢቫኢሎ ትእዛዝ ተገድለዋል።ከሽንፈት በኋላ ሚካኤል ስምንተኛ በአፕሪን ስር 5,000 ወታደሮችን ላከ ነገር ግን ወደ ባልካን ተራሮች ከመድረሱ በፊት በኢቫኢሎ ተሸነፈ።ያለ ድጋፍ ኢቫን አሴን III ወደ ቁስጥንጥንያ መሸሽ ነበረበት።ኢቫሎ በተራው ወደ ሞንጎሊያውያን ሲሸሽ እና ጆርጅ 1 ቴርተር ወደ ዙፋኑ ሲወጣ በቡልጋሪያ የነበረው ውስጣዊ ግጭት እስከ 1280 ቀጠለ።

በአልባኒያ የቤራት ከበባየሲሲሊ አንጄቪን መንግሥት ኃይሎች በከተማይቱ የባይዛንታይን ጦር ሰፈር ላይ በ1280-1281 ተካሄደ።ቤራት ስልታዊ ጠቀሜታ ያለው ምሽግ ነበር፣ ይዞታው አንጄቪንስ የባይዛንታይን ግዛት እምብርት ላይ እንዲደርሱ ያስችላቸዋል።በ1281 የባይዛንታይን የእርዳታ ሃይል መጣ እና የአንጄቪንን አዛዥ ሁጎ ደ ሱሊ አድፍጦ መያዝ ቻለ።ከዚያም የአንጄቪን ጦር ፈርቶ ሸሽቶ በባይዛንታይን ሲጠቃ በሞት እና በቆሰሉ ሰዎች ላይ ከባድ ኪሳራ ደርሶበታል።ይህ ሽንፈት የባይዛንታይን ግዛት የመሬት ወረራ ስጋትን ያቆመ ሲሆን ከሲሲሊን ቬስፐርስ ጋር በመሆን የምዕራባውያን ባይዛንቲየምን እንደገና ለመውረር ስጋት አበቃ።

ሚካኤል ስምንተኛ አራጎን ሲሲሊን ከአንጁ ቻርልስ 1 ለመያዝ ያደረገውን ሙከራ ለጴጥሮስ 3ኛ ድጎማ አደረገ።የሚካኤል ጥረት ፍሬ ያፈራው የሲሲሊያን ቬስፐርስ መፈንዳት ሲሆን የተሳካ አመጽ የሲሲሊን አንጌቪን ንጉስ አስወግዶ የአራጎኑን ፒተር ሳልሳዊ በ1281 የሲሲሊ ንጉስ አድርጎ የሾመ ሲሆን በ1281 በ1282 በትንሳኤ ፈረንሳይ ተወልዶ የነበረውን ንጉስ በመቃወም ተጀመረ። ከ1266 ጀምሮ የሲሲሊን ግዛት ያስተዳደረው የአንጁ አንደኛ ቻርለስ። በስድስት ሳምንታት ውስጥ ወደ 13,000 የሚጠጉ ፈረንሳውያን ወንዶችና ሴቶች በአማፂያኑ ተገድለዋል፣ እናም የቻርልስ መንግስት ደሴቱን መቆጣጠር አቃተው።ይህ የሲሲሊ ቬስፐርስ ጦርነት ጀመረ.ጦርነቱ የድሮውንየሲሲሊ ግዛት መከፋፈል አስከትሏል;በካልታቤሎታ፣ ቻርለስ II የሲሲሊ ባሕረ ገብ መሬት ንጉሥ እንደሆነ የተረጋገጠ ሲሆን፣ ፍሬድሪክ ሣልሳዊ የደሴቲቱ ግዛቶች ንጉሥ መሆኑ ተረጋግጧል።

አንድሮኒኮስ II ፓላዮሎጎስ የግዛት ዘመን የባይዛንታይን ኢምፓየር ውድቀት መጀመሩን ያሳያል።በእሱ የግዛት ዘመን፣ ቱርኮች አብዛኛዎቹን የምዕራባዊ አናቶሊያን የግዛቱን ግዛቶች ድል አድርገው፣ በመጨረሻዎቹ የግዛት ዘመናቸው፣ የልጅ ልጁን አንድሮኒኮስን በአንደኛው የፓሎሎጋን የእርስ በርስ ጦርነት መዋጋት ነበረበት።የእርስ በርስ ጦርነቱ ያበቃው በ1328 አንድሮኒኮስ 2ኛ በግዳጅ ከስልጣን ከተወገደ በኋላ በጡረታ ወደ ገዳም በመሄድ የመጨረሻዎቹን አራት አመታት አሳልፏል።

አንድሮኒኮስ 2ኛ በኢኮኖሚ ችግሮች ተጨነቀ።በእሱ የግዛት ዘመን የባይዛንታይን ሃይፐርፒሮን ዋጋ በከፍተኛ ፍጥነት እያሽቆለቆለ ሲሄድ የመንግስት ግምጃ ቤት ከዚህ ቀደም ይገኝ የነበረውን ገቢ (በስመ ሳንቲሞች) ከአንድ ሰባተኛ ያነሰ ያከማች ነበር።ገቢን ለመጨመር እና ወጪዎችን ለመቀነስ, አንድሮኒኮስ II ቀረጥ ከፍሏል, የታክስ ነፃነቶችን ቀንሷል እና የባይዛንታይን መርከቦችን (80 መርከቦችን) በ 1285 አፈረሰ, በዚህም ኢምፓየር በቬኒስ እና ጄኖዋ ተቀናቃኝ ሪፐብሊኮች ላይ የበለጠ ጥገኛ እንዲሆን አድርጎታል.እ.ኤ.አ. በ 1291 ከ50-60 የጂኖስ መርከቦችን ቀጥሯል ፣ ግን በባህር ኃይል እጥረት የተነሳ የባይዛንታይን ድክመት በ 1296-1302 እና 1306-10 ከቬኒስ ጋር በተደረጉት ሁለት ጦርነቶች በአሳዛኝ ሁኔታ ታየ።በኋላ በ1320 የባህር ኃይልን 20 ጋሊዎችን በመገንባት ለማስነሳት ሞክሮ አልተሳካም።

ኦስማን ቤይ፣ የወንድሙ ሳቭሲ ቤይ ልጅ ባይሆካ ሲሞት፣ በአርሜኒያ ተራራ ጦርነት፣ ከኢኔጎል ጥቂት ሊጎች ርቆ የሚገኘውንና በኤሚርዳግ ዳርቻ የሚገኘውን የኩላካ ሂሳር ግንብ ድል አደረገ።በ300 ሰዎች ሃይል በተደረገ የምሽት ወረራ ምክንያት ቤተመንግስቱ በቱርኮች ተያዘ።ይህ በኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ ውስጥ የመጀመሪያው ቤተመንግስት ወረራ ነው።የኩላካ ሂሳር ክርስቲያኖች የኡስማን ቤይን አገዛዝ ስለተቀበሉ በዚያ ያሉት ሰዎች ምንም ጉዳት አልደረሰባቸውም.

ሚካኤል ዘጠነኛ ፓላዮሎጎስ ከአባቱ አንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ ጋር ከ1294 እስከ ዕለተ ሞቱ ድረስ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ነበር።አንድሮኒኮስ II እና ሚካኤል ዘጠነኛ እኩል ተባባሪ ገዥዎች ሆነው ገዙ፣ ሁለቱም ማዕረግ አውቶክራቶርን ተጠቅመዋል።ወታደራዊ ክብር ቢኖረውም ግልፅ ባልሆኑ ምክንያቶች ብዙ ሽንፈቶችን አስተናግዷል-እንደ አዛዥ አለመቻል ፣ የባይዛንታይን ሰራዊት አስከፊ ሁኔታ ወይም በቀላሉ መጥፎ ዕድል።አባቱን የገደለ ብቸኛው የፓላዮሎጋን ንጉሠ ነገሥት ፣ በ 43 ዓመቱ ያለጊዜው መሞቱ በከፊል በታላቅ ልጁ እና በኋላም አብሮ ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ ታናሽ ወንድ ልጁ ማኑኤል ፓላዮሎጎስ በድንገት በገደለው ሀዘን ምክንያት ነው።

እ.ኤ.አ. በ 1296 የቁስጥንጥንያ የአካባቢው የጂኖዎች ነዋሪዎች የቬኒስ ሩብ አጥፍተው ብዙ የቬኒስ ሲቪሎችን ገድለዋል.እ.ኤ.አ. በ 1285 የባይዛንታይን-የቬኔሺያ ጦርነት ቢደረግም ፣ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ II ፓላዮሎጎስ ወዲያውኑ የቬኒስ ቤይሎ ማርኮ ቤምቦን ጨምሮ ከጭፍጨፋ የተረፉትን የቬኒሺያውያንን በማሰር ለጄኖአዊ አጋሮቹ ድጋፍ አሳይቷል።ቬኒስ ከባይዛንታይን ግዛት ጋር ጦርነትን አስፈራራች, ለደረሰባቸው ጥቃት ካሳ ጠይቃለች.በሐምሌ 1296 የቬኒስ መርከቦች ቦስፎረስን ወረሩ።በዘመቻው ወቅት የፎቅያ ከተማን ጨምሮ በሜዲትራኒያን እና በጥቁር ባህር ውስጥ የሚገኙ የተለያዩ የጂኖዎች ንብረቶች ተያዙ.በቬኒስ እና በባይዛንታይን መካከል ግልጽ ጦርነት የጀመረው ከኩርዞላ ጦርነት በኋላ እና በ 1299 በሚላን በተደረገው የጄኖዋ ጦርነት ማብቂያ ላይ ነው, ይህም ቬኒስን ከግሪኮች ጋር ጦርነት ለመከታተል ነጻ ሆናለች.የቬኒስ መርከቦች, በግል ሰዎች የተጠናከረ, በኤጂያን ባህር ውስጥ የተለያዩ የባይዛንታይን ደሴቶችን መያዝ የጀመረው, ብዙዎቹ ከሃያ ዓመታት በፊት ከላቲን ጌቶች በባይዛንታይን ብቻ የተያዙ ናቸው.የባይዛንታይን መንግሥት በጥቅምት 4 ቀን 1302 የተፈረመው የሰላም ስምምነትን ለማቅረብ ነው ። በውሎቹ መሠረት ቬኔሲያውያን አብዛኛውን ድላቸውን መልሰዋል ።ባይዛንታይን በ 1296 በቬኒስ ነዋሪዎች ላይ በደረሰው እልቂት ለደረሰባቸው ኪሳራ ቬኒስያውያንን ለመክፈል ተስማምተዋል።

እ.ኤ.አ. በ 1302 የፀደይ መጀመሪያ ላይ ሚካኤል IX በኦቶማን ኢምፓየር ላይ እራሱን በጦርነት ለማሳየት እድል ለማግኘት የመጀመሪያውን ዘመቻ አደረገ ።በእሱ ትዕዛዝ እስከ 16,000 ወታደሮች የተሰበሰቡ ሲሆን ከእነዚህ ውስጥ 10,000 የሚሆኑት የቅጥረኛ አላንስ;የኋለኞቹ ግን ኃላፊነታቸውን በመጥፎ የቱርክን ሕዝብ እና ግሪኮችን በእኩል ቅንዓት ዘርፈዋል።ቱርኮች ​​ጊዜውን መርጠው ከተራራው ወረዱ።ሚካኤል ዘጠነኛ ለጦርነት እንዲዘጋጁ አዘዘ፣ ነገር ግን ማንም አልሰማውም።ከተሸነፈ በኋላ እና በማግኒዥያ ምሽግ ውስጥ ለአጭር ጊዜ ከቆየ በኋላ ሚካኤል IX ወደ ጴርጋሞን አፈገፈገ እና ከዚያም ወደ አድራሚቲየም ሄደ እና የ 1303 አዲስ ዓመትን አገኘ እና በበጋው በሳይዚከስ ከተማ ነበር።አሁንም የተበታተነውን አሮጌውን ጦር ለመተካት እና ሁኔታውን ለማሻሻል አዲስ ጦር ለማሰባሰብ ያደረገውን ሙከራ አላቋረጠም።ነገር ግን በዚያን ጊዜ ቱርኮች በኒኮሚዲያ አቅራቢያ (ሐምሌ 27 ቀን 1302) በባፊየስ ከተማ ውስጥ በታችኛው ዳርቻ (ሳንጋሪየስ) የሳካርያ ወንዝ ላይ ያለውን ቦታ ያዙ እና ሌላ የግሪክ ጦርን ድል አድርገው ነበር።ባይዛንታይን ጦርነቱን እንደሸነፉ ለሁሉም ሰው ግልጽ እየሆነ መጣ።

ዑስማን እኔ በእሱ ጎሳ አመራር በ c.እ.ኤ.አ. በ1281፣ እና በሚቀጥሉት ሁለት አስርት ዓመታት ውስጥ በባይዛንታይን የቢቲኒያ ድንበር ላይ ተከታታይ የሆነ ጥልቅ ወረራ ጀመሩ።እ.ኤ.አ. በ 1301 ኦቶማኖች የቀድሞዋ የንጉሠ ነገሥት ዋና ከተማ የሆነችውን ኒቂያን ከበው ፕሩሳን እያስጨነቁ ነበር።የቱርክ ወረራም የኒኮሚዲያ የወደብ ከተማን በረሃብ አስፈራርታለች፣ በገጠር እየዞሩ እና ሰብል መሰብሰብን ይከለክላሉ።በ1302 የጸደይ ወራት አፄ ሚካኤል ዘጠነኛ ዘመቻ ከደቡብ እስከ ማግኒዥያ ደርሷል።በሰራዊቱ ብዛት የተደነቁት ቱርኮች ከጦርነት ይርቃሉ።የኒኮሚዲያን ስጋት ለመቋቋም የሚካኤል አባት አንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ ቦስፖረስን አልፎ ከተማዋን ለማቃለል 2,000 የሚያህሉ የባይዛንታይን ጦር (ግማሾቹ በአላን ቱጃሮች በቅርብ ጊዜ የተቀጠሩ) በሜጋስ ሄታይሪርቼስ ጆርጅ ሙዛሎን ስር ላከ። .በባፊየስ ሜዳ ላይ ባይዛንታይን ከቱርክ ጦር ጋር ተገናኝተው 5,000 የሚያህሉ ቀላል ፈረሰኞችን ያቀፈ የቱርክ ጦር ከራሱ ወታደሮች እንዲሁም ከፓፍላጎንያ እና ከሜአንደር ወንዝ አካባቢ የተውጣጡ የቱርክ ጎሳዎች።የቱርክ ፈረሰኞች የባይዛንታይን ወታደሮችን አስወጉ ፣ የአላን ጦር በጦርነቱ ውስጥ አልተሳተፈም።ቱርኮች ​​የባይዛንታይን መስመርን በመስበር ሞዛሎን በአላን ሃይል ሽፋን ወደ ኒኮሚዲያ እንዲወጣ አስገደደው።ባፊየስ ገና ለጀማሪው ኦቶማን ቤይሊክ የመጀመሪያው ትልቅ ድል ሲሆን ለወደፊት መስፋፋቱ ትልቅ ጠቀሜታ ያለው፡ ባይዛንታይን የቢታንያ ገጠራማ አካባቢን በተሳካ ሁኔታ መቆጣጠር ተስኗቸው ወደ ምሽጎቻቸው በማፈግፈግ ለብቻው ወድቆ አንድ በአንድ ወደቀ።የባይዛንታይን ሽንፈትም የክርስቲያኑን ህዝብ ከአካባቢው ወደ አውሮፓውያን የግዛቱ ክፍሎች እንዲሰደድ ምክንያት ሆኗል፣ ይህም የክልሉን የስነ ሕዝብ አወቃቀር ሚዛን ለውጦታል።

በ1302 በትንሿ እስያ የቱርክ ግስጋሴ እና አስከፊው የባፊየስ ጦርነት ተባባሪው ንጉሠ ነገሥት ሚካኤል ዘጠነኛ ካልተሳካ በኋላ የባይዛንታይን መንግሥት የባይዛንታይን እስያ ለማጽዳት በሮጀር ዴ ፍሎር የሚመራውን የአልሞጋቫርስ የካታላን ኩባንያን (ከካታሎኒያ የመጡ ጀብዱዎች) ቀጥሯል። ትንሹ የጠላት.አንዳንድ ስኬቶች ቢኖሩም፣ ካታላኖች ዘላቂ ትርፍ ማግኘት አልቻሉም።በ 1305 ሮጀር ዴ ፍሎር ከተገደለ በኋላ ከሚካኤል IX ጋር ተጣሉ እና በመጨረሻም የባይዛንታይን ቀጣሪዎቻቸውን ያዙ ።ፈቃደኛ ከሆኑ የቱርኮች ቡድን ጋር በመሆን ወደ ደቡባዊ ግሪክ ወደ ላቲን ይዞታ በሚወስደው መንገድ ላይ ትሬስን፣ መቄዶንያን እና ቴሳሊንን አወደሙ።እዚያም የአቴንስ እና የቴብስን ዱቺ ያዙ።

በ1302 ከባፊየስ ጦርነት በኋላ ከሁሉም የአናቶሊያ ክፍሎች የመጡ የቱርክ ጋዚዎች የባይዛንታይን ግዛቶችን መውረር ጀመሩ።የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ II ፓላዮሎጎስ ከኢልካኒድ ሞንጎሊያውያን የኦቶማን ስጋት ጋር ጥምረት ለመፍጠር ሞክሯል።በኅብረቱ ድንበር ማስጠበቅ ተስኖት ኦቶማንን በራሱ ጦር ለማጥቃት ወሰነ።የባይዛንታይን ኢምፓየር አናቶሊያን ጦር እንደ አድራኖስ፣ ቢድኖስ፣ ኬስቴል እና ኬቴ ካሉ የአካባቢ የጦር ሰራዊት አባላት ያቀፈ ነበር።በ1303 የጸደይ ወራት የባይዛንታይን ጦር ከቡርሳ በስተሰሜን ምስራቅ ወደምትገኘው አስፈላጊ የኦቶማን ከተማ ወደ ዬኒሼሂር ዘመተ።ዑስማን አሸነፍኳቸው ወደ ዬኒሼሂር በሚወስደው የዲምቦስ ማለፊያ አጠገብ።በጦርነቱ ወቅት ሁለቱም ወገኖች ከባድ ጉዳት ደርሶባቸዋል።

የሳይዚከስ ጦርነት በጥቅምት 1303 የተካሄደው በምስራቃዊው የካታላን ኩባንያ በሮጀር ደ ፍሎር ስር፣ የባይዛንታይን ኢምፓየርን ወክለው ቅጥረኛ በመሆን እና በካሬሲ ቤይ ስር በሚገኙት የካራሲድ ቱርኮች መካከል ነው።በካታላን ኩባንያ የአናቶሊያን ዘመቻ ወቅት በሁለቱ ወገኖች መካከል ከተደረጉት በርካታ ተሳትፎዎች የመጀመሪያው ነበር።ውጤቱም የካታሎንያ ድል አድራጊ ነበር።የካታላን ኩባንያ አልሞጋቫርስ በኬፕ አርታኬ በሚገኘው የኦጉዝ ቱርክ ካምፕ ላይ ድንገተኛ ጥቃት በማድረስ ወደ 3000 የሚጠጉ ፈረሰኞች እና 10,000 እግረኛ ወታደሮችን ገድሎ ብዙ ሴቶችን እና ህጻናትን ማርኳል።

የ1304 ዘመቻው በአንድ ወር ዘግይቶ የጀመረው በአልሞጋቫር እና በአላን አጋሮቻቸው መካከል በተፈጠሩ አለመግባባቶች የተነሳ ሲሆን ይህም በኋለኞቹ ኃይሎች 300 ሰዎች እንዲሞቱ አድርጓል።በመጨረሻም፣ በግንቦት ወር መጀመሪያ ላይ ሮጀር ዴ ፍሎር በ6,000 አልሞጋቫር እና 1,000 አላንስ የፊላዴልፊያን ከበባ ለማሳደግ ዘመቻውን ጀመረ።በዛን ጊዜ ፊላዴልፊያ ከኃያሉ የጀርምያን-ኦግህሉ ኢሚሬትስ የጄርሚያኒድስ ገዥ በያኩፕ ቢን አሊ ሺር ከበባ እየተሰቃየች ነበር።ከጥቂት ቀናት በኋላ አልሞጋቫርስ በባይዛንታይን አኪራኡስ ከተማ ደረሱ እና ቀደም ሲል በቱርኮች እጅ የወደቀው የባይዛንታይን ምሽግ ገርሜ (አሁን ሶማ እየተባለ የሚጠራው) ከተማ እስኪደርሱ ድረስ በካይኮስ ወንዝ ሸለቆ ወረደ።እዚያ የነበሩት ቱርኮች በተቻለ ፍጥነት ለመሸሽ ቢሞክሩም የጀርሜ ጦርነት እየተባለ በሚጠራው የሮጀር ደ ፍሎር ወታደሮች ጥቃት ደርሶባቸዋል።

በገርሜ ድል ከተቀዳጀ በኋላ ድርጅቱ ጉዞውን በመቀጠል ክሊያራ እና ትያጥሮን በማለፍ ወደ ሄርሞስ ወንዝ ሸለቆ ገባ።በመንገዳቸውም የባይዛንታይን ገዥዎችን ድፍረት በማጣት በተለያዩ ቦታዎች ቆሙ።ሮጀር ዴ ፍሎር አንዳንዶቹን ለመስቀል አቅዶ ነበር;በመጨረሻ ይቅርታ ያገኘውን የቡልጋሪያውን ካፒቴን ሳውሲ ክሪሳኒስላኦ መሰየም።የታላቁ ኩባንያ መምጣት መቃረቡን ሲያውቅ ከጀርሚያን-ኦግህሉ እና ከአይዲን-ኦግህሉ ኢሚሬትስ የተውጣጡ የቱርክ ወታደሮች ጥምረት መሪ ቤይ ያኩፕ ቢን አሊ ሺር የፊላዴልፊያን ከበባ ለማንሳት እና ኩባንያውን ለመጋፈጥ ወሰነ። ተስማሚ ቦታ (አውላክስ) ከ 8,000 ፈረሰኞች እና 12,000 እግረኞች ጋር።ሮጀር ደ ፍሎር የኩባንያውን ፈረሰኞች አዛዥ ያዘ እና በሶስት ክፍለ ጦር (አላንስ፣ ካታላኖች እና ሮማውያን) ከፍሎ የአሌቱ ኮርባራን ከእግረኛ ጦር ጋር ተመሳሳይ ነገር አድርጓል።ካታሎናውያን በህይወት ለማምለጥ የቻሉት 500 የቱርክ እግረኛ እና 1,000 ፈረሰኞች ብቻ በማሳየታቸው የአውላክስ ጦርነት ተብሎ በሚታወቀው በቱርኮች ላይ ታላቅ ድል አስመዝግበዋል።ከዚህ ጦርነት በኋላ ዴ ፍሎር ወደ ፊላደልፊያ በድል አድራጊነት መግባቱን በመሳፍንቱ እና በኤጲስ ቆጶስ ቴኦሌፕቶ ተቀበሉ።ንጉሠ ነገሥቱ የሰጡትን ዋና ተልእኮ አስቀድሞ ካጠናቀቀ በኋላ፣ ሮጀር ደ ፍሎር በቱርኮች እጅ የወደቁትን ምሽጎች በመቆጣጠር የፊላዴልፊያን መከላከያ ለማጠናከር ወሰነ።ስለዚህም አልሞጋቫር ወደ ሰሜን ወደ ኩላ ምሽግ በማምራት እዚያ የነበሩት ቱርኮች እንዲሸሹ አስገደዳቸው።የግሪኩ የቁላ ጦር ደ ፍሎርን እንደ ነፃ አውጭ ተቀበለ፣ነገር ግን የማይሻር የሚመስለው ምሽግ በቱርኮች እጅ ያለ ጦርነት እንዴት ሊወድቅ እንደሚችል ሳያደንቅ፣አገረ ገዢውን አንገቱን ቆርጦ አዛዡን በግንድ ላይ ፈረደበት።ከቀናት በኋላ አልሞጋቫርስ በስተሰሜን በኩል የሚገኘውን የፉርነስን ምሽግ ሲወስዱ ተመሳሳይ ጭካኔ ተደረገ።ከዚያ በኋላ ዴ ፍሎር ለተሳካ ዘመቻው ክፍያ ለመጠየቅ ከወታደሮቹ ጋር ወደ ፊላደልፊያ ተመለሰ።

በ1303-1304 የቡልጋሪያው ሳር ቴዎዶር ስቬቶስላቭ ምስራቃዊ ትራስን ወረረ።ባለፉት 20 ዓመታት በግዛቱ ላይ ያደረሰውን የታታር ጥቃት ለመበቀል ፈልጎ ነበር።የዘውድ ጠላቶችን በመርዳት ጥፋተኛ ሆነው የተገኙትን ፓትርያርክ ዮአኪም ሳልሳዊን ጨምሮ ከዳተኞቹ በመጀመሪያ ተቀጡ።ከዚያም ዛር ወደ ባይዛንቲየም ዞረ፣ እሱም የታታርን ወረራ አነሳስቶ ብዙ የቡልጋሪያ ምሽጎችን በትሬስ ድል ማድረግ ችሏል።በ1303 ሠራዊቱ ወደ ደቡብ ዘምቶ ብዙ ከተሞችን መልሶ አገኘ።በሚቀጥለው አመት የባይዛንታይን ጦር በመልሶ ማጥቃት እና ሁለቱ ወታደሮች በስካፊዳ ወንዝ አጠገብ ተገናኙ።በዚህ ጊዜ ሚካኤል ዘጠነኛ ከአመጸኛው የካታላን ኩባንያ ጋር ጦርነት ገጥሞ የነበረ ሲሆን መሪው ሮጀር ደ ፍሎር ሚካኤል እና አባቱ የተስማሙበትን የገንዘብ መጠን ካልከፈሉት ቡልጋሪያውያንን ለመዋጋት ፈቃደኛ አልሆነም።በጦርነቱ መጀመሪያ ላይ በግንባር ቀደምትነት በጀግንነት የተዋጋው ሚካኤል IX ከጠላት የበለጠ ጥቅም ነበረው.ቡልጋሪያውያንን ወደ አፖሎኒያ በሚወስደው መንገድ እንዲያፈገፍጉ አስገደዳቸው፣ ነገር ግን የራሱን ወታደሮች በማሳደድ እንዲሞቁ ማድረግ አልቻለም።በባይዛንታይን እና በሚሸሹ ቡልጋሪያውያን መካከል ጥልቅ እና በጣም ሁከት ያለው የስካፊዳ ወንዝ ነበር፣ ከጦርነቱ በፊት በቡልጋሪያውያን የተጎዳ ብቸኛው ድልድይ ያለው።የባይዛንታይን ወታደሮች ብዙ ሕዝብ ውስጥ ሆነው ድልድዩን ለመሻገር ሲሞክሩ ወድቋል።ብዙዎቹ ወታደሮች ሰምጠው ሞቱ፣ የተቀሩት መደናገጥ ጀመሩ።በዚያን ጊዜ ቡልጋሪያውያን ወደ ድልድዩ ተመልሰው የውጊያውን ውጤት ወሰኑ, ድልን ከጠላቶች እየነጠቁ.

በቱርኮች ላይ ለሁለት ዓመታት ከተካሄደ የድል ዘመቻ በኋላ በንጉሠ ነገሥቱ ልብ ውስጥ ያለው የውጭ ጦር ሥነ-ሥርዓት እና ባህሪ እንደ እያደገ አደጋ ታይቷል ፣ እና ሚያዝያ 30 ቀን 1305 የንጉሠ ነገሥቱ ልጅ (ሚካኤል 9ኛ ፓላዮሎጎስ) ቅጥረኛ አላንስ ሮጀርን እንዲገድል አዘዘ። ደ Flor እና በንጉሠ ነገሥቱ በተዘጋጀው ግብዣ ላይ በተገኙበት በአድሪያኖፕል ውስጥ ያለውን ኩባንያ ያጠፋል.ወደ 100 የሚጠጉ ፈረሰኞች እና 1,000 እግረኛ ወታደሮች ሞቱ።ከዴ ፍሎር ግድያ በኋላ የአካባቢው የባይዛንታይን ህዝብ በካታላኖች ላይ በቁስጥንጥንያ ላይ ተነስቶ ብዙዎቹን ገደለ, ዋናውን ሰፈር ጨምሮ.ልዑል ሚካኤል በጋሊፖሊ ውስጥ ዋናው ኃይል ከመድረሱ በፊት የተቻለውን ያህል መገደሉን አረጋግጧል.አንዳንዶቹ ግን አምልጠው የጅምላ ጭፍጨፋውን ዜና ወደ ጋሊፖሊ ወሰዱ ከዚያም ካታሎናውያን የራሳቸውን ግድያ በመከተል የአካባቢውን ባይዛንታይን ገደሉ።

የአፕሮስ ጦርነት የተከሰተው በባይዛንታይን ኢምፓየር ኃይሎች፣ በንጉሠ ነገሥት ሚካኤል IX ፓላዮሎጎስ እና በካታላን ኩባንያ ኃይሎች መካከል በአፕሮስ በሐምሌ 1305 ነበር። የካታላን ኩባንያ በባይዛንታይን በቱርኮች ላይ ቅጥረኛ ሆኖ ተቀጠረ። ነገር ግን ካታላኖች በቱርኮች ላይ የተሳካላቸው ቢሆንም ሁለቱ አጋሮች እርስ በርሳቸው አለመተማመን፣ እና ግንኙነታቸው በካታሎኖች የገንዘብ ፍላጎት ተሻከረ።በመጨረሻም ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ እና ልጁ እና ተባባሪ ገዥው ሚካኤል IX የካታላን መሪ ሮጀር ደ ፍሎርን ከጓደኞቹ ጋር በሚያዝያ 1305 ተገድለዋል።በጁላይ ወር ብዙ የአላንስን እንዲሁም ብዙ ቱርኮፖሎችን ያቀፈው የባይዛንታይን ጦር ከካታላኖች እና ከራሳቸው የቱርክ አጋሮቻቸው በትሬስ አቅራቢያ በሚገኘው አፕሮስ አቅራቢያ ገጠማቸው።የንጉሠ ነገሥቱ ጦር የቁጥር ብልጫ ቢኖረውም፣ አላንስ ከመጀመሪያው ክስ በኋላ ለቀው ወጡ፣ ከዚያም ቱርኮፖሊዎች ወደ ካታላኖች ሄዱ።ልዑል ሚካኤል ተጎድቶ ሜዳውን ለቆ ወጣ እና ካታላኖች በእለቱ አሸንፈዋል።ካታላኖች በ1311 የአቴንስ የላቲን ዱቺን ለመቆጣጠር ወደ ምዕራብ እና ደቡብ በቴሴሊ በኩል ከመሄዳቸው በፊት ለሁለት አመታት ትሬስን ማበላሸት ጀመሩ።

እ.ኤ.አ. በ 1291 የአከር ውድቀትን ተከትሎ ፣ ትዕዛዙ መሰረቱን በቆጵሮስ ወደ ሊማሶል ተዛወረ።በቆጵሮስ ውስጥ ያላቸው ቦታ አደገኛ ነበር;የገቢያቸው ውስንነት ከምዕራብ አውሮፓ በሚሰጡት መዋጮ ላይ ጥገኛ እንዲሆኑ ያደረጋቸው እና ከቆጵሮስ ንጉስ ሄንሪ 2ኛ ጋር ጠብ ውስጥ እንዲገቡ ያደረጋቸው ሲሆን በአከር እና በቅድስት ሀገር መጥፋት ምክንያት በገዳማውያን ትእዛዝ ዓላማ ላይ ሰፊ ጥያቄ እንዲነሳ እና ንብረታቸውን እንዲወረስ ሀሳብ አቅርበዋል ። .ጄራርድ ዴ ሞንሪያል እንዳለው፣ በ1305 ግራንድ ማስተር ኦፍ ዘ ናይትስ ሆስፒታልለር ሆኖ እንደተመረጠ፣ ፎልከስ ዴ ቪላሬት ሮድስን ድል ለማድረግ አቅዶ፣ ይህም ትዕዛዙ እስካለ ድረስ ሊኖረው የማይችለውን የተግባር ነፃነት ያረጋግጣል። በቆጵሮስ ላይ፣ እና ከቱርኮች ጋር ለጦርነት አዲስ መሠረት ይሰጣል።ሮድስ ማራኪ ኢላማ ነበረች፡ ለም ደሴት፣ በትንሿ እስያ ደቡብ ምዕራብ የባህር ዳርቻ ስትራቴጅካዊ ትገኛለች፣ ወደ ቁስጥንጥንያ ወይም ወደ እስክንድርያ እና ወደ ሌቫንት የሚወስዱትን የንግድ መስመሮች አቋርጣለች።ደሴቱ የባይዛንታይን ይዞታ ነበረች፣ ነገር ግን ከጊዜ ወደ ጊዜ እየተዳከመ የመጣው ኢምፓየር በ1304 ቺዮስ በንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ ንብረቱን እውቅና ባደረገው በጄኖኤው ቤኔዴቶ ዛካሪያ በተያዘው ንብረታቸው ላይ እንደታየው ንብረቱን መጠበቅ አልቻለም። 1282–1328)፣ እና በዶዲካኔዝ አካባቢ የጂኖ እና የቬኔቲያውያን ተፎካካሪ እንቅስቃሴዎች።የሮድስ የሆስፒታልለር ድል የተካሄደው በ1306–1310 ነው።በግራንድ ማስተር ፎልከስ ደ ቪላሬት የሚመራው የ Knights Hospitaller በ1306 ክረምት በደሴቲቱ ላይ አረፈ እና በባይዛንታይን እጅ ከቀረችው ከሮድስ ከተማ በስተቀር አብዛኛውን በፍጥነት አሸንፏል።ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ ማጠናከሪያዎችን ላከ ፣ ይህም ከተማዋ የመጀመሪያውን የሆስፒታል ጥቃቶችን እንድትቋቋም አስችሏታል እና እ.ኤ.አ. የኦቶማን ኢምፓየር በ1522 ዓ.

ቀደም ባሉት ምሁራን የሴፊሰስ ጦርነት ወይም የኦርኮሜኖስ ጦርነት ተብሎ የሚታወቀው የሃልሚሮስ ጦርነት መጋቢት 15 ቀን 1311 በፍራንካውያን የአቴንስ ዱቺ ሃይሎች እና በዋልተር ኦፍ ብሬን ስር በነበሩት ወታደሮች መካከል የካታላን ኩባንያ ቅጥረኞችን በመቃወም ተካሂዷል። ለታጋዮቹ ወሳኝ ድል አስገኘ።ጦርነቱ በፍራንካውያን ግሪክ ታሪክ ውስጥ ወሳኝ ክስተት ነበር;የአቴንስ እና የቫሳል ግዛቶች በሙሉ ማለት ይቻላል የፍራንካውያን ልሂቃን በሜዳ ላይ ወይም በግዞት ተኝተው ነበር፣ እና ካታላኖች ወደ ዱቺ ምድር ሲገቡ፣ ትንሽ ተቃውሞ ነበር።የሊቫዴያ የግሪክ ነዋሪዎች ወዲያውኑ ጠንካራ የተመሸገውን ከተማቸውን አስረከቡ፣ ለዚህም የፍራንካውያን ዜጎች መብት ተጎናጽፈዋል።የዱቺ ዋና ከተማ የሆነችውን ቴብስ በብዙ ነዋሪዎቿ ትቷታል፣ ወደ ቬኔሺያ ምሽግ ወደ ኔግሮፖንቴ በመሸሽ በካታላን ወታደሮች ተዘረፈች።በመጨረሻም አቴንስ በዋልተር መበለት በቻቲሎን ጆአና ለአሸናፊዎቹ ተሰጠች።ሁሉም አቲካ እና ቦዮቲያ በሰላም በካታሎኖች እጅ ገቡ።ካታላኖች የዱቺን ግዛት እርስ በርስ ተከፋፈሉ.የቀደመው የፊውዳል መኳንንት ውድቀት ካታላውያን በአንፃራዊነት በቀላሉ እንዲያዙ አስችሏቸዋል፣ በብዙ አጋጣሚዎች በሃልሚሮስ የገደሏቸውን ሰዎች መበለቶችን እና እናቶችን ያገቡ ነበር።የካታላኖች የቱርክ አጋሮች ግን በዱቺ ውስጥ ለመኖር የቀረበላቸውን ጥያቄ አልፈቀዱም።የሃሊል ቱርኮች የምርኮውን ድርሻ ይዘው ወደ ትንሿ እስያ አቀኑ፣ ከጥቂት ወራት በኋላ ዳርዳኔልስን ለመሻገር ሲሞክሩ በባይዛንታይን እና በጂኖአውያን ጥምር ሃይሎች ጥቃት ደርሶባቸው ሊጠፋ ተቃርቧል።

አጠቃላይ ሠራዊቱ ከ300,000 በላይ የሆነው ኦዝ ቤግ ከ1319 ጀምሮ ቡልጋሪያ ከባይዛንቲየም እና ከሰርቢያ ጋር ባደረገችው ጦርነት እርዳታ ትሬስን ደጋግሞ ወረረ።በአንድሮኒኮስ 2ኛ ፓላዮሎጎስ እና አንድሮኒኮስ III ፓላዮሎጎስ ስር የነበረው የባይዛንታይን ኢምፓየር ከ1320 እስከ 1341 ወርቃማው ሆርዴ ድረስ ወረረ። የቪሲና ማካሪያ ወደብ ተያዘ።ኦዝ ቤግ አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ ባያሉን በመባል ትታወቅ የነበረችውን ህጋዊ ሴት ልጅ ካገባ በኋላ ከባይዛንታይን ግዛት ጋር ወዳጃዊ ግንኙነት ተፈጠረ።በ1333 በቁስጥንጥንያ አባቷን እንድትጎበኝ ፍቃድ ተሰጣት እና ወደ እስልምና እንድትገባ በመፍራት ይመስላል አልተመለሰችም።የኦዝ ቤግ ጦር በ1324 ለአርባ ቀናት እና በ1337 ለ15 ቀናት 300,000 ምርኮኞችን ወሰደ።በ1330 ኦዝ ቤግ በ1330 15,000 ወታደሮችን ወደ ሰርቢያ ልኮ ተሸንፏል።በኦዝ ቤግ የተደገፈ፣ የዋላቺያው ባሳራብ 1 ከሃንጋሪ ዘውድ ነፃ የሆነች ሀገር በ1330 አወጀ።

የቡርሳ ከበባ ከ1317 ጀምሮ እስከ ኤፕሪል 6 1326 ድረስ እስከተያዘበት ጊዜ ድረስ ኦቶማኖች ፕሩሳን (የአሁኗ ቡርሳ ቱርክን) ለመያዝ ደፋር እቅድ ባወጡበት ጊዜ ነበር።ኦቶማኖች ከዚህ በፊት ከተማ አልያዙም ነበር;በጦርነቱ ደረጃ ላይ የባለሙያ እጥረት እና በቂ የሆነ ከበባ መሳሪያዎች ከተማዋ ከስድስት ወይም ከዘጠኝ ዓመታት በኋላ ወድቃለች.ከተማይቱ ከወደቀች በኋላ ልጁ እና ተተኪው ኦርሃን ቡርሳን የመጀመሪያዋ የኦቶማን ዋና ከተማ አደረገችው እና እስከ 1366 ድረስ ኤዲርኔ አዲስ ዋና ከተማ ሆነች ።

አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ የፓላዮሎጎስ የግዛት ዘመን የኦቶማን ቱርኮችን በቢቲኒያ ለመያዝ የመጨረሻዎቹ ያልተሳኩ ሙከራዎች እና በሩሶካስትሮ በቡልጋሪያውያን ላይ የተሸነፈውን ሽንፈት ያጠቃልላል ነገር ግን የቺዮስ ፣ ሌስቦስ ፣ ፎኬያ ፣ ቴሳሊ እና ኤፒረስ በተሳካ ሁኔታ ማገገማቸውን ያጠቃልላል ።የእሱ ቀደምት ሞት የሃይል ክፍተት አስከትሎ በመበለቱ፣ በሳቮይ አና እና የቅርብ ጓደኛው እና ደጋፊው ጆን VI Kantakouzenos መካከል አስከፊ የእርስ በርስ ጦርነት አስከትሏል፣ ይህም የሰርቢያ ኢምፓየር መመስረትን አስከትሏል።

በ1328 አንድሮኒከስ ሲገባ፣ በአናቶሊያ የሚገኙት ኢምፔሪያል ግዛቶች በአስደናቂ ሁኔታ ከዘመናዊቷ ቱርክ ምዕራባዊ ክፍል ከአርባ ዓመታት በፊት ወደ ጥቂት የተበታተኑ በኤጂያን ባህር እና በኒኮሚዲያ ዙሪያ በ150 ኪ.ሜ ርቀት ላይ ወደሚገኝ ትንሽ ዋና ግዛት ወድቀዋል። ዋና ከተማ ቁስጥንጥንያ።በቅርቡ የኦቶማን ቱርኮች በቢቲኒያ የምትገኘውን አስፈላጊ የሆነውን የፕሩሳ (ቡርሳ) ከተማን ያዙ።አንድሮኒከስ አስፈላጊ የተከበቡትን የኒቆሚዲያ እና የኒቂያ ከተሞችን ለማስታገስ ወሰነ እና ድንበሩን ወደ የተረጋጋ ቦታ ለመመለስ ተስፋ አድርጓል።አንድሮኒከስ ወደ 4,000 የሚጠጉ ወታደሮችን ይመራ ነበር, እሱም ሊሰበስበው ከሚችለው ሁሉ የላቀ ነበር.በማርማራ ባህር ወደ ኒኮሜዲያ ዘመቱ።በፔሌካኖን በቀዳማዊ ኦርሃን የሚመራው የቱርክ ጦር ስልታዊ ጥቅም ለማግኘት በኮረብታው ላይ ሰፍሮ ወደ ኒኮሚዲያ የሚወስደውን መንገድ ዘግቶ ነበር።ሰኔ 10 ቀን ኦርሃን 300 ፈረሰኛ ቀስተኞችን ወደ ኮረብታዎቹ ለመሳብ ወደ ታች ላከ፣ ነገር ግን እነዚህ በባይዛንታይን ተባረሩ፣ ወደ ፊት ለመራመድ ፈቃደኛ አልነበሩም።ተዋጊው ሰራዊት እስከ ምሽት ድረስ የማያወላዳ ግጭት ውስጥ ገባ።የባይዛንታይን ጦር ለማፈግፈግ ተዘጋጅቷል፣ ነገር ግን ቱርኮች ምንም እድል አልሰጧቸውም።አንድሮኒከስ እና ካንታኩዜን ቀላል ቆስለዋል፣ ንጉሠ ነገሥቱ ተገድለዋል ወይም ሟች ቆስለዋል የሚል ወሬ እየተናፈሰ ድንጋጤ ፈጠረ።በስተመጨረሻ ማፈግፈጉ በባይዛንታይን በኩል ከባድ ጉዳት ደርሶበት ወደ መፈራረስ ተለወጠ።ካንታኩዜን የቀሩትን የባይዛንታይን ወታደሮችን በባህር ወደ ቁስጥንጥንያ መለሰ።

እ.ኤ.አ. በ 1328 አዲስ እና ኃይለኛ ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ ወደ ባይዛንታይን ዙፋን መውጣቱ በግንኙነት ውስጥ ትልቅ ለውጥ አምጥቷል ።ከቺያን መኳንንት አንዱ የሆነው ሊዮ ካሎቴቶስ አዲሱን ንጉሠ ነገሥት እና ጠቅላይ ሚኒስትሩን ጆን ካንታኩዜኖስን ለማግኘት ደሴቲቱን እንደገና እንዲቆጣጠር ሐሳብ ለማቅረብ ሄደ።አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ወዲያው ተስማማ።በ1329 አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ የናክሶስ የላቲን መስፍን ኒኮላስ 1 ሳኑዶን ጨምሮ 105 መርከቦችን ያቀፈ መርከቦችን አሰባስቦ በመርከብ ወደ ቺዮስ ተጓዘ።የንጉሠ ነገሥቱ መርከቦች ወደ ደሴቲቱ ከደረሱ በኋላም አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ማርቲኖ የባይዛንታይን ጦር ሰፈር ለመትከል እና አመታዊ ግብር ለመክፈል ንብረቱን እንዲይዝ ፈቀደለት ፣ ማርቲኖ ግን ፈቃደኛ አልሆነም።በወደቡ ውስጥ ሶስት ጀልባዎቹን ሰመጠ፣ የግሪክ ህዝብ መሳሪያ እንዳይታጠቅ ከልክሎ ከ800 ሰዎች ጋር በግቢው ውስጥ ቆልፎ ከንጉሰ ነገስቱ ይልቅ የራሱን ባንዲራ አውጥቷል።ነገር ግን ቤኔዴቶ የራሱን ምሽግ ለባይዛንታይን ሲሰጥ እና የአካባቢው ነዋሪዎች ሲቀበሏቸው ሲያይ ለመቃወም የነበረው ፍላጎት ተሰበረ።

የቁስጥንጥንያ ከላቲን መልሶ መያዙን ተከትሎ ባይዛንታይን ግሪክን ለመያዝ ጥረታቸውን አደረጉ።በአናቶሊያ የሚገኘው የኒቂያ ግዛት በአናቶሊያ የተያዘው መሬት አሁን ለኦቶማን ወረራ ክፍት በመሆኑ ወታደሮቹን ከምስራቃዊው ግንባር ከአናቶሊያ እና ወደ ፔሎፖኔዝ መውሰድ ነበረበት።ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ በመጣው የወረራ ጭካኔ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ባለሥልጣናት ከአናቶሊያ ተመለሱ።እ.ኤ.አ. በ 1326 በኒቂያ ዙሪያ ያሉ መሬቶች በኦስማን ቀዳማዊ እጅ ወድቀዋል ። በተጨማሪም የቡርሳን ከተማ በመቆጣጠር ለባይዛንታይን ዋና ከተማ ለቁስጥንጥንያ በአደገኛ ሁኔታ መሠረተ ።እ.ኤ.አ. በ 1328 የኦስማን ልጅ ኦርሃን ከ 1301 ጀምሮ በተቆራረጠ እገዳ ውስጥ የነበረችውን የኒቂያ ከበባ ጀመረ ። ኦቶማኖች ከተማዋን በሐይቅ ዳር ወደብ የመቆጣጠር ችሎታ አልነበራቸውም።በውጤቱም, ከበባው ምንም መደምደሚያ ሳይደርስ ለብዙ አመታት ዘልቋል.እ.ኤ.አ. በ 1329 ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒከስ III ከበባውን ለመስበር ሞከረ።ኦቶማኖችን ከኒኮሜዲያ እና ከኒቂያ ለማባረር የእርዳታ ሃይልን መርቷል።ከአንዳንድ ጥቃቅን ስኬቶች በኋላ ግን ኃይሉ በፔሌካኖን ተገላቢጦሽ ተሰቃይቶ ራሱን አገለለ።ምንም ውጤታማ ኢምፔሪያል ኃይል ድንበሩን ወደነበረበት መመለስ እና ኦቶማንን ማባረር እንደማይችል ግልጽ በሆነ ጊዜ, ከተማዋ በ 1331 ወደቀች.

ቅዱስ ሊግ በኤጂያን ባህር እና በምስራቅ ሜዲትራኒያን አካባቢ የሚገኙት የቱርክ ቤይሊኮች የአናቶሊያ የባህር ኃይል ወረራ በመቃወም ዋና ዋና የክርስቲያን ግዛቶች ወታደራዊ ጥምረት ነበር።ህብረቱ የሚመራው በዋናው የክልል የባህር ሃይል በቬኒስ ሪፐብሊክ ሲሆን የ Knights Hospitaller ፣ የቆጵሮስ መንግስት እና የባይዛንታይን ኢምፓየርን ያካተተ ሲሆን ሌሎች ግዛቶችም ድጋፍ እንደሚሰጡ ቃል ገብተዋል።በአድራሚትሽን ጦርነት ውስጥ ጉልህ ስኬት ካገኘ በኋላ የቱርክ የባህር ኃይል ስጋት ለተወሰነ ጊዜ ቀነሰ;ከአባላቶቹ ፍላጎት ልዩነት ጋር ተዳምሮ ሊጉ ተሸንፎ በ1336/7 ተጠናቋል።

አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ በሰርቢያውያን ላይ የተገኘውን ትርፍ ለማስገኘት ሽንፈትን ለማሸነፍ የቡልጋሪያውን ትሬስን ለመቀላቀል ሞክሮ ነበር ነገር ግን አዲሱ የቡልጋሪያ ንጉስ ኢቫን አሌክሳንደር ሐምሌ 18 ቀን 1332 በሩሶካስትሮ ጦርነት የባይዛንታይን ጦርን አሸንፏል።በዚያው አመት የበጋ ወቅት ባይዛንታይን ተሰበሰቡ። ጦር እና የጦርነት መግለጫ ሳይኖር ወደ ቡልጋሪያ በመሄድ መንደሮችን እየዘረፈ እና እየዘረፈ በመንገዳቸው ላይ.የኢቫን አሌክሳንደር ትኩረት በቪዲን የአጎቱን ቤላር አመጽን ለመዋጋት ያተኮረ ስለነበር ባይዛንታይን ብዙ ቤተመንግስትን ያዙ።ሳይሳካለት ከጠላት ጋር ለመደራደር ሞከረ።ንጉሠ ነገሥቱ በአምስት ቀናት ጊዜ ውስጥ ፈጣን እርምጃ ለመውሰድ ወሰነ, ፈረሰኞቹ አይጦስ ለመድረስ እና ወራሪዎችን ለመጋፈጥ 230 ኪ.ሜ.ጦርነቱ ከጠዋቱ ስድስት ሰዓት ጀምሮ ለሦስት ሰዓታት ያህል ቀጠለ።ባይዛንታይን የቡልጋሪያ ፈረሰኞችን ከከበባቸው ለመከላከል ቢሞክሩም ጥረታቸው አልተሳካም።ፈረሰኞቹ በመጀመሪያው የባይዛንታይን መስመር እየተዘዋወሩ ለእግረኛ ጦር ትተው የጎን ጀርባቸውን ጫኑ።ከከባድ ውጊያ በኋላ ባይዛንታይን ተሸንፈው የጦር ሜዳውን ትተው ሩሶካስትሮን ተሸሸጉ።

የኦልጃይቱ ልጅ የመጨረሻው ኢልካን አቡ ሰኢድ ባሃዱር ካን በ1316 ዙፋን ላይ ተቀመጠ።እ.ኤ.አ.አናቶሊያን አሚር ኢሬንቺንም አመፀ።እ.ኤ.አ. ሐምሌ 13 ቀን 1319 በዛንጃን-ሩድ ጦርነት ኢሬንቺን በታይቺዩድ ቹፓን ተደመሰሰች። በቹፓን ተጽእኖ ኢልካናቴ ከቻጋታይስ ጋር ሰላም ፈጠረ፣ እሱም የቻጋታይይድ ዓመፅን እናማሙሉኮችን እንዲደመሰሱ ረድቷቸዋል።በ1327 አቡ-ሳኢድ ቹፓንን በ"ትልቅ" ሀሰን ተክተው ነበር።ሃሰን ካን ለመግደል ሞክሯል ተብሎ ተከሶ በ1332 ወደ አናቶሊያ በግዞት ተወሰደ። የሞንጎሊያውያን ያልሆኑት አሚሮች ሻራፍ-ኡድ-ዲን ማህሙድ-ሻህ እና ጊያስ-ኡድ-ዲን መሀመድ ከዚህ በፊት ታይቶ የማይታወቅ ወታደራዊ ስልጣን ተሰጣቸው፣ ይህም የሞንጎሊያውያን አሚሮችን አስቆጣ።እ.ኤ.አ. በ 1330 ዎቹ ፣ የጥቁር ሞት ወረርሽኝ ኢልካናቴትን አጠፋ እና አቡ-ሰይድ እና ልጆቹ በ1335 በወረርሽኙ ተገድለዋል።ጊያስ-ኡድ-ዲን የአሪክ ቦክ፣ የአርፓ ኪዩን ዘር፣ በዙፋኑ ላይ አስቀመጠ፣ “ትንሽ” ሀሰን በ1338 አዘርባጃንን እስኪያዛ ድረስ ተከታታይነት ያላቸውን ካኖች አስነሳ። በ1357 የወርቅ ሆርዴው ያኒ ቤግ ቹፓኒን - ታብሪዝ ለአንድ አመት ተይዞ የኢልካናቴ ቀሪዎችን በማቆም።

እ.ኤ.አ. በ1337 አዲሱ ንጉሠ ነገሥት አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ የመገንጠልን ቀውስ ተጠቅመው 2,000 ቱርኮችን ያቀፈ ጦር ይዞ ወደ ሰሜናዊ ኤፒረስ ደረሰ።አንድሮኒኮስ በመጀመሪያ በአልባኒያውያን ጥቃት ምክንያት አለመረጋጋትን ገጠመ እና ፍላጎቱን ወደ ዴስፖቴት አዞረ።አና ለልጇ ለአቅመ አዳም ሲደርስ ለመደራደር እና ዴስፖቴቱን ለማግኘት ሞከረች፣ነገር ግን አንድሮኒኮስ ዴስፖቴቱን ሙሉ በሙሉ እንዲያስረክብ ጠየቀ እና በመጨረሻም ተስማማች።ስለዚህም ኤጲሮስ በንጉሠ ነገሥት አገዛዝ ሥር በሰላም መጣ፣ ቴዎድሮስ ሲናዴኖስ ገዥ ሆኖ ነበር።

እ.ኤ.አ. በ 1341-1347 የነበረው የባይዛንታይን የእርስ በእርስ ጦርነት ፣ አንዳንድ ጊዜ ሁለተኛው ፓላዮሎጋን የእርስ በርስ ጦርነት ተብሎ የሚጠራው ፣ በባይዛንታይን ግዛት ውስጥ አንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ፓላዮሎጎስ ከሞተ በኋላ የዘጠኝ ዓመቱን ልጅ እና ወራሹን አሳዳጊነት በተመለከተ የተነሳ ግጭት ነበር። John V Palaiologos.በአንድ በኩል የአንድሮኒኮስ ሳልሳዊ ዋና ሚኒስትር ጆን ስድስተኛ ካንታኩዜኖስ እና በሌላ በኩል በእቴጌ ጣይቱ አና የሳቮይ፣ የቁስጥንጥንያ ፓትርያርክ ጆን አሥራ አራተኛ ካሌካስ እና ሜጋስ ዶክስ አሌክስዮስ አፖካኮስ የሚመራውን አገዛዝ ፈጥሯል።ጦርነቱ የባይዛንታይን ህብረተሰብን በክፍል መስመሮች አሰልፏል፣ ባላባቶች ካንታኩዜኖስን ይደግፋሉ እና የታችኛው እና መካከለኛው መደቦች ግዛቱን ይደግፋሉ።በመጠኑም ቢሆን ግጭቱ ሃይማኖታዊ ንግግሮችን አግኝቷል;ባይዛንቲየም በሄሲቻስት ውዝግብ ውስጥ ገብታ ነበር፣ እና የሂሲቻዝም ሚስጥራዊ አስተምህሮ መከተል ብዙውን ጊዜ ከካንታኩዜኖስ ድጋፍ ጋር ይመሳሰላል።

ጆን ስድስተኛ Kantakouzenos የግሪክ ባላባት፣ የሀገር መሪ እና ጄኔራል ነበር።ከ1347 እስከ 1354 ድረስ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ሆኖ ከመግዛቱ በፊት በአንድሮኒኮስ 3ኛ ፓላዮሎጎስ ሥር እንደ ታላቅ የአገር ቤት አገልግሏል። በቀድሞው ዋርድ ተወግዶ ዮአሳፍ ክርስቶዶሎስ በሚባል ገዳም ጡረታ እንዲወጣና አሳልፏል። ቀሪውን ህይወቱ እንደ መነኩሴ እና ታሪክ አዋቂ።በ90 ወይም 91 ዓመታቸው ሲሞቱ ከሮማውያን ንጉሠ ነገሥታት ሁሉ የረዥም ጊዜ ሰው ነበሩ።በዮሐንስ የግዛት ዘመን፣ ግዛቱ የተበታተነ፣ የተዳከመ እና የተዳከመ - በሁሉም አቅጣጫ መጠቃቱ ቀጥሏል።

ቸነፈር ለመጀመሪያ ጊዜ ወደ አውሮፓ የገባው በ1347 በክራይሚያ በምትገኘው የካፋ ከተማ በጄኖ ተወላጆች በኩል እንደሆነ ተነግሯል። በበሽታው የተያዙ አስከሬኖችን በካፋ ከተማ ቅጥር ላይ በመውረር ነዋሪዎቹን እንዲበክሉ አድርጓል።በሽታው እንደያዘው፣ የጂኖዎች ነጋዴዎች ጥቁር ባህርን አቋርጠው ወደ ቁስጥንጥንያ ሸሹ።በ 5 ኛው መቶ ዘመን ከዘአበ ስለ አቴንስ መቅሰፍት በተናገረው ዘገባ ላይ ስለ በሽታው መግለጫ የጻፈውን የ13 ዓመቱን የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ልጅ ጆን VI Kantakouzenosን የገደለው ወረርሽኙ፣ ነገር ግን ጥቁር ሞት በመርከብ መስፋፋቱን ገልጿል። በባህር ከተሞች መካከል.ኒሴፎረስ ግሪጎራስም ለድሜጥሮስ ኪዶኔስ በጽሑፍ የገለጸው የሟቾች ቁጥር እየጨመረ፣ የመድኃኒት ከንቱነት እና የዜጎችን ፍርሃት ነው።በቁስጥንጥንያ ለመጀመሪያ ጊዜ የተከሰተው ወረርሽኝ ለአንድ አመት ዘልቋል, ነገር ግን በሽታው ከ 1400 በፊት አሥር ጊዜ ተደጋግሟል.

የ1348-1349 የባይዛንታይን-የጄኖስ ጦርነት በቦስፎረስ በኩል በብጁ ክፍያዎች ላይ ቁጥጥር ተደረገ።ባይዛንታይን በጋላታ ጀኖአውያን ነጋዴዎች ላይ የምግብ እና የባህር ንግድ ጥገኝነታቸውን ለማፍረስ እና የራሳቸውን የባህር ኃይል እንደገና ለመገንባት ሞክረዋል።አዲስ የተገነቡት የባህር ሃይላቸው ግን በጄኖዎች ተያዘ እና የሰላም ስምምነት ተጠናቀቀ።ባይዛንታይን ጄኖዎችን ከጋላታ ማባረር አለመቻላቸው የባህር ሃይላቸውን በፍፁም መመለስ እንደማይችሉ እና ከዚያ በኋላ በባህር ኃይል እርዳታ በጄኖአ ወይም በቬኒስ ላይ ጥገኛ ይሆናሉ ማለት ነው።ከ 1350 ጀምሮ ባይዛንታይን እራሳቸውን ከቬኒስ ሪፐብሊክ ጋር ተባበሩ, እሱም ከጄኖዋ ጋር ጦርነት ውስጥ ነበር.ይሁን እንጂ ጋላታ እምቢተኛ ሆኖ ሳለ ባይዛንታይን በግንቦት 1352 ግጭቱን በሰላማዊ መንገድ ለመፍታት ተገደዱ።

እ.ኤ.አ. በ1352-1357 የነበረው የባይዛንታይን የእርስ በርስ ጦርነት ከ1341 እስከ 1347 ድረስ የዘለቀውን የቀደመው ግጭት ቀጣይ እና መደምደሚያን ያሳያል።ይህም ጆን ቪ ፓላይሎጎስ በሁለቱ ካንታኩዘኖይ፣ ጆን VI Kantakouzenos እና የበኩር ልጁ ማቲው ካንታኩዜኖስ ላይ ያሳተፈ ነው።ጆን አምስተኛ የባይዛንታይን ግዛት ብቸኛ ንጉሠ ነገሥት ሆኖ በድል ወጣ፣ ነገር ግን የእርስ በርስ ጦርነት እንደገና መቀስቀሱ ​​የቀደመውን ግጭት በማጥፋት የባይዛንታይን ግዛት ወድሟል።

እ.ኤ.አ. በ 1352 በጀመረው የባይዛንታይን የእርስ በእርስ ጦርነት ፣ ጆን ፓላዮሎጎስ የሰርቢያን እርዳታ ሲያገኝ ፣ ጆን ካንታኩዜኖስ ደግሞ የኦቶማን ቤይ ከነበረው ኦርሃን 1ኛ እርዳታ ጠየቀ።ካንታኩዜኖስ ልጁን ማቴዎስን ለማዳን ወደ ትሬስ ዘምቷል፣ እሱ በፓላዮሎጎስ የተጠቃውን ይህ መተግበሪያ ከተሰጠ በኋላ ብዙም ሳይቆይ እና ጆን ፓላዮሎጎስ የዙፋኑ ወራሽ መሆኑን ለመለየት ፈቃደኛ አልሆነም።የኦቶማን ወታደሮች ለጆን ፓላዮሎጎስ እጃቸውን የሰጡ አንዳንድ ከተሞችን መልሰው ወሰዱ፣ እና ካንታኩዜኖስ ወታደሮቹ አድሪያኖፕልን ጨምሮ ከተማዎቹን እንዲዘርፉ ፈቅዶላቸዋል፣ ስለዚህም ካንታኩዜኖስ ጆን ፓላዮሎጎስን እያሸነፈ ይመስላል፣ አሁን ወደ ሰርቢያ አፈገፈገ።ንጉሠ ነገሥት ስቴፋን ዱሻን ፓላዮሎጎስን በግራዲስላቭ ቦሪሎቪች ትእዛዝ 4,000 ወይም 6,000 ፈረሰኞችን ላከ ፣ ቀዳማዊ ኦርሃን ደግሞ ለካንታኩዜኖስ 10,000 ፈረሰኞችን ሰጠ።እንዲሁም የቡልጋሪያ ንጉስ ኢቫን አሌክሳንደር ፓላዮሎጎስ እና ዱሻን ለመደገፍ ቁጥራቸው ያልታወቀ ወታደሮችን ልኳል።ሁለቱ ሰራዊት በጥቅምት 1352 በዴሞቲካ (በዘመናዊው ዲዲሞቴይቾ) አቅራቢያ በተከፈተው የሜዳ ጦርነት ላይ ተገናኙ ይህም የባይዛንታይን ግዛት እጣ ፈንታን የሚወስነው የባይዛንታይን ቀጥተኛ ተሳትፎ ሳይኖር ነው።ብዙ ቁጥር ያላቸው ኦቶማኖች ሰርቦችን አሸንፈዋል፣ እና ካንታኩዜኖስ ሥልጣኑን ቀጠለ፣ ፓላዮሎጎስ ግን ወደ ቬኒስ ቴኔዶስ ሸሸ።እንደ ካንታኩዜኖስ ገለጻ 7,000 የሚያህሉ ሰርቦች በጦርነቱ ወድቀዋል (የተጋነኑ ናቸው)፣ ኒኬፎሮስ ግሪጎራስ (1295-1360) ቁጥሩን 4,000 ብለው ሰጥተዋል።ጦርነቱ በኦቶማኖች በአውሮፓ ምድር የመጀመሪያው ትልቅ ጦርነት ሲሆን ስቴፋን ዱሻን የኦቶማኖች የምስራቅ አውሮፓን ዋነኛ ስጋት እንዲገነዘብ አድርጎታል።

እ.ኤ.አ. መጋቢት 2 ቀን 1354 አካባቢው በመቶዎች የሚቆጠሩ መንደሮችን እና ከተሞችን ባወደመ የመሬት መንቀጥቀጥ ተመታ።በጋሊፖሊ ውስጥ ያለው እያንዳንዱ ሕንፃ ወድሟል፣ ይህም የግሪክ ነዋሪዎች ከተማዋን ለቀው እንዲወጡ አድርጓል።በአንድ ወር ውስጥ ሱሌይማን ፓሻ ቦታውን በፍጥነት በማጠናከር እና ከአናቶሊያ በተወሰዱት የቱርክ ቤተሰቦች እንዲሞላ አድርጎታል።

የ1373-1379 የባይዛንታይን የእርስ በርስ ጦርነት በባይዛንታይን ግዛት በባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ጆን ቪ ፓላዮሎጎስ እና በልጁ አንድሮኒኮስ አራተኛ ፓላዮሎጎስ መካከል የተደረገ ወታደራዊ ግጭት ሲሆን የኦቶማን ንጉሠ ነገሥት ልጅ ሳቭሲ ቤይም ወደ ኦቶማን የእርስ በርስ ጦርነት ሲያድግ ነበር። ቀዳማዊ ሙራድ አንድሮኒኮስን የተቀላቀለው በአባቶቻቸው ላይ በጋራ በማመፅ ነው።በ1373 አንድሮኒኮስ አባቱን ለመጣል በፈለገ ጊዜ ተጀመረ። ባይሳካም በጄኖስ እርዳታ፣ አንድሮኒኮስ በመጨረሻ ዮሐንስ ቪን በ1376 ገልብጦ ማሰር ቻለ።የእርስ በርስ ጦርነቱ ከጊዜ ወደ ጊዜ እያሽቆለቆለ ያለውን የባይዛንታይን ኢምፓየር የበለጠ አዳክሞታል፣ ይህም ቀደም ሲል በክፍለ ዘመኑ በርካታ አስከፊ የእርስ በርስ ጦርነቶች ደርሶበታል።በጦርነቱ ዋነኛ ተጠቃሚ የሆኑት ኦቶማኖች ሲሆኑ፣ የባይዛንታይን ገዢዎቻቸው ውጤታማ ሆነው ነበር።

ማኑዌል 2ኛ ፊደሎች፣ ግጥሞች፣ የቅዱሳን ሕይወት፣ ስለ ሥነ መለኮት እና ንግግሮች፣ እና ለወንድሙ ቴዎዶር 1 ፓላዮሎጎስ ምሳሌ እና ለልጁ እና ለአልጋ ወራሽ ዮሐንስ የመሳፍንት መስታወትን ጨምሮ የበርካታ ልዩ ልዩ ሥራዎች ደራሲ ነበሩ።ይህ የመሳፍንት መስታወት ልዩ ዋጋ አለው፣ ምክንያቱም በባይዛንታይን ኑዛዜ የተሰጠን የዚህ የስነ-ጽሁፍ ዘውግ የመጨረሻው ናሙና ነው።ከመሞቱ ጥቂት ቀደም ብሎ አንድ መነኩሴ አስገድዶ ማቴዎስ የሚለውን ስም ተቀበለ።ሚስቱ ሄሌና ድራጋሽ ልጆቻቸው ጆን ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ እና ቆስጠንጢኖስ 11ኛ ፓላዮሎጎስ ንጉሠ ነገሥት እንደሆኑ አየች።

እ.ኤ.አ. በ 1394-1402 የቁስጥንጥንያ ከበባ የባይዛንታይን ግዛት ዋና ከተማ በኦቶማን ሱልጣን ባይዚድ 1. ቀድሞውኑ በ 1391 ፣ በባልካን አገሮች የተካሄደው ፈጣን የኦቶማን ወረራ ከተማዋን ከኋለኛው ምድር አቋርጦ ነበር።ከ 1394 ጀምሮ የቦስፖረስን ባህር ለመቆጣጠር የአናዶሉሂሳሪ ምሽግ ከገነባ በኋላ ባየዚድ ከተማዋን በመሬት በመከልከል እና ብዙም ውጤታማ ባልሆነ መንገድ በባህር እንድትገዛ ለማድረግ ሞክሯል።ከተማዋን ለማስታገስ የኒኮፖሊስ ክሩሴድ ተጀመረ ነገር ግን በኦቶማኖች በቆራጥነት ተሸንፏል።እ.ኤ.አ. በ 1399 በማርሻል ደ ቡቺካውት የሚመራው የፈረንሣይ ዘፋኝ ጦር መጣ ፣ ግን ብዙ ማሳካት አልቻለም።ሁኔታው በጣም አሳሳቢ ከመሆኑ የተነሳ በታኅሣሥ 1399 የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ማኑኤል 2ኛ ፓላዮሎጎስ ወታደራዊ ዕርዳታ ለማግኘት ሲል የምዕራብ አውሮፓን ፍርድ ቤቶች ለመጎብኘት ከተማዋን ለቆ ወጣ።ንጉሠ ነገሥቱ በክብር አቀባበል ተደረገላቸው፣ ነገር ግን ምንም ዓይነት የድጋፍ ቃል አልገቡም።በ1402 ባይዚድ የቲሙርን ወረራ መጋፈጥ ሲገባው ቁስጥንጥንያ ድኗል።በ1402 በአንካራ ጦርነት የባይዚድ ሽንፈት እና የኦቶማን የእርስ በርስ ጦርነት ባይዛንታይን በጋሊፖሊ ውል ውስጥ አንዳንድ የጠፉ ግዛቶችን እንዲመልስ አስችሎታል።

የኒኮፖሊስ ጦርነት በሴፕቴምበር 25 ቀን 1396 የተካሄደ ሲሆን በሃንጋሪ ፣ ክሮኤሺያኛ፣ ቡልጋሪያኛ ፣ ዋላቺያን ፣ ፈረንሣይኛ ፣ ቡርጋንዲኛ፣ ጀርመን እና የተለያዩ ወታደሮች ( በቬኒስ የባህር ኃይል በመታገዝ) የተቀናጁ የመስቀል ጦርነቶችን አስከተለ። የኦቶማን ኃይል, የኒኮፖሊስን የዳኑቢያን ምሽግ ከበባ ከፍ በማድረግ እና ወደ ሁለተኛው የቡልጋሪያ ግዛት መጨረሻ ይመራ ነበር.በ1443-1444 ከቫርና የመስቀል ጦርነት ጋር በመሆን በመካከለኛው ዘመን ከነበሩት የመጨረሻዎቹ መጠነ ሰፊ የመስቀል ጦርነት አንዱ በመሆኑ የኒኮፖሊስ ክሩሴድ ተብሎ ይጠራል።

እ.ኤ.አ. በታህሳስ 10 ቀን 1399 ማኑዌል II ወደ ሞሪያ በመርከብ ተጓዘ ፣ እዚያም ሚስቱን እና ልጆቹን ከወንድሙ ቴዎዶር ፓላዮሎጎስ ጋር ከወንድሙ ልጅ ሀሳብ ለመጠበቅ ተወ።በኋላ ሚያዝያ 1400 ቬኒስ ውስጥ አረፈ፣ ከዚያም ወደ ፓዱዋ፣ ቪሴንዛ እና ፓቪያ ሄደ፣ ሚላን እስኪደርስ ድረስ ዱክ ጂያን ጋሌአዞ ቪስኮንቲ እና የቅርብ ጓደኛው ማኑኤል ክሪሶሎራስን አገኘ።ከዚያ በኋላ ሰኔ 3 ቀን 1400 ከፈረንሣይ ቻርለስ ስድስተኛ ጋር በቻረንተን አገኘው ። በፈረንሳይ ቆይታው ፣ ማኑዌል II ከአውሮፓ ነገሥታት ጋር መገናኘት ቀጠለ ።እ.ኤ.አ. በታህሳስ 1400 ከእንግሊዙ ሄንሪ አራተኛ ጋር ለመገናኘት ወደ እንግሊዝ ሄደ በዚያ ወር በ 21 ኛው ብላክሄዝ ተቀብሎታል ፣ እናም እንግሊዝን ለመጎብኘት ብቸኛው የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት አደረገ ፣ እዚያም በኤልታም ቤተ መንግሥት እስከ የካቲት 1401 አጋማሽ ድረስ ቆየ። ለእርሱ ክብር ፈንጠዝያ ተደረገ።በተጨማሪም 2,000 ፓውንድ ተቀብሎ ገንዘቡን በላቲን ሰነድ መቀበሉን እና በራሱ የወርቅ በሬ አሽጎታል።

የአንካራ ወይም አንጎራ ጦርነት የተካሄደው እ.ኤ.አ. ሐምሌ 20 ቀን 1402 በአንካራ አቅራቢያ በሚገኘው ኩቡክ ሜዳ ላይ በኦቶማን ሱልጣን ባይዚድ 1 ኃይሎች እና በቲሙሪድ ኢምፓየር አሚር ቲሙር መካከል ነው።ጦርነቱ ለቲሙር ትልቅ ድል ሲሆን ወደ ኦቶማን ኢንተርሬግኑም አመራ።ባይዛንታይን ከዚህ አጭር እረፍት ተጠቃሚ ይሆናሉ።

የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ማኑኤል 2ኛ በኦቶማን ሱልጣኖች ሥልጣን ውስጥ ጣልቃ ለመግባት ባደረገው ሙከራ ምክንያት የመጀመሪያው የኦቶማን የቁስጥንጥንያ ከበባ እ.ኤ.አ. ጎረቤቶቻቸውን በማዳከም.ሙራድ 2ኛ የአባቱ ተተኪ ሆኖ ሲወጣ ወደ ባይዛንታይን ግዛት ዘምቷል።ቱርኮች ​​እ.ኤ.አ. በ 1422 ለመጀመሪያ ጊዜ በ 1422 “ጭልፊት” ከበባ የራሳቸውን መድፍ ያገኙ ነበር ፣ እነሱም አጭር ፣ ግን ሰፊ።ሁለቱ ወገኖች በቴክኖሎጂ እኩል ተዛምደው ነበር፣ እና ቱርኮች "የቦምብ ድንጋይ ለመቀበል ..." መከላከያ መገንባት ነበረባቸው።

ከ1425 እስከ 1448 የገዛው ዮሐንስ ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ ወይም ፓሌሎጎስ የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ነበር። በሰኔ 1422 ጆን ስምንተኛ ፓላዮሎጎስ የቁስጥንጥንያ መከላከያን በበላይነት በበላይነት ይቆጣጠር የነበረው ሙራድ II በከበበ ጊዜ ግን የተሰሎንቄን ወንድሙ አንድሮን ያጠፋውን ሞት መቀበል ነበረበት። በ1423 ለቬኒስ ተሰጠ። ከኦቶማኖች ጥበቃ ለማግኘት በ1423 እና 1439 ወደጣሊያን ሁለት ጉዞ አድርጓል። .በሁለተኛው ጉዞው ርዕሰ ሊቃነ ጳጳሳት ዩጂን አራተኛን በፌራራ ጎበኘ እና የግሪክ እና የሮማን አብያተ ክርስቲያናት አንድነት ተስማምቷል.ህብረቱ የጸደቀው በ1439 በፍሎረንስ ምክር ቤት ሲሆን ዮሐንስ የቁስጥንጥንያው ፓትርያርክ ጆሴፍ 2ኛ እና ጆርጅ ገሚስቶስ ፕሌቶንን ጨምሮ 700 ተከታዮችን ጨምሮ በኢጣሊያ ምሁራን መካከል ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳደረው የኒዮፕላቶኒስት ፈላስፋ ነበር።

የቫርና የመስቀል ጦርነት የኦቶማን ኢምፓየር ወደ መካከለኛው አውሮፓ በተለይም በባልካን አገሮች በ1443 እና 1444 መካከል መስፋፋቱን ለማረጋገጥ በበርካታ የአውሮፓ መሪዎች የተካሄደው ያልተሳካ ወታደራዊ ዘመቻ ነው። ጥር 1 1443 በሊቀ ጳጳስ ኢዩጂን አራተኛ የተጠራው እና በንጉሥ ቫላዳይስዋ ይመራ ነበር። III የፖላንድ ፣ ጆን ሁኒያዲ ፣ የትራንስሊቫኒያ ቮይቮዴ፣ እና የቡርጎዲ ጥሩው ፊል Philipስ።የቫርና የክሩሴድ ጦርነት በኖቬምበር 10 ቀን 1444 በቫርና ጦርነት ላይ በተካሄደው የመስቀል ጦር ሰራዊት ላይ ወሳኝ በሆነ የኦቶማን ድል የተጠናቀቀ ሲሆን በዚህ ጊዜ ውላዳይስላው እና የጉዞው ፓፓል ሌጅ ጁሊያን ሴሳሪኒ ተገደሉ።

ቆስጠንጢኖስ XI ድራጋሴስ ፓላዮሎጎስ የመጨረሻው የባይዛንታይን ንጉሠ ነገሥት ነበር, ከ 1449 ጀምሮ በቁስጥንጥንያ ውድቀት በ 1453 በጦርነት እስከሞተበት ጊዜ ድረስ የገዛው. ኢምፓየር አዲስ ዋና ከተማ በ 330. የባይዛንታይን ግዛት የሮማን ኢምፓየር የመካከለኛው ዘመን ቀጣይነት እንደነበረው እና ዜጎቹ እራሳቸውን እንደ ሮማውያን መጥራታቸውን ሲቀጥሉ ፣ የቆስጠንጢኖስ 11ኛ ሞት እና የቁስጥንጥንያ ውድቀትም በኦገስት 1,500 ገደማ የተመሰረተው የሮማ ኢምፓየር ፍጻሜ ምልክት ሆኗል ። ከዓመታት በፊት.ቆስጠንጢኖስ የቁስጥንጥንያ የመጨረሻው የክርስቲያን ገዥ ነበር፣ይህም በከተማይቱ ውድቀት ወቅት ካሳየው ጀግንነት ጎን ለጎን በኋለኛው ታሪክ እና በግሪክ አፈ ታሪክ የቅርብ ታሪክ ሰው አድርጎታል።

በ1453 የባይዛንታይን ግዛት ካበቃ በኋላ ባለው ጊዜ ውስጥ የባይዛንታይን ግሪኮች ምሁራን እና ኤሚግሬስ የፍልሰት ማዕበል ፣ለህዳሴ ሰብአዊነት እና ሳይንስ እድገት ያደረሰውን የግሪክ ጥናቶች መነቃቃት ቁልፍ እንደሆነ በብዙ ምሁራን ይገመታል።እነዚህ ኤሚግሬዎች ወደ ምዕራብ አውሮፓ በአንፃራዊ ሁኔታ በጥሩ ሁኔታ የተጠበቁ ቅሪቶች እና ስለራሳቸው (የግሪክ) ሥልጣኔ የተከማቸ እውቀት ያመጡ ነበር፣ ይህም በምዕራቡ ዓለም መጀመሪያ ላይ በመካከለኛው ዘመን ያልተረፈ ነው።ኢንሳይክሎፔዲያ ብሪታኒካ እንዲህ ይላል፡- “በዚህ ክስተት ምክንያት የግሪክ ሰዎች ወደኢጣሊያ መሰደዳቸው የመካከለኛው ዘመን ማብቂያና የሕዳሴው ዘመን መጀመሩን የሚያመላክት መሆኑን ብዙ ዘመናዊ ምሁራንም ይስማማሉ” ሲል የጣሊያን ህዳሴ መጀመሩን የሚገልጹ ጥቂቶች ቢሆኑም። ረፍዷል.

የቁስጥንጥንያ ውድቀት የባይዛንታይን ግዛት ዋና ከተማ በኦቶማን ኢምፓየር ቁጥጥር ስር ነበር።ኤፕሪል 6 ቀን 1453 የጀመረው የ53 ቀን ከበባ ፍጻሜ ከተማዋ ግንቦት 29 ቀን 1453 ወደቀች። የቁስጥንጥንያ ተከላካዮችን በእጅጉ የሚበልጠው አጥቂው የኦቶማን ጦር ሰራዊት በ21 ዓመቱ ሱልጣን መህመድ II (በኋላ ተብሎ ይጠራል) የባይዛንታይን ጦር በንጉሠ ነገሥት ቆስጠንጢኖስ 11ኛ ፓላዮሎጎስ ሲመራ " መህመድ አሸናፊው "ከተማይቱን ከተቆጣጠረ በኋላ 2ኛ መህመድ ቁስጥንጥንያ አድሪያኖፕልን በመተካት የኦቶማን ዋና ከተማ አደረገ።የቁስጥንጥንያ ድል እና የባይዛንታይን ግዛት መውደቅ የመካከለኛው ዘመን መጨረሻ የውሃ ተፋሰስ ነበር እና የመካከለኛው ዘመን መጨረሻ ተብሎ ይታሰባል።የከተማዋ መውደቅም በወታደራዊ ታሪክ ውስጥ ትልቅ ለውጥ አምጥቷል።ከጥንት ጊዜያት ጀምሮ ወራሪዎችን ለመመከት ከተማዎችና ግንቦች የተመካው በግንብ እና በግድግዳ ላይ ነበር።የቁስጥንጥንያ ግንቦች፣ በተለይም የቴዎዶስያን ግንቦች፣ በዓለም ላይ ካሉት እጅግ የላቀ የመከላከያ ሥርዓቶች ነበሩ።እነዚህ ምሽጎች በባሩድ በተለይም በትልልቅ መድፍ እና ቦምቦች መልክ የተሸነፉ ሲሆን ይህም ከበባ ጦርነት መቀየሩን ያበስራል።

በመካከለኛው ዘመን በአውሮፓ ውስጥ ብቸኛው የተረጋጋ የረዥም ጊዜ ግዛት ፣ ባይዛንቲየም ምዕራባዊ አውሮፓን ከአዳዲስ ኃይሎች ወደ ምስራቅ አገለለ።ያለማቋረጥ ጥቃት ሲደርስበት፣ ምዕራባዊ አውሮፓን ከፋርስ ፣ ከአረቦች፣ ከሴሉክ ቱርኮች እና ለተወሰነ ጊዜ ኦቶማንን አገለለ።ከተለየ እይታ፣ ከ 7 ኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ፣ የባይዛንታይን ግዛት ዝግመተ ለውጥ እና የማያቋርጥ ለውጥ ከእስልምና ግስጋሴ ጋር በቀጥታ የተያያዘ ነው።አንዳንድ ምሁራን በባይዛንታይን ባህልና ትሩፋት ላይ ያተኮሩ ሲሆን ፈረንሳዊው የታሪክ ምሁር ቻርለስ ዲዬል የባይዛንታይን ኢምፓየርን እንዲህ ሲሉ ገልጸዋል፡-ባይዛንቲየም ብሩህ ባህልን ፈጠረ ፣ ምናልባት ፣ በመካከለኛው ዘመን ሁሉ እጅግ በጣም ብሩህ ሊሆን ይችላል ፣ ምንም ጥርጥር የለውም ከ XI ክፍለ ዘመን በፊት በክርስቲያን አውሮፓ ውስጥ ያለው ብቸኛው።ለብዙ አመታት ቁስጥንጥንያ የክርስቲያን አውሮፓ ብቸኛዋ ታላቅ ከተማ ሆና ቆየች።የባይዛንቲየም ሥነ-ጽሑፍ እና ስነ-ጥበብ በዙሪያው ባሉ ሰዎች ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል.ሀውልቶች እና ግርማ ሞገስ የተላበሱ የጥበብ ስራዎች ፣ ከሱ በኋላ የቀሩ ፣ ሙሉውን የባይዛንታይን ባህል ያሳዩናል።ለዚያም ነው ባይዛንቲየም በመካከለኛው ዘመን ታሪክ ውስጥ ትልቅ ቦታ የያዘው እና አንድ ሰው ሊቀበለው የሚገባው, ጥሩ ነው.