ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸਮਾਂਰੇਖਾ

ਅੱਖਰ

ਫੁਟਨੋਟ

ਹਵਾਲੇ


ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
History of Bulgaria ©HistoryMaps

3000 BCE - 2024

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ



ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਪਹਿਲੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰ-ਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਗਠਨ ਤੱਕ ਲੱਭਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੂਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਹੋਮਿਨਿਡ ਕਿੱਤੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬੂਤ ਅੱਜ ਦੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਲੱਭੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1.4 ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ।ਲਗਭਗ 5000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ, ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਸਭਿਅਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪਹਿਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ, ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀਆਂ।3000 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਥਰੇਸੀਅਨ ਬਾਲਕਨ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ।6ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਹੈ, ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ, ਫ਼ਾਰਸੀ ਅਕਮੀਨੀਡ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆ ਗਿਆ।470 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਥ੍ਰੇਸੀਅਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ 46 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਚੱਲੀ, ਜਦੋਂ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਗਿਆ।ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੁਝ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਕਬੀਲੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਅਤੇ ਹੇਲੇਨਿਸਟਿਕ, ਅਤੇ ਸੇਲਟਿਕ ਹਕੂਮਤ ਅਧੀਨ ਆ ਗਏ।ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਸਲਾਵ ਦੁਆਰਾ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ 500 ਈਸਵੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ 'ਤੇ ਵਸ ਗਏ ਸਨ।
6000 BCE Jan 1

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਪੂਰਵ ਇਤਿਹਾਸ

Neolithic Dwellings Museum., u
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਕੋਜ਼ਾਰਨਿਕਾ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਖੁਦਾਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸਦੀ ਉਮਰ ਲਗਭਗ 1,6 ਮਿਲੀਅਨ ਬੀ.ਸੀ.ਈ.ਇਹ ਗੁਫਾ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬੂਤ ਨੂੰ ਰੱਖਦੀ ਹੈ।44,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੇ ਮਨੁੱਖੀ ਜਬਾੜਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੁਕੜੀ ਹੋਈ ਜੋੜੀ ਬਾਚੋ ਕੀਰੋ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਨੁੱਖ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੋਮੋ ਸੇਪੀਅਨ ਸਨ ਜਾਂ ਨਿਏਂਡਰਥਲ।[1]ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਨਿਵਾਸ - ਸਟਾਰਾ ਜ਼ਾਗੋਰਾ ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਨਿਵਾਸ - 6,000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅਜੇ ਤੱਕ ਖੋਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਬਣਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਨ।[2] ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਕਾਰਾਨੋਵੋ, ਹਮਾਂਗੀਆ ਅਤੇ ਵਿੰਕਾ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਜੋ ਅੱਜ ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਦੱਖਣੀ ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਸਰਬੀਆ ਹੈ।[3] ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕਸਬਾ, ਸੋਲਨਿਤਸਾਟਾ, ਮੌਜੂਦਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।[4] ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦੁਰਨਕੁਲਕ ਝੀਲ ਦਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਲਗਭਗ 7000 BCE ਅਤੇ ਲਗਭਗ 4700/4600 BCE ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਦੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਮ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਰਤਾਰੇ ਬਣ ਗਈ ਜੋ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣ ਸੀ।ਐਨੋਲਿਥਿਕ ਵਰਨਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ (5000 BCE) [5] ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸਮਾਜਿਕ ਲੜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪਹਿਲੀ ਸਭਿਅਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਵਰਨਾ ਨੈਕਰੋਪੋਲਿਸ ਹੈ, ਜੋ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਇਹ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਮਾਜਾਂ ਨੇ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, [6] ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੰਸਕਾਰ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦੁਆਰਾ।ਇੱਕ ਕਬਰ ਵਿੱਚ ਲੱਭੇ ਗਏ ਸੋਨੇ ਦੇ ਕੜੇ, ਬਰੇਸਲੇਟ ਅਤੇ ਰਸਮੀ ਹਥਿਆਰ 4,600 ਅਤੇ 4200 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਲੱਭੇ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।[7]ਅੰਗੂਰ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬੂਤ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਦੇ ਈਜ਼ੀਰੋ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।[8] ਮਾਗੁਰਾ ਗੁਫਾ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਉਸੇ ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਸਹੀ ਸਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪਿੰਨ-ਪੁਆਇੰਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨਜ਼
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ©Angus McBride
1500 BCE Jan 1

ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨਜ਼

Bulgaria
ਬਾਲਕਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਲੋਕ ਥਰੇਸੀਅਨ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੂਲ ਅਸਪਸ਼ਟ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਜਵੀਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਲੋਕ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਨੇ, ਲਗਭਗ 1500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਦੇ ਹੁਨਰ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ।[9]ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਸਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਸਹੀ ਲਿਪੀ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਸਭਿਆਚਾਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵੰਡੇ ਹੋਏ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੇ ਬਾਹਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਤਾਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯੂਨਾਨੀ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕਾਲ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਛੋਟੇ, ਵੰਸ਼ਵਾਦੀ ਨਿਯਮਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਏਕਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਰੂਪ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।ਗੌਲਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੇਲਟਿਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਾਂਗ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਹਾੜੀ ਚੋਟੀਆਂ 'ਤੇ, ਛੋਟੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਾਲੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੋਮਨ ਕਾਲ ਤੱਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੱਡੀਆਂ ਕਿਲਾਬੰਦੀਆਂ ਜੋ ਕਿ ਖੇਤਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਨ।ਫਿਰ ਵੀ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਬਾਈਜ਼ੈਂਟੀਅਮ, ਅਪੋਲੋਨੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਸ਼ਹਿਰੀ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੇ।
ਅਚਮੇਨੀਡ ਫਾਰਸੀ ਨਿਯਮ
ਹਿਸਟੀਅਸ ਦੇ ਯੂਨਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਡੈਨਿਊਬ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਰ ਦਾਰਾ I ਦੇ ਪੁਲ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ।19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਚਿੱਤਰ। ©John Steeple Davis
512 BCE Jan 1

ਅਚਮੇਨੀਡ ਫਾਰਸੀ ਨਿਯਮ

Plovdiv, Bulgaria
ਜਦੋਂ ਤੋਂ 512-511 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਰਾਜਾ ਅਮਿੰਟਾਸ ਪਹਿਲੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਦੇਸ਼ ਫਾਰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਅਤੇ ਫਾਰਸੀ ਲੋਕ ਅਜਨਬੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਸਨ।ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦਾ ਅਧੀਨ ਹੋਣਾ ਦਾਰਾ ਮਹਾਨ (521–486 ਈ.ਪੂ.) ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਫ਼ਾਰਸੀ ਫ਼ੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।513 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ - ਬਹੁਤ ਤਿਆਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ - ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਐਕਮੇਨੀਡ ਫੌਜ ਨੇ ਬਾਲਕਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਡੈਨਿਊਬ ਨਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਿਥੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਡੇਰੀਅਸ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਏਸ਼ੀਆ ਮਾਈਨਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਰੋਮਾਨੀਆ , ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਹਿੱਸੇ।ਦਾਰਾ ਨੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਮੇਗਾਬਾਜ਼ਸ ਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਕਮਾਂਡਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦਾ ਕੰਮ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਫ਼ਾਰਸੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਸੋਨੇ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਥਰੇਸ, ਤੱਟਵਰਤੀ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਿਆ, ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਪੈਓਨੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੇਗਾਬਾਜ਼ਸ ਨੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਐਮਿਨਟਾਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਦੂਤ ਭੇਜੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।ਆਇਓਨੀਅਨ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਬਾਲਕਨ ਉੱਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੀ ਪਕੜ ਢਿੱਲੀ ਹੋ ਗਈ, ਪਰ ਮਾਰਡੋਨੀਅਸ ਦੀਆਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ 492 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਬਾਲਕਨਸ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਨੇ ਬਹੁ-ਨਸਲੀ ਅਚਮੀਨੀਡ ਫੌਜ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿਪਾਹੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਕਈ ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਮਿਲੇ ਹਨ।ਅੱਜ ਪੂਰਬੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ 479 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੇ ਰਾਜ ਅਧੀਨ ਰਿਹਾ।ਥਰੇਸ ਵਿੱਚ ਡੌਰਿਸਕਸ ਵਿਖੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਗੜੀ ਫ਼ਾਰਸੀ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਹੀ, ਅਤੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਦੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।[10]
ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ
Odrysian Kingdom ©Angus McBride
470 BCE Jan 1 - 50 BCE

ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ

Kazanlak, Bulgaria
ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਰਾਜਾ ਟੇਰੇਸ ਪਹਿਲੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, 480-79 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਸ ਦੇ ਅਸਫਲ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਫਾਰਸੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਪਤਨ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।[11] ਟੇਰੇਸ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਿਟਲਸੇਸ ਨੇ ਵਿਸਤਾਰ ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਾਜ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਿਆ।ਇਸਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਐਥਿਨਜ਼ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇਸਦੇ ਪਾਸੇ ਪੈਲੋਪੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ।400 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਰਾਜ ਨੇ ਥਕਾਵਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਏ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਨਰਮੰਦ ਕੋਟੀਜ਼ I ਨੇ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਪੁਨਰਜਾਗਰਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜੋ 360 ਬੀਸੀਈ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕਤਲ ਤੱਕ ਚੱਲੀ।ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਟੁੱਟ ਗਿਆ: ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਥਰੇਸ ਤਿੰਨ ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਗੇਟੇ ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆ ਗਿਆ ਸੀ।340 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਫਿਲਿਪ II ਦੇ ਅਧੀਨ ਮੈਸੇਡੋਨ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਤਿੰਨ ਓਡ੍ਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਲਗਭਗ 330 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸਿਉਥਸ III ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਛੋਟਾ ਓਡਰਿਸੀਅਨ ਰਾਜ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਸਿਉਥੋਪੋਲਿਸ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਬੀਸੀਈ ਦੀ ਦੂਜੀ ਤਿਮਾਹੀ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਟਿਸ ਨਾਮਕ ਤੀਜੀ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲੜ ਰਹੇ ਇੱਕ ਸ਼ੱਕੀ ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜੇ ਦੇ ਅਪਵਾਦ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਓਡ੍ਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ ਦੇ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨਿਰਣਾਇਕ ਸਬੂਤ ਹਨ।ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਦਿਲੀ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਸਪੈਅਨ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 45-46 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਥਰੇਸੀਆ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸੇਲਟਿਕ ਹਮਲੇ
Celtic Invasions ©Angus McBride
298 BCE Jan 1

ਸੇਲਟਿਕ ਹਮਲੇ

Bulgaria
298 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਸੇਲਟਿਕ ਕਬੀਲੇ ਅੱਜ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਅਤੇ ਮਾਊਂਟ ਹੇਮੋਸ (ਸਟਰਾ ਪਲੈਨੀਨਾ) ਵਿੱਚ ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਰਾਜੇ ਕੈਸੈਂਡਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾ ਗਏ।ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨਾਂ ਨੇ ਲੜਾਈ ਜਿੱਤ ਲਈ, ਪਰ ਇਸਨੇ ਸੇਲਟਿਕ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਨਹੀਂ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਭਾਈਚਾਰੇ, ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨ ਕਬਜ਼ੇ ਦੁਆਰਾ ਕਮਜ਼ੋਰ, ਸੇਲਟਿਕ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਹੇਠ ਆ ਗਏ।[12]279 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਕੋਮੋਂਟੋਰੀਅਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸੇਲਟਿਕ ਫੌਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੇ ਥਰੇਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਕੋਮਾਂਟੋਰੀਅਸ ਨੇ ਟਾਇਲਿਸ ਦਾ ਰਾਜ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਹੁਣ ਪੂਰਬੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਹੈ।[13] ਤੁਲੋਵੋ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਪਿੰਡ ਇਸ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਅਤੇ ਸੇਲਟਸ ਵਿਚਕਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਰਸਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੋਵਾਂ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਤੱਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਵਸਤੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਜ਼ੇਕ ਦਾ ਰੱਥ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁੰਡਸਟਰਪ ਕੜਾਹੀ।[14]ਟਾਈਲਿਸ 212 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਚੱਲੀ, ਜਦੋਂ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[15] ਸੇਲਟਸ ਦੇ ਛੋਟੇ ਬੈਂਡ ਪੱਛਮੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਚੇ ਹਨ।ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਬੀਲਾ ਸੀਰਡੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਸੇਰਡਿਕਾ - ਸੋਫੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਾਮ - ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।[16] ਭਾਵੇਂ ਸੇਲਟਸ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹੇ, ਪਰ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਮਾਮੂਲੀ ਸੀ।[13] ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਖ਼ਤਰਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ।
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਪੀਰੀਅਡ
Roman Period in Bulgaria ©Angus McBride
46 Jan 1

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਪੀਰੀਅਡ

Plovdiv, Bulgaria
188 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਰੋਮੀਆਂ ਨੇ ਥਰੇਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਯੁੱਧ 46 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਰੋਮ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।ਥਰੇਸ ਦਾ ਓਡਰੀਸੀਅਨ ਰਾਜ ਇੱਕ ਰੋਮਨ ਗਾਹਕ ਰਾਜ ਸੀ.20 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਤੱਟ 'ਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ ਰੋਮਨ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਧੀਨ ਆ ਗਏ, ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਵਿਟੇਟਸ ਫੋਡੇਰਾਟੇ (ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਵਾਲੇ "ਸਬੰਧਤ" ਸ਼ਹਿਰ) ਵਜੋਂ।46 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨ ਰਾਜੇ ਰੋਮੇਟਲਸੇਸ III ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਰੋਮਨ ਵਿਰੋਧੀ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜ ਨੂੰ ਰੋਮਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਥ੍ਰੇਸੀਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।106 ਵਿੱਚ ਰੋਮਨ ਦੁਆਰਾ ਜਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉੱਤਰੀ ਥ੍ਰੈਸ਼ੀਅਨਜ਼ (ਗੇਟੇ-ਡੇਕੀਅਨਜ਼) ਨੇ ਡੇਸੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਰਾਜ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਡੇਸੀਆ ਦੇ ਰੋਮਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਈ।46 ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਰੋਮੀਆਂ ਨੇ ਥਰੇਸੀਆ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਥ੍ਰੇਸੀਅਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਪਛਾਣ ਸੀ, ਈਸਾਈ "ਰੋਮਨ" ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੂਰਤੀਗਤ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਸੀ।ਥ੍ਰੈਕੋ-ਰੋਮਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਮੂਹ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਗਲੇਰੀਅਸ ਅਤੇ ਕਾਂਸਟੈਂਟਾਈਨ ਪਹਿਲੇ ਮਹਾਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰ ਅਤੇ ਸਮਰਾਟ ਪੈਦਾ ਹੋਏ।ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਗਏ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੇਰਡਿਕਾ ਦੇ ਖੇਤਰ, ਜੋ ਅੱਜ ਸੋਫੀਆ ਹੈ, ਖਣਿਜਾਂ ਦੇ ਚਸ਼ਮੇ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਕਾਰਨ.ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਕੀਤਾ।300 ਈਸਵੀ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਡਾਇਓਕਲੇਟੀਅਨ ਨੇ ਥ੍ਰੇਸੀਆ ਨੂੰ ਚਾਰ ਛੋਟੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ।
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੀ ਮਿਆਦ
Migration Period in Bulgaria ©Angus McBride
200 Jan 1 - 600

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੀ ਮਿਆਦ

Bulgaria
ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਗੋਥਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਉੱਤਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਨਿਕੋਪੋਲਿਸ ਐਡ ਇਸਟਰਮ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵੱਸ ਗਿਆ।ਉੱਥੇ ਗੋਥਿਕ ਬਿਸ਼ਪ ਉਲਫਿਲਾਸ ਨੇ ਬਾਈਬਲ ਦਾ ਯੂਨਾਨੀ ਤੋਂ ਗੋਥਿਕ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ, ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਗੋਥਿਕ ਵਰਣਮਾਲਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਜਰਮਨਿਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਉਲਫਿਲਾਸ ਨੂੰ "ਜਰਮਨੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਪਿਤਾ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[17] ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਈਸਾਈ ਮੱਠ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 344 ਵਿੱਚ ਸੇਂਟ ਅਥਾਨੇਸੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਦੇ ਚਿਰਪਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੇਰਡਿਕਾ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[18]ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਸੁਭਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਰੋਮਨ ਕੰਟਰੋਲ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਿਹਾ।5ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਅਟਿਲਾ ਦੇ ਹੰਸ ਨੇ ਅੱਜ ਦੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਰੋਮਨ ਬਸਤੀਆਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲਿਆ।6ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਅਵਾਰਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਘੁਸਪੈਠ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਸਲਾਵਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆਮਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ।6ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਗ੍ਰੀਕੋ-ਰੋਮਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ, ਪਰ ਈਸਾਈ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣ ਲੱਗੇ।[19] 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ, ਯੂਨਾਨੀ ਪੂਰਬੀ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਚਰਚ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਲਾਤੀਨੀ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਬਣ ਗਈ।[20]
ਸਲਾਵਿਕ ਪਰਵਾਸ
ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਸਲਾਵਿਕ ਪ੍ਰਵਾਸ। ©HistoryMaps
550 Jan 1 - 600

ਸਲਾਵਿਕ ਪਰਵਾਸ

Balkans
ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਸਲਾਵਿਕ ਪ੍ਰਵਾਸ 6ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ ਅਤੇ 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਸਲਾਵ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦੇ ਬਾਅਦ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ, ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਸਲਾਵਿਕ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਦਲੀ ਗਈ।5ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਪਵਾਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਥ੍ਰੇਸੀਅਨ ਆਖਰਕਾਰ ਹੇਲੇਨਾਈਜ਼ਡ ਜਾਂ ਰੋਮਨਾਈਜ਼ਡ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।[21] ਪੂਰਬੀ ਦੱਖਣੀ ਸਲਾਵ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਈਲ ਕਰ ਲਿਆ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਬੁਲਗਾਰ ਕੁਲੀਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਬੁਲਗਾਰੀ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।[22]ਜਸਟਿਨਿਅਨ ਦੀ ਪਲੇਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਾਲਕਨ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮੀ ਦੁਆਰਾ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਇੱਕ ਹੋਰ ਕਾਰਨ 536 ਤੋਂ 660 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਦੇਰ ਦਾ ਪੁਰਾਤਨ ਛੋਟਾ ਬਰਫ਼ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਾਸਾਨੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਅਵਾਰ ਖਗਾਨਾਟ ਵਿਚਕਾਰ ਯੁੱਧਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸੀ।ਅਵਾਰ ਖਗਾਨੇਟ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਸਲਾਵਿਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।626 ਦੀਆਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਦੀ ਅਸਫਲ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਸਾਵਾ ਅਤੇ ਡੈਨਿਊਬ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਸੈਟਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਏਜੀਅਨ ਤੋਂ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਤੱਕ ਏਜੀਅਨ ਤੱਕ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬਾਲਕਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰਹੇ।ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਥੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਾਲਕਨ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਘਟਾ ਕੇ, ਬਿਜ਼ੈਂਟੀਅਮ ਦੋ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਯੁੱਧ ਲੜਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁਆਚੇ ਹੋਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸਲਈ ਇਸਨੇ ਸਕਲਵੀਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਸੁਲ੍ਹਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅਵਾਰ ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ। ਖਗਨੇਟਸ.
ਪੁਰਾਣਾ ਮਹਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ
ਓਲਡ ਗ੍ਰੇਟ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਖਾਨ ਕੁਬਰਤ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
632 Jan 1 - 666

ਪੁਰਾਣਾ ਮਹਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ

Taman Peninsula, Krasnodar Kra
632 ਵਿੱਚ, ਖਾਨ ਕੁਬਰਤ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੁਲਗਾਰੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕੀਤਾ: ਕੁਟ੍ਰਿਗੁਰ, ਉਤੁਗੁਰ ਅਤੇ ਓਨੋਗੋਂਡੂਰੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸਨੂੰ ਹੁਣ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਗ੍ਰੇਟ ਬੁਲਗਾਰੀਆ (ਓਨੋਗੁਰੀਆ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਦੇਸ਼ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਡੈਨਿਊਬ ਨਦੀ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ, ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਅਤੇ ਅਜ਼ੋਵ ਸਾਗਰ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਕੁਬਾਨ ਨਦੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਡੋਨੇਟ ਨਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਸੀ।ਰਾਜਧਾਨੀ ਆਜ਼ੋਵ ਉੱਤੇ ਫਾਨਾਗੋਰੀਆ ਸੀ।635 ਵਿੱਚ, ਕੁਬਰਤ ਨੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਹੇਰਾਕਲੀਅਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ, ਬੁਲਗਾਰ ਰਾਜ ਦਾ ਹੋਰ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ।ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਕੁਬਰਤ ਨੂੰ ਹੇਰਾਕਲੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਪੈਟਰੀਸ਼ੀਅਨ ਦੇ ਖਿਤਾਬ ਨਾਲ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ ਗਿਆ।ਕੁਬਰਤ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਰਾਜ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ।ਖਜ਼ਾਰਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੁਲਗਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਖਰਕਾਰ ਹਾਰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਹ ਦੱਖਣ ਵੱਲ, ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹੋਰ ਬੁਲਗਾਰ ਕਬੀਲੇ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ, ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ। 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ।ਖਾਨ ਕੁਬਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਅਸਪਾਰੂਹ (ਕੋਟਰਾਗ ਦਾ ਭਰਾ) ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅੱਜ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਬੇਸਾਰਬੀਆ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।680 ਵਿੱਚ ਬਾਈਜ਼ੈਂਟੀਅਮ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਫਲ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸਪਾਰੂਹ ਦੇ ਖਾਨਤੇ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਿਥੀਆ ਮਾਈਨਰ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਅਤੇ 681 ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਨਾਲ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੰਧੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਸਾਲ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਸਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਸਪਾਰੂਹ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸ਼ਾਸਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
681 - 1018
ਪਹਿਲਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜornament
ਪਹਿਲਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ
ਪਹਿਲਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ©HistoryMaps
681 Jan 1 00:01 - 1018

ਪਹਿਲਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ

Pliska, Bulgaria
ਅਸਪਾਰੁਹ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਓਂਗਲ ਅਤੇ ਡੈਨੂਬੀਅਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ।ਅਸਪਾਰੂਹ ਟੇਰਵੇਲ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਵਾਰਸ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਸਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਮਰਾਟ ਜਸਟਿਨਿਅਨ II ਨੇ ਟੇਰਵੇਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗੱਦੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਟੇਰਵੇਲ ਨੂੰ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਜ਼ਗੋਰ ਖੇਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੋਨਾ ਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਉਸਨੂੰ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਖਿਤਾਬ "ਸੀਜ਼ਰ" ਵੀ ਮਿਲਿਆ।ਟੇਰਵੇਲ ਦੇ ਰਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ, 768 ਵਿੱਚ, ਘਰ ਦੁਲੋ ਦੇ ਟੈਲੀਰਿਗ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।ਸਾਲ 774 ਵਿਚ ਕਾਂਸਟੈਂਟਾਈਨ V ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਉਸਦੀ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮ ਅਸਫਲ ਸਾਬਤ ਹੋਈ।ਕ੍ਰੂਮ (802-814) ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ, ਮੱਧ ਡੈਨਿਊਬ ਅਤੇ ਮੋਲਡੋਵਾ ਦਰਿਆਵਾਂ, ਸਾਰੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰੋਮਾਨੀਆ, ਸੋਫੀਆ 809 ਵਿੱਚ ਸੋਫੀਆ ਅਤੇ 813 ਵਿੱਚ ਐਡਰੀਨੋਪਲ, ਅਤੇ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਨੂੰ ਹੀ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਲਿਆ।ਕ੍ਰੂਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਕਾਨੂੰਨ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ।ਖਾਨ ਓਮੂਰਤਾਗ (814-831) ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ, ਫ੍ਰੈਂਕਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਸੀਮਾਵਾਂ ਮੱਧ ਡੈਨਿਊਬ ਦੇ ਨਾਲ ਪੱਕੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਲਿਸਕਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਹਿਲ, ਮੂਰਤੀਮਾਨ ਮੰਦਰ, ਸ਼ਾਸਕ ਦਾ ਨਿਵਾਸ, ਕਿਲ੍ਹਾ, ਗੜ੍ਹ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਮੇਨ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨਘਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਥਰ ਅਤੇ ਇੱਟ ਦੇ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ।9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 10ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਏਪੀਰਸ ਅਤੇ ਥੇਸਾਲੀ, ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਬੋਸਨੀਆ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੁੜ ਮਿਲਦੇ ਹੋਏ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਸਾਰੇ ਮੌਜੂਦਾ ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਹੰਗਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ।ਇੱਕ ਸਰਬੀਆਈ ਰਾਜ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਵਜੋਂ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਇਆ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਾਰ ਸਿਮਓਨ ਪਹਿਲੇ (ਸਿਮਓਨ ਮਹਾਨ) ਦੇ ਅਧੀਨ, ਜੋ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੁਬਾਰਾ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਿਆ।ਉਸਦੀ ਹਮਲਾਵਰ ਨੀਤੀ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬਿਜ਼ੈਂਟੀਅਮ ਨੂੰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਰਾਜਨੀਤਿਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਈਵਾਲ ਵਜੋਂ ਉਜਾੜਨਾ ਸੀ।ਸਿਮਓਨ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਕ੍ਰੋਏਸ਼ੀਅਨਾਂ, ਮੈਗਯਾਰਸ, ਪੇਚਨੇਗਜ਼ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆਂ ਨਾਲ ਬਾਹਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਲੜਾਈਆਂ ਅਤੇ ਬੋਗੋਮਿਲ ਧਰਮ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਦੁਆਰਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।[23] ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਰੂਸ ਅਤੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ 971 ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਫੌਜ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪ੍ਰੈਸਲਾਵ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ [। 24] ਸੈਮੂਇਲ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਇਹਨਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਉਭਰਿਆ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਡਕਲਜਾ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।[25]986 ਵਿੱਚ, ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਮਰਾਟ ਬੇਸਿਲ II ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ।ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ 1014 ਵਿੱਚ ਬਲਗੇਰੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਿਰਣਾਇਕ ਹਾਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ।1018 ਵਿੱਚ, ਆਖ਼ਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਜ਼ਾਰ - ਇਵਾਨ ਵਲਾਦਿਸਲਾਵ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਤਵੰਤਿਆਂ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ।[26] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਗੁਆ ਲਈ ਅਤੇ ਡੇਢ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਬਿਜ਼ੈਂਟੀਅਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰਿਹਾ।ਰਾਜ ਦੇ ਢਹਿ ਜਾਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਚਰਚ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਚਰਚ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਹੇਠ ਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਹਰੀਡ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪਿਕ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲੈ ਲਿਆ।
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਈਸਾਈਕਰਨ
ਸੇਂਟ ਬੋਰਿਸ I ਦਾ ਬਪਤਿਸਮਾ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
864 Jan 1

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਈਸਾਈਕਰਨ

Pliska, Bulgaria
ਬੋਰਿਸ I ਦੇ ਅਧੀਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਈਸਾਈ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਪਤਵੰਤੇ ਨੇ ਪਲਿਸਕਾ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪ ਨੂੰ ਆਗਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ।ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ, ਸਿਰਿਲ ਅਤੇ ਮੈਥੋਡੀਅਸ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆਂ ਨੇ ਗਲੈਗੋਲਿਟਿਕ ਵਰਣਮਾਲਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ 886 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਵਰਣਮਾਲਾ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ ਜੋ ਸਲਾਵੋਨਿਕ [27] ਤੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਈ, ਨੇ ਪ੍ਰੇਸਲਾਵ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਅਤੇ ਓਹਰੀਡ ਸਾਹਿਤਕ ਸਕੂਲ, 886 ਵਿੱਚ ਬੋਰਿਸ I ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ।9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਰਣਮਾਲਾ — ਸਿਰਿਲਿਕ — ਪ੍ਰੇਸਲਾਵ ਲਿਟਰੇਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਸੰਤ ਸਿਰਿਲ ਅਤੇ ਮੈਥੋਡੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜੀ ਗਲਾਗੋਲਿਟਿਕ ਵਰਣਮਾਲਾ ਤੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[28] ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਸਿਧਾਂਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਰਣਮਾਲਾ ਨੂੰ ਓਹਰੀਡ ਲਿਟਰੇਰੀ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਓਰਿਡ ਦੇ ਸੇਂਟ ਕਲਾਈਮੈਂਟ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਸਿਰਿਲ ਅਤੇ ਮੈਥੋਡੀਅਸ ਦਾ ਚੇਲਾ।
1018 - 1396
ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਰਾਜ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜornament
ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਨਿਯਮ
ਬੇਸਿਲ ਦ ਬਲਗਰ ਸਲੇਅਰ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1018 Jan 1 00:01 - 1185

ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਨਿਯਮ

İstanbul, Türkiye
ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਆਬਾਦੀ ਜਾਂ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵਿਦਰੋਹ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਕ੍ਰਾਕਰਾ, ਨਿਕੁਲਿਤਸਾ, ਦ੍ਰਾਗਸ਼ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਵਰਗੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਅਸੰਗਤ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਅਯੋਗਤਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਾਪਦੀ ਹੈ।ਬੇਸਿਲ II ਨੇ ਇਸਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਰਹੱਦਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਅਵਿਭਾਜਨਤਾ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਕੁਲੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਆਰਕਨ ਜਾਂ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਕੁਲੀਨਤਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ ਸਨ।ਦੂਜਾ, ਬੇਸਿਲ II ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਚਾਰਟਰਾਂ (ਸ਼ਾਹੀ ਫ਼ਰਮਾਨ) ਨੇ ਓਹਰੀਡ ਦੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪਿਕ ਦੀ ਆਟੋਸੀਫੈਲੀ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਸੈਮੂਅਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਡਾਇਓਸਿਸ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।ਬੇਸਿਲ II ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਮਰਾਜ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ।1040 ਵਿੱਚ, ਪੀਟਰ ਡੇਲੀਅਨ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਾਜ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ।ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਕਾਮਨੇਨੋਸ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਤਨ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਰਾਜ ਨੇ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਦੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ।1180 ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਕੋਮਨੇਨੋਈ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ, ਮੈਨੂਅਲ ਪਹਿਲੇ ਕਾਮਨੇਨੋਸ, ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਥਾਂ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਅਯੋਗ ਐਂਜਲੋਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਲੈ ਲਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁਝ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਰਈਸ ਇੱਕ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।1185 ਵਿੱਚ ਪੀਟਰ ਅਤੇ ਅਸੇਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ, ਕੁਮਨ, ਵਲਾਚ ਜਾਂ ਮਿਸ਼ਰਤ ਮੂਲ ਦੇ ਮੰਨੇ-ਪ੍ਰਮੰਨੇ ਰਈਸਾਂ ਨੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜ਼ਾਰ ਪੀਟਰ II ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।ਅਗਲੇ ਸਾਲ, ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਪੀਟਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ "ਬੁਲਗਾਰਾਂ, ਯੂਨਾਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵਾਲੈਚੀਅਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਾਰ" ਕਿਹਾ।
ਦੂਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ
ਦੂਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ. ©HistoryMaps
1185 Jan 1 - 1396

ਦੂਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ

Veliko Tarnovo, Bulgaria
ਪੁਨਰ-ਉਥਿਤ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ, ਡੈਨਿਊਬ ਅਤੇ ਸਟਾਰਾ ਪਲੈਨੀਨਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ, ਬੇਲਗ੍ਰੇਡ ਅਤੇ ਮੋਰਾਵਾ ਦੀ ਘਾਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਇਸਨੇ ਵਲਾਚੀਆ ਉੱਤੇ ਵੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕੀਤਾ [29] ਜ਼ਾਰ ਕਲੋਯਾਨ (1197-1207) ਨੇ ਪੋਪਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੇ "ਰੈਕਸ" (ਰਾਜਾ) ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ "ਸਮਰਾਟ" ਜਾਂ "ਜ਼ਾਰ" ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। "ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਅਤੇ ਵਲੈਚਸ ਦਾ।ਉਸਨੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ (1204 ਤੋਂ ਬਾਅਦ) ਚੌਥੇ ਕ੍ਰੂਸੇਡ ਦੇ ਨਾਈਟਸ ਉੱਤੇ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜੀਆਂ, ਥਰੇਸ, ਰੋਡੋਪਸ, ਬੋਹੇਮੀਆ ਅਤੇ ਮੋਲਦਾਵੀਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।1205 ਵਿੱਚ ਐਡਰੀਨੋਪਲ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, ਕਲੋਯਾਨ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਹੰਗੇਰੀਅਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਰਬੀਆਂ ਨੇ ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਸਥਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ।ਇਵਾਨ ਅਸੇਨ II (1218-1241) ਦੇ ਅਧੀਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਬੇਲਗ੍ਰੇਡ ਅਤੇ ਅਲਬਾਨੀਆ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।1230 ਵਿੱਚ ਟਰਨੋਵੋ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ "ਮਸੀਹ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭੂ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ, ਪੁਰਾਣੇ ਅਸੇਨ ਦਾ ਪੁੱਤਰ" ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਬਣਾਇਆ।ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਪੈਟ੍ਰੀਆਰਕੇਟ ਨੂੰ 1235 ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਪੂਰਬੀ ਪੈਟਰੀਆਰਕੇਟਸ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਾਲ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੋਪਸੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਘ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਵਾਨ ਅਸੇਨ II ਦੀ ਇੱਕ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਅਤੇ ਮਾਨਵੀ ਸ਼ਾਸਕ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਕੈਥੋਲਿਕ ਪੱਛਮ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਵੇਨਿਸ ਅਤੇ ਜੇਨੋਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਖੋਲ੍ਹੇ।ਟਾਰਨੋਵੋ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ-ਇੱਕ "ਤੀਜਾ ਰੋਮ", ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਘਟ ਰਹੇ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਦੇ ਉਲਟ।[30] ਪਹਿਲੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਿਮਓਨ ਮਹਾਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇਵਾਨ ਅਸੇਨ II ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਮੁੰਦਰਾਂ (ਐਡ੍ਰਿਆਟਿਕ, ਏਜੀਅਨ ਅਤੇ ਕਾਲੇ) ਦੇ ਤੱਟਾਂ ਤੱਕ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ, ਮੇਡੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਲਿਆ - ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਖਰੀ ਕਿਲ੍ਹਾ, 1235 ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਅਤੇ 1018 ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਪੈਟਰੀਆਰਕੇਟ ਤੋਂ ਤਬਾਹ ਹੋਏ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ।1257 ਵਿੱਚ ਅਸੇਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ, ਲਗਾਤਾਰ ਬਿਜ਼ੰਤੀਨ ਅਤੇ ਹੰਗਰੀ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ।[31] ਜ਼ਾਰ ਟੀਓਡੋਰ ਸਵੇਟੋਸਲਾਵ (1300-1322 ਰਾਜ ਕੀਤਾ) ਨੇ 1300 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ ਵਧਦੀ ਰਹੀ, ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਲਾਕਾ ਗੁਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
1396 - 1878
ਓਟੋਮੈਨ ਰਾਜornament
ਓਟੋਮੈਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ
ਸਾਲ 1396 ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਪੋਲਿਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1396 Jan 1 00:01 - 1876

ਓਟੋਮੈਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ

Bulgaria
1323 ਵਿੱਚ, ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੂਜੇ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ, ਤਰਨੋਵੋ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।1326 ਵਿੱਚ, ਨਿਕੋਪੋਲਿਸ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਯੁੱਧ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਦਿਨ ਜ਼ਾਰਡਮ ਡਿੱਗ ਪਿਆ।ਇਸ ਨਾਲ ਓਟੋਮਨ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[32] ਪੋਲੈਂਡ ਦੇ ਵਲਾਡੀਸਲਾਵ III ਦੁਆਰਾ ਕਮਾਂਡ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਪੋਲਿਸ਼-ਹੰਗਰੀਆਈ ਜੰਗ 1444 ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਬਾਲਕਨ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਈ, ਪਰ ਵਰਨਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕ ਜਿੱਤੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਨਵੇਂ ਅਥਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਵੱਖਰੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਚਰਚ ਨੂੰ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਵਿਚ ਇਕੂਮੇਨਿਕਲ ਪੈਟਰੀਆਰਕੇਟ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ (ਹਾਲਾਂਕਿ ਓਹਰੀਡ ਦਾ ਇਕ ਛੋਟਾ, ਆਟੋਸੈਫਾਲਸ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪਰਿਕ ਜਨਵਰੀ 1767 ਤੱਕ ਜਿਉਂਦਾ ਰਿਹਾ)।ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਗਾਵਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮੱਧਕਾਲੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਵੱਡੇ ਕਸਬੇ ਅਤੇ ਉਹ ਖੇਤਰ ਜਿੱਥੇ ਓਟੋਮੈਨ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਸੀ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਬਾਦ ਰਹੇ।[33]ਔਟੋਮੈਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਈਸਾਈਆਂ ਨੂੰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਬਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਫਿਰ ਵੀ, ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜਾਂ ਸਮੂਹਿਕ ਇਸਲਾਮੀਕਰਨ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲੇ ਸਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਰੋਡੋਪਸ ਵਿੱਚ।ਬੁਲਗਾਰੀਅਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸਲਾਮ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਕੀਤਾ, ਪੋਮਕਸ, ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ, ਪਹਿਰਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸਲਾਮ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਕੁਝ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ।[32]17ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਔਟੋਮੈਨ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਪਤਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਗਿਆ।ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਵੱਡੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਥਾਨਕ ਓਟੋਮੈਨ ਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਚੜ੍ਹਤ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ।[34] 18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਅਤੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬਾਲਕਨ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਰਚੁਅਲ ਅਰਾਜਕਤਾ ਵਿੱਚ ਭੰਗ ਹੋ ਗਿਆ।[32]ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਪਰੰਪਰਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਕੁਰਦਜਾਲੀਸਤਵੋ ਆਖਦੀ ਹੈ: ਕੁਰਦਜਾਲੀ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤੁਰਕਾਂ ਦੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬੈਂਡ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਾਨ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਥਾਨਕ ਕਸਬਿਆਂ ਜਾਂ (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ) ਪਹਾੜੀਆਂ ਜਾਂ ਜੰਗਲਾਂ ਵੱਲ ਭੱਜ ਗਏ;ਕੁਝ ਤਾਂ ਡੈਨਿਊਬ ਤੋਂ ਪਾਰ ਮੋਲਡੋਵਾ, ਵਲਾਚੀਆ ਜਾਂ ਦੱਖਣੀ ਰੂਸ ਵੱਲ ਭੱਜ ਗਏ।[32] ਓਟੋਮੈਨ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਪਤਨ ਨੇ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ।19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਲਾਤ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸੁਧਰੇ।ਕੁਝ ਕਸਬੇ — ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੈਬਰੋਵੋ, ਟ੍ਰਯਾਵਨਾ, ਕਾਰਲੋਵੋ, ਕੋਪ੍ਰੀਵਸ਼ਟਿਤਸਾ, ਲਵਚ, ਸਕੋਪੀ — ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਏ।ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਕੋਲ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਲਤਾਨ ਦੀ ਸੀ।19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ, ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ।ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਫੈਕਟਰੀ 1834 ਵਿੱਚ ਸਲੀਵਨ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਰੇਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ 1865 ਵਿੱਚ (ਰੂਸੇ ਅਤੇ ਵਰਨਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ) ਚੱਲਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।
ਅਪ੍ਰੈਲ 1876 ਦਾ ਵਿਦਰੋਹ
ਕੋਨਸਟੈਂਟਿਨ ਮਾਕੋਵਸਕੀ (1839-1915)।ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸ਼ਹੀਦਾਂ (1877) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1876 Apr 20 - May 15

ਅਪ੍ਰੈਲ 1876 ਦਾ ਵਿਦਰੋਹ

Plovdiv, Bulgaria
ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਦਾਰਵਾਦ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਉਭਰਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਫ੍ਰੈਂਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਗ੍ਰੀਸ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਸੀ।1821 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਓਟੋਮਾਨਸ ਵਿਰੁੱਧ ਯੂਨਾਨੀ ਵਿਦਰੋਹ ਨੇ ਛੋਟੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਵਰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।ਪਰ ਯੂਨਾਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਚਰਚ ਦੇ ਯੂਨਾਨੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਤੀ ਆਮ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦੁਆਰਾ ਸੀਮਤ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਚਰਚ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ ਸੀ।1870 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਐਕਸਚੇਟ ਇੱਕ ਫਰਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਐਕਸਰਚ, ਐਂਟੀਮ I, ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਨੇਤਾ ਬਣ ਗਿਆ।ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਪੈਟ੍ਰੀਆਰਕ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਐਕਸਚੇਟ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਕੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ।ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਇਨਕਲਾਬੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਵਾਸਿਲ ਲੇਵਸਕੀ, ਹਰਿਸਟੋ ਬੋਤੇਵ ਅਤੇ ਲਿਊਬੇਨ ਕਾਰਵੇਲੋਵ ਵਰਗੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ।ਅਪ੍ਰੈਲ 1876 ਵਿਚ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿਚ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ।ਬਗ਼ਾਵਤ ਬਹੁਤ ਮਾੜੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਗਠਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਲੋਵਦੀਵ ਦੇ ਖੇਤਰ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਤਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ, ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਅਤੇ ਸਲੀਵਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਓਟੋਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਕੁਚਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰੋਂ ਅਨਿਯਮਿਤ ਫੌਜਾਂ (ਬਾਸ਼ੀ-ਬਾਜ਼ੂਕ) ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਸਨ।ਅਣਗਿਣਤ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਲੋਵਦੀਵ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਬਾਟਕ, ਪੇਰੂਸ਼ਿਤਸਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰੈਟਸੀਗੋਵੋ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹੀ ਕਸਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਨ।ਕਤਲੇਆਮ ਨੇ ਵਿਲੀਅਮ ਈਵਰਟ ਗਲੈਡਸਟੋਨ ਵਰਗੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀ ਯੂਰਪੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ "ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਦਹਿਸ਼ਤ" ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ।ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਭ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਰੂਸ ਤੋਂ ਆਈ ਹੈ।ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹ ਨੇ ਜੋ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਨਤਕ ਰੋਸ਼ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ 1876-77 ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਇਆ।
ਰੂਸੋ-ਤੁਰਕੀ ਯੁੱਧ (1877-1878)
ਸ਼ਿਪਕਾ ਪੀਕ ਦੀ ਹਾਰ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਜੰਗ ©Alexey Popov
1877 Apr 24 - 1878 Mar 3

ਰੂਸੋ-ਤੁਰਕੀ ਯੁੱਧ (1877-1878)

Balkans
ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਡੀਕਿਆ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ।ਆਪਣੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਦਾਅ 'ਤੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਰੂਸ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 1877 ਵਿਚ ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਯੁੱਧ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਰੂਸ-ਤੁਰਕੀ ਯੁੱਧ ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਗੱਠਜੋੜ, ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਰੋਮਾਨੀਆ , ਸਰਬੀਆ, ਅਤੇ ਮੋਂਟੇਨੇਗਰੋ ਸਮੇਤ, ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ।[35] ਰੂਸ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਰੂਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਗੱਠਜੋੜ ਨੇ ਯੁੱਧ ਜਿੱਤ ਲਿਆ, ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਸਟੈਂਟੀਨੋਪਲ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਰਸਤੇ ਪਿੱਛੇ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪੀ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਦਖਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਰੂਸ ਨੇ ਕਾਕੇਸ਼ਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਸ ਅਤੇ ਬਾਟਮ ਨਾਮਕ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਬੁਡਜਾਕ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਲਿਆ।ਰੋਮਾਨੀਆ, ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਮੋਂਟੇਨੇਗਰੋ ਦੀਆਂ ਰਿਆਸਤਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਇੱਕ ਕੋਲ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਅਸਲ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੀ, ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਓਟੋਮੈਨ ਹਕੂਮਤ (1396-1878) ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਰਿਆਸਤ ਰੂਸ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਦਖਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਉਭਰੀ।
1878 - 1916
ਤੀਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਾਜ ਅਤੇ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧornament
ਤੀਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਾਜ
ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਫੌਜ ਸਰਬੀਆ-ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1878 Jan 1 - 1946

ਤੀਜਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਾਜ

Bulgaria
ਸੈਨ ਸਟੇਫਾਨੋ ਦੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ 3 ਮਾਰਚ 1878 ਨੂੰ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਿਆਸਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੋਏਸੀਆ, ਥਰੇਸ ਅਤੇ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਰਾਜ ਸਿਰਫ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਸੀ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। .ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੂਸੀ ਗਾਹਕ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਡਰੋਂ, ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਸੰਧੀ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।[36]ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਬਰਲਿਨ ਦੀ ਸੰਧੀ (1878), ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਔਟੋ ਵਾਨ ਬਿਸਮਾਰਕ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਡਿਸਰਾਏਲੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ, ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਸੋਧਿਆ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਨਵਾਂ ਇਲਾਕਾ ਡੈਨਿਊਬ ਅਤੇ ਸਟਾਰਾ ਪਲੈਨੀਨਾ ਰੇਂਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀਮਿਤ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਸੀਟ ਪੁਰਾਣੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੇਲੀਕੋ ਟਰਨੋਵੋ ਅਤੇ ਸੋਫੀਆ ਸਮੇਤ ਸੀ।ਇਸ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਨੇ ਨਸਲੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਚਾਰ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਫੌਜੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[36]ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗਰੀਬ, ਘੱਟ ਵਿਕਸਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਉਦਯੋਗ ਜਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜ਼ਮੀਨ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1900 ਵਿੱਚ 3.8 ਮਿਲੀਅਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ 80% ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਖੇਤੀਵਾਦ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਫਲਸਫਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸਾਨੀ ਨੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦਾ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰ ਇੱਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।1899 ਵਿੱਚ, ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਐਗਰੇਰੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੇਂਡੂ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।[37]ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।1910 ਤੱਕ, ਇੱਥੇ 4,800 ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਸਕੂਲ, 330 ਲਾਇਸੀਅਮ, 27 ਪੋਸਟ-ਸੈਕੰਡਰੀ ਵਿੱਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ, ਅਤੇ 113 ਵੋਕੇਸ਼ਨਲ ਸਕੂਲ ਸਨ।1878 ਤੋਂ 1933 ਤੱਕ, ਫਰਾਂਸ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ, ਖੋਜ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦਿੱਤਾ।1888 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ.ਇਸਨੂੰ 1904 ਵਿੱਚ ਸੋਫੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਫਿਲੋਲੋਜੀ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਗਣਿਤ , ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਫੈਕਲਟੀਜ਼ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਲਈ ਸਿਵਲ ਸੇਵਕ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ।ਇਹ ਜਰਮਨ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਬੌਧਿਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ।[38]ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਿਰੰਤਰ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਦੇਖੀ ਗਈ।ਸੋਫੀਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ 600% ਦੇ ਇੱਕ ਕਾਰਕ ਨਾਲ ਵਧੀ - 1878 ਵਿੱਚ 20,000 ਆਬਾਦੀ ਤੋਂ 1912 ਵਿੱਚ 120,000 ਹੋ ਗਈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਮਜ਼ਦੂਰ, ਵਪਾਰੀ ਅਤੇ ਦਫਤਰੀ ਖੋਜੀ ਬਣਨ ਲਈ ਆਏ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ।ਮੈਸੇਡੋਨੀਅਨਾਂ ਨੇ ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਅੰਦੋਲਨ ਕਰਨ ਲਈ, 1894 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1903 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾੜੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਾਧੂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ।[39]
ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧ
Balkan Wars ©Jaroslav Věšín
1912 Oct 8 - 1913 Aug 10

ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧ

Balkans
ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੌਜੀਕਰਨ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੁਆਰਾ ਬਰਲਿਨ ਦੀ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਬਾਲਕਨ ਪ੍ਰਸ਼ੀਆ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[40] ਨਸਲੀ ਰਚਨਾ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਸਗੋਂ ਇਸਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ।1911 ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਵਾਨ ਗੇਸ਼ੋਵ ਨੇ ਯੂਨਾਨ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਟੋਮੈਨਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਰੇਖਾਵਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੋਧਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ।[41]ਫਰਵਰੀ 1912 ਵਿਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਇਕ ਗੁਪਤ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਮਈ 1912 ਵਿਚ ਯੂਨਾਨ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕਰਾਰਨਾਮਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਮੋਂਟੇਨੇਗਰੋ ਨੂੰ ਵੀ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਅਤੇ ਥਰੇਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਲਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਸੰਧੀਆਂ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਵੰਡ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਖਤਰਨਾਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਸਨ।ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਵਿਵਾਦਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਹਿਲੀ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧ ਅਕਤੂਬਰ 1912 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਓਟੋਮੈਨ ਲੀਬੀਆ ਵਿੱਚ ਇਟਲੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਔਟੋਮੈਨਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਖੇਤਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।[41]ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰੀ ਦਾਅਵੇ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਕੀਤਾ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਬੀਆਂ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ (ਅਰਥਾਤ, ਉੱਤਰੀ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਗਣਰਾਜ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਖੇਤਰ) ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਫੌਜ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵ-ਅਨੁਮਾਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਐਡਰੀਨੋਪਲ ਵਿਖੇ ਜੰਗ ਦੇ ਟੀਚੇ (ਸਰਬੀਆਈ ਮਦਦ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ) ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੀ ਵੰਡ 'ਤੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਸੋਧਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਸਰਕਲ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਸ ਨਾਲ ਯੁੱਧ ਕਰਨ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।ਜੂਨ 1913 ਵਿੱਚ, ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਸ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਗਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ।ਸਰਬੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਕੋਲਾ ਪੈਸਿਕ ਨੇ ਗ੍ਰੀਸ ਥਰੇਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਸ ਨਾਲ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਰਬੀਆ ਨੂੰ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖੇਤਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ;ਯੂਨਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਐਲੇਫਥਰੀਓਸ ਵੇਨੀਜ਼ੇਲੋਸ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ।ਇਸ ਨੂੰ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਿਆਂ, ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜ਼ਾਰ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਨੇ 29 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਸ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਸਰਬੀਆਈ ਅਤੇ ਯੂਨਾਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਫਾਇਦਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਲੜਾਈ ਬਹੁਤ ਕਠੋਰ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬ੍ਰੇਗਲਨਿਤਸਾ ਦੀ ਮੁੱਖ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਬਾਅਦ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਨੇ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਗ੍ਰੀਸ ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ।ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਆਚੇ ਹੋਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਵੀ ਕੀਤਾ।ਤਿੰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਜੰਗ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਕੀਤਾ.ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਤੋਂ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਸ, ਓਟੋਮੈਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਐਡਰੀਅਨਪੋਲ, ਅਤੇ ਰੋਮਾਨੀਆ ਤੋਂ ਦੱਖਣੀ ਡੋਬਰੂਜਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰੀ ਗ੍ਰਹਿਣ ਤਿਆਗਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਦੋ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧਾਂ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਅਸਥਿਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਸਦੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਥਿਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ 58,000 ਮਰੇ ਅਤੇ 100,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ।ਇਸਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਸਮਝੇ ਗਏ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਦੀ ਕੁੜੱਤਣ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਕਤ ਦਿੱਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।[42]
ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ
ਲਾਮਬੰਦ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਰਵਾਨਗੀ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Oct 1 - 1918

ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ

Balkans
ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਰਾਏ ਰੂਸ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ।ਵਾਸਿਲ ਰਾਡੋਸਲਾਵੋਵ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਜਰਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਦੁਸ਼ਮਣ, ਓਟੋਮਾਨ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗੀ ਬਣਨਾ ਸੀ।ਪਰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਹੁਣ ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੋਈ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਰਬੀਆ, ਗ੍ਰੀਸ ਅਤੇ ਰੋਮਾਨੀਆ ( ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ) ਕੋਲ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸਮਝੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਹਨ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਾਲ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧਾਂ ਤੋਂ ਠੀਕ ਹੋ ਕੇ ਬਾਹਰ ਬੈਠ ਗਿਆ।[43] ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਰਬੀਆ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਮਦਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਤੁਰਕੀ ਤੱਕ ਸਪਲਾਈ ਲਾਈਨਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪੂਰਬੀ ਮੋਰਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਲਈ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰੀ ਲਾਭਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਰਲਿਨ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਤੱਕ ਆਸਟ੍ਰੀਆ ਦੇਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਿਆ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਘੱਟ ਉਦਾਰ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।ਜ਼ਾਰ ਨੇ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ ਨਾਲ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 1915 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਬਲਗੇਰੀਅਨ-ਤੁਰਕੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੱਠਜੋੜ ਉੱਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ।ਇਹ ਕਲਪਨਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਬਾਲਕਨ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਵੇਗਾ।[44]ਬੁਲਗਾਰੀਆ, ਜਿਸਦੀ ਬਲਕਨਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਤਾਕਤ ਸੀ, ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 1915 ਵਿੱਚ ਸਰਬੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਬਰਤਾਨੀਆ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇਇਟਲੀ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।ਜਰਮਨੀ, ਆਸਟ੍ਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ ਅਤੇ ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿੱਚ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਜਿੱਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ (ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਸਕੋਪਜੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ), ਗ੍ਰੀਕ ਮੈਸੇਡੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ, ਅਤੇ ਸਤੰਬਰ 1916 ਵਿੱਚ ਰੋਮਾਨੀਆ ਤੋਂ ਡੋਬਰੂਜਾ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਬੀਆ ਅਸਥਾਈ ਸੀ। ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢਹਿ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ।[45] 1917 ਤੱਕ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ 1,200,000-ਮਜਬੂਤ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ 4.5 ਮਿਲੀਅਨ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ, [46] ਅਤੇ ਸਰਬੀਆ (ਕਾਇਮਾਕਚਲਾਨ), ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ (ਡੋਇਰਾਨ), ਫਰਾਂਸ (ਮੋਨਾਸਟਿਰ), ਰੂਸੀ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ। ਸਾਮਰਾਜ (ਡੋਬਰੀਚ) ਅਤੇ ਰੋਮਾਨੀਆ ਦਾ ਰਾਜ (ਤੁਤਰਾਕਨ)।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲੜਾਈ ਜਲਦੀ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀ ਝੱਲਣੀ ਪਈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਓਟੋਮੈਨਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਈਸਾਈਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਵੀ ਨਾਪਸੰਦ ਸੀ।ਫਰਵਰੀ 1917 ਦੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ, ਫੌਜਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੁੱਧ ਵਿਰੋਧੀ ਅਤੇ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਵਨਾ ਫੈਲਾਈ।ਜੂਨ ਵਿੱਚ ਰਾਡੋਸਲਾਵੋਵ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਬਗਾਵਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ, ਸਟੈਂਬੋਲੀਸਕੀ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।
1918 - 1945
ਇੰਟਰਵਾਰ ਪੀਰੀਅਡ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ IIornament
ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ
ਅਪ੍ਰੈਲ 1941 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਗ੍ਰੀਸ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਫ਼ੌਜ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1941 Mar 1 - 1944 Sep 8

ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ

Bulgaria
ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ 'ਤੇ, ਬੋਗਡਾਨ ਫਿਲੋਵ ਦੇ ਅਧੀਨ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦ੍ਰਿੜ ਸੰਕਲਪ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਖੂਨ-ਰਹਿਤ ਖੇਤਰੀ ਲਾਭਾਂ ਦੀ ਉਮੀਦ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ। ਦੂਜੇ ਬਾਲਕਨ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਪਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ ਕਿ ਬਾਲਕਨ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​​​ਬਾਹਰੀ ਦਬਾਅ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕਰੇਗੀ।[47] ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨਾਲ ਗੈਰ-ਹਮਲਾਵਰ ਸਮਝੌਤਾ ਸੀ।[48]ਬੁਲਗਾਰੀਆ 7 ਸਤੰਬਰ 1940 ਨੂੰ ਕ੍ਰਾਇਓਵਾ ਦੀ ਐਕਸਿਸ-ਪ੍ਰਯੋਜਿਤ ਸੰਧੀ ਵਿੱਚ, 1913 ਤੋਂ ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੇ ਹਿੱਸੇ, ਦੱਖਣੀ ਡੋਬਰੂਜਾ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਖੇਤਰੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ 1941 ਵਿੱਚ ਧੁਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਜਰਮਨ ਫੌਜਾਂ ਜੋ ਰੋਮਾਨੀਆ ਤੋਂ ਗ੍ਰੀਸ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ।ਸਿੱਧੇ ਫੌਜੀ ਟਕਰਾਅ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਾਰ ਬੋਰਿਸ III ਕੋਲ ਫਾਸ਼ੀਵਾਦੀ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ 1 ਮਾਰਚ 1941 ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਵਿਰੋਧ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਜਰਮਨੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਹਮਲਾਵਰ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।[49] ਹਾਲਾਂਕਿ ਰਾਜੇ ਨੇ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ 50,000 ਜਾਨਾਂ ਬਚ ਗਈਆਂ।[50]ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ, 1945 ਦੇ ਅੰਤ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸੋਫੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਿੱਤ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਫੌਜਾਂਬੁਲਗਾਰੀਆ 22 ਜੂਨ 1941 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਜਰਮਨ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਇਸ ਨੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਐਲਾਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਜਲ ਸੈਨਾ ਸੋਵੀਅਤ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਫਲੀਟ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਝੜਪਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਨੇ ਬਾਲਕਨਜ਼ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਰੋਧ ਸਮੂਹਾਂ ਨਾਲ ਲੜਿਆ।13 ਦਸੰਬਰ 1941 ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜਰਮਨੀ ਦੁਆਰਾ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਟੋਕਨ ਯੁੱਧ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਹਿਯੋਗੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੋਫੀਆ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।23 ਅਗਸਤ 1944 ਨੂੰ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਨੇ ਧੁਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ।5 ਸਤੰਬਰ 1944 ਨੂੰ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਸੋਵੀਅਤਾਂ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਰਨਾ ਅਤੇ ਬਰਗਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੰਦਰਗਾਹ ਸ਼ਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ, 5 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਨਾਜ਼ੀ ਜਰਮਨੀ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਫੌਜ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵਿਰੋਧ ਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[51]9 ਸਤੰਬਰ 1944 ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਖਤਾਪਲਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੋਨਸਟੈਂਟਿਨ ਮੁਰਾਵੀਵ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਮੋਨ ਜਾਰਜੀਏਵ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਫਾਦਰਲੈਂਡ ਫਰੰਟ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।16 ਸਤੰਬਰ 1944 ਨੂੰ ਸੋਵੀਅਤ ਲਾਲ ਫੌਜ ਸੋਫੀਆ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈ।[51] ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਫੌਜ ਨੇ ਕੋਸੋਵੋ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੈਟਸਿਨ ਵਿਖੇ ਅਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ 7ਵੀਂ SS ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਮਾਊਂਟੇਨ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਪ੍ਰਿੰਜ਼ ਯੂਜੇਨ (ਨਿਸ਼ ਵਿਖੇ), 22ਵੀਂ ਇਨਫੈਂਟਰੀ ਡਿਵੀਜ਼ਨ (ਸਟ੍ਰੂਮਿਕਾ ਵਿਖੇ) ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਰਮਨ ਫ਼ੌਜਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਈ ਜਿੱਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ।[52]
1945 - 1989
ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਦੌਰornament
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਲੋਕ ਗਣਰਾਜ
ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1946 Jan 1 - 1991

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਲੋਕ ਗਣਰਾਜ

Bulgaria
"ਪੀਪਲਜ਼ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਬੁਲਗਾਰੀਆ" (PRB) ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (BCP) ਦਾ ਰਾਜ ਸੀ।ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਨੇਤਾ ਦਿਮਿਤਰੋਵ 1923 ਤੋਂ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ, ਜਲਾਵਤਨੀ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦਾ ਸਟਾਲਿਨਵਾਦੀ ਪੜਾਅ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ।ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਗਈ।ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਰ ਕੋਮੇਕਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ।1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਸਮੂਹੀਕਰਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਰਾਜ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਲਗਭਗ 80% ਆਬਾਦੀ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।[53] 1950 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।ਪਰ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਚੇਰਵੇਨਕੋਵ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਆਧਾਰ ਇੰਨਾ ਤੰਗ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਸਟਾਲਿਨ ਦੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜ਼ਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕੇ।ਮਾਰਚ 1953 ਵਿੱਚ ਸਟਾਲਿਨ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 1954 ਵਿੱਚ ਚੇਰਵੇਨਕੋਵ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਾਲ ਪਾਰਟੀ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਟੋਡੋਰ ਜ਼ਿਵਕੋਵ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਗਈ।ਚੇਰਵੇਨਕੋਵ ਅਪ੍ਰੈਲ 1956 ਤੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਰਹੇ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਐਂਟਨ ਯੁਗੋਵ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਗਈ।1950 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ।ਅਗਲੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਬਦਲਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਰਹੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਰੀਬ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਇੱਕ ਹਕੀਕਤ ਸੀ।ਦੇਸ਼ ਫਿਰ ਉੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵੱਲ ਮੁੜਿਆ, ਇੱਕ ਸੈਕਟਰ ਜੋ 1985 ਅਤੇ 1990 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸਦੀ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 14% ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਰ, ਹਾਰਡ ਡਿਸਕ, ਫਲਾਪੀ ਡਿਸਕ ਡਰਾਈਵ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਰੋਬੋਟ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।[54]1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਜ਼ੀਵਕੋਵ ਨੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਮਾਰਕੀਟ-ਅਧਾਰਿਤ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ।[55] 1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ 1957 ਵਿੱਚ ਸਮੂਹਿਕ ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਲਾਭ ਹੋਇਆ।[56] ਟੋਡੋਰ ਝੀਵਕੋਵ ਦੀ ਧੀ ਲਿਊਡਮਿਲਾ ਜ਼ਹੀਵਕੋਵਾ ਨੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਰਾਸਤ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਕਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।[57] 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਨਸਲੀ ਤੁਰਕਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਚਲਾਈ ਗਈ ਇੱਕ ਸਮਾਈ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲਗਭਗ 300,000 ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਤੁਰਕ ਤੁਰਕੀ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ, [58] ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ।[59]
1988
ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਲਗਾਰੀਆornament
ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਗਣਰਾਜ
1997 ਅਤੇ 2001 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਇਵਾਨ ਕੋਸਤੋਵ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਫਲਤਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨਡੇਜ਼ਦਾ ਮਿਹਾਏਲੋਵਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1990 Jan 1

ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਗਣਰਾਜ

Bulgaria
1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿੱਚ ਮਿਖਾਇਲ ਗੋਰਬਾਚੇਵ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੱਕ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ, ਆਪਣੇ ਨੇਤਾ ਵਾਂਗ, ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।ਨਵੰਬਰ 1989 ਵਿੱਚ ਸੋਫੀਆ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੰਬੰਧੀ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਛੇਤੀ ਹੀ ਸਿਆਸੀ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਆਮ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਏ ਸਨ।ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਨੇ ਜ਼ੀਵਕੋਵ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਕੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਪੇਟਰ ਮਲਾਡੇਨੋਵ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਥੋੜੀ ਹੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲੀ।ਫਰਵਰੀ 1990 ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸੱਤਾ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜੂਨ 1990 ਵਿੱਚ 1931 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀਆਂ ਆਜ਼ਾਦ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ।ਨਤੀਜਾ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਇਸਦੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਵਿੰਗ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਸੋਸ਼ਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਜੁਲਾਈ 1991 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਸੰਸਦੀ ਗਣਰਾਜ ਵਜੋਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਣੇ ਗਏ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਸਨ।ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸ਼ਾਸਨਾਂ ਵਾਂਗ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਰਦਨਾਕ ਪਾਇਆ।ਐਂਟੀ-ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਯੂਨੀਅਨ ਆਫ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਫੋਰਸਿਜ਼ (UDF) ਨੇ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ 1992 ਅਤੇ 1994 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੇਰੋਵ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਉੱਦਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ, ਪਰ ਇਹ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਗੈਰ-ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਜੋਂ ਵੱਡੀ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ। ਉਦਯੋਗ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਪਛੜੀ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ।ਸਮਾਜਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਮੰਡੀ ਦੀਆਂ ਵਧੀਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਰਾਖੇ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਨੇ 1995 ਵਿੱਚ ਬਸਪਾ ਦੇ ਜ਼ਾਨ ਵਿਦੇਨੋਵ ਨੂੰ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। 1996 ਤੱਕ ਬਸਪਾ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਾਲ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਯੂਡੀਐਫ ਦੇ ਪੇਟਰ ਸਟੋਯਾਨੋਵ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ।1997 ਵਿੱਚ ਬਸਪਾ ਸਰਕਾਰ ਢਹਿ ਗਈ ਅਤੇ ਯੂਡੀਐਫ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ।ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉੱਚੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਵੋਟਰ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਗਏ।17 ਜੂਨ 2001 ਨੂੰ, ਸਿਮਓਨ II, ਜ਼ਾਰ ਬੋਰਿਸ III ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਖੁਦ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ (1943 ਤੋਂ 1946 ਤੱਕ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਦੇ ਜ਼ਾਰ ਵਜੋਂ) ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਜ਼ਾਰ ਦੀ ਪਾਰਟੀ - ਨੈਸ਼ਨਲ ਮੂਵਮੈਂਟ ਸਿਮਓਨ II ("NMSII") - ਨੇ ਸੰਸਦ ਦੀਆਂ 240 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 120 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।ਸਿਮਓਨ ਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਗਈ ਅਤੇ ਬਸਪਾ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ, ਪਰ ਇੱਕ-ਪਾਰਟੀ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨੀ ਪਈ।ਜੁਲਾਈ 2009 ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਬੋਏਕੋ ਬੋਰੀਸੋਵ ਦੀ ਸੱਜੇ-ਕੇਂਦਰੀ ਪਾਰਟੀ ਸਿਟੀਜ਼ਨਜ਼ ਫਾਰ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਆਫ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਲਗਭਗ 40% ਵੋਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।1989 ਤੋਂ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੇ ਬਹੁ-ਪਾਰਟੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਰਥਿਕ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੇ 800,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੁਲਗਾਰੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਯੋਗ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਸਮੇਤ, "ਦਿਮਾਗ ਨਾਲੀ" ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।1997 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੁਧਾਰ ਪੈਕੇਜ ਨੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਮਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।1989 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜੀਵਨ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਸਿਰਜਣ ਵਿੱਚ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ।2009 ਦੇ ਪਿਊ ਗਲੋਬਲ ਐਟੀਟਿਊਡਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 76% ਬਲਗੇਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਨ, 63% ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਮੁਕਤ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਸਿਰਫ 11% ਬਲਗੇਰੀਅਨ ਇਸ ਗੱਲ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਸਨ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1989 ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਈਆਂ। [60] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੀਵਨ ਦੀ ਔਸਤ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ (ਦਹਾਕੇ) ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਵਾਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਰਹੀ।[61]ਬੁਲਗਾਰੀਆ 2004 ਵਿੱਚ ਨਾਟੋ ਦਾ ਅਤੇ 2007 ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਬਣਿਆ। 2010 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ 181 ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 32ਵਾਂ (ਗ੍ਰੀਸ ਅਤੇ ਲਿਥੁਆਨੀਆ ਵਿਚਕਾਰ) ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਸ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (2015 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ), ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੀਡੀਆ ਆਉਟਲੈਟਸ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਏਜੰਡੇ ਵਾਲੇ ਵੱਡੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮਾਲਕਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਹਨ।[62] ਦੇਸ਼ ਦੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਸੱਤ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੋਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸਿਰਫ 15% ਬਲਗੇਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂਬਰਸ਼ਿਪ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ।[63]

Characters



Vasil Levski

Vasil Levski

Bulgarian Revolutionary

Khan Krum

Khan Krum

Khan of Bulgaria

Ferdinand I of Bulgaria

Ferdinand I of Bulgaria

Emperor of Bulgaria

Khan Asparuh

Khan Asparuh

Khan of Bulgaria

Todor Zhivkov

Todor Zhivkov

Bulgarian Communist Leader

Stefan Stambolov

Stefan Stambolov

Founders of Modern Bulgaria

Kaloyan of Bulgaria

Kaloyan of Bulgaria

Emperor of Bulgaria

Georgi Dimitrov

Georgi Dimitrov

Bulgarian Communist Politician

Peter I of Bulgaria

Peter I of Bulgaria

Emperor of Bulgaria

Simeon I the Great

Simeon I the Great

Ruler of First Bulgarian Empire

Hristo Botev

Hristo Botev

Bulgarian Revolutionary

Ivan Asen II

Ivan Asen II

Emperor of Bulgaria

Zhelyu Zhelev

Zhelyu Zhelev

President of Bulgaria

Footnotes



  1. Sale, Kirkpatrick (2006). After Eden: The evolution of human domination. Duke University Press. p. 48. ISBN 0822339382. Retrieved 11 November 2011.
  2. The Neolithic Dwellings Archived 2011-11-28 at the Wayback Machine at the Stara Zagora NeolithicDwellings Museum website
  3. Slavchev, Vladimir (2004-2005). Monuments of the final phase of Cultures Hamangia and Savia onthe territory of Bulgaria (PDF). Revista Pontica. Vol. 37-38. pp. 9-20. Archived (PDF) from theoriginal on 2011-07-18.
  4. Squires, Nick (31 October 2012). "Archaeologists find Europe's most prehistoric town". The DailyTelegraph. Archived from the original on 2022-01-12. Retrieved 1 November 2012.
  5. Vaysov, I. (2002). Атлас по история на Стария свят. Sofia. p. 14. (in Bulgarian)
  6. The Gumelnita Culture, Government of France. The Necropolis at Varna is an important site inunderstanding this culture.
  7. Grande, Lance (2009). Gems and gemstones: Timeless natural beauty of the mineral world. Chicago:The University of Chicago Press. p. 292. ISBN 978-0-226-30511-0. Retrieved 8 November 2011. Theoldest known gold jewelry in the world is from an archaeological site in Varna Necropolis,Bulgaria, and is over 6,000 years old (radiocarbon dated between 4,600BC and 4,200BC).
  8. Mallory, J.P. (1997). Ezero Culture. Encyclopedia of Indo-European Culture. Fitzroy Dearborn.
  9. Noorbergen, Rene (2004). Treasures of Lost Races. Teach Services Inc. p. 72. ISBN 1-57258-267-7.
  10. Joseph Roisman,Ian Worthington. "A companion to Ancient Macedonia" John Wiley & Sons, 2011. ISBN 978-1-4443-5163-7 pp 135-138, pp 343-345
  11. Rehm, Ellen (2010). "The Impact of the Achaemenids on Thrace: A Historical Review". In Nieling, Jens; Rehm, Ellen (eds.). Achaemenid Impact in the Black Sea: Communication of Powers. Black Sea Studies. Vol. 11. Aarhus University Press. p. 143. ISBN 978-8779344310.
  12. O hogain, Daithi (2002). The Celts: A History. Cork: The Collins Press. p. 50. ISBN 0-85115-923-0. Retrieved 8 November 2011.
  13. Koch, John T. (2006). Celtic culture: A historical encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. p. 156. ISBN 1-85109-440-7. Retrieved 8 November 2011.
  14. Haywood, John (2004). The Celts: Bronze Age to New Age. Pearson Education Limited. p. 28. ISBN 0-582-50578-X. Retrieved 11 November 2011.
  15. Nikola Theodossiev, "Celtic Settlement in North-Western Thrace during the Late Fourth and Third Centuries BC".
  16. The Cambridge Ancient History, Volume 3, Part 2: The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of the Near East, from the Eighth to the Sixth Centuries BC by John Boardman, I. E. S. Edwards, E. Sollberger, and N. G. L. Hammond, ISBN 0-521-22717-8, 1992, page 600.
  17. Thompson, E.A. (2009). The Visigoths in the Time of Ulfila. Ducksworth. ... Ulfila, the apostle of the Goths and the father of Germanic literature.
  18. "The Saint Athanasius Monastery of Chirpan, the oldest cloister in Europe" (in Bulgarian). Bulgarian National Radio. 22 June 2017. Retrieved 30 August 2018.
  19. Christianity and the Rhetoric of Empire: The Development of Christian Discourse, Averil Cameron, University of California Press, 1994, ISBN 0-520-08923-5, PP. 189-190.
  20. A history of the Greek language: from its origins to the present, Francisco Rodriguez Adrados, BRILL, 2005, ISBN 90-04-12835-2, p. 226.
  21. R.J. Crampton, A Concise History of Bulgaria, 1997, Cambridge University Press ISBN 0-521-56719-X
  22. Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Bulgaria: History: First Empire" . Encyclopedia Britannica. Vol. 4 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 780.
  23. Reign of Simeon I, Encyclopedia Britannica. Retrieved 4 December 2011. Quote: Under Simeon's successors Bulgaria was beset by internal dissension provoked by the spread of Bogomilism (a dualist religious sect) and by assaults from Magyars, Pechenegs, the Rus, and Byzantines.
  24. Leo Diaconus: Historia Archived 2011-05-10 at the Wayback Machine, Historical Resources on Kievan Rus. Retrieved 4 December 2011. Quote:Так в течение двух дней был завоеван и стал владением ромеев город Преслава. (in Russian)
  25. Chronicle of the Priest of Duklja, full translation in Russian. Vostlit - Eastern Literature Resources. Retrieved 4 December 2011. Quote: В то время пока Владимир был юношей и правил на престоле своего отца, вышеупомянутый Самуил собрал большое войско и прибыл в далматинские окраины, в землю короля Владимира. (in Russian)
  26. Pavlov, Plamen (2005). "Заговорите на "магистър Пресиан Българина"". Бунтари и авантюристи в Средновековна България. LiterNet. Retrieved 22 October 2011. И така, през пролетта на 1018 г. "партията на капитулацията" надделяла, а Василий II безпрепятствено влязъл в тогавашната българска столица Охрид. (in Bulgarian)
  27. Ivanov, L.. Essential History of Bulgaria in Seven Pages. Sofia, 2007.
  28. Barford, P. M. (2001). The Early Slavs. Ithaca, New York: Cornell University Press
  29. "Войните на цар Калоян (1197–1207 г.) (in Bulgarian)" (PDF). Archived (PDF) from the original on 2022-10-09.
  30. Ivanov, Lyubomir (2007). ESSENTIAL HISTORY OF BULGARIA IN SEVEN PAGES. Sofia: Bulgarian Academy of Sciences. p. 4. Retrieved 26 October 2011.
  31. The Golden Horde Archived 2011-09-16 at the Wayback Machine, Library of Congress Mongolia country study. Retrieved 4 December 2011.
  32. R.J. Crampton, A Concise History of Bulgaria, 1997, Cambridge University Press ISBN 0-521-56719-X
  33. Bojidar Dimitrov: Bulgaria Illustrated History. BORIANA Publishing House 2002, ISBN 954-500-044-9
  34. Kemal H. Karpat, Social Change and Politics in Turkey: A Structural-Historical Analysis, BRILL, 1973, ISBN 90-04-03817-5, pp. 36–39
  35. Crowe, John Henry Verinder (1911). "Russo-Turkish Wars" . In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. Vol. 23 (11th ed.). Cambridge University Press. pp. 931–936.
  36. San Stefano, Berlin, and Independence, Library of Congress Country Study. Retrieved 4 December 2011
  37. John Bell, "The Genesis of Agrarianism in Bulgaria," Balkan Studies, (1975) 16#2 pp 73–92
  38. Nedyalka Videva, and Stilian Yotov, "European Moral Values and their Reception in Bulgarian Education," Studies in East European Thought, March 2001, Vol. 53 Issue 1/2, pp 119–128
  39. Pundeff, Marin. "Bulgaria," in Joseph Held, ed. The Columbia History of Eastern Europe in the 20th Century (Columbia University Press, 1992) pp 65–118, 1992 pp 65–70
  40. Dillon, Emile Joseph (February 1920) [1920]. "XV". The Inside Story of the Peace Conference. Harper. ISBN 978-3-8424-7594-6. Retrieved 15 June 2009.
  41. Pundeff, Marin. "Bulgaria," in Joseph Held, ed. The Columbia History of Eastern Europe in the 20th Century (Columbia University Press, 1992) pp 65–118, 1992 pp 70–72
  42. Charles Jelavich and Barbara Jelavich, The Establishment of the Balkan National States, 1804–1920 (1977) pp 216–21, 289.
  43. Richard C. Hall, "Bulgaria in the First World War," Historian, (Summer 2011) 73#2 pp 300–315
  44. Charles Jelavich and Barbara Jelavich, The Establishment of the Balkan National States, 1804–1920 (1977) pp 289–90
  45. Gerard E. Silberstein, "The Serbian Campaign of 1915: Its Diplomatic Background," American Historical Review, October 1967, Vol. 73 Issue 1, pp 51–69 in JSTOR
  46. Tucker, Spencer C; Roberts, Priscilla Mary (2005). Encyclopedia of World War I. ABC-Clio. p. 273. ISBN 1-85109-420-2. OCLC 61247250.
  47. "THE GERMAN CAMPAIGN IN THE BALKANS (SPRING 1941): PART I". history.army.mil. Retrieved 2022-01-20.
  48. "Foreign Relations of the United States Diplomatic Papers, 1941, The British Commonwealth; The Near East and Africa, Volume III - Office of the Historian". history.state.gov. Retrieved 2022-01-20.
  49. "History of Bulgaria". bulgaria-embassy.org. Archived from the original on 2010-10-11.
  50. BULGARIA Archived 2011-09-26 at the Wayback Machine United States Holocaust Memorial Museum. 1 April 2010. Retrieved 14 April 2010.
  51. Pavlowitch, Stevan K. (2008). Hitler's new disorder: the Second World War in Yugoslavia. Columbia University Press. pp. 238–240. ISBN 978-0-231-70050-4.
  52. Великите битки и борби на българите след освобождението, Световна библиотека, София, 2007, стр.73–74.
  53. Valentino, Benjamin A (2005). Final solutions: mass killing and genocide in the twentieth century. Cornell University Press. pp. 91–151.
  54. "How communist Bulgaria became a leader in tech and sci-fi | Aeon Essays".
  55. William Marsteller. "The Economy". Bulgaria country study (Glenn E. Curtis, editor). Library of Congress Federal Research Division (June 1992)
  56. Domestic policy and its results, Library of Congress
  57. The Political Atmosphere in the 1970s, Library of Congress
  58. Bohlen, Celestine (1991-10-17). "Vote Gives Key Role to Ethnic Turks". The New York Times. 
  59. "1990 CIA World Factbook". Central Intelligence Agency. Retrieved 2010-02-07.
  60. Brunwasser, Matthew (November 11, 2009). "Bulgaria Still Stuck in Trauma of Transition". The New York Times.
  61. Разрушителният български преход, October 1, 2007, Le Monde diplomatique (Bulgarian edition)
  62. "Bulgaria". freedomhouse.org.
  63. Popkostadinova, Nikoleta (3 March 2014). "Angry Bulgarians feel EU membership has brought few benefits". EUobserver. Retrieved 5 March 2014.

References



Surveys

  • Chary, Frederick B. "Bulgaria (History)" in Richard Frucht, ed. Encyclopedia of Eastern Europe (Garland, 2000) pp 91–113.
  • Chary, Frederick B. The History of Bulgaria (The Greenwood Histories of the Modern Nations) (2011) excerpt and text search; complete text
  • Crampton, R.J. Bulgaria (Oxford History of Modern Europe) (1990) excerpt and text search; also complete text online
  • Crampton, R.J. A Concise History of Bulgaria (2005) excerpt and text search
  • Detrez, Raymond. Historical Dictionary of Bulgaria (2nd ed. 2006). lxiv + 638 pp. Maps, bibliography, appendix, chronology. ISBN 978-0-8108-4901-3.
  • Hristov, Hristo. History of Bulgaria [translated from the Bulgarian, Stefan Kostov ; editor, Dimiter Markovski]. Khristov, Khristo Angelov. 1985.
  • Jelavich, Barbara. History of the Balkans (1983)
  • Kossev, D., H. Hristov and D. Angelov; Short history of Bulgaria (1963).
  • Lampe, John R, and Marvin R. Jackson. Balkan Economic History, 1550–1950: From Imperial Borderlands to Developing Nations. 1982. online edition
  • Lampe, John R. The Bulgarian Economy in the 20th century. 1986.
  • MacDermott, Mercia; A History of Bulgaria, 1393–1885 (1962) online edition
  • Todorov, Nikolai. Short history of Bulgaria (1921)
  • Shared Pasts in Central and Southeast Europe, 17th-21st Centuries. Eds. G.Demeter, P. Peykovska. 2015


Pre 1939

  • Black, Cyril E. The Establishment of Constitutional Government in Bulgaria (Princeton University Press, 1943)
  • Constant, Stephen. Foxy Ferdinand, 1861–1948: Tsar of Bulgaria (1979)
  • Forbes, Nevill. Balkans: A history of Bulgaria, Serbia, Greece, Rumania, Turkey 1915.
  • Hall, Richard C. Bulgaria's Road to the First World War. Columbia University Press, 1996.
  • Hall, Richard C. War in the Balkans: An Encyclopedic History from the Fall of the Ottoman Empire to the Breakup of Yugoslavia (2014) excerpt
  • Jelavich, Charles, and Barbara Jelavich. The Establishment of the Balkan National States, 1804–1920 (1977)
  • Perry; Duncan M. Stefan Stambolov and the Emergence of Modern Bulgaria, 1870–1895 (1993) online edition
  • Pundeff, Marin. "Bulgaria," in Joseph Held, ed. The Columbia History of Eastern Europe in the 20th Century (Columbia University Press, 1992) pp 65–118
  • Runciman; Steven. A History of the First Bulgarian Empire (1930) online edition
  • Stavrianos, L.S. The Balkans Since 1453 (1958), major scholarly history; online free to borrow


1939–1989

  • Michael Bar-Zohar. Beyond Hitler's Grasp: The Heroic Rescue of Bulgaria's Jews
  • Alexenia Dimitrova. The Iron Fist: Inside the Bulgarian secret archives
  • Stephane Groueff. Crown of Thorns: The Reign of King Boris III of Bulgaria, 1918–1943
  • Pundeff, Marin. "Bulgaria," in Joseph Held, ed. The Columbia History of Eastern Europe in the 20th Century (Columbia University Press, 1992) pp 65–118
  • Tzvetan Todorov The Fragility of Goodness: Why Bulgaria's Jews Survived the Holocaust
  • Tzvetan Todorov. Voices from the Gulag: Life and Death in Communist Bulgaria


Historiography

  • Baeva, Iskra. "An Attempt to Revive Foreign Interest to Bulgarian History." Bulgarian Historical Review/Revue Bulgare d'Histoire 1-2 (2007): 266–268.
  • Birman, Mikhail. "Bulgarian Jewry and the Holocaust: History and Historiography," Shvut 2001, Vol. 10, pp 160–181.
  • Daskalova, Krassimira. "The politics of a discipline: women historians in twentieth century Bulgaria." Rivista internazionale di storia della storiografia 46 (2004): 171–187.
  • Daskalov, Roumen. "The Social History of Bulgaria: Topics and Approaches," East Central Europe, (2007) 34#1-2 pp 83–103, abstract
  • Daskalov, Roumen. Making of a Nation in the Balkans: Historiography of the Bulgarian Revival, (2004) 286pp.
  • Davidova, Evguenia. "A Centre in the Periphery: Merchants during the Ottoman period in Modern Bulgarian Historiography (1890s-1990s)." Journal of European Economic History (2002) 31#3 pp 663–86.
  • Grozdanova, Elena. "Bulgarian Ottoman Studies At The Turn Of Two Centuries: Continuity And Innovation," Etudes Balkaniques (2005) 41#3 PP 93–146. covers 1400 to 1922;
  • Hacisalihoglu, Mehmet. "The Ottoman Administration of Bulgaria and Macedonia During the 19th - 20th Centuries in Recent Turkish Historiography: Contributions, Deficiencies and Perspectives." Turkish Review of Balkan Studies (2006), Issue 11, pP 85–123; covers 1800 to 1920.
  • Meininger, Thomas A. "A Troubled Transition: Bulgarian Historiography, 1989–94," Contemporary European History, (1996) 5#1 pp 103–118
  • Mosely, Philip E. "The Post-War Historiography of Modern Bulgaria," Journal of Modern History, (1937) 9#3 pp 348–366; work done in 1920s and 1930s in JSTOR
  • Robarts, Andrew. "The Danube Vilayet And Bulgar-Turkish Compromise Proposal Of 1867 In Bulgarian Historiography," International Journal of Turkish Studies (2008) 14#1-2 pp 61–74.
  • Todorova, Maria. "Historiography of the countries of Eastern Europe: Bulgaria," American Historical Review, (1992) 97#4 pp 1105–1117 in JSTOR


Other

  • 12 Myths in Bulgarian History, by Bozhidar Dimitrov; Published by "KOM Foundation," Sofia, 2005.
  • The 7th Ancient Civilizations in Bulgaria (The Golden Prehistoric Civilization, Civilization of Thracians and Macedonians, Hellenistic Civilization, Roman [Empire] Civilization, Byzantine [Empire] Civilization, Bulgarian Civilization, Islamic Civilization), by Bozhidar Dimitrov; Published by "KOM Foundation," Sofia, 2005 (108 p.)
  • Fine, John V. A. Jr. (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century. Ann Arbor: University of Michigan Press. ISBN 0-472-08149-7.
  • Kazhdan, A. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York, Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.