Play button

1917 - 1923

ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬ



ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਦੌਰ ਸੀ ਜੋ ਸਾਬਕਾ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਦੋ ਇਨਕਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖੂਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਰੂਪ ਅਪਣਾਇਆ।ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਇਨਕਲਾਬਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵ-ਸੂਚਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ WWI ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1918 ਦੀ ਜਰਮਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ।ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਸਥਿਤੀ ਅਕਤੂਬਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਗਾਵਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਉਲਟਾ ਦਿੱਤਾ, ਇਸਦੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੇ।ਜਰਮਨ ਫੌਜੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸੋਵੀਅਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅਧਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ, ਸਰਵਉੱਚ ਗਵਰਨਿੰਗ ਪਾਰਟੀ ਵਜੋਂ, ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ, ਰੂਸੀ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਐਸਐਫਐਸਆਰ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।RSFSR ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਬਕਾ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਮਾਰਚ 1918 ਵਿੱਚ ਜਰਮਨੀ ਨਾਲ ਬ੍ਰੇਸਟ-ਲਿਟੋਵਸਕ ਦੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ਨਵੇਂ ਰਾਜ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਚੈਕਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਪੁਲਿਸ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਪੁਲਿਸ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੇਵਾ, "ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ" ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਲ ਆਤੰਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ, ਚਲਾਉਣ ਜਾਂ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ, ਸੁਚੇਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਮਾਡਲਾਂ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਰੂਸ ਇੱਕ ਖੂਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਭੜਕ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ "ਰੇਡਸ" (ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ) ਨੂੰ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਆਰਮੀ ਕਿਹਾ।ਵ੍ਹਾਈਟ ਆਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ: ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ, ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ, ਉਦਾਰਵਾਦੀ, ਅਤੇ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀਆਂ।ਇਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਲਿਓਨ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਨੇ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਮਿਲਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰੈੱਡ ਆਰਮੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ।ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਜੰਗ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਆਰਐਸਐਫਐਸਆਰ ਨੇ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ ਨਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰ ਗਣਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਵੀਅਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।ਆਰਐਸਐਫਐਸਆਰ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਰਮੇਨੀਆ , ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨ, ਬੇਲਾਰੂਸ, ਜਾਰਜੀਆ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸੁਤੰਤਰ ਗਣਰਾਜਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ।ਜੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਦਖਲ ਨੇ RSFSR ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਝੰਡੇ ਹੇਠ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਗਣਰਾਜਾਂ ਦੀ ਯੂਨੀਅਨ (USSR) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 1923 ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਦੌਰ ਦਾ ਅੰਤ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅੰਤ ਵਾਈਟ ਆਰਮੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਰੋਧੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਧੜਿਆਂ ਦੀ ਹਾਰ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਜੇਤੂ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰਗਠਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗੀ।
HistoryMaps Shop

ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਜਾਓ

1850 Jan 1

ਪ੍ਰੋਲੋਗ

Russia
ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਾਰਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ ਹੇਠਲੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਸਦੀਆਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਲਸ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤੀ ਕਿਸਾਨ 1861 ਵਿੱਚ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ ਸਨ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਰਾਜ ਨੂੰ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸੰਪਰਦਾਇਕ ਟੈਂਡਰ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਸਰਗੇਈ ਵਿੱਟੇ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਕਾਰਨ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਵਧ ਗਈ ਸੀ।ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੰਮ ਕੀਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ, ਵਧਦੀ ਕਿਸਾਨੀ ਗੜਬੜੀ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸਲ ਵਿਦਰੋਹ ਹੋਏ।ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰੀਬ ਕਿਸਾਨ ਕਿਸਾਨ ਸਨ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕੀ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਅਸਮਾਨਤਾ, 1.5% ਆਬਾਦੀ 25% ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮਾਲਕ ਸੀ।ਰੂਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ਹਿਰੀ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕਾਮਿਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਉੱਪਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ) ਲਈ ਮਾੜੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ।1890 ਅਤੇ 1910 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰਾਜਧਾਨੀ, ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ, ਦੀ ਆਬਾਦੀ 1,033,600 ਤੋਂ 1,905,600 ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ, ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਹੋਇਆ।ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵਾਂ 'ਪ੍ਰੋਲੇਤਾਰੀ' ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਕਿਸਾਨੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਹੜਤਾਲਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ।1904 ਦੇ ਇੱਕ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ 16 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹਰੇਕ ਅਪਾਰਟਮੈਂਟ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ, ਪ੍ਰਤੀ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਛੇ ਲੋਕ।ਇੱਥੇ ਪਾਣੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਾ ਬਣ ਗਏ ਸਨ।ਮਾੜੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ, ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੜਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵਿਗਾੜ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਦੇਰ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਰੂਸ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ।1914 ਤੱਕ, 40% ਰੂਸੀ ਕਾਮੇ 1,000+ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ (1901 ਵਿੱਚ 32%)।42% ਨੇ 100-1,000 ਵਰਕਰ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, 1-100 ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ 18% (US, 1914 ਵਿੱਚ, ਅੰਕੜੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 18, 47 ਅਤੇ 35 ਸਨ)।
ਵਧ ਰਿਹਾ ਵਿਰੋਧ
ਨਿਕੋਲਸ II ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1890 Jan 1

ਵਧ ਰਿਹਾ ਵਿਰੋਧ

Russia
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦਾ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਤੋਂ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸੀ।ਨਿਕੋਲਸ II ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਖਤ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ।ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਵੈ-ਸੰਜਮ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ, ਸਮਾਜਿਕ ਲੜੀ ਪ੍ਰਤੀ ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਫਰਜ਼ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦਿਖਾਉਣ।ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਾਲਤਾਂ ਦੇ ਸਾਮ੍ਹਣੇ ਆਰਾਮ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਪਾਦਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਾਏ ਗਏ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨਾਲੋਂ, ਨਿਕੋਲਸ II ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਤ ਅਤੇ ਅਚੱਲ ਪਿਤਾ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਸਕ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ।ਲਗਾਤਾਰ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰਕਾਰੀ ਫੈਸਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਬਲ ਸੀ।ਗਿਆਨ ਦੇ ਯੁੱਗ ਤੋਂ, ਰੂਸੀ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀਆਂ ਨੇ ਗਿਆਨ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ।ਇਹਨਾਂ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਉਦਾਰਵਾਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ, ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਅਤੇ ਅਰਾਜਕਤਾਵਾਦੀ ਵੀ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਵਧ ਰਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਲਹਿਰ ਨੇ ਰੋਮਾਨੋਵ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਖੁੱਲੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਇਲਿਚ ਉਲਯਾਨੋਵ
ਲੀਗ ਦੇ ਮੈਂਬਰ।ਸਟੈਂਡਿੰਗ (ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ): ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਮਲਚੇਨਕੋ, ਪੀ. ਜ਼ਪੋਰੋਜ਼ੇਟਸ, ਅਨਾਤੋਲੀ ਵੈਨੇਯੇਵ;ਬੈਠਣਾ (ਖੱਬੇ ਤੋਂ ਸੱਜੇ): ਵੀ. ਸਟਾਰਕੋਵ, ਗਲੇਬ ਕ੍ਰਜ਼ੀਜ਼ਾਨੋਵਸਕੀ, ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ, ਜੂਲੀਅਸ ਮਾਰਟੋਵ;1897 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1897 Feb 1

ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਇਲਿਚ ਉਲਯਾਨੋਵ

Siberia, Novaya Ulitsa, Shushe
1893 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਇਲਿਚ ਉਲਯਾਨੋਵ, ਜੋ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਚਲੇ ਗਏ।ਉੱਥੇ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬੈਰਿਸਟਰ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸੈੱਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਜੋ ਜਰਮਨੀ ਦੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਸੋਸ਼ਲ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ-ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਕਹਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਾਰਕਸਵਾਦ ਦਾ ਜਨਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।1894 ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਉਹ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਸਰਕਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਦਿਆਂ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਜਾਸੂਸਾਂ ਨੇ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਨੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਟਰੈਕਾਂ ਨੂੰ ਢੱਕ ਲਿਆ ਸੀ।ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਰੂਸੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ, ਆਪਣੇ ਸੋਸ਼ਲ-ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਅਤੇ ਲੇਬਰ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ;ਉਹ ਸਮੂਹ ਮੈਂਬਰਾਂ ਪਲੇਖਾਨੋਵ ਅਤੇ ਪਾਵੇਲ ਐਕਸਲਰੋਡ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।ਉਹ ਮਾਰਕਸ ਦੇ ਜਵਾਈ ਪਾਲ ਲਾਫਾਰਗ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਅਤੇ 1871 ਦੇ ਪੈਰਿਸ ਕਮਿਊਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਰਿਸ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਪ੍ਰੋਲੇਤਾਰੀ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਸਮਝਦਾ ਸੀ।ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਨਾਲ ਰੂਸ ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ, ਉਸਨੇ ਹੜਤਾਲੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਵੰਡਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।ਇੱਕ ਨਿਊਜ਼ ਸ਼ੀਟ, ਰਬੋਚੀ ਡੇਲੋ (ਵਰਕਰਜ਼ ਕਾਜ਼) ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ 40 ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ਧ੍ਰੋਹ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਫਰਵਰੀ 1897 ਵਿੱਚ, ਲੈਨਿਨ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਦੀ ਜਲਾਵਤਨੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ।ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਖਤਰਾ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ, ਉਸਨੂੰ ਸ਼ੁਸ਼ੇਨਸਕੋਏ, ਮਿਨੁਸਿੰਸਕੀ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ;ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਹੋਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਯੇਨੀਸੇਈ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਤੈਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਬਤਖਾਂ ਅਤੇ ਸਨਿੱਪਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਯਾਤਰਾਵਾਂ 'ਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਆਪਣੀ ਜਲਾਵਤਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੈਨਿਨ 1900 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਸਕੌਵ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ, ਇਸਕਰਾ (ਸਪਾਰਕ) ਲਈ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਰੂਸੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅੰਗ ਹੈ, ਜੋ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਸੋਸ਼ਲ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ (RSDLP) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਜੁਲਾਈ 1900 ਵਿੱਚ, ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਲਈ ਰੂਸ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ;ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉਹ ਦੂਜੇ ਰੂਸੀ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੋਰਸੀਅਰ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮਿਊਨਿਖ ਤੋਂ ਪੇਪਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ, ਜਿੱਥੇ ਲੈਨਿਨ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ।ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮਾਰਕਸਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸਕਰਾ ਨੂੰ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਤਸਕਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, 50 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਭੂਮੀਗਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਬਣ ਗਿਆ।
ਰੂਸੋ-ਜਾਪਾਨੀ ਯੁੱਧ
ਮੁਕਦੇਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1904 Feb 8 - 1905 Sep 5

ਰੂਸੋ-ਜਾਪਾਨੀ ਯੁੱਧ

Yellow Sea, China
ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਰੋਧੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ,ਜਾਪਾਨ ਨੇਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਮੰਚੂਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ।ਰੂਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 39ਵੇਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਨਿਰਪੱਖ ਬਫਰ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਮਝਿਆ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ।1904 ਵਿੱਚ ਗੱਲਬਾਤ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ 9 ਫਰਵਰੀ 1904 ਨੂੰ ਪੋਰਟ ਆਰਥਰ, ਚੀਨ ਵਿਖੇ ਰੂਸੀ ਪੂਰਬੀ ਫਲੀਟ ਉੱਤੇ ਅਚਾਨਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੂਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਹਾਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਸਮਰਾਟ ਨਿਕੋਲਸ II ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਰਿਹਾ ਕਿ ਰੂਸ ਅਜੇ ਵੀ ਜਿੱਤ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਲੜਦਾ ਹੈ;ਉਸਨੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲੜਾਈਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਿੱਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ, ਉਸਨੇ "ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸ਼ਾਂਤੀ" ਨੂੰ ਟਾਲ ਕੇ ਰੂਸ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।ਰੂਸ ਨੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਲਈ ਜਪਾਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਅਣਡਿੱਠ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਹੇਗ ਵਿਖੇ ਸਥਾਈ ਆਰਬਿਟਰੇਸ਼ਨ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਇਹ ਯੁੱਧ ਆਖਰਕਾਰ ਪੋਰਟਸਮਾਊਥ ਦੀ ਸੰਧੀ (5 ਸਤੰਬਰ 1905), ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਥੀਓਡੋਰ ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਦੁਆਰਾ ਵਿਚੋਲਗੀ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ।ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਰੀਖਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜਾਪਾਨ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵੱਕਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ।ਰੂਸ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਘਟਨਾ ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਹਾਰ ਹੋਈ, ਇੱਕ ਵਧ ਰਹੀ ਘਰੇਲੂ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਜੋ 1905 ਦੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਵੱਕਾਰ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
Play button
1905 Jan 22

ਖੂਨੀ ਐਤਵਾਰ

St Petersburg, Russia
ਖੂਨੀ ਸੰਡੇ ਐਤਵਾਰ, 22 ਜਨਵਰੀ 1905 ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੇ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਿੱਚ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਫਾਦਰ ਜਾਰਜੀ ਗੈਪਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨਿਹੱਥੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਗਾਰਡ ਦੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਪਟੀਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿੰਟਰ ਪੈਲੇਸ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਰੂਸ ਦਾ ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ IIਖੂਨੀ ਐਤਵਾਰ ਨੇ ਸਾਮਰਾਜੀ ਰੂਸ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜ਼ਾਰਵਾਦੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਨਤੀਜੇ ਕੱਢੇ: ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਜਨਤਕ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਭੜਕਾਇਆ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੜਤਾਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਜੋ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੱਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਗਈ।ਖੂਨੀ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਏ ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ 1905 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਰਗਰਮ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Play button
1905 Jan 22 - 1907 Jun 16

1905 ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ

Russia
1905 ਦੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 22 ਜਨਵਰੀ 1905 ਨੂੰ ਵਾਪਰਿਆ, ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਸਿਆਸੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਸੀ ਜੋ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ।ਜਨਤਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਜ਼ਾਰ, ਕੁਲੀਨ ਅਤੇ ਹਾਕਮ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੀ।ਇਸ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਹੜਤਾਲਾਂ, ਕਿਸਾਨ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਬਗਾਵਤ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।1905 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਸ-ਜਾਪਾਨੀ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਹਾਰ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਦੁਆਰਾ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਉਸੇ ਸਾਲ ਖਤਮ ਹੋਈ ਸੀ।ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਦੇ ਵਧਦੇ ਅਨੁਭਵ ਦੁਆਰਾ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਸਰਗੇਈ ਵਿੱਟੇ ਵਰਗੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਰੂਸ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਰੂਸ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਸਨ।1905 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਿੱਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਲਈ ਸੱਦੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਨਕਲਾਬੀ ਜੋ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨ ਜਾਂ ਤਾਂ ਜਲਾਵਤਨ ਜਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਸਨ ਜਦੋਂ ਇਹ ਵਾਪਰਿਆ ਸੀ।1905 ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਇਆ।ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਜ਼ਾਰਵਾਦੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਸਰ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਉੱਤੇ ਪਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਰੈਡੀਕਲ ਅਜੇ ਵੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਵਧ ਰਹੀ ਸੀ।ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ, ਜੋ ਖੁਦ ਇੱਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਹੇਗਾ ਕਿ 1905 ਦਾ ਇਨਕਲਾਬ "ਮਹਾਨ ਡਰੈਸ ਰਿਹਰਸਲ" ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ "1917 ਵਿੱਚ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਜਿੱਤ ਅਸੰਭਵ ਸੀ"।
ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ
ਇਲਿਆ ਰੇਪਿਨ (ਰੂਸੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ. ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ 17 ਅਕਤੂਬਰ 1905 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1905 Oct 30

ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ

Russia
ਜਨਤਕ ਦਬਾਅ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ II ਨੇ ਕੁਝ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੁਧਾਰ (ਅਰਥਾਤ ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ) ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ।ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ ਜੋ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਪੂਰਵ-ਸੂਚਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਗਲੇ ਸਾਲ 1906 ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਨੂੰ ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ II ਦੁਆਰਾ, ਸਰਗੇਈ ਵਿਟੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ, 30 ਅਕਤੂਬਰ 1905 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਵਾਬ ਵਜੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1905 ਦੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਈ। ਨਿਕੋਲਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗ੍ਰੈਂਡ ਡਿਊਕ ਨਿਕੋਲਸ ਨੇ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜੇ ਜ਼ਾਰ ਨੇ ਵਿਟ ਦੇ ਸੁਝਾਅ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦੇਵੇਗਾ।ਨਿਕੋਲਸ ਨੇ ਝਿਜਕਦੇ ਹੋਏ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ, ਅਤੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜੋ ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਡੂਮਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸੰਸਦ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਣਾ ਸੀ।ਆਪਣੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿਟੇ ਨੇ ਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ ਮੈਨੀਫੈਸਟੋ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਸਾਰੇ ਚਰਚਾਂ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਡੂਮਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸੰਸਦ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ, ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਨਿਕੋਲਸ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਸੀ।ਇਸਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸੀਮਤ ਸੀ ਅਤੇ ਨਿਕੋਲਸ ਨੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਡੂਮਾ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਉਹ ਅਕਸਰ ਕਰਦਾ ਸੀ.
ਰਾਸਪੁਟਿਨ
ਗ੍ਰਿਗੋਰੀ ਰਾਸਪੁਟਿਨ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1905 Nov 1

ਰਾਸਪੁਟਿਨ

Peterhof, Razvodnaya Ulitsa, S
ਰਸਪੁਤਿਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜ਼ਾਰ ਨਾਲ 1 ਨਵੰਬਰ 1905 ਨੂੰ ਪੀਟਰਹੋਫ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।ਜ਼ਾਰ ਨੇ ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਡਾਇਰੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ, ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰਾ ਨੇ "ਟੋਬੋਲਸਕ ਪ੍ਰਾਂਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਰੱਬ ਦੇ ਮਨੁੱਖ - ਗ੍ਰਿਗੋਰੀ ਨਾਲ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਸੀ"।ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਪੋਕਰੋਵਸਕੋਏ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ 1906 ਤੱਕ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਆਪਣੀ ਵਾਪਸੀ 'ਤੇ, ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਨੇ ਨਿਕੋਲਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ ਭੇਜਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਵਰਖੋਤੁਰੀਏ ਦੇ ਸਿਮਓਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ।ਉਹ 18 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਨਿਕੋਲਸ ਅਤੇ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰਾ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ, ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਰਸਪੁਤਿਨ ਕੋਲ ਅਲੈਕਸੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਚਮਤਕਾਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ: ਓਰਲੈਂਡੋ ਫਿਗੇਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਾਰੀਨਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਨਵੰਬਰ 1905 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ। , ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੋਸਫ਼ ਫੁਹਰਮਨ ਨੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਅਕਤੂਬਰ 1906 ਵਿੱਚ ਰਾਸਪੁਟਿਨ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਅਲੈਕਸੀ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਰਾਸਪੁਟਿਨ ਦੀਆਂ ਇਲਾਜ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਰੁਤਬਾ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।ਰਸਪੁਤਿਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ, ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਤੋਂ ਰਿਸ਼ਵਤ ਅਤੇ ਜਿਨਸੀ ਪੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਲਗਨ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਹਸਤੀ ਬਣ ਗਿਆ;ਉਸ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਧਾਰਮਿਕ ਧਰੋਹ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ 'ਤੇ ਜ਼ਾਰ 'ਤੇ ਬੇਲੋੜਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਦਾ ਸ਼ੱਕ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜ਼ਾਰੀਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੋਣ ਦੀ ਅਫਵਾਹ ਵੀ ਸੀ।
ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ I ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਟੈਨੇਨਬਰਗ ਵਿਖੇ ਰੂਸੀ ਕੈਦੀ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1914 Aug 1

ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ I ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

Central Europe
ਅਗਸਤ 1914 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਬਾਹਰੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਇਹ ਦੇਸ਼ਭਗਤੀ ਦੀ ਏਕਤਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਸਕੀ।ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਜੰਗ ਨਿਰਣਾਇਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਯੁੱਧ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਿਆ।ਰੂਸ ਦੀ ਜੰਗ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਤਬਾਹੀ ਸੀ;ਟੈਨਨਬਰਗ ਦੀ 1914 ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, 30,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੂਸੀ ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਅਤੇ 90,000 ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਰਮਨੀ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 12,000 ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।1915 ਦੀ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ, ਨਿਕੋਲਸ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਯੁੱਧ ਦੇ ਮੁੱਖ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਪਰ ਅਸਮਰੱਥ ਪਤਨੀ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰਾ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੰਚਾਰਜ ਛੱਡ ਕੇ, ਫੌਜ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਸੀ।ਸਾਮਰਾਜੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਅਯੋਗਤਾ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਗੋਰੀ ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਦੇ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਰਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।1915 ਵਿੱਚ, ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮੋੜ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਹਮਲੇ ਦਾ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਪੂਰਬੀ ਮੋਰਚੇ ਵੱਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।ਉੱਤਮ ਜਰਮਨ ਫੌਜ - ਬਿਹਤਰ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ, ਬਿਹਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ - ਗੈਰ-ਸਮਰੱਥ ਰੂਸੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਰੂਸੀਆਂ ਨੂੰ ਗੈਲੀਸੀਆ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ, ਨਾਲ ਹੀ ਗੋਰਲਿਸ-ਟਾਰਨੋਵ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਰੂਸੀ ਪੋਲੈਂਡ।ਅਕਤੂਬਰ 1916 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਰੂਸ 1,600,000 ਅਤੇ 1,800,000 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਆ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਵਾਧੂ 2,000,000 ਜੰਗੀ ਕੈਦੀ ਅਤੇ 1,000,000 ਲਾਪਤਾ ਸਨ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਕੁੱਲ ਲਗਭਗ 5,000,000 ਆਦਮੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ।ਇਹਨਾਂ ਹੈਰਾਨਕੁੰਨ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਨੇ ਬਗਾਵਤਾਂ ਅਤੇ ਬਗਾਵਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਜੋ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ।1916 ਵਿਚ, ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਾਲ ਭਾਈਚਾਰਕ ਸਾਂਝ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ।ਸਿਪਾਹੀ ਭੁੱਖੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜੁੱਤੀਆਂ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ।ਜਬਰਦਸਤ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨੇ ਮਨੋਬਲ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਹਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਫੌਜ ਕੋਲ ਰਾਈਫਲਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ (ਨਾਲ ਹੀ ਵਰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਭੋਜਨ) ਦੀ ਕਮੀ ਸੀ ਅਤੇ 1915 ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ, ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ ਸੈਨਿਕਾਂ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕੀਮਤੀ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਖਰਚਣਯੋਗ ਸਨ।ਜੰਗ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।1915 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਸਨ ਕਿ ਅਰਥਚਾਰੇ ਯੁੱਧ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਉੱਚੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਸਨ।ਮੁੱਖ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਨਾਜ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਸਨ।ਮਹਿੰਗਾਈ ਨੇ ਆਮਦਨ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਕਮੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।ਭੋਜਨ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਲਾਤ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਔਖੇ ਹੁੰਦੇ ਗਏ।ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਸੰਕਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਜੋ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਸਹਾਰਾ ਛੱਡਿਆ ਸੀ ਉਹ ਟੁੱਟਣ ਲੱਗਾ।ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਅਸੰਤੋਸ਼ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਰਾਜ ਡੂਮਾ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 1916 ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਲਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ, ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਤਬਾਹੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਕੜ ਲਵੇਗੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ।
ਰਾਸਪੁਟਿਨ ਦੀ ਹੱਤਿਆ
ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਗੋਲੀ ਦੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1916 Dec 30

ਰਾਸਪੁਟਿਨ ਦੀ ਹੱਤਿਆ

Moika Palace, Ulitsa Dekabrist
ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ I, ਸਾਮੰਤਵਾਦ ਦਾ ਵਿਘਨ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਖਲ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਆਰਥਿਕ ਪਤਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।ਕਈਆਂ ਨੇ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ ਅਤੇ ਰਾਸਪੁਟਿਨ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ।ਡੂਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਸਪਸ਼ਟ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਮੈਂਬਰ, ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਰੀਸ਼ਕੇਵਿਚ, ਨੇ ਨਵੰਬਰ 1916 ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜ਼ਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀ "ਮੈਰੀਓਨੇਟਸ, ਮੈਰੀਓਨੇਟਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਾਗੇ ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰਾ ਫਿਓਡੋਰੋਵਨਾ - ਦੀ ਦੁਸ਼ਟ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੁਆਰਾ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਲਏ ਗਏ ਸਨ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਜ਼ਾਰੀਨਾ… ਜੋ ਰੂਸੀ ਸਿੰਘਾਸਣ 'ਤੇ ਜਰਮਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪਰਦੇਸੀ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਪ੍ਰਿੰਸ ਫੇਲਿਕਸ ਯੂਸੁਪੋਵ, ਗ੍ਰੈਂਡ ਡਿਊਕ ਦਮਿਤਰੀ ਪਾਵਲੋਵਿਚ, ਅਤੇ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਰੀਸ਼ਕੇਵਿਚ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਅਹਿਲਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜ਼ਾਰੀਨਾ ਉੱਤੇ ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਾਇਆ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ।30 ਦਸੰਬਰ, 1916 ਨੂੰ, ਰਾਸਪੁਤਿਨ ਦੀ ਸਵੇਰੇ ਫੇਲਿਕਸ ਯੂਸੁਪੋਵ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਉਸ ਦੀ ਤਿੰਨ ਗੋਲੀਆਂ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਉਸ ਦੇ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਲੱਗੀ ਗੋਲੀ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨਿਸ਼ਚਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਕਾਫ਼ੀ ਅਟਕਲਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਡਗਲਸ ਸਮਿਥ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਅਸਲ ਵਿੱਚ 17 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਯੂਸੁਪੋਵ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਹ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇਗਾ"।
1917
ਫਰਵਰੀornament
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ
ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਪੈਟਰੋਗਰਾਡ, ਰੂਸ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Mar 8 10:00

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ

St Petersburg, Russia
8 ਮਾਰਚ, 1917 ਨੂੰ, ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਵਿੱਚ, ਮਹਿਲਾ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕਾਮਿਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ "ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ" - ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਜ਼ਜ਼ਾਰਵਾਦ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।ਇਹ ਫਰਵਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੂਜੀ ਰੂਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨੇਤਾ ਲਿਓਨ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, "8 ਮਾਰਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਸੀ ਅਤੇ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਕਲਪਨਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ 'ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ' ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰੇਗਾ। ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਇੱਕ ਤਾਰੀਖ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ। ਪਰ ਸਵੇਰੇ ਸ. ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹੁਕਮਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕਾਮਿਆਂ ਨੇ ਕਈ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹੜਤਾਲ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਮੰਗਣ ਲਈ ਡੈਲੀਗੇਟ ਭੇਜੇ… ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮੂਹਿਕ ਹੜਤਾਲ ਹੋਈ… ਸਾਰੇ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਆ ਗਏ।”ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ, ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ II ਨੇ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ।
Play button
1917 Mar 8 10:01 - Mar 16

ਫਰਵਰੀ ਇਨਕਲਾਬ

St Petersburg, Russia
ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ (ਅਜੋਕੇ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ) ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਾਪਰੀਆਂ, ਜਿੱਥੇ 8 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਭੋਜਨ ਰਾਸ਼ਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਜਨਤਕ ਵਿਰੋਧਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ। ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ II ਨੇ ਤਿਆਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਰੋਮਨੋਵ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ। ਵੰਸ਼ਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ।ਪ੍ਰਿੰਸ ਜਾਰਜੀ ਲਵੋਵ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਰੂਸੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰੂਸ ਦੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ।ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਗਭਗ ਅੱਠ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਦੀਆਂ ਆਖ਼ਰੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਫ਼ੌਜਾਂ, ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਜੈਂਡਰਮੇਸ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਫਰਵਰੀ 1917 ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ 1,300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਡੂੰਘੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ ਨਾਲ ਦੋਹਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਈ।ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੈਂਕੜੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖੀ ਬਣ ਗਿਆ।ਉਹ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਫੌਰੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਰੂਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਵਧੇਰੇ ਗੈਰ-ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਲੈਨਿਨ ਜਲਾਵਤਨੀ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ
ਲੈਨਿਨ ਪੈਟਰੋਗਰਾਡ ਪਹੁੰਚਿਆ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Apr 1

ਲੈਨਿਨ ਜਲਾਵਤਨੀ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ

St Petersburg, Russia
ਜ਼ਾਰ ਨਿਕੋਲਸ II ਦੇ ਤਿਆਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਜ ਡੂਮਾ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲੈ ਲਿਆ, ਰੂਸੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਰੂਸੀ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।ਜਦੋਂ ਲੈਨਿਨ ਨੂੰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੇਸ ਤੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਹੋਰ ਅਸਹਿਮਤਾਂ ਨਾਲ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ।ਉਸਨੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਭਾਰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਰੂਸ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਪਾਇਆ ਕਿ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਸਤਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਸਨੇ ਜਰਮਨੀ ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਸਤੇ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦੂਜੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੂਸ ਉਦੋਂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸੀ।ਇਹ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਹ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਆਪਣੇ ਰੂਸੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਲਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਰਮਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 32 ਰੂਸੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਰਾਹੀਂ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨ ਇੱਕ ਕਵਰ ਸਟੋਰੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਕਿ ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਜਰਮਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚੋਂ ਸੀਲਬੰਦ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਸੀਲਬੰਦ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਫਰੈਂਕਫਰਟ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਸਮੂਹ ਨੇ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਤੋਂ ਸਾਸਨੀਟਜ਼ ਤੱਕ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ, ਫੈਰੀ ਰਾਹੀਂ ਟਰੇਲਬੋਰਗ, ਸਵੀਡਨ, ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਹਾਪਰਾਂਡਾ-ਟੋਰਨੀਓ ਬਾਰਡਰ ਕ੍ਰਾਸਿੰਗ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੇਲਸਿੰਕੀ ਤੱਕ ਭੇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਲਈ ਅੰਤਿਮ ਰੇਲਗੱਡੀ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ।ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਗਰਾਡ ਦੇ ਫਿਨਲੈਂਡ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ, ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹਾਂਦੀਪ-ਵਿਆਪੀ ਯੂਰਪੀ ਪ੍ਰੋਲੇਤਾਰੀ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।ਅਗਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ, ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਮੇਨਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ "ਅਪ੍ਰੈਲ ਥੀਸਿਸ" ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਨੇ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਲਿਖੀ ਸੀ।
ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨ
ਪੈਟ੍ਰੋਗਰਾਡ (ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ), 4 ਜੁਲਾਈ, 1917 ਦੁਪਹਿਰ 2 ਵਜੇ।ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਸ਼ੀਨ ਗਨ ਨਾਲ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਨੇਵਸਕੀ ਪ੍ਰੋਸਪੈਕਟ 'ਤੇ ਸੜਕ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Apr 16 - Apr 20

ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨ

St Petersburg, Russia
ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨ 16-20 ਜੁਲਾਈ 1917 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਰੂਸ ਦੇ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਦੌਰ ਸੀ। ਇਹ ਰੂਸੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੱਗੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ, ਮਲਾਹਾਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਕਾਮਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਵੈ-ਚਾਲਤ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫਰਵਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਸਨ।ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਿਆਂਦੀ ਹਿੰਸਾ ਲਈ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਪਾਰਟੀ 'ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ, ਪਾਰਟੀ ਖਿੰਡ ਗਈ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਫਿਨਲੈਂਡ ਭੱਜ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਿਓਨ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀ।ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਸਨ।
ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਮਾਮਲਾ
1 ਜੁਲਾਈ 1917 ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਜਨਰਲ ਲਾਵਰ ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਦਾ ਉਸਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Aug 27 - Aug 30

ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਮਾਮਲਾ

St Petersburg, Russia
ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਮਾਮਲਾ, ਜਾਂ ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਪੁਟਸ਼, ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ-ਇਨ-ਚੀਫ, ਜਨਰਲ ਲਾਵਰ ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਦੁਆਰਾ 27-30 ਅਗਸਤ 1917 ਤੱਕ, ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਰੂਸੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਤਖਤਾਪਲਟ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੇ ਡਿਪਟੀਜ਼ ਦਾ ਪੈਟਰੋਗਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ।ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਮਾਮਲੇ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਪਾਰਟੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਮਰਥਨ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੁਨਰ ਸੁਰਜੀਤੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ।ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਨੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਉੱਤੇ ਜਰਮਨਾਂ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਫਿਨਲੈਂਡ ਭੱਜ ਗਿਆ ਸੀ।ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਦੀ ਪੈਟ੍ਰੋਗਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਮਿਲਟਰੀ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁੜ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਹੋਣ ਅਤੇ ਲਿਓਨ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਸਮੇਤ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਹੋਈ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਦੀਆਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਫਲ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਮਾਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਦੁਆਰਾ ਸੱਤਾ ਹਥਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ।ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਨੇ ਸੱਤਾ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਜਿਸ ਦਾ ਕੋਰਨੀਲੋਵ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਦੀ ਹੋਂਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ।ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਾਕਤ ਸਨ ਜੋ ਲੈਨਿਨ ਦੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।
ਲੈਨਿਨ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Oct 20

ਲੈਨਿਨ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ

St Petersburg, Russia
ਫਿਨਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ, ਅਖਬਾਰਾਂ ਦੇ ਲੇਖ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਫ਼ਰਮਾਨ ਲਿਖਦਾ ਰਿਹਾ।ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ, ਉਹ ਪੈਟ੍ਰੋਗਰਾਡ (ਮੌਜੂਦਾ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ) ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ, ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸੀ ਕਿ ਵੱਧ ਰਹੇ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸ਼ਹਿਰ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕੋਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਦੂਜਾ ਮੌਕਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਏ, ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਉਲਟਾਉਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਲੈਨਿਨ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲਣਾ ਸੇਂਟ ਪੀਟਰਸਬਰਗ ਅਤੇ ਮਾਸਕੋ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਪੈਰੇਥੈਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਕਿਹੜਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਠਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਮਾਸਕੋ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਠ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਇੱਕ ਮਤਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਅਕਤੂਬਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਤਾ 10-2 (ਲੇਵ ਕਾਮੇਨੇਵ ਅਤੇ ਗ੍ਰਿਗੋਰੀ ਜ਼ਿਨੋਵੀਵ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤੀ) ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
1917 - 1922
ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਏਕੀਕਰਨornament
Play button
1917 Nov 7

ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ

St Petersburg, Russia
23 ਅਕਤੂਬਰ 1917 ਨੂੰ, ਟਰਾਟਸਕੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪੈਟ੍ਰੋਗਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ ਨੇ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਵਿਦਰੋਹ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੋਟ ਦਿੱਤੀ।6 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨਕਲਾਬ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ;ਮਾਮੂਲੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ।ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਮਲਾਹਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਬੇੜਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਿਦਰੋਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿਪਾਹੀ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਉੱਠੇ।ਮਿਲਟਰੀ-ਇਨਕਲਾਬੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਰੈਡ ਗਾਰਡਜ਼ ਬਲਾਂ ਨੇ 7 ਨਵੰਬਰ, 1917 ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵਿੰਟਰ ਪੈਲੇਸ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇੱਕ ਅੰਤਮ ਹਮਲਾ - 3,000 ਕੈਡਿਟਾਂ, ਅਫਸਰਾਂ, ਕਾਸੈਕਸਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ - ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਵਿਰੋਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਕੀਤੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤੋਪਖਾਨੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕੇ ਸਨ ਸ਼ਾਮ 6:15 ਵਜੇ, ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੇ ਕੈਡਿਟਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਤੋਪਖਾਨੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।ਰਾਤ 8:00 ਵਜੇ, 200 ਕਾਸੈਕਸ ਪੈਲੇਸ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਬੈਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਹਿਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਬਹਿਸ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਲਈ ਅਲਟੀਮੇਟਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।ਵਰਕਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਆਖਰੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਨਾਲ ਕੈਬਨਿਟ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ।ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਰਾਤ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਨੇ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰ ਗਏ।ਰਾਤ 9:45 ਵਜੇ, ਕਰੂਜ਼ਰ ਅਰੋਰਾ ਨੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਖਾਲੀ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ।ਕੁਝ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਰਾਤ 10:25 ਵਜੇ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਅਤੇ 3 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਦਾਖਲਾ ਹੋਇਆ।26 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 2:10 ਵਜੇ ਤੱਕ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।ਕੈਡਿਟਾਂ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਬਟਾਲੀਅਨ ਦੇ 140 ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਨੇ 40,000 ਤਕੜੀ ਹਮਲਾਵਰ ਫੋਰਸ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਸਾਰੀ ਇਮਾਰਤ ਵਿਚ ਛੁੱਟ-ਭੱਜੀ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਕੈਬਨਿਟ ਨੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਪੀਟਰ ਅਤੇ ਪਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਕੈਦ ਹੋ ਗਏ।ਇਕਲੌਤਾ ਮੈਂਬਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਉਹ ਖੁਦ ਕੇਰੇਨਸਕੀ ਸੀ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਹਿਲ ਛੱਡ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਸੋਵੀਅਤ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ, ਗੈਰੀਸਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਲੇਤਾਰੀ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ, ਸੋਵੀਅਤਾਂ ਦੀ ਦੂਜੀ ਆਲ ਰਸ਼ੀਅਨ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਆਪਣਾ ਉਦਘਾਟਨ ਸੈਸ਼ਨ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਨੇ ਵਿਰੋਧੀ ਮੇਨਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ (SR) ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਰੂਸੀ ਸਿਵਲ ਯੁੱਧ
ਦੱਖਣੀ ਰੂਸ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀ-ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ ਵਾਲੰਟੀਅਰ ਆਰਮੀ, ਜਨਵਰੀ 1918 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Nov 8 - 1923 Jun 16

ਰੂਸੀ ਸਿਵਲ ਯੁੱਧ

Russia
ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ , ਜੋ ਅਕਤੂਬਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ 1918 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰੁਝਾਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਹੋਏ ਸਨ।ਇਹ ਜੰਗ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੈੱਡ ਆਰਮੀ ("ਰੈੱਡ") ਵਿਚਕਾਰ ਲੜੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਘੱਟਗਿਣਤੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿਦਰੋਹੀ, ਅਤੇ "ਗੋਰਿਆਂ" - ਫੌਜੀ ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਕੋਸਾਕ, "ਬੁਰਜੂਆਜ਼ੀ", ਅਤੇ ਦੂਰ ਸੱਜੇ ਪੱਖੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੂਹ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। , ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਨੂੰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਥਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਢਹਿ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੋਵੀਅਤ (ਸਪੱਸ਼ਟ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਦਬਦਬਾ ਅਧੀਨ) ਨੂੰ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਖ਼ਤ ਪੁਨਰਗਠਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।ਗੋਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ , ਫਰਾਂਸ , ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੈੱਡਾਂ ਕੋਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮਰਥਨ ਸੀ, ਜੋ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ, ਬਾਹਰੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਵਿਰੋਧੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਢਿੱਲੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਆਖਰਕਾਰ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਟਰੋਗਰਾਡ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ, ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ।ਉਹ ਆਖਰਕਾਰ ਵਲਾਦੀਵੋਸਤੋਕ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਸਾਇਬੇਰੀਅਨ ਰੂਸੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ, ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਬਜ਼ਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ, ਵ੍ਹਾਈਟ ਆਰਮੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਆਖ਼ਰੀ ਖੇਤਰ, ਅਯਾਨੋ-ਮੇਸਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਸਿੱਧੇ ਵਲਾਦੀਵੋਸਤੋਕ ਵਾਲੇ ਕ੍ਰਾਈ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ, ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਜਨਰਲ ਅਨਾਤੋਲੀ ਪੇਪੇਲਯੇਵ ਨੇ 1923 ਵਿੱਚ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
1917 ਰੂਸੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ
ਟੌਰੀਡ ਪੈਲੇਸ ਜਿੱਥੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਬੁਲਾਈ ਗਈ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Nov 25

1917 ਰੂਸੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਚੋਣ

Russia
ਰੂਸੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 25 ਨਵੰਬਰ 1917 ਨੂੰ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਪਿਕ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਪੋਲਿੰਗ ਹੋਈ ਸੀ, ਲਗਭਗ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਜੋ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣੀਆਂ ਸਨ, ਫਰਵਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਸੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀਆਂ ਆਜ਼ਾਦ ਚੋਣਾਂ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਵਿਕਲਪਿਕ ਨਤੀਜੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਜੇਤੂ ਸਨ, ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਵੋਟਾਂ ਵੀ ਲੈ ਲਈਆਂ ਸਨ।ਫਿਰ ਵੀ, ਸਮਾਜਵਾਦੀ-ਇਨਕਲਾਬੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੇਂਡੂ ਕਿਸਾਨੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਬਲ 'ਤੇ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਕੇ (ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬਹੁਮਤ ਨਹੀਂ ਜਿੱਤਿਆ) ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਇੱਕ ਮੁੱਦੇ ਦੇ ਵੋਟਰ ਸਨ, ਉਹ ਮੁੱਦਾ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰ ਦਾ ਸੀ। .ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭੰਗ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਗਲੇ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲਈ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਆਖਰਕਾਰ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਇਕ-ਪਾਰਟੀ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਰੂਸ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਇਆ
15 ਦਸੰਬਰ 1917 ਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਜੰਗਬੰਦੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Mar 3

ਰੂਸ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਇਆ

Litovsk, Belarus
ਬ੍ਰੇਸਟ-ਲਿਟੋਵਸਕ ਦੀ ਸੰਧੀ 3 ਮਾਰਚ 1918 ਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ( ਜਰਮਨੀ , ਆਸਟ੍ਰੀਆ-ਹੰਗਰੀ, ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਅਤੇ ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ) ਵਿਚਕਾਰ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਵੱਖਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਸੰਧੀ ਰੂਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਰ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਸੰਧੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਸੋਵੀਅਤ ਰੂਸ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਮਰਾਜੀ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵਚਨਬੱਧਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਗਿਆਰਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਏ।ਸੰਧੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਰੂਸ ਨੇ ਸਾਰਾ ਯੂਕਰੇਨ ਅਤੇ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬਾਲਟਿਕ ਗਣਰਾਜਾਂ ਲਿਥੁਆਨੀਆ, ਲਾਤਵੀਆ ਅਤੇ ਐਸਟੋਨੀਆ ( ਰਸ਼ੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਖੌਤੀ ਬਾਲਟਿਕ ਗਵਰਨੋਰੇਟਸ) ਨੂੰ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਖੇਤਰ ਜਰਮਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਜਰਮਨ ਵਾਸਲ ਰਾਜ ਬਣ ਗਏ। ਰਾਜਕੁਮਾਰਰੂਸ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕਾਕੇਸ਼ਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੂਬੇ ਕਾਰਸ ਨੂੰ ਵੀ ਓਟੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ।ਸੰਧੀ ਨੂੰ 11 ਨਵੰਬਰ 1918 ਦੇ ਆਰਮਿਸਟਿਸ ਦੁਆਰਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਜਰਮਨੀ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਨੇ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 1917 ਦੀਆਂ ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ (1917-1922) ਨਾਲ ਲੜ ਰਹੇ ਸਨ, ਪੋਲੈਂਡ , ਬੇਲਾਰੂਸ, ਯੂਕਰੇਨ , ਫਿਨਲੈਂਡ, ਐਸਟੋਨੀਆ, ਲਾਤਵੀਆ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ। , ਅਤੇ ਲਿਥੁਆਨੀਆ।
ਰੋਮਾਨੋਵ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਫਾਂਸੀ
ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਘੜੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ: ਰੋਮਾਨੋਵ ਪਰਿਵਾਰ, ਇਵਾਨ ਖਰੀਤੋਨੋਵ, ਅਲੈਕਸੀ ਟ੍ਰੱਪ, ਅੰਨਾ ਡੇਮੀਡੋਵਾ, ਅਤੇ ਯੂਜੀਨ ਬੋਟਕਿਨ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Jul 16

ਰੋਮਾਨੋਵ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਫਾਂਸੀ

Yekaterinburg, Russia
1917 ਵਿੱਚ ਫਰਵਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੇ ਬਾਅਦ ਟੋਬੋਲਸਕ, ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਮਾਨੋਵ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨੌਕਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਪੈਲੇਸ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲਾ ਯੂਰਲ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਯੇਕਾਟੇਰਿਨਬਰਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਇਆ ਗਿਆ।16-17 ਜੁਲਾਈ 1918 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ, ਯੇਕਾਟੇਰਿਨਬਰਗ ਵਿੱਚ ਯੂਰਲ ਖੇਤਰੀ ਸੋਵੀਅਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ 'ਤੇ ਯਾਕੋਵ ਯੂਰੋਵਸਕੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜੀ ਰੋਮਾਨੋਵ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਬਹੁਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਯਾਕੋਵ ਸਵੇਰਡਲੋਵ, ਜੋ ਚੱਲ ਰਹੇ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਚੈਕੋਸਲੋਵਾਕ ਫੌਜ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਬਚਾਅ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਲਿਓਨ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਦੀ ਡਾਇਰੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹਵਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।2011 ਦੀ ਇੱਕ ਜਾਂਚ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ, ਸੋਵੀਅਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਪੁਰਾਲੇਖਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੋਈ ਲਿਖਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੈਨਿਨ ਜਾਂ ਸਵੈਰਡਲੋਵ ਨੇ ਫਾਂਸੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ;ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਤਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।ਹੋਰ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸੋਵੀਅਤ ਸਰਕਾਰ ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਦੇ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰੋਮਾਨੋਵ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ-ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਤੇ ਅਰਾਜਕਤਾਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਸਥਾਨਕ ਉਰਲ ਸੋਵੀਅਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ 'ਤੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਚੈਕੋਸਲੋਵਾਕ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਕਾਰਨ.
ਲਾਲ ਦਹਿਸ਼ਤ
ਮੋਇਸੇਈ ਉਰਿਤਸਕੀ ਦੀ ਕਬਰ 'ਤੇ ਗਾਰਡ.ਪੈਟ੍ਰੋਗਰਾਡ.ਬੈਨਰ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ: "ਬੁਰਜੂਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਦਦਗਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ। ਲਾਲ ਆਤੰਕ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ।" ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Aug 1 - 1922 Feb

ਲਾਲ ਦਹਿਸ਼ਤ

Russia
ਰੈੱਡ ਟੈਰਰ ਸਿਆਸੀ ਦਮਨ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸੀ ਜੋ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੇਕਾ ਦੁਆਰਾ, ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਗੁਪਤ ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਇਹ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਸਤ 1918 ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1922 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ। ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਲੈਨਿਨ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਗ੍ਰਾਡ ਚੇਕਾ ਦੇ ਨੇਤਾ ਮੋਈਸੀ ਉਰਿਤਸਕੀ 'ਤੇ ਹੱਤਿਆ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, ਜਿਸਦਾ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਸਫਲ ਰਿਹਾ, ਰੈੱਡ ਟੈਰਰ ਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਰਾਜ 'ਤੇ ਮਾਡਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਸਹਿਮਤੀ, ਵਿਰੋਧ, ਅਤੇ ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਲਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਵਧੇਰੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ (1917-1922) ਦੌਰਾਨ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਮਨ ਲਈ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਈਟ ਆਰਮੀ (ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀ ਰੂਸੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰੂਸੀ ਸਮੂਹ) ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚਿੱਟੇ ਆਤੰਕ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। , ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਸਮੇਤ।ਬੋਲਸ਼ੇਵਿਕ ਦਮਨ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਖਿਆ ਲਈ ਅਨੁਮਾਨ ਸੰਖਿਆ ਅਤੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਹਨ।ਇੱਕ ਸਰੋਤ ਦਸੰਬਰ 1917 ਤੋਂ ਫਰਵਰੀ 1922 ਤੱਕ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 28,000 ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਰੈੱਡ ਟੈਰਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 10,000 ਹੈ।ਪੂਰੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਅੰਦਾਜ਼ੇ 50,000 ਤੋਂ ਘੱਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 140,000 ਅਤੇ 200,000 ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਹਨ।ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਲਗਭਗ 100,000 ਦੱਸੀ ਹੈ।
ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ
ਬੋਰਿਸ ਕੁਸਟੋਡੀਏਵ ਦੁਆਰਾ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕ, 1920 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1919 Mar 2

ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ

Russia
ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ (ਕੋਮਿਨਟਰਨ), ਜਿਸ ਨੂੰ ਥਰਡ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਸੋਵੀਅਤ-ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਸਥਾ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1919 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀ ਸੀ।ਕੋਮਿਨਟਰਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ "ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਰਜੂਆਜ਼ੀ ਦਾ ਤਖਤਾ ਪਲਟਣ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨ ਪੜਾਅ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੋਵੀਅਤ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਉਪਲਬਧ ਸਾਧਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਘਰਸ਼" ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ।ਕੋਮਿਨਟਰਨ ਦੂਜੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਦੇ 1916 ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ।ਕੋਮਿਨਟਰਨ ਨੇ 1919 ਅਤੇ 1935 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਵਿਸ਼ਵ ਕਾਂਗਰਸਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਇਸਨੇ ਆਪਣੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਕਮੇਟੀ ਦੇ 13 ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਲੇਨਮਜ਼ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਵੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਦਾ ਕੰਮ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਾਂਗਰਸਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸੀ।ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਜੋਸਫ਼ ਸਟਾਲਿਨ ਨੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ 1943 ਵਿੱਚ ਕੋਮਿਨਟਰਨ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਇਹ 1947 ਵਿੱਚ ਕੋਮਿਨਫਾਰਮ ਦੁਆਰਾ ਸਫਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਨਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1921 Jan 1

ਨਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ

Russia
1921 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਨੇੜੇ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਲੈਨਿਨ ਨੇ ਨਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ (ਐਨਈਪੀ) ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਕੀਤਾ, ਰਾਜ ਪੂੰਜੀਵਾਦ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਜਿਸ ਨੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।NEP ਨੇ "ਯੁੱਧ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ" ਨਾਮਕ ਤੀਬਰ ਰਾਸ਼ਨਿੰਗ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਦੌਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਮਾਰਕੀਟ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਬਾਲਸ਼ਵਿਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ, ਯੂਰਪ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛੜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਸਮਾਜਵਾਦ ਨੂੰ ਅਮਲੀ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੱਕ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਵਰਗੇ ਵਧੇਰੇ ਉੱਨਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।NEP ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਮਾਰਕੀਟ-ਮੁਖੀ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀ (1918 ਤੋਂ 1922 ਦੇ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮਝੀ ਗਈ) ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ 1915 ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੀੜਤ ਸੀ। ਸੋਵੀਅਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਨੂੰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ (ਸਥਾਪਿਤ 1918 ਤੋਂ 1921 ਦੇ ਯੁੱਧ ਸਾਮਵਾਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ) ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਰਤ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਨਿੱਜੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਬਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਜ ਵੱਡੇ ਉਦਯੋਗਾਂ, ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ।
1921-1922 ਦਾ ਰੂਸੀ ਕਾਲ
1922 ਵਿੱਚ ਭੁੱਖੇ ਮਰ ਰਹੇ ਬੱਚੇ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1921 Apr 1 - 1918

1921-1922 ਦਾ ਰੂਸੀ ਕਾਲ

Russia
1921-1922 ਦਾ ਰੂਸੀ ਕਾਲ ਰੂਸੀ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘੀ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਕਾਲ ਸੀ ਜੋ 1921 ਦੀ ਬਸੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 1922 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ। ਕਾਲ ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਰਥਿਕ ਗੜਬੜੀ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੋਇਆ। , ਜੰਗੀ ਕਮਿਊਨਿਜ਼ਮ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਨੀਤੀ (ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ prodrazvyorstka), ਰੇਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਧ ਗਈ ਜੋ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵੰਡ ਸਕੇ।ਇਸ ਅਕਾਲ ਨੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 5 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੋਲਗਾ ਅਤੇ ਉਰਲ ਨਦੀ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਨਰਭਾਈ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ।ਭੁੱਖ ਇੰਨੀ ਤੀਬਰ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਜ-ਅਨਾਜ ਬੀਜਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖਾਧਾ ਜਾਵੇਗਾ.ਇੱਕ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ, ਰਾਹਤ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਰੇਲਮਾਰਗ ਦੇ ਸਟਾਫ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦੇਣਾ ਪਿਆ।
ਯੂਐਸਐਸਆਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ
ਲੈਨਿਨ, ਟ੍ਰਾਟਸਕੀ ਅਤੇ ਕਾਮੇਨੇਵ ਅਕਤੂਬਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਦੂਜੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1922 Dec 30

ਯੂਐਸਐਸਆਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ

Russia
30 ਦਸੰਬਰ 1922 ਨੂੰ, ਰੂਸੀ SFSR ਸੋਵੀਅਤ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਗਣਰਾਜ ਸੰਘ (USSR) ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰੂਸੀ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਲੈਨਿਨ ਨੂੰ ਨੇਤਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।9 ਮਾਰਚ 1923 ਨੂੰ, ਲੈਨਿਨ ਨੂੰ ਦੌਰਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਅਸਮਰੱਥ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਸਿਰਫ ਤੇਰਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ, 21 ਜਨਵਰੀ 1924 ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਉਸਨੂੰ ਸੰਸਥਾਪਕ ਪਿਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

Characters



Grigori Rasputin

Grigori Rasputin

Russian Mystic

Alexander Parvus

Alexander Parvus

Marxist Theoretician

Alexander Guchkov

Alexander Guchkov

Chairman of the Third Duma

Georgi Plekhanov

Georgi Plekhanov

Russian Revolutionary

Grigory Zinoviev

Grigory Zinoviev

Russian Revolutionary

Sergei Witte

Sergei Witte

Prime Minister of the Russian Empire

Lev Kamenev

Lev Kamenev

Russian Revolutionary

Alexander Kerensky

Alexander Kerensky

Russian Provisional Government Leader

Julius Martov

Julius Martov

Leader of the Mensheviks

Nicholas II of Russia

Nicholas II of Russia

Last Emperor of Russia

Karl Radek

Karl Radek

Russian Revolutionary

Vladimir Lenin

Vladimir Lenin

Russian Revolutionary

Alexandra Feodorovna

Alexandra Feodorovna

Last Empress of Russia

Leon Trotsky

Leon Trotsky

Russian Revolutionary

Yakov Sverdlov

Yakov Sverdlov

Bolshevik Party Administrator

Vasily Shulgin

Vasily Shulgin

Russian Conservative Monarchist

Nikolai Ruzsky

Nikolai Ruzsky

Russian General

References



  • Acton, Edward, Vladimir Cherniaev, and William G. Rosenberg, eds. A Critical Companion to the Russian Revolution, 1914–1921 (Bloomington, 1997).
  • Ascher, Abraham. The Russian Revolution: A Beginner's Guide (Oneworld Publications, 2014)
  • Beckett, Ian F.W. (2007). The Great War (2 ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-1252-8.
  • Brenton, Tony. Was Revolution Inevitable?: Turning Points of the Russian Revolution (Oxford UP, 2017).
  • Cambridge History of Russia, vol. 2–3, Cambridge University Press. ISBN 0-521-81529-0 (vol. 2) ISBN 0-521-81144-9 (vol. 3).
  • Chamberlin, William Henry. The Russian Revolution, Volume I: 1917–1918: From the Overthrow of the Tsar to the Assumption of Power by the Bolsheviks; The Russian Revolution, Volume II: 1918–1921: From the Civil War to the Consolidation of Power (1935), famous classic online
  • Figes, Orlando (1996). A People's Tragedy: The Russian Revolution: 1891-1924. Pimlico. ISBN 9780805091311. online
  • Daly, Jonathan and Leonid Trofimov, eds. "Russia in War and Revolution, 1914–1922: A Documentary History." (Indianapolis and Cambridge, MA: Hackett Publishing Company, 2009). ISBN 978-0-87220-987-9.
  • Fitzpatrick, Sheila. The Russian Revolution. 199 pages. Oxford University Press; (2nd ed. 2001). ISBN 0-19-280204-6.
  • Hasegawa, Tsuyoshi. The February Revolution, Petrograd, 1917: The End of the Tsarist Regime and the Birth of Dual Power (Brill, 2017).
  • Lincoln, W. Bruce. Passage Through Armageddon: The Russians in War and Revolution, 1914–1918. (New York, 1986).
  • Malone, Richard (2004). Analysing the Russian Revolution. Cambridge University Press. p. 67. ISBN 978-0-521-54141-1.
  • Marples, David R. Lenin's Revolution: Russia, 1917–1921 (Routledge, 2014).
  • Mawdsley, Evan. Russian Civil War (2007). 400p.
  • Palat, Madhavan K., Social Identities in Revolutionary Russia, ed. (Macmillan, Palgrave, UK, and St Martin's Press, New York, 2001).
  • Piper, Jessica. Events That Changed the Course of History: The Story of the Russian Revolution 100 Years Later (Atlantic Publishing Company, 2017).\
  • Pipes, Richard. The Russian Revolution (New York, 1990) online
  • Pipes, Richard (1997). Three "whys" of the Russian Revolution. Vintage Books. ISBN 978-0-679-77646-8.
  • Pipes, Richard. A concise history of the Russian Revolution (1995) online
  • Rabinowitch, Alexander. The Bolsheviks in power: the first year of Soviet rule in Petrograd (Indiana UP, 2008). online; also audio version
  • Rappaport, Helen. Caught in the Revolution: Petrograd, Russia, 1917–A World on the Edge (Macmillan, 2017).
  • Riasanovsky, Nicholas V. and Mark D. Steinberg A History of Russia (7th ed.) (Oxford University Press 2005).
  • Rubenstein, Joshua. (2013) Leon Trotsky: A Revolutionary's Life (2013) excerpt
  • Service, Robert (2005). Stalin: A Biography. Cambridge: Belknap Press. ISBN 0-674-01697-1 online
  • Service, Robert. Lenin: A Biography (2000); one vol edition of his three volume scholarly biography online
  • Service, Robert (2005). A history of modern Russia from Nicholas II to Vladimir Putin. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01801-3.
  • Service, Robert (1993). The Russian Revolution, 1900–1927. Basingstoke: MacMillan. ISBN 978-0333560365.
  • Harold Shukman, ed. The Blackwell Encyclopedia of the Russian Revolution (1998) articles by over 40 specialists online
  • Smele, Jonathan. The 'Russian' Civil Wars, 1916–1926: Ten Years That Shook the World (Oxford UP, 2016).
  • Steinberg, Mark. The Russian Revolution, 1905-1921 (Oxford UP, 2017). audio version
  • Stoff, Laurie S. They Fought for the Motherland: Russia's Women Soldiers in World War I & the Revolution (2006) 294pp
  • Swain, Geoffrey. Trotsky and the Russian Revolution (Routledge, 2014)
  • Tames, Richard (1972). Last of the Tsars. London: Pan Books Ltd. ISBN 978-0-330-02902-5.
  • Wade, Rex A. (2005). The Russian Revolution, 1917. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84155-9.
  • White, James D. Lenin: The Practice & Theory of Revolution (2001) 262pp
  • Wolfe, Bertram D. (1948) Three Who Made a Revolution: A Biographical History of Lenin, Trotsky, and Stalin (1948) online free to borrow
  • Wood, Alan (1993). The origins of the Russian Revolution, 1861–1917. London: Routledge. ISBN 978-0415102322.
  • Yarmolinsky, Avrahm (1959). Road to Revolution: A Century of Russian Radicalism. Macmillan Company.