ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
-24000
ਕਵਰ ਮੈਨ
-2000
ਫਿਲੀਪੀਨ ਜੇਡ ਸਭਿਆਚਾਰ
700
ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਵਾਂਗ
971
ਨਾਂ ਕਰੋ
1011
ਸਨਮਾਲਨ
1175
ਨਾਗਰਿਕ
1365
ਮਨੀਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ
1380
ਇਸਲਾਮ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
1400
ਸੇਬੂ (ਸੁਗਬੂ)
1405
ਸੁਲੂ ਦੀ ਸਲਤਨਤ
1406
Cabool ਵਿੱਚ
1500
ਮੇਨੀਲਾ
1565
ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਅਨਜ਼
1570
ਕੈਸਟੀਲੀਅਨ ਯੁੱਧ
1898
ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯਮ
1965
ਮਾਰਕ ਸੀ
1986
ਲੋਕ ਸ਼ਕਤੀ ਇਨਕਲਾਬ
1986
ਪੰਜਵਾਂ ਗਣਰਾਜ
ਅੰਤਿਕਾ
ਅੱਖਰ
ਹਵਾਲੇ
5000 BCE - 2023
ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਹੋਮਿਨਿਨ ਗਤੀਵਿਧੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 709,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ।ਹੋਮੋ ਲੁਜ਼ੋਨੇਸਿਸ, ਪੁਰਾਤਨ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 67,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲੁਜ਼ੋਨ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਰੀਰਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖ ਲਗਭਗ 47,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਪਾਲਾਵਨ ਦੀਆਂ ਤਾਬੋਨ ਗੁਫਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸੀ।ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਵਾਲੇ ਨੇਗ੍ਰੀਟੋ ਸਮੂਹ ਪਹਿਲੇ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ।ਲਗਭਗ 3000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ, ਜੋ ਮੌਜੂਦਾ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਾ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਪਰਵਾਸ ਕਰ ਗਏ।ਇਹ ਨੀਤੀਆਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਹਿੰਦੂ - ਬੋਧੀਭਾਰਤੀ ਧਰਮ, ਭਾਸ਼ਾ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇਂਦਰ ਚੋਲਾ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਮੁਹਿੰਮ, ਅਰਬ ਤੋਂ ਇਸਲਾਮ, ਜਾਂ ਸਨੀਫਾਈਡ ਸਹਾਇਕ ਰਾਜ ਸਨ। ਚੀਨ.ਇਹ ਛੋਟੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਾਜ ਪਹਿਲੀ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵਧੇ-ਫੁੱਲੇ ਹਨ।ਇਹ ਰਿਆਸਤਾਂ ਹੁਣਚੀਨ ,ਭਾਰਤ ,ਜਾਪਾਨ , ਥਾਈਲੈਂਡ , ਵੀਅਤਨਾਮ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ।ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਸੁਤੰਤਰ ਬੈਰੰਗੇ ਸਨ ਜੋ ਵੱਡੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।ਇਹ ਛੋਟੇ ਰਾਜ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ , ਮਜਾਪਹਿਤ ਅਤੇ ਬਰੂਨੇਈ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਜਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਛੇੜਨ ਤੋਂ ਬਦਲ ਗਏ।ਯੂਰੋਪੀਅਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੀ ਫੇਰੀ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮੈਗੇਲਨ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਹੈ ਜੋ 17 ਮਾਰਚ, 1521 ਨੂੰ ਹੋਮੋਨਹੋਨ ਟਾਪੂ, ਜੋ ਹੁਣ ਗੁਈਆਨ, ਪੂਰਬੀ ਸਮਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਉਤਰੀ ਸੀ।ਸਪੇਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 13 ਫਰਵਰੀ, 1565 ਨੂੰ ਮੈਕਸੀਕੋ ਤੋਂ ਮਿਗੁਏਲ ਲੋਪੇਜ਼ ਡੇ ਲੇਗਾਜ਼ਪੀ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ।ਉਸਨੇ ਸੇਬੂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਥਾਈ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੀਪ-ਸਮੂਹ ਸਪੇਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਪਹਿਲਾ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।ਸਪੇਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਈਸਾਈ ਧਰਮ , ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਕੋਡ, ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਆਧੁਨਿਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨਿਊ ਸਪੇਨ ਦੀ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਥਿਤ ਵਾਇਸਰਾਏਲਟੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਸਤੀ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਪੇਨ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਸਪੇਨੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ ਦੀ ਹਾਰ ਨਾਲ 1898 ਵਿੱਚ ਸਪੇਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ।ਫਿਰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਬਣ ਗਿਆ।ਯੂਐਸ ਬਲਾਂ ਨੇ ਐਮਿਲਿਓ ਐਗੁਨਾਲਡੋ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇਨਕਲਾਬ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ।ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ 'ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।1907 ਵਿੱਚ, ਚੁਣੀ ਹੋਈ ਫਿਲੀਪੀਨ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੋਨਸ ਐਕਟ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਫਿਲੀਪੀਨ ਕਾਮਨਵੈਲਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1935 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 10-ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤਰਿਮ ਕਦਮ ਵਜੋਂ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ 1942 ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜ ਨੇ 1945 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਿਆ। 1946 ਵਿੱਚ ਮਨੀਲਾ ਦੀ ਸੰਧੀ ਨੇ ਸੁਤੰਤਰ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਜਾਓ
30001 BCE
ਪੂਰਵ ਇਤਿਹਾਸ30000 BCE Jan 1
ਨੇਗਰੀਟੋ ਵਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ
Philippinesਲਗਭਗ 30,000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਨੇਗਰੀਟੋਜ਼, ਜੋ ਅੱਜ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਟਾ) ਦੇ ਪੂਰਵਜ ਬਣ ਗਏ ਸਨ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਜੀਵਨ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ।ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਵਿਲੀਅਮ ਹੈਨਰੀ ਸਕਾਟ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਸਿਧਾਂਤ ਜੋ ਅਜਿਹੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ੁੱਧ ਪਰਿਕਲਪਨਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
▲
●
24000 BCE Jan 1
ਕਵਰ ਮੈਨ
Tabon Caves, Quezon, Palawan,ਟੈਬੋਨ ਮੈਨ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਲਾਵਾਨ ਦੇ ਕਵੇਜ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਲਿਪੂਨ ਪੁਆਇੰਟ ਵਿੱਚ ਤਾਬੋਨ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੱਭੇ ਗਏ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ 28 ਮਈ, 1962 ਨੂੰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੇ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਰਾਬਰਟ ਬੀ. ਫੌਕਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼, ਇੱਕ ਮਾਦਾ ਦੀ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਜੈਵਿਕ ਟੁਕੜੇ ਅਤੇ 16,500 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਜਬਾੜੇ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਸਨ। , ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ 2007 ਵਿੱਚ ਖੋਜੇ ਗਏ ਕੈਲਾਓ ਮੈਨ ਦੇ ਇੱਕ ਮੈਟਾਟਾਰਸਲ ਨੂੰ 2010 ਵਿੱਚ ਯੂਰੇਨੀਅਮ-ਸੀਰੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ 67,000 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਹੋਰ ਹੋਮੋ ਆਬਾਦੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਚ. ਈਰੇਕਟਸ ਜਾਂ ਡੇਨੀਸੋਵਨ, ਦੀ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਸ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਵਜੋਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ ਸਬੂਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
▲
●
5000 BCE Jan 1 - 300 BCE
ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਮਾਈਗ੍ਰੇਸ਼ਨ
Taiwanਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਲੋਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਈਵਾਨ , ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਤੱਟਵਰਤੀ ਨਿਊ ਗਿਨੀ, ਟਾਪੂ ਮੇਲਾਨੇਸ਼ੀਆ, ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਆ, ਅਤੇ ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਮੂਹ ਹੈ ਜੋ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ ਬੋਲਦੇ ਹਨ।ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਅਤਨਾਮ , ਕੰਬੋਡੀਆ , ਮਿਆਂਮਾਰ , ਥਾਈਲੈਂਡ , ਹੈਨਾਨ, ਕੋਮੋਰੋਸ, ਅਤੇ ਟੋਰੇਸ ਸਟ੍ਰੇਟ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਨਸਲੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਉਹ ਪੂਰਵ-ਹਾਨ ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 1500 ਤੋਂ 1000 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਇੱਕ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪ੍ਰਵਾਸ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਵਿਸਥਾਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ।ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਲਗਭਗ 2200 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਉੱਤਰੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਟਾਨੇਸ ਟਾਪੂਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ।ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਲੋਕ 2000 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ (ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਟਾਮਰਾਨ, ਆਊਟਰਿਗਰ ਬੋਟ, ਲੈਸ਼ਡ-ਲੱਗ ਬੋਟ ਬਿਲਡਿੰਗ, ਅਤੇ ਕਰੈਬ ਕਲੋ ਸੇਲ) ਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਕੇ, ਇਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ।ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਲੋਕ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੈਟੂ ਬਣਾਉਣਾ, ਸਟੀਲ ਹਾਊਸ, ਜੇਡ ਕਾਰਵਿੰਗ, ਵੈਟਲੈਂਡ ਐਗਰੀਕਲਚਰ, ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਕ ਆਰਟ ਨਮੂਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਉਹ ਪਾਲਤੂ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚਾਵਲ, ਕੇਲੇ, ਨਾਰੀਅਲ, ਬ੍ਰੈੱਡਫਰੂਟ, ਡਾਇਓਸਕੋਰੀਆ ਯਾਮ, ਤਾਰੋ, ਪੇਪਰ ਮਲਬੇਰੀ, ਮੁਰਗੇ, ਸੂਰ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
▲
●
2000 BCE Jan 1 - 500
ਫਿਲੀਪੀਨ ਜੇਡ ਸਭਿਆਚਾਰ
Philippinesਮੈਰੀਟਾਈਮ ਜੇਡ ਰੋਡ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਐਨੀਮਿਸਟ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵਿਅਤਨਾਮ , ਮਲੇਸ਼ੀਆ , ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ , ਥਾਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਲਈ ਫੈਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਈ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੁਦਾਈ ਵਿੱਚ ਚਿੱਟੇ ਅਤੇ ਹਰੇ ਨੈਫ੍ਰਾਈਟ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਲੱਭੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਅਡਜ਼ ਅਤੇ ਚੀਸੇਲ ਵਰਗੇ ਸੰਦ ਹਨ, ਅਤੇ ਗਹਿਣੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਿੰਗਲਿੰਗ-ਓ ਮੁੰਦਰਾ, ਬਰੇਸਲੇਟ ਅਤੇ ਮਣਕੇ ਹਨ।ਬਟਾਂਗਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ ਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਨਸੂਲਰ ਅਤੇ ਮੇਨਲੈਂਡ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਸਬੂਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਪੂਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਜੇਡ ਰੋਡ ਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੱਕਲੇ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਆਪਕ ਸਮੁੰਦਰੀ-ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰਕ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 1000 ਈਸਵੀ ਤੱਕ 3,000 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।ਮੈਰੀਟਾਈਮ ਜੇਡ ਰੋਡ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ 1,500 ਸਾਲ, 500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 1000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਕਰੀਬ ਪੂਰਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਯੁੱਗ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਪੂਰਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਵੀ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਮੌਤ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਓਸਟਿਓਲੋਜੀਕਲ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸਮੂਹਿਕ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਘਟਨਾ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਹਿੰਸਕ ਸਬੂਤ ਵਾਲੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣੇ ਸਿਰਫ਼ 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇਭਾਰਤ ਅਤੇਚੀਨ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ।ਜਦੋਂ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਆਏ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਝ ਯੁੱਧਸ਼ੀਲ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਵਿਸਤਾਰਵਾਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ।
▲
●
1000 BCE Jan 1 - 200
Sa Huynh ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰੋ
Vietnam1000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਅਤੇ 200 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਪਣੀ ਉਚਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾ ਹੁਯਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਜੋ ਹੁਣ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਵਿਅਤਨਾਮ ਹੈ, ਦਾ ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਵਪਾਰ ਸੀ।Sa Huynh ਮਣਕੇ ਕੱਚ, ਕਾਰਨੇਲੀਅਨ, ਅਗੇਟ, ਜੈਤੂਨ, ਜ਼ੀਰਕੋਨ, ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਗਾਰਨੇਟ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ;ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੱਗਰੀ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵੀ ਸਾ ਹਿਊਨਹ ਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਨ।ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਸਾ ਹਿਊਨਹ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਨ ਦੇ ਗਹਿਣੇ ਕੇਂਦਰੀ ਥਾਈਲੈਂਡ , ਤਾਈਵਾਨ (ਓਰਕਿਡ ਆਈਲੈਂਡ) ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ, ਪਾਲਵਾਨ ਤਾਬੋਨ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ।ਕਲਾਨਾਏ ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਸਬੇਟ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਗੁਫਾ ਹੈ।ਇਹ ਗੁਫਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਰੋਏ ਦੀ ਨਗਰਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਟਾਪੂ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਵੀਅਤਨਾਮ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸਨ।ਇਹ ਸਾਈਟ "ਸਾ ਹਿਊਨਹ-ਕਲਨਯ" ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਕੰਪਲੈਕਸ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਵਿਅਤਨਾਮ ਨਾਲ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ 400 ਈਸਾ ਪੂਰਵ-1500 ਈ.
▲
●
1000 BCE Jan 1
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਨੀਓਲਿਥਿਕ ਪੀਰੀਅਡ
Philippines1000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਗਏ ਸਨ: ਕਬਾਇਲੀ ਸਮੂਹ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਟਾਸ, ਹਾਨੂਨੂ, ਇਲੋਂਗੋਟਸ ਅਤੇ ਮੰਗਯਾਨ ਜੋ ਸ਼ਿਕਾਰੀ-ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸਨ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ;ਯੋਧੇ ਸਮਾਜ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸਨੇਗ ਅਤੇ ਕਲਿੰਗਾ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਰਸਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮੈਦਾਨੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮਦੇ ਸਨ;ਇਫੁਗਾਓ ਕੋਰਡੀਲੇਰਾ ਹਾਈਲੈਂਡਰਜ਼ ਦੀ ਮਾਮੂਲੀ ਜਮਹੂਰੀਅਤ, ਜਿਸਨੇ ਲੁਜ਼ੋਨ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ;ਅਤੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਦੀਆਂ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੀਆਂ ਰਿਆਸਤਾਂ ਜੋ ਟਰਾਂਸ-ਆਈਲੈਂਡ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਦਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਧੀਆਂ ਹਨ।ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਬੀਸੀਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਧਾਤੂ ਵਿਗਿਆਨ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਈਨਿੰਗ ਲਗਭਗ 1000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੇ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ, ਤਾਂਬੇ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਕਈ ਖਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।ਗਹਿਣੇ, ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਅੰਗੂਠੀਆਂ, ਜ਼ੰਜੀਰਾਂ, ਕੈਲੋਮਬੀਗਾਸ ਅਤੇ ਮੁੰਦਰਾ ਪੁਰਾਤਨਤਾ ਤੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਸਨ।ਸੋਨੇ ਦੇ ਖੰਜਰ ਦੇ ਹੈਂਡਲ, ਸੋਨੇ ਦੇ ਪਕਵਾਨ, ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਪਰਤ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਵੱਡੇ ਗਹਿਣੇ ਵੀ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ।
▲
●
900 BCE Jan 1
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰੋ
Tamil Nadu, Indiaਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੇ ਯੁੱਗ ਦਾ ਪਤਾ ਵੀ ਨੌਵੀਂ ਅਤੇ ਦਸਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
▲
●
500 BCE Jan 1 - 1
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਧਾਤੂ ਯੁੱਗ
Philippinesਹਾਲਾਂਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਕੋਲ ਕਾਂਸੀ ਜਾਂ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਸੰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਕੁਝ ਸਬੂਤ ਹਨ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਧਾਤ ਦੇ ਸੰਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 500 ਬੀ ਸੀ ਈ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੈ।ਨਵੇਂ ਸਾਧਨਾਂ ਨੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੇਰੇ ਸਥਿਰ ਤਰੀਕਾ ਲਿਆਇਆ, ਅਤੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਲਈ ਵਧਣ ਦੇ ਵਧੇਰੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ।ਜਿੱਥੇ ਕਦੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਂਪ ਸਾਈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਵੱਡੇ ਪਿੰਡ ਆਉਂਦੇ ਸਨ- ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਸਮੁਦਾਇਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਅਸਾਨੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਛੋਟੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਸਮੂਹ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।ਜੋਕਾਨੋ 500 ਬੀਸੀਈ ਅਤੇ 1 ਸੀਈ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਰਟੀਫੈਕਟ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿੱਚ, ਆਰਟੀਫੈਕਟਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੇ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਸਾਈਟ ਤੱਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਹਨ।ਧਾਤ ਦੇ ਸੰਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ।
▲
●
500 BCE Jan 1
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਾਰਾਬਾਓ ਘਰੇਲੂ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਭੇ ਗਏ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਮੱਝਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸਬੂਤ ਉੱਤਰੀ ਲੁਜੋਨ ਦੇ ਲਾਲ-ਲੋ ਅਤੇ ਗਟਾਰਨ ਸ਼ੈੱਲ ਮਿਡਨਜ਼ (~ 2200 BCE ਤੋਂ 400 CE) ਦੇ ਹਿੱਸੇ, ਨੀਓਲਿਥਿਕ ਨਾਗਸਬਾਰਨ ਸਾਈਟ ਦੀਆਂ ਉੱਪਰਲੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਈ ਟੁਕੜੇ ਵਾਲੇ ਪਿੰਜਰ ਹਨ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਲਾਲ ਤਿਲਕਣ ਵਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ, ਸਪਿੰਡਲ ਵੋਰਲਜ਼, ਸਟੋਨ ਐਡਜ਼ ਅਤੇ ਜੇਡ ਬਰੇਸਲੇਟ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ;ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮਾਨ ਕਲਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਹਨ।ਪਰਤ ਦੀ ਰੇਡੀਓਕਾਰਬਨ ਤਾਰੀਖ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਟੁਕੜੇ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਮੱਝਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਕਾਰਬਾਓਸ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵੱਡੇ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੰਡੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਕਾਰਬਾਓ ਛੁਪਾਓ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੂਰਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਸਤਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
▲
●
700 Jan 1
ਸਕ੍ਰਿਪਟ ਵਾਂਗ
Southeast Asiaਕਾਵੀ ਜਾਂ ਪੁਰਾਣੀ ਜਾਵਨੀਜ਼ ਲਿਪੀ ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਹਮਿਕ ਲਿਪੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਵਾ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਅਤੇ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਲਿਪੀ ਇੱਕ ਅਬੂਗੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕਿ ਅੱਖਰ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਵਰ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਡਾਇਕ੍ਰਿਟਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸਵਰ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਵਿਅੰਜਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਵਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਕਾਵੀ ਲਿਪੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰੀ ਜਾਂ ਪੁਰਾਣੀ-ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ।ਕਾਵੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆਈ ਲਿਪੀਆਂ ਦਾ ਪੂਰਵਜ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜਾਵਨੀਜ਼ ਅਤੇ ਬਾਲੀਨੀਜ਼, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਵਾਇਤੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਲਿਪੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲੁਜ਼ੋਨ ਕਾਵੀ, ਲਗੁਨਾ ਕਾਪਰਪਲੇਟ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਲਿਪੀਆਂ 900 ਸੀ.ਈ.
▲
●
900 - 1565
ਪੂਰਵ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਪੀਰੀਅਡ900 Jan 2
ਟੋਂਡੋ (ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਾਜਨੀਤੀ)
Luzon, Philippinesਟੋਂਡੋ ਪੋਲੀਟੀ ਨੂੰ "ਬਾਯਾਨ" (ਇੱਕ "ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ", "ਦੇਸ਼" ਜਾਂ "ਰਾਜਨੀਤੀ", ਲਿਟ. '"ਸੈਟਲਮੈਂਟ"') ਵਜੋਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦੇ ਯਾਤਰੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟੋਂਡੋ (ਚੀਨੀ, ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਅਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਸਮੇਤ) ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਸੀ, ਅਕਸਰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ "ਟੋਂਡੋ ਦਾ ਰਾਜ" ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਟੋਂਡੋ ਕਈ ਸਮਾਜਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਰਾਂਗੇਜ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਡੈਟਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਇਹਨਾਂ ਦਾਟਸ ਨੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸੀਨੀਅਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੇ "ਪੈਰਾਮਾਉਂਟ ਦਾਟੂ" ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਯਾਨ ਉੱਤੇ ਲਕਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਮੱਧ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਇਸ ਦੇ ਲਕਾਨ ਨੂੰ ਗਠਜੋੜ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਮਨੀਲਾ ਬੇ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨੀਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟੋਂਡੋ, ਮੇਨੀਲਾ ਅਤੇ ਬੁਲਾਕਨ ਅਤੇ ਪੰਪਾਂਗਾ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨੀਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਟੋਂਡੋ ਦੇ ਤਾਗਾਲੋਗ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ (ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਲਾਇਓ-ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਅਨ) ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਲਿਖਤ, ਧਰਮ, ਕਲਾ, ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਸਨ ਜੋ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਦੇ ਸਨ।ਇਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ , ਮਲੇਸ਼ੀਆ , ਬਰੂਨੇਈ, ਅਤੇ ਮਜਾਪਹਿਤ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਨ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂ ਦੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਾਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਲਈ ਮੁੱਖ ਨਦੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ।
▲
●
971 Jan 1 - 1339
ਨਾਂ ਕਰੋ
Mindoro, PhilippinesMa-i ਜਾਂ Maidh ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਇਸਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 971 ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸੋਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਬਰੂਨੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ 10ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਇਹਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਕਰਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ, ਸਮਕਾਲੀ ਵਿਦਵਾਨ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਾ-ਆਈ ਜਾਂ ਤਾਂ ਬੇ, ਲਾਗੁਨਾ ਜਾਂ ਮਿੰਡੋਰੋ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ।1912 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਿੱਚ ਫੀਲਡ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਲਈ ਫੇ ਕੂਪਰ ਕੋਲ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮਿੰਡੋਰੋ ਦਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਾਮ ਮੈਟ ਸੀ।ਮਿੰਡੋਰੋ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਮੰਗਿਆਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਤੱਕ, ਮੰਗਿਆਨ ਓਰੀਐਂਟਲ ਮਿੰਡੋਰੋ, ਮੈਟ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਲਾਕਾਓ ਦੇ ਨੀਵੇਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਮੇਂ ਲਈ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਨੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਿੰਡੋਰੋ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੇਂਦਰ ਸੀ।: 119 ਪਰ ਫਿਲੀਪੀਨੋ-ਚੀਨੀ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਗੋ ਬੋਨ ਜੁਆਨ ਦੁਆਰਾ 2005 ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਰਣਨ ਬੇ, ਲਾਗੁਨਾ (ਉਚਾਰਨ) ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। Ba-i), ਜੋ ਚੀਨੀ ਆਰਥੋਗ੍ਰਾਫੀ ਵਿੱਚ Ma-i ਦੇ ਸਮਾਨ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
▲
●
982 Jan 1
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਚੀਨੀ ਸੰਪਰਕ
Guangzhou, Guangdong Province,ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨਾਲ ਸਿੱਧੇ ਚੀਨੀ ਸੰਪਰਕ ਲਈ ਸੁਝਾਈ ਗਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੀ ਤਾਰੀਖ 982 ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, "ਮਾ-ਆਈ" ਦੇ ਵਪਾਰੀ (ਹੁਣ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂ ਤਾਂ ਬੇ, ਲਾਗੁਨਾ ਡੇ ਬੇ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਾਂ "ਮੈਤ" ਨਾਮਕ ਸਾਈਟ। ਮਿੰਡੋਰੋ) ਆਪਣਾ ਮਾਲ ਗੁਆਂਗਜ਼ੂ ਅਤੇ ਕਵਾਂਝੋ ਲੈ ਆਏ।ਇਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮਾ ਡੁਆਨਲਿਨ ਦੁਆਰਾ ਗੀਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਵੈਨਕਸੀਅਨ ਟੋਂਗਕਾਓ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਿਖੇ ਗਏ ਸਨ।
▲
●
989 Jan 1 - 1521
ਬੁਟੂਆਨ (ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਾਜਨੀਤੀ)
Butuan City, Agusan Del Norte,ਬੁਟੂਆਨ ਨੂੰ ਬੁਟੂਆਨ ਦਾ ਰਾਜ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪੂਰਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ ਆਧੁਨਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਬੁਟੂਆਨ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ ਜੋ ਹੁਣ ਦੱਖਣੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਹੈ।ਇਹ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖੁਦਾਈ, ਇਸਦੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਨੁਸੰਤਾਰਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਵਿਆਪਕ ਵਪਾਰਕ ਨੈਟਵਰਕ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਰਾਜ ਦੇਜਾਪਾਨ ,ਚੀਨ ,ਭਾਰਤ , ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ , ਪਰਸ਼ੀਆ , ਕੰਬੋਡੀਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਭਿਅਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਸਨ।ਲਿਬਰਟਾਡ ਨਦੀ (ਪੁਰਾਣੀ ਆਗੁਸਾਨ ਨਦੀ) ਦੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲੀਆਂ ਬਾਲੰਗੇ (ਵੱਡੀਆਂ ਆਊਟਰੀਗਰ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ) ਨੇ ਬੁਟੂਆਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਬੁਟੂਆਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਕਾਰਾਗਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਪਾਰਕ ਬੰਦਰਗਾਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
▲
●
1011 Jan 1
ਸਨਮਾਲਨ
Zamboanga City, Philippinesਸਨਮਾਲਾਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਇੱਕ ਪੂਰਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਰਾਜ ਹੈ ਜੋ ਹੁਣ ਜ਼ੈਂਬੋਆਂਗਾ ਹੈ।ਚੀਨੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ "ਸਨਮਲਨ" 三麻蘭 ਵਜੋਂ ਲੇਬਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਚੀਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜੇ ਜਾਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ, ਚੁਲਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਾਲ 1011 ਦੀ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਉਸਦੇ ਦੂਤ ਅਲੀ ਬਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਰਾਜਾ ਚੁਲਾਨ, ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਆਪਣੇ ਹਿੰਦੂ ਗੁਆਂਢੀਆਂ, ਸੇਬੂ ਅਤੇ ਬੁਟੂਆਨ ਦੇ ਰਾਜਨਾਹਟ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਾਂ ਵਾਂਗ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਸਨਮਾਲਨ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੋਲਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਤਮਿਲ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਚੁਲਨ ਚੋਲ ਉਪਨਾਮ ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਮਲਯ ਉਚਾਰਨ ਹੈ।ਸਨਮਲਨ ਦਾ ਚੁਲਨ ਸ਼ਾਸਕ, ਸ਼੍ਰੀਵਿਜਯ ਦੀ ਚੋਲਨ ਜਿੱਤ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕਸ ਦੁਆਰਾ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜ਼ੈਂਬੋਆਂਗਾ, ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਲਫ੍ਰੇਡ ਕੇਮਪ ਪਲਾਸੇਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਮਾ-ਬਾਜੌ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਾਸ਼ਾਈ ਮਾਤ-ਭੂਮੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੈਨੇਟਿਕ ਅਧਿਐਨ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਮਾ-ਦਿਲੌਤ ਦਾ ਕਬੀਲਾ।ਜਦੋਂ ਸਪੇਨੀ ਪਹੁੰਚੇ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਨਮਾਲਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਾਜਹਨੇਟ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਲੂ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਦੁਆਰਾ ਜਿੱਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਸਪੇਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਸਨਮਾਲਾਨ ਦੇ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਮੈਕਸੀਕਨ ਅਤੇ ਪੇਰੂਵੀਅਨ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ।ਸਪੇਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਰਾਜ ਜਿਸ ਨੇ ਸਪੇਨ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਕਾਇਮ ਸੀ ਜੋ ਕਦੇ ਸਨਮਾਲਾਨ ਦਾ ਸਥਾਨ ਸੀ, ਜ਼ੈਂਬੋਆਂਗਾ ਦਾ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗਣਰਾਜ ਸੀ।
▲
●
1175 Jan 1 - 1571
ਨਾਗਰਿਕ
Pasig River, Philippinesਨਮਾਯਨ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸੀ: ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਸੀਗ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ 193 ਰਾਜ।ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 1175 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ 1570 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਬਸਤੀਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਤੱਕ ਆਬਾਦ ਰਿਹਾ।ਬੈਰਾਂਗੇਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ, ਇਹ ਟੋਂਡੋ, ਮੇਨੀਲਾ ਅਤੇ ਕੈਂਟਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਸਪੇਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਸੀਗ ਨਦੀ 'ਤੇ ਕਈ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਨਮਾਯਾਨ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਸੱਤਾ ਦੀ ਸੀਟ, ਸੈਂਟਾ ਅਨਾ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੈਸਿਗ ਨਦੀ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰੰਤਰ ਨਿਵਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸਬੂਤ, ਮੇਨੀਲਾ ਅਤੇ ਟੋਂਡੋ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਿਲੀਆਂ ਪ੍ਰੀ-ਡੇਟਿੰਗ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ।
▲
●
1365 Jan 1
ਮਨੀਲਾ ਦੀ ਲੜਾਈ
Manila, Philippinesਲੂਜ਼ੋਨ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਜਾਵਾ ਤੋਂ ਮਜਾਪਹਿਤ ਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ ਜੋ ਹੁਣ ਮਨੀਲਾ ਹੈ।14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਮਜਾਪਹਿਤ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ 1365 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪੰਕਾ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਆਪਣੀ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਨਾਗਰਕ੍ਰੇਤਗਾਮਾ ਕੈਂਟੋ 14 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੋਲੋਟ (ਸੁਲੂ) ਦਾ ਖੇਤਰ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।ਨਗਰਕ੍ਰੇਤਗਾਮਾ ਦੀ ਰਚਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਹਯਾਮ ਵੁਰੁਕ ਲਈ ਇੱਕ ਉਪਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨੀ ਸਰੋਤ ਫਿਰ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ 1369 ਵਿੱਚ, ਸੁਲੁਸ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ, ਮਜਾਪਹਿਤ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਾਂਤ, ਪੋ-ਨੀ (ਬ੍ਰੂਨੇਈ) ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਇਸਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਅਤੇ ਸੋਨਾ ਲੁੱਟ ਲਿਆ।ਮਜਾਪਹਿਤ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਬੇੜਾ ਸੁਲਸ ਨੂੰ ਭਜਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੋ-ਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ।ਮਜਾਪਹਿਤ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਸੁਲੂ ਅਤੇ ਮਨੀਲਾ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ।
▲
●
1380 Jan 1
ਇਸਲਾਮ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
Simunul Island, Simunul, Philiਮਖਦੂਮ ਕਰੀਮ ਜਾਂ ਕਰੀਮ ਉਲ-ਮਖਦੂਮ ਅਰਬ ਦਾ ਇੱਕ ਅਰਬ ਸੂਫੀ ਮੁਸਲਮਾਨ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਸੀ ਜੋ ਮਲਕਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ।ਮਖਦੂਮ ਕਰੀਮ ਦਾ ਜਨਮ ਮਕਦੋਨੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਅਤੇ ਵਲੀ ਸੰਗ 14ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਬਰਾਵੀ ਹਮਦਾਨੀ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਉਹ ਇੱਕ ਸੂਫ਼ੀ ਸੀ ਜੋ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਖੋਜੀ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮੈਗੇਲਨ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੋਂ 141 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 1380 ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ।ਉਸਨੇ ਸਿਮੁਨੁਲ ਟਾਪੂ, ਤਵੀ ਤਵੀ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸਜਿਦ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਸ਼ੇਖ ਕਰੀਮਲ ਮਕਦੂਮ ਮਸਜਿਦ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਮਸਜਿਦ ਹੈ।
▲
●
1400 Jan 1 - 1565
ਸੇਬੂ (ਸੁਗਬੂ)
Cebu, Philippinesਸੇਬੂ, ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਗਬੂ, ਸਪੇਨੀ ਜੇਤੂਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੇਬੂ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਰਾਜਾ (ਰਾਜਸ਼ਾਹੀ) ਮੰਡਾਲਾ (ਰਾਜਨੀਤੀ) ਸੀ।ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਚੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਕਬੂ ਦੀ ਕੌਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਵਿਸਯਾਨ "ਓਰਲ ਲੀਜੈਂਡ" ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸ਼੍ਰੀ ਲੁਮਏ ਜਾਂ ਰਾਜਾਮੁਦਾ ਲੁਮਯਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਲ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸੁਮਾਤਰਾ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਨੂੰਭਾਰਤ ਤੋਂ ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਸ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਬਗਾਵਤ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸੁਤੰਤਰ ਰਾਜ ਸਥਾਪਤੀ ਕੀਤੀ।ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸਿੰਘਾਪਾਲਾ ਸੀ ਜੋ ਕਿ "ਸ਼ੇਰ ਸ਼ਹਿਰ" ਲਈ ਤਾਮਿਲ-ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹੀ ਮੂਲ ਸ਼ਬਦ ਹੈ।
▲
●
1405 Jan 1 - 1915
ਸੁਲੂ ਦੀ ਸਲਤਨਤ
Palawan, Philippinesਸੁਲੂ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਰਾਜ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਅੱਜ ਦੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਸੁਲੂ ਦੀਪ ਸਮੂਹ, ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਪਲਵਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਬੋਰਨੀਓ ਵਿੱਚ ਅਜੋਕੇ ਸਬਾਹ, ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਕਾਲੀਮੰਤਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ।ਸਲਤਨਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 17 ਨਵੰਬਰ 1405 ਨੂੰ ਜੋਹੋਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਖੋਜੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਦਵਾਨ ਸ਼ਰੀਫ ਉਲ-ਹਾਸ਼ਿਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਪਾਦੁਕਾ ਮਹਾਸਾਰੀ ਮੌਲਾਨਾ ਅਲ ਸੁਲਤਾਨ ਸ਼ਰੀਫ ਉਲ-ਹਾਸ਼ਿਮ ਉਸਦਾ ਪੂਰਾ ਰਾਜਕੀ ਨਾਮ ਬਣ ਗਿਆ, ਸ਼ਰੀਫ-ਉਲ ਹਾਸ਼ਿਮ ਉਸਦਾ ਸੰਖੇਪ ਨਾਮ ਹੈ।ਉਹ ਬੁਆਂਸਾ, ਸੁਲੂ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ।ਅਬੂ ਬਕਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਦਯਾਂਗ-ਦਯਾਂਗ (ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ) ਪੈਰਾਮਿਸੁਲੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਸਲਤਨਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਸਲਤਨਤ ਨੇ 1578 ਵਿੱਚ ਬਰੂਨੀਅਨ ਸਾਮਰਾਜ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟਾਪੂਆਂ ਉੱਤੇ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਵਿੱਚ ਜ਼ੈਂਬੋਆਂਗਾ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਪਲਵਾਨ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਇਸਨੇ ਬੋਰਨੀਓ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਮਾਰੂਡੂ ਖਾੜੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਟੇਪੀਅਨ ਡੁਰੀਅਨ (ਅਜੋਕੇ ਕਾਲੀਮੰਤਨ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ) ਤੱਕ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਵਰ ਕੀਤਾ।ਇਕ ਹੋਰ ਸਰੋਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੇਤਰ ਕਿਮਾਨਿਸ ਬੇ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬਰੂਨੀਆ ਸਲਤਨਤ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਓਵਰਲੈਪ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸਪੈਨਿਸ਼ , ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ , ਡੱਚ , ਫ੍ਰੈਂਚ , ਜਰਮਨ , ਸੁਲਤਾਨ ਥੈਲਾਸਕ੍ਰੇਸੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੰਪੰਨ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੁਆਰਾ 1915 ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ .20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਵਾਦ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਮਾਨਤਾ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ।
▲
●
1406 Jan 1 - 1576
Cabool ਵਿੱਚ
San Carlos, Pangasinan, Philipਕੈਬੋਲੋਆਨ, ਚੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਫੇਂਗ-ਚਿਆ-ਹਸੀ-ਲੈਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਪੂਰਵ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ ਉਪਜਾਊ ਐਗਨੋ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨ ਅਤੇ ਡੈਲਟਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਬਿਨਾਲਾਟੋਂਗਾਨ ਸੀ।ਪੰਗਾਸੀਨਾਨ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗਾਇਨ ਖਾੜੀ ਵਰਗੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ 1225 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਲੀ-ਯਿੰਗ-ਤੁੰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਲਿੰਗਾਏਨ ਨੂੰ ਚਾਓ ਜੁ-ਕੂਆ ਦੇ ਚੂ ਫੈਨ ਚਿਹ (ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਰਬਰਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ) ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮਾਈ (ਮਿੰਡੋਰੋ ਜਾਂ ਮਨੀਲਾ)।ਪੰਗਾਸੀਨਾਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ 1406-1411 ਵਿਚ ਚੀਨ ਵਿਚ ਦੂਤ ਭੇਜੇ।ਦੂਤਾਂ ਨੇ ਚੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਫੇਂਗਾਸਚਿਲਨ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ 3 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ: 23 ਸਤੰਬਰ 1406 ਨੂੰ ਕਾਮਯਿਨ, 1408 ਅਤੇ 1409 ਵਿੱਚ ਟੇਮੇ ("ਟੌਰਟੋਇਜ਼ ਸ਼ੈੱਲ") ਅਤੇ ਲਿਲੀ ਅਤੇ 11 ਦਸੰਬਰ 1411 ਨੂੰ ਸਮਰਾਟ ਨੇ ਪੰਗਾਸੀਨਨ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਾਜ ਦਾਅਵਤ ਦਿੱਤੀ।16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਪੰਗਾਸੀਨਾਨ ਵਿੱਚ ਆਗੂ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਨੂੰ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ "ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰੇਸ਼ਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਖਾਸ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ।ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਆਮ ਲੋਕ ਵੀ ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੰਦ ਵੀ ਕਾਲੇ ਕਰ ਲਏ ਸਨ ਅਤੇ ਪਰਦੇਸੀਆਂ ਦੇ ਚਿੱਟੇ ਦੰਦਾਂ ਤੋਂ ਘਿਣਾਉਣੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।ਉਹ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਘਰਾਂ ਦੇ ਖਾਸ ਪੋਰਸਿਲੇਨ ਜਾਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਬਾਰੂਦ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹਨਾਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਸਾਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮਾਂ ਲਈ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਉਣਗੇ, ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਹਿਰਨਾਂ, ਸਿਵੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਵੀ ਆਉਣਗੇ।ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਵਿਆਪਕ ਵਪਾਰਕ ਨੈਟਵਰਕ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣ ਦੇ ਦੂਜੇ ਲੁਜੋਨ ਸਮੂਹਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਾਪਮਪੈਂਗਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸਨ।
▲
●
1500 Jan 1 - 1571
ਮੇਨੀਲਾ
Maynila, Metro Manila, Philippਫਿਲੀਪੀਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ, ਮੇਨੀਲਾ ਦਾ ਤਾਗਾਲੋਗ ਬਾਯਾਨ ਪਾਸੀਗ ਦਰਿਆ ਦੇ ਡੈਲਟਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਾਗਾਲੋਗ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੰਟਰਾਮੂਰੋਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹੈ।ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਿਰਤਾਂਤ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਜਾ ("ਰਾਜਾ") ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਹੋਰ ਬਿਰਤਾਂਤ ਇਸ ਨੂੰ "ਲੁਜ਼ੋਨ ਦਾ ਰਾਜ" ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਨੀਲਾ ਬੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਮੌਖਿਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਮਾਇਨੀਲਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1250 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਰਿਆਸਤ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਪੁਰਾਣੇ ਪੂਰਵ-ਇਸਲਾਮੀ ਬੰਦੋਬਸਤ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਮਨੁੱਖੀ ਬਸਤੀਆਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੋਜਾਂ ਲਗਭਗ 1500 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੀਆਂ ਹਨ।16ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਕੇਂਦਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਰੂਨੇਈ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਸਿਆਸੀ ਸਬੰਧ ਸਨ ਅਤੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਸਨ।ਟੋਂਡੋ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਾਸੀਗ ਦਰਿਆ ਦੇ ਡੈਲਟਾ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ, ਇਸਨੇ ਚੀਨੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਡੂਪੋਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਮੇਨੀਲਾ ਅਤੇ ਲੁਜ਼ੋਨ ਕਈ ਵਾਰ ਬਰੂਨੀਆ ਦੀਆਂ ਕਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜੋ "ਸੇਲੁਡੋਂਗ" ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਸਤੀ ਮਾਉਂਟ ਸੇਲੂਰੋਂਗ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਮੇਨੀਲਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰੂਨੇਈ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਘਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਅੰਤਰ-ਵਿਆਹ ਦੁਆਰਾ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਗਿਆਨਵਾਦੀ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖੇ, ਪਰ ਮੇਨੀਲਾ ਉੱਤੇ ਬਰੂਨੇਈ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਜਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸ਼ਾਸਨ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਬ੍ਰੂਨੇਈ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਥਸਾਲੋਕਰਾਜੀ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਅੰਤਰ-ਵਿਆਹ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਰਣਨੀਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਨੀਲਾ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਕੁਲੀਨਤਾ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ।ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਦੂਰੀਆਂ 'ਤੇ ਅਸਲ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਸੀ।
▲
●
1520 Jan 1 - 1902
ਮਗੁਇੰਦਨਾਓ ਦੀ ਸਲਤਨਤ
Cotabato City, Maguindanao, Phਮਗੁਇੰਦਨਾਓ ਦੀ ਸਲਤਨਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਨਹਾਈ ਜ਼ੀ (ਸਾਲ 1304) ਵਿੱਚ, ਵੈਂਡੁਲਿੰਗ 文杜陵 ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਇੱਕ ਰਾਜ-ਰਾਜ ਇਸਦੀ ਪੂਰਵ-ਰਾਜ ਸੀ।ਇਸ ਵੈਂਡੂਲਿੰਗ 'ਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਬ੍ਰੂਨੇਈ ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੋਨ-ਆਈ (ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬਰੂਨੇਈ ਦੀ ਸਲਤਨਤ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਨੇ ਪੋਨ-ਆਈ 'ਤੇ ਮਜਾਪਹਿਤ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੋਨ-ਆਈ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।ਇਸਲਾਮੀਕਰਨ ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹੋਇਆ।ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਾਮਾਲੂ ਅਤੇ ਤਬੁਨਾਵੇ ਨਾਮ ਦੇ ਦੋ ਭਰਾ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਦੀ ਕੋਟਾਬਾਟੋ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜੋਹੋਰ ਦੇ ਸ਼ਰੀਫ ਮੁਹੰਮਦ ਕਾਬੁੰਗਸੁਵਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਆਧੁਨਿਕ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਹੈ, ਨੇ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ, ਤਬੁਨਾਵੇ ਨੇ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਮਾਲੂ ਨੇ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਐਨੀਮਿਸਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨੂੰ.ਭਰਾ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ, ਤਬੁਨਾਵੇ ਨੀਵੇਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਅਤੇ ਮਾਮਾਲੂ ਪਹਾੜਾਂ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੁੰ ਖਾਧੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਭਰਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅਣਲਿਖਤ ਸਮਝੌਤਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਰੀਫ ਕਾਬੰਗਸੁਵਾਨ ਨੇ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼੍ਰੀਵਿਜਯਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹਿੰਦੂ-ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਲਾਬੰਗ-ਲਾਨਾਓ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸੁਲਤਾਨ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।ਮਗੁਇੰਦਨਾਓ ਸਲਤਨਤ ਦਾ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਮੋਲੂਕਾਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਲਤਨਤ, ਟਰਨੇਟ ਸਲਤਨਤ ਨਾਲ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਗਠਜੋੜ ਸੀ।ਟਰਨੇਟ ਨੇ ਸਪੈਨਿਸ਼-ਮੋਰੋ ਯੁੱਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੈਗੁਇੰਡਾਨਾਓ ਨੂੰ ਮਿਲਟਰੀ ਰੀਫੋਰਸਮੈਂਟ ਭੇਜੀ।ਸਪੇਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮਗੁਇੰਦਾਨਾਓ ਦੀ ਸੁਲਤਾਨਤ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ, ਸਪੇਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਨੂੰ ਬਸਤੀ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਸੀ ਅਤੇ 1705 ਵਿੱਚ ਪਲਵਾਨ ਟਾਪੂ ਨੂੰ ਸਪੇਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਟਾਪੂ ਸੁਲਤਾਨ ਸਾਹਬੁਦੀਨ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਮੈਗੁਇਡਾਨਾਓ ਅਤੇ ਸੁਲੂ ਦੇ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਚੀਨੀ ਗੋਂਗ, ਰਾਇਲਟੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਜੋਂ ਪੀਲਾ, ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਮੂਲ ਦੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ।ਰਾਇਲਟੀ ਪੀਲੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ।ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਵਿੱਚ ਸੁਲਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।ਚੀਨੀ ਟੇਬਲਵੇਅਰ ਅਤੇ ਗੋਂਗ ਮੋਰੋਸ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ.
▲
●
1565 - 1898
ਸਪੈਨਿਸ਼ ਪੀਰੀਅਡ1565 Jan 1 00:01 - 1815
ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਅਨਜ਼
Mexicoਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਅਨ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਵਪਾਰਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਸਨ ਜੋ ਢਾਈ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ,ਨਿਊ ਸਪੇਨ ਦੀ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਕ੍ਰਾਊਨ ਦੀ ਵਾਇਸਰਾਏਲਟੀ ਨੂੰ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਰ, ਉਸ ਦੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ, ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਸਨ।ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਅਕਾਪੁਲਕੋ ਅਤੇ ਮਨੀਲਾ ਦੀਆਂ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਗੋਲ-ਯਾਤਰਾ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ।ਗੈਲੀਅਨ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਰਵਾਨਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਓਨ ਸ਼ਬਦ ਅਕਾਪੁਲਕੋ ਅਤੇ ਮਨੀਲਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰਕ ਮਾਰਗ ਦਾ ਵੀ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ 1565 ਤੋਂ 1815 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ।ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਅਨਜ਼ ਨੇ 250 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ, ਨਿਊ ਵਰਲਡ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲੇ ਅਤੇ ਪੋਰਸਿਲੇਨ ਵਰਗੀਆਂ ਲਗਜ਼ਰੀ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕਾਰਗੋ ਲਿਆਏ।ਰੂਟ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨੇ ਸ਼ਾਮਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੱਤਾ।ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਅਨਾਂ ਨੂੰ (ਕੁਝ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਵਿੱਚ) ਨਿਊ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਲਾ ਨਾਓ ਡੇ ਲਾ ਚਾਈਨਾ ("ਚਾਈਨਾ ਸ਼ਿਪ") ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਯਾਤਰਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਮਨੀਲਾ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਚੀਨੀ ਸਮਾਨ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।ਸਪੈਨਿਸ਼ ਨੇ 1565 ਵਿੱਚ ਮਨੀਲਾ ਗੈਲੀਓਨ ਵਪਾਰਕ ਮਾਰਗ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਅਗਸਤੀਨੀਅਨ ਫਰੀਅਰ ਅਤੇ ਨੇਵੀਗੇਟਰ ਆਂਡਰੇਸ ਡੀ ਉਰਦਾਨੇਟਾ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਮੈਕਸੀਕੋ ਤੱਕ ਟੋਰਨਵੀਏਜ ਜਾਂ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਉਰਦਾਨੇਟਾ ਅਤੇ ਅਲੋਂਸੋ ਡੀ ਅਰੇਲਾਨੋ ਨੇ ਉਸ ਸਾਲ ਪਹਿਲੀ ਸਫਲ ਦੌਰ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।"ਉਰਡਨੇਟਾ ਦੇ ਰੂਟ" ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਪਾਰ 1815 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਮੈਕਸੀਕਨ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।
▲
●
1565 Jan 1 00:02 - 1898
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ
Philippines1565 ਤੋਂ 1898 ਤੱਕ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰਸਪੈਨਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਟਾਪੂਆਂ 'ਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਕਪਤਾਨੀ ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਸਪੇਨ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏਲਟੀ ਦੇ ਰਾਜ ਅਧੀਨ, ਵਿੱਚ ਅਧਾਰਿਤ ਮੈਕਸੀਕੋ ਸਿਟੀ, 1821 ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ ਤੋਂ ਮੈਕਸੀਕਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੱਕ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉੱਥੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਧੇ ਸਪੇਨੀ ਕੰਟਰੋਲ ਹੋ ਗਿਆ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਪਰਕ 1521 ਵਿੱਚ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮੈਗੇਲਨ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੀ ਪਰਿਕਰਮਾ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਮੈਕਟਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਚਾਲੀ-ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਮਿਗੁਏਲ ਲੋਪੇਜ਼ ਡੀ ਲੇਗਾਜ਼ਪੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਕਸੀਕੋ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਜਿੱਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਲੇਗਾਜ਼ਪੀ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸਪੇਨ ਦੇ ਫਿਲਿਪ ਦੂਜੇ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ 1565 ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਸਪੈਨਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਸਪੇਨ ਦੀ ਹਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ, ਜਿਸਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।
▲
●
1570 Mar 1 - 1578 Jun
ਕੈਸਟੀਲੀਅਨ ਯੁੱਧ
Borneoਕੈਸਟੀਲੀਅਨ ਯੁੱਧ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬੋਰਨੀਓ ਲਈ ਸਪੇਨੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,ਸਪੇਨੀ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਈ ਮੁਸਲਿਮ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਰੂਨੇਈ, ਸੁਲੂ ਅਤੇ ਮੈਗੁਇੰਡਾਨਾਓ ਦੀਆਂ ਸਲਤਨਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਅਤੇ ਓਟੋਮੈਨ ਖਲੀਫਾ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਸੀ।
▲
●
1898 - 1946
ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯਮ1898 Jan 1 - 1946
ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਯਮ
Philippines10 ਦਸੰਬਰ, 1898 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਦੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਕੇ,ਸਪੇਨ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਮਹਾਨ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗੜਬੜ ਦੇ ਦੌਰ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ।1901 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਮਿਲਟਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਥਾਂ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰਕਾਰ - ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂ ਦੀ ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ - ਵਿਲੀਅਮ ਹਾਵਰਡ ਟਾਫਟ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਪਹਿਲੇ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।1898 ਅਤੇ 1904 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਦਰੋਹੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਮਾਨਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ।1934 ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨ ਇੰਡੀਪੈਂਡੈਂਸ ਐਕਟ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1935 ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਹੋਈ। ਮੈਨੂਅਲ ਐਲ. ਕਿਊਜ਼ੋਨ ਨੂੰ 15 ਨਵੰਬਰ, 1935 ਨੂੰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼, 1946 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦੀ ਸੀ, ਨੂੰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।1941 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਫੌਜ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਮੁੜ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਇਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1945 ਸਮਰਪਣ, 4 ਜੁਲਾਈ, 1946 ਨੂੰ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਵੱਲ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ।
▲
●
1898 Jun 12
ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਜਨਰਲ ਐਮੀਲੀਓ ਅਗੁਇਨਾਲਡੋ ਦੁਆਰਾ 12 ਜੂਨ, 1898 ਨੂੰ ਕੈਵਿਟ ਅਲ ਵਿਏਜੋ (ਮੌਜੂਦਾ ਕਵਿਟ, ਕੈਵੀਟ), ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਇਸਨੇ ਸਪੇਨ ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।
▲
●
1899 Feb 4 - 1902 Jul 2
ਫਿਲੀਪੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨ-ਅਮਰੀਕਨ ਯੁੱਧ, ਪਹਿਲੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ ਜੋ 4 ਫਰਵਰੀ, 1899 ਤੋਂ 2 ਜੁਲਾਈ, 1902 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ। ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ 1898 ਵਿੱਚ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਐਲਾਨ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਦੀ ਬਜਾਏ। ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੇ, ਪੈਰਿਸ ਦੀ ਸੰਧੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਇਹਸਪੇਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਪੇਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ।ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ 1896 ਵਿੱਚ ਸਪੇਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੌਂਪਣ ਨਾਲ 1946 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਸੀ।4 ਫਰਵਰੀ, 1899 ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਨੀਲਾ ਦੀ 1899 ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।2 ਜੂਨ, 1899 ਨੂੰ, ਪਹਿਲੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।23 ਮਾਰਚ, 1901 ਨੂੰ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਐਮੀਲੀਓ ਅਗੁਇਨਾਲਡੋ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 2 ਜੁਲਾਈ, 1902 ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਫਿਲੀਪੀਨ ਸਮੂਹਾਂ - ਕੁਝ ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸਮਾਜ, ਜੋ ਕਿ ਸਪੇਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ - ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਰਹੇ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਕਰੀਓ ਸਾਕੇ, ਇੱਕ ਅਨੁਭਵੀ ਕਾਟੀਪੁਨਨ ਮੈਂਬਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ 1902 ਵਿੱਚ ਅਗੁਇਨਲਡੋ ਦੇ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਉਲਟ, ਕਾਟੀਪੁਨਨ ਲਾਈਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ (ਜਾਂ ਮੁੜ-ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ)।ਦੱਖਣੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਮੋਰੋ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਕੈਥੋਲਿਕ ਪੁਲਾਹਾਨ ਧਾਰਮਿਕ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮੋਰੋ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮੋਰੋ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 15 ਜੂਨ, 1913 ਨੂੰ ਬਡ ਬੈਗਸਕ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅੰਤਮ ਹਾਰ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ।ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 200,000 ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਨਾਗਰਿਕ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਾਲ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ।ਕੁੱਲ ਨਾਗਰਿਕ ਮਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।ਕੁੱਲ ਨਾਗਰਿਕ ਮਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਜੰਗੀ ਅਪਰਾਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਸੀਹੇ, ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਗੁਰੀਲਾ ਯੁੱਧ ਦੀਆਂ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਨੇ ਬਦਲਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਝੁਲਸਾਇਆ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਤਸ਼ੱਦਦ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।ਯੂਐਸ ਦੁਆਰਾ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਨੇ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਟੈਸਟੈਂਟਵਾਦ ਦੇ ਉਭਾਰ ਅਤੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਟਾਪੂਆਂ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ, ਸਿੱਖਿਆ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਦੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਾਇਆ ਗਿਆ।
▲
●
1901 Jan 1 - 1935
ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਇਨਸੂਲਰ ਸਰਕਾਰ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ (ਸਪੇਨੀ: Gobierno Insular de las Islas Filipinas) ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਸੀ ਜੋ 1902 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ 1935 ਵਿੱਚ ਪੁਨਰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਫੌਜੀ ਸਰਕਾਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਸੀ।ਸਪੈਨਿਸ਼-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1898 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਸਪੇਨ ਤੋਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਵਿਰੋਧ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਯੁੱਧ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ।1902 ਵਿੱਚ, ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਆਰਗੈਨਿਕ ਐਕਟ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਐਕਟ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੁਕਤ ਇੱਕ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਦੋ-ਸਦਨੀ ਫਿਲੀਪੀਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਫਿਲੀਪੀਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਚ ਸਦਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੁਣੇ ਹੋਏ, ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਹੇਠਲੇ ਸਦਨ, ਫਿਲੀਪੀਨ ਅਸੈਂਬਲੀ ਲਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।1904 ਦਾ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਲੀਆ ਕਾਨੂੰਨ ਆਮ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਾਲੀਆ ਟੈਕਸ, ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਧਨ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਲਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਇੱਕ ਸੇਂਟਾਵੋ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 20,000 ਪੇਸੋ ਤੱਕ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੈਵੇਨਿਊ ਸਟੈਂਪ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕਿਸਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।"ਇਨਸੁਲਰ" ਸ਼ਬਦ ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਯੂਐਸ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਇਨਸੁਲਰ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਪੋਰਟੋ ਰੀਕੋ ਅਤੇ ਗੁਆਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇਨਸੂਲਰ ਸਰਕਾਰਾਂ ਸਨ।1901 ਤੋਂ 1922 ਤੱਕ, ਅਮਰੀਕੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਨਸੂਲਰ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਰੁਤਬੇ ਨਾਲ ਕੁਸ਼ਤੀ ਕੀਤੀ।ਡੋਰ ਬਨਾਮ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ (1904) ਵਿੱਚ, ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਜਿਊਰੀ ਦੁਆਰਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ, "ਇਨਸੁਲਰ" ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਸੀਮਤ ਵਰਤੋਂ ਸੀ।ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ, ਡਾਕ ਟਿਕਟਾਂ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਕੋਟ 'ਤੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ "ਫਿਲੀਪੀਨ ਟਾਪੂਆਂ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।1902 ਫਿਲੀਪੀਨ ਆਰਗੈਨਿਕ ਐਕਟ ਨੂੰ 1916 ਵਿੱਚ ਜੋਨਸ ਲਾਅ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।1935 ਵਿੱਚ, ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
▲
●
1935 Jan 1 - 1942
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਸੰਸਥਾ ਸੀ ਜੋ 1935 ਤੋਂ 1946 ਤੱਕ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ 1942 ਤੋਂ 1945 ਤੱਕ ਜਲਾਵਤਨੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਦੋਂਜਾਪਾਨ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਇਹ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਖੇਤਰੀ ਸਰਕਾਰ, ਇਨਸੁਲਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਟਾਈਡਿੰਗਸ-ਮੈਕਡਫੀ ਐਕਟ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਜੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਕੋਲ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਸੀ।ਇਸਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨੈਸੀਓਨਲਿਸਟਾ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਸੀ, ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਦਨ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਸਦਨੀ ਹੋ ਗਿਆ।1937 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਨੀਲਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ - ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ।1942 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮਤੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਆਪਣੇ ਪੂਰਵ-ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। 1946 ਵਿੱਚ, ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੇ 1935 ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਆਰਟੀਕਲ XVIII ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।
▲
●
1942 Jan 1 - 1944
ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ਾ
Philippinesਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ਾ 1942 ਅਤੇ 1945 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਹੀਜਾਪਾਨ ਨੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦਾ ਹਮਲਾ ਪਰਲ ਹਾਰਬਰ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਦਸ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ 8 ਦਸੰਬਰ 1941 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪਰਲ ਹਾਰਬਰ ਵਿਖੇ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਜਹਾਜ਼ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੁਕਸਾਨੇ ਗਏ ਸਨ।ਹਵਾਈ ਕਵਰ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਨ ਏਸ਼ੀਆਟਿਕ ਫਲੀਟ 12 ਦਸੰਬਰ 1941 ਨੂੰ ਜਾਵਾ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ। ਜਨਰਲ ਡਗਲਸ ਮੈਕਆਰਥਰ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, 11 ਮਾਰਚ 1942 ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੋਰੇਗੀਡੋਰ ਵਿਖੇ ਆਪਣੇ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਲਈ, 4,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ।ਬਟਾਨ ਵਿੱਚ 76,000 ਭੁੱਖੇ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਡਿਫੈਂਡਰਾਂ ਨੇ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ 1942 ਨੂੰ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਬਦਨਾਮ ਬਾਟਾਨ ਡੈਥ ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 7,000-10,000 ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਜਾਂ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।Corregidor 'ਤੇ ਬਚੇ 13,000 ਲੋਕਾਂ ਨੇ 6 ਮਈ ਨੂੰ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ।ਜਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਤੱਕ, ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ।ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਬਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਗੁਰੀਲਾ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਸੱਠ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟਾਪੂਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਜੰਗਲ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ।ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹੀ, ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਨੂੰ ਕੰਮ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵੇਸ਼ਵਾ
▲
●
1943 Jan 1 - 1945
ਦੂਜਾ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ
Philippinesਦੂਜਾ ਫਿਲੀਪੀਨ ਗਣਰਾਜ, ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਗਣਰਾਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਕਠਪੁਤਲੀ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ 14 ਅਕਤੂਬਰ 1943 ਨੂੰ ਟਾਪੂਆਂ 'ਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੌਰਾਨ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
1946 - 1965
ਤੀਜਾ ਗਣਰਾਜ1946 Jan 1 - 1965
ਪੋਸਟ-ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਗਣਰਾਜ
Philippinesਤੀਜਾ ਗਣਰਾਜ 1946 ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਗਣਰਾਜ ਦੇ 1973 ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਨਾਲ, 17 ਜਨਵਰੀ, 1973 ਨੂੰ ਖਤਮ ਹੋਏ ਡਾਇਓਸਦਾਡੋ ਮੈਕਾਪਗਲ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਮੈਨੂਅਲ ਰੋਕਸਾਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (1946-1948)ਐਲਪੀਡੀਓ ਕੁਇਰੀਨੋ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (1948-1953)ਰੈਮਨ ਮੈਗਸੇਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (1953-1957)ਕਾਰਲੋਸ ਪੀ. ਗਾਰਸੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (1957-1961)ਡਾਇਓਸਦਾਡੋ ਮੈਕਾਪੈਗਲ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ (1961-1965)
▲
●
1965 Jan 1 - 1986
ਮਾਰਕ ਸੀ
Philippinesਮਾਰਕੋਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਗਣਰਾਜ (1965–1972), ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਅਧੀਨ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ (1972–1981), ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਗਣਰਾਜ (1981–1986) ਦੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਸਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਮਾਰਕੋਸ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਦੇਸ਼ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸੰਕਟ, ਅਤਿ ਗਰੀਬੀ, ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
▲
●
1986 Feb 22 - Feb 25
ਲੋਕ ਸ਼ਕਤੀ ਇਨਕਲਾਬ
Philippinesਪੀਪਲ ਪਾਵਰ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨ, ਜਿਸਨੂੰ EDSA ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਜਾਂ ਫਰਵਰੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 22 ਤੋਂ 25 ਫਰਵਰੀ 1986 ਤੱਕ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਸੀ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਮੈਟਰੋ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਿਵਲ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ ਮੁਹਿੰਮ ਸੀ। ਅਤੇ ਚੋਣ ਧੋਖਾਧੜੀ।ਅਹਿੰਸਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮਾਰਕੋਸ ਦੀ ਵਿਦਾਇਗੀ, ਉਸਦੀ 20 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਦਾ ਅੰਤ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀਅਤ ਦੀ ਬਹਾਲੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪੀਲੇ ਰਿਬਨ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ (ਟੋਨੀ ਓਰਲੈਂਡੋ ਅਤੇ ਡਾਨ ਦੇ ਗੀਤ "ਟਾਈ ਏ ਯੈਲੋ ਰਿਬਨ ਰਾਊਂਡ ਦ ਓਲੇ ਓਕ ਟ੍ਰੀ" ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ) ਇਸ ਨੂੰ ਪੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੈਨੇਟਰ ਬੇਨਿਗਨੋ "ਨਿਨੋਏ" ਐਕਿਨੋ, ਜੂਨੀਅਰ ਅਗਸਤ 1983 ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨੀ ਤੋਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਵਾਪਸ ਆਉਣ 'ਤੇ।ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਰਕੋਸ ਦੁਆਰਾ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਿੱਤ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ "ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ" ਵਜੋਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰਖੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਸਨ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੈਟਰੋ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ 22 ਤੋਂ 25 ਫਰਵਰੀ 1986 ਤੱਕ ਏਪੀਫਾਨੀਓ ਡੇ ਲੋਸ ਸੈਂਟੋਸ ਐਵੇਨਿਊ ਦੇ ਇੱਕ ਲੰਬੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਹੋਏ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਸੰਖੇਪ ਰੂਪ EDSA ਦੁਆਰਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 20 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਮੂਹ, ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹ, ਮਨੀਲਾ ਦੇ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪ, ਕਾਰਡੀਨਲ ਜੈਮ ਸਿਨ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਕਾਰਡੀਨਲ ਰਿਕਾਰਡੋ ਵਿਡਾਲ, ਸੇਬੂ ਦੇ ਆਰਚਬਿਸ਼ਪ ਦੀ ਕੈਥੋਲਿਕ ਬਿਸ਼ਪ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਨਾਲ।ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾਰਕੋਸ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ, ਸ਼ਾਸਕ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਦੂਰ ਉਡਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਲਕਾਨਾਂਗ ਪੈਲੇਸ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਵਾਈ.ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨਿਨੋਏ ਐਕੁਇਨੋ ਦੀ ਵਿਧਵਾ, ਕੋਰਾਜ਼ੋਨ ਐਕਿਨੋ, ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਗਿਆਰ੍ਹਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
1986 Mar 1 - 2022
ਪੰਜਵਾਂ ਗਣਰਾਜ
Philippines1986 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰਜ਼ੇ, ਸਰਕਾਰੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ, ਤਬਾਹੀਆਂ, ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਬਗਾਵਤ, ਅਤੇ ਮੋਰੋ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਈ।ਕੋਰਾਜ਼ੋਨ ਐਕੁਇਨੋ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਯੂਐਸ ਬੇਸ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਯੂਐਸ ਬਲਾਂ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 1991 ਵਿੱਚ ਕਲਾਰਕ ਏਅਰ ਬੇਸ ਅਤੇ ਦਸੰਬਰ 1992 ਵਿੱਚ ਸੁਬਿਕ ਬੇ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤਬਾਦਲੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਜੂਨ 1991 ਵਿੱਚ ਮਾਊਂਟ ਪਿਨਾਟੂਬੋ ਦੇ ਵਿਸਫੋਟ ਸਮੇਤ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ.. ਐਕਿਨੋ ਦਾ ਬਾਅਦ ਫਿਡੇਲ ਵੀ. ਰਾਮੋਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ 3.6% ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜੀਡੀਪੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਮੂਲੀ ਰਹੀ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਧਾਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 1996 ਵਿੱਚ ਮੋਰੋ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਫਰੰਟ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤਾ, 1997 ਦੇ ਏਸ਼ੀਅਨ ਵਿੱਤੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੁਆਰਾ ਪਰਛਾਵੇਂ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।ਰਾਮੋਸ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਜੋਸਫ਼ ਐਸਟਰਾਡਾ ਨੇ ਜੂਨ 1998 ਵਿੱਚ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ 1999 ਤੱਕ −0.6% ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਤੋਂ 3.4% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਾਰਚ 2000 ਵਿੱਚ ਮੋਰੋ ਇਸਲਾਮਿਕ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਫਰੰਟ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਰੋਹੀ ਕੈਂਪਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ।ਅਬੂ ਸਯਾਫ ਨਾਲ ਚੱਲ ਰਹੇ ਟਕਰਾਅ, ਕਥਿਤ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਰੁਕੀ ਹੋਈ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਏਸਟ੍ਰਾਡਾ ਨੂੰ 2001 ਦੀ ਈਡੀਐਸਏ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੁਆਰਾ ਉਖਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 20 ਜਨਵਰੀ, 2001 ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਗਲੋਰੀਆ ਮੈਕਾਪਗਲ ਐਰੋਯੋ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲਈ ਸੀ।ਐਰੋਯੋ ਦੇ 9-ਸਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ, ਆਰਥਿਕਤਾ 4-7% ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਵਧੀ, 2002 ਤੋਂ 2007 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 5.33%, ਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਮੰਦੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੰਦੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।ਉਸਦਾ ਸ਼ਾਸਨ 2004 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਕਥਿਤ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈਲੋ ਗਾਰਸੀ ਸਕੈਂਡਲ ਵਰਗੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਦਾਗੀ ਸੀ।23 ਨਵੰਬਰ 2009 ਨੂੰ ਮੈਗੁਇੰਦਨਾਓ ਵਿੱਚ 34 ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਬੇਨਿਗਨੋ ਐਕਿਨੋ III ਨੇ 2010 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ 15ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।ਬੰਗਸਾਮੋਰੋ 'ਤੇ ਫਰੇਮਵਰਕ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ 15 ਅਕਤੂਬਰ, 2012 ਨੂੰ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਬੰਗਸਾਮੋਰੋ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਇਕਾਈ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਦਮ ਵਜੋਂ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਾਮਾਸਾਪਾਨੋ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਇੱਕ ਝੜਪ, ਮਗੁਇੰਦਨਾਓ ਨੇ ਫਿਲੀਪੀਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੁਲਿਸ-ਸਪੈਸ਼ਲ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਸ ਦੇ 44 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬੰਗਸਾਮੋਰੋ ਬੇਸਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ।ਪੂਰਬੀ ਸਬਾਹ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਵਿਵਾਦਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ।2013 ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਤੇ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸਕੂਲੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਹੋਰ ਸਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।2014 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਆਰਮਡ ਫੋਰਸਿਜ਼ ਬੇਸ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਵਧੇ ਹੋਏ ਰੱਖਿਆ ਸਹਿਯੋਗ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਦਾਵਾਓ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੇਅਰ ਰੋਡਰੀਗੋ ਦੁਤੇਰਤੇ ਨੇ 2016 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ।12 ਜੁਲਾਈ, 2016 ਨੂੰ, ਆਰਬਿਟਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਸੁਣਾਇਆ।ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੁਟੇਰਟੇ ਨੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਪਰਾਧ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਨਸ਼ਾ ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਫਰਵਰੀ 2019 ਤੱਕ, ਫਿਲੀਪੀਨ ਡਰੱਗ ਯੁੱਧ ਲਈ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 5,176 ਹੈ।ਬੰਗਸਾਮੋਰੋ ਜੈਵਿਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਵਿੱਚ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਬੰਗਸਾਮੋਰੋ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਹੋਈ।ਸਾਬਕਾ ਸੈਨੇਟਰ ਫਰਡੀਨੈਂਡ ਮਾਰਕੋਸ ਜੂਨੀਅਰ ਨੇ ਲੋਕ ਸ਼ਕਤੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ 36 ਸਾਲ ਬਾਅਦ, 2022 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਲਾਵਤਨੀ ਹੋਈ।ਉਸਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 30 ਜੂਨ, 2022 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
Appendices
APPENDIX 1
The Colonial Economy of The Philippines Part 1
APPENDIX 2
The Colonial Economy of The Philippines Part 2
APPENDIX 3
The Colonial Economy of The Philippines Part 3
APPENDIX 4
The Economics of the Manila Galleon
APPENDIX 5
The Pre-colonial Government of the Philippines
APPENDIX 6
Early Philippine Shelters and Islamic Architecture
APPENDIX 7
Hispanic Structuring of the Colonial Space
APPENDIX 8
Story of Manila's First Chinatown
Characters
References
- Agoncillo, Teodoro A. (1990) [1960]. History of the Filipino People (8th ed.). Quezon City: Garotech Publishing. ISBN 978-971-8711-06-4.
- Alip, Eufronio Melo (1964). Philippine History: Political, Social, Economic.
- Atiyah, Jeremy (2002). Rough guide to Southeast Asia. Rough Guide. ISBN 978-1858288932.
- Bisht, Narendra S.; Bankoti, T. S. (2004). Encyclopaedia of the South East Asian Ethnography. Global Vision Publishing Ho. ISBN 978-81-87746-96-6.
- Brands, H. W. Bound to Empire: The United States and the Philippines (1992) excerpt
- Coleman, Ambrose (2009). The Firars in the Philippines. BiblioBazaar. ISBN 978-1-113-71989-8.
- Deady, Timothy K. (2005). "Lessons from a Successful Counterinsurgency: The Philippines, 1899–1902" (PDF). Parameters. Carlisle, Pennsylvania: United States Army War College. 35 (1): 53–68. Archived from the original (PDF) on December 10, 2016. Retrieved September 30, 2018.
- Dolan, Ronald E.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Early History". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "The Early Spanish". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "The Decline of Spanish". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Spanish American War". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "War of Resistance". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "United States Rule". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "A Collaborative Philippine Leadership". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Commonwealth Politics". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "World War II". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Economic Relations with the United States". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "The Magsaysay, Garcia, and Macapagal Administrations". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Marcos and the Road to Martial Law". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "Proclamation 1081 and Martial Law". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Dolan, Ronald E., ed. (1991). "From Aquino's Assassination to People Power". Philippines: A Country Study. Washington: GPO for the Library of Congress. ISBN 978-0-8444-0748-7.
- Public Domain This article incorporates text from this source, which is in the public domain. Dolan, Ronald E. (1993). Philippines: A Country Study. Federal Research Division.
- Annual report of the Secretary of War. Washington GPO: US Army. 1903.
- Duka, Cecilio D. (2008). Struggle for Freedom' 2008 Ed. Rex Bookstore, Inc. ISBN 978-971-23-5045-0.
- Ellis, Edward S. (2008). Library of American History from the Discovery of America to the Present Time. READ BOOKS. ISBN 978-1-4437-7649-3.
- Escalante, Rene R. (2007). The Bearer of Pax Americana: The Philippine Career of William H. Taft, 1900–1903. Quezon City, Philippines: New Day Publishers. ISBN 978-971-10-1166-6.
- Riggs, Fred W. (1994). "Bureaucracy: A Profound Puzzle for Presidentialism". In Farazmand, Ali (ed.). Handbook of Bureaucracy. CRC Press. ISBN 978-0-8247-9182-7.
- Fish, Shirley (2003). When Britain Ruled The Philippines 1762–1764. 1stBooks. ISBN 978-1-4107-1069-7.
- Frankham, Steven (2008). Borneo. Footprint Handbooks. Footprint. ISBN 978-1906098148.
- Fundación Santa María (Madrid) (1994). Historia de la educación en España y América: La educación en la España contemporánea : (1789–1975) (in Spanish). Ediciones Morata. ISBN 978-84-7112-378-7.
- Joaquin, Nick (1988). Culture and history: occasional notes on the process of Philippine becoming. Solar Pub. Corp. ISBN 978-971-17-0633-3.
- Karnow, Stanley. In Our Image: America's Empire in the Philippines (1990) excerpt
- Kurlansky, Mark (1999). The Basque history of the world. Walker. ISBN 978-0-8027-1349-0.
- Lacsamana, Leodivico Cruz (1990). Philippine History and Government (Second ed.). Phoenix Publishing House, Inc. ISBN 978-971-06-1894-1.
- Linn, Brian McAllister (2000). The Philippine War, 1899–1902. University Press of Kansas. ISBN 978-0-7006-1225-3.
- McAmis, Robert Day (2002). Malay Muslims: The History and Challenge of Resurgent Islam in Southeast Asia. Eerdmans. ISBN 978-0802849458.
- Munoz, Paul Michel (2006). Early Kingdoms of the Indonesian Archipelago and the Malay Peninsula. Editions Didier Millet. ISBN 978-981-4155-67-0.
- Nicholl, Robert (1983). "Brunei Rediscovered: A Survey of Early Times". Journal of Southeast Asian Studies. 14 (1): 32–45. doi:10.1017/S0022463400008973.
- Norling, Bernard (2005). The Intrepid Guerrillas of North Luzon. University Press of Kentucky. ISBN 978-0-8131-9134-8.
- Saunders, Graham (2002). A History of Brunei. Routledge. ISBN 978-0700716982.
- Schirmer, Daniel B.; Shalom, Stephen Rosskamm (1987). The Philippines Reader: A History of Colonialism, Neocolonialism, Dictatorship, and Resistance. South End Press. ISBN 978-0-89608-275-5.
- Scott, William Henry (1984). Prehispanic source materials for the study of Philippine history. New Day Publishers. ISBN 978-971-10-0227-5.
- Scott, William Henry (1985). Cracks in the parchment curtain and other essays in Philippine history. New Day Publishers. ISBN 978-971-10-0073-8.
- Shafer, Robert Jones (1958). The economic societies in the Spanish world, 1763–1821. Syracuse University Press.
- Taft, William (1908). Present Day Problems. Ayer Publishing. ISBN 978-0-8369-0922-7.
- Tracy, Nicholas (1995). Manila Ransomed: The British Assault on Manila in the Seven Years War. University of Exeter Press. ISBN 978-0-85989-426-5.
- Wionzek, Karl-Heinz (2000). Germany, the Philippines, and the Spanish–American War: four accounts by officers of the Imperial German Navy. National Historical Institute. ISBN 9789715381406.
- Woods, Ayon kay Damon L. (2005). The Philippines. ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-675-6.
- Zaide, Sonia M. (1994). The Philippines: A Unique Nation. All-Nations Publishing Co. ISBN 978-971-642-071-5.