ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਅੰਤਿਕਾ

ਅੱਖਰ

ਫੁਟਨੋਟ

ਹਵਾਲੇ


Play button

6000 BCE - 2023

ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ



ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, [1] ਮਨੁੱਖੀ ਨਿਵਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਸਬੂਤ ਅਤੇ 3000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਇੱਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਉਭਾਰ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਦੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2] ਇਸ ਟਾਪੂ ਨੇ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚਹਾਨ ਚੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸੰਪਰਕ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਸਤੀਆਂ ਬਣੀਆਂ।ਯੂਰਪੀਅਨ ਖੋਜਾਂ ਨੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਟਾਪੂ ਦਾ ਨਾਮ ਫਾਰਮੋਸਾ ਰੱਖਿਆ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਤੇਸਪੇਨੀ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ।ਯੂਰਪੀਅਨ ਮੌਜੂਦਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਕਲੋ ਅਤੇ ਹੱਕਾ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦ ਹੋਈ।1662 ਤੱਕ, ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਨੇ ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਇੱਕ ਗੜ੍ਹ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1683 ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਕਿੰਗ ਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਧੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਪਰਵਾਸ ਕਰਕੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਬਣ ਗਈ।1895 ਵਿੱਚ, ਕਿੰਗ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਪੇਂਗੂ ਨੂੰਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ, ਚੌਲਾਂ ਅਤੇ ਖੰਡ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣ ਗਿਆ।ਇਸ ਨੇ ਦੂਜੇ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਰਣਨੀਤਕ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ।ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1945 ਵਿੱਚ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (ਕੇਐਮਟੀ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ROC ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ, ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੇ ਤਬਾਦਲੇ ਸਮੇਤ, ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।[3]1949 ਤੱਕ, ROC, ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਨੂੰ ਗੁਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾਈਵਾਨ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਨੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ KMT ਨੇ ਇੱਕ ਸਿੰਗਲ-ਪਾਰਟੀ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ ਜਦੋਂ ਤੱਕ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, 1996 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਿੱਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਦੇਖੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਤਾਈਵਾਨ ਚਮਤਕਾਰ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। "ਚਾਰ ਏਸ਼ੀਅਨ ਟਾਈਗਰਸ" ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।
HistoryMaps Shop

ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਜਾਓ

Play button
3000 BCE Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮਨੁੱਖੀ ਵਸਨੀਕ

Taiwan
ਪਲਾਇਸਟੋਸੀਨ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਫਰਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪੁਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।[4] ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਪੇਂਘੂ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੇ ਜੀਵਾਸ਼ਮ ਲੱਭੇ ਗਏ ਸਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੋਮੋ ਜੀਨਸ ਦੀ ਇੱਕ ਅਣਪਛਾਤੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਜਬਾੜੇ ਦੀ ਹੱਡੀ, ਜੋ ਕਿ 450,000 ਅਤੇ 190,000 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।[5] ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਮਨੁੱਖੀ ਸਬੂਤ 20,000 ਅਤੇ 30,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਹਨ, [1] ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਚਾਂਗਬਿਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਚਿਪਡ-ਪੈਂਬਲ ਟੂਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਸਭਿਆਚਾਰ 5,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, [6] ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਲੁਆਨਬੀ ਦੀਆਂ ਸਾਈਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਨ ਮੂਨ ਝੀਲ ਤੋਂ ਤਲਛਟ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਲੈਸ਼-ਐਂਡ-ਬਰਨ ਖੇਤੀ 11,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ, 4,200 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਚੌਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਵਧਣ ਨਾਲ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[7] ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੋਲੋਸੀਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 10,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈ ਸੀ, ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਉੱਚਾ ਹੋਇਆ, ਤਾਈਵਾਨ ਜਲਡਮਰੂ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[4]ਲਗਭਗ 3,000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਦਾਪੇਨਕੇਂਗ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਉਭਰਿਆ, ਜੋ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਤੱਟ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਗਿਆ।ਕੋਰਡ-ਵੇਅਰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੱਥਰ ਦੇ ਸੰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰਾ, ਇਸ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੇ ਚੌਲ ਅਤੇ ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਸੀ।ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦਾਪੇਨਕੇਂਗ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਤਾਈਵਾਨੀ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਬੋਲਦੇ ਸਨ।[2] ਇਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵੰਸ਼ਜ ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮਲਾਇਓ-ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ, ਜੋ ਹੁਣ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਸਟ੍ਰੋਨੇਸ਼ੀਅਨ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸ਼ਾਖਾ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਤਾਈਵਾਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹਨ।[8] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਫਿਲੀਪੀਨ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ 2ਜੀ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਬੀਸੀਈ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਿਲੀਪੀਨ ਜੇਡ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨੀ ਜੇਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।[9] ਨਿਆਓਸੁੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਈ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨੇ ਦਾਪੇਨਕੇਂਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, [10] ਅਤੇ ਲਗਭਗ 400 ਈਸਵੀ ਤੱਕ, ਸਥਾਨਕ ਬਲੂਮਰੀਜ਼ ਨੇ ਲੋਹੇ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਤਕਨੀਕ ਜੋ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[11]
▲
●
1292 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਨਾਲ ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਸੰਪਰਕ

Taiwan
ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ (1271-1368) ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।[12] ਯੁਆਨ ਸਮਰਾਟ, ਕੁਬਲਾਈ ਖਾਨ ਨੇ 1292 ਵਿੱਚ ਯੂਆਨ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਯੂਕਯੂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰ ਗਏ।ਝਗੜੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਤਿੰਨ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਚੀਨ ਦੇ ਕਵਾਂਝੂ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਗਏ।ਵੈਂਗ ਡੇਯੂਆਨ ਨੇ 1349 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਇਸਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਪੇਂਗੂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਸਨ।ਉਸਨੇ ਹੋਰ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਪਰ ਲਿਉਕਿਯੂ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ੇਏ ਨਾਮ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਭਿੰਨ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ।[13] ਝੀਜਿਆਂਗ ਤੋਂ ਚੂਹੋਉ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਦੀ ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰੀ 1340 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਤਾਈਵਾਨ ਆਏ ਸਨ।[14]
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲਿਖਤੀ ਖਾਤਾ
ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲੇ ©HistoryMaps
1349 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲਿਖਤੀ ਖਾਤਾ

Taiwan
1349 ਵਿੱਚ, ਵੈਂਗ ਡੇਯੂਆਨ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ, [15] ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ, ਪਰ ਪੇਂਗੂ ਉੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਨੋਟ ਕੀਤਾ।[16] ਉਸਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿਉਕਿਯੂ ਅਤੇ ਪਿਸ਼ੇਏ ਵਜੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ।ਲਿਉਕਿਯੂ ਨੂੰ ਪੇਂਘੂ ਨਾਲੋਂ ਗਰਮ ਜਲਵਾਯੂ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਸਨ, ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਰਾਫਟਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਰੰਗੀਨ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਲੂਣ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਤੋਂ ਸ਼ਰਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਨਰਭਾਈ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਉਤਪਾਦ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਸਤੂਆਂ ਸਨ।[17] ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪਿਸ਼ੇਏ, ਪੂਰਬ ਵੱਲ ਸਥਿਤ, ਇਸਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੇ ਵੱਖਰੇ-ਵੱਖਰੇ ਟੈਟੂ ਸਨ, ਉਹ ਵਾਲਾਂ ਨੂੰ ਟਫਟਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਅਤੇ ਅਗਵਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ।[18] ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਏਫਰੇਨ ਬੀ. ਇਸੋਰੇਨਾ ਨੇ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਪਿਸ਼ੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਵਿਸਾਯਾਨ ਨੇੜਿਓਂ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਸਾਯਾਨ ਚੀਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।[19]
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਯੁੱਗ
ਐਂਟੀ-ਵੋਕੂ ਮਿੰਗ ਸਿਪਾਹੀ ਤਲਵਾਰਾਂ ਅਤੇ ਢਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ। ©Anonymous
1550 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਯੁੱਗ

Taiwan
16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੱਕ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇਚੀਨੀ ਮਛੇਰਿਆਂ, ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਕੁਝ ਫੁਜਿਅਨ ਵਪਾਰੀ ਫਾਰਮੋਸੈਨ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੁਹਾਰਤ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਦੀ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਤਾਈਵਾਨ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਿੰਗ ਅਥਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਚਣ ਵਾਲੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਬਿੰਦੂ ਬਣ ਗਿਆ, ਕੁਝ ਨੇ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸੰਖੇਪ ਬਸਤੀਆਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ।ਜ਼ਿਆਓਡੋਂਗ ਦਾਓ ਅਤੇ ਦਾਹੂਈ ਗੁਓ ਵਰਗੇ ਨਾਮ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ, "ਤਾਈਵਾਨ" ਕਬੀਲੇ ਤਾਇਉਆਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਲਿਨ ਡਾਓਕਿਆਨ ਅਤੇ ਲਿਨ ਫੇਂਗ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਮਿੰਗ ਨੇਵੀ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ।1593 ਵਿੱਚ, ਮਿੰਗ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਚੀਨੀ ਜੰਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਥੇ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਇਸੈਂਸ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਉੱਤਰੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[20]ਚੀਨੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੋਲਾ, ਗੰਧਕ, ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਹਰੀ ਦੇ ਜਾਨਵਰ ਵਰਗੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਉੱਤਰੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਦਾ ਵਪਾਰ ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਗਿਆ, ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਲਈ ਮਲੇਟ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਹਿਰਨ ਦੀਆਂ ਛਿੱਲਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤਾਤ ਕਾਰਨ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ।ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਾਲੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਨਾਫ਼ਿਆਂ ਲਈਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚੇ ਗਏ ਸਨ।[21] ਇਹ ਵਪਾਰ 1567 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧਿਆ, ਚੀਨੀਆਂ ਲਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਇੱਕ ਅਸਿੱਧੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।1603 ਵਿੱਚ, ਚੇਨ ਡੀ ਨੇ ਵੋਕੋਊ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, [20] ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ "ਡੋਂਗਫਾਨਜੀ (ਪੂਰਬੀ ਬਾਰਬਰੀਅਨਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ)" ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਕੀਤਾ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਯੂਰਪੀਅਨ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1582 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਯੂਰਪੀਅਨ

Tainan, Taiwan
ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਮਲਾਹ, 1544 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਹੋਏ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲੌਗ ਵਿੱਚ ਇਲਹਾ ਫਾਰਮੋਸਾ ਟਾਪੂ ਦਾ ਨਾਮ ਲਿਖਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਸੁੰਦਰ ਟਾਪੂ"।1582 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਬਚੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਬੇੜੇ 'ਤੇ ਮਕਾਊ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਲੇਰੀਆ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਦਸ ਹਫ਼ਤੇ (45 ਦਿਨ) ਬਿਤਾਏ।
▲
●
1603 Jan 1

ਪੂਰਬੀ ਬਾਰਬਰੀਅਨਾਂ ਦਾ ਖਾਤਾ

Taiwan
17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਚੇਨ ਡੀ ਨੇਵੋਕੋਊ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ।[21] ਇੱਕ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੂਯੂ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸ਼ੇਨ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ, ਅਤੇ ਦੇਸੀ ਸਰਦਾਰ ਦਾਮਿਲਾ ਨੇ ਧੰਨਵਾਦ ਵਜੋਂ ਤੋਹਫ਼ੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ।[22] ਚੇਨ ਨੇ ਡੋਂਗਫਾਨਜੀ (ਪੂਰਬੀ ਬਾਰਬੇਰੀਅਨਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ) ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ, [23] ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਢੰਗ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ।ਚੇਨ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਬਾਰਬਰੀਅਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵੈਂਗਗਾਂਗ, ਡੇਯੂਆਨ ਅਤੇ ਯਾਓਗਾਂਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਦੱਸਿਆ।ਇਹਨਾਂ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ, 500 ਤੋਂ 1000 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੱਕ, ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਲਾਦ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਵਸਨੀਕ ਐਥਲੈਟਿਕ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਸਨ, ਘੋੜੇ ਵਰਗੀ ਗਤੀ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦੂਰੀਆਂ ਚਲਾਉਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸਨ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ, ਸਿਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ [24] ਦੁਆਰਾ ਝਗੜਿਆਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਫਾਂਸੀ ਦੁਆਰਾ ਚੋਰਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ।[25]ਖੇਤਰ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਗਰਮ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਣੇ ਪਏ।ਮਰਦ ਛੋਟੇ ਵਾਲ ਅਤੇ ਕੰਨ ਵਿੰਨ੍ਹਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਲੰਬੇ ਰੱਖਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਸਜਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਔਰਤਾਂ ਮਿਹਨਤੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਰਦ ਵਿਹਲੇ ਹੋਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।[25] ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਕੈਲੰਡਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦਾ ਪਤਾ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਸਨ।[24]ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਬਾਂਸ ਅਤੇ ਛੜ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਸਮੱਗਰੀ।ਕਬਾਇਲੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਣਵਿਆਹੇ ਮਰਦਾਂ ਲਈ ਇੱਕ "ਕਾਮਨ-ਹਾਊਸ" ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਪੁਆਇੰਟ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਵਿਆਹ ਦੇ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ ਵਿਲੱਖਣ ਸਨ;ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ 'ਤੇ, ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਦਿਲਚਸਪੀ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਅਗੇਟ ਦੇ ਮਣਕੇ ਗਿਫਟ ਕਰੇਗਾ।ਤੋਹਫ਼ੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤਕ ਮੇਲ-ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੜਕਾ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੜਕੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਚਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ ਸਲੈਸ਼ ਅਤੇ ਬਰਨ ਖੇਤੀ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਉਹ ਸੋਇਆਬੀਨ, ਦਾਲ ਅਤੇ ਤਿਲ ਵਰਗੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਸ਼ਕਰਕੰਦੀ, ਨਿੰਬੂ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਸਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੌਲਾਂ ਨੂੰ ਚੇਨ ਦੇ ਜਾਣੂ ਹੋਣ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸਵਾਦ ਅਤੇ ਲੰਬਾਈ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਦਾਅਵਤ ਵਿੱਚ ਗਾਣੇ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਫਰਮੈਂਟ ਕੀਤੇ ਚੌਲਾਂ ਅਤੇ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[26] ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਵਿੱਚ ਹਿਰਨ ਅਤੇ ਸੂਰ ਦਾ ਮਾਸ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਪਰ ਮੁਰਗੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, [27] ਅਤੇ ਉਹ ਬਾਂਸ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਬਰਛਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ, ਟਾਪੂ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਗਏ, ਆਪਣੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਨੂੰ ਛੋਟੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਯੋਂਗਲ ਦੌਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮਸ਼ਹੂਰ ਖੋਜੀ ਜ਼ੇਂਗ ਹੀ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਹ ਅਣਜਾਣ ਰਹੇ।1560 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ, ਵੋਕੂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਦੇ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਲਿੰਕ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ, ਹਿਰਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਮਾਲ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ।ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕ ਚੀਨੀ ਕਪੜਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਸਮਝਦੇ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ।ਚੇਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ 'ਤੇ ਝਾਤ ਮਾਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਦਗੀ ਅਤੇ ਸੰਤੋਖ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।
▲
●
ਟੋਕੁਗਾਵਾ ਸ਼ੋਗੁਨੇਟ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਹਮਲਾ
ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਲਾਲ ਸੀਲ ਜਹਾਜ਼ ©Anonymous
1616 Jan 1

ਟੋਕੁਗਾਵਾ ਸ਼ੋਗੁਨੇਟ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਹਮਲਾ

Nagasaki, Japan
1616 ਵਿੱਚ, ਮੁਰਯਾਮਾ ਤੋਆਨ ਨੂੰ ਟੋਕੁਗਾਵਾ ਸ਼ੋਗੁਨੇਟ ਦੁਆਰਾ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[28] ਇਹ 1609 ਵਿੱਚ ਅਰਿਮਾ ਹਾਰੁਨੋਬੂ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲੇ ਖੋਜ ਮਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ। ਉਦੇਸ਼ ਪੁਰਤਗਾਲੀ -ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਕਾਓ ਜਾਂਸਪੈਨਿਸ਼ -ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਮਨੀਲਾ ਤੋਂ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ,ਚੀਨ ਤੋਂ [ਰੇਸ਼ਮ] ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਅਧਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। .ਮੁਰਯਾਮਾ ਕੋਲ ਉਸਦੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠ 13 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 4,000 ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਬੇੜਾ ਸੀ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 15 ਮਈ 1616 ਨੂੰ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਮਲੇ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਈ।ਇੱਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਨੇ ਫਲੀਟ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਛੇਤੀ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[30] ਰਿਯੂਕਯੂ ਸ਼ੋ ਨੇਈ ਦੇ ਰਾਜੇ ਨੇ ਮਿੰਗ ਚੀਨ ਨੂੰ ਇਸ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, [29] ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਟਾਪੂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਇਹ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਬਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ।ਇਕੱਲੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਫਾਰਮੋਸਨ ਕ੍ਰੀਕ ਵਿਚ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਨੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ("ਸੇਪਪੁਕੂ") ਕਰ ਲਈ ਸੀ।[28] ਕਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨੀ ਤੱਟ ਨੂੰ ਲੁੱਟਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮੋੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ "1,200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਚੀਨੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਕੇ ਸਾਰੇ ਭੌਂਕ ਜਾਂ ਕਬਾੜ ਲੈ ਗਏ ਹਨ"।[31]
▲
●
1624 - 1668
ਡੱਚ ਅਤੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਕਲੋਨੀਆਂornament
ਡੱਚ ਫਾਰਮੋਸਾ
ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ©Anonymous
1624 Jan 2 - 1662

ਡੱਚ ਫਾਰਮੋਸਾ

Tainan, Taiwan
1624 ਤੋਂ 1662 ਤੱਕ ਅਤੇ ਫਿਰ 1664 ਤੋਂ 1668 ਤੱਕ, ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਟਾਪੂ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ ਫਾਰਮੋਸਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਡੱਚ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਧੀਨ ਸੀ।ਖੋਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮਿੰਗ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਟੋਕੁਗਾਵਾ ਸ਼ੋਗੁਨੇਟ ਵਰਗੇ ਗੁਆਂਢੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਫਾਰਮੋਸਾ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਅਧਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਅਤੇਸਪੈਨਿਸ਼ ਦੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ, ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਰੂਟਾਂ ਤੱਕ ਬੇਰੋਕ ਪਹੁੰਚ ਦੇ ਬਦਲੇ ਆਪਣੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ ਮਿੰਗ ਤੋਂ ਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।ਇਹ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧਿਆਇ 1662 ਵਿੱਚ ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਫੋਰਟ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ ਨੂੰ ਘੇਰਾ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਿੰਗ-ਵਫ਼ਾਦਾਰ, ਤੁੰਗਿੰਗ ਵਿਰੋਧੀ ਕਿੰਗਡਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।
▲
●
ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਾਰਮੋਸਾ
ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਾਰਮੋਸਾ. ©Andrew Howat
1626 Jan 1 - 1642

ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਾਰਮੋਸਾ

Keelung, Taiwan
ਸਪੈਨਿਸ਼ ਫਾਰਮੋਸਾ 1626 ਤੋਂ 1642 ਤੱਕ ਉੱਤਰੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਇੱਕ ਬਸਤੀ ਸੀ। ਡੱਚ ਦਖਲ ਤੋਂ ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਪਿਤ, ਇਹ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਲੋਨੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਘੱਟ ਗਈ, ਅਤੇ ਮਨੀਲਾ ਵਿੱਚ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸਦੇ ਬਚਾਅ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕ ਰਹੇ ਸਨ।17 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਕਰ ਕੇ ਆਖਰੀ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਕਿਲ੍ਹੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਅੱਸੀ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਆਖਰਕਾਰ ਡੱਚ ਗਣਰਾਜ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਹੱਕਾ ਔਰਤ। ©HistoryMaps
1630 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ

Taoyuan, Taiwan
ਹੱਕਾ ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਲਗਭਗ ਉੱਤਰੀ ਮੱਧਚੀਨ ਦੇ ਹੋਨਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੁੰਗ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਸਨ।ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਯਾਂਗਸੀ ਨਦੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਜਾਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਉਹ ਆਖਰਕਾਰ ਕਿਆਂਗਸੀ, ਫੁਕੀਨ, ਕਵਾਂਗਤੁੰਗ, ਕਵਾਂਗਸੀ ਅਤੇ ਹੈਨਾਨ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਏ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੱਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ "ਅਜਨਬੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਹੱਕਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕੂਚ 1630 ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਹੋਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਅਕਾਲ ਪਿਆ ਸੀ।[33] ਹੱਕਾ ਦੇ ਆਉਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ, ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਜ਼ਮੀਨ ਹੋਕਲੋਸ ਦੁਆਰਾ ਲੈ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੋਵੇਂ ਲੋਕ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਬੋਲਦੇ ਸਨ।"ਅਜਨਬੀਆਂ" ਨੂੰ ਹੋਕਲੋ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਗ੍ਹਾ ਲੱਭਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹੱਕਾ ਨੂੰ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸੀਮਤ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਹੱਕਾ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਅਜੇ ਵੀ ਤਾਓਯੁਆਨ, ਸਿਨਚੂ, ਮਿਆਓਲੀ ਅਤੇ ਪਿੰਗਤੁੰਗ ਵਰਗੀਆਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਉਂਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਚਿਆਈ, ਹੁਆਲੀਅਨ ਅਤੇ ਤਾਈਤੁੰਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੌਰਾਨ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਉੱਥੇ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।1662 ਤੋਂ ਠੀਕ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹੱਕਾ ਦੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਪਰਵਾਸ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਮਿੰਗ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਇੱਕ ਜਨਰਲ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਚੇਂਗ ਚੇਂਗ-ਕੁੰਗ ਨੇ ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ।ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚੇਂਗ, ਅਮੋਏ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀ, ਹੱਕਾ ਸੀ।ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੱਕਾ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ "ਅਜਨਬੀ" ਬਣ ਗਏ, ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿਚ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਏ ਸਨ।
▲
●
ਲਿਆਓਲੁਓ ਬੇ ਦੀ ਲੜਾਈ
©Anonymous
1633 Jul 7 - Oct 19

ਲਿਆਓਲੁਓ ਬੇ ਦੀ ਲੜਾਈ

Fujian, China
17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਚੀਨੀ ਤੱਟ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਿੰਗ ਨੇਵੀ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ।ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਨੇਤਾ, ਜ਼ੇਂਗ ਜ਼ਿਲੋਂਗ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਫੁਜਿਆਨ ਤੱਟ 'ਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਇਆ।1628 ਵਿੱਚ, ਪਤਨਸ਼ੀਲ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਭਰਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ,ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤ ਵਪਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪੇਸਕਾਡੋਰਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਤਾਈਵਾਨ ਚਲੇ ਗਏ।ਜ਼ੇਂਗ, ਜੋ ਹੁਣ ਇੱਕ ਮਿੰਗ ਐਡਮਿਰਲ ਹੈ, ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਡੱਚ ਗਵਰਨਰ, ਹੰਸ ਪੁਟਮੈਨਸ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕੀਤਾ।ਫਿਰ ਵੀ, ਜ਼ੇਂਗ ਦੁਆਰਾ ਅਧੂਰੇ ਵਪਾਰਕ ਵਾਅਦਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ 1633 ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਦੇ ਬੇਸ ਉੱਤੇ ਡੱਚਾਂ ਦੇ ਅਚਾਨਕ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।ਜ਼ੇਂਗ ਦਾ ਫਲੀਟ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ, ਡੱਚ ਹਮਲੇ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਫਲੀਟ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਹਿੱਸਾ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਕਾਮੇ ਸਵਾਰ ਸਨ, ਜੋ ਮੌਕੇ ਤੋਂ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ।ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰ 'ਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਇਆ, ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਗਠਜੋੜ ਵੀ ਬਣਾਇਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਹਮਲਾਵਰ ਚਾਲਾਂ ਨੇ ਜ਼ੇਂਗ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ।ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਜ਼ੇਂਗ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੇੜੇ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ, ਰੋਕਣ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸੰਪੂਰਣ ਮੌਕੇ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕੀਤੀ।ਅਕਤੂਬਰ 1633 ਵਿੱਚ, ਲਿਆਓਲੁਓ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਪੈਮਾਨੇ ਦੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ।ਮਿੰਗ ਫਲੀਟ, ਫਾਇਰਸ਼ਿਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।ਬਾਅਦ ਦੀ ਉੱਤਮ ਸਮੁੰਦਰੀ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਕੁਝ ਨੂੰ ਬਚਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਸਮੁੱਚੀ ਜਿੱਤ ਮਿੰਗ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।ਲਿਆਓਲੁਓ ਖਾੜੀ 'ਤੇ ਮਿੰਗ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਚੀਨੀ ਤੱਟ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਡੱਚਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਈ ਹੈ, ਮਿੰਗ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ੇਂਗ ਜ਼ਿਲੋਂਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਉੱਚੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜ਼ੇਂਗ ਨੇ 1633 ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਗਏ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸਟਾਈਲ ਵਾਲੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਚੀਨੀ ਵਪਾਰ ਉੱਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ, ਚੀਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ।
▲
●
ਡੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੁਹਿੰਮ
ਰਾਬਰਟ ਜੂਨੀਅਸ, ਮੱਟਾਊ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1635 Jan 1 - 1636 Feb

ਡੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੁਹਿੰਮ

Tainan, Taiwan
1630 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ (VOC) ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਧਾਉਣਾ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਇਉਆਨ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਜਮਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਸਥਾਨਕ ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਮੱਟਾਊ ਪਿੰਡ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ 1629 ਵਿੱਚ ਸੱਠ ਡੱਚ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਨੂੰ ਹਮਲਾ ਕਰਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 1635 ਵਿੱਚ, ਬਟਾਵੀਆ ਤੋਂ ਤਾਕਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।ਡੱਚ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​​​ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨੇ ਮੱਟੌ ਅਤੇ ਸੋਲਾਂਗ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਧੀਨ ਕਰ ਲਿਆ।ਇਸਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਡੱਚਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ, ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ।ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਨੇ ਕਲੋਨੀ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖ ਦੀਆਂ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਲਈ ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ।ਨਵੇਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੇ ਹਿਰਨ ਦੇ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਖੋਲ੍ਹੇ, ਜੋ ਡੱਚਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਬਣ ਗਏ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੇ ਚੀਨੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਸਹਿਯੋਗੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਿੰਡ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਬਣੇ ਸਗੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡੱਚਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਯੋਧੇ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਥਿਰ ਖੇਤਰ ਨੇ ਡੱਚ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਲੋਨੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਸਾਪੇਖਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਇਸ ਯੁੱਗ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਕਸ ਹੌਲੈਂਡਿਕਾ (ਡੱਚ ਪੀਸ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪੈਕਸ ਰੋਮਾਨਾ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ।[39]
▲
●
1652 Sep 7 - Sep 11

ਗੁਓ ਹੁਆਇ ਬਗਾਵਤ

Tainan, Taiwan
17ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਫੁਜਿਆਨ ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇਹਾਨ ਚੀਨੀ ਪਰਵਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਪ੍ਰਵਾਸੀ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸਿੰਗਲ ਪੁਰਸ਼, ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਸੈਟਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਲਾਹਾਂ ਅਤੇ ਖੋਜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਨਾਮਣਾ ਖੱਟਿਆ ਸੀ।ਚੌਲਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ, ਦਮਨਕਾਰੀ ਡੱਚ ਟੈਕਸਾਂ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ 1652 ਦੇ ਗੁਓ ਹੁਈਈ ਬਗਾਵਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਬਗਾਵਤ ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਕਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਜਵਾਬ ਸੀ ਅਤੇ ਡੱਚਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਦਬਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 25% ਬਾਗੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ[32]1640 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਾਧੇ, ਡੱਚ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਟੈਕਸਾਂ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੇ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ।1643 ਵਿੱਚ, ਕਿਨਵਾਂਗ ਨਾਮਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਸਥਿਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਨੂੰ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਾਂਸੀ ਲਈ ਡੱਚਾਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਜਦੋਂ ਚੀਨੀਆਂ ਨੂੰ ਡੱਚਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਕਸਾਉਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ।1652 ਵਿੱਚ ਗੁਓ ਹੁਆਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਬਗਾਵਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੀਨੀ ਕਿਸਾਨ ਫੌਜ ਨੂੰ ਸਾਕਾਮ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ।ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਡੱਚ ਫਾਇਰਪਾਵਰ ਅਤੇ ਜੱਦੀ ਯੋਧਿਆਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨੀ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਤਲੇਆਮ ਹੋਇਆ, ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀਆਂ।ਬਗਾਵਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੇਂਡੂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਬਾਗੀ ਕਿਸਾਨ ਸਨ।1653 ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਦੀ ਵਾਢੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾੜੀ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਚੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਾਰਨ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਰਿਕਵਰੀ ਹੋਈ।ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਡੱਚਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਏ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਵਿਸਤਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੂਲ ਭੂਮੀ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਰੱਖਿਆ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨੀ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਗਾਵਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤੱਥ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਮੀਰ ਚੀਨੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਫ਼ਾਦਾਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅੰਤ
ਫੋਰਟ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ ਦਾ ਸਮਰਪਣ ©Jan van Baden
1661 Mar 30 - 1662 Feb 1

ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅੰਤ

Fort Zeelandia, Guosheng Road,
ਫੋਰਟ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ (1661-1662) ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਲ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਡੱਚ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਤੁੰਗਨਿੰਗ ਦੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਫੋਰਟ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ ਅਤੇ ਫੋਰਟ ਪ੍ਰੋਵਿੰਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 1660 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਕੋਕਸਿੰਗਾ, ਇੱਕ ਮਿੰਗ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰ, ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ।ਇੱਕ ਡਿਫੈਕਟਰ ਤੋਂ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਲੈਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਬੇੜੇ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੇ ਕੋਲ, ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਨੇ ਇੱਕ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬੰਦੂਕਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਘੇਰਾਬੰਦੀ, ਘਟਦੀ ਸਪਲਾਈ, ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਵਰਨਰ ਫਰੈਡਰਿਕ ਕੋਏਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਫੋਰਟ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ ਨੂੰ ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ।ਝਗੜੇ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਵਹਿਸ਼ੀ ਚਾਲਾਂ ਚਲਾਈਆਂ।ਚੀਨੀਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਡੱਚ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ, ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀਆਂ ਅਸਫਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਿਸ਼ਨਰੀ ਐਂਟੋਨੀਅਸ ਹੈਮਬਰੋਕ ਸਮੇਤ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ।ਡੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਕੁਝ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰਖੇਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਡੱਚਾਂ ਦਾ ਸਥਾਨਕ ਤਾਈਵਾਨੀ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਟਕਰਾਅ ਸੀ, ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਡੱਚ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਡੱਚਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਆਚੇ ਹੋਏ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਲਗਾਤਾਰ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੇਂਗ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਛੁੱਟ-ਪੁੱਟ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲੜਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ।1668 ਤੱਕ, ਆਦਿਵਾਸੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੇ ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਕੀਲੁੰਗ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਆਖਰੀ ਗੜ੍ਹ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ, ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡੱਚ ਅਤੇ ਕੋਕਸਿੰਗਾ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਝੜਪਾਂ ਜਾਰੀ ਰਹੀਆਂ, ਡੱਚਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਹਾਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
▲
●
Play button
1661 Jun 14 - 1683

ਤੁੰਗਨਿੰਗ ਦਾ ਰਾਜ

Tainan, Taiwan
ਤੁੰਗਨਿੰਗ ਦਾ ਰਾਜ ਇੱਕ ਵੰਸ਼ਵਾਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ 1661 ਤੋਂ 1683 ਤੱਕ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਪੇਂਗੂ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੋਕਸਿੰਗਾ (ਜ਼ੇਂਗ ਚੇਂਗਗੋਂਗ) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਤਾਵਾਨ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ੀਲੈਂਡੀਆ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਐਨਪਿੰਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਵਿੰਟੀਆ ਦਾ ਨਾਮ ਚਿਕਨ ਰੱਖਿਆ [40।] ਡੱਚ ਤੋਂ.29 ਮਈ 1662 ਨੂੰ, ਚਿਕਨ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲ ਕੇ "ਮਿੰਗ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਧਾਨੀ" (ਡੋਂਗਡੂ ਮਿੰਗਜਿੰਗ) ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ।ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਧਾਨੀ" (ਡੋਂਗਡੂ) ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਡੋਂਗਨਿੰਗ (ਤੁੰਗਨਿੰਗ) ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਾਂਤੀ," [41]ਤਾਈਵਾਨੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਨ ਨਸਲੀ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੱਕ ਵਪਾਰਕ ਸੰਪਰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਦੋਵੇਂ ਚੀਨ ਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਹ ਰਾਜ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਸ਼ੀਨਿਕੀਕਰਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ੇਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਿੰਗ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਸੀ।ਇਹ ਰਾਜ 1683 ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।
▲
●
ਸਿਨਿਕਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ
ਜ਼ੇਂਗ ਜਿੰਗ ©HistoryMaps
1665 Jan 1

ਸਿਨਿਕਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ

Taiwan
ਜ਼ੇਂਗ ਜਿੰਗ ਨੇ ਮਿੰਗ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਅਫਸਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ।1666 ਤੱਕ, ਤਾਈਵਾਨ ਅਨਾਜ ਦੀ ਵਾਢੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰ ਸੀ।[42] ਉਸਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਨਿਯਮਤ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਇੱਕ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਅਕੈਡਮੀ ਅਤੇ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਸ਼ਰਾਈਨ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[43] ਜ਼ੇਂਗ ਜਿੰਗ ਨੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਨਤ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ।[44]ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਚੀਨੀ ਬਸਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।ਜ਼ੇਂਗ ਜਿੰਗ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਸੀ;ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਇੱਕ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਸੌ ਸ਼ਾਲੂ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਆਬਾਦੀ ਦੁੱਗਣੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ, [45] ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਬਸਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।1684 ਤੱਕ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ 1660 ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਜਿੰਨੀ ਸੀ ਉਸ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ [ਤਿੰਨ] ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਈ ਸੀ।ਜ਼ੇਂਗ ਜਿੰਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹਿਰਨ ਦੀ ਖੱਲ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਵਰਗੀਆਂ ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ 'ਤੇ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਰੱਖਿਆ, ਸਗੋਂ ਇਸਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਡੱਚ ਕਲੋਨੀ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, 1683 ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਸਰਕਾਰ 1655 ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਚਾਂਦੀ ਵਿੱਚ 30% ਵੱਧ ਸਾਲਾਨਾ ਆਮਦਨ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਕਿੰਗ ਜਿੱਤ
ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇਵੀ ©Anonymous
1683 Jul 1

ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਕਿੰਗ ਜਿੱਤ

Penghu, Taiwan
ਸ਼ੀ ਲੈਂਗ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਜ਼ਿਲੋਂਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਨੇਤਾ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਚੇਂਗਗੋਂਗ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ।ਕਿੰਗ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸ਼ੀ ਨੇ ਜ਼ੇਂਗ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਾਰਜਾਂ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਜ਼ੇਂਗ ਫ਼ੌਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।ਉਹ ਰੈਂਕ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਠਿਆ ਅਤੇ 1662 ਵਿੱਚ ਫੁਜਿਆਨ ਦਾ ਜਲ ਸੈਨਾ ਕਮਾਂਡਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਸਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਜ਼ੇਂਗਜ਼ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹਮਲਾਵਰ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿੱਛਾ ਵਿੱਚ ਡੱਚ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵੀ ਕੀਤਾ।1664 ਤੱਕ, ਕੁਝ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸ਼ੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਦੇ ਗੜ੍ਹ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।ਸ਼ੀ ਲੈਂਗ ਨੇ ਜ਼ੇਂਗਜ਼ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰਵ-ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਹਮਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਯਾਓ ਕਿਸ਼ੇਂਗ ਵਰਗੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਅਸਹਿਮਤੀ ਨੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ।ਸ਼ੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਂਗੂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਸੀ, ਪਰ ਯਾਓ ਨੇ ਕਈ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ।ਕਾਂਗਸੀ ਸਮਰਾਟ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੀ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਉੱਤੇ ਪੂਰਾ ਕੰਟਰੋਲ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਝਗੜੇ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦਬਾਅ ਨੇ ਜ਼ੇਂਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਲ ਬਦਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਸਥਿਰਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ।1683 ਤੱਕ, ਸ਼ੀ ਨੇ, ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੇੜੇ ਅਤੇ ਫੌਜ ਦੇ ਨਾਲ, ਤਾਇਵਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਕੁਝ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਟਕਿਆਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਪੁਨਰਗਠਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਮਾਗੋਂਗ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਫਲੀਟ ਨੂੰ ਨਿਰਣਾਇਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਰਾਇਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਜ਼ੇਂਗ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।ਇਸ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿੰਗ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੇਂਗੂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਜ਼ੇਂਗ ਕੇਸ਼ੁਆਂਗ ਸਮੇਤ ਟਾਪੂ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਕਿੰਗ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ੇਂਗ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖਤਮ ਕੀਤਾ।
▲
●
1683 - 1895
ਕਿੰਗ ਨਿਯਮornament
1684 Jan 1 - 1795

ਕਿੰਗ ਤਾਈਵਾਨ: ਪੁਰਸ਼, ਪ੍ਰਵਾਸ ਅਤੇ ਵਿਆਹ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਸ ਵਧਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਾਨਕ ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੇਖਣ ਜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ।18ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਕਿੰਗ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਰਵਾਸ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਦਿੱਤਾ, ਕਈ ਵਾਰ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਇਹਨਾਂ ਅਸੰਗਤਤਾਵਾਂ ਕਾਰਨ ਬਹੁ-ਗਿਣਤੀ-ਪੁਰਸ਼ ਪਰਵਾਸੀ ਆਬਾਦੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮੁਹਾਵਰਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ "ਤਾਂਗਸ਼ਾਨ ਪਿਤਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਤੰਗਸ਼ਾਨ ਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।"ਕਿੰਗ ਸਰਕਾਰ ਤਾਈਵਾਨ ਪ੍ਰਤੀ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਪਹੁੰਚ ਵਿੱਚ ਸਾਵਧਾਨ ਸੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੇਤਰੀ ਵਿਸਤਾਰ ਅਤੇ ਟਾਪੂ ਦੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਆਬਾਦੀ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ।ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮੈਦਾਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਫੈਲਣ ਲਈ ਪਰਮਿਟ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਲਗਾਤਾਰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਅਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਿੰਗ ਨੇ ਪੂਰੇ ਪੱਛਮੀ ਮੈਦਾਨਾਂ 'ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਧਾ ਲਿਆ।ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ (ਸ਼ੁਫਾਨ) ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ (ਸ਼ੇਂਗਫਾਨ) ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਨ।ਆਬਾਦਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ ਸੀਮਾਵਾਂ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲਾਗੂਕਰਨ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਆਦਿਵਾਸੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਕਬਜ਼ੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ।ਕਿੰਗ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰੁਖ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵਸਨੀਕ ਅਕਸਰ ਆਦਿਵਾਸੀ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਜਿਹੀਆਂ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 1737 ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।18ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਕਿੰਗ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਰਾਸ-ਸਟ੍ਰੇਟ ਮਾਈਗ੍ਰੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਖਤ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਢਿੱਲ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 1875 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਦਖਲ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
▲
●
ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਗਾਵਤ
ਜ਼ੁਆਂਗ ਡੇਟੀਅਨ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ। ©Anonymous
1720 Jan 1 - 1786

ਆਦਿਵਾਸੀ ਬਗਾਵਤ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਦਰੋਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ।1723 ਵਿੱਚ, ਕੇਂਦਰੀ ਤੱਟਵਰਤੀ ਮੈਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਅਤੇ ਫੇਂਗਸ਼ਾਨ ਕਾਉਂਟੀ ਵਿੱਚ ਹਾਨ ਵੱਸਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ, ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ।1720 ਵਿੱਚ, ਜ਼ੂ ਯੀਗੁਈ ਵਿਦਰੋਹ ਸਥਾਨਕ ਆਬਾਦੀ ਦੁਆਰਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਆਰਥਿਕ ਦਬਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਟੈਕਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ।ਜ਼ੂ ਯੀਗੁਈ ਅਤੇ ਹੱਕਾ ਨੇਤਾ ਲਿਨ ਜੂਨਿੰਗ ਨੇ ਪੂਰੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਫੌਜਾਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਵਿੱਚ ਬਾਗੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਸ਼ੀ ਸ਼ਿਬੀਅਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਕਿੰਗ ਫਲੀਟ ਨੂੰ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ਲਈ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਿੰਗ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨੂੰ ਬੁਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਜ਼ੂ ਯੀਗੁਈ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।1786 ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਵਿਦਰੋਹ ਤਿਆਨਡੀਹੁਈ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲਿਨ ਸ਼ੁਆਂਗਵੇਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਟੈਕਸ ਚੋਰੀ ਲਈ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਹੋਈ।ਬਗਾਵਤ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਗਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਏ ਨਵੇਂ ਆਏ ਸਨ ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ ਲੱਭਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।ਹੱਕਾ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਿੰਗ ਨੇ 1788 ਤੱਕ ਲੀ ਸ਼ਿਆਓ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 50,000 ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਫੂਕਾਂਗਗਨ ਅਤੇ ਹੈਲਾਂਕਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।ਪਿਛਲੀਆਂ ਬਗਾਵਤਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਟਿਆਂਡੀਹੁਈ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਾਂ ਨਸਲੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਵਿਆਪਕ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਸੀ।ਲਿਨ ਸ਼ੁਆਂਗਵੇਨ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਅਥਾਰਟੀ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਕਿੰਗ ਦੇ 200 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ, ਇਹ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੈਦਾਨੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੈਰ-ਬਾਗੀ ਸਨ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿੰਗ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਇਕੱਲੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦਰੋਹ ਹਾਨ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਕਸਰ ਨਸਲੀ ਜਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਟੈਕਸ ਲਗਾਉਣ ਜਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਵਾਦ ਵਰਗੇ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ।
▲
●
ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਅਸਫ਼ਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ
ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ (19ਵੀਂ ਸਦੀ) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1840 Jan 1 - 1841

ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਅਸਫ਼ਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ

Keelung, Taiwan
1831 ਤੱਕ, ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣਚੀਨੀਆਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਵਪਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਮਲਾਵਰ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, 1840 ਅਤੇ 1841 ਵਿਚ ਇਸ ਟਾਪੂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੁਝਾਅ ਸਨ।ਵਿਲੀਅਮ ਹੱਟਮੈਨ ਨੇ ਲਾਰਡ ਪਾਮਰਸਟਨ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ, "ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸੁਹਿਰਦ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਟਾਪੂ ਦੇ ਰਣਨੀਤਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਮਹੱਤਵ" ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।[47] ਉਸਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਜੰਗੀ ਬੇੜੇ ਅਤੇ 1,500 ਤੋਂ ਘੱਟ ਫੌਜਾਂ ਨਾਲ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ।[48] ​​1841 ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਅਫੀਮ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਕੀਲੁੰਗ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਅਸਫਲ ਰਹੇ।[49] ਆਖਰਕਾਰ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪੈਰ ਜਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਫਲਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
▲
●
ਫਾਰਮੋਸਾ ਮੁਹਿੰਮ
ਫੋਰਮੋਸਾ ਟਾਪੂ, ਈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼, ਹਾਰਪਰਜ਼ ਵੀਕਲੀ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਮਰੀਨਾਂ ਅਤੇ ਮਲਾਹਾਂ ਦਾ ਹਮਲਾ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1867 Jun 1

ਫਾਰਮੋਸਾ ਮੁਹਿੰਮ

Hengchun, Hengchun Township, P
ਫਾਰਮੋਸਾ ਮੁਹਿੰਮ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਪਾਈਵਾਨ, ਇੱਕ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਤਾਈਵਾਨੀ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਦੰਡਕਾਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸੀ।ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਰੋਵਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੋਵਰ, ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਸੱਕ, ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 1867 ਵਿੱਚ ਪਾਇਵਾਨ ਦੇ ਯੋਧਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸਦੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇਵੀ ਅਤੇ ਮਰੀਨ ਕੰਪਨੀ ਦੱਖਣੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਰੀ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪਿੰਡ ਪਾਇਵਾਨ।ਪਾਇਵਾਨ ਨੇ ਗੁਰੀਲਾ ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ, ਝੜਪਾਂ, ਵੱਖ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ।ਆਖਰਕਾਰ, ਮਰੀਨ ਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਗਰਮੀ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਜਹਾਜ਼ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਏ, ਅਤੇ ਪਾਇਵਾਨ ਖਿੰਡ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ।ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਅਸਫਲਤਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
▲
●
ਮੁਡਾਨ ਕਾਂਡ
ਰਿਯੂਜੋ ਤਾਈਵਾਨ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਹਾਜ਼ ਸੀ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1874 May 6 - Dec 3

ਮੁਡਾਨ ਕਾਂਡ

Taiwan
ਦਸੰਬਰ 1871 ਵਿੱਚ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਤੱਟ ਤੋਂ ਇੱਕ ਰਿਯੁਕਯੂਆਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਇਵਾਨ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਹੱਥੋਂ 54 ਮਲਾਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।ਇਸ ਘਟਨਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਡਾਨ ਘਟਨਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਗਿਆ।ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ , ਜਿਸਦਾ ਰਿਯੁਕਯੂਆਨ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਤਬਾਹੀ ਤੋਂ ਬਚੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜਣ ਦਾ ਲੰਮਾ ਇਤਿਹਾਸ ਸੀ, ਨੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਮਲਾਹਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਕੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਭੜਕਾਇਆ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਦੋਂ ਜਾਪਾਨੀ ਜਨਰਲ ਸੁਕੇਨੋਰੀ ਕਬਾਯਾਮਾ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇਜਾਪਾਨ ਨੇ ਰਿਯੁਕਯੂਆਨ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਗੱਦੀਓਂ ਲਾ ਦਿੱਤਾ।ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ 1874 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਲਈ ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਝਟਕਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਤੋਂ ਗੁਰੀਲਾ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਮਲੇਰੀਆ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।ਕਿੰਗ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਕੈਂਪ ਅਤੇ ਝੰਡੇ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਉਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ।ਆਖਰਕਾਰ, ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਮੁਹਿੰਮ ਬਲ ਦੀ ਵਿਗੜਦੀ ਸਿਹਤ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੇਕਿੰਗ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ।ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਰਿਉਕਿਯੂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜਾਗੀਰ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਆਖਰਕਾਰ ਦਸੰਬਰ 1874 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਤੋਂ ਫੌਜਾਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈਆਂ। ਮੁਡਾਨ ਘਟਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੇ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬਿੰਦੂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਮਾਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਟਕਰਾਅ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ।
▲
●
ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ: ਕਿੰਗ ਨਿਯਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ
©Anonymous
1875 Jan 1 - 1895

ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ: ਕਿੰਗ ਨਿਯਮ ਦੇ ਅਧੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਦਿਵਾਸੀ

Taiwan
1874 ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਦਾ ਸਮਾਂ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯਤਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।1874 ਵਿੱਚਜਾਪਾਨ ਦੇ ਅਸਥਾਈ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿੰਗ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਸੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਵਸੋਂ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ।ਪਹਾੜੀ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ ਲਾਈਨਾਂ ਸਮੇਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕਿੰਗ ਨੂੰ ਚੀਨ-ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਯੁੱਧ ਵਰਗੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਕਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ।ਲਿਊ ਮਿੰਗਚੁਆਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਰੱਖਿਆ ਕਮਿਸ਼ਨਰ, ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਰੋਸ਼ਨੀ, ਰੇਲਵੇ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹਨਾਂ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਲਾਭਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਲਾਗਤ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਹੋਈ।ਲਿਊ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ 1891 ਵਿੱਚ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦੇ ਯਤਨ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ।ਕਿੰਗ ਯੁੱਗ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਇਸ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਚੀਨੀ ਵਸਨੀਕ ਪੱਛਮੀ ਮੈਦਾਨੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਵਸੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿੰਗ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਲਗਭਗ 148,479 ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹਨਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲਾਗਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖੇਤੀ ਨੇ ਮੈਦਾਨੀ ਆਦਿਵਾਸੀਆਂ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮਾਲਕੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ।
▲
●
ਕੀਲੁੰਗ ਮੁਹਿੰਮ
ਲਾ ਗੈਲਿਸੋਨੀਅਰ ਨੇ 5 ਅਗਸਤ 1884 ਨੂੰ ਕੀਲੁੰਗ ਵਿਖੇ ਚੀਨੀ ਰੱਖਿਆ ਸੈਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1884 Aug 1 - 1885 Mar

ਕੀਲੁੰਗ ਮੁਹਿੰਮ

Taiwan, Northern Taiwan
ਚੀਨ-ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਨੇ 1884 ਦੀ ਕੀਲੁੰਗ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਸੇਬੇਸਟੀਅਨ ਲੇਸਪੇਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਕੀਲੁੰਗ ਦੇ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਲਿਊ ਮਿੰਗਚੁਆਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀਚੀਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 1 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਅਮੇਡੀ ਕੋਰਬੇਟ ਨੇ 2,250 ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਤਾਮਸੁਈ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੀਲੁੰਗ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ।ਫ੍ਰੈਂਚ ਨੇ ਫਿਰ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ, ਪਰ ਇਹ ਸਿਰਫ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੀ।ਫ੍ਰੈਂਚ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਦੇ ਤੱਟ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕਬਾੜਾਂ ਨੂੰ ਕੀਲੁੰਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਪਰ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਪਲਾਈ ਕਬਾੜ ਟਕਾਉ ਅਤੇ ਐਨਪਿੰਗ ਪਹੁੰਚਦੇ ਰਹੇ।ਜਨਵਰੀ 1885 ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਚੀਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਕੀਲੁੰਗ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਸ਼ਹਿਰ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਇਸਦੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ।ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਤਾਮਸੁਈ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਫਿਰ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਬੰਬਾਰੀ ਨੇ ਪੇਂਗੂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸਿਪਾਹੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਬੀਮਾਰ ਹੋ ਗਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।15 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1885 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੰਗਬੰਦੀ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਦੇ ਅੰਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ।ਫ੍ਰੈਂਚਾਂ ਨੇ 21 ਜੂਨ ਤੱਕ ਕੀਲੁੰਗ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਨਿਕਾਸੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ, ਅਤੇ ਪੇਂਗੂ ਚੀਨੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਸੀਮਤ ਰਣਨੀਤਕ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।
▲
●
1895 - 1945
ਜਾਪਾਨੀ ਸਾਮਰਾਜornament
ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ
ਸ਼ਿਮੋਨੋਸੇਕੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਸੰਧੀ ਦਾ ਵੁੱਡਬਲਾਕ ਪ੍ਰਿੰਟ ©Courtesy of Freer Gallery of Art, Smithsonian Institution, Washington, D.C.
1895 Apr 17

ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ

Shimonoseki, Yamaguchi, Japan
ਸ਼ਿਮੋਨੋਸੇਕੀ ਦੀ ਸੰਧੀ 17 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1895 ਨੂੰਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਚੀਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੂਨਪਾਨਰੋ ਹੋਟਲ, ਸ਼ਿਮੋਨੋਸੇਕੀ, ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਸੰਧੀ ਸੀ।ਸੰਧੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ,ਆਰਟੀਕਲ 2 ਅਤੇ 3: ਚੀਨ ਪੇਸਕਾਡੋਰਸ ਸਮੂਹ, ਫਾਰਮੋਸਾ (ਤਾਈਵਾਨ) ਅਤੇ ਲੀਓਡੋਂਗ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੀ ਖਾੜੀ (ਡਾਲੀਅਨ) ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਲਾਬੰਦੀਆਂ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਸਦੀਵੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਜਪਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਦਾ ਹੈ।ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 1895 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਹੀਰੋਬੂਮੀ ਇਟੋ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੁਨੇਮਿਤਸੂ ਮੁਤਸੂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਸਗੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਟਾਪੂਆਂ ਉੱਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੁਤਸੂ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵੱਲ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ ਦਾ ਵੀ ਯੁੱਗ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਜਾਪਾਨ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।ਸਾਮਰਾਜੀ ਜਾਪਾਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਮੇਨਲੈਂਡ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕਲੋਨੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਇਹ ਉਹ ਤਰੀਕਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਸੀ ਕਿ 1867 ਦੀ ਮੇਜੀ ਬਹਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨ ਪੱਛਮ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਦੂਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਅਸਮਾਨ ਸੰਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼, ਲੀ ਹੋਂਗਜ਼ਾਂਗ ਅਤੇ ਲੀ ਜਿੰਗਫਾਂਗ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ, ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਗੱਲਬਾਤ ਡੈਸਕ ਦੇ ਰਾਜਦੂਤਾਂ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਪੱਛਮ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਮਹਾਨ ਸਥਿਤੀ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਿੰਗ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬਰਤਾਨੀਆ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਜੰਗਾਂ ਹਾਰ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿੰਗ ਸਮਰਾਟ ਤਾਇਵਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 1683 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਇਟੋ ਅਤੇ ਮੁਤਸੂ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਸ਼ਰਤ ਸੀ ਅਤੇ ਲੀ ਨੂੰ ਪੇਂਗੂ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਲੀਆਓਤੁੰਗ (ਡਾਲੀਅਨ) ਦੀ ਖਾੜੀ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਸੌਂਪਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ।ਲੀ ਹੋਂਗਜ਼ਾਂਗ ਨੇ ਇਸ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ 1894 ਅਤੇ 1895 ਵਿਚਕਾਰ ਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਤਾਈਵਾਨ ਕਦੇ ਵੀ ਜੰਗ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਲਿਆਓਤੁੰਗ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੀ ਖਾੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ, ਉਸਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ 1885 ਤੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਂਤ ਸੀ, ਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਤਾਈਵਾਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਕ ਸੂਬਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਛੱਡਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।"ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਮਿਲਟਰੀਵਾਦੀ ਫਾਇਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲੀ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।17 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1895 ਨੂੰ, ਸ਼ਾਹੀ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਸਫਲ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਇਸ ਦਾ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ, ਇਸ ਟਾਪੂ ਨੂੰ ਇਮਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਨਾਲ ਕਿੰਗ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ 200 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸਥਾਨਕ ਚੀਨੀ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
Play button
1895 Apr 17 - 1945

ਤਾਈਵਾਨ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਹੈ

Taiwan
ਸ਼ਿਮੋਨੋਸੇਕੀ ਦੀ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1895 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਹੋਈ।ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਇਹ ਖੇਤਰਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ।ਇਸ ਟਾਪੂ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਸਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ "ਮਾਡਲ ਕਾਲੋਨੀ" ਬਣਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਸੀ।ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅਫੀਮ, ਨਮਕ ਅਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ।ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 1945 ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਆਰਡਰ ਨੰਬਰ 1 ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਨੇ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲੈ ਲਿਆ। ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਸਾਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੀ ਸੰਧੀ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿ 28 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋ ਗਈ, 1952ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ WWII ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਯੁੱਗ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਈ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਵਿਚਾਰ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 28 ਫਰਵਰੀ 1947 ਦਾ ਕਤਲੇਆਮ, ਤਾਈਵਾਨ ਰੀਟ੍ਰੋਸੈਸ਼ਨ ਡੇਅ, ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਪਛਾਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸਦੀ ਰਸਮੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਅਨੁਭਵ ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਾ
7 ਜੂਨ 1895 ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਤਾਈਪੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1895 May 29 - Oct 18

ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਾ

Tainan, Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਾ , ਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅਪ੍ਰੈਲ 1895 ਵਿੱਚ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਫਾਰਮੋਸਾ ਦੀਆਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੈਨਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਟਕਰਾਅ ਸੀ।ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਕਬਜ਼ੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਬਲਾਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਲਈ ਲੜਿਆ।ਜਾਪਾਨੀ 29 ਮਈ 1895 ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਕੀਲੁੰਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਉਤਰੇ, ਅਤੇ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਤੈਨਾਨ ਤੱਕ ਚਲੇ ਗਏ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਗੁਰੀਲਾ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਹੌਲੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਟੈਂਡ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਫਾਰਮੋਸੈਨ ਬਲਾਂ (ਨਿਯਮਿਤ ਚੀਨੀ ਯੂਨਿਟਾਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਹੱਕਾ ਮਿਲਿਸ਼ੀਆ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ) ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਬਾਗੁਆਸ਼ਾਨ ਵਿਖੇ ਜਾਪਾਨੀ ਜਿੱਤ, ਤਾਈਵਾਨੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਗਈ, ਨੇ ਫਾਰਮੋਸਨ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਾਰ ਲਈ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।21 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਨ ਦੇ ਪਤਨ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੰਗਠਿਤ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ।
▲
●
ਜਾਪਾਨੀ ਰਾਜ ਦਾ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਰੋਧ
1930 ਵਿੱਚ ਮੂਸ਼ਾ (ਵੁਸ਼ੇ) ਵਿਦਰੋਹ, ਸੀਦੀਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ। ©Seediq Bale (2011)
1895 Nov 1 - 1930 Jan

ਜਾਪਾਨੀ ਰਾਜ ਦਾ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਰੋਧ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚਜਾਪਾਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਰਾਜ, ਜੋ ਕਿ 1895 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਜੋ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਫਾਰਮੋਸਾ ਗਣਰਾਜ, ਕਿੰਗ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਮਿਲਿਸ਼ੀਆ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਤਾਈਪੇ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਦਰੋਹ ਜਾਰੀ ਰਹੇ, ਹੱਕਾ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅਕਸਰ ਵਿਦਰੋਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਯੂਨਲਿਨ ਕਤਲੇਆਮ ਅਤੇ 1895 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਯੁੱਧ ਵਰਗੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਤਲੇਆਮ ਅਤੇ ਵਿਦਰੋਹ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। 1902 ਤੱਕ ਵੱਡੇ ਵਿਦਰੋਹ ਘੱਟ ਜਾਂ ਘੱਟ ਹੋ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ 1907 ਵਿੱਚ ਬੀਪੂ ਵਿਦਰੋਹ ਅਤੇ 1915 ਵਿੱਚ ਤਪਾਨੀ ਘਟਨਾ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਿਰੋਧ.ਆਦਿਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੇ ਵੀ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਫੌਜੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਤਯਾਲ ਅਤੇ ਬੁਨੂਨ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਆਖਰੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਦਿਵਾਸੀ ਵਿਦਰੋਹ ਸੀਦਿਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 1930 ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਾ (ਵੁਸ਼ੇ) ਵਿਦਰੋਹ ਸੀ।ਇਸ ਬਗਾਵਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸਿੱਦਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਸਿੱਟਾ ਹੋਇਆ।ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਨੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਾ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਅਬਾਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਵਧੇਰੇ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਾਲਾ ਰੁਖ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਫਿਰ ਵੀ, ਟਾਕਰੇ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸਮੂਹਿਕ ਯਾਦ 'ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਬਸਤੀਵਾਦੀਆਂ ਅਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਬੇਰਹਿਮ ਸਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਦਮੇ 'ਤੇ ਬਹਿਸਾਂ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ।
▲
●
Play button
1927 Aug 1 - 1949 Dec 7

ਚੀਨੀ ਸਿਵਲ ਯੁੱਧ

China
ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ 1927 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਚੱਲੀ , ਚੀਨੀ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਸੀਸੀਪੀ) ਦੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (ਕੇਐਮਟੀ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਿਆ ਗਿਆ।ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਾਲ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਅਗਸਤ 1927 ਤੋਂ 1937 ਤੱਕ, ਉੱਤਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ KMT-ਸੀਸੀਪੀ ਗਠਜੋੜ ਢਹਿ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ।1937 ਤੋਂ 1945 ਤੱਕ, ਦੁਸ਼ਮਣੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਦੂਜੇ ਸੰਯੁਕਤ ਮੋਰਚੇ ਨੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਚੀਨ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲੇ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੇਐਮਟੀ ਅਤੇ ਸੀਸੀਪੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਹ ਆਮ ਸਨ.ਚੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੰਡ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸਰਕਾਰ, ਜਪਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸਪਾਂਸਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾਮਾਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੈਂਗ ਜਿੰਗਵੇਈ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਜਾਪਾਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਹੇਠ ਚੀਨ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਮਾਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਹਾਰ ਨੇੜੇ ਸੀ, ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ 1945 ਤੋਂ 1949 ਤੱਕ ਜੰਗ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਸੀਸੀਪੀ ਨੇ ਉੱਪਰਲਾ ਹੱਥ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਇਨਕਲਾਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ 1949 ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਟਾਪੂ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ।1950 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਆਰਓਸੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪੀਆਰਸੀ ਦੋਵੇਂ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਚੀਨ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦੂਜੇ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਨੇ 1979 ਵਿੱਚ ਚੁੱਪਚਾਪ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ;ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
▲
●
Play button
1937 Jan 1 - 1945

ਚੁੱਲ੍ਹਾ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚਜਾਪਾਨੀ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਮੀਜੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ।ਕਾਉਂਟ ਕੋਡਾਮਾ ਜੇਨਟਾਰੋ, ਚੌਥੇ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ, ਅਤੇ ਗੋਟੋ ਸ਼ਿਨਪੇਈ, ਉਸਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੁਖੀ, ਨੇ ਸ਼ਾਸਨ ਲਈ "ਗਾਜਰ ਅਤੇ ਸੋਟੀ" ਪਹੁੰਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ।[34] ਗੋਟੋ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੁਧਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਕੋ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਬਾਓਜੀਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਸਮਾਜਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਲਈ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ, ਕੋ ਨਾਮਕ ਦਸ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਗੋਟੋ ਨੇ ਪੂਰੇ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਆਦਿਵਾਸੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਬਾਰਟਰ ਆਰਥਿਕਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਰਗੀਆਂ ਵਾਧੂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।1914 ਵਿੱਚ, ਇਟਾਗਾਕੀ ਤਾਈਸੁਕੇ ਦੁਆਰਾ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਈਵਾਨ ਸਮੀਕਰਨ ਅੰਦੋਲਨ, ਤਾਈਵਾਨੀ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਅਪੀਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੋਕਾਕਾਈ ਸਮਾਜ ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਆਬਾਦੀ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰਤਾ ਘੱਟ ਹੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ 1922 ਤੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਖਤ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗਤਾ ਦੀ ਨੀਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। [35] ਤਾਈਵਾਨੀ ਜੋ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਜਾਪਾਨ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ, ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ ਪਰ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਰਹੇ।1937 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਜਾਪਾਨਚੀਨ ਨਾਲ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਗਿਆ, ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਪਾਨੀਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੋਮਿੰਕਾ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ।ਇਸ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣਾ, [36] ਚੀਨ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣਾ, [37] ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਤਾਈਵਾਨੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਇਹਨਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨਤੀਜੇ ਮਿਲਾਏ ਗਏ ਸਨ;ਸਿਰਫ 7% ਤਾਈਵਾਨੀਆਂ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਨਾਮ ਅਪਣਾਏ, [38] ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੜ੍ਹੇ-ਲਿਖੇ ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਪਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ।ਇਹਨਾਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਿਆ, ਇਸਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸੁਭਾਅ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕੀਤਾ।
▲
●
1945
ਚੀਨ ਦਾ ਗਣਰਾਜornament
ਤਾਈਵਾਨ ਰੀਟ੍ਰੋਸੈਸ਼ਨ ਦਿਵਸ
ਚੇਨ (ਸੱਜੇ) ਤਾਈਪੇ ਸਿਟੀ ਹਾਲ ਵਿੱਚ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਜਾਪਾਨੀ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ ਰਿਕੀਚੀ ਐਂਡੋ (ਖੱਬੇ) ਦੁਆਰਾ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਆਰਡਰ ਨੰਬਰ 1 ਦੀ ਰਸੀਦ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ। ©Anonymous
1945 Oct 25

ਤਾਈਵਾਨ ਰੀਟ੍ਰੋਸੈਸ਼ਨ ਦਿਵਸ

Taiwan
ਸਤੰਬਰ 1945 ਵਿੱਚ, ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ [50] ਅਤੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ, 1945 ਨੂੰ "ਤਾਈਵਾਨ ਰੀਟ੍ਰੋਸੈਸ਼ਨ ਡੇ" ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਇਸ ਇਕਪਾਸੜ ਕਬਜ਼ੇ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿਜਾਪਾਨ ਨੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਸ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਛੱਡੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਚੇਨ ਯੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕੁਓਮਿੰਟਾਂਗ (ਕੇਐਮਟੀ) ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਮਾਂਡ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ।ਟਾਪੂ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਇੱਕ ਮੰਦੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਵਿੱਤੀ ਤੰਗੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ।ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਲਗਭਗ 309,000 ਜਾਪਾਨੀ ਨਿਵਾਸੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।[51] 1945 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ 1946 ਤੱਕ, ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਜਾਪਾਨੀ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 90% ਨੂੰ ਜਪਾਨ ਵਾਪਸ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ।[52] ਇਸ ਵਾਪਸੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, "ਡੀ-ਜਾਪਾਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ" ਦੀ ਨੀਤੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਗਾੜ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਟਾਪੂ ਦੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ।ਚੇਨ ਯੀ ਦੇ ਸੱਤਾ ਦੇ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤਣਾਅ ਦੋਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਇੱਕ ਅਸਥਿਰ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ।
▲
●
Play button
1947 Feb 28 - May 16

28 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ

Taiwan
28 ਫਰਵਰੀ 1947 ਦੀ ਘਟਨਾ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਭੜਕਾਇਆ।ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਦਰੋਹ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਤੰਬਾਕੂ ਏਕਾਧਿਕਾਰ ਏਜੰਟਾਂ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨਾਲ ਝੜਪ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਘਟਨਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਈਪੇ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਤਾਈਵਾਨ ਭਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (ਕੇਐਮਟੀ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ, ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਸੁਧਾਰ ਲਈ 32 ਮੰਗਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੂਚੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸੂਬਾਈ ਗਵਰਨਰ ਚੇਨ ਯੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ, ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।ਰੀਫੋਰਸਮੈਂਟਸ ਦੇ ਆਉਣ 'ਤੇ, ਇੱਕ ਬੇਰਹਿਮ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ.ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਕਤਲੇਆਮ ਅਤੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰਿਪੋਰਟ.ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਾਈਵਾਨੀ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੈਦ ਜਾਂ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 18,000 ਤੋਂ 28,000 ਤੱਕ ਦੇ ਅਨੁਮਾਨ ਦੇ ਨਾਲ।[53] ਕੁਝ ਤਾਈਵਾਨੀ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ "ਕਮਿਊਨਿਸਟ" ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸੀ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਚੁੱਕੇ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।28 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦੇ ਸਥਾਈ ਸਿਆਸੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਨ।ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ "ਬੇਰਹਿਮ ਬੇਰਹਿਮੀ" ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਚੇਨ ਯੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਸਦੇ ਗਵਰਨਰ-ਜਨਰਲ ਫਰਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਨੂੰ ਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ 1950 ਵਿੱਚ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ-ਆਰਓਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਨੇਰਾ ਅਧਿਆਇ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ
ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣਾ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1949 May 20 - 1987 Jul 15

ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ

Taiwan
ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ 19 ਮਈ 1949 ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਸੂਬਾਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਚੇਨ ਚੇਂਗ ਦੁਆਰਾ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਸੂਬਾਈ ਘੋਸ਼ਣਾ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 14 ਮਾਰਚ, 1950 ਨੂੰ ਵਿਧਾਨਕ ਯੁਆਨ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ, 15 ਜੁਲਾਈ, 1987 ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚਿਆਂਗ ਚਿੰਗ-ਕੂਓ ਦੁਆਰਾ ਇਸਨੂੰ ਹਟਾਏ ਜਾਣ ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦੀ ਮਿਆਦ 38 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਬਣ ਗਈ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੰਸਾਰ.ਇਸ ਰਿਕਾਰਡ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੀਰੀਆ ਨੇ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।
▲
●
ਚਿੱਟਾ ਦਹਿਸ਼ਤ
ਤਾਈਵਾਨੀ ਪ੍ਰਿੰਟਮੇਕਰ ਲੀ ਜੂਨ ਦੁਆਰਾ ਭਿਆਨਕ ਨਿਰੀਖਣ। ਇਹ 28 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਚਿੱਟੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੇ ਦੌਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1949 May 20 00:01 - 1990

ਚਿੱਟਾ ਦਹਿਸ਼ਤ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ, ਚਿੱਟੇ ਆਤੰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (ਕੇਐਮਟੀ, ਭਾਵ ਚੀਨੀ ਨੈਸ਼ਨਲਿਸਟ ਪਾਰਟੀ) ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਮਨ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਚਿੱਟੇ ਆਤੰਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ 19 ਮਈ 1949 ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਵਿਦਰੋਹ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ 1948 ਦੇ ਅਸਥਾਈ ਉਪਬੰਧਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਅਤੇ 21 ਸਤੰਬਰ 1992 ਨੂੰ ਧਾਰਾ 100 ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕ੍ਰਿਮੀਨਲ ਕੋਡ, ਜੋ "ਰਾਜ-ਵਿਰੋਧੀ" ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ;ਅਸਥਾਈ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1991 ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 15 ਜੁਲਾਈ 1987 ਨੂੰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
▲
●
Play button
1949 Oct 25 - Oct 27

ਲੜਾਈ ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ: ਗਨਿੰਗਟੋ ਦੀ ਲੜਾਈ

Jinning, Jinning Township, Kin
ਕੁਨਿੰਗਟੋ ਦੀ ਲੜਾਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਿਨਮੈਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ 1949 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਇਹ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਕਿਨਮੇਨ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਲੜੀ ਗਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਲੜਾਈ ਸੀ।ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਪੀਐਲਏ) ਨੇ ਤਾਇਵਾਨ ਉੱਤੇ ਵੱਡੇ ਹਮਲੇ ਲਈ ਕਦਮ ਪੱਥਰ ਵਜੋਂ ਕਿਨਮੇਨ ਅਤੇ ਮਾਤਸੂ ਟਾਪੂਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਦੇ ਅਧੀਨ ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।PLA ਨੇ ਕਿਨਮੇਨ 'ਤੇ ROC ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਮਝਿਆ, ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ 19,000 ਸੈਨਿਕਾਂ ਨਾਲ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲੈਣਗੇ।ROC ਗੈਰੀਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੀ.ਐਲ.ਏ. ਦੇ ਉਭਾਰ ਵਾਲੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।ਲੜਾਈ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਪੀ.ਐਲ.ਏ. ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਮਾੜੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ROC ਦੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਘੱਟ ਅੰਦਾਜ਼ਾ, ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਲ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਸੰਗਠਿਤ ਲੈਂਡਿੰਗ ਅਤੇ PLA ਲਈ ਬੀਚਹੈੱਡਸ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਇਆ।ROC ਬਲਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਰੱਖਿਆ, ਬਾਰੂਦੀ ਸੁਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤ੍ਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਇਆ।ਪੀ.ਐਲ.ਏ. ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਕ੍ਰਾਫਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਫਸ ਗਏ ਸਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ROC ਨੇਵੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਬਲਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਕਿਨਮੇਨ ਨੂੰ ਫੜਨ ਵਿੱਚ PLA ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਦੂਰਗਾਮੀ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲੇ।ਆਰਓਸੀ ਲਈ, ਇਹ ਮਨੋਬਲ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੀ ਜਿੱਤ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।1950 ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1954 ਵਿੱਚ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਆਪਸੀ ਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਦੇ ਹਸਤਾਖਰਾਂ ਨੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਹਮਲੇ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ।
▲
●
Play button
1949 Dec 7

ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਵਾਪਸੀ

Taiwan
ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੀ ਤਾਈਵਾਨ ਵੱਲ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ 7 ਦਸੰਬਰ, 1949 ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 7 ਦਸੰਬਰ, 1949 ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਟਾਪੂ (ਫਾਰਮੋਸਾ) ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਦੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੁਓਮਿੰਟਾਂਗ-ਸ਼ਾਸਿਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੇ ਕੂਚ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਭੂਮੀਚੀਨੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਸੀਸੀਪੀ) ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਦੀ ਅਗਾਂਹ ਤੋਂ ਭੱਜਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ), ਇਸਦੇ ਅਫਸਰਾਂ, ਅਤੇ ਲਗਭਗ 2 ਮਿਲੀਅਨ ਆਰਓਸੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।ਆਰਓਸੀ ਸੈਨਿਕ ਜਿਆਦਾਤਰ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਚੁਆਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਤੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਆਰਓਸੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਫੌਜ ਦਾ ਆਖਰੀ ਸਟੈਂਡ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਉਡਾਣ 1 ਅਕਤੂਬਰ, 1949 ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਾਓ ਜ਼ੇ-ਤੁੰਗ ਦੁਆਰਾ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ। ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਟਾਪੂ ਕਬਜ਼ੇ ਦੌਰਾਨ ਜਾਪਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰੀ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ। ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੀ ਸੰਧੀ ਵਿੱਚ, ਜੋ 1952 ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਹੋਈ ਸੀ।ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਰਓਸੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਨਰਲਿਸਿਮੋ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ, ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੁੜ ਜਿੱਤਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਅਸਥਾਈ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ।[54] ਇਹ ਯੋਜਨਾ, ਜੋ ਕਦੇ ਵੀ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਈ, ਨੂੰ "ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੈਸ਼ਨਲ ਗਲੋਰੀ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਆਰਓਸੀ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਰਜੀਹ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਤਾਂ ਆਰਓਸੀ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੋਕਸ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵੱਲ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ।
▲
●
ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ
ਤਾਈਵਾਨ 1950 ਵਿੱਚ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1950 Jan 1

ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ

Taiwan
ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਗੰਭੀਰ ਆਰਥਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਤੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।Kuomintang (KMT) ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂਜਾਪਾਨੀਆਂ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਵਾਲੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ।ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ 1953 ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ "ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ" ਵਰਗੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਨੀਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਵੱਲ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਭਿੰਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਘਰੇਲੂ ਉਦਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਆਯਾਤ ਬਦਲੀ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ, ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾਓਸ਼ਿੰਗ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨਿਰਯਾਤ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ, ਨਿਰਯਾਤ-ਮੁਖੀ ਵਿਕਾਸ ਵੱਲ ਆਪਣਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ 1968 ਤੋਂ 1973 ਦੇ ਤੇਲ ਸੰਕਟ ਤੱਕ ਉੱਚ ਸਾਲਾਨਾ ਔਸਤ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ।ਰਿਕਵਰੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਕੇਐਮਟੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੂਰਗਾਮੀ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਨ।375 ਕਿਰਾਇਆ ਕਟੌਤੀ ਐਕਟ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਦੇ ਬੋਝ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਕ ਹੋਰ ਐਕਟ ਨੇ ਛੋਟੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਮੁੜ ਵੰਡ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਨਾਲ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਦੋਹਰੀ ਪਹੁੰਚ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਭਾਈਚਾਰੇ 'ਤੇ ਵਿੱਤੀ ਬੋਝ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਸਗੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪੂੰਜੀਪਤੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਵੀ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਵਿਵੇਕਸ਼ੀਲ ਵਿੱਤੀ ਨੀਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣਾ, ਨੇ ਨਵੇਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਨਵੇਂ ਤਾਈਵਾਨ ਡਾਲਰ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਾਈਪਰ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।ਚੀਨ ਏਡ ਐਕਟ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ 'ਤੇ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕਨ ਸੰਯੁਕਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਰਗੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕ੍ਰਿਤ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੰਪਤੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਜਲਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।ਇਹਨਾਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨੂੰ ਪੂੰਜੀ ਦੇ ਕੇ, ਤਾਈਵਾਨ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਵਧਦੇ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪਾਵਰਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ।
▲
●
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1950 Jan 1

ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰ

Taiwan
1950 ਅਤੇ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਹੋਏ ਜੋ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।1949 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਵਾਢੀ ਦੇ 37.5% 'ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਿਰਾਏ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਦੂਜਾ ਪੜਾਅ 1951 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜਨਤਕ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵੇਚਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕੀਤਾ।ਤੀਜਾ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਪੜਾਅ 1953 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕਿਰਾਏਦਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਵੰਡਣ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ, ਇੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਟਿਲਰ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੇਂਡੂ ਪੁਨਰ ਨਿਰਮਾਣ 'ਤੇ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਯੁਕਤ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਭਾਈਚਾਰਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ।ਇੱਕ ਕਾਰਕ ਜਿਸਨੇ ਇਹਨਾਂ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸੁਹਾਵਣਾ ਬਣਾਇਆ ਉਹ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕ ਜਾਪਾਨੀ ਸਨ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਟਾਪੂ ਛੱਡ ਚੁੱਕੇ ਸਨ।ਬਾਕੀ ਵੱਡੇ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸੰਪਤੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ 1945 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਚੀਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੂਮੀ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕੁਓਮਿੰਟਾਂਗ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਮੇਨਲੈਂਡ ਚੀਨ ਤੋਂ ਆਈ ਸੀ ਅਤੇ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਥਾਨਕ ਤਾਈਵਾਨੀ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਲਕਾਂ ਨਾਲ ਸੀਮਤ ਸੰਪਰਕ ਸਨ।ਸਥਾਨਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਇਸ ਘਾਟ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।
▲
●
ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ
ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਦੇ ਨਾਲ, ਯੂਐਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡਵਾਈਟ ਡੀ. ਆਈਜ਼ਨਹਾਵਰ ਨੇ ਜੂਨ 1960 ਵਿੱਚ ਤਾਈਪੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਭੀੜ ਨੂੰ ਹਿਲਾਇਆ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1950 Jan 1 - 1962

ਅਮਰੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ

United States
1950 ਅਤੇ 1965 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਤਾਈਵਾਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਕੁੱਲ $1.5 ਬਿਲੀਅਨ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਾਧੂ $2.4 ਬਿਲੀਅਨ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ।[55] ਇਹ ਸਹਾਇਤਾ 1965 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਤਾਈਵਾਨ ਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਵਿੱਤੀ ਬੁਨਿਆਦ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ROC ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚਿਆਂਗ ਚਿੰਗ-ਕੁਓ, ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਦੇ ਪੁੱਤਰ, ਨੇ ਰਾਜ-ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਯਤਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਸ ਵੱਡੇ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।[56] ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਇੱਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ।
▲
●
ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੀ ਸੰਧੀ
ਯੋਸ਼ੀਦਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਵਫ਼ਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1951 Sep 8

ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੀ ਸੰਧੀ

San Francisco, CA, USA
ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਦੀ ਸੰਧੀ 8 ਸਤੰਬਰ, 1951 ਨੂੰ ਹਸਤਾਖਰਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ 28 ਅਪ੍ਰੈਲ, 1952 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਈ, ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ,ਚੀਨ ਨੂੰ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਧੀ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਸਰਕਾਰ - ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਆਰਓਸੀ) ਜਾਂ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) - ਚੀਨੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਇਜ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਸੰਧੀ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ, ਪੇਸਕਾਡੋਰਸ, ਸਪ੍ਰੈਟਲੀ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਸਲ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਸੰਧੀ ਦੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਉੱਤੇ ਆਰਓਸੀ ਜਾਂ ਪੀਆਰਸੀ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਜਾਂ ਅਸਥਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਨਿਰਣੇ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੁਆਰਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਈਵਾਨੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵੱਲ ਝੁਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਅਜੇ ਵੀ ਤਾਈਵਾਨ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਅਪਵਾਦ ਹਨ।
▲
●
Play button
1954 Sep 3 - 1955 May 1

ਪਹਿਲਾ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟਰੇਟ ਸੰਕਟ

Penghu County, Taiwan
ਪਹਿਲਾ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਸੰਕਟ 3 ਸਤੰਬਰ, 1954 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਦੋਂ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (ਪੀਐਲਏ) ਨੇ ਚੀਨ ਦੇ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਿਊਮੋਏ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਕੁਝ ਹੀ ਮੀਲ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ.ਟਕਰਾਅ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਨੇੜਲੇ ਆਰਓਸੀ-ਆਯੋਜਿਤ ਟਾਪੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਤਸੂ ਅਤੇ ਡਾਚੇਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਫੈਲਿਆ।ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਟਾਪੂਆਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਮੂਲੀ ਸਮਝੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਨੂੰ ਮੁੜ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਭਾਵੀ ਮੁਹਿੰਮ ਲਈ ROC ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਨ।ਪੀਐਲਏ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਯੂਐਸ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 24 ਜਨਵਰੀ, 1955 ਨੂੰ ਫਾਰਮੋਸਾ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਟਾਪੂਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ।ਪੀ.ਐਲ.ਏ. ਦੀ ਫੌਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਨਵਰੀ 1955 ਵਿੱਚ ਯਿਜਿਆਂਗਸ਼ਾਨ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ 720 ਆਰਓਸੀ ਸੈਨਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਜਾਂ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ।ਇਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਆਰਓਸੀ ਨੂੰ ਦਸੰਬਰ 1954 ਵਿੱਚ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਆਪਸੀ ਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਡਾਚੇਨ ਟਾਪੂ ਵਰਗੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਯੂਐਸ ਨੇਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ।ਸੰਕਟ ਨੇ ਮਾਰਚ 1955 ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡੀ-ਐਸਕੇਲੇਸ਼ਨ ਦੇਖਿਆ ਜਦੋਂ PLA ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਪਹਿਲਾ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਸੰਕਟ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 1955 ਵਿੱਚ ਬੈਂਡੁੰਗ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਖਤਮ ਹੋਇਆ, ਜਦੋਂ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਝੌ ਐਨਲਾਈ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦੇ ਚੀਨ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ।ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਰਾਜਦੂਤ ਪੱਧਰ ਦੀ ਚਰਚਾ ਅਗਸਤ 1955 ਵਿੱਚ ਜਿਨੀਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਮੂਲ ਮੁੱਦੇ ਅਣਜਾਣ ਰਹੇ, ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਕਟ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।
▲
●
Play button
1958 Aug 23 - Dec 1

ਦੂਜਾ ਤਾਈਵਾਨ ਜਲਡਮਰੂ ਸੰਕਟ

Penghu, Magong City, Penghu Co
ਦੂਜਾ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਸੰਕਟ 23 ਅਗਸਤ, 1958 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਵਿਚਕਾਰ ਫੌਜੀ ਹਵਾਈ ਅਤੇ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਪੀਆਰਸੀ ਨੇ ਕਿਨਮੇਨ (ਕਿਊਮੋਏ) ਅਤੇ ਮਾਤਸੂ ਟਾਪੂਆਂ ਦੇ ਆਰਓਸੀ-ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਟਾਪੂਆਂ 'ਤੇ ਤੋਪਖਾਨੇ ਦੀ ਬੰਬਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਰਓਸੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ 'ਤੇ ਅਮੋਏ ਨੂੰ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਕਰਕੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਰਓਸੀ ਨੂੰ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਐਂਟੀ-ਏਅਰਕਰਾਫਟ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ, ਅਤੇ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਅਸਾਲਟ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਕੇ ਦਖਲ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਨੂੰ ਬੰਬ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ।ਇੱਕ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਅਮਲ ਵਿੱਚ ਆਈ ਜਦੋਂ ਪੀਆਰਸੀ ਨੇ 25 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਕੇਵਲ ਔਡ-ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਕਿਨਮੇਨ ਨੂੰ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਰਓਸੀ ਨੂੰ ਸਮ-ਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।ਸੰਕਟ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਉੱਚ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਸੰਘਰਸ਼, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਲਿਆ।ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਜੂਨ 1960 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਆਈਜ਼ਨਹਾਵਰ ਨੇ ਤਾਈਪੇ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ;ਪੀਆਰਸੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੰਬਾਰੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਆਈਜ਼ਨਹਾਵਰ ਦੀ ਫੇਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਥਿਤੀ ਅਸਹਿਜ ਤਣਾਅ ਦੀ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਣੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ।ਸੰਕਟ ਆਖਰਕਾਰ 2 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਘੱਟ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਯੂਐਸ ਨੇ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਵਾਧੂ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀਆਂ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਆਰਓਸੀ ਨੇਵੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਐਸਕੋਰਟ ਡਿਊਟੀਆਂ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜੌਹਨ ਫੋਸਟਰ ਡੁਲਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਣ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ 1995-1996 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸੰਕਟ ਆਇਆ, ਪਰ 1958 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੰਕਟ ਨਹੀਂ ਆਇਆ।
▲
●
ਤਾਇਵਾਨ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ
ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ©Anonymous
1971 Oct 25

ਤਾਇਵਾਨ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ

United Nations Headquarters, E
1971 ਵਿੱਚ, ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ (ਆਰਓਸੀ) ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੀ ਸੀਟ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਵਜੋਂ ਸੰਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋਹਰੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਸੀ, ਆਰਓਸੀ ਦੇ ਨੇਤਾ ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ 'ਤੇ ਸੀਟ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਰਤ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੀਆਰਸੀ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।ਚਿਆਂਗ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ, "ਅਕਾਸ਼ ਦੋ ਸੂਰਜਾਂ ਲਈ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।"ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਜਨਰਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 1971 ਵਿੱਚ ਮਤਾ 2758 ਪਾਸ ਕੀਤਾ, "ਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ" ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਰਓਸੀ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਪੀਆਰਸੀ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਤ "ਚੀਨ" ਵਜੋਂ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ।1979 ਵਿੱਚ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਮਾਨਤਾ ਤਾਈਪੇ ਤੋਂ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
▲
●
ਦਸ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ
ਤਾਈਚੁੰਗ ਦੀ ਬੰਦਰਗਾਹ, ਦਸ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਸਾਰੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1974 Jan 1

ਦਸ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਦਸ ਵੱਡੇ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਨ।ਚੀਨ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਸਹੂਲਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਈਵੇਅ, ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ, ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਾਈਵਾਨ 1973 ਦੇ ਤੇਲ ਸੰਕਟ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਇਸ ਲਈ, ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ 10 ਵੱਡੇ ਬਿਲਡਿੰਗ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ।ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਚਿਆਂਗ ਚਿੰਗ-ਕੂਓ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, 1974 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ, 1979 ਤੱਕ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਮੁਕੰਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ। ਇੱਥੇ ਛੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਤਿੰਨ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਾਵਰ-ਪਲਾਂਟ ਨਿਰਮਾਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਨ, ਜਿਸਦੀ ਕੁੱਲ ਲਾਗਤ 300 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੀ।ਦਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ:ਉੱਤਰ-ਦੱਖਣੀ ਫ੍ਰੀਵੇਅ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ ਨੰ. 1)ਵੈਸਟ ਕੋਸਟ ਲਾਈਨ ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਬਿਜਲੀਕਰਨਉੱਤਰੀ-ਲਿੰਕ ਲਾਈਨ ਰੇਲਵੇਚਿਆਂਗ ਕਾਈ-ਸ਼ੇਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਾਓਯੁਆਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ)ਤਾਈਚੁੰਗ ਪੋਰਟਸੁ-ਆਓ ਪੋਰਟਵੱਡਾ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ (ਚਾਈਨਾ ਸ਼ਿਪ ਬਿਲਡਿੰਗ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਕਾਓਸੁੰਗ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ)ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸਟੀਲ ਮਿੱਲ (ਚਾਈਨਾ ਸਟੀਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ)ਤੇਲ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਪਾਰਕ (ਸੀਪੀਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਕਾਓਸ਼ਿੰਗ ਰਿਫਾਇਨਰੀ)ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ (ਜਿਨਸ਼ਾਨ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ)
▲
●
1979 Apr 10

ਤਾਈਵਾਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ ਐਕਟ

United States
ਤਾਈਵਾਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਜ਼ ਐਕਟ (ਟੀ.ਆਰ.ਏ.) ਨੂੰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ 1979 ਵਿੱਚ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਦੀ ਰਸਮੀ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਯੂਐਸ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦਰਮਿਆਨ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਐਕਟ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਗਵਰਨਿੰਗ ਅਥਾਰਟੀ, ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ (ਆਰਓਸੀ) ਨਾਲ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕੀ ਆਪਸੀ ਰੱਖਿਆ ਸੰਧੀ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਆਇਆ ਹੈ।ਦੋਵਾਂ ਸਦਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿੰਮੀ ਕਾਰਟਰ ਦੁਆਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ, TRA ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਸੰਸਥਾ (AIT) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਪਾਰਕ, ​​ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਰਸਪਰ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਤ ਕੂਟਨੀਤਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਐਕਟ 1 ਜਨਵਰੀ, 1979 ਨੂੰ ਪਿਛਾਖੜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਇਆ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਕਿ US ਅਤੇ ROC ਵਿਚਕਾਰ 1979 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਝੌਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਵੈਧ ਹਨ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।TRA ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ-ਸਬੰਧਤ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜੀ ਦਖਲ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤਾਈਵਾਨ PRC ਦੁਆਰਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਹੁਕਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ "ਇੰਨੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਏ ਜੋ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲੋੜੀਂਦੀ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਸਮਰੱਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।"ਐਕਟ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਗੈਰ-ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਯਤਨ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ "ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ" ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਸਮਾਜਿਕ ਜਾਂ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਪੀਆਰਸੀ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਇਕ-ਚਾਈਨਾ ਨੀਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਲਗਾਤਾਰ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ TRA ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਹੈ।ਇਹ ਐਕਟ ਤਾਇਵਾਨ ਪ੍ਰਤੀ ਅਮਰੀਕੀ ਨੀਤੀ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ "ਰਣਨੀਤਕ ਅਸਪਸ਼ਟਤਾ" ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਅਤੇ PRC ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਚੀਨ ਨਾਲ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਇੱਕਜੁੱਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਹੈ।
▲
●
Play button
1987 Feb 1

ਮੁੱਖ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਦਾ ਵਾਧਾ

Hsinchu, Hsinchu City, Taiwan
1986 ਵਿੱਚ, ਮੌਰਿਸ ਚਾਂਗ ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਖੋਜ ਸੰਸਥਾ (ਆਈਟੀਆਰਆਈ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਲਈ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਯੂਆਨ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੀ ਕਵੋਹ-ਟਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਉਸ ਸਮੇਂ, ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਸੈਕਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਉੱਚ ਲਾਗਤਾਂ ਅਤੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਆਖਰਕਾਰ, ਫਿਲਿਪਸ ਨੇ ਨਵੀਂ ਬਣੀ ਤਾਈਵਾਨ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ਕੰਪਨੀ (TSMC) ਵਿੱਚ 27.5% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਲਈ $58 ਮਿਲੀਅਨ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਅਤੇ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਂਝੇ ਉੱਦਮ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ।ਤਾਈਵਾਨੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੂੰਜੀ ਦਾ 48% ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਧਨੀ ਤਾਈਵਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਏ, TSMC ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਰਾਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ TSMC ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।2011 ਵਿੱਚ, ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਵੱਧਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 39% ਤੱਕ NT$50 ਬਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ।ਇਸ ਨੇ ਮਜਬੂਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ 30% ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਬਣਾਈ ਹੈ।ਅਗਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੂੰਜੀ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਰਮਾਣ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ 2014 ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਮਨਜ਼ੂਰ $568 ਮਿਲੀਅਨ ਅਤੇ ਉਸ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ $3.05 ਬਿਲੀਅਨ ਵਾਧੂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਅੱਜ, TSMC ਇੱਕ ਤਾਈਵਾਨੀ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਫਰਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਮਰਪਿਤ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਫਾਊਂਡਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਸੈਮੀਕੰਡਕਟਰ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਹੈ, ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।TSMC ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਬਣਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਓਪਰੇਸ਼ਨਾਂ ਸਿਨਚੂ, ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿਨਚੂ ਸਾਇੰਸ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ।
▲
●
Play button
1990 Mar 16 - Mar 22

ਜੰਗਲੀ ਲਿਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ

Liberty Square, Zhongshan Sout
ਵਾਈਲਡ ਲਿਲੀ ਸਟੂਡੈਂਟ ਮੂਵਮੈਂਟ ਮਾਰਚ 1990 ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਛੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੀ।ਨੈਸ਼ਨਲ ਤਾਈਵਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਧਰਨਾ ਤਾਈਪੇ ਦੇ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਸਕੁਏਅਰ (ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਲਿਬਰਟੀ ਸਕੁਏਅਰ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਅਤੇ 22,000 ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਵਧਿਆ।ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਚਿੱਟੇ ਫਾਰਮੋਸਾ ਲਿਲੀ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲਈ ਸਿੱਧੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਲਈ ਨਵੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ।ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲੀ ਤੇਂਗ-ਹੂਈ ਦੇ ਉਦਘਾਟਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੀ ਇੱਕ-ਪਾਰਟੀ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਲੀ ਤੇਂਗ-ਹੂਈ ਨੇ ਪੰਜਾਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜਮਹੂਰੀ ਇੱਛਾਵਾਂ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ, ਉਸ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ।ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਇਸ ਲਹਿਰ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਛੇ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਲੀ 95% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਤਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੁਣੇ ਗਏ ਨੇਤਾ ਬਣ ਗਏ।ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਹਰ 21 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਯੁਵਾ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਾਰੀਖ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਕਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਵਾਈਲਡ ਲਿਲੀ ਸਟੂਡੈਂਟ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤਿਆਨਮੇਨ ਸਕੁਏਅਰ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਲੀ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਚੇਨ ਸ਼ੂਈ-ਬੀਅਨ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਦੋ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਫਰਕ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਤਿਆਨਮੇਨ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਇੱਕ ਹਿੰਸਕ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਇਆ, ਤਾਈਵਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ 2005 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ ਲਈ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਸਮੇਤ, ਠੋਸ ਜਮਹੂਰੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।
▲
●
Play button
1996 Mar 23

1996 ਤਾਈਵਾਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ

Taiwan
23 ਮਾਰਚ, 1996 ਨੂੰ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੀਲ ਪੱਥਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।ਪਹਿਲਾਂ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਚੋਣ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਸੈਂਬਲੀ ਦੇ ਡਿਪਟੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੇ ਅਹੁਦੇਦਾਰ ਅਤੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਲੀ ਤੇਂਗ-ਹੂਈ ਨੇ 54% ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਚੋਣ ਜਿੱਤੀ।ਉਸਦੀ ਜਿੱਤ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਚਾਈਨਾ (ਪੀਆਰਸੀ) ਦੁਆਰਾ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤਾਈਵਾਨੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਈ, ਇੱਕ ਰਣਨੀਤੀ ਜੋ ਆਖਰਕਾਰ ਅਸਫਲ ਹੋ ਗਈ।ਮਤਦਾਨ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ 76.0% ਸੀ।ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਚੀਨ ਦੀ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਨੇ 8 ਮਾਰਚ ਤੋਂ 15 ਮਾਰਚ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਾਈਵਾਨੀ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਕੀਲੁੰਗ ਅਤੇ ਕਾਓਸੁੰਗ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੈਲਿਸਟਿਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗੀਆਂ। ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤਾਈਵਾਨੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਾਥੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਸੀ, ਪੇਂਗ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ "ਮਾਤ ਭੂਮੀ ਨੂੰ ਵੰਡਣ" ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ।ਹੋਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਸਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚੇਨ ਲੀ-ਐਨ, ਨੇ ਵੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਲੀ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦੇਣਾ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਚੁਣਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।ਸੰਕਟ ਉਦੋਂ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੋ ਏਅਰਕ੍ਰਾਫਟ ਕੈਰੀਅਰ ਲੜਾਈ ਸਮੂਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੀ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਸਗੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੀਆਰਸੀ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਵੀ ਦਿਖਾਇਆ।ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਉਹ ਲੋਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਪੱਖ ਪੂਰਿਆ, ਲੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਲਈ।ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਡੇਲੀ ਨਿਊਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਾਈਪੇ ਦੇ ਇੱਕ ਅਖਬਾਰ, ਲੀ ਦੇ 54% ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਵਿੱਚੋਂ 14 ਤੋਂ 15% ਤੱਕ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ (ਡੀਪੀਪੀ) ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਨੇ ਸੰਕਟ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਪੀਲ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। .
▲
●
Play button
2000 Jan 1

Kuomintang (KMT) ਨਿਯਮ ਦਾ ਅੰਤ

Taiwan
2000 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨੇ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ (KMT) ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਅੰਤ ਕੀਤਾ।ਡੀਪੀਪੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੇਨ ਸ਼ੂਈ-ਬਿਆਨ ਨੇ ਤਿੰਨ-ਪੱਖੀ ਦੌੜ ਜਿੱਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਜੇਮਜ਼ ਸੂਂਗ (ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਦੇ) ਅਤੇ ਕੁਓਮਿਨਤਾਂਗ ਉਮੀਦਵਾਰ ਲੀਨ ਚੈਨ ਦੁਆਰਾ ਪੈਨ-ਬਲੂ ਵੋਟ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ।ਚੇਨ ਨੂੰ 39% ਵੋਟਾਂ ਮਿਲੀਆਂ।
▲
●
2005 Mar 14

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨ

China
14 ਮਾਰਚ 2005 ਨੂੰ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਚਾਈਨਾ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਪਲਜ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੂ ਜਿਨਤਾਓ ਦੁਆਰਾ ਰਸਮੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਦਸ ਧਾਰਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਤਰੀਕੇ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਚੀਨ ਤਾਈਵਾਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਚੀਨ" ਨੂੰ ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ "ਪੀਪਲਜ਼ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਚਾਈਨਾ" ਜਾਂ "ਫੈਸਲਾ/ਮਤਾ" ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਪਲਜ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ."ਕਾਨੂੰਨ ਨੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, 26 ਮਾਰਚ 2005 ਨੂੰ ਸੈਂਕੜੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਈਪੇ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਆਏ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਅਤੇ ਤਾਈਵਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਝ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਕ੍ਰਾਸ-ਸਟ੍ਰੇਟ ਸਬੰਧ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਹਨ।
▲
●
Play button
2014 Mar 18 - Apr 10

ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ

Legislative Yuan, Zhongshan So
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ 18 ਮਾਰਚ ਅਤੇ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2014 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕੁਓਮਿੰਟਾਂਗ (KMT) ਪਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਬਿਨਾਂ ਪੂਰੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕਰਾਸ-ਸਟਰੇਟ ਸਰਵਿਸ ਟਰੇਡ ਐਗਰੀਮੈਂਟ (CSTA) ਦੇ ਪਾਸ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਵਿਧਾਨਕ ਯੁਆਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਯੁਆਨ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਤਾਈਵਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਏਗਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਬਾਅ ਲਈ ਇਸਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ।ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਧਾਰਾ-ਦਰ-ਖੰਡ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੰਗਾਂ ਆਖਰਕਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰਨ, ਚੀਨ ਨਾਲ ਭਵਿੱਖੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ, ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧਾਂ 'ਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਲਈ ਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ।ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੀ ਲਾਈਨ-ਦਰ-ਲਾਈਨ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ KMT ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਖੁੱਲੇਪਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਵਿਰੋਧੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ (ਡੀਪੀਪੀ) ਨੇ ਵੀ ਕੇਐਮਟੀ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਾਅਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਦੀ ਜਨਤਕ ਰਾਏ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਰੇ ਕ੍ਰਾਸ-ਸਟ੍ਰੇਟ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਡੀਪੀਪੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ, ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਕੇਐਮਟੀ ਦੁਆਰਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।30 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਚੀਨ ਪੱਖੀ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਅਤੇ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਰੈਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਵੈਂਗ ਜਿਨ-ਪਿੰਗ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੀਖਿਆ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਾਰੇ ਕਰਾਸ-ਸਟ੍ਰੇਟ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਨਹੀਂ ਬਣ ਜਾਂਦਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦੇਣਗੇ। ਇਕਪਾਸੜ ਫੈਸਲੇ, ਡੀਪੀਪੀ ਨੇ ਇਸਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮਾ ਯਿੰਗ-ਜੀਓ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ ਸਨ, ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਛੇਤੀ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਮੰਗ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ, ਰਿਆਇਤਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਦੱਸਿਆ।ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੂੰ ਖਾਲੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਾਈਵਾਨੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਅੰਦੋਲਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਚੈਂਬਰ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ।
▲
●
2020 Jan 11

2020 ਤਾਈਵਾਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ

Taiwan
ਤਾਈਵਾਨ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ 11 ਜਨਵਰੀ, 2020 ਨੂੰ 10ਵੀਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਯੁਆਨ ਚੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਈਆਂ।ਮੌਜੂਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸਾਈ ਇੰਗ-ਵੇਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਾਥੀ, ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲਾਈ ਚਿੰਗ-ਤੇ, ਦੋਵੇਂ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪ੍ਰੋਗਰੈਸਿਵ ਪਾਰਟੀ (ਡੀਪੀਪੀ) ਤੋਂ, ਜੇਤੂ ਬਣ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੁਓਮਿੰਟਾਂਗ (ਕੇ.ਐੱਮ.ਟੀ.) ਦੇ ਕਾਓਸ਼ਿੰਗ ਦੇ ਮੇਅਰ ਹਾਨ ਕੁਓ-ਯੂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਾਥੀ ਚਾਂਗ ਸਾਨ-ਚੇਂਗ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੇਮਸ ਸੂਂਗ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।ਇਹ ਜਿੱਤ 2018 ਦੀਆਂ ਸਥਾਨਕ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਸਾਈ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਲਾਈ ਚਿੰਗ-ਤੇ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।KMT ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ, ਹਾਨ ਕੁਓ-ਯੂ ਨੇ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਐਰਿਕ ਚੂ ਅਤੇ ਫੌਕਸਕੋਨ ਦੇ ਸੀਈਓ ਟੈਰੀ ਗੌ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ।ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਕਿਰਤ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਰਾਸ-ਸਟਰੇਟ ਸਬੰਧਾਂ ਵਰਗੇ ਘਰੇਲੂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਸੀ।ਹਾਨ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਨੀਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਝੀਆਂ ਗਈਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਲਈ ਤਸਾਈ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਏਕਤਾ ਲਈ ਬੀਜਿੰਗ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਤਸਾਈ ਦਾ ਦ੍ਰਿੜ ਰੁਖ ਵੋਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜਿਆ।ਇਹ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਂਗਕਾਂਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਲਗੀ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸੱਚ ਸੀ।ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ 74.9% ਦੀ ਉੱਚ ਮਤਦਾਨ ਹੋਈ, ਜੋ ਕਿ 2008 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਸਾਈ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ-ਤੋੜ 8.17 ਮਿਲੀਅਨ ਵੋਟਾਂ, ਜਾਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵੋਟਾਂ ਦਾ 57.1%, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ DPP ਉਮੀਦਵਾਰ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵੋਟ ਸ਼ੇਅਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਡੀਪੀਪੀ ਨੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਾਨਗਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਾਓਸ਼ਿੰਗ ਵਿੱਚ KMT ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਉਲਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ, KMT ਨੇ ਕੁਝ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਦਿਖਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।Tsai Ing-wen ਅਤੇ Lai Ching-te ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 20 ਮਈ, 2020 ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
▲
●

Appendices



APPENDIX 1

Taiwan's Indigenous Peoples, Briefly Explained


Play button




APPENDIX 2

Sun Yunsuan, Taiwan’s Economic Mastermind


Play button




APPENDIX

From China to Taiwan: On Taiwan's Han Majority


Play button




APPENDIX 4

Original geographic distributions of Taiwanese aboriginal peoples


Original geographic distributions of Taiwanese aboriginal peoples
Original geographic distributions of Taiwanese aboriginal peoples ©Bstlee

Characters



Chiang Kai-shek

Chiang Kai-shek

Chinese Nationalist Leader

Tsai Ing-wen

Tsai Ing-wen

President of the Republic of China

Koxinga

Koxinga

King of Tungning

Yen Chia-kan

Yen Chia-kan

President of the Republic of China

Sun Yat-sen

Sun Yat-sen

Chinese Revolutionary Statesman

Zheng Zhilong

Zheng Zhilong

Chinese Admiral

Chiang Ching-kuo

Chiang Ching-kuo

President of the Republic of China

Sun Yun-suan

Sun Yun-suan

Premier of the Republic of China

Zheng Jing

Zheng Jing

King of Tungning

Lee Teng-hui

Lee Teng-hui

President of the Republic of China

Zheng Keshuang

Zheng Keshuang

King of Tungning

Gotō Shinpei

Gotō Shinpei

Japanese Politician

Seediq people

Seediq people

Taiwanese Indigenous People

Chen Shui-bian

Chen Shui-bian

President of the Republic of China

Morris Chang

Morris Chang

CEO of TSMC

Footnotes



  1. Olsen, John W.; Miller-Antonio, Sari (1992), "The Palaeolithic in Southern China", Asian Perspectives, 31 (2): 129–160, hdl:10125/17011.
  2. Jiao, Tianlong (2007), The neolithic of southeast China: cultural transformation and regional interaction on the coast, Cambria Press, ISBN 978-1-934043-16-5, pp. 91–94.
  3. "Foreign Relations of the United States". US Dept. of State. January 6, 1951. The Cairo declaration manifested our intention. It did not itself constitute a cession of territory.
  4. Chang, K.C. (1989), translated by W. Tsao, ed. by B. Gordon, "The Neolithic Taiwan Strait" (PDF), Kaogu, 6: 541–550, 569.
  5. Chang, Chun-Hsiang; Kaifu, Yousuke; Takai, Masanaru; Kono, Reiko T.; Grün, Rainer; Matsu'ura, Shuji; Kinsley, Les; Lin, Liang-Kong (2015). "The first archaic Homo from Taiwan". Nature Communications. 6 (6037): 6037.
  6. Jiao (2007), pp. 89–90.
  7. 李壬癸 [ Li, Paul Jen-kuei ] (Jan 2011). 1. 台灣土著民族的來源 [1. Origins of Taiwan Aborigines]. 台灣南島民族的族群與遷徙 [The Ethnic Groups and Dispersal of the Austronesian in Taiwan] (Revised ed.). Taipei: 前衛出版社 [Avanguard Publishing House]. pp. 46, 48. ISBN 978-957-801-660-6.
  8. Blust, Robert (1999), "Subgrouping, circularity and extinction: some issues in Austronesian comparative linguistics", in E. Zeitoun; P.J.K Li (eds.), Selected papers from the Eighth International Conference on Austronesian Linguistics, Taipei: Academia Sinica, pp. 31–94.
  9. Bellwood, Peter; Hung, Hsiao-Chun; Iizuka, Yoshiyuki (2011), "Taiwan Jade in the Philippines: 3,000 Years of Trade and Long-distance Interaction" (PDF), in Benitez-Johannot, Purissima (ed.), Paths of Origins: The Austronesian Heritage in the Collections of the National Museum of the Philippines, the Museum Nasional Indaonesia, and the Netherlands Rijksmuseum voor Volkenkunde, Singapore: ArtPostAsia, pp. 31–41, hdl:1885/32545, ISBN 9789719429203, pp. 35–37, 41.
  10. Jiao (2007), pp. 94–103.
  11. Tsang, Cheng-hwa (2000), "Recent advances in the Iron Age archaeology of Taiwan", Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association, 20: 153–158.
  12. Andrade, Tonio (2008f), "Chapter 6: The Birth of Co-colonization", How Taiwan Became Chinese: Dutch, Spanish, and Han Colonization in the Seventeenth Century, Columbia University Press.
  13. Thompson, Lawrence G. (1964). "The earliest eyewitness accounts of the Formosan aborigines". Monumenta Serica. 23: 163–204. doi:10.1080/02549948.1964.11731044. JSTOR 40726116, p. 168–169.
  14. Knapp, Ronald G. (1980), China's Island Frontier: Studies in the Historical Geography of Taiwan, The University of Hawaii, p. 7–8.
  15. Rubinstein, Murray A. (1999), Taiwan: A New History, East Gate Books, p. 86.
  16. Wong, Young-tsu (2017), China's Conquest of Taiwan in the Seventeenth Century: Victory at Full Moon, Springer, p. 82.
  17. Thompson, Lawrence G. (1964). "The earliest eyewitness accounts of the Formosan aborigines". Monumenta Serica. 23: 163–204. doi:10.1080/02549948.1964.11731044. JSTOR 40726116, p. 168–169.
  18. Thompson 1964, p. 169–170.
  19. Isorena, Efren B. (2004). "The Visayan Raiders of the China Coast, 1174–1190 Ad". Philippine Quarterly of Culture and Society. 32 (2): 73–95. JSTOR 29792550.
  20. Andrade, Tonio (2008), How Taiwan Became Chinese: Dutch, Spanish, and Han Colonization in the Seventeenth Century, Columbia University Press.
  21. Jenco, Leigh K. (2020). "Chen Di's Record of Formosa (1603) and an Alternative Chinese Imaginary of Otherness". The Historical Journal. 64: 17–42. doi:10.1017/S0018246X1900061X. S2CID 225283565.
  22. Thompson 1964, p. 178.
  23. Thompson 1964, p. 170–171.
  24. Thompson 1964, p. 172.
  25. Thompson 1964, p. 175.
  26. Thompson 1964, p. 173.
  27. Thompson 1964, p. 176.
  28. Jansen, Marius B. (1992). China in the Tokugawa World. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 978-06-7411-75-32.
  29. Recent Trends in Scholarship on the History of Ryukyu's Relations with China and Japan Gregory Smits, Pennsylvania State University, p.13.
  30. Frei, Henry P.,Japan's Southward Advance and Australia, Univ of Hawaii Press, Honolulu, ç1991. p.34.
  31. Boxer, Charles. R. (1951). The Christian Century in Japan. Berkeley: University of California Press. OCLC 318190 p. 298.
  32. Andrade (2008), chapter 9.
  33. Strangers in Taiwan, Taiwan Today, published April 01, 1967.
  34. Huang, Fu-san (2005). "Chapter 6: Colonization and Modernization under Japanese Rule (1895–1945)". A Brief History of Taiwan. ROC Government Information Office.
  35. Rubinstein, Murray A. (1999). Taiwan: A New History. Armonk, NY [u.a.]: Sharpe. ISBN 9781563248153, p. 220–221.
  36. Rubinstein 1999, p. 240.
  37. Chen, Yingzhen (2001), Imperial Army Betrayed, p. 181.
  38. Rubinstein 1999, p. 240.
  39. Andrade (2008), chapter 3.
  40. Wong, Young-tsu (2017), China's Conquest of Taiwan in the Seventeenth Century: Victory at Full Moon, Springer, p. 105–106.
  41. Hang, Xing (2010), Between Trade and Legitimacy, Maritime and Continent, p. 209.
  42. Wong 2017, p. 115.
  43. Hang 2010, p. 209.
  44. Hang 2010, p. 210.
  45. Hang 2010, p. 195–196.
  46. Hang 2015, p. 160.
  47. Shih-Shan Henry Tsai (2009). Maritime Taiwan: Historical Encounters with the East and the West. Routledge. pp. 66–67. ISBN 978-1-317-46517-1.
  48. Leonard H. D. Gordon (2007). Confrontation Over Taiwan: Nineteenth-Century China and the Powers. Lexington Books. p. 32. ISBN 978-0-7391-1869-6.
  49. Elliott, Jane E. (2002), Some Did it for Civilisation, Some Did it for Their Country: A Revised View of the Boxer War, Chinese University Press, p. 197.
  50. 去日本化「再中國化」：戰後台灣文化重建（1945–1947）,Chapter 1. Archived 2011-07-22 at the Wayback Machine publisher: 麥田出版社, author: 黃英哲, December 19, 2007.
  51. Grajdanzev, A. J. (1942). "Formosa (Taiwan) Under Japanese Rule". Pacific Affairs. 15 (3): 311–324. doi:10.2307/2752241. JSTOR 2752241.
  52. "Taiwan history: Chronology of important events". Archived from the original on 2016-04-16. Retrieved 2016-04-20.
  53. Forsythe, Michael (July 14, 2015). "Taiwan Turns Light on 1947 Slaughter by Chiang Kai-shek's Troops". The New York Times.
  54. Han, Cheung. "Taiwan in Time: The great retreat". Taipei Times.
  55. Chan (1997), "Taiwan as an Emerging Foreign Aid Donor: Developments, Problems, and Prospects", Pacific Affairs, 70 (1): 37–56, doi:10.2307/2761227, JSTOR 2761227.
  56. "Ten Major Construction Projects - 台灣大百科全書 Encyclopedia of Taiwan".

References



  • Andrade, Tonio (2008f), "Chapter 6: The Birth of Co-colonization", How Taiwan Became Chinese: Dutch, Spanish, and Han Colonization in the Seventeenth Century, Columbia University Press
  • Bellwood, Peter; Hung, Hsiao-Chun; Iizuka, Yoshiyuki (2011), "Taiwan Jade in the Philippines: 3,000 Years of Trade and Long-distance Interaction" (PDF), in Benitez-Johannot, Purissima (ed.), Paths of Origins: The Austronesian Heritage in the Collections of the National Museum of the Philippines, the Museum Nasional Indonesia, and the Netherlands Rijksmuseum voor Volkenkunde, Singapore: ArtPostAsia, pp. 31–41, hdl:1885/32545, ISBN 9789719429203.
  • Bird, Michael I.; Hope, Geoffrey; Taylor, David (2004), "Populating PEP II: the dispersal of humans and agriculture through Austral-Asia and Oceania" (PDF), Quaternary International, 118–119: 145–163, Bibcode:2004QuInt.118..145B, doi:10.1016/s1040-6182(03)00135-6, archived from the original (PDF) on 2014-02-12, retrieved 2007-04-12.
  • Blusse, Leonard; Everts, Natalie (2000), The Formosan Encounter: Notes on Formosa's Aboriginal Society – A selection of Documents from Dutch Archival Sources Vol. I & II, Taipei: Shung Ye Museum of Formosan Aborigines, ISBN 957-99767-2-4 and ISBN 957-99767-7-5.
  • Blust, Robert (1999), "Subgrouping, circularity and extinction: some issues in Austronesian comparative linguistics", in E. Zeitoun; P.J.K Li (eds.), Selected papers from the Eighth International Conference on Austronesian Linguistics, Taipei: Academia Sinica, pp. 31–94.
  • Borao Mateo, Jose Eugenio (2002), Spaniards in Taiwan Vol. II:1642–1682, Taipei: SMC Publishing, ISBN 978-957-638-589-6.
  • Campbell, Rev. William (1915), Sketches of Formosa, London, Edinburgh, New York: Marshall Brothers Ltd. reprinted by SMC Publishing Inc 1996, ISBN 957-638-377-3, OL 7051071M.
  • Chan (1997), "Taiwan as an Emerging Foreign Aid Donor: Developments, Problems, and Prospects", Pacific Affairs, 70 (1): 37–56, doi:10.2307/2761227, JSTOR 2761227.
  • Chang, K.C. (1989), translated by W. Tsao, ed. by B. Gordon, "The Neolithic Taiwan Strait" (PDF), Kaogu, 6: 541–550, 569, archived from the original (PDF) on 2012-04-18.
  • Ching, Leo T.S. (2001), Becoming "Japanese" – Colonial Taiwan and The Politics of Identity Formation, Berkeley: University of California Press., ISBN 978-0-520-22551-0.
  • Chiu, Hsin-hui (2008), The Colonial 'Civilizing Process' in Dutch Formosa, 1624–1662, BRILL, ISBN 978-90-0416507-6.
  • Clements, Jonathan (2004), Pirate King: Coxinga and the Fall of the Ming Dynasty, United Kingdom: Muramasa Industries Limited, ISBN 978-0-7509-3269-1.
  • Diamond, Jared M. (2000), "Taiwan's gift to the world", Nature, 403 (6771): 709–710, Bibcode:2000Natur.403..709D, doi:10.1038/35001685, PMID 10693781, S2CID 4379227.
  • Everts, Natalie (2000), "Jacob Lamay van Taywan: An Indigenous Formosan Who Became an Amsterdam Citizen", Ed. David Blundell; Austronesian Taiwan:Linguistics' History, Ethnology, Prehistory, Berkeley, CA: University of California Press.
  • Gates, Hill (1981), "Ethnicity and Social Class", in Emily Martin Ahern; Hill Gates (eds.), The Anthropology of Taiwanese Society, Stanford University Press, ISBN 978-0-8047-1043-5.
  • Guo, Hongbin (2003), "Keeping or abandoning Taiwan", Taiwanese History for the Taiwanese, Taiwan Overseas Net.
  • Hill, Catherine; Soares, Pedro; Mormina, Maru; Macaulay, Vincent; Clarke, Dougie; Blumbach, Petya B.; Vizuete-Forster, Matthieu; Forster, Peter; Bulbeck, David; Oppenheimer, Stephen; Richards, Martin (2007), "A Mitochondrial Stratigraphy for Island Southeast Asia", The American Journal of Human Genetics, 80 (1): 29–43, doi:10.1086/510412, PMC 1876738, PMID 17160892.
  • Hsu, Wen-hsiung (1980), "From Aboriginal Island to Chinese Frontier: The Development of Taiwan before 1683", in Knapp, Ronald G. (ed.), China's Island Frontier: Studies in the historical geography of Taiwan, University Press of Hawaii, pp. 3–29, ISBN 978-0-8248-0743-6.
  • Hu, Ching-fen (2005), "Taiwan's geopolitics and Chiang Ching-Kuo's decision to democratize Taiwan" (PDF), Stanford Journal of East Asian Affairs, 1 (1): 26–44, archived from the original (PDF) on 2012-10-15.
  • Jiao, Tianlong (2007), The neolithic of southeast China: cultural transformation and regional interaction on the coast, Cambria Press, ISBN 978-1-934043-16-5.
  • Katz, Paul (2005), When The Valleys Turned Blood Red: The Ta-pa-ni Incident in Colonial Taiwan, Honolulu, HA: University of Hawaii Press, ISBN 978-0-8248-2915-5.
  • Keliher, Macabe (2003), Out of China or Yu Yonghe's Tales of Formosa: A History of 17th Century Taiwan, Taipei: SMC Publishing, ISBN 978-957-638-608-4.
  • Kerr, George H (1966), Formosa Betrayed, London: Eyre and Spottiswoode, archived from the original on March 9, 2007.
  • Knapp, Ronald G. (1980), China's Island Frontier: Studies in the Historical Geography of Taiwan, The University of Hawaii
  • Leung, Edwin Pak-Wah (1983), "The Quasi-War in East Asia: Japan's Expedition to Taiwan and the Ryūkyū Controversy", Modern Asian Studies, 17 (2): 257–281, doi:10.1017/s0026749x00015638, S2CID 144573801.
  • Morris, Andrew (2002), "The Taiwan Republic of 1895 and the Failure of the Qing Modernizing Project", in Stephane Corcuff (ed.), Memories of the Future: National Identity issues and the Search for a New Taiwan, New York: M.E. Sharpe, ISBN 978-0-7656-0791-1.
  • Olsen, John W.; Miller-Antonio, Sari (1992), "The Palaeolithic in Southern China", Asian Perspectives, 31 (2): 129–160, hdl:10125/17011.
  • Rubinstein, Murray A. (1999), Taiwan: A New History, East Gate Books
  • Shepherd, John R. (1993), Statecraft and Political Economy on the Taiwan Frontier, 1600–1800, Stanford, California: Stanford University Press., ISBN 978-0-8047-2066-3. Reprinted 1995, SMC Publishing, Taipei. ISBN 957-638-311-0
  • Spence, Jonathan D. (1999), The Search for Modern China (Second Edition), USA: W.W. Norton and Company, ISBN 978-0-393-97351-8.
  • Singh, Gunjan (2010), "Kuomintang, Democratization and the One-China Principle", in Sharma, Anita; Chakrabarti, Sreemati (eds.), Taiwan Today, Anthem Press, pp. 42–65, doi:10.7135/UPO9781843313847.006, ISBN 978-0-85728-966-7.
  • Takekoshi, Yosaburō (1907), Japanese rule in Formosa, London, New York, Bombay and Calcutta: Longmans, Green, and co., OCLC 753129, OL 6986981M.
  • Teng, Emma Jinhua (2004), Taiwan's Imagined Geography: Chinese Colonial Travel Writing and Pictures, 1683–1895, Cambridge MA: Harvard University Press, ISBN 978-0-674-01451-0.
  • Tsang, Cheng-hwa (2000), "Recent advances in the Iron Age archaeology of Taiwan", Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association, 20: 153–158, doi:10.7152/bippa.v20i0.11751, archived from the original on 2012-03-25, retrieved 2012-06-07.
  • Wills, John E., Jr. (2006), "The Seventeenth-century Transformation: Taiwan under the Dutch and the Cheng Regime", in Rubinstein, Murray A. (ed.), Taiwan: A New History, M.E. Sharpe, pp. 84–106, ISBN 978-0-7656-1495-7.
  • Wong, Young-tsu (2017), China's Conquest of Taiwan in the Seventeenth Century: Victory at Full Moon, Springer
  • Xiong, Victor Cunrui (2012), Emperor Yang of the Sui Dynasty: His Life, Times, and Legacy, SUNY Press, ISBN 978-0-7914-8268-1.
  • Zhang, Yufa (1998), Zhonghua Minguo shigao 中華民國史稿, Taipei, Taiwan: Lian jing (聯經), ISBN 957-08-1826-3.