Wojna rosyjsko-japońska

Carska Rosja, jako główne mocarstwo imperialne, miała ambicje na Wschodzie.Do lat 90. XIX wieku rozszerzył swoje królestwo na całą Azję Środkową aż do Afganistanu, wchłaniając przy tym lokalne państwa.Imperium Rosyjskie rozciągało się od Polski na zachodzie po Półwysep Kamczatka na wschodzie.Wraz z budową Kolei Transsyberyjskiej do portu we Władywostoku Rosja miała nadzieję na dalszą konsolidację swoich wpływów i obecności w regionie.Podczas incydentu pod Cuszimą w 1861 roku Rosja bezpośrednio zaatakowała terytorium Japonii.

Pierwsza duża wojna, którą CesarstwoJaponii stoczyło po Restauracji Meiji , toczyła się przeciwkoChinom w latach 1894-1895.Wojna toczyła się wokół kwestii kontroli i wpływów nadKoreą pod rządami dynastii Joseon .Od lat osiemdziesiątych XIX wieku w Korei toczyła się ostra rywalizacja o wpływy między Chinami a Japonią.Koreański dwór był skłonny do frakcyjności iw tamtym czasie był mocno podzielony między obóz reformistyczny, który był projapoński, a bardziej konserwatywną frakcję, która była prochińska.W 1884 r. Wojska chińskie stłumiły projapońską próbę zamachu stanu, aw Seulu powstała „rezydencja” pod dowództwem generała Yuan Shikai .Bunt chłopski prowadzony przez ruch religijny Tonghak doprowadził do wniosku rządu koreańskiego, by dynastia Qing wysłała wojska w celu ustabilizowania kraju.Cesarstwo Japonii odpowiedziało, wysyłając własne siły do ​​Korei, aby zmiażdżyć Tonghaków i zainstalowało marionetkowy rząd w Seulu.Chiny sprzeciwiły się i wybuchła wojna.Działania wojenne okazały się krótkie, a japońskie wojska lądowe rozgromiły siły chińskie na półwyspie Liaodong i prawie zniszczyły chińską flotę Beiyang w bitwie nad rzeką Yalu.Japonia i Chiny podpisały traktat Shimonoseki, który przekazał Japonii półwysep Liaodong i wyspę Tajwan.

Zgodnie z warunkami traktatu z Shimonoseki Japonii przyznano półwysep Liaodong, w tym portowe miasto Port Arthur, które podbiła z Chin.Natychmiast po upublicznieniu warunków traktatu Rosja – mająca własne plany i strefę wpływów w Chinach – wyraziła zaniepokojenie przejęciem przez Japonię Półwyspu Liaodong i możliwym wpływem warunków traktatu na stabilność Chin.Rosja przekonała Francję i Niemcy do wywarcia presji dyplomatycznej na Japonię w celu zwrotu terytorium Chinom w zamian za większe odszkodowanie.Rosja miała najwięcej do zyskania na potrójnej interwencji.W poprzednich latach Rosja powoli zwiększała swoje wpływy na Dalekim Wschodzie.Budowa Kolei Transsyberyjskiej i pozyskanie portu ciepłowodnego umożliwiłyby Rosji umocnienie obecności w regionie i dalszą ekspansję w Azji i Pacyfiku.Rosja nie spodziewała się zwycięstwa Japonii nad Chinami.Port Arthur wpadnięcie w ręce Japończyków podkopałoby jego desperacką potrzebę stworzenia portu z ciepłą wodą na Wschodzie.Francja została zobowiązana do przyłączenia się do Rosji na mocy traktatu z 1892 roku.Chociaż francuscy bankierzy mieli interesy finansowe w Rosji (zwłaszcza koleje), Francja nie miała ambicji terytorialnych w Mandżurii, ponieważ jej strefa wpływów znajdowała się w południowych Chinach.Francuzi faktycznie utrzymywali serdeczne stosunki z Japończykami: francuscy doradcy wojskowi zostali wysłani do szkolenia Cesarskiej Armii Japońskiej, a we francuskich stoczniach zbudowano wiele japońskich statków.Jednak Francja nie chciała być izolowana dyplomatycznie, jak to było wcześniej, zwłaszcza biorąc pod uwagę rosnącą potęgę Niemiec.Niemcy miały dwa powody, by poprzeć Rosję: po pierwsze chęć zwrócenia uwagi Rosji na wschód i odwrócenie jej od siebie, a po drugie pozyskanie poparcia Rosji dla ustanowienia niemieckich koncesji terytorialnych w Chinach.Niemcy miały nadzieję, że poparcie dla Rosji z kolei zachęci Rosję do poparcia kolonialnych ambicji Niemiec, które były szczególnie irytujące, ponieważ Niemcy dopiero niedawno utworzyły zjednoczony naród i późno wkroczyły w kolonialną „grę”.

Żółte niebezpieczeństwo to rasowa metafora kolorystyczna, która przedstawia ludy Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej jako egzystencjalne zagrożenie dla zachodniego świata.Jako psychokulturowe zagrożenie ze świata wschodniego, strach przed żółtym niebezpieczeństwem jest rasowy, a nie narodowy, strach wywodzi się nie z troski o konkretne źródło niebezpieczeństwa ze strony jednego narodu lub kraju, ale z niejasno złowrogiego, egzystencjalnego strachu przed anonimowym, bezimienne hordy żółtych ludzi.Jako forma ksenofobii, Żółty Terror jest strachem przed Orientalnym, niebiałym Innym;oraz rasistowska fantazja przedstawiona w książce The Rising Tide of Color Against White World-Supremacy (1920) autorstwa Lothropa Stoddarda.Rasistowska ideologia żółtego niebezpieczeństwa wywodzi się z „podstawowych wyobrażeń małp, pomniejszych ludzi, prymitywów, dzieci, szaleńców i istot posiadających specjalne moce”, które rozwinęły się w XIX wieku, gdy ekspansja zachodniego imperializmu przyciągnęła Azjatów ze Wschodu jako żółte niebezpieczeństwo .Pod koniec XIX wieku rosyjski socjolog Jacques Novikow ukuł ten termin w eseju „Le Péril Jaune” („Żółte niebezpieczeństwo”, 1897), którym cesarz Wilhelm II (1888–1918) zachęcał imperia europejskie do najechać, podbić i skolonizować Chiny.W tym celu, posługując się ideologią żółtego niebezpieczeństwa, cesarz przedstawił zwycięstwo Japończyków i Azji nad Rosjanami w wojnie rosyjsko-japońskiej (1904–1905) jako azjatyckie zagrożenie rasowe dla białej Europy Zachodniej, a także obnaża Chiny i Japonię jako w sojuszu, by podbić, ujarzmić i zniewolić zachodni świat.

W grudniu 1897 roku u wybrzeży Port Arthur pojawiła się rosyjska flota.Po trzech miesiącach, w 1898 roku,Chiny i Rosja wynegocjowały konwencję, na mocy której Chiny wydzierżawiły (Rosji) Port Arthur, Talienwan i otaczające je wody.Obie strony zgodziły się ponadto, że konwencja może zostać przedłużona za obopólną zgodą.Rosjanie najwyraźniej spodziewali się takiego przedłużenia, ponieważ nie tracąc czasu zajęli terytorium i ufortyfikowali Port Arthur, ich jedyny port ciepłowodny na wybrzeżu Pacyfiku i o wielkiej wartości strategicznej.Rok później, aby umocnić swoją pozycję, Rosjanie przystąpili do budowy nowej linii kolejowej z Harbin przez Mukden do Port Arthur, Kolei Południowo-Mandżurskiej.Rozwój kolei stał się czynnikiem przyczyniającym się do powstania bokserów, kiedy siły bokserów spaliły stacje kolejowe.Rosjanie zaczęli też wkraczać do Korei.Dużym punktem rosnących wpływów Rosji w Korei było wewnętrzne wygnanie Gojonga do rosyjskiego poselstwa.WCesarstwie Koreańskim powstał gabinet prorosyjski.W 1901 roku car Mikołaj II powiedział księciu Henrykowi Pruskiemu : „Nie chcę zajmować Korei, ale pod żadnym pozorem nie mogę pozwolić Japonii na ugruntowanie się tam. To będzie casus belli”.Do 1898 roku zdobyli koncesje na wydobycie i leśnictwo w pobliżu rzek Jalu i Tumen, co wywołało u Japończyków wiele niepokoju.

Zarówno Rosjanie, jak i Japończycy wysłali wojska do Sojuszu Ośmiu Narodów, wysłanego w 1900 r. w celu stłumienia powstania bokserów i odciążenia międzynarodowych poselstw oblężonych w stolicy Chin, Pekinie.Rosja wysłała już do Mandżurii 177 000 żołnierzy, nominalnie w celu ochrony budowanych linii kolejowych.Chociaż armia cesarska Qing i rebelianci bokserów zjednoczyli się, by walczyć z inwazją, zostali szybko opanowani i wyrzuceni z Mandżurii.Po powstaniu bokserów w Mandżurii stacjonowało 100 000 rosyjskich żołnierzy.Wojska rosyjskie osiedliły się i pomimo zapewnień, że opuszczą teren po kryzysie, do 1903 r. Rosjanie nie ustalili harmonogramu wycofania się i faktycznie umocnili swoją pozycję w Mandżurii.

Japoński mąż stanu Itō Hirobumi rozpoczął negocjacje z Rosjanami .Uważał Japonię za zbyt słabą, aby militarnie eksmitować Rosjan, dlatego zaproponował przekazanie Rosji kontroli nad Mandżurią w zamian za japońską kontrolę nad Koreą Północną.Spośród pięciu Genrō (starszych mężów stanu), którzy tworzyli oligarchię Meiji , Itō Hirobumi i hrabia Inoue Kaoru sprzeciwiali się idei wojny z Rosją z powodów finansowych, podczas gdy Katsura Tarō, Komura Jutarō i feldmarszałek Yamagata Aritomo opowiadali się za wojną.W międzyczasie Japonia i Wielka Brytania podpisały sojusz anglo-japoński w 1902 r. – Brytyjczycy starali się ograniczyć konkurencję morską, uniemożliwiając pełne wykorzystanie rosyjskich portów morskich Pacyfiku, Władywostoku i Port Arthur.Sojusz Japonii z Brytyjczykami oznaczał po części, że jeśli jakikolwiek naród sprzymierzy się z Rosją podczas jakiejkolwiek wojny z Japonią, to Wielka Brytania przystąpi do wojny po stronie Japonii.Rosja nie mogła już liczyć na pomoc ani ze strony Niemiec , ani Francji bez niebezpieczeństwa zaangażowania Wielkiej Brytanii w wojnę.Mając taki sojusz, Japonia mogła w razie potrzeby rozpocząć działania wojenne.Pomimo wcześniejszych zapewnień, że do 8 kwietnia 1903 r. Rosja całkowicie wycofa z Mandżurii siły, które wysłała w celu stłumieniapowstania bokserów , dzień ten minął bez redukcji sił rosyjskich w tym regionie.28 lipca 1903 r. Kurino Shin'ichirō, japoński minister w Sankt Petersburgu, otrzymał polecenie przedstawienia stanowiska swojego kraju sprzeciwiającego się rosyjskim planom konsolidacji w Mandżurii.3 sierpnia 1903 r. japoński minister przekazał ich propozycję jako podstawę do dalszych negocjacji.3 października 1903 r. rosyjski minister w Japonii Roman Rosen przedstawił rządowi japońskiemu rosyjską kontrpropozycję.Podczas rozmów rosyjsko-japońskich, japoński historyk Hirono Yoshihiko zauważył, że „po rozpoczęciu negocjacji między Japonią a Rosją Rosja stopniowo zmniejszała swoje żądania i roszczenia wobec Korei, dokonując szeregu ustępstw, które Japonia uważała za poważne kompromisy ze strony Rosji ".Być może do wojny by nie doszło, gdyby nie powiązanie kwestii Korei i Mandżurii.Kwestie koreańskie i mandżurskie połączyły się, gdy premier Japonii Katsura Tarō zdecydował, że w przypadku wybuchu wojny Japonia będzie miała większe szanse na poparcie Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, jeśli wojnę będzie można przedstawić jako walkę o wolny handel przeciwko wysoce protekcjonistycznemu imperium rosyjskiemu, w którym to przypadku Mandżuria, która była większym rynkiem niż Korea, była bardziej skłonna do zaangażowania sympatii anglo-amerykańskich.Przez całą wojnę japońska propaganda przedstawiała powracający temat Japonii jako „cywilizowanej” potęgi (która wspierała wolny handel i pośrednio zezwalała zagranicznym firmom na wejście do bogatego w zasoby regionu Mandżurii) kontra Rosja „niecywilizowana” potęga (czyli protekcjonistyczna i chciał zatrzymać dla siebie bogactwa Mandżurii).Lata 90. XIX wieku i XX wieku to szczyt propagandy „żółtego niebezpieczeństwa” prowadzonej przez rząd niemiecki, a cesarz niemiecki Wilhelm II często pisał listy do swojego kuzyna, cesarza Rosji Mikołaja II, wychwalając go jako „zbawiciela białej rasy” i wzywając Rosja do przodu w Azji.Powracającym tematem listów Wilhelma do Mikołaja było to, że „Święta Rosja” została „wybrana” przez Boga, aby ocalić „całą białą rasę” przed „żółtym niebezpieczeństwem” i że Rosja była „uprawniona” do aneksji całej Korei, Mandżurii i północnych Chinach aż do Pekinu.Mikołaj był przygotowany na kompromis z Japonią, ale po otrzymaniu listu od Wilhelma atakującego go jako tchórza za jego gotowość do kompromisu z Japończykami (którzy, Wilhelm nigdy nie przestając przypominać Mikołajowi, reprezentowali „żółte niebezpieczeństwo”) ze względu na pokój , stał się bardziej uparty.Kiedy Mikołaj odpowiedział, że nadal chce pokoju.Mimo to Tokio uważało, że Rosja nie myśli poważnie o pokojowym rozwiązaniu sporu.21 grudnia 1903 r. Gabinet Tarō przegłosował rozpoczęcie wojny z Rosją.Do 4 lutego 1904 r. Z Sankt Petersburga nie otrzymano żadnej formalnej odpowiedzi.6 lutego odwołano japońskiego ministra ds. Rosji Kurino Shin'ichirō, a Japonia zerwała stosunki dyplomatyczne z Rosją.

Pierwszym sojuszem anglo-japońskim był sojusz między Wielką Brytanią aJaponią , podpisany w styczniu 1902 roku. Głównym zagrożeniem dla obu stron była Rosja .Francja była zaniepokojona wojną z Wielką Brytanią i we współpracy z Wielką Brytanią porzuciła swojego sojusznika, Rosję, aby uniknąć wojny rosyjsko-japońskiej w 1904 roku. Jednak opowiadanie się Wielkiej Brytanii po stronie Japonii rozgniewało Stany Zjednoczone i niektóre brytyjskie dominium, których opinia o Imperium Japonii pogarszał się i stopniowo stawał się wrogi.

Japonia wypowiedziała wojnę 8 lutego 1904 r. Jednak trzy godziny przed otrzymaniem wypowiedzenia wojny przez Japonię przez rząd rosyjski i bez ostrzeżenia Cesarska Marynarka Wojenna Japonii zaatakowała rosyjską flotę Dalekiego Wschodu w Port Arthur.Wiadomość o ataku wprawiła cara Mikołaja II w osłupienie.Nie mógł uwierzyć, że Japonia dokona aktu wojny bez formalnej deklaracji, a jego ministrowie zapewnili go, że Japończycy nie będą walczyć.Rosja wypowiedziała wojnę Japonii osiem dni później.W odpowiedzi Japonia odniosła się do rosyjskiego ataku na Szwecję w 1808 roku bez wypowiedzenia wojny.

Chemulpo miało również znaczenie strategiczne, ponieważ było głównym portem koreańskiej stolicy Seulu, a także główną trasą inwazji używaną wcześniej przez siły japońskie podczas pierwszej wojny chińsko-japońskiej w 1894 r. Jednak Chemulpo, ze swoim szerokim otworem pływowym , rozległe równiny błotne i wąskie, kręte kanały stanowiły szereg wyzwań taktycznych zarówno dla atakujących, jak i obrońców.Bitwa pod Chemulpo była militarnym zwycięstwem Japończyków.Straty rosyjskie na Varyag były ciężkie.Wszystkie dwanaście 6-calowych (150 mm) dział Varyaga, wszystkie jej 12-funtowe i wszystkie 3-funtowe były nieczynne. Otrzymał 5 poważnych trafień na linii wodnej lub poniżej.Jej górne części i wentylatory były podziurawione, a jej załoga ugasiła co najmniej pięć poważnych pożarów.Z jej załogi o nominalnej sile 580, 33 zginęło, a 97 zostało rannych.Najpoważniejsze przypadki rannych Rosjan leczono w szpitalu Czerwonego Krzyża w Chemulpo.Rosyjskie załogi – z wyjątkiem ciężko rannych – wróciły do ​​Rosji na neutralnych okrętach wojennych i zostały potraktowane jak bohaterowie.Chociaż poważnie uszkodzony, Varyag — nie wysadzony w powietrze — został później podniesiony przez Japończyków i włączony do Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii jako okręt szkoleniowy Soya.

12 kwietnia 1904 r. dwa rosyjskie pancerniki sprzed powstania drednotów, okręt flagowy Pietropawłowsk i Pobeda , wymknęły się z portu, ale uderzyły w japońskie miny u wybrzeży Port Arthur.Pietropawłowsk zatonął niemal natychmiast, a Pobiedę trzeba było odholować do portu w celu przeprowadzenia gruntownej naprawy.Admirał Makarow, najskuteczniejszy rosyjski strateg morski tej wojny, zginął na pancerniku Pietropawłowsk .

W przeciwieństwie do japońskiej strategii szybkiego zdobywania kontroli nad Mandżurią, strategia rosyjska koncentrowała się na walce z działaniami opóźniającymi, aby zyskać czas na przybycie posiłków długą koleją transsyberyjską, która była wówczas niekompletna w pobliżu Irkucka.1 maja 1904 r. Bitwa nad rzeką Yalu stała się pierwszą dużą bitwą lądową tej wojny;Wojska japońskie zaatakowały pozycję rosyjską po przekroczeniu rzeki.Klęska rosyjskiego Oddziału Wschodniego zniweczyła przekonanie, że Japończycy będą łatwym wrogiem, że wojna będzie krótka, a Rosja odniesie miażdżące zwycięstwo.Była to również pierwsza bitwa od dziesięcioleci, która zakończyła się zwycięstwem Azji nad mocarstwem europejskim i oznaczała niezdolność Rosji do dorównania militarnej waleczności Japonii.Wojska japońskie przystąpiły do ​​lądowania w kilku punktach wybrzeża mandżurskiego iw serii starć wyparły Rosjan z powrotem w kierunku Port Arthur.

Po japońskim zwycięstwie nad rzeką Yalu japońska 2. armia dowodzona przez generała Yasukatę Oku wylądowała na półwyspie Liaotung, zaledwie 60 mil od Port Arthur.Zamiarem Japończyków było przebicie się przez tę rosyjską pozycję obronną, zdobycie portu Dalny i oblężenie Port Arthur.24 maja 1904 r., podczas silnej burzy, japońska 4. dywizja pod dowództwem generała porucznika Ogawy Mataji zaatakowała otoczone murami miasto Chinchou, na północ od wzgórza Nanzan.Pomimo obrony przez nie więcej niż 400 ludzi z przestarzałą artylerią, Czwarta Dywizja nie powiodła się w dwóch próbach włamania się do jej bram.Dwa bataliony z Pierwszej Dywizji zaatakowały niezależnie o godzinie 05:30 25 maja 1904 r., Ostatecznie przełamując obronę i zajmując miasto.26 maja 1904 r. Oku rozpoczął długotrwały ostrzał artyleryjski z japońskich kanonierek na morzu, po którym nastąpiły ataki piechoty wszystkich trzech jego dywizji.Rosjanie z minami, karabinami maszynowymi Maxim i przeszkodami z drutu kolczastego zadali Japończykom ciężkie straty podczas powtarzających się ataków.Do godziny 18:00, po dziewięciu próbach, Japończykom nie udało się opanować mocno umocnionych pozycji rosyjskich.Oku zaangażował wszystkie swoje rezerwy, a obie strony zużyły większość amunicji artyleryjskiej.Pułkownik Trietiakow, widząc, że jego wezwania do wzmocnienia pozostały bez odpowiedzi, ze zdumieniem stwierdził, że niewykorzystane pułki rezerwowe były w całkowitym odwrocie, a jego pozostałe rezerwy amunicji zostały wysadzone w powietrze na rozkaz generała Foka.Fok, paranoicznie myśląc o możliwym japońskim lądowaniu między jego pozycją a bezpieczeństwem Port Arthur, wpadł w panikę z powodu ataku z flanki zdziesiątkowanej japońskiej 4. Dywizji wzdłuż zachodniego wybrzeża.W pośpiechu, by uciec z bitwy, Fok zaniedbał poinformowanie Tretiakowa o rozkazie odwrotu, przez co Tretiakow znalazł się w niepewnej sytuacji okrążenia, bez amunicji i bez rezerwy dostępnej do kontrataku.Trietiakow nie miał innego wyboru, jak tylko rozkazać swoim żołnierzom wycofać się na drugą linię obronną.O 19:20 japońska flaga powiewała ze szczytu wzgórza Nanshan.Trietiakow, który walczył dobrze i stracił tylko 400 ludzi podczas bitwy, stracił jeszcze 650 ludzi w swoim odwrocie bez wsparcia z powrotem na główne linie obronne wokół Port Arthur.Z powodu braku amunicji Japończycy nie mogli ruszyć z Nanshan aż do 30 maja 1904 roku. Ku swojemu zdumieniu odkryli, że Rosjanie nie podjęli żadnego wysiłku, aby utrzymać strategicznie cenny i łatwy do obrony port Dalny, ale wycofali się całą drogę z powrotem do Port Artura.Chociaż miasto zostało splądrowane przez miejscową ludność cywilną, wyposażenie portu, magazyny i stacje kolejowe pozostały nienaruszone.

Po bitwie pod Nanshan, japoński generał Oku Yasukata, dowódca japońskiej 2. Armii, zajął i naprawił mola w Dalnym, które zostały opuszczone przez uciekających Rosjan w stanie prawie nienaruszonym.Pozostawiając 3. Armię do oblężenia Port Arthur i po potwierdzeniu przez zwiadowców kawalerii doniesień o południowym ruchu sił rosyjskich, Oku rozpoczął swoją armię na północ 13 czerwca, podążając wzdłuż linii kolejowej na południe od Liaoyang.Tydzień przed starciem Kuropatkin wysłał Stackelberga na południe z rozkazem odbicia Nanshan i ataku na Port Arthur, ale unikając zdecydowanych działań przeciwko przeważającym siłom.Rosjanie, wierząc, że celem japońskiej 2. Armii jest zdobycie Port Arthur, przenieśli swoje obiekty dowodzenia do Telissu.Stackelberg okopał swoje siły, ustawiając swoje wojska okrakiem na linii kolejowej na południe od miasta, podczas gdy generał porucznik Simonow, dowodzący 19. szwadronem kawalerii, zajął skrajną prawą stronę frontu.Oku zamierzał zaatakować frontalnie 3. i 5. dywizją, po jednej z każdej strony linii kolejowej, podczas gdy 4. dywizja miała posuwać się na rosyjskiej prawej flance w dół doliny Fuchou.14 czerwca Oku posunął swoje siły na północ, w kierunku umocnionych pozycji rosyjskich w pobliżu wioski Telissu.Stackelberg miał tego dnia rozsądne perspektywy zwycięstwa.Rosjanie dysponowali artylerią wysokonaziemną i polową.Jednak zamiast współpracować z obrońcami, szarżując prosto w górę doliny na rosyjską obronę, Oku posunął 3. i 5. Dywizję wzdłuż środka jako zwód, jednocześnie manewrując 4. Dywizją szybko na zachód, aby otoczyć rosyjską prawą flankę .Chociaż rosyjskie placówki wykryły ten ruch, mgła uniemożliwiła im użycie heliografów do ostrzeżenia Stakelberga na czas.Bitwa rozpoczęła się od starcia artyleryjskiego, które pokazało przewagę japońskich dział nie tylko pod względem liczebności, ale także celności.Nowe rosyjskie działo polowe Putiłow M-1903 zostało po raz pierwszy użyte w tej bitwie, ale było nieskuteczne ze względu na brak wyszkolenia załóg i przestarzałe koncepcje starszych oficerów artylerii.Wydaje się, że lepsza japońska artyleria miała znaczący wpływ na całą bitwę.Gdy japońskie dywizje w centrum rozpoczęły potyczki, Stakelberg ocenił, że zagrożenie ze strony wroga nadejdzie raczej na jego lewą flankę, a nie na prawą, i skierował w ten sposób swoją główną rezerwę w tym kierunku.To był kosztowny błąd.Potyczki trwały do ​​​​późnej nocy, a Oku zdecydował się rozpocząć główny atak o świcie.Podobnie Stackelberg ustalił również, że poranek 15 czerwca był czasem na jego własny decydujący kontratak.Co niewiarygodne, Stackelberg wydał swoim dowódcom polowym tylko ustne rozkazy i nie podał dokładnego czasu ataku.Poszczególni dowódcy, nie wiedząc, kiedy rozpocząć atak i bez żadnych pisemnych rozkazów, podjęli działania dopiero około godziny 07:00.Ponieważ tylko około jedna trzecia 1. Dywizji Strzelców Wschodniosyberyjskich pod dowództwem generała porucznika Aleksandra Gerngrossa zaangażowała się w atak, zaskoczyła ona japońską 3. Dywizję, ale nie zwyciężyła i wkrótce upadła.Wkrótce Stackelberg otrzymał spanikowane doniesienia o silnym japońskim ataku na jego odsłoniętą prawą flankę.Aby uniknąć okrążenia, Rosjanie zaczęli się wycofywać, porzucając swoją cenną artylerię, podczas gdy 4. i 5. Dywizja Oku naciskała na swoją przewagę.Stakelberg wydał rozkaz odwrotu o 11:30, ale zacięte walki trwały do ​​14:00.Rosyjskie posiłki przybyły pociągiem w chwili, gdy japońska artyleria celowała w stację kolejową.Do godziny 15:00 Stackelberg stanął w obliczu poważnej klęski, ale nagła ulewna ulewa spowolniła japońskie natarcie i umożliwiła mu wydobycie oblężonych sił w kierunku Mukden.Jedyna rosyjska ofensywa mająca na celu uwolnienie Port Arthur zakończyła się w ten sposób katastrofalnie dla Rosji.

Walka rozpoczęła się o godzinie 05:30 w dniu 24 lipca 1904 r. Długim pojedynkiem artyleryjskim.Gdy temperatura przekroczyła 34 ° C, Rosjanie zaczęli cierpieć z powodu upałów, wielu z nich upadło z powodu udaru cieplnego z powodu grubych zimowych mundurów.Zdenerwowany Skelberg wielokrotnie pytał Zarubajewa o wycofanie się;jednak Zarubajew poradził, że wolałby wycofać się pod osłoną nocy, a nie w środku ostrzału artyleryjskiego.Do południa japońska piechota rozpoczęła sondowanie ataków.Jednak do 15:30 Japończycy ponieśli ciężkie straty z powodu nieoczekiwanie silnego rosyjskiego ostrzału artyleryjskiego i udało im się jedynie wyprzeć Rosjan z niektórych umocnionych wysuniętych pozycji.Mimo przewagi liczebnej rosyjskie działa miały większy zasięg i większą szybkostrzelność.Obie strony zaangażowały swoje rezerwy do godziny 16:00, a walka trwała do 19:30.Pod koniec dnia Japończycy mieli tylko jeden pułk pozostający w rezerwie, podczas gdy Rosjanie nadal mieli sześć batalionów.Niepowodzenie ofensywy japońskiej w obliczu przewagi artylerii rosyjskiej podniosło morale obrońców.Jednak nawet gdy Japończycy przygotowywali się do wznowienia ofensywy następnego dnia, Rosjanie przygotowywali się do odwrotu.Po zmroku 24 lipca generał porucznik Ueda Arisawa, dowódca japońskiej 5. Dywizji, wyraził wstyd z powodu występów swojej dywizji i poprosił generała Oku o pozwolenie na przeprowadzenie nocnego ataku.Pozwolenie zostało udzielone, a po tym, jak księżyc zapewnił wystarczającą ilość światła o godzinie 22:00, 5 Dywizja ruszyła na lewą flankę Rosji, szybko pokonując rosyjską drugą i trzecią linię obronną.O godzinie 03:00 japońska 3. dywizja również przeprowadziła nocny atak i wkrótce zdobyła kluczowe wzgórza, które poprzedniego dnia stanowiły najważniejszy punkt rosyjskiej linii obronnej.Artyleria japońska otworzyła ogień o godzinie 06:40, ale ogień artyleryjski nie został odwzajemniony.Japońska szósta dywizja ruszyła do przodu, a następnie japońska 4. dywizja o godzinie 08:00.Do godziny 13:00 Japończycy zajęli pozostałe pozycje rosyjskie, a miasto Tashihchiao było w rękach Japończyków.Skelberg zdecydował się natychmiast wycofać, gdy tylko rozpoczął się pierwszy nocny atak japoński, i ponownie przeprowadził genialny odwrót pod ostrzałem.

Oblężenie Port Arthur rozpoczęło się w kwietniu 1904 roku. Wojska japońskie próbowały licznych frontalnych ataków na ufortyfikowane wzgórza z widokiem na port, które zostały pokonane, a Japończycy ponieśli tysiące ofiar.Z pomocą kilku baterii 11-calowych (280 mm) haubic Japończykom udało się ostatecznie zdobyć kluczowy bastion na szczycie wzgórza w grudniu 1904 roku. artyleria dystansowa była w stanie ostrzelać flotę rosyjską, która nie była w stanie zemścić się na artylerii lądowej niewidocznej po drugiej stronie wzgórza i nie mogła lub nie chciała wypłynąć przeciwko flocie blokującej.Cztery rosyjskie pancerniki i dwa krążowniki zostały zatopione kolejno, a piąty i ostatni pancernik został zmuszony do zatonięcia kilka tygodni później.W ten sposób wszystkie okręty rosyjskiej floty na Pacyfiku zostały zatopione.Jest to prawdopodobnie jedyny przypadek w historii wojskowości, kiedy taka skala zniszczeń została dokonana przez artylerię lądową przeciwko głównym okrętom wojennym.

Wraz ze śmiercią admirała Stepana Makarowa podczas oblężenia Port Arthur w kwietniu 1904 r. Admirał Wilgelm Vitgeft został mianowany dowódcą floty bojowej i otrzymał rozkaz wykonania wypadu z Port Arthur i rozmieszczenia swoich sił we Władywostoku.Pływając pod swoją banderą na zbudowanym we Francji pre-dreadnoughcie Tsesarevich , Vitgeft poprowadził swoje sześć pancerników, cztery krążowniki i 14 niszczycieli łodzi torpedowych na Morze Żółte wczesnym rankiem 10 sierpnia 1904 roku. Czekał na niego admirał Tōgō i jego flota czterech pancerników, 10 krążowników i 18 niszczycieli łodzi torpedowych.Około 12:15 floty pancerników nawiązały ze sobą kontakt wzrokowy, ao 13:00, gdy Tōgō przekroczył T Vitgefta, rozpoczęły ostrzał głównej baterii z odległości około ośmiu mil, najdłuższy, jaki kiedykolwiek prowadzono do tego czasu.Przez około trzydzieści minut pancerniki walczyły ze sobą, aż zbliżyły się do mniej niż czterech mil i zaczęły uruchamiać swoje baterie dodatkowe.O 18:30 trafienie jednego z pancerników Tōgō uderzyło w mostek okrętu flagowego Vitgefta, zabijając go natychmiast.Gdy hełm Tsesarewicza się zaciął, a ich admirał zginął w akcji, odwróciła się od swojej linii bojowej, powodując zamieszanie wśród swojej floty.Jednak Tōgō był zdeterminowany, aby zatopić rosyjski okręt flagowy i nadal w niego uderzać, i uratowała go tylko dzielna szarża amerykańskiego pancernika Retvizan , którego kapitan z powodzeniem odciągnął ciężki ogień Tōgō od rosyjskiego okrętu flagowego.Wiedząc o zbliżającej się bitwie z posiłkami pancerników przybywającymi z Rosji (Floty Bałtyckiej), Tōgō postanowił nie ryzykować swoich pancerników, ścigając wroga, gdy zawracali i kierowali się z powrotem do Port Arthur, kończąc w ten sposób pojedynek artyleryjski o najdłuższym zasięgu w historii marynarki wojennej. do tego czasu i pierwsze współczesne starcie flot stalowych pancerników na pełnym morzu.

Kiedy Cesarska Armia Japońska (IJA) wylądowała na półwyspie Liaodong, japoński generał Ōyama Iwao podzielił swoje siły.3. Armia IJA pod dowództwem generała porucznika Nogi Maresuke została przydzielona do ataku na rosyjską bazę morską w Port Arthur na południu, podczas gdy 1. Armia IJA, 2. Armia IJA i 4. Armia IJA miały zbiegać się w mieście Liaoyang.Rosyjski generał Aleksiej Kuropatkin planował przeciwdziałać natarciu Japonii serią planowanych wycofań, mających na celu wymianę terytorium na czas niezbędny do przybycia z Rosji wystarczających rezerw, które zapewniłyby mu zdecydowaną przewagę liczebną nad Japończykami.Strategia ta nie spodobała się jednak rosyjskiemu wicekrólowi Jewgienijowi Iwanowiczowi Aleksiejewowi, który nalegał na bardziej agresywną postawę i szybkie zwycięstwo nad Japonią.Obie strony postrzegały Liaoyang jako miejsce nadające się do decydującej bitwy, która zadecyduje o wyniku wojny.Bitwa rozpoczęła się 25 sierpnia japońskim ostrzałem artyleryjskim, po którym nastąpiło natarcie japońskiej dywizji gwardii cesarskiej pod dowództwem generała porucznika Hasegawy Yoshimichiego na prawą flankę 3. Korpusu Armii Syberyjskiej.Atak został pokonany przez Rosjan pod dowództwem generała Bilderlinga, głównie dzięki przewadze rosyjskiej artylerii, a Japończycy ponieśli ponad tysiąc ofiar.W nocy 25 sierpnia 2. Dywizja IJA i 12. Dywizja IJA pod dowództwem generała dywizji Matsunagi Masatoshi starły się z 10. Korpusem Armii Syberyjskiej na wschód od Liaoyang.Zacięte nocne walki toczyły się wokół zboczy góry zwanej „Peikou”, która wieczorem 26 sierpnia przypadła Japończykom.Kuropatin zarządził odwrót pod osłoną ulewnego deszczu i mgły, na najbardziej zewnętrzną linię obronną otaczającą Liaoyang, którą wzmocnił swoimi rezerwami.Również 26 sierpnia natarcie 2. Armii IJA i 4. Armii IJA zostało zatrzymane przez rosyjskiego generała Zarubajewa przed najbardziej wysuniętą na południe linią obronną.Jednak 27 sierpnia, ku zaskoczeniu Japończyków i konsternacji swoich dowódców, Kuropatkin nie zarządził kontrataku, ale zamiast tego nakazał porzucenie zewnętrznego obwodu obronnego i wycofanie wszystkich sił rosyjskich na drugą linię obrony. .Linia ta znajdowała się około 7 mil (11 km) na południe od Liaoyang i obejmowała kilka małych wzgórz, które zostały silnie ufortyfikowane, w szczególności 210-metrowe wzgórze znane Rosjanom jako „Cairn Hill”.Krótsze linie były łatwiejsze do obrony dla Rosjan, ale odegrały rolę w planach Ōyamy, aby okrążyć i zniszczyć rosyjską armię mandżurską.Ōyama rozkazał Kurokiemu skierować się na północ, gdzie przeciął linię kolejową i rosyjską drogę ucieczki, podczas gdy Oku i Nozu otrzymali rozkaz przygotowania się do bezpośredniego frontalnego ataku na południe.Następna faza bitwy rozpoczęła się 30 sierpnia ponowną japońską ofensywą na wszystkich frontach.Jednak ponownie dzięki lepszej artylerii i rozległym fortyfikacjom Rosjanie odparli ataki 30 i 31 sierpnia, powodując znaczne straty Japończyków.Ponownie, ku konsternacji swoich generałów, Kuropatkin nie zezwolił na kontratak.Kuropatkin nadal przeceniał wielkość sił atakujących i nie zgodził się zaangażować do bitwy swoich sił rezerwowych.1 września japońska 2 Armia zajęła Cairn Hill i około połowa japońskiej 1 Armii przekroczyła rzekę Taitzu około osiem mil na wschód od linii rosyjskich.Kuropatkin zdecydował się wtedy porzucić swoją silną linię obronną i dokonał uporządkowanego odwrotu do najbardziej wewnętrznej z trzech linii obronnych otaczających Liaoyang.Umożliwiło to siłom japońskim zbliżenie się do pozycji, w której znajdowały się w zasięgu ostrzału miasta, w tym jego kluczowej stacji kolejowej.To skłoniło Kuropatkina do zezwolenia w końcu na kontratak, mający na celu zniszczenie sił japońskich po drugiej stronie rzeki Taitzu i zabezpieczenie wzgórza znanego Japończykom jako „Manjuyama” na wschód od miasta.Kuroki miał tylko dwie kompletne dywizje na wschód od miasta, a Kuropatkin zdecydował się skierować przeciwko niemu cały 1 Korpus Armii Syberyjskiej i 10 Korpus Armii Syberyjskiej oraz trzynaście batalionów pod dowództwem generała dywizji NV Orłowa (odpowiednik pięciu dywizji).Jednak posłaniec wysłany przez Kuropatkina z rozkazami zaginął, a przeważający liczebnie ludzie Orłowa spanikowali na widok japońskich dywizji.W międzyczasie 1 Korpus Armii Syberyjskiej pod dowództwem generała Georgija Stackelberga przybył po południu 2 września, wyczerpany długim marszem przez błoto i ulewne deszcze.Kiedy Stackelberg poprosił generała Miszczenkę o pomoc dwóch brygad jego kozaków, Miszczenko twierdził, że ma rozkaz udania się gdzie indziej i porzucił go.Nocny atak sił japońskich na Manjuyamę początkowo zakończył się sukcesem, ale w zamieszaniu trzy rosyjskie pułki ostrzelały się nawzajem i rano wzgórze wróciło w ręce Japończyków.Tymczasem 3 września Kuropatkin otrzymał meldunek od generała Zarubajewa z wewnętrznej linii obronnej, że brakuje mu amunicji.Po tym raporcie szybko pojawił się raport Stackelberga, że ​​​​jego żołnierze są zbyt zmęczeni, aby kontynuować kontratak.Kiedy nadszedł raport, że japońska 1. armia była gotowa odciąć Liaoyang od północy, Kuropatkin zdecydował się opuścić miasto i przegrupować się w Mukden, dalsze 65 kilometrów (40 mil) na północ.Rekolekcje rozpoczęły się 3 września i zakończyły się 10 września.

Po bitwie pod Liaoyang sytuacja generała Aleksieja Kuropatkina, naczelnego wodza wojsk rosyjskich w Mandżurii, stawała się coraz bardziej niekorzystna.Kuropatkin zgłosił zwycięstwo pod Liaoyang carowi Mikołajowi II w celu zabezpieczenia posiłków przywiezionych przez nowo ukończoną Kolej Transsyberyjską, ale morale jego sił było niskie, a oblężony rosyjski garnizon i flota w Port Arthur pozostawały w niebezpieczeństwie.W przypadku upadku Port Arthur 3. Armia generała Nogi Maresuke byłaby w stanie ruszyć na północ i dołączyć do innych sił japońskich, umożliwiając Japończykom osiągnięcie przewagi liczebnej.Chociaż musiał odwrócić losy wojny, Kuropatkin niechętnie oddalał się od Mukdenu ze względu na zbliżającą się zimę i brak dokładnych map.Rosyjski plan bitwy polegał na zablokowaniu japońskiego natarcia nad rzeką Shaho na południe od Mukden poprzez obrócenie prawego skrzydła Japończyków i kontratak w kierunku Liaoyang ze wschodnim oddziałem Stackelberga.Jednocześnie Dywizja Zachodnia Bilderling miała ruszyć na południe i odciąć 1. Armię IJA Kurokiego.Teren był płaski aż do Liaoyang na rosyjskiej prawej flance i w centrum, a pagórkowaty na lewej flance.W przeciwieństwie do poprzednich starć, pola wysokich ziaren kaoliang zostały zebrane, zaprzeczając japońskiemu ukryciu.Po dwóch tygodniach walki bitwa zakończyła się strategicznie bez rozstrzygnięcia.Z taktycznego punktu widzenia Japończycy posunęli się naprzód o 25 kilometrów na drodze do Mukden, ale co ważniejsze, zablokowali główną rosyjską kontrofensywę i skutecznie zakończyli wszelkie nadzieje na odciążenie oblężenia Port Arthur drogą lądową.

W międzyczasie Rosjanie przygotowywali się do wzmocnienia swojej Floty Dalekiego Wschodu, wysyłając Flotę Bałtycką pod dowództwem admirała Zinovy'ego Rozhestvensky'ego.Po falstartie spowodowanym problemami z silnikiem i innymi wypadkami eskadra wyruszyła ostatecznie 15 października 1904 roku i w ciągu siedmiu -miesięczna odyseja, która miała przyciągnąć uwagę całego świata.

Incydent na Dogger Bank miał miejsce w nocy z 21 na 22 października 1904 r., Kiedy Flota Bałtycka Cesarskiej Marynarki Wojennej Rosji pomyliła brytyjską flotę trawlerów z Kingston upon Hull w rejonie Dogger Bank na Morzu Północnym z łodziami torpedowymi Cesarskiej Marynarki Wojennej Japonii i wystrzeliła na nich.Rosyjskie okręty wojenne również strzelały do ​​​​siebie w chaosie walki wręcz.Dwóch brytyjskich rybaków zginęło, sześciu zostało rannych, jeden statek rybacki został zatopiony, a pięć kolejnych łodzi zostało uszkodzonych.W następstwie niektóre brytyjskie gazety nazwały rosyjską flotę „piratami”, a admirał Rozhestvensky był ostro krytykowany za to, że nie opuszczał łodzi ratunkowych brytyjskich rybaków.Królewska Marynarka Wojenna przygotowywała się do wojny, a 28 pancernikom Floty Macierzystej rozkazano podnieść parę i przygotować się do akcji, podczas gdy eskadry brytyjskich krążowników śledziły flotę rosyjską, gdy przedzierała się przez Zatokę Biskajską i wzdłuż wybrzeża Portugalii.Pod presją dyplomatyczną rosyjski rząd zgodził się zbadać incydent, a Rozhestvensky otrzymał rozkaz zacumowania w Vigo w Hiszpanii, gdzie pozostawił oficerów uznanych za odpowiedzialnych (a także co najmniej jednego oficera, który był wobec niego krytyczny).Z Vigo główna flota rosyjska zbliżyła się następnie do Tangeru w Maroku i na kilka dni straciła kontakt z Kamczatką.Kamczatka ostatecznie dołączyła do floty i twierdziła, że ​​walczyła z trzema japońskimi okrętami wojennymi i wystrzeliła ponad 300 pocisków.Statki, do których faktycznie strzelała, to szwedzki statek handlowy, niemiecki trawler i francuski szkuner.Gdy flota opuszczała Tanger, jeden ze statków przypadkowo przeciął kotwicą podwodny kabel telegraficzny miasta, uniemożliwiając komunikację z Europą na cztery dni.Obawy, że zanurzenie nowszych pancerników, które okazało się znacznie większe niż projektowano, uniemożliwią im przejście przez Kanał Sueski, spowodowały rozdzielenie floty po opuszczeniu Tangeru 3 listopada 1904 r. Nowsze pancerniki i kilka krążowników krążyły wokół Przylądek Dobrej Nadziei pod dowództwem admirała Rozhestvensky'ego, podczas gdy starsze pancerniki i lżejsze krążowniki przedarły się przez Kanał Sueski pod dowództwem admirała von Felkerzama.Planowali spotkać się na Madagaskarze i obie sekcje floty pomyślnie ukończyły tę część podróży.Następnie flota udała się na Morze Japońskie.

Po bitwie pod Liaoyang pod koniec sierpnia siły północnej Rosji, które mogły być w stanie odciążyć Port Arthur, wycofały się do Mukden (Shenyang).Generał dywizji Anatolij Stessel, dowódca garnizonu Port Arthur, uważał, że cel obrony miasta został utracony po zniszczeniu floty.Ogólnie rzecz biorąc, rosyjscy obrońcy ponosili nieproporcjonalne straty za każdym razem, gdy atakowali Japończycy.W szczególności pod koniec grudnia eksplodowano kilka dużych podziemnych min, co spowodowało kosztowne przejęcie jeszcze kilku fragmentów linii obronnej.Dlatego Stessel zdecydował się poddać zaskoczonym generałom japońskim 2 stycznia 1905 r. Podjął decyzję bez konsultacji ani z obecnym sztabem wojskowym, ani z carem i dowództwem wojskowym, z których wszyscy nie zgodzili się z tą decyzją.Stessel został skazany przez sąd wojenny w 1908 roku na karę śmierci za nieudolną obronę i niewykonanie rozkazów.Później został ułaskawiony.

Po bitwie pod Shaho siły rosyjskie i japońskie stanęły naprzeciw siebie na południe od Mukden, aż do rozpoczęcia mroźnej mandżurskiej zimy.Rosjanie okopali się w mieście Mukden, podczas gdy Japończycy zajęli 160-kilometrowy front z japońską 1. Armią, 2. Armią, 4. Armią i Samodzielnym Pułkiem Kawalerii Akiyama.Japońscy dowódcy polowi uważali, że żadna większa bitwa nie jest możliwa i zakładali, że Rosjanie mają ten sam pogląd na trudność walki zimowej.Rosyjski dowódca, generał Aleksiej Kuropatkin, otrzymywał posiłki koleją transsyberyjską, ale był zaniepokojony zbliżającym się przybyciem zahartowanej w bojach japońskiej 3. Armii pod dowództwem generała Nogi Maresuke na front po upadku Port Arthur 2 stycznia 1905 r.Rosyjska 2. Armia pod dowództwem generała Oskara Gripenberga w dniach 25-29 stycznia zaatakowała lewą flankę Japonii w pobliżu miasta Sandepu, prawie się przebijając.To zaskoczyło Japończyków.Jednak bez wsparcia innych jednostek rosyjskich atak utknął w martwym punkcie, Gripenberg otrzymał od Kuropatkina rozkaz zatrzymania się i bitwa nie przyniosła rozstrzygnięcia.Ponieważ bitwa zakończyła się taktycznym impasem, żadna ze stron nie ogłosiła zwycięstwa.W Rosji marksiści wykorzystali kontrowersje gazet wywołane przez Gripenberga i niekompetencję Kuropatkina w poprzednich bitwach, aby zdobyć większe poparcie dla swojej kampanii przeciwko rządowi.

Bitwa pod Mukden rozpoczęła się 20 lutego 1905 r. W następnych dniach siły japońskie przystąpiły do ​​ataku na prawą i lewą flankę sił rosyjskich otaczających Mukden, wzdłuż 80-kilometrowego frontu.W walkach brało udział około pół miliona mężczyzn.Obie strony były dobrze okopane i wspierane przez setki dział artyleryjskich.Po dniach zaciekłych walk dodatkowy nacisk z flanek zmusił oba końce rosyjskiej linii obronnej do cofnięcia się.Widząc, że mają zostać otoczeni, Rosjanie rozpoczęli generalny odwrót, tocząc serię zaciekłych działań straży tylnej, które wkrótce pogorszyły się w wyniku zamieszania i upadku sił rosyjskich.10 marca 1905 r., po trzech tygodniach walk, generał Kuropatkin podjął decyzję o wycofaniu się na północ od Mukden.Rosjanie ponieśli w bitwie około 90 000 ofiar.Wycofujące się formacje Rosyjskiej Armii Mandżurskiej rozwiązały się jako jednostki bojowe, ale Japończykom nie udało się ich całkowicie zniszczyć.Sami Japończycy ponieśli ciężkie straty i nie byli w stanie ścigać.Chociaż bitwa pod Mukden była poważną porażką Rosjan i była najbardziej decydującą bitwą lądową, jaką kiedykolwiek stoczyli Japończycy, ostateczne zwycięstwo nadal zależało od marynarki wojennej.

Po kilkutygodniowym postoju w mniejszym porcie Nossi-Bé na Madagaskarze, na który neutralna Francja zezwoliła niechętnie, aby nie narażać jej stosunków z rosyjskim sojusznikiem, rosyjska flota bałtycka skierowała się do zatoki Cam Ranh we francuskich Indochinach, mijając w drodze przez Cieśninę Singapurską między 7 a 10 kwietnia 1905 r. Flota ostatecznie dotarła do Morza Japońskiego w maju 1905 r. Flota Bałtycka przepłynęła 18 000 mil morskich (33 000 km), aby uwolnić Port Arthur tylko po to, by usłyszeć demoralizującą wiadomość, że Port Arthur upadł, gdy był jeszcze na Madagaskarze.Jedyną nadzieją admirała Rozhestvensky'ego było teraz dotarcie do portu we Władywostoku.Do Władywostoku prowadziły trzy trasy, z których najkrótsza i najbardziej bezpośrednia prowadziła przez Cieśninę Cuszimską między Koreą a Japonią.Była to jednak również najbardziej niebezpieczna trasa, ponieważ przebiegała między japońskimi wyspami macierzystymi a japońskimi bazami morskimi w Korei.Admirał Tōgō był świadomy postępów Rosji i rozumiał, że wraz z upadkiem Port Arthur 2. i 3. eskadry Pacyfiku będą próbowały dotrzeć do jedynego innego rosyjskiego portu na Dalekim Wschodzie, Władywostoku.Sporządzono plany bitew, naprawiono i przebudowano statki, aby przechwycić rosyjską flotę.Japońska Połączona Flota, która pierwotnie składała się z sześciu pancerników, została teraz zredukowana do czterech pancerników i jednego pancernika drugiej klasy (dwa zostały utracone w wyniku min), ale nadal zachowała swoje krążowniki, niszczyciele i łodzie torpedowe.Rosyjska 2. Eskadra Pacyfiku składała się z ośmiu pancerników, w tym czterech nowych pancerników klasy Borodino, a także krążowników, niszczycieli i innych jednostek pomocniczych, co daje w sumie 38 okrętów.Pod koniec maja Druga Eskadra Pacyfiku była na ostatnim etapie swojej podróży do Władywostoku, wybierając krótszą, bardziej ryzykowną trasę między Koreą a Japonią i podróżując nocą, aby uniknąć odkrycia.Na nieszczęście dla Rosjan, zgodnie z zasadami wojny, dwa statki szpitalne nadal paliły swoje światła, co zostało zauważone przez japoński uzbrojony krążownik handlowy Shinano Maru.Komunikacja bezprzewodowa została wykorzystana do poinformowania kwatery głównej Togo, gdzie Połączona Flota natychmiast otrzymała rozkaz wyruszenia.Wciąż otrzymując raporty od sił zwiadowczych, Japończycy byli w stanie ustawić swoją flotę tak, aby „przekroczyć T” floty rosyjskiej.Japończycy walczyli z Rosjanami w Cieśninie Cuszimskiej w dniach 27–28 maja 1905 r. Flota rosyjska została praktycznie unicestwiona, tracąc osiem pancerników, liczne mniejsze statki i ponad 5000 ludzi, podczas gdy Japończycy stracili trzy łodzie torpedowe i 116 ludzi.Tylko trzem rosyjskim okrętom udało się uciec do Władywostoku, a sześć innych zostało internowanych w neutralnych portach.Po bitwie pod Cuszimą połączona operacja armii japońskiej i marynarki wojennej zajęła Sachalin, aby zmusić Rosjan do wystąpienia o pokój.

Siły japońskie rozpoczęły operacje desantowe 7 lipca 1905 r., Kiedy główne siły wylądowały bez sprzeciwu między Aniwą a Korsakowem, a drugi zwiad bliżej samego Korsakowa, gdzie po krótkiej walce zniszczył baterię artylerii polowej.8 lipca Japończycy zajęli Korsakow, który został podpalony przez wycofujący się garnizon rosyjski po 17-godzinnej obronie przez 2000 żołnierzy dowodzonych przez pułkownika Josefa Arciszewskiego.Japończycy ruszyli na północ, zajmując wioskę Vladimirovka 10 lipca, tego samego dnia, w którym nowy oddział japoński wylądował na przylądku Notoro.Pułkownik Arciszewski okopał się, by stawić opór Japończykom, ale został oskrzydlony i zmuszony do ucieczki w górzyste wnętrze wyspy.Poddał się wraz z pozostałymi ludźmi 16 lipca.Około 200 Rosjan zostało schwytanych, podczas gdy Japończycy ponieśli 18 zabitych i 58 rannych.24 lipca Japończycy wylądowali na północnym Sachalinie w pobliżu Aleksandrowska-Sachalińskiego.Na północnym Sachalinie Rosjanie mieli około 5000 żołnierzy pod bezpośrednim dowództwem generała Lapunowa.Z powodu przewagi liczebnej i materialnej Japończyków Rosjanie wycofali się z miasta i poddali kilka dni później, 31 lipca 1905 roku.

Dowódcy wojskowi i wyżsi urzędnicy carscy zgodzili się przed wojną, że Rosja jest znacznie silniejszym narodem i nie ma się czego obawiać ze strony Cesarstwa Japonii.Fanatyczna gorliwość japońskich piechurów zdumiewała Rosjan, przerażonych apatią, zacofaniem i defetyzmem własnych żołnierzy.Klęski armii i marynarki wojennej zachwiały zaufaniem Rosji.Ludność była przeciwna eskalacji wojny.Imperium z pewnością było w stanie wysłać więcej żołnierzy, ale nie miałoby to większego znaczenia ze względu na zły stan gospodarki, żenujące porażki armii rosyjskiej i marynarki wojennej z Japończykami oraz względną nieistotność dla Rosji spornej ziemi uczynił wojnę niezwykle niepopularną.Car Mikołaj II zdecydował się negocjować pokój, aby po klęsce Krwawej Niedzieli 9 stycznia 1905 roku skoncentrować się na sprawach wewnętrznych.Obie strony przyjęły ofertę mediacji Stanów Zjednoczonych .Spotkania odbywały się w Portsmouth, New Hampshire, z Siergiejem Witte na czele delegacji rosyjskiej i baronem Komura na czele delegacji japońskiej.Traktat z Portsmouth został podpisany 5 września 1905 roku w Portsmouth Naval Shipyard.Po zabieganiu o względy Japończyków Stany Zjednoczone zdecydowały się poprzeć odmowę cara wypłaty odszkodowań, co politycy w Tokio zinterpretowali jako oznakę, że Stany Zjednoczone mają coś więcej niż przelotne zainteresowanie sprawami azjatyckimi.Rosja uznała Koreę za część japońskiej strefy wpływów i zgodziła się na ewakuację Mandżurii.Japonia przyłączyłaby Koreę w 1910 r. (Traktat Japonia-Korea z 1910 r.), Przy niewielkim proteście ze strony innych mocarstw.Od 1910 roku Japończycy przyjęli strategię wykorzystania Półwyspu Koreańskiego jako bramy do kontynentu azjatyckiego i podporządkowania gospodarki Korei japońskim interesom gospodarczym.Stany Zjednoczone były powszechnie obwiniane w Japonii za traktat z Portsmouth, który rzekomo „oszukał” Japonię z jej uzasadnionych roszczeń na konferencji pokojowej.

Skutki i wpływ wojny rosyjsko-japońskiej wprowadziły szereg cech, które zdefiniowały politykę i działania wojenne XX wieku.Wiele innowacji, które przyniosła rewolucja przemysłowa, takich jak szybkostrzelna artyleria i karabiny maszynowe, a także celniejsze karabiny, zostało wówczas po raz pierwszy przetestowanych na masową skalę.Operacje wojskowe zarówno na morzu, jak i na lądzie pokazały, że współczesne działania wojenne uległy znaczącym zmianom od czasu wojny francusko-pruskiej toczącej się w latach 1870–71.Większość dowódców armii przewidywała wcześniej wykorzystanie tych systemów uzbrojenia do zdominowania pola bitwy na poziomie operacyjnym i taktycznym, ale w miarę rozwoju wydarzeń postęp technologiczny na zawsze zmienił także warunki wojny.Dla Azji Wschodniej była to pierwsza konfrontacja od trzydziestu lat, w której brały udział dwie nowoczesne siły zbrojne.Zaawansowana broń doprowadziła do ogromnej liczby ofiar.AniJaponia , ani Rosja nie były przygotowane na liczbę ofiar śmiertelnych, które nastąpią w wyniku tego nowego rodzaju działań wojennych, ani nie miały środków, aby zrekompensować takie straty.Wywarło to również wrażenie na całym społeczeństwie, wraz z pojawieniem się organizacji ponadnarodowych i pozarządowych, takich jak Czerwony Krzyż, które zyskały na znaczeniu po wojnie.Konsekwentna identyfikacja wspólnych problemów i wyzwań zapoczątkowała powolny proces, który zdominował większą część XX wieku.Argumentowano również, że konflikt miał cechy tego, co później nazwano „wojną totalną”.Obejmowały one masową mobilizację żołnierzy do bitwy oraz potrzebę tak rozległych dostaw sprzętu, uzbrojenia i zaopatrzenia, że ​​potrzebne było zarówno wsparcie krajowe, jak i pomoc zagraniczna.Argumentuje się również, że wewnętrzna reakcja Rosji na nieefektywność rządu carskiego zapoczątkowała ostateczny upadek dynastii Romanowów.Dla mocarstw zachodnich zwycięstwo Japonii było dowodem wyłonienia się nowej azjatyckiej potęgi regionalnej.Niektórzy uczeni argumentowali, że wraz z porażką Rosji wojna zapoczątkowała zmianę w globalnym porządku światowym wraz z wyłonieniem się Japonii nie tylko jako potęgi regionalnej, ale raczej głównej potęgi azjatyckiej.Pojawiło się jednak raczej więcej niż możliwości partnerstwa dyplomatycznego.Reakcja Stanów Zjednoczonych i Australii na zmianę układu sił przyniesioną przez wojnę była zmieszana z obawami, że Żółte Niebezpieczeństwo ostatecznie przeniesie się zChin do Japonii.Amerykańskie osobistości, takie jak WEB Du Bois i Lothrop Stoddard, postrzegały zwycięstwo jako wyzwanie dla zachodniej supremacji.Znalazło to odzwierciedlenie w Austrii, gdzie baron Christian von Ehrenfels zinterpretował wyzwanie w kategoriach rasowych, jak i kulturowych, argumentując, że „absolutna konieczność radykalnej reformy seksualnej dla dalszego istnienia zachodnich ras męskich… została podniesiona z poziom dyskusji do poziomu naukowo udowodnionego faktu”.Powstrzymanie japońskiego „żółtego zagrożenia” wymagałoby drastycznych zmian w społeczeństwie i seksualności na Zachodzie.Z pewnością sukces Japonii zwiększył pewność siebie wśród antykolonialnych nacjonalistów w skolonizowanych krajach azjatyckich – Wietnamczyków , Indonezyjczyków ,Hindusów i Filipińczyków – a także wśród nacjonalistów z krajów podupadających, takich jak Imperium Osmańskie i Persja , którym grozi bezpośrednie niebezpieczeństwo wchłonięcia przez mocarstwa zachodnie.Ośmieliło to także Chińczyków, którzy pomimo tego, że zaledwie dziesięć lat temu byli w stanie wojny z Japończykami, nadal uważali mieszkańców Zachodu za większe zagrożenie.Jak skomentował Sun Yat-sen: „Uważaliśmy tę porażkę Rosji z Japonią za porażkę Zachodu ze Wschodem. Zwycięstwo Japonii uważaliśmy za nasze własne zwycięstwo”.Nawet w odległym Tybecie wojna była tematem rozmów, kiedy Sven Hedin odwiedził Panczenlamę w lutym 1907 roku. Dla Jawaharlala Nehru, wówczas dopiero aspirującego polityka w Indiach Brytyjskich, „zwycięstwo Japonii zmniejszyło poczucie niższości, z którego korzystała większość ucierpieliśmy. Wielka europejska potęga została pokonana, więc Azja nadal mogła pokonać Europę, tak jak to miało miejsce w przeszłości.Również w Imperium Osmańskim Komitet Unii i Postępu uznał Japonię za wzór do naśladowania.