1492 - 2023
Таърихи Иёлоти Муттаҳида
Таърихи Иёлоти Муттаҳида аз омадани мардуми бумӣ тақрибан дар соли 15,000 пеш аз милод оғоз мешавад ва пас аз он мустамликаи аврупоӣ дар охири асри 15 оғоз меёбад.Воқеаҳои калидие, ки миллатро ташаккул доданд, Инқилоби Амрикоро дар бар мегиранд, ки ҳамчун посух ба андозбандии Бритониё бидуни намояндагӣ оғоз шуда, дар Эъломияи истиқлолият дар соли 1776 ба анҷом расид. Миллати нав дар ибтидо тибқи моддаҳои Конфедератсия мубориза бурд, аммо бо қабули ИМА субот пайдо кард. Конститутсия дар соли 1789 ва Билл дар бораи ҳуқуқҳо дар соли 1791, таъсиси як ҳукумати пурқуввати марказиро, ки дар аввал президент Ҷорҷ Вашингтон роҳбарӣ мекард.Экспансия ба самти Ғарб асри 19-ро муайян кард, ки бо мафҳуми сарнавишти ошкор асос ёфтааст.Ин давра инчунин бо масъалаи тақсимкунандаи ғуломӣ, ки ба ҷанги шаҳрвандӣ дар соли 1861 пас аз интихоби президент Авраам Линколн оварда расонд, қайд карда шуд.Мағлубияти Конфедератсия дар соли 1865 боиси барҳам додани ғуломӣ гардид ва даврони бозсозӣ ҳуқуқҳои қонунӣ ва овоздиҳиро ба ғуломони озодшуда васеъ кард.Бо вуҷуди ин, даврони Ҷим Кроу, ки пас аз он бисёр амрикоиҳои африқоиро то ҳаракати ҳуқуқи шаҳрвандии солҳои 1960 маҳрум кард.Дар ин давра, ИМА инчунин ҳамчун як қудрати саноатӣ пайдо шуд, ки ислоҳоти иҷтимоӣ ва сиёсиро аз сар гузаронд, аз ҷумла ҳуқуқи интихоботии занон ва созишномаи нав, ки дар муайян кардани либерализми муосири Амрико кӯмак кард.[1]ИМА нақши худро ҳамчун абарқудрати ҷаҳонӣ дар асри 20, махсусан дар давоми Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ ва баъд аз он мустаҳкам кард.Давраи Ҷанги Сард ИМА ва Иттиҳоди Шӯравиро ҳамчун абарқудратҳои рақиб диданд, ки дар мусобиқаи силоҳ ва набардҳои идеологӣ машғуланд.Ҳаракати ҳуқуқи шаҳрвандӣ дар солҳои 1960 ба ислоҳоти назарраси иҷтимоӣ ноил шуд, махсусан барои амрикоиҳои африқоӣ.Анҷоми Ҷанги Сард дар соли 1991 Иёлоти Муттаҳидаро ҳамчун абарқудрати ягонаи ҷаҳон тарк кард ва сиёсати хориҷии ахир аксаран ба низоъҳо дар Ховари Миёна, бахусус пас аз ҳамлаҳои 11 сентябр тамаркуз кардааст.