Империяи Сосониён , ки аз ҷониби Ардашири I таъсис ёфтааст, дар тӯли зиёда аз 400 сол як қудрати барҷаста буд ва бо империяҳои Рум ва баъд аз Византия рақобат мекард.Дар авҷи худ он Эрони муосир, Ироқ , Озарбойҷон , Арманистон , Гурҷистон , қисматҳои Русия, Лубнон, Урдун, Фаластин, Исроил , қисматҳои Афғонистон , Туркия , Сурия, Покистон , Осиёи Марказӣ, Арабистони Шарқӣ ва қисматҳоиМисрро фаро гирифт.^[27]Таърихи империя бо ҷангҳои зуд-зуд бо империяи Византия, идомаи ҷангҳои Рум ва Парфия буд.Ин ҷангҳо, ки дар асри 1 пеш аз милод оғоз ёфта, то асри 7 мелодӣ идома доранд, тӯлонитарин даргириҳо дар таърихи инсоният ба ҳисоб мераванд.Ғалабаи барҷастаи форсҳо дар ҷанги Эдесса дар соли 260 буд, ки дар он ҷо император Валериан асир шуд.Дар замони Хусрави II (590–628) империя васеъ шуда, Миср, Урдун, Фаластин ва Лубнонро ба худ ҳамроҳ кард ва бо номи Эраншаҳр («Ҳукмронии ориёиҳо») маъруф буд.^[28] Сосониён бо лашкари Руминию Византия дар болои Анадолу, Кавказ, Байнаннахрайн, Арманистон ва Шом даргирифтанд.Дар замони Юстиниани I тавассути пардохти хироҷ сулҳи ноором барқарор шуд.Бо вуҷуди ин, низоъҳо пас аз тасвиби императори Византия Морис аз сар гирифта шуданд, ки ба якчанд ҷангҳо ва дар ниҳоят ҳалли сулҳ оварда расонд.Ҷангҳои Рум ва Форс бо ҷанги Византия-Сосониён 602-628 ба анҷом расида, бо муҳосираи Константинопол анҷом ёфт.Империяи Сосониён дар ҷанги Ал-Қодисия дар соли 632 ба истилои арабҳо фурӯ ғалтид, ки ин ба поёни империя ишора мекард.Давраи Сосониён, ки дар таърихи Эрон хеле бонуфуз дониста мешуд, ба тамаддуни ҷаҳонӣ таъсири зиёд расонд.Ин давра авҷи фарҳанги форсиро дид ва ба тамаддуни Рум таъсир расонд, ки фарогирии фарҳангии он ба Аврупои Ғарбӣ, Африқо,Чин ваҲиндустон паҳн шуд.Он дар ташаккули санъати асримиёнагии Аврупо ва Осиё нақши муҳим бозид.Фарҳанги сулолаи Сосониён ба ҷаҳони ислом таъсири амиқ гузошта, истилои исломии Эронро ба наҳзати форсӣ табдил дод.Бисёр паҳлӯҳои фарҳанги исломӣ, аз ҷумла меъморӣ, хаттӣ ва дигар саҳмҳо аз Сосониён гирифта шудаанд.