Michael II de Amoriaan, bijgenaamd de Stammerer, regeerde van 25 december 820 tot zijn dood op 2 oktober 829 als Byzantijnse keizer, de eerste heerser van de Amorian-dynastie.

Michael, geboren in Amorium, was een soldaat en bereikte samen met zijn collega Leo V de Armeniër (reg. 813-820) een hoge rang. Hij hielp Leo omver te werpen en de plaats in te nemen van keizer Michael I Rangabe. Nadat ze ruzie hadden gemaakt, veroordeelde Leo Michael echter ter dood. Michael bedacht vervolgens een samenzwering die resulteerde in de moord op Leo met Kerstmis in 820. Onmiddellijk kreeg hij te maken met de langdurige opstand van Thomas de Slaaf, die hem bijna zijn troon kostte en pas in het voorjaar van 824 volledig werd onderdrukt. De latere jaren van zijn regering werden gekenmerkt door twee grote militaire rampen met langetermijneffecten: het begin van de islamitische verovering van Sicilië en het verlies van Kreta aan de Saracenen. In eigen land steunde en versterkte hij de hervatting van de officiële beeldenstorm, die onder Leo V opnieuw was begonnen.

Na de moord op Leo en de usurpatie van de troon door Michaël de Amoriër, kwam Thomas in opstand en claimde de troon voor zichzelf. Thomas kreeg snel steun van de meeste thema's (provincies) en troepen in Klein-Azië, versloeg Michaels aanvankelijke tegenaanval en sloot een alliantie met het Abbasidische kalifaat. Nadat hij de maritieme thema's en ook hun schepen had veroverd, stak hij met zijn leger over naar Europa en belegerde Constantinopel. De keizerlijke hoofdstad weerstond de aanvallen van Thomas over land en over zee, terwijl Michael II de hulp inriep van de Bulgaarse heerser Khan Omurtag. Omurtag viel het leger van Thomas aan, maar hoewel ze werden afgestoten, brachten de Bulgaren zware verliezen toe aan de mannen van Thomas, die braken en vluchtten toen Michael een paar maanden later het veld betrad. Thomas en zijn aanhangers zochten hun toevlucht in Arcadiopolis, waar hij al snel werd geblokkeerd door Michaels troepen. Uiteindelijk gaven de aanhangers van Thomas hem over in ruil voor gratie, en werd hij geëxecuteerd.

De opstand van Thomas was een van de grootste in de geschiedenis van het Byzantijnse rijk, maar de precieze omstandigheden ervan zijn onduidelijk vanwege concurrerende historische verhalen, waaronder beweringen die door Michael zijn verzonnen om de naam van zijn tegenstander zwart te maken.

In 823 landde een groep Andalusische ballingen op Kreta en begon aan de verovering ervan. Traditioneel worden ze beschreven als de overlevenden van een mislukte opstand tegen de emir al-Hakam I van Córdoba in 818. Zodra keizer Michael II hoorde van de Arabische landing, en voordat de Andalusiërs hun controle over het hele eiland hadden veiliggesteld, reageerde en stuurde opeenvolgende expedities om het eiland te herstellen. De verliezen geleden tijdens de opstand van Thomas de Slaaf belemmerden echter het vermogen van Byzantium om te reageren, en als de landing plaatsvond in 827/828, kwam ook de omleiding van schepen en manschappen om de geleidelijke verovering van Sicilië door de Tunesische Aghlabids tegen te gaan, in de weg.

De eerste expeditie, onder leiding van Photeinos, strategos van het Anatolische thema, en Damian, graaf van de stal, werd verslagen in een open strijd, waarbij Damian werd gedood. De volgende expeditie werd een jaar later gestuurd en bestond uit 70 schepen onder de strategos van de Cibyrrhaeots Krateros. Aanvankelijk won het, maar de overmoedige Byzantijnen werden vervolgens in een nachtelijke aanval op de vlucht geslagen. Krateros wist naar Kos te vluchten, maar daar werd hij door de Arabieren gevangengenomen en gekruisigd.

De aanleiding voor de invasie van Sicilië werd gevormd door de opstand van de Euphemius, commandant van de vloot van het eiland. Euphemius besloot zijn toevlucht te zoeken bij de vijanden van het rijk en zeilde met een paar aanhangers naar Ifriqiya. Daar stuurde hij een delegatie naar de rechtbank van Aghlabid, die bij de Aghlabid-emir Ziyadat Allah pleitte voor een leger om Euphemius te helpen Sicilië te veroveren, waarna hij de Aghlabiden een jaarlijks eerbetoon zou betalen. Asad werd aan het hoofd van de expeditie geplaatst. De islamitische expeditietroepen zouden uit tienduizend voetsoldaten en zevenhonderd cavalerie hebben bestaan, voornamelijk Ifriqiyan-Arabieren en Berbers, maar mogelijk ook enkele Khurasani's. De vloot bestond uit zeventig tot honderd schepen, waaraan de eigen schepen van Euphemius werden toegevoegd.

De islamitische verovering van Sicilië begon in juni 827 en duurde tot 902, toen het laatste grote Byzantijnse bolwerk op het eiland, Taormina, viel. Geïsoleerde forten bleven tot 965 in Byzantijnse handen, maar het eiland stond voortaan onder moslimheerschappij totdat het op zijn beurt door de Noormannen in de 11e eeuw werd veroverd.

Theophilos was de Byzantijnse keizer van 829 tot aan zijn dood in 842. Hij was de tweede keizer van de Amoriaanse dynastie en de laatste keizer die de beeldenstorm steunde. Theophilos leidde persoonlijk de legers in zijn lange oorlog tegen de Arabieren, die begon in 831.

Op het moment van zijn toetreding was Theophilos verplicht op twee fronten oorlog te voeren tegen de Arabieren. Sicilië werd opnieuw binnengevallen door de Arabieren, die Palermo na een jaarlange belegering in 831 innamen, het emiraat Sicilië stichtten en zich geleidelijk over het eiland bleven uitbreiden. De verdediging na de invasie van Anatolië door Al-Ma'mun, de Abbasidische kalief in 830, werd geleid door de keizer zelf, maar de Byzantijnen werden verslagen en verloren verschillende forten.

In 831 nam Theophilos wraak door een groot leger Cilicië binnen te leiden en Tarsus te veroveren. De keizer keerde triomfantelijk terug naar Constantinopel, maar in de herfst werd hij verslagen in Cappadocië. Een andere nederlaag in dezelfde provincie in 833 dwong Theophilos om vrede te eisen (Theophilos bood 100.000 gouden dinars aan en de terugkeer van 7.000 gevangenen), die hij het jaar daarop verkreeg, na de dood van Al-Ma'mun.

Theophilos schreef aan al-Ma'mun. De kalief antwoordde dat hij de brief van de Byzantijnse heerser zorgvuldig had overwogen, merkte dat deze suggesties van vrede en handel vermengde met oorlogsdreigingen en Theophilos de keuze bood om de shahada te aanvaarden, belasting te betalen of te vechten. Al-Ma'mun trof voorbereidingen voor een grote campagne, maar stierf onderweg terwijl hij een expeditie in Tyana leidde.

In de 9e eeuw, tijdens de Arabisch-Byzantijnse oorlogen, gebruikte het Byzantijnse rijk een seinpaalsysteem van bakens om berichten van de grens met het Abbasidische kalifaat door Klein-Azië naar de Byzantijnse hoofdstad Constantinopel te verzenden. De hoofdlijn van bakens strekte zich uit over ongeveer 720 km (450 mijl). In de open ruimtes van Centraal-Klein-Azië werden de stations meer dan 97 km uit elkaar geplaatst, terwijl in Bithynië, met zijn meer gebroken terrein, de intervallen werden teruggebracht tot ca. 56 km (35 mijl). Op basis van moderne experimenten zou een bericht binnen een uur over de gehele lengte van de lijn kunnen worden verzonden. Het systeem werd naar verluidt bedacht tijdens het bewind van keizer Theophilos (regeerde 829-842) door Leo de Wiskundige , en functioneerde via twee identieke waterklokken die op de twee eindstations, Loulon en de Vuurtoren, waren geplaatst. Aan elk van de twaalf uur werden verschillende berichten toegewezen, zodat het aansteken van een vreugdevuur op het eerste baken op een bepaald uur een specifieke gebeurtenis signaleerde en langs de lijn naar Constantinopel werd doorgegeven.

In 836, na het verstrijken van het twintigjarige vredesverdrag tussen het rijk en Bulgarije , verwoestte Theophilos de Bulgaarse grens. De Bulgaren namen wraak en onder leiding van Isbul bereikten ze Adrianopel. Op dat moment, zo niet eerder, annexeerden de Bulgaren Philippopolis (Plovdiv) en omgeving. Khan Malamir stierf in 836.

In 837 leidde Theophilos een enorm leger van 70.000 man richting Mesopotamië en veroverde Melitene en Arsamosata. De keizer nam en vernietigde ook Zapetra (Zibatra, Sozopetra), waarvan sommige bronnen beweren dat het de geboorteplaats was van kalief al-Mu'tasim. Theophilos keerde triomfantelijk terug naar Constantinopel.

Al-Mu'tasim besloot een grote strafexpeditie tegen Byzantium te lanceren, met als doel de twee grote Byzantijnse steden in centraal Anatolië, Ancyra en Amorion, te veroveren. Deze laatste was destijds waarschijnlijk de grootste stad in Anatolië, evenals de geboorteplaats van de regerende Amoriaanse dynastie en bijgevolg van bijzonder symbolisch belang; volgens de kronieken schilderden de soldaten van al-Mu'tasim het woord "Amorion" op hun schilden en spandoeken. Een enorm leger verzamelde zich in Tarsus (80.000 man volgens Treadgold), dat vervolgens in twee hoofdmachten werd verdeeld.

Aan de Byzantijnse kant werd Theophilos zich al snel bewust van de bedoelingen van de kalief en vertrok begin juni vanuit Constantinopel. Theophilos leidde persoonlijk een Byzantijns leger van 25.000 tot 40.000 man tegen de troepen onder bevel van al-Afshin. Afshin weerstond de Byzantijnse aanval, deed een tegenaanval en won de strijd. De Byzantijnse overlevenden vielen wanordelijk terug en bemoeiden zich niet met de voortdurende campagne van de kalief. De strijd is opmerkelijk omdat het de eerste confrontatie is van het middelste Byzantijnse leger met de Turkse nomaden uit Centraal-Azië, wier nakomelingen, de Seltsjoeken , vanaf het midden van de 11e eeuw naar voren zouden komen als de belangrijkste tegenstanders van Byzantium.

De plundering van Amorium door het Abbasidische kalifaat medio augustus 838 was een van de belangrijkste gebeurtenissen in de lange geschiedenis van de Arabisch-Byzantijnse oorlogen. De campagne van de Abbasiden werd persoonlijk geleid door de kalief al-Mu'tasim (reg. 833-842), als vergelding voor een vrijwel ongehinderde expeditie die vorig jaar door de Byzantijnse keizer Theophilos (reg. 829-842) naar de grensgebieden van het kalifaat was gelanceerd. Mu'tasim richtte zich op Amorium, een Byzantijnse stad in West-Klein-Azië, omdat het de geboorteplaats was van de heersende Byzantijnse dynastie en destijds een van de grootste en belangrijkste steden van Byzantium. De kalief verzamelde een uitzonderlijk groot leger, dat hij in twee delen verdeelde, dat binnenviel vanuit het noordoosten en het zuiden. Het noordoostelijke leger versloeg de Byzantijnse strijdkrachten onder Theophilos bij Anzen, waardoor de Abbasiden diep in Byzantijns Klein-Azië konden doordringen en samenkwamen bij Ancyra, dat ze verlaten aantroffen. Nadat ze de stad hadden geplunderd, keerden ze zuidwaarts naar Amorium, waar ze op 1 augustus aankwamen. Geconfronteerd met intriges in Constantinopel en de opstand van het grote Khurramitische contingent van zijn leger, kon Theophilos de stad niet helpen.

Amorium was sterk versterkt en gelegerd, maar een verrader onthulde een zwakke plek in de muur, waar de Abbasiden hun aanval concentreerden en een bres veroorzaakten. Omdat hij het belegerende leger niet kon doorbreken, probeerde Boiditzes, de commandant van de getroffen sectie, privé te onderhandelen met de kalief zonder zijn superieuren hiervan op de hoogte te stellen. Hij sloot een plaatselijke wapenstilstand en verliet zijn post, waardoor de Arabieren hiervan konden profiteren, de stad konden binnenkomen en haar konden veroveren. Amorium werd systematisch vernietigd, om nooit meer zijn vroegere welvaart te herstellen. Veel van de inwoners werden afgeslacht en de rest werd als slaven verdreven. De meeste overlevenden werden vrijgelaten na een wapenstilstand in 841, maar prominente functionarissen werden naar de hoofdstad van de kalief, Samarra, gebracht en jaren later geëxecuteerd nadat ze weigerden zich tot de islam te bekeren. Ze werden bekend als de 42 Martelaren van Amorium.

De verovering van Amorium was niet alleen een grote militaire ramp en een zware persoonlijke klap voor Theophilos, maar ook een traumatische gebeurtenis voor de Byzantijnen, waarvan de impact weerklank vond in de latere literatuur. De plundering veranderde uiteindelijk niet het machtsevenwicht, dat langzaam in het voordeel van Byzantium aan het verschuiven was, maar bracht wel de theologische doctrine van de Beeldenstorm, die vurig werd gesteund door Theophilos, grondig in diskrediet. Omdat de Beeldenstorm voor zijn legitimatie sterk leunde op militair succes, droeg de val van Amorium op beslissende wijze bij aan de stopzetting ervan kort na de dood van Theophilos in 842.

Volgens Porphyrogenitus wilden de Bulgaren hun verovering van de Slavische landen voortzetten en de Serviërs tot onderwerping dwingen. Khan Presian (reg. 836-852) lanceerde in 839 een invasie op Servisch grondgebied, wat leidde tot een oorlog die drie jaar duurde, waarin de Serviërs de overwinning behaalden. Het Bulgaarse leger werd zwaar verslagen en verloor veel manschappen. Presian boekte geen terreinwinst en werd verdreven door het leger van Vlastimir. De Serviërs hielden stand in hun nauwelijks toegankelijke bossen en kloven, en wisten hoe ze in de heuvels moesten vechten. De oorlog eindigde met de dood van Theophilos in 842, waardoor Vlastimir werd ontheven van zijn verplichtingen jegens het Byzantijnse rijk.

De nederlaag van de Bulgaren, die in de 9e eeuw een van de grotere machten waren geworden, toonde aan dat Servië een georganiseerde staat was, volledig in staat zijn grenzen te verdedigen; een zeer hoog militair en administratief organisatorisch kader om dergelijk effectief verzet te bieden.

De vrede tussen de Serviërs, Byzantijnse foederati en de Bulgaren duurde tot 839. Vlastimir van Servië verenigde verschillende stammen, en Theophilos verleende de Serviërs onafhankelijkheid; Vlastimir erkende de nominale heerschappij van de keizer. De annexatie van West-Macedonië door de Bulgaren veranderde de politieke situatie. Malamir of zijn opvolger hebben mogelijk een bedreiging gezien in de Servische consolidatie en hebben ervoor gekozen hen te onderwerpen te midden van de verovering van Slavische landen. Een andere oorzaak zou kunnen zijn dat de Byzantijnen de aandacht wilden afleiden, zodat ze de Slavische opstand in de Peloponnesos het hoofd konden bieden, wat betekent dat ze de Serviërs stuurden om de oorlog te ontketenen. Er wordt gedacht dat de snelle uitbreiding van Bulgaren over Slaven de Serviërs ertoe aanzette zich in een staat te verenigen.

Rond 841 stuurde de Republiek Venetië een vloot van 60 galeien (elk met 200 man aan boord) om de Byzantijnen te helpen bij het verdrijven van de Arabieren uit Crotone, maar dat mislukte.

Net zoals was gebeurd na de dood van keizer Leo IV in 780, betekende de dood van Theophilos in 842 dat een iconoclastische keizer werd opgevolgd door zijn iconofiele vrouw en hun minderjarige zoon. In tegenstelling tot Leo IV's vrouw Irene, die later haar zoon Constantijn VI afzette en op eigen kracht als keizerin regeerde, was Theodora niet zo meedogenloos en hoefde ze geen drastische methoden te gebruiken om de macht te behouden. Hoewel ze pas achter in de twintig was, had ze verschillende bekwame en loyale adviseurs en was ze een bekwame leider die loyaliteit inspireerde. Theodora is nooit hertrouwd, waardoor ze haar eigen onafhankelijkheid en autoriteit kon behouden.

Tegen het einde van Theodora's regering had het rijk de overhand gekregen over zowel Bulgarije als het Abbasidische kalifaat . Op een gegeven moment waren ook de Slavische stammen die zich in de Peloponnesos hadden gevestigd met succes gedwongen hulde te brengen. Ondanks het voortzetten van een beleid van hoge lonen voor de soldaten, ingesteld door Theophilos, handhaafde Theodora een klein overschot op de keizerlijke begroting en verhoogde ze zelfs op bescheiden wijze de keizerlijke goudreserves.

Op het moment van zijn dood in 842 bereidde al-Mu'tasim een ​​nieuwe grootschalige invasie voor, maar de grote vloot die hij had voorbereid om Constantinopel aan te vallen, werd een paar maanden later vernietigd tijdens een storm bij Kaap Chelidonia. Na de dood van al-Mu'tasim nam de oorlog geleidelijk af, en de Slag om Mauropotamos in 844 was het laatste grote Arabisch-Byzantijnse gevecht in tien jaar.

Theodora herstelde de iconenverering in maart 843, slechts veertien maanden na de dood van Theophilos, waarmee een einde kwam aan de tweede Byzantijnse Beeldenstorm.

De slag om Mauropotamos tussen de legers van het Byzantijnse rijk en het Abbasidische kalifaat, bij Mauropotamos (hetzij in het noorden van Bithynië, hetzij in Cappadocië). Na een mislukte Byzantijnse poging om het emiraat Kreta vorig jaar te heroveren, lanceerden de Abbasiden een inval in Klein-Azië. De Byzantijnse regent Theoktistos leidde het leger dat de invasie tegemoet ging, maar zwaar werd verslagen, en veel van zijn officieren liepen over naar de Arabieren. Interne onrust verhinderde echter dat de Abbasiden hun overwinning konden uitbuiten. Vervolgens werden in 845 een wapenstilstand en een uitwisseling van gevangenen overeengekomen, gevolgd door een zesjarige stopzetting van de vijandelijkheden, omdat beide machten hun aandacht ergens anders op richtten.

In 846 viel Khan Presian van Bulgarije een inval in Macedonië en Thracië vanwege het aflopen van een dertigjarig verdrag met het rijk, maar hij werd afgewezen en gedwongen een nieuw verdrag te ondertekenen.

In de zomers van 851 tot 854 deed Ali ibn Yahya al-Armani, emir van Tarsus, een inval in het keizerlijke gebied, waarbij hij het bestuur van het rijk door een jonge weduwe en haar kind misschien als een teken van zwakte beschouwde. Hoewel Ali's invallen weinig schade aanrichtten, besloot Theodora wraak te nemen en in 853 en 854 overvallers te sturen om de kustlijn vanEgypte te plunderen. In 853 brandden de Byzantijnse overvallers de Egyptische stad Damietta in brand en in 855 viel een Byzantijns leger Ali's emiraat binnen. plunderde de stad Anazarbus en nam 20.000 gevangenen. Op bevel van Theoktistos werden enkele gevangenen die weigerden zich tot het christendom te bekeren, geëxecuteerd. Volgens latere kroniekschrijvers maakten deze successen, vooral de plundering van Anazarbus, zelfs indruk op de Arabieren.

Een conflict tussen de Byzantijnen en het Bulgaarse rijk vond plaats in 855 en 856. Het Byzantijnse rijk wilde zijn controle over sommige gebieden van Thracië herwinnen, waaronder Philippopolis (Plovdiv) en de havens rond de Golf van Burgas aan de Zwarte Zee. Byzantijnse troepen, geleid door de keizer en caesar Bardas, waren succesvol in het heroveren van een aantal steden – waaronder Philippopolis, Develtus, Anchialus en Mesembria – evenals de regio Zagora. Ten tijde van deze campagne werden de Bulgaren afgeleid door een oorlog met de Franken onder Lodewijk de Duitser en de Kroaten. In 853 had Boris een bondgenootschap gesloten met Rastislav van Moravië tegen de Franken. De Bulgaren werden zwaar verslagen door de Franken; Hierna wisselden de Moraviërs van kant en kregen de Bulgaren te maken met bedreigingen vanuit Moravië.

Met de steun van Bardas en een andere oom, een succesvolle generaal genaamd Petronas, wierp Michael III het regentschap op 15 maart 856 omver en degradeerde zijn moeder en zussen naar een klooster in 857. Michael III was Byzantijnse keizer van 842 tot 867. Michael III was de derde en traditioneel laatste lid van de Amorian (of Frygische) dynastie. Hij kreeg de kleinerende bijnaam de Dronkaard van de vijandige historici van de daaropvolgende Macedonische dynastie , maar modern historisch onderzoek heeft zijn reputatie tot op zekere hoogte hersteld, wat de cruciale rol aantoont die zijn regering speelde in de heropleving van de Byzantijnse macht in de 9e eeuw.

De belegering van Constantinopel in 860 was de enige grote militaire expeditie van het Russische Khaganaat die in Byzantijnse en West-Europese bronnen werd vermeld. De casus belli was de bouw van het fort Sarkel door Byzantijnse ingenieurs, waardoor de handelsroute van de Rus langs de rivier de Don werd beperkt ten gunste van de Khazaren.

Uit Byzantijnse bronnen is bekend dat de Rus Constantinopel onvoorbereid veroverde, terwijl het rijk in beslag werd genomen door de aanhoudende Arabisch-Byzantijnse oorlogen en niet in staat was effectief op de aanval te reageren, zeker aanvankelijk. Nadat ze de buitenwijken van de Byzantijnse hoofdstad hadden geplunderd, trokken de Rus zich een dag terug en zetten hun belegering 's nachts voort nadat ze de Byzantijnse troepen hadden uitgeput en desorganisatie hadden veroorzaakt. De gebeurtenis gaf aanleiding tot een latere orthodox-christelijke traditie, die de bevrijding van Constantinopel toeschreef aan een wonderbaarlijke tussenkomst van de Theotokos.

In 862 begonnen de broers met het werk dat hen hun historisch belang zou geven. Dat jaar verzocht prins Rastislav van Groot-Moravië keizer Michael III en patriarch Photius missionarissen te sturen om zijn Slavische onderdanen te evangeliseren. Zijn motieven daarbij waren waarschijnlijk meer politiek dan religieus. Rastislav was koning geworden met de steun van de Frankische heerser Lodewijk de Duitser, maar probeerde vervolgens zijn onafhankelijkheid van de Franken te doen gelden. Het is een algemene misvatting dat Cyrillus en Methodius de eersten waren die het christendom naar Moravië brachten, maar de brief van Rastislav aan Michael III stelt duidelijk dat het volk van Rastislav 'het heidendom al had afgewezen en zich aan de christelijke wet had gehouden'. Rastislav zou missionarissen van de Roomse Kerk hebben verdreven en zich in plaats daarvan tot Constantinopel hebben gewend voor kerkelijke hulp en, vermoedelijk, een zekere mate van politieke steun. De keizer koos er snel voor om Cyrillus te sturen, vergezeld van zijn broer Methodius. Het verzoek bood een handige gelegenheid om de Byzantijnse invloed uit te breiden. Hun eerste werk lijkt de opleiding van assistenten te zijn geweest. In 863 begonnen ze met het vertalen van de evangeliën en de noodzakelijke liturgische boeken in de taal die nu bekend staat als Oudkerkslavisch en reisden ze naar Groot-Moravië om deze te promoten. Ze genoten aanzienlijk succes in deze onderneming. Ze kwamen echter in conflict met Duitse geestelijken die zich verzetten tegen hun pogingen om een ​​specifiek Slavische liturgie te creëren.

De Slag om Lalakaon werd in 863 uitgevochten tussen het Byzantijnse Rijk en een binnenvallend Arabisch leger in Paphlagonië (het huidige Noord-Turkije). Het Byzantijnse leger werd geleid door Petronas, de oom van keizer Michael III (reg. 842-867), hoewel Arabische bronnen ook de aanwezigheid van keizer Michael vermelden. De Arabieren werden geleid door de emir van Melitene (Malatya), Umar al-Aqta (reg. 830s-863).

Umar al-Aqta overwon het aanvankelijke Byzantijnse verzet tegen zijn invasie en bereikte de Zwarte Zee. De Byzantijnen mobiliseerden vervolgens hun troepen en omsingelden het Arabische leger nabij de Lalakaon-rivier. De daaropvolgende strijd, die eindigde in een Byzantijnse overwinning en de dood van de emir op het veld, werd gevolgd door een succesvol Byzantijns tegenoffensief over de grens. De Byzantijnse overwinningen waren doorslaggevend; de belangrijkste bedreigingen voor het Byzantijnse grensgebied werden geëlimineerd en het tijdperk van Byzantijnse overwicht in het Oosten (culminerend in de 10e-eeuwse veroveringen) begon.

Het Byzantijnse succes had nog een gevolg: bevrijding van de voortdurende Arabische druk op de oostgrens stelde de Byzantijnse regering in staat zich te concentreren op zaken in Europa, vooral in buurland Bulgarije .

De kerstening van Bulgarije was het proces waarbij het middeleeuwse Bulgarije in de 9e eeuw zich tot het christendom bekeerde. Het weerspiegelde de behoefte aan eenheid binnen de religieus verdeelde Bulgaarse staat en de behoefte aan gelijke acceptatie op het internationale toneel in christelijk Europa. Dit proces werd gekenmerkt door de wisselende politieke allianties van Boris I van Bulgarije (regeerde 852-889) met het koninkrijk van de Oost-Franken en met het Byzantijnse rijk, evenals zijn diplomatieke correspondentie met de paus.

Vanwege de strategische positie van Bulgarije wilden de kerken van zowel Rome als Constantinopel elk Bulgarije in hun invloedssfeer. Ze beschouwden kerstening als een middel om Slaven in hun regio te integreren. Na enkele toenaderingen naar beide kanten adopteerde de Khan in 870 het christendom uit Constantinopel. Als gevolg daarvan bereikte hij zijn doel: het verwerven van een onafhankelijke Bulgaarse nationale kerk en het aanstellen van een aartsbisschop om deze te leiden.

Uit angst voor de mogelijke bekering van Boris I, khan van de Bulgaren tot het christendom onder Frankische invloed, vielen Michael III en de Caesar Bardas Bulgarije binnen en legden de bekering van Boris op volgens de Byzantijnse ritus als onderdeel van de vredesregeling in 864. Michael III stond op als sponsor, bij volmacht, voor Boris bij zijn doop. Boris nam tijdens de ceremonie de extra naam Michael aan. De Byzantijnen stonden de Bulgaren ook toe het omstreden grensgebied Zagora terug te winnen. De bekering van de Bulgaren wordt geëvalueerd als een van de grootste culturele en politieke prestaties van het Byzantijnse rijk.

Basilius I de Macedoniër trad in dienst van Theophilitzes, een familielid van keizer Michael III, en kreeg een fortuin van de rijke Danielis. Hij kreeg de gunst van Michael III, wiens minnares hij op bevel van de keizer trouwde, en werd in 866 tot medekeizer uitgeroepen.

Toen Michael III de voorkeur begon te geven aan een andere hoveling, Basiliskianos, besloot Basil dat zijn positie werd ondermijnd. Michael dreigde Basiliskianos de keizerlijke titel te geven en dit bracht Basil ertoe vooruit te lopen op de gebeurtenissen door de moord op Michael in de nacht van 24 september 867 te organiseren. Michael en Basiliskianos waren onmerkbaar dronken na een banket in het paleis van Anthimos toen Basil, met een kleine groep metgezellen (waaronder zijn vader Bardas, broer Marinos en neef Ayleon) kwamen binnen. Er was met de sloten van de kamerdeuren geknoeid en de kamerheer had geen bewakers geplaatst; beide slachtoffers werden vervolgens over het zwaard geslagen. Na de dood van Michael III werd Basilius, als reeds veelgeprezen medekeizer, automatisch de heersende Basileus.

Macedonische Renaissance is een historiografische term die wordt gebruikt voor de bloei van de Byzantijnse cultuur in de 9e-11e eeuw, onder de gelijknamige Macedonische dynastie (867-1056), na de omwentelingen en transformaties van de 7e-8e eeuw, ook wel bekend als de 'Byzantijnse Donkere'. Eeuwen". De periode staat ook bekend als het tijdperk van het Byzantijnse encyclopedisme, vanwege de pogingen om kennis systematisch te organiseren en te codificeren, geïllustreerd door de werken van de geleerde-keizer Constantijn VII Porphyrogennetos.