History of Iraq

Նեոասորական կայսրություն
Աշուրնասիրպալ II-ի (մ.թ.ա. 883–859 թթ.) օրոք Ասորեստանը կրկին դարձավ Մերձավոր Արևելքի գերիշխող ուժը՝ անվիճելիորեն կառավարելով հյուսիսը։ ©HistoryMaps
911 BCE Jan 1 - 605 BCE

Նեոասորական կայսրություն

Nineveh Governorate, Iraq
Նեոասորական կայսրությունը, որը տարածվում է մ.թ.ա. 911-ին Ադադ-նիրարի II-ի գահակալումից մինչև մ.թ.ա. 7-րդ դարի վերջը, ներկայացնում է հին Ասորեստանի պատմության չորրորդ և նախավերջին փուլը։Այն հաճախ համարվում է առաջին իսկական համաշխարհային կայսրությունը՝ շնորհիվ իր աննախադեպ աշխարհաքաղաքական գերակայության և համաշխարհային տիրապետության գաղափարախոսության:[29] Այս կայսրությունը զգալիորեն ազդեց հին աշխարհի վրա, ներառյալ բաբելոնացիները, Աքեմենյանները և սելևկյանները , և իր ժամանակի ամենաուժեղ ռազմական տերությունն էր՝ տարածելով իր իշխանությունը Միջագետքի, Լևանտի,Եգիպտոսի , Անատոլիայի, Արաբիայի , Իրանի և որոշ մասերի վրա։ Հայաստան .[30]Վաղ նեոասորական թագավորները կենտրոնացած էին Հյուսիսային Միջագետքի և Սիրիայի նկատմամբ վերահսկողության վերականգնման վրա։Աշուրնասիրպալ II-ը (մ.թ.ա. 883–859) վերահաստատեց Ասորեստանը որպես գերիշխող ուժ Մերձավոր Արևելքում։Նրա թագավորությունը նշանավորվեց ռազմական արշավներով, որոնք հասան Միջերկրական ծով և կայսերական մայրաքաղաքը տեղափոխեցին Ասուրից Նիմրուդ։Շալմանեսեր III-ը (մ.թ.ա. 859–824) ավելի ընդլայնեց կայսրությունը, թեև նրա մահից հետո այն բախվեց լճացման շրջանի, որը հայտնի է որպես «մեծերի դար»։Կայսրությունը վերականգնեց իր ուժը Թիգլաթ-Պալասար III-ի (մ.թ.ա. 745–727 թթ.) օրոք, որը զգալիորեն ընդլայնեց իր տարածքը, ներառյալ Բաբելոնի և Լևանտի որոշ մասերի գրավումը։Սարգոնյանների դինաստիան (մ.թ.ա. 722 թ. մինչև կայսրության անկումը) տեսավ, որ Ասորեստանը հասավ իր զենիթին։Հիմնական ձեռքբերումները ներառում էին Սենեքերիմը (մ.թ.ա. 705–681) մայրաքաղաքը Նինվե տեղափոխելը և Եսարհադոնը (մ.թ.ա. 681–669) Եգիպտոսը նվաճելը։Չնայած իր գագաթնակետին, կայսրությունը արագորեն կործանվեց մ.թ.ա. 7-րդ դարի վերջին՝ բաբելոնյան ապստամբության և մեդիայի ներխուժման պատճառով։Այս արագ փլուզման պատճառները մնում են գիտական ​​բանավեճի թեմա:Նեոասորական կայսրության հաջողությունը վերագրվում էր նրա էքսպանսիոնիստական ​​և վարչական արդյունավետությանը։Ռազմական նորամուծությունները ներառում էին հեծելազորի և պաշարման նոր տեխնիկայի լայնածավալ օգտագործումը, որը հազարամյակների ընթացքում ազդեց պատերազմի վրա:[30] Կայսրությունը ստեղծեց հաղորդակցման բարդ համակարգ՝ փոխանցման կայաններով և լավ պահպանված ճանապարհներով, որոնք իրենց արագությամբ աննման էին Մերձավոր Արևելքում մինչև 19-րդ դարը։[31] Բացի այդ, նրա վերաբնակեցման քաղաքականությունը օգնեց միավորել նվաճված հողերը և խթանել ասորական գյուղատնտեսական տեխնիկան, ինչը հանգեցրեց նոսրացած մշակութային բազմազանության և արամեերենի՝ որպես lingua franca:[32]Կայսրության ժառանգությունը խորապես ազդել է հետագա կայսրությունների և մշակութային ավանդույթների վրա:Նրա քաղաքական կառույցները դարձան մոդելներ իրավահաջորդների համար, և նրա համընդհանուր կառավարման հայեցակարգը ոգեշնչեց ապագա կայսրությունների գաղափարախոսությունները:Նեոասորական ազդեցությունը նշանակալի էր վաղ հրեական աստվածաբանության ձևավորման գործում՝ ազդելով հուդայականության , քրիստոնեության ևիսլամի վրա:Կայսրության բանահյուսությունը և գրական ավանդույթները շարունակեցին արձագանքել Հյուսիսային Միջագետքում հետկայսրությունում:Հակառակ չափից դուրս դաժանության ընկալմանը, ասորական զինվորականների գործողությունները եզակի դաժան չեն եղել այլ պատմական քաղաքակրթությունների համեմատ։[33]
Վերջին անգամ թարմացվել էSat Jan 06 2024

HistoryMaps Shop

Այցելեք խանութ

Կան մի քանի եղանակներ, որոնք կօգնեն աջակցել HistoryMaps նախագծին:
Այցելեք խանութ
Նվիրաբերել
Աջակցություն

What's New

New Features

Timelines
Articles

Fixed/Updated

Herodotus
Today

New HistoryMaps

History of Afghanistan
History of Georgia
History of Azerbaijan
History of Albania