ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ

ਅੰਤਿਕਾ

ਅੱਖਰ

ਫੁਟਨੋਟ

ਹਵਾਲੇ


Play button

8000 BCE - 2023

ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ



ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਲੋਅਰ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਯੁੱਗ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਮੰਚੂਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਮਨੁੱਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਮਿਲੀਅਨ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਰੀ ਸੀ।[1] ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਕਾਲ 6000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਕਿ 8000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੁਆਰਾ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।2000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 700 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਲੋਹਾ ਯੁੱਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦ ਹਿਸਟਰੀ ਆਫ਼ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਲੋਕ ਮੌਜੂਦਾ ਕੋਰੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਪੂਰਵਜ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿੱਧੇ ਪੂਰਵਜ ਲਗਭਗ 2000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਲੋਕ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ।[3]ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਸਮਗੁਕ ਯੁਸਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਮੰਚੂਰੀਆ ਵਿੱਚ ਗੋਜੋਸੀਓਨ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ।[4] ਹਾਲਾਂਕਿ ਗੋਜੋਸੀਓਨ ਦੀ ਸਹੀ ਉਤਪਤੀ ਅਟਕਲਾਂ 'ਤੇ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਪ੍ਰਮਾਣ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 4ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਕੋਰੀਅਨ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਮੰਚੂਰੀਆ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਿਨ ਰਾਜ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ।ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਵਿਮਨ ਜੋਸਨ ਨੇ ਗੀਜਾ ਜੋਸਨ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਅੱਗੇ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਲਈ।ਇਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਥ੍ਰੀ ਕਿੰਗਡਮ ਪੀਰੀਅਡ, ਲਗਾਤਾਰ ਯੁੱਧ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਇੱਕ ਗੜਬੜ ਵਾਲਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ , ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਮੰਚੂਰੀਆ ਉੱਤੇ ਹਾਵੀ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।676 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਨੇ ਇਸ ਤਿਕੋਣੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, 698 ਵਿੱਚ, ਕਿੰਗ ਗੋ ਨੇ ਸਾਬਕਾ ਗੋਗੂਰੀਓ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲਹੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ (698-926) ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਬਲਹੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਇਕੱਠੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਦਾ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ (892-936) ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਆਖਰਕਾਰ ਵੈਂਗ ਜਿਓਨ ਦੇ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਅਧੀਨ ਇੱਕਜੁੱਟ ਹੋ ਗਿਆ।ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬਾਲਹੇ ਖਿਤਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਹੋਏ, ਆਖਰੀ ਤਾਜ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਸਮੇਤ, ਗੋਰੀਓ ਵਿੱਚ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਹੋ ਗਏ।[5] ਗੋਰੀਓ ਯੁੱਗ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਸੰਹਿਤਾੀਕਰਨ, ਇੱਕ ਢਾਂਚਾਗਤ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਧਦੀ-ਫੁੱਲਦੀ ਬੋਧੀ-ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਮੰਗੋਲ ਹਮਲਿਆਂ ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਮੰਗੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਲਿਆਂਦਾ ਸੀ।[6]ਜਨਰਲ ਯੀ ਸੇਓਂਗ-ਗਏ ਨੇ 1392 ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਸਫਲ ਤਖਤਾਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[7] ਜੋਸਨ ਯੁੱਗ ਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜਾ ਸੇਜੋਂਗ ਮਹਾਨ (1418-1450) ਦੇ ਅਧੀਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਵਰਣਮਾਲਾ, ਹੰਗੁਲ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 16 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਵਾਦ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਸਨ।ਮਿੰਗ ਚੀਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਧਦੀ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਬਣ ਗਿਆ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਕੋਰੀਆ, ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦਾ ਸੀ, ਨੂੰ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਅਸਮਾਨ ਸੰਧੀਆਂ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਇਹ ਮਿਆਦ ਆਖਰਕਾਰ ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ (1897-1910) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੱਲ ਲੈ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਦੌਰ ਸੀ।ਫਿਰ ਵੀ, 1910 ਤੱਕ, ਕੋਰੀਆ ਇੱਕ ਜਾਪਾਨੀ ਬਸਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਇਹ 1945 ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਹੇਗੀ।1919 ਦੇ 1 ਮਾਰਚ ਦੇ ਵਿਆਪਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਰੋਧ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ । ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1945 ਵਿੱਚ, ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਇੱਕ ਦੱਖਣੀ ਖੇਤਰ।ਇਹ ਵੰਡ 1948 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੋ ਗਈ।ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ , 1950 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਿਮ ਇਲ ਸੁੰਗ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਨੂੰ ਮੁੜ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ।1953 ਦੀ ਜੰਗਬੰਦੀ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯੁੱਧ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਹਨ।ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲੋਕਤੰਤਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ, ਵਿਕਸਤ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇੱਕ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਕਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ, ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਹਾਇਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
HistoryMaps Shop

ਦੁਕਾਨ ਤੇ ਜਾਓ

ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਪੀਰੀਅਡ
ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਪੀਰੀਅਡ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਵਿਆਖਿਆ। ©HistoryMaps
500000 BCE Jan 1 - 8000 BCE

ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਪੀਰੀਅਡ

Korea
ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਦੌਰ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸਕ ਯੁੱਗ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਭਗ 500,000 ਤੋਂ 10,000 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਹ ਯੁੱਗ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਨੁੱਖੀ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੱਥਰ ਦੇ ਸੰਦਾਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਭਰ ਦੀਆਂ ਸਾਈਟਾਂ ਨੇ ਮੁੱਢਲੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ, ਹੈਂਡੈਕਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੱਥਰ ਦੇ ਉਪਕਰਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਨੁੱਖੀ ਨਿਵਾਸ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਔਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਜਟਿਲਤਾ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ, ਟੂਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਸਾਈਟਾਂ ਅਕਸਰ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਕਰਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਸਾਈਟਾਂ ਵੱਡੇ ਪੱਥਰਾਂ ਜਾਂ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਔਜ਼ਾਰਾਂ ਦੇ ਸਬੂਤ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।ਇਹ ਸਾਧਨ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ, ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਬਚਾਅ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸ ਅਤੇ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸੂਝ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।ਫਾਸਿਲ ਸਬੂਤ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਨੁੱਖ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਹੌਲ ਬਦਲਿਆ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪਰਾਹੁਣਚਾਰੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਇਹ ਆਬਾਦੀ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਉਭਰਨ ਲੱਗੇ।ਪੈਲੀਓਲਿਥਿਕ ਦੌਰ ਦੇ ਅੰਤ ਨੇ ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਕੇਂਦਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ।
ਕੋਰੀਆਈ ਨੀਓਲਿਥਿਕ
ਨਿਓਲਿਥਿਕ ਪੀਰੀਅਡ। ©HistoryMaps
8000 BCE Jan 1 - 1503 BCE

ਕੋਰੀਆਈ ਨੀਓਲਿਥਿਕ

Korean Peninsula
8000-1500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਜਿਊਲਮੁਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਦੀ ਮਿਆਦ, ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮੇਸੋਲਿਥਿਕ ਅਤੇ ਨਵ-ਪਾਸ਼ਟਿਕ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੀ ਹੈ।[8] ਇਹ ਯੁੱਗ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ "ਕੋਰੀਆਈ ਨੀਓਲਿਥਿਕ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੇ ਸਜਾਏ ਹੋਏ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 4000-2000 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।ਸ਼ਬਦ "Jeulmun" ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ "ਕੰਘੀ-ਪੈਟਰਨ ਵਾਲਾ" ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਸਮਾਂ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਪੈਮਾਨੇ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[9] ਇਸ ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਈਟਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੇਜੂ-ਡੋ ਟਾਪੂ ਵਿੱਚ ਗੋਸਾਨ-ਨੀ, ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਜੂਲਮੁਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 10,000 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[10] ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਅਰਲੀ ਜੂਲਮੁਨ, ਲਗਭਗ 6000-3500 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਸ਼ਿਕਾਰ, ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸਥਾਈ ਟੋਏ-ਹਾਊਸ ਬਸਤੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[11] ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਾਈਟਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਓਪੋਹੰਗ, ਅਮਸਾ-ਡੋਂਗ, ਅਤੇ ਓਸਾਨ-ਰੀ, ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ, ਉਲਸਾਨ ਸੇਜੁਕ-ਰੀ ਅਤੇ ਡੋਂਗਸਾਮ-ਡੋਂਗ ਵਰਗੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਸਬੂਤ ਸ਼ੈਲਫਿਸ਼ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ੈੱਲਮਾਉਂਡ ਸਾਈਟਾਂ ਅਰਲੀ ਜੂਲਮੁਨ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਭਰੀਆਂ ਸਨ।[12]ਮੱਧ ਜਿਊਲਮੁਨ ਕਾਲ (ਸੀ. 3500-2000 ਈ.ਪੂ.) ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[13] ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਡੋਂਗਸਮ-ਡੋਂਗ ਸ਼ੈਲਮਿਡਨ ਸਾਈਟ ਨੇ ਇਸ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਲਤੂ ਫੋਕਸਟੇਲ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਸਿੱਧੀ AMS ਡੇਟਿੰਗ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।[14] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਸ਼ਤ ਦੇ ਉਭਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨਾ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲਫਿਸ਼ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂ ਰਹੇ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ, "ਕਲਾਸਿਕ ਜੂਲਮੁਨ" ਜਾਂ ਬਿਟਸਲਮੁਨੁਈ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ, ਇਸਦੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਕੰਘੀ-ਪੈਟਰਨਿੰਗ ਅਤੇ ਕੋਰਡ-ਰੈਪਿੰਗ ਸਜਾਵਟ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੇ ਭਾਂਡੇ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।2000-1500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮੂਨ ਦੀ ਮਿਆਦ, ਸ਼ੈਲਫਿਸ਼ ਦੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ 'ਤੇ ਘੱਟ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇਖੀ ਗਈ।[15] ਬਸਤੀਆਂ ਅੰਦਰੋਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੰਗਚੋਨ-ਰੀ ਅਤੇ ਇਮਬੁਲ-ਰੀ, ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਸਮਾਂ ਚੀਨ ਦੇ ਲਿਓਨਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹੇਠਲੇਜ਼ਿਆਜੀਆਡੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਚੱਲਦਾ ਹੈ।ਜਿਉਂ ਹੀ ਦੇਰ ਜੂਲਮੁਨ ਯੁੱਗ ਦਾ ਅੰਤ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ, ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲੈਸ਼-ਐਂਡ-ਬਰਨ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਅਤੇ ਸਜਾਵਟ ਕੀਤੇ ਮੁਮੁਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਇਸ ਸਮੂਹ ਦੇ ਉੱਨਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੇ ਜੂਲਮੂਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦੇ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ।
ਕੋਰੀਆਈ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ
ਕੋਰੀਅਨ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ ਬੰਦੋਬਸਤ ਦੀ ਕਲਾਕਾਰ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ। ©HistoryMaps
1500 BCE Jan 1 - 303 BCE

ਕੋਰੀਆਈ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ

Korea
ਮੁਮੁਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਦੀ ਮਿਆਦ, ਲਗਭਗ 1500-300 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ, ਕੋਰੀਆਈ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੁੱਗ ਹੈ।ਇਸ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਸਜਾਵਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂ ਸਾਦੇ ਰਸੋਈ ਅਤੇ ਸਟੋਰੇਜ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 850-550 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਨ।ਮੁਮੁਨ ਯੁੱਗ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਦੀਪ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਗਹਿਰੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਮਾਜਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ "ਕੋਰੀਆਈ ਕਾਂਸੀ ਯੁੱਗ" ਵਜੋਂ ਲੇਬਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਵਰਗੀਕਰਨ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਥਾਨਕ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਬਹੁਤ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਸੀ ਦੀਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ।1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਮੱਧ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੋਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਵਾਧੇ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਪੂਰਵ-ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਾਡੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ।[16]ਜੂਲਮੂਨ ਪੋਟਰੀ ਪੀਰੀਅਡ (ਸੀ. 8000-1500 ਈ.ਪੂ.) ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਕਾਸ਼ਤ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਮੁਮੁਨ ਕਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਗੁੱਝੀ ਹੈ।ਲਗਭਗ 1800-1500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਲਿਆਓ ਰਿਵਰ ਬੇਸਿਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੋਜਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਗੈਲਿਥਿਕ ਦਫ਼ਨਾਉਣ, ਮੁਮੁਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ, ਅਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮੁਮੁਨ ਪੀਰੀਅਡ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।ਇਸ ਪੜਾਅ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁਮੂਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਲੈਸ਼-ਐਂਡ-ਬਰਨ ਕਾਸ਼ਤ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਜੂਲਮੂਨ ਪੀਰੀਅਡ ਦੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।[17]ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੁਮੁਨ (ਸੀ. 1500-850 ਈ.ਪੂ.) ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ, ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਆਇਤਾਕਾਰ ਅਰਧ-ਭੂਮੀਗਤ ਟੋਏ-ਘਰਾਂ ਨਾਲ ਵੱਖਰੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਯੁੱਗ ਦੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ-ਮੱਧ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਘਾਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸਨ।ਇਸ ਉਪ-ਅਵਧੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਵੱਡੀਆਂ ਬਸਤੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਅਤੇ ਮੁਮੂਨ ਰਸਮੀ ਅਤੇ ਮੁਰਦਾਘਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਗੈਲਿਥਿਕ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਅਤੇ ਲਾਲ-ਸੜੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਨੇ ਆਕਾਰ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਮੱਧ ਮੁਮੂਨ (ਸੀ. 850-550 ਈ.ਪੂ.) ਨੇ ਡੂੰਘੀ ਖੇਤੀ ਦਾ ਉਭਾਰ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਸਤੀ ਸਥਾਨ ਦਾਏਪੀਯੋਂਗ ਵਿਖੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੁੱਕੇ ਖੇਤ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਲੱਭੇ ਗਏ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਾਧੇ ਅਤੇ ਮੁਢਲੇ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖਿਆ।[18]ਮਰਹੂਮ ਮੁਮੁਨ (550-300 ਈਸਾ ਪੂਰਵ) ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਤੱਟੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਕਿਲਾਬੰਦ ਪਹਾੜੀ ਬਸਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਆਬਾਦੀ ਦੀ ਇੱਕ ਉੱਚ ਇਕਾਗਰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਸਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਕਮੀ ਸੀ, ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਂ ਮੌਸਮੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਕਾਰਨ।ਲਗਭਗ 300 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਮੁਮੁਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮੇਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਲੋਹੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਿਸ਼ਰਤ ਚੁੱਲ੍ਹੇ-ਭੰਡਰਾਂ ਵਾਲੇ ਟੋਏ-ਘਰਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[19]ਮੁਮੁਨ ਯੁੱਗ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਗੁਣ ਵਿਭਿੰਨ ਸਨ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਭਾਸ਼ਾਈ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਜਾਪੋਨਿਕ ਅਤੇ ਕੋਰੀਅਨ ਦੋਵਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਆਰਥਿਕਤਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਘਰੇਲੂ ਉਤਪਾਦਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ।ਮੁਮੁਨ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਰ, ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਸੈਟਲਮੈਂਟ ਪੈਟਰਨ ਅਰਲੀ ਮੁਮੁਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਬਹੁ-ਪੀੜ੍ਹੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮੱਧ ਮੁਮੁਨ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖਰੇ ਟੋਏ-ਹਾਊਸਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪਰਿਵਾਰਕ ਯੂਨਿਟਾਂ ਤੱਕ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ।ਮੁਰਦਾਘਰ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਗੈਲਿਥਿਕ ਦਫ਼ਨਾਉਣ, ਪੱਥਰ-ਸੀਸਟ ਦਫ਼ਨਾਉਣ, ਅਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ੀ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਆਮ ਸਨ।[20]
1100 BCE
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੋਰੀਆornament
ਗੋਜੋਸਨ
ਡੰਗੁਨ ਰਚਨਾ ਮਿੱਥ। ©HistoryMaps
1100 BCE Jan 2 - 108 BCE

ਗੋਜੋਸਨ

Pyongyang, North Korea
ਗੋਜੋਸੀਓਨ, ਜੋ ਕਿ ਜੋਸਨ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਰਾਜ ਸੀ, ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 2333 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਰਾਜੇ ਡਾਂਗੂਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਡਾਂਗੂਨ ਸਵਰਗੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਹਵਾਨੁੰਗ ਦੀ ਔਲਾਦ ਸੀ ਅਤੇ ਉਂਗਨੀਓ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿੱਛ-ਔਰਤ ਸੀ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਡਾਂਗੂਨ ਦੀ ਹੋਂਦ ਅਣ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ, ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੋਵੇਂ ਗੋਜੋਸਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਗੋਜੋਸਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੇ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੀਜ਼ੀ,ਸ਼ਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਰਿਸ਼ੀ, ਜੋ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਪਰਵਾਸ ਕਰ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੀਜਾ ਜੋਸਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗੀਜਾ ਜੋਸਨ ਦੀ ਹੋਂਦ ਅਤੇ ਗੋਜੋਸਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਅਤੇ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸਾਂ ਜਾਰੀ ਹਨ।[21] 194 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਗੋਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਯਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ, ਵਾਈ ਮੈਨ ਦੁਆਰਾ, ਵਿਮਨ ਜੋਸਨ ਦੇ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।108 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਵਿਮਨ ਜੋਸਨ ਨੂੰ ਸਮਰਾਟ ਵੂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਜਿੱਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੋਜੋਸਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਖੇਤਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚਾਰ ਚੀਨੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।ਇਹ ਚੀਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਤੱਕ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ 313 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।ਵੈਂਗਜੋਮ, ਹੁਣ ਆਧੁਨਿਕ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ, ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਗੋਜੋਸੇਓਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਿਨ ਰਾਜ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ ਸੀ।[22]
ਜਿਨ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ
©Anonymous
300 BCE Jan 1 - 100 BCE

ਜਿਨ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ

South Korea
ਜਿਨ ਰਾਜ, ਚੌਥੀ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਬੀ.ਸੀ.ਈ. ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਗੋਜੋਸੇਨ ਰਾਜ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ, ਰਾਜਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਘ ਸੀ।[23] ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਸਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਿਨ ਦਾ ਸਹੀ ਸੰਗਠਨਾਤਮਕ ਢਾਂਚਾ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ, ਇਹ ਛੋਟੇ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਘ ਸੀ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਮਾਹਨ ਸੰਘ ਦੇ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵਿਮਨ ਜੋਸਨ ਨਾਲ ਜਿਨ ਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇਪੱਛਮੀ ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਕੂਟਨੀਤਕ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਥਿਰ ਕੇਂਦਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਵਿਮਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਗੱਦੀ ਹਥਿਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੋਜੋਸਨ ਦੇ ਰਾਜਾ ਜੂਨ ਨੇ ਜਿਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕੁਝ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗੇਗੁਕ ਜਾਂ ਗੇਮਾਗੁਕ ਦੇ ਚੀਨੀ ਹਵਾਲੇ ਜਿਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।[24]ਜਿਨ ਦਾ ਪਤਨ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ।[25] ਕੁਝ ਰਿਕਾਰਡ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਜਿੰਨਹਾਨ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਮਾਹਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਬਣ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ, ਜਿਨਹਾਨ ਅਤੇ ਬਿਓਨਹਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਜਿਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਖੋਜਾਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ ਸਨ।ਚੀਨੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਾਠ, ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ, ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨਹਾਨ ਜਿਨ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਸੀ।ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਲੇਟਰ ਹਾਨ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਇਹ ਮੰਨਦੀ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਨ, ਜਿਨਹਾਨ ਅਤੇ ਬਿਓਨਹਾਨ, 78 ਹੋਰ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਰੇ ਜਿਨ ਰਾਜ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ।[26]ਇਸ ਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜਿਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅਗਲੇ ਯੁੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਰਹੀ।"ਜਿਨ" ਨਾਮ ਜਿੰਨਹਾਨ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ "ਬਾਈਓਨਜਿਨ" ਸ਼ਬਦ, ਬਾਇਓਨਹਾਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਨਾਮ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਲਈ, ਮਹਾਨ ਦੇ ਨੇਤਾ ਨੇ "ਜਿਨ ਰਾਜਾ" ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਅਪਣਾਇਆ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਮਹਾਨ ਦੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਉੱਤੇ ਨਾਮਾਤਰ ਸਰਵੋਤਮਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਹਾਨ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਮਾਂਡਰੀਆਂ
ਹਾਨ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਮਾਂਡਰੀਆਂ ©Anonymous
108 BCE Jan 1 - 300

ਹਾਨ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਮਾਂਡਰੀਆਂ

Liaotung Peninsula, Gaizhou, Y
ਹਾਨ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਮਾਂਡਰੀਆਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਲੀਓਡੋਂਗ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 4ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਤੱਕ ਸਥਾਪਤਚੀਨੀ ਕਮਾਂਡਰ ਸਨ।ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਵੂ ਦੁਆਰਾ 2ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਵਿਮਨ ਜੋਸੇਓਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਹਾਨ ਨਦੀ ਤੱਕ ਦੱਖਣ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਬਕਾ ਗੋਜੋਸੀਓਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਬਸਤੀਆਂ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਲੇਲਾਂਗ, ਲਿਨਟੂਨ, ਜ਼ੇਨਫਾਨ, ਅਤੇ ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਕਮਾਂਡਰ ਸਨ, ਲੇਲਾਂਗ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਚੀਨੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੇਂਦਰ ਸੀ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਤਿੰਨ ਕਮਾਂਡਰ ਡਿੱਗ ਗਏ ਜਾਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਏ, ਪਰ ਲੇਲਾਂਗ ਚਾਰ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਰਿਹਾ, ਮੂਲ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਗੋਜੋਸਨ ਸਮਾਜ ਦੇ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ।37 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੇ 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਜ਼ਬ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, 108 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਗੋਜੋਸੇਓਨ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲੇਲਾਂਗ, ਲਿੰਟਨ ਅਤੇ ਜ਼ੇਨਫਾਨ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਕਮਾਂਡਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 107 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਤੱਕ, ਲਿੰਟਨ ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਅਤੇ ਜ਼ੇਨਫਾਨ ਲੇਲਾਂਗ ਵਿੱਚ ਵਿਲੀਨ ਹੋ ਗਿਆ।75 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ, ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।ਕਮਾਂਡਰਾਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਲੇਲਾਂਗ ਨੇ, ਜਿਨਹਾਨ ਅਤੇ ਬਿਓਨਹਾਨ ਵਰਗੇ ਗੁਆਂਢੀ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਸਮੂਹ ਹਾਨ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਹੋਏ, ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਲੇਲਾਂਗ ਸਭਿਆਚਾਰ ਉਭਰਿਆ।ਗੋਂਗਸੁਨ ਡੂ, ਲੀਆਓਡੋਂਗ ਕਮਾਂਡਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸ਼ਖਸੀਅਤ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ।ਉਸਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਥਾਰ ਦੇਖਿਆ।204 ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜਤਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ, ਗੋਂਗਸੁਨ ਕਾਂਗ ਨੇ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅਰੰਭ ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਜੋੜ ਲਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਕਾਓ ਵੇਈ ਦੇ ਸਿਮਾ ਯੀ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।ਹਾਨ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੋਇਆ, ਆਖਰਕਾਰ 300 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲੇਲਾਂਗ, ਡਾਈਫਾਂਗ ਅਤੇ ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਲਿਆ।
ਸਮਾਹਨ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ
ਸਮਾਹਨ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ©HistoryMaps
108 BCE Jan 2 - 280

ਸਮਾਹਨ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ

Korean Peninsula
ਸਾਮਹਾਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਥ੍ਰੀ ਹਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਬਾਈਓਨਹਾਨ, ਜਿਨਹਾਨ ਅਤੇ ਮਹਾਨ ਸੰਘਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਥ੍ਰੀ ਕਿੰਗਡਮਜ਼ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ।ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਮੱਧ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਹ ਸੰਘ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ, ਗਯਾ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਏ।"ਸਮਹਾਨ" ਸ਼ਬਦ ਚੀਨ-ਕੋਰੀਆਈ ਸ਼ਬਦ "ਸੈਮ" ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਤਿੰਨ" ਅਤੇ ਕੋਰੀਅਨ ਸ਼ਬਦ "ਹਾਨ" ਜੋ "ਮਹਾਨ" ਜਾਂ "ਵੱਡਾ" ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।"ਸਮਹਾਨ" ਨਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ "ਹਾਨ" ਸ਼ਬਦ ਅੱਜ ਵੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੋਰੀਆਈ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਹਾਨ ਚੀਨੀ ਵਿੱਚ ਹਾਨ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਾਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਹਨ ਸੰਘ 108 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਗੋਜੋਸਨ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਭਰਿਆ ਸੀ।ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਧਾਂ ਵਾਲੇ ਕਸਬੇ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਢਿੱਲੇ ਸਮੂਹ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਮਹਾਨ, ਤਿੰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਰਾਜ ਦੀ ਨੀਂਹ ਬਣ ਗਿਆ।ਜਿਨਹਾਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 12 ਸਟੇਟਲੇਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਨੇ ਸਿਲਾ ਰਾਜ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਕਡੋਂਗ ਨਦੀ ਘਾਟੀ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।ਬਾਇਓਨਹਾਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 12 ਸਟੇਟਲੇਟ ਵੀ ਸਨ, ਨੇ ਗਯਾ ਸੰਘ ਦੇ ਗਠਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਸਾਮਹਾਨ ਸੰਘ ਦੇ ਸਹੀ ਖੇਤਰ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹਨ, ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਬਦਲ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਬਸਤੀਆਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹਾੜੀ ਘਾਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਦੀ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮਾਰਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਸਨ।ਸਾਮਹਾਨ ਯੁੱਗ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇਖੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਓਨਹਾਨ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖਿਆ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਗੋਜੋਸਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਚੀਨੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ।ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਜਾਪਾਨੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਲੋਹੇ ਲਈ ਜਾਪਾਨੀ ਸਜਾਵਟੀ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਤੀਸਰੀ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਕਿਊਸ਼ੂ ਵਿੱਚ ਯਾਮਤਾਈ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੇ ਬਿਓਨਹਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਵਪਾਰ ਉੱਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਬਦਲ ਗਈ।
ਬੁਈਓ
ਬੁਈਓ. ©Angus McBride
100 BCE Jan 1 - 494

ਬੁਈਓ

Nong'an County, Changchun, Jil
ਬੁਏਓ, [27] ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੁਯੋ ਜਾਂ ਫੂਯੂ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, [28] ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 494 ਈਸਵੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਤਰੀ ਮੰਚੂਰੀਆ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਾਜ ਸੀ।ਯੇਮੇਕ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਕਾਰਨ ਇਸਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਦੇ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।[29] ਬੁਏਓ ਨੂੰ ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਦੇ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੂਰਵਗਾਮੀ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਾਨ ਸਮੇਂ (202 BCE - 9 CE) ਦੌਰਾਨ, ਬੁਏਓ ਹਾਨ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਕਮਾਂਡਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ।[30] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ, ਬੁਏਓ ਪੂਰਬੀ ਹਾਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਿਯੋਗੀ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਜ਼ਿਆਨਬੇਈ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਤੋਂ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਬਫਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬੁਏਓ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਨੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਗੱਠਜੋੜ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[31]ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਬੁਏਓ ਨੂੰ ਕਈ ਬਾਹਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।285 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਨਬੇਈ ਕਬੀਲੇ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਹਮਲੇ ਨੇ ਇਸ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਨੂੰ ਓਕਜੀਓ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਜਿਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਬੁਏਓ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ, ਪਰ 346 ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਨਬੇਈ ਹਮਲੇ ਕਾਰਨ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ। 494 ਤੱਕ, ਵਧਦੇ ਵੂਜੀ ਕਬੀਲੇ (ਜਾਂ ਮੋਹੇ) ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ, ਬੁਏਓ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆਤਮ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। Goguryeo ਨੂੰ, ਇਸ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ.ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇਤਿਹਾਸਕ ਲਿਖਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਨੇ ਬੁਏਓ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਦੱਖਣੀ ਗੁਆਂਢੀਆਂ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਯੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਸ਼ਾਈ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।ਬੁਏਓ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਬਾਅਦ ਦੇ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਇਮ ਰਹੀ।ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬੁਏਓ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।ਬਾਏਕਜੇ ਦਾ ਰਾਜਾ ਓਨਜੋ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਰਾਜਾ ਡੋਂਗਮਯੋਂਗ ਦਾ ਵੰਸ਼ਜ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਾਏਕਜੇ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 538 ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਨਮਬੂਯੋ (ਦੱਖਣੀ ਬੁਏਓ) ਰੱਖਿਆ। ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਬੁਏਓ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਕੋਰੀਆਈ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਿਚ ਬੁਏਓ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਠੀਕ ਹੈ
ਓਕਜੀਓ ਰਾਜ ਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ. ©HistoryMaps
100 BCE Jan 1 - 400

ਠੀਕ ਹੈ

Korean Peninsula
ਓਕਜੀਓ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੋਰੀਆਈ ਕਬਾਇਲੀ ਰਾਜ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।ਇਹ ਦੋ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ: ਡੋਂਗ-ਓਕਜੀਓ (ਪੂਰਬੀ ਓਕਜੀਓ), ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਹੈਮਗਯੋਂਗ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਬੁਕ-ਓਕਜੀਓ (ਉੱਤਰੀ ਓਕਜੀਓ), ਜੋ ਡੂਮਨ ਨਦੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਡੋਂਗ-ਓਕਜੀਓ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਕਜੀਓ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਬੁਕ-ਓਕਜੀਓ ਦੇ ਬਦਲਵੇਂ ਨਾਮ ਸਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਿਗੁਰੂ ਜਾਂ ਗੁਰੂ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਨਾਮ ਸੀ।[32] ਓਕਜੀਓ ਇਸ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਡੋਂਗਏ ਦੇ ਛੋਟੇ ਰਾਜ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਵੱਡੀਆਂ ਗੁਆਂਢੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੋਜੋਸੀਓਨ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਨੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।[33]ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਓਕਜੀਓ ਨੇ ਚੀਨੀ ਕਮਾਂਡਰਾਂ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੁਆਰਾ ਦਬਦਬੇ ਦੇ ਬਦਲਵੇਂ ਦੌਰ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ।ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 108 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਇਹ ਗੋਜੋਸੀਓਨ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਧੀਨ ਸੀ।107 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੱਕ, ਜ਼ੁਆਂਟੂ ਕਮਾਂਡਰੀ ਨੇ ਓਕਜੀਓ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ।ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਗੋਗੁਰੀਓ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆ, ਓਕਜੀਓ ਪੂਰਬੀ ਲੇਲਾਂਗ ਕਮਾਂਡਰੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਿਆ।ਰਾਜ, ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਕਸਰ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਪਨਾਹ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ;ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਰਾਜਾ ਡੋਂਗਚਿਓਨ ਅਤੇ ਬੁਏਓ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 244 ਅਤੇ 285 ਵਿੱਚ ਹਮਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਓਕਜੀਓ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਮੰਗੀ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਮਹਾਨ ਗਵਾਂਗੇਟੋ ਨੇ ਓਕਜੀਓ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਸੀ।ਓਕਜੀਓ ਬਾਰੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਭਾਵੇਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ, ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ।"ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ" ਪੂਰਬੀ ਓਕਜੀਓ ਨੂੰ ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਉਪਜਾਊ ਜ਼ਮੀਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹਾਦਰ ਅਤੇ ਹੁਨਰਮੰਦ ਪੈਦਲ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ, ਭਾਸ਼ਾ, ਅਤੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ-ਵਿਵਸਥਿਤ ਵਿਆਹਾਂ ਅਤੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਸਮੇਤ-ਗੋਗੂਰੀਓ ਨਾਲ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।ਓਕਜੀਓ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਬੂਤ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਲਗ ਹੋਣ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਲਾੜੇ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।
57 BCE - 668
ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜornament
Play button
57 BCE Jan 1 - 668

ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ , ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਨੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਰਾਜ ਵਿਮਨ ਜੋਸਨ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਭਰੇ, ਛੋਟੇ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਸੰਘਾਂ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਸਿਰਫ ਗੋਗੂਰੀਓ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਹੀ ਰਹਿ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 494 ਵਿੱਚ ਬੁਏਓ ਅਤੇ 562 ਵਿੱਚ ਗਯਾ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੂਰੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਮੰਚੂਰੀਆ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।3ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਬੁੱਧ ਧਰਮ , 372 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਤਿੰਨੋਂ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਰਾਜ ਧਰਮ ਬਣ ਗਿਆ।[34]ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ 7 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਸਿਲਾ,ਚੀਨ ਦੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ, ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਏਕੀਕਰਨ 562 ਵਿੱਚ ਗਯਾ, 660 ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ, ਅਤੇ 668 ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਏਕੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਖੇਪ ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਫੌਜੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਦੇ ਵਫ਼ਾਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ ਸਿਲਾ ਨੇ ਟੈਂਗ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਸਿਲਾ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੋ ਗਿਆ।ਇਸ ਪੂਰੇ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ, ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਲੱਖਣ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ: ਉੱਤਰੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਗੋਗੁਰਿਓ, ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਏਕਜੇ, ਅਤੇ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ ਸਟੈਪੇ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸਿਲਾ।[35]ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾਈ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਸਨ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੂਈ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ, "ਗੋਗੂਰੀਓ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ, ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਕੱਪੜੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ"।[36] ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਮਨਵਾਦੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹਾਂ ਪਾਈਆਂ ਗਈਆਂ, ਉਹ ਕਨਫਿਊਸ਼ਿਅਨਵਾਦ ਅਤੇ ਤਾਓਵਾਦ ਵਰਗੇ ਚੀਨੀ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ।ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਸੀ, ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨੋਂ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਧਰਮ ਬਣ ਗਿਆ।ਕੇਵਲ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਸੰਕਲਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[37]
Play button
57 BCE Jan 1 - 933

ਸਿਲਾ ਦਾ ਰਾਜ

Gyeongju, Gyeongsangbuk-do, So
ਸਿਲਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ਿਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 57 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 935 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ।ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਿਲਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਆਬਾਦੀ ਸੀ, ਲਗਭਗ 850,000 ਲੋਕ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਏਕਜੇ ਦੀ 3,800,000 ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੀ 3,500,000 ਤੋਂ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਸੀ।[38] ਪਾਰਕ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਸਿਲਾ ਦੇ ਹਾਇਓਕਜੀਓਸ ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ, ਰਾਜ ਨੇ 586 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਗਯੋਂਗਜੂ ਕਿਮ ਕਬੀਲੇ, 232 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਮਿਰਯਾਂਗ ਪਾਰਕ ਕਬੀਲੇ ਅਤੇ 172 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਵੋਲਸੇਂਗ ਸਿਓਕ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਦੇਖਿਆ।ਸਿਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸਾਮਹਾਨ ਸੰਘ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਸੂਈ ਅਤੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕੀਤਾ।ਇਸਨੇ ਆਖ਼ਰਕਾਰ 660 ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ 668 ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਕੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ-ਰਾਜ, ਬਲਹੇ ਦਾ ਉਭਾਰ ਦੇਖਿਆ।ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਸਿਲਾ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 935 ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤੀ [। 39]ਸਿਲਾ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪ੍ਰੋਟੋ-ਥ੍ਰੀ ਕਿੰਗਡਮ ਪੀਰੀਅਡ ਤੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਸਮਹਾਨ ਨਾਮਕ ਤਿੰਨ ਸੰਘਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਸਿਲਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ "ਸਾਰੋ-ਗੁਕ" ਵਜੋਂ ਹੋਈ, 12-ਮੈਂਬਰੀ ਸੰਘ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਰਾਜ ਜਿਸਨੂੰ ਜਿਨਹਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਾਰੋ-ਗੁਕ ਗੋਜੋਸਨ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਤੋਂ ਜਿਨਹਾਨ ਦੇ ਛੇ ਕਬੀਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ।[40] ਕੋਰੀਅਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਕਾਰਡ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਲਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਕਥਾ, 57 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਗਯੋਂਗਜੂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਾਕ ਹਾਇਓਕਜੀਓਸ ਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ।ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਕਥਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਇਓਕਜੀਓਸ ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਘੋੜੇ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਅੰਡੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜੇ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖ ਹਨ ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਿਲਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਵੰਸ਼ ਦਾ ਕਿਮ ਇਲ-ਜੇ, ਜਾਂ ਜਿਨ ਨਾਮ ਦੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਿਓਂਗਨੂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਸਨ। ਚੀਨੀ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਡੀ.[41] ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਕਬੀਲਾ ਕੋਰੀਆਈ ਮੂਲ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਓਂਗਨੂ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਅਭੇਦ ਹੋ ਗਿਆ।ਸਿਲਾ ਦਾ ਸਮਾਜ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰੀਕ੍ਰਿਤ ਰਾਜ ਬਣਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਲੀਨ ਸੀ।ਸਿਲਾ ਰਾਇਲਟੀ ਨੇ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਦਰਜੇ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕੀਤਾ, ਕਿਸੇ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਰੁਤਬੇ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰਾਂ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਅਹੁਦਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ।ਰਾਇਲਟੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਮੌਜੂਦ ਸਨ: "ਪਵਿੱਤਰ ਹੱਡੀ" ਅਤੇ "ਸੱਚੀ ਹੱਡੀ"।ਇਹ ਵਿਭਾਜਨ 654 ਵਿੱਚ ਆਖਰੀ "ਪਵਿੱਤਰ ਹੱਡੀ" ਸ਼ਾਸਕ, ਰਾਣੀ ਜਿੰਦੋਕ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਇਆ [। 42] ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਜਾ ਜਾਂ ਰਾਣੀ ਸਿਧਾਂਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰਨ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸੀ, ਕੁਲੀਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ, "ਹਵਾਬੇਕ" ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਕੌਂਸਲ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣਾ, ਜਿਵੇਂ ਰਾਜ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨਾ।[43] ਏਕੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿਲਾ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਨੇਚੀਨੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਮਾਡਲਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲਈ।ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਿਲਾ ਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ "ਬੁੱਧ-ਰਾਜਿਆਂ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।ਸਿਲਾ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਫੌਜੀ ਢਾਂਚਾ ਸ਼ਾਹੀ ਗਾਰਡਾਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਰਾਇਲਟੀ ਅਤੇ ਕੁਲੀਨਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਬਾਹਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਏਕਜੇ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਯਾਮਾਟੋ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ, ਸਿਲਾ ਨੇ ਹਰੇਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਗੈਰੀਸਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਗੈਰੀਸਨ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ "ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੇ ਬੈਨਰ" ਯੂਨਿਟਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਇਆ।ਹਵਾਰਾਂਗ, ਪੱਛਮੀ ਨਾਈਟਸ ਦੇ ਬਰਾਬਰ, ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੌਜੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ।ਸਿਲਾ ਦੀ ਫੌਜੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚੇਓਨਬੋਨੋ ਕਰਾਸਬੋ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਆਪਣੀ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊਤਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੌਂ ਲੀਜੀਅਨ, ਸਿਲਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਫੌਜ, ਸਿਲਾ, ਗੋਗੂਰੀਓ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਮੋਹੇ ਦੇ ਵਿਭਿੰਨ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।[44] ਸਿਲਾ ਦੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਸਨ, ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੇ ਇਸਦੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।ਸਿਲਾ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਗਯੋਂਗਜੂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਕਈ ਸਿਲਾ ਮਕਬਰੇ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ।ਸਿਲਾ ਦੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਤਾਜ ਅਤੇ ਗਹਿਣੇ, ਰਾਜ ਦੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਅਜੂਬਾ ਚੀਓਮਸੇਂਗਡੇ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਖਗੋਲ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਹੈ।ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸਿਲਾ ਨੇ ਸਿਲਕ ਰੋਡ ਰਾਹੀਂ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਸਿਲਾ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਕਿ ਕੁਸ਼ਨਾਮੇਹ ਵਰਗੀਆਂ ਫਾਰਸੀ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਵਪਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਿਲਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਰਸ਼ੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ।[45]ਜਾਪਾਨੀ ਲਿਖਤਾਂ, ਨਿਹੋਨ ਸ਼ੋਕੀ ਅਤੇ ਕੋਜੀਕੀ, ਵੀ ਸਿਲਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦੋਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੰਤਕਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਗੋਗੁਰਿਓ
ਗੋਗੁਰਿਓ ਕੈਟਫ੍ਰੈਕਟ, ਕੋਰੀਅਨ ਹੈਵੀ ਕੈਵਲਰੀ। ©Jack Huang
37 BCE Jan 1 - 668

ਗੋਗੁਰਿਓ

Liaoning, China
ਗੋਗੂਰੀਓ , ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੋਰੀਓ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜ ਸੀ ਜੋ 37 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 668 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ।ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ, ਇਸਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ, ਪੂਰਬੀ ਮੰਗੋਲੀਆ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਮੰਗੋਲੀਆ ਅਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾਇਆ।ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ।ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ, 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਕਾਰਡ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 37 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਬੁਏਓ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਜਕੁਮਾਰ, ਜੁਮੋਂਗ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।"ਗੋਰੀਓ" ਨਾਮ 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਬਦ "ਕੋਰੀਆ" ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਪੰਜ ਕਬੀਲਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਵਧਦੇ ਕੇਂਦਰੀਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ।ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਰਾਜ ਨੇ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਇੱਕ ਖੇਤਰੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੋਗੁਰੀਓ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਹੋਇਆ, ਇਸ ਨੇ ਬੰਦੂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀ, ਕਾਉਂਟੀ-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ।ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਅੱਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸੀਓਂਗ (ਕਿਲੇ) ਜਾਂ ਚੋਨ (ਪਿੰਡਾਂ) ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ, ਇੱਕ ਸੂਸਾ ਜਾਂ ਕਾਉਂਟੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ।ਫੌਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਗਿਣੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਤਾਕਤ ਸੀ।ਰਾਜ ਕੋਲ ਇੱਕ ਉੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਫੌਜ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ 300,000 ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਸੀ।ਫੌਜੀ ਢਾਂਚਾ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ, 4ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰੀ ਜਿੱਤਾਂ ਹੋਈਆਂ।ਵਾਧੂ ਅਨਾਜ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਵਰਗੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਹਰੇਕ ਮਰਦ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।ਰਾਜ ਦੀ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਇਸ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਕਬਰਿਆਂ ਅਤੇ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਯੁੱਧ, ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰ ਸਨ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਜੀਵੰਤ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰ ਅਤੇ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਹੈਨਬੋਕ ਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ।ਉਹ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ, ਗਾਉਣ, ਨੱਚਣ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਰਗੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ।ਡੋਂਗਮੇਂਗ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਹਰ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਅਤੇ ਦੇਵਤਿਆਂ ਲਈ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ੌਕ ਸੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੋਵਾਂ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਇਸ ਹੁਨਰ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਤੀਰਅੰਦਾਜ਼ੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਆਮ ਸਨ।ਧਾਰਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ ਵਾਲਾ ਸੀ।ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ 372 ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰੀਓ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਧਰਮ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੱਠ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ।ਸ਼ਮਨਵਾਦ ਵੀ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਸੀ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤਾਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਕਲਾ, ਨ੍ਰਿਤ, ਅਤੇ ਓਨਡੋਲ (ਫਲੋਰ ਹੀਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ) ਵਰਗੀਆਂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਕਾਢਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਕਾਇਮ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਆਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
Play button
18 BCE Jan 1 - 660

ਬਾਏਕਜੇ

Incheon, South Korea
ਬਾਏਕਜੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੈਕੇਚੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਾਜ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ 18 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 660 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਇਹ ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਓਨਜੋ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਜੁਮੋਂਗ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਸੋਸੇਨੋ ਦੇ ਤੀਜੇ ਪੁੱਤਰ, ਵਿਰੀਸੇਓਂਗ ਵਿਖੇ, ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੱਖਣੀ ਸਿਓਲ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।ਬਾਏਕਜੇ ਨੂੰ ਬੁਏਓ ਦਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਮੰਚੂਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਰਾਜ ਹੈ।ਰਾਜ ਨੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਅਕਸਰ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਗਠਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ, ਬਾਏਕਜੇ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਤੱਕ ਉੱਤਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੋਏ, ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਕਾਫ਼ੀ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਇਹ ਰਾਜ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣ ਗਿਆ।ਬਾਏਕਜੇ ਨੇਚੀਨ ਅਤੇਜਾਪਾਨ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ।ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਪਾਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ ਬਲਕਿ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਖੋਜਾਂ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।ਬਾਏਕਜੇ ਆਪਣੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੂਝ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਰਾਜ ਨੇ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੋਧੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਕਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।ਬਾਏਕਜੇ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਾਪਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਰਾਜ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਕਲਾ ਅਤੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੇਕਜੇ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਣਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਰਹੀ.ਰਾਜ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤਾਂ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਫੌਜੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।7ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿੱਚ, ਬਾਏਕਜੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਹਮਲੇ ਹੇਠ ਪਾਇਆ।ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਾਏਕਜੇ ਨੂੰ ਆਖ਼ਰਕਾਰ 660 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਇਸਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਹੋਂਦ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਬਾਏਕਜੇ ਦਾ ਪਤਨ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਨਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪੁਨਰਗਠਨ ਦਾ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ।ਬਾਏਕਜੇ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਹੈ, ਰਾਜ ਨੂੰ ਇਸਦੀਆਂ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਭੂਮਿਕਾ, ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਸਥਿਤੀ ਲਈ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਬਾਏਕਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਥਾਵਾਂ, ਇਸ ਦੇ ਮਹਿਲ, ਮਕਬਰੇ ਅਤੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਸਮੇਤ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਾਜ ਦੇ ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ ਬਣਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
Play button
42 Jan 1 - 532

ਗਯਾ ਸੰਘ

Nakdong River
ਗਯਾ, CE 42-532 ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਸੰਘ, ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨਕਡੋਂਗ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਮਹਾਨ ਕਾਲ ਦੇ ਬਾਈਓਨਹਾਨ ਸੰਘ ਤੋਂ ਉਭਰਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਸੰਘ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰ-ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿਲਾ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।ਤੀਜੀ ਅਤੇ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਦੇ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਬੂਤ ਮਿਲਟਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਅਤੇ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਿਓਨਹਾਨ ਸੰਘ ਤੋਂ ਗਯਾ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡੇਸੀਓਂਗ-ਡੋਂਗ ਅਤੇ ਬੋਕਚਿਓਨ-ਡੋਂਗ ਦੇ ਢੇਰਾਂ ਵਾਲੇ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਬਰਸਤਾਨਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਗਯਾ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਦਫ਼ਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[46]ਦੰਤਕਥਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਮਗੁਕ ਯੂਸਾ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ, ਗਯਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਇਹ ਸੀਈ 42 ਵਿੱਚ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਉਤਰੇ ਛੇ ਅੰਡੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਛੇ ਲੜਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪਰਿਪੱਕ ਹੋਏ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਸੁਰੋ, ਜਿਉਮਗਵਾਨ ਗਯਾ ਦਾ ਰਾਜਾ ਬਣਿਆ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀਆਂ ਨੇ ਬਾਕੀ ਪੰਜ ਗਯਾਵਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਗਯਾ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਬਾਈਓਨਹਾਨ ਸੰਘ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਕਬੀਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈਆਂ, 3ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, ਬੁਏਓ ਰਾਜ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, ਇੱਕ ਹੋਰ ਫੌਜੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਈਆਂ।[47]ਗਯਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਹੋਂਦ ਦੌਰਾਨ ਬਾਹਰੀ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ।ਸਿਲਾ ਅਤੇ ਗਯਾ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੱਠ ਬੰਦਰਗਾਹ ਕਿੰਗਡਮਜ਼ ਯੁੱਧ (209-212) ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਯਾ ਸੰਘ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਕੂਟਨੀਤਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਲਾ ਦੇ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਗਯਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਗੋਗੁਰਿਓ (391-412) ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਘਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਨੂੰ 562 ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਆਰਾ ਗਯਾ ਦੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਯਤਨ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਨਾਰਾ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਰਜੇ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ।[48]ਗਯਾ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿਭਿੰਨ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਮੱਛੀ ਫੜਨ, ਧਾਤ ਦੀ ਕਾਸਟਿੰਗ, ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਲੋਹੇ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦੇ ਨਾਲ।ਲੋਹੇ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੁਹਾਰਤ ਨੇ ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਵਾ ਦੇ ਰਾਜ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗਯਾ ਨੇ ਲੋਹਾ, ਸ਼ਸਤਰ, ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ।ਬਾਈਓਨਹਾਨ ਦੇ ਉਲਟ, ਗਯਾ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਗਯਾ ਸੰਘ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖੇ, ਅਕਸਰ ਆਪਣੇ ਸਾਂਝੇ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ, ਸਿਲਾ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਗੱਠਜੋੜ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਗਯਾ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਦੂਜੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਜਿਉਮਗਵਾਨ ਗਯਾ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਇੱਕ ਸੰਘ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 5ਵੀਂ ਅਤੇ 6ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਦਾਏਗਯਾ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ।[49]ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਯਾ ਦੇ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਨੂੰ ਸਿਲਾ ਦੇ ਸਮਾਜਕ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਦਰਜੇ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਇਸ ਏਕੀਕਰਨ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਗਯਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਵੰਸ਼ਜ ਸਿਲਾਨ ਜਨਰਲ ਕਿਮ ਯੂ-ਸਿਨ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ।ਸਿਲਾ ਦੇ ਦਰਜੇਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਕਿਮ ਦੀ ਉੱਚ-ਰੈਂਕ ਵਾਲੀ ਸਥਿਤੀ, ਗਯਾ ਸੰਘ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਸਿਲਾ ਰਾਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗਯਾ ਦੀ ਕੁਲੀਨਤਾ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।[50]
ਹਾਂਜੀ: ਕੋਰੀਅਨ ਪੇਪਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
ਹਾਂਜੀ, ਕੋਰੀਅਨ ਪੇਪਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ©HistoryMaps
300 Jan 1

ਹਾਂਜੀ: ਕੋਰੀਅਨ ਪੇਪਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਕਾਗਜ਼ ਬਣਾਉਣਾਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 3ਵੀਂ ਅਤੇ 6ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਭੰਗ ਅਤੇ ਰੈਮੀ ਸਕ੍ਰੈਪ ਵਰਗੀਆਂ ਕੱਚੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ (57 BCE-668 CE) ਨੇ ਕਾਗਜ਼ ਅਤੇ ਸਿਆਹੀ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਹਰੇਕ ਰਾਜ ਨੂੰ ਕਾਗਜ਼ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਦੇ ਦੇਖਿਆ।ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਲੱਕੜ ਦਾ ਬਲਾਕ ਪ੍ਰਿੰਟ, 704 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਹੰਜੀ 'ਤੇ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸ਼ੁੱਧ ਲਾਈਟ ਧਾਰਣੀ ਸੂਤਰ, ਇਸ ਯੁੱਗ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੀਅਨ ਪੇਪਰਮੇਕਿੰਗ ਦੀ ਸੂਝ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।ਕਾਗਜ਼ੀ ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ ਵਧੀ, ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਕਿੰਗਡਮ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕੋਰੀਅਨ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਪਰਮੇਕਿੰਗ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੇਅਰੀਮਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਗੋਰੀਓ ਪੀਰੀਅਡ (918-1392) ਨੇ ਹਾਂਜੀ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਂਜੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਿੰਟਮੇਕਿੰਗ ਵਿੱਚ।ਹਾਂਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੈਸੇ, ਬੋਧੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ, ਡਾਕਟਰੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।ਡਾਕ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨੇ ਇਸਦੇ ਵਿਆਪਕ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਏਸ਼ੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਚਮਕ ਲਈ ਹੰਜੀ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤ੍ਰਿਪਿਟਕ ਕੋਰੀਆਨਾ ਦੀ ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਅਤੇ 1377 ਵਿੱਚ ਜਿਕਜੀ ਦੀ ਛਪਾਈ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਧਾਤੂ ਦੀ ਚੱਲਣਯੋਗ ਕਿਸਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਛਾਪੀ ਗਈ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਕਿਤਾਬ ਹੈ।ਜੋਸਨ ਪੀਰੀਅਡ (1392-1910) ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਹੰਜੀ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪ੍ਰਸਾਰ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਘਰੇਲੂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਪੱਖੇ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਪਾਊਚਾਂ ਤੱਕ ਸੀ।ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗਦਾਰ ਕਾਗਜ਼ ਅਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੇਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਕਾਗਜ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫੌਜਾਂ ਲਈ ਕਾਗਜ਼ੀ ਬਸਤ੍ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 1884 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਪੁੰਜ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਰਵਾਇਤੀ ਹੰਜੀ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ।
ਕੋਰੀਆਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ
ਕੋਰੀਆਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ©HistoryMaps
372 Jan 1

ਕੋਰੀਆਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ

Korean Peninsula
ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਯਾਤਰਾਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਸਦੀਆਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ।ਸਿਲਕ ਰੋਡ ਰਾਹੀਂ, ਮਹਾਯਾਨ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿੱਚਚੀਨ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 4ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ, ਅੰਤ ਵਿੱਚਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜ ਧਰਮ ਵਜੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ: 372 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ , 528 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ, ਅਤੇ 552 ਸੀਈ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ।[51] ਸ਼ਮਨਵਾਦ, ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਧਰਮ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਿਕਸ਼ੂ ਸਨ ਮਲਾਨਤਾ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ 384 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ;ਸੁੰਡੋ, ਜਿਸਨੇ ਇਸਨੂੰ 372 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ;ਅਤੇ ਅਡੋ, ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਸਿਲਾ ਲੈ ਕੇ ਆਏ।[52]ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਗੋਰੀਓ ਪੀਰੀਅਡ (918-1392 CE) ਦੌਰਾਨ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਰਾਜ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵੀ ਬਣ ਗਈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੋਸਨ ਯੁੱਗ (1392-1897 CE) ਦੌਰਾਨ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਘੱਟ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਿਓ-ਕਨਫਿਊਸ਼ਿਅਨਵਾਦ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫਲਸਫੇ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ।ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਬੋਧੀ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਨੇ 1592-98 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅਤਿਆਚਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।ਫਿਰ ਵੀ, ਜੋਸਨ ਕਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਅਧੀਨ ਰਿਹਾ।ਜੋਸੇਓਨ ਯੁੱਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਪੁਨਰ-ਉਭਾਰ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 1910 ਤੋਂ 1945 ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਦੌਰਾਨ। ਬੋਧੀ ਭਿਕਸ਼ੂਆਂ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ 1945 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਵਿਲੱਖਣ ਧਾਰਮਿਕ ਪਛਾਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਮਿੰਗੁੰਗ ਪੁਲਗਿਓ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ, ਜਾਂ "ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ" ਦਾ ਉਭਾਰ ਦੇਖਿਆ, ਜੋ ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸੀ।[53] ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਰੀਆਈ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਸੀਓਨ ਸਕੂਲ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਅਤੇ ਸਵੀਕਾਰਤਾ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਹੱਡੀ-ਰੈਂਕ ਸਿਸਟਮ
ਸਿਲਾ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੋਨ-ਰੈਂਕ ਸਿਸਟਮ। ©HistoryMaps
520 Jan 1

ਹੱਡੀ-ਰੈਂਕ ਸਿਸਟਮ

Korean Peninsula
ਸਿਲਾ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੋਨ-ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇੱਕ ਖ਼ਾਨਦਾਨੀ ਜਾਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੀ ਜੋ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਦੀ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ।ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇਚੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਿੰਗ ਬੇਓਫੇਂਗ ਦੁਆਰਾ 520 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ, ਇੱਕ 12ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਾਠ, ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਵੇਰਵਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਦੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਥਿਤੀ, ਵਿਆਹ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ, ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਲਾ ਸਮਾਜ ਦੇ ਇਸ ਦੇ ਚਿੱਤਰਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਥਿਰ ਹੋਣ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।[54]ਬੋਨ-ਰੈਂਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਦਰਜਾ "ਪਵਿੱਤਰ ਹੱਡੀ" (ਸੀਓਂਗਗੋਲ) ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ "ਸੱਚੀ ਹੱਡੀ" (ਜਿੰਗੋਲ) ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਾਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਿਲਾ ਦੇ ਮੁਯੋਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਾ ਸੀ, ਸ਼ਾਹੀ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸਿਲਾ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ਤੱਕ 281 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਲਈ।[55] "ਸੱਚੀ ਹੱਡੀ" ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਦਰਜੇ ਸਨ, ਸਿਰਫ 6ਵੇਂ, 5ਵੇਂ ਅਤੇ 4ਵੇਂ ਰੈਂਕ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਹੇਠਲੇ ਰੈਂਕਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀ ਬਹਿਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।ਮੁੱਖ ਰੈਂਕ ਛੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਹੁਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰੈਂਕ ਚਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਮਾਮੂਲੀ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸਨ।ਬੋਨ-ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੇ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਜੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੇ ਦੇਰ ਸਿਲਾ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਕਈ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਨਫਿਊਸ਼ਿਅਨਵਾਦ ਜਾਂ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੌਕੇ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਸਨ।ਬੋਨ-ਰੈਂਕ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਕਠੋਰਤਾ ਨੇ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਪੀਰੀਅਡ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸਿਲਾ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੋਰ ਕਾਰਕ ਵੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਹਨ।ਸਿਲਾ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਕਾਇਮ ਰਹੀਆਂ।ਛੇਵੀਂ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਦੀਆਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਅਭਿਲਾਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਕੋਰੀਅਨ ਸਮਾਜ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਗੋਗੂਰੀਓ-ਸੂਈ ਯੁੱਧ
ਗੋਗੂਰੀਓ-ਸੂਈ ਯੁੱਧ ©Angus McBride
598 Jan 1 - 614

ਗੋਗੂਰੀਓ-ਸੂਈ ਯੁੱਧ

Liaoning, China
ਗੋਗੁਰਿਓ-ਸੂਈ ਯੁੱਧ, ਸੀਈ 598 - 614 ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ,ਚੀਨ ਦੇ ਸੂਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਫੌਜੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਸੀ।ਸਮਰਾਟ ਵੇਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਸਮਰਾਟ ਯਾਂਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਸੂਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਦਬਦਬਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਗੋਗੂਰੀਓ, ਕਿੰਗ ਪਯੋਂਗਵੋਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਯੇਓਂਗਯਾਂਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਸੂਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰ ਸਬੰਧ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ।ਗੋਗੂਰੀਓ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 598 ਵਿੱਚ ਅਣਉਚਿਤ ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਗੋਗੂਰੀਓ ਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਟਕਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸੂਈ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁਹਿੰਮ 612 ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਸਮਰਾਟ ਯਾਂਗ ਨੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਫੌਜ, ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਜ਼ਬੂਤ, ਲਾਮਬੰਦ ਕੀਤੀ।ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਲੰਮੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਲੜਾਈਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੇ ਜਨਰਲ ਯੂਲਜੀ ਮੁੰਡੋਕ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਹੇਠ ਰਣਨੀਤਕ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਅਤੇ ਗੁਰੀਲਾ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ।ਲੀਆਓ ਨਦੀ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਫਲਤਾਵਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸੂਈ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਆਖਰਕਾਰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਲਸੂ ਨਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਫੌਜਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੂਈ ਫੌਜ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।613 ਅਤੇ 614 ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਦੇ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੂਈ ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਮੂਨੇ ਸਖ਼ਤ ਗੋਗੁਰਿਓ ਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਮਿਲੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਈ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ।ਗੋਗੂਰੀਓ-ਸੂਈ ਯੁੱਧਾਂ ਨੇ ਸੂਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, 618 ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਅੰਤਮ ਪਤਨ ਅਤੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਉਭਾਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।ਵੱਡੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ, ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ, ਅਤੇ ਸੂਈ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਕਮੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਭੜਕਾਇਆ।ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਸੂਈ ਬਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੀ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਸੂਝ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਜਾ ਯੋਂਗਯਾਂਗ ਅਤੇ ਜਨਰਲ ਯੂਲਜੀ ਮੁੰਡੋਕ ਵਰਗੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮਲੇ ਦਾ ਸਾਮ੍ਹਣਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਬਣਾਇਆ, ਯੁੱਧਾਂ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਧਿਆਏ ਵਜੋਂ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਤਿਹਾਸ
ਗੋਗੂਰੀਓ-ਟੈਂਗ ਯੁੱਧ
ਗੋਗੂਰੀਓ-ਟੈਂਗ ਯੁੱਧ ©Anonymous
645 Jan 1 - 668

ਗੋਗੂਰੀਓ-ਟੈਂਗ ਯੁੱਧ

Korean Peninsula
ਗੋਗੁਰਿਓ-ਤਾਂਗ ਯੁੱਧ (645-668) ਗੋਗੁਰਿਓ ਰਾਜ ਅਤੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨਾਲ ਗਠਜੋੜ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਯੁੱਧ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ (645-648) ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੇ ਟੈਂਗ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਭਜਾਉਂਦੇ ਦੇਖਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਟੈਂਗ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੀ 660 ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 661 ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਤਾਲਮੇਲ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਸਿਰਫ 662 ਵਿੱਚ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। 666 ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ, ਯੇਓਨ ਗੇਸੋਮੁਨ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਝਗੜੇ, ਦਲ-ਬਦਲੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। , ਅਤੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕਤਾ, ਜੋ ਟੈਂਗ-ਸਿਲਾ ਗਠਜੋੜ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਡੀ ਗਈ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 667 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ 668 ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਨੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੀਆਂ ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਮ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਤਮ-ਹੱਤਿਆ ਕੀਤੀ, ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ-ਤਾਂਗ ਯੁੱਧ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।[56]ਜੰਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਟੈਂਗ ਦੀ ਫੌਜੀ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਿਲਾ ਦੀਆਂ ਬੇਨਤੀਆਂ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ।641 ਅਤੇ 642 ਵਿੱਚ, ਗੋਗੂਰੀਓ ਅਤੇ ਬਾਏਕਜੇ ਰਾਜਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਯੋਨ ਗੇਸੋਮੁਨ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਉਈਜਾ ਦੇ ਉਭਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੈਂਗ ਅਤੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਵਧ ਗਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਪਸੀ ਗੱਠਜੋੜ ਹੋਇਆ।ਟੈਂਗ ਦੇ ਸਮਰਾਟ ਤਾਈਜ਼ੋਂਗ ਨੇ 645 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਕਾਫ਼ੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਬੇੜੇ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ, ਕਈ ਗੋਗੁਰਿਓ ਗੜ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਪਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਅੰਸੀ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਟਾਂਗ ਪਿੱਛੇ ਹਟ ਗਿਆ।[57]ਯੁੱਧ (654-668) ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਮਰਾਟ ਗਾਓਜ਼ੋਂਗ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਸਿਲਾ ਨਾਲ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਗਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਟਕਿਆਂ ਅਤੇ 658 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਹਮਲੇ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਤਾਂਗ-ਸਿਲਾ ਗਠਜੋੜ ਨੇ 660 ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਜਿੱਤ ਲਿਆ। ਫੋਕਸ ਫਿਰ ਗੋਗੂਰਿਓ ਵੱਲ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਗਿਆ, 661 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਸਫਲ ਹਮਲੇ ਅਤੇ 667 ਵਿੱਚ ਯੇਓਨ ਗੇਸੋਮੁਨ ਦੀ ਮੌਤ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਾਲ।ਜੰਗ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਦੇ ਪਤਨ ਅਤੇ 668 ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਬ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੋਟੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮਰਾਟ ਗਾਓਜ਼ੋਂਗ ਦੀ ਅਸਫ਼ਲ ਸਿਹਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸਮਰਾਟ ਵੂ ਦੁਆਰਾ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਾਂਤੀਵਾਦੀ ਨੀਤੀ ਵੱਲ ਲੌਜਿਸਟਿਕਲ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਤਬਦੀਲੀ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਸਿਲਾ ਅਤੇ ਟੈਂਗ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਅਗਾਮੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।[58]
667 - 926
ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦornament
ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
668 Jan 1 - 935

ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ

Gyeongju, Gyeongsangbuk-do, So
ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਲੇਟ ਸਿਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, 668 ਈਸਵੀ ਤੋਂ 935 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਲਾ ਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਯੁੱਗ ਸਿਲਾ ਦੁਆਰਾ ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਾਏਕਜੇ-ਤਾਂਗ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ-ਤਾਂਗ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਸਿਲਾ-ਤਾਂਗ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੱਖਣੀ ਗੋਗੁਰਿਓ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਇਹਨਾਂ ਜਿੱਤਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਅਤੇ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼, 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਗਯੋਂਗਜੂ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਆਬਾਦੀ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਦੇ ਨਾਲ, ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ "ਬੋਨ ਕਲੈਨ ਕਲਾਸ" ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ।ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸੀ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਕਲਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਹੁਨਰ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।8ਵੀਂ ਅਤੇ 9ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਅਤੇਚੀਨ , ਕੋਰੀਆ ਅਤੇਜਾਪਾਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰਕ ਮਾਰਗਾਂ ਉੱਤੇ ਰਾਜ ਦਾ ਦਬਦਬਾ ਰਿਹਾ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਜੈਂਗ ਬੋਗੋ ਵਰਗੀਆਂ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ।ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਅਤੇ ਕਨਫਿਊਸ਼ਿਅਸਵਾਦ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾਵਾਂ ਸਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੋਰੀਆਈ ਬੋਧੀ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਸਨ।ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਿਆਪਕ ਜਨਗਣਨਾ ਅਤੇ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਣ ਦਾ ਵੀ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਜੋਤਸ਼-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਤਰੱਕੀ 'ਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਜ ਇਸ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ।ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਮੁੱਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕੁਲੀਨ ਦੀ ਪਕੜ ਨੂੰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ।ਇਹਨਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਨੇ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਬਣਾਏ ਰੱਖੇ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਟਾਂਦਰੇ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ।ਯੁੱਗ ਦਾ ਅੰਤ 935 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਗਯੋਂਗਸੁਨ ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿਲਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਗੋਰੀਓ ਕਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ।
Play button
698 Jan 1 - 926

ਬਾਲਹੇ

Dunhua, Yanbian Korean Autonom
ਬਲਹਾਏ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਜਾਤੀ ਰਾਜ ਸੀ ਜਿਸਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਅੱਜ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਦੂਰ ਪੂਰਬ ਤੱਕ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ।ਇਹ 698 ਵਿੱਚ ਦਾਏ ਜੋਯੋਂਗ (ਦਾ ਜ਼ੂਰੋਂਗ) ਦੁਆਰਾ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ 713 ਤੱਕ ਜਿਨ (ਜ਼ੇਨ) ਦੇ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਬਲਹਾਏ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਬਲਹੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪੱਥਰੀਲਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ 8ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੁਹਿਰਦ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਨਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਆਖਰਕਾਰ ਬਲਹੇ ਨੂੰ "ਪੂਰਬ ਦੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ਼" ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਵੇਗਾ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ.ਬਲਹੇ ਨੂੰ 926 ਵਿੱਚ ਖਿਤਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਜਿੱਤ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਅਲੋਪ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਲਾਹੇ ਲਿਆਓ ਅਤੇ ਜਿਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਤਿੰਨ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਆਬਾਦੀ ਸਮੂਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਿਉਂਦਾ ਰਿਹਾ।ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਇਸਦੀ ਨਸਲੀ ਰਚਨਾ, ਸ਼ਾਸਕ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਕੌਮੀਅਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਕੋਰੀਆ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਕਾਰ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹਨ।ਚੀਨ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਬਲਹੇ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ, ਦਾਈ ਜੋਯੋਂਗ ਨੂੰ ਮੋਹੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦੱਸਿਆ ਹੈ।
ਮੂਵ ਕਰੋ
ਗਵਾਗੇਓ, ਪਹਿਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ। ©HistoryMaps
788 Jan 1

ਮੂਵ ਕਰੋ

Korea
ਪਹਿਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਸਿਲਾ ਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ 788 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਵਿਦਵਾਨ ਚੋਏ ਚਿਵੋਨ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਿਲਾ ਦੀ ਸ਼ਾਸਕ ਮਹਾਰਾਣੀ ਜਿਨਸੇਂਗ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਦਸ ਜ਼ਰੂਰੀ ਬਿੰਦੂ ਸੌਂਪੇ ਸਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਲਾ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦ ਹੱਡੀ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤੀਆਂ ਜਨਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੋਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਕੋਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਿਆ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜ
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜ. ©HistoryMaps
889 Jan 1 - 935

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਰਾਜ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ (889-936 CE) ਇੱਕ ਗੜਬੜ ਵਾਲਾ ਦੌਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵਾਰ-ਯੂਕੀਕ੍ਰਿਤ ਸਿਲਾ ਰਾਜ (668-935 CE) ਨੂੰ ਇਸਦੀ ਸਖ਼ਤ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਰੈਂਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪਤਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰੀ ਜੰਗੀ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦਾ ਉਭਾਰ ਹੋਇਆ। ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਡਾਕੂ।ਇਸ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਖਲਾਅ ਨੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਗਯੋਨ ਹਵਨ ਅਤੇ ਗੰਗ ਯੇ ਵਰਗੇ ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਬਣਾਏ।ਗਯੋਨ ਹਵੋਨ ਨੇ 900 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਬਾਏਕਜੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੁੰਗ ਯੇ ਨੇ 901 ਈਸਵੀ ਤੱਕ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੋਗੂਰੀਓ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਵਿਖੰਡਨ ਅਤੇ ਸਰਵਉੱਚਤਾ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।ਗੰਗ ਯੇ ਦੇ ਜ਼ਾਲਮ ਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਮੈਤ੍ਰੇਯ ਬੁੱਧ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਵੈ-ਘੋਸ਼ਣਾ ਨੇ 918 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪਤਨ ਅਤੇ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਮੰਤਰੀ ਵੈਂਗ ਜਿਓਨ ਨੂੰ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨ ਦਾ ਰਾਹ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਗਯੋਨ ਹਵਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੇਕਜੇ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਝਗੜੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਉਖਾੜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਸਿਲਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੜੀ, ਨੇ ਗਠਜੋੜ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 927 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ, ਗਯੋਂਗਜੂ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕਰਨਾ।ਸਿਲਾ ਦੀ ਅਗਲੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਗਯੋਂਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਠਪੁਤਲੀ ਸ਼ਾਸਕ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤ ਨੇ ਸਿਲਾ ਦੇ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਕੀਤਾ।ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਏਕੀਕਰਨ ਆਖਰਕਾਰ ਵੈਂਗ ਜਿਓਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਗੋਗੂਰੀਓ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗੜਬੜ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ।ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੌਜੀ ਜਿੱਤਾਂ ਅਤੇ 935 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਸਿਲਾ ਦੇ ਆਖਰੀ ਸ਼ਾਸਕ ਗਯੋਂਗਸੁਨ ਦੇ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵੈਂਗ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰ ਲਿਆ।936 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਬਾਏਕਜੇ ਘਰੇਲੂ ਯੁੱਧ ਉੱਤੇ ਉਸਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਪੰਜ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਕਰੇਗਾ, ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਨੀਂਹ ਕਾਇਮ ਕਰੇਗਾ।
918 - 1392
ਗੋਰੀਓornament
Play button
918 Jan 2 - 1392

ਗੋਰੀਓ ਰਾਜ

Korean Peninsula
ਬਾਅਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 918 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ, ਗੋਰੀਓ ਨੇ 1392 ਤੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਕਾਰਨਾਮਾ ਕੋਰੀਅਨ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ "ਸੱਚੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕੀਕਰਨ" ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ।ਇਹ ਏਕੀਕਰਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਨੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ, ਬਲਹੇ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕ ਵਰਗ ਦੇ ਤੱਤ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ।"ਕੋਰੀਆ" ਨਾਮ ਖੁਦ "ਗੋਰੀਓ" ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਛਾਣ 'ਤੇ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸਥਾਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਦੇ ਗੋਗੁਰਿਓ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗੋਗੁਰਿਓ ਰਾਜ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਜਾਇਜ਼ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਕੋਰਸ ਨੂੰ ਆਕਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।ਗੋਰੀਓ ਯੁੱਗ, ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਸਿਲਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਨੂੰ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ "ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਯੁੱਗ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰਾਜ ਧਰਮ ਬੇਮਿਸਾਲ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।11ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ 70 ਮੰਦਰ ਸਨ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਨੈਟਵਰਕ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਵਪਾਰਕ ਵਪਾਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਦੇ ਕੈਸੋਂਗ ਵਿੱਚ ਰਾਜਧਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਖਿੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆਈ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਫੌਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਗੋਰੀਓ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੀ, ਉੱਤਰੀ ਸਾਮਰਾਜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਲਿਆਓ (ਖਿਤਾਨ) ਅਤੇ ਜਿਨ (ਜੁਰਚੇਨ) ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ-ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਘਟਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਵਿਸਥਾਰ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗੋਗੁਰੀਓ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ 'ਤੇ ਮੁੜ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਇਸਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗੋਰੀਓ ਲਾਲ ਪੱਗ ਵਾਲੇ ਬਾਗੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਡਾਕੂਆਂ ਵਰਗੇ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਲਚਕੀਲੇ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਅੰਤ ਉਦੋਂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਹਮਲੇ ਨੇ 1392 ਵਿੱਚ ਜਨਰਲ ਯੀ ਸੇਓਂਗ-ਗਏ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਗੋਰੀਓ ਅਧਿਆਇ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ।
ਗੁਕਜਗਮ
ਗੁਕਜਗਮ ©HistoryMaps
992 Jan 1

ਗੁਕਜਗਮ

Kaesŏng, North Hwanghae, North
ਕਿੰਗ ਸਿਓਂਗਜੋਂਗ ਦੇ ਅਧੀਨ 992 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ, ਗੁਕਜਗਾਮ, ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਵਿਦਿਅਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਸਿਖਰ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਜਧਾਨੀ ਗੇਗੇਯੋਂਗ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਸੀ।ਇਸਦੇ ਪੂਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ, ਇਸਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਗੁਖਕ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੇਓਂਗਗਯੁੰਗਵਾਨ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, ਚੀਨੀ ਕਲਾਸਿਕਸ ਵਿੱਚ ਉੱਨਤ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਇਸਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਸੰਸਥਾ ਸੀਓਂਗਜੋਂਗ ਦੇ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਵਾਗੇਓ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਵਿੰਸ਼ੀਅਲ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਹਯਾਂਗਯੋ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਐਨ ਹਯਾਂਗ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਓ-ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਵਿਦਵਾਨ, ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਗੁਕਜਗਮ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ।ਗੁਕਜਗਾਮ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਛੇ ਕੋਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਉੱਚ-ਦਰਜੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਸਨ-ਗੁਕਜਾਹਕ, ਤਹਿਕ ਅਤੇ ਸਮੂਨਹਕ-ਨੌਂ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਕਲਾਸਿਕਸ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ।ਹੋਰ ਤਿੰਨ ਡਿਵੀਜ਼ਨਾਂ, ਸੀਓਹਕ, ਸੈਨਹਕ, ਅਤੇ ਯੂਲਹਾਕ, ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਛੇ ਸਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਹੇਠਲੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸਨ, ਤਕਨੀਕੀ ਸਿਖਲਾਈ ਨੂੰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ।1104 ਵਿੱਚ, ਗੰਗੇਜੇ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਮਿਲਟਰੀ ਕੋਰਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਰਸਮੀ ਫੌਜੀ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕੁਲੀਨ-ਫੌਜੀ ਤਣਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ 1133 ਵਿੱਚ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਗੁਕਜਗਾਮ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ;992 ਵਿੱਚ ਸੀਓਂਗਜੋਂਗ ਦੇ ਫ਼ਰਮਾਨ ਨੇ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ।ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਟਿਊਸ਼ਨ ਦੇ ਖਰਚੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਨ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 1304 ਤੱਕ ਅਮੀਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਜਦੋਂ ਐਨ ਹਯਾਂਗ ਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਟਿਊਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਬਸਿਡੀ ਦੇਣ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ 1275 ਵਿੱਚ ਗੁਖਕ, ਫਿਰ 1298 ਵਿੱਚ ਸੇਓਂਗਯੁੰਗਮ ਅਤੇ 1308 ਵਿੱਚ ਸੇਓਂਗਗਯੁੰਗਵਾਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ 1358 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਗੋਂਗਮਿਨ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਗੁਕਜਗਾਮ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤਿਆ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 1362 ਵਿੱਚ ਸਿਓਂਗਯੁੰਗਵਾਨ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਸਤੀਓ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਸੈਟਲ ਹੋ ਗਿਆ। .
ਗੋਰੀਓ-ਖਿਤਾਨ ਯੁੱਧ
ਸੁੰਨਤ ਵਾਰੀਅਰਜ਼ ©HistoryMaps
993 Jan 1 - 1019

ਗੋਰੀਓ-ਖਿਤਾਨ ਯੁੱਧ

Korean Peninsula
ਗੋਰੀਓ-ਖਿਤਾਨ ਯੁੱਧ, ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਅਤੇਚੀਨ ਦੇ ਖਿਤਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਲੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਦੀ ਚੀਨ-ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ 10ਵੀਂ ਅਤੇ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਇਹਨਾਂ ਯੁੱਧਾਂ ਦੀ ਪਿੱਠਭੂਮੀ 668 ਵਿੱਚ ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੇ ਪਤਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਈਆਂ ਖੇਤਰੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਉਂਕਿ ਗੋਕਤੁਰਕਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਬੇਦਖਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਇਗਰਾਂ ਦਾ ਉਭਾਰ, ਅਤੇ ਖਤਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਉਭਾਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। 916 ਵਿੱਚ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਪਤਨ ਹੋਇਆ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਤਾਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਪਤਨ ਹੋਇਆ, ਖਿਤਾਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਗੋਰੀਓ ਅਤੇ ਖਿਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਖਟਾਸ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 926 ਵਿੱਚ ਬਲਹੇ ਦੀ ਖਿਤਾਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਤਾਏਜੋ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗੋਰੀਓ ਦੀਆਂ ਉੱਤਰੀ ਵਿਸਤਾਰ ਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ।ਗੋਰੀਓ ਅਤੇ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਹਫ਼ਿਆਂ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸੁਹਿਰਦ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 993 ਤੱਕ, ਤਣਾਅ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਟਕਰਾਅ ਵਿੱਚ ਵਧ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਲਿਆਓ ਨੇ 800,000 ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਗੋਰੀਓ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ।ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਖੜੋਤ ਕਾਰਨ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਸਹਿਜ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਥਾਪਤ ਹੋ ਗਈ, ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਸੋਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ, ਲਿਆਓ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਦਿੱਤੀ, ਅਤੇ ਜੁਰਚੇਨ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਯਾਲੂ ਨਦੀ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਸੋਂਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸੰਚਾਰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਉੱਤਰੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ।1010 ਵਿੱਚ ਸਮਰਾਟ ਸ਼ੇਂਗਜ਼ੋਂਗ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਲਿਆਓ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗੋਰੀਓ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਬਰਖਾਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਗੋਰੀਓ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਓ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਲਗਾਤਾਰ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਹੋਈ।1018 ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਵੱਡੇ ਹਮਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਜਨਰਲ ਕਾਂਗ ਕਾਮਚਨ ਨੇ ਲਿਆਓ ਫੌਜਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਡੈਮ ਰੀਲੀਜ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦਾ ਸਿੱਟਾ ਗਵੀਜੂ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਜਿੱਥੇ ਲਿਆਓ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੌਰਾਨ ਲਿਆਓ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਦੋਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ 1022 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੋਰੀਓ-ਖਿਤਾਨ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਿਆਦ ਲਈ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਚੇਓਲੀ ਜੰਗਸੇਂਗ
ਚੇਓਲੀ ਜੰਗਸੇਂਗ ©HistoryMaps
1033 Jan 1

ਚੇਓਲੀ ਜੰਗਸੇਂਗ

Hamhung, South Hamgyong, North

ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਚੇਓਲੀ ਜੈਂਗਸੇਂਗ (ਲਿਖਤ "ਹਜ਼ਾਰ ਲੀ ਵਾਲ") ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਏ ਗਏ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਰੱਖਿਆ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ 7ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਗੈਰੀਸਨ ਦੇ ਇੱਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਜੋਕੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਚੀਨ, ਗੋਗੁਰਿਓ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ।

ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ
ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ । ©HistoryMaps
1145 Jan 1

ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ

Korean Peninsula
ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਰਾਜਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਕਾਰਡ ਹੈ: ਗੋਗੁਰਿਓ, ਬਾਏਕਜੇ ਅਤੇ ਸਿਲਾ।ਸਮਗੁਕ ਸਾਗੀ ਨੂੰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਚੀਨੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਲਿਖਤੀ ਭਾਸ਼ਾ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸੰਕਲਨ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਰਾਜਾ ਇੰਜੋਂਗ (ਆਰ. 1122-1146) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਕਿਮ ਬੁਸਿਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜੂਨੀਅਰ ਵਿਦਵਾਨ1145 ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਇਆ, ਇਹ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਇਤਿਹਾਸ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਨੂੰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਕੋਰੀਅਨ ਹਿਸਟਰੀ ਦੁਆਰਾ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੰਗੁਲ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਆਈ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਚੀਨੀ ਵਿੱਚ ਮੂਲ ਪਾਠ ਦੇ ਨਾਲ ਔਨਲਾਈਨ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
Play button
1170 Jan 1 - 1270

ਗੋਰੀਓ ਮਿਲਟਰੀ ਸ਼ਾਸਨ

Korean Peninsula
ਗੋਰੀਓ ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 1170 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਖਤਾਪਲਟ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜਿਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਜਨਰਲ ਜੇਓਂਗ ਜੰਗ-ਬੂ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਦੇ ਅੰਤ ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕੀਤਾ।ਇਹ ਘਟਨਾ ਇਕੱਲਤਾ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵਾਪਰੀ;ਇਹ ਅੰਦਰੂਨੀ ਝਗੜੇ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਖਤਰਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ ਜੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਰਾਜ ਉੱਤੇ ਟੈਕਸ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ।ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਜੰਗਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਜੁਰਚੇਨ ਕਬੀਲਿਆਂ ਅਤੇ ਖਿਤਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਲਿਆਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਕਾਰਨ ਫੌਜੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।1197 ਵਿੱਚ ਚੋਏ ਚੁੰਗ-ਹੀਓਨ ਦੇ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹੋਣ ਨੇ ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ।ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਮੰਗੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦੇ ਕਈ ਹਮਲਿਆਂ ਦੀ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਮੰਗੋਲ ਹਮਲੇ, ਜੋ ਕਿ 1231 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਸਨ, ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਾਹਰੀ ਕਾਰਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੌਜ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਮੰਗੋਲ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਰਾਜ ਬਣ ਗਿਆ, ਫੌਜੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮੰਗੋਲਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਗੋਰੀਓ ਅਦਾਲਤ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਗੱਠਜੋੜਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸਥਾਨ ਰਿਹਾ, ਚੋਏ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ 1258 ਵਿੱਚ ਫੌਜੀ ਕਮਾਂਡਰ ਕਿਮ ਜੂਨ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਖਤਾ ਪਲਟਣ ਤੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਚਾਲਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਵਿਆਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੱਤਾ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ। ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਘਟਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਲ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੱਤਾ ਸੰਘਰਸ਼ਾਂ ਨੇ ਜਨਰਲ ਯੀ ਸੇਓਂਗ-ਗਏ ਦੇ ਅੰਤਮ ਉਭਾਰ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1392 ਵਿੱਚ ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰਚੀਨ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਘਟਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਤੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਉਭਾਰ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਭੂ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।ਫੌਜੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਪਤਨ ਨੇ ਇੱਕ ਯੁੱਗ ਦਾ ਅੰਤ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਫੌਜੀ ਅਕਸਰ ਸਿਵਲ ਅਥਾਰਟੀ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ-ਅਧਾਰਤ ਸ਼ਾਸਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹਿਆ।
Play button
1231 Jan 1 - 1270

ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਗੋਲ ਹਮਲੇ

Korean Peninsula
1231 ਅਤੇ 1270 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਮੰਗੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੱਤ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਚਲਾਈ।ਇਹਨਾਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਜੀਵਨ 'ਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਿਆ ਅਤੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗੋਰੀਓ ਲਗਭਗ 80 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਜਾਗੀਰ ਰਾਜ ਬਣ ਗਿਆ।ਮੰਗੋਲਾਂ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 1231 ਵਿੱਚ ਓਗੇਦੇਈ ਖਾਨ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੋਰੀਓ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ, ਗੇਸੋਂਗ ਨੂੰ ਸਮਰਪਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀਆਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਓਟਰ ਦੀ ਛਿੱਲ, ਘੋੜੇ, ਰੇਸ਼ਮ, ਕੱਪੜੇ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਗਏ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਗੋਰੀਓ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।1232 ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਗੰਘਵਾਡੋ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਡਰ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਚਾਅ ਪੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੰਗੋਲਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਗੰਘਵਾ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਅਤੇ ਗਵਾਂਗਜੂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।ਤੀਜਾ ਹਮਲਾ, 1235 ਤੋਂ 1239 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗਯੋਂਗਸੰਗ ਅਤੇ ਜੀਓਲਾ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਮੰਗੋਲਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖੇ ਮਰਨ ਲਈ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ।ਆਖਰਕਾਰ, ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਮੁਕੱਦਮਾ ਕੀਤਾ, ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚੱਲੀਆਂ, ਪਰ 1257 ਵਿੱਚ ਨੌਵੇਂ ਹਮਲੇ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੋਰੀਓ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਹਿੱਸਾ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤਬਾਹੀ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਨਾਲ।ਗੋਰੀਓ ਲਗਭਗ 80 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਜਾਗੀਰ ਰਾਜ ਅਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਰਿਹਾ, ਸ਼ਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ।ਮੰਗੋਲ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਸਮੇਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਟਾਂਦਰੇ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ।1350 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਕੁਝ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰ ਮੁੜ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਏ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਵਿਦਰੋਹ ਕਾਰਨ ਯੂਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੂਵੇਬਲ ਮੈਟਲ ਟਾਈਪ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਗਈ
©HistoryMaps
1234 Jan 1

ਮੂਵੇਬਲ ਮੈਟਲ ਟਾਈਪ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ ਗਈ

Korea
1234 ਵਿੱਚ ਧਾਤੂ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸੈੱਟ ਵਿੱਚ ਛਾਪੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।ਉਹ ਚੋਏ ਯੂਨ-ਉਈ ਦੁਆਰਾ ਸੰਕਲਿਤ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਸੰਗਜੇਓਂਗ ਗੋਜਿਅਮ ਯਮਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਚੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਧਾਤੂ ਚੱਲਣਯੋਗ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਛਾਪੀ ਗਈ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਕਿਤਾਬ ਜਿਕਜੀ ਹੈ, ਜੋ 1377 ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਛਾਪੀ ਗਈ ਸੀ। ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ, ਡੀਸੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਏਸ਼ੀਅਨ ਰੀਡਿੰਗ ਰੂਮ ਇਸ ਧਾਤੂ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਕੋਰੀਅਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਧਾਤੂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਕਾਢ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਵਿਦਵਾਨ ਹੈਨਰੀ-ਜੀਨ ਮਾਰਟਿਨ ਨੇ ਇਸਨੂੰ "ਗੁਟੇਨਬਰਗ ਦੇ ਸਮਾਨ" ਦੱਸਿਆ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੋਰੀਅਨ ਮੂਵਬਲ ਮੈਟਲ ਟਾਈਪ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਕਿਸਮ, ਪੰਚ, ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ, ਮੋਲਡ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਢੰਗ ਲਈ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪੀਅਨ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਸੀ।ਇੱਕ "ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਦੇ ਵਪਾਰੀਕਰਨ 'ਤੇ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਪਾਬੰਦੀ" ਨੇ ਵੀ ਚਲਣਯੋਗ ਕਿਸਮ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਈ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕੀਤਾ।ਸ਼ਾਹੀ ਫਾਉਂਡਰੀ ਦੁਆਰਾ ਸਿਰਫ ਅਧਿਕਾਰਤ ਰਾਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ 1126 ਵਿੱਚ ਗੁਆਚੀਆਂ ਚੀਨੀ ਕਲਾਸਿਕਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਛਾਪਣ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਮਹਿਲ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਗਏ ਸਨ।
ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਗੋਰੀਓ
ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਗੋਰੀਓ ©HistoryMaps
1270 Jan 1 - 1356

ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਗੋਰੀਓ

Korean Peninsula
ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਜੋ ਲਗਭਗ 1270 ਤੋਂ 1356 ਤੱਕ ਚੱਲਿਆ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੰਗੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ।ਇਹ ਯੁੱਗ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮੰਗੋਲ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1231 ਅਤੇ 1259 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਛੇ ਵੱਡੀਆਂ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਇਹਨਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮੰਗੋਲਾਂ ਦੁਆਰਾ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਾਂਗਸੇਂਗ ਪ੍ਰੀਫੈਕਚਰ ਅਤੇ ਡੋਂਗਨਯੋਂਗ ਪ੍ਰੀਫੈਕਚਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੋਰੀਓ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਰਾਜ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇਯੂਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਲਾਜ਼ਮੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਬਣ ਗਿਆ।ਗੋਰੀਓ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਯੁਆਨ ਸਾਮਰਾਜੀ ਕਬੀਲੇ ਦੇ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਸ਼ਾਹੀ ਜਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਲਦਾਰ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਸਨ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਯੁਆਨ ਨੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਖਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।ਇਸ ਪੂਰੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਕੋਰੀਆਈ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ-ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਬੰਧ ਬਣ ਗਏ।ਕੋਰੀਆਈ ਔਰਤਾਂ ਮੰਗੋਲ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਜੰਗੀ ਲੁੱਟ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈਆਂ, ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਕੁਲੀਨਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮੰਗੋਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਰਾਜੇ ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਹੀ ਲੜੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਰੁਤਬਾ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਜਿੱਤੇ ਹੋਏ ਜਾਂ ਗਾਹਕ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ।ਪੂਰਬੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਲਈ ਸ਼ਾਖਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਨੇ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਮੰਗੋਲ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੋਰੀਓ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਰਕਾਰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੀ, ਸ਼ਾਖਾ ਸਕੱਤਰੇਤ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਇਮਤਿਹਾਨਾਂ ਸਮੇਤ ਕੋਰੀਆਈ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂਆਂ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ।ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਗੋਰੀਓ ਦਾ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ।ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਰਾਜਾ ਗੋਂਗਮਿਨ ਨੇ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਯੁਆਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਪਤਨ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਿਆਂ, 1350 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲ ਗੈਰੀਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਗੋਰੀਓ ਨੇ 1392 ਵਿੱਚ ਮੰਗੋਲਾਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧ ਤੋੜ ਲਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ।ਮੰਗੋਲ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਗੋਰੀਓ ਦੀ ਉੱਤਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਮੰਗੋਲ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਿਊਮਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ ਗੋਰੀਓ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੋਰੀਓ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਅਤੇ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਕੋਰੀਆਈ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੇ ਮੰਗੋਲ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜੇ, ਹੇਅਰ ਸਟਾਈਲ, ਪਕਵਾਨ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਯੂਆਨ ਕਾਗਜ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਗੋਰੀਓ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧਿਆ।ਵਪਾਰਕ ਰੂਟ ਗੋਰੀਓ ਨੂੰ ਯੂਆਨ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਖਾਨਬਾਲਿਕ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਲ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਦੇ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
1392 - 1897
ਜੋਸਨ ਕਿੰਗਡਮornament
Play button
1392 Jan 1 - 1897

ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼

Korean Peninsula
ਜੋਸੇਓਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਯੀ ਸੇਓਂਗ-ਗਏ ਦੁਆਰਾ ਜੁਲਾਈ 1392 ਵਿੱਚ, ਗੋਰੀਓ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਤਖਤਾਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ 1897 ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਇਸਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣ ਤੱਕ ਚੱਲੀ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅੱਜ ਦੇ ਕੇਸੋਂਗ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ, ਰਾਜ ਨੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਨੂੰ ਆਧੁਨਿਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। -ਦਿਨ ਸਿਓਲ.ਜੋਸੀਓਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਐਮਨੋਕ (ਯਾਲੂ) ਅਤੇ ਟੂਮੇਨ ਨਦੀਆਂ ਤੱਕ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ, ਜੋਰਚੇਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਕੇ, ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦਾ ਹੈ।ਆਪਣੀਆਂ ਪੰਜ ਸਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਜੋਸਨ ਨੂੰ ਰਾਜ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਵਜੋਂ ਕਨਫਿਊਸ਼ਿਅਨਵਾਦ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਰੀਅਨ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਬੁੱਧ ਧਰਮ ਲਈ ਇੱਕ ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਜ਼ੁਲਮ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।ਅੰਦਰੂਨੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਤਰਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 1590 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ 1627 ਅਤੇ 1636-1637 ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨ ਅਤੇ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜੋਸਨ ਸਾਹਿਤ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਦੁਆਰਾ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸੀ।ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਆਈ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਤੱਕ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਵੰਡ, ਸ਼ਕਤੀ ਸੰਘਰਸ਼, ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਦਬਾਅ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਿਰਾਵਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਉਭਾਰ ਹੋਇਆ।
ਹੰਗਲ
ਰਾਜਾ ਸੇਜੋਂਗ ਮਹਾਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਹੰਗੁਲ। ©HistoryMaps
1443 Jan 1

ਹੰਗਲ

Korean Peninsula
ਹਾਂਗੁਲ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਚੀਨੀ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੂਲ ਧੁਨੀਤਮਿਕ ਲਿਪੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਦੂ, ਹਯਾਂਗਚਲ, ਗੁਗਯੋਲ, ਅਤੇ ਗਾਕਪਿਲ, [59] ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰਤਾ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸੰਖਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਨਪੜ੍ਹ ਹੇਠਲੇ ਵਰਗਾਂ ਲਈ ਸਾਖਰਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਚੀਨੀ ਅੱਖਰਾਂ ਦਾ।ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸੇਜੋਂਗ ਮਹਾਨ ਨੇ 15ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਰੁਤਬੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਾਰੇ ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਖਰਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹੰਗੁਲ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ।ਇਹ ਨਵੀਂ ਲਿਪੀ 1446 ਵਿੱਚ "ਹੁਨਮਿਨਜੀਓਂਜੀਅਮ" (ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਸਹੀ ਆਵਾਜ਼ਾਂ) ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਲਿਪੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਸੀ।[60]ਇਸ ਦੇ ਵਿਹਾਰਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਹੰਗੁਲ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤਕ ਕੁਲੀਨ ਵਰਗ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਜੋ ਕਨਫਿਊਸ਼ੀਅਨ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰੱਖਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਅੱਖਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਲਿਖਤ ਦੇ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ।ਇਹ ਵਿਰੋਧ ਉਹਨਾਂ ਦੌਰਾਂ ਵੱਲ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਰਣਮਾਲਾ ਨੂੰ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ 1504 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਯੋਨਸੰਗੂਨ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਦੁਬਾਰਾ 1506 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਜੁਂਗਜੋਂਗ ਦੁਆਰਾ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮਾਨਕੀਕਰਨ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ, ਹੰਗੁਲ ਨੇ ਇੱਕ ਪੁਨਰ-ਉਥਾਨ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਾਸਾ ਅਤੇ ਸਿਜੋ ਕਵਿਤਾ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਅਨ ਵਰਣਮਾਲਾ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਨਾਲ, ਆਰਥੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਮਾਨਕੀਕਰਨ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ।[61]ਹਾਂਗੁਲ ਦੀ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ 18ਵੀਂ ਅਤੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੱਚ ਆਈਜ਼ੈਕ ਟਿਟਸਿੰਘ ਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ, ਜਿਸਨੇ ਪੱਛਮੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਕਿਤਾਬ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ।ਅਧਿਕਾਰਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਂਗੁਲ ਦਾ ਏਕੀਕਰਨ 1894 ਵਿੱਚ, ਕੋਰੀਆਈ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ, ਸੁਧਾਰ ਲਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਮਿਸ਼ਨਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਕੇ, ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਖਰਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ, 1895 ਤੋਂ ਮੁਢਲੇ ਪਾਠਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਦੋਭਾਸ਼ੀ ਅਖਬਾਰ ਟੋਂਗਨਿਪ ਸਿਨਮੁਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 1896
Play button
1592 May 23 - 1598 Dec 16

ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲੇ

Korean Peninsula
ਇਮਜਿਨ ਯੁੱਧ , 1592 ਤੋਂ 1598 ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ, ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਟੋਯੋਟੋਮੀ ਹਿਦੇਯੋਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਜੋਸਨ ਅਤੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਿਤ ਕੋਰੀਆਈ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ ਅਤੇ ਫਿਰਚੀਨ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣਾ ਸੀ।1592 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿੰਗ ਰੀਨਫੋਰਸਮੈਂਟ [62] ਅਤੇ ਜੋਸੇਓਨ ਨੇਵੀ ਦੁਆਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਪਲਾਈ ਫਲੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, [63] ਜਿਸਨੇ ਉੱਤਰੀ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਜਾਪਾਨੀ ਵਾਪਸੀ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ।ਜੋਸਨ ਸਿਵਲੀਅਨ ਮਿਲੀਸ਼ੀਆ ਦੁਆਰਾ ਗੁਰੀਲਾ ਯੁੱਧ [64] ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੇ 1596 ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖੜੋਤ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆਇਆ, ਜਿਸਦੇ ਬਾਅਦ ਅਸਫਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ ਹੋਈ।1597 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਘਰਸ਼ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੜੋਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੇਤਰੀ ਲਾਭਾਂ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦੀ ਨਕਲ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿੰਗ ਅਤੇ ਜੋਸਨ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਤੱਟਾਂ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਦੋਂ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜਨ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦਸ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਚੱਲਿਆ।[65] ਯੁੱਧ ਇੱਕ ਖੜੋਤ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਕੋਈ ਵੀ ਪੱਖ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ।ਯੁੱਧ 1598 ਵਿੱਚ ਟੋਯੋਟੋਮੀ ਹਿਦੇਯੋਸ਼ੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰੀ ਲਾਭਾਂ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੁਆਰਾ ਜਾਪਾਨੀ ਸਪਲਾਈ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਿਘਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਪੰਜ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਕੌਂਸਲ ਦੁਆਰਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ।ਅੰਤਮ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵਾਰਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਾਲ ਲੱਗ ਗਏ, ਆਖਰਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਮ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲਿਆ।[66] ਜਾਪਾਨੀ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 300,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਦਮੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ 1944 ਵਿੱਚ ਨੌਰਮਾਂਡੀ ਦੇ ਉਤਰਨ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੋਸਨ ਉੱਤੇ ਜਿਨ ਹਮਲਾ
ਦੋ ਜੁਰਚੇਨ ਯੋਧਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘੋੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਕੋਰੀਆਈ ਪੇਂਟਿੰਗ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1627 Jan 1 - Mar 1

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜੋਸਨ ਉੱਤੇ ਜਿਨ ਹਮਲਾ

Korean Peninsula
1627 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ, ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨ ਨੇ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਅਮੀਨ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਜੋਸਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨ ਨੇ ਜੋਸਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਦਾ ਸਬੰਧ ਥੋਪ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜੋਸਨ ਨੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨਾਲ ਜੁੜਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਦਿਖਾਇਆ।ਹਮਲੇ ਦੀ ਪਿੱਠਭੂਮੀ ਵਿੱਚ 1619 ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮਿੰਗ ਨੂੰ ਜੋਸੀਓਨ ਦਾ ਫੌਜੀ ਸਮਰਥਨ, ਅਤੇ ਜੋਸਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ, ਜਿੱਥੇ 1623 ਵਿੱਚ ਇੰਜੋ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜਾ ਗਵਾਂਗਹੇਗੁਨ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1624 ਵਿੱਚ ਯੀ ਗਵਾਲ ਦੀ ਅਸਫਲ ਬਗਾਵਤ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। 'ਪੱਛਮੀ' ਧੜਾ, ਮਿੰਗ ਪੱਖੀ ਅਤੇ ਜੁਰਚੇਨ-ਵਿਰੋਧੀ ਰੁਖ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਇੰਜੋ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਦੇ ਜਿਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਿੰਗ ਜਨਰਲ ਮਾਓ ਵੇਨਲੋਂਗ ਦੀਆਂ ਜੁਰਚੇਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਫੌਜੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋਸਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[67]ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਿਨ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਮੀਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 30,000 ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਫੋਰਸ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਪਰ ਛੇਤੀ ਹੀ ਜੋਸਨ ਡਿਫੈਂਸ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ 1627 ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਪਿਓਂਗਯਾਂਗ ਸਮੇਤ ਕਈ ਮੁੱਖ ਟਿਕਾਣਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਕਿੰਗ ਇੰਜੋ ਨੇ ਸਿਓਲ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।ਬਾਅਦ ਦੀ ਸੰਧੀ ਲਈ ਜੋਸਨ ਨੂੰ ਮਿੰਗ ਯੁੱਗ ਦੇ ਨਾਮ ਨੂੰ ਛੱਡਣ, ਬੰਧਕ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਖੇਤਰੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਨ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਕਦੇਨ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜੋਸਨ ਨੇ ਮਿੰਗ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੰਧੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਾਂਗ ਤਾਈਜੀ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਆਈਆਂ।[68]ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਜਿਨ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋਸਨ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਰਿਆਇਤਾਂ ਕੱਢੀਆਂ।ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅਸਹਿਜ ਰਿਸ਼ਤਾ ਉਦੋਂ ਵਧ ਗਿਆ ਜਦੋਂ 1636 ਵਿਚ ਮੰਚੂਸ ਨੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜੋਸਨ ਦੁਆਰਾ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਹੋਇਆ।ਜਨਰਲ ਯੁਆਨ ਚੋਂਗਹੁਆਨ ਦੇ ਮਹਾਂਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਿੰਗ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਘਟ ਗਈ, ਅਤੇ 1629 ਵਿੱਚ ਮਾਓ ਵੇਨਲੋਂਗ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਲਈ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਹੋਰ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੋ ਗਏ, ਯੂਆਨ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਅਧਿਕਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਫਾਂਸੀ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਇਆ।[69]
Play button
1636 Dec 9 - 1637 Jan 30

ਜੋਸਨ ਦਾ ਕਿੰਗ ਹਮਲਾ

Korean Peninsula
1636 ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੰਚੂ ਹਮਲੇ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਮੋੜ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਮਿੰਗ-ਗੱਠਜੋੜ ਵਾਲੇ ਜੋਸਨ ਕੋਰੀਆ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਟਕਰਾਅ ਹੋਇਆ।ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਗਲਤਫਹਿਮੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਇੰਟਰਪਲੇ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਮੁੱਖ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈਆਂ ਅਤੇ ਘੇਰਾਬੰਦੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮਹਾਨ ਪਹਾੜੀ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘੇਰਾਬੰਦੀ, ਜੋ ਕਿ ਕਿੰਗ ਇੰਜੋ ਦੇ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਜੋਸਨ ਉੱਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮੰਗਾਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼ਾਹੀ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਲੈਣਾ।ਹਮਲੇ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੇ ਜੋਸਨ ਲਈ ਡੂੰਘੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਏ, ਇਸਦੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ।ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਦੀ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਿੰਗ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਨਦੀ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਥਾਪਨਾ ਸੀ।ਇਸ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਭਾਵਨਾ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਅਧੀਨਗੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਅਪਵਾਦ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ।ਹਮਲੇ ਦੇ ਸਦਮੇ ਨੇ ਜੋਸਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਹਯੋਜੋਂਗ ਦੀ ਕਿੰਗ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਉੱਤਰੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਪਰ ਅਣਐਕਜ਼ੀਕਿਊਟਿਡ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਅਤੇ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਕਿੰਗ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਫੈਲ ਗਏ।ਜੋਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਿੰਗ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀ ਬਣਨ ਲਈ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਚੜ੍ਹਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਮਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਪਕੜ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਗਿਆ।ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਦੇ ਸਥਾਈ ਨਤੀਜੇ ਸਨ, ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕਰਨਾ ਜੋ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਕਾਇਮ ਰਹੇਗਾ, ਕੋਰੀਆਈ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਕੋਰਸ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਰਣਨੀਤਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰੇਗਾ।
ਡੋਂਗਕ ਬਗਾਵਤ
ਡੋਂਗਹਾਕ ਬਗਾਵਤ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਡੋਂਗਹਾਕ ਧਰਮ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਗਾਵਤ ਸੀ। ©HistoryMaps
1894 Jan 11 - 1895 Dec 25

ਡੋਂਗਕ ਬਗਾਵਤ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਡੋਂਗਹਾਕ ਕਿਸਾਨ ਇਨਕਲਾਬ, 1892 ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਜੋ ਬਯੋਂਗ-ਗੈਪ ਦੀਆਂ ਦਮਨਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ, 11 ਜਨਵਰੀ, 1894 ਨੂੰ ਫੁੱਟਿਆ ਅਤੇ 25 ਦਸੰਬਰ, 1895 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਡੋਂਗਹਾਕ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਵਿਦਰੋਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਗੋਬੂ-ਗਨ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਨੇਤਾ ਜੀਓਨ ਬੋਂਗ-ਜੁਨ ਅਤੇ ਕਿਮ ਗਾਏ-ਨਾਮ ਦੁਆਰਾ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਝਟਕਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਯੀ ਯੋਂਗ-ਤਾਏ ਦੁਆਰਾ ਵਿਦਰੋਹ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਅਤੇ ਜੀਓਨ ਬੋਂਗ-ਜੁਨ ਦੇ ਅਸਥਾਈ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਬਾਗ਼ੀ ਪੈਕਟੂ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਗਏ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਗੋਬੂ ਉੱਤੇ ਮੁੜ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ, ਹਵਾਂਗਟੋਜੇ ਦੀ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਹਵਾਂਗਰੀਓਂਗ ਨਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਅਤੇ ਜੀਓਂਜੂ ਕਿਲ੍ਹੇ ਉੱਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਮਈ ਵਿੱਚ ਜੀਓਂਜੂ ਦੀ ਸੰਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਸਾਰੀ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਰਹੀ।ਜੋਸਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ, ਵਧਦੀ ਬਗ਼ਾਵਤ ਤੋਂ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕਿੰਗ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਤੋਂ ਮਦਦ ਮੰਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ 2,700 ਕਿੰਗ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।ਇਸ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ, ਟਿਏਨਸਿਨ ਦੀ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਨੂੰ ਅਣਜਾਣ ਜਾਣ ਨਾਲ,ਪਹਿਲੀ ਚੀਨ-ਜਾਪਾਨੀ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।ਇਸ ਟਕਰਾਅ ਨੇ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੇ ਸਵੈ-ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੀਤਾ।ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚਜਾਪਾਨ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਡੋਂਗਹਾਕ ਬਾਗੀਆਂ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ।ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਬਾਗੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਸਮਰੀ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ, ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਗੋਂਗਜੂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ 25,000 ਤੋਂ 200,000 ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਰਸ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ।ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਾ ਜਦੋਂ ਵਿਦਰੋਹੀਆਂ ਨੂੰ ਉਗੇਉਮਚੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਈਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹਾਰ ਹੋਈ।ਇਹਨਾਂ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਅੰਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਾਰਚ 1895 ਵਿੱਚ ਇਸਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਂਸੀ ਦੇ ਕੇ ਫਾਂਸੀ ਦਿੱਤੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਸਾਲ ਦੀ ਬਸੰਤ ਤੱਕ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ।ਡੋਂਗਹਾਕ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਘਰੇਲੂ ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਡੂੰਘੇ ਵਿਰੋਧ ਦੇ ਨਾਲ, ਆਖਰਕਾਰ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਰਾਜਨੀਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ।
1897 - 1910
ਆਧੁਨਿਕ ਇਤਿਹਾਸornament
ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ
ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਗੋਜੋਂਗ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1897 Jan 1 - 1910

ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ, ਅਕਤੂਬਰ 1897 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾ ਗੋਜੋਂਗ ਦੁਆਰਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਜੋਸਨ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ।ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੇ ਗਵਾਂਗਮੂ ਸੁਧਾਰ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਫੌਜੀ, ਆਰਥਿਕਤਾ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀਕਰਨ ਕਰਨਾ ਸੀ।ਇਹ ਸਾਮਰਾਜ ਅਗਸਤ 1910 ਵਿੱਚਜਾਪਾਨ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਤੱਕ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਗਠਨਚੀਨ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਹਾਇਕ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ।ਰੂਸੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤੋਂ ਗੋਜੋਂਗ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨੇ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਗਵਾਂਗਮੂ ਸਾਲ ਦੇ ਨਾਲ 1897 ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸੰਦੇਹਵਾਦ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਘੋਸ਼ਣਾ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ।ਆਪਣੀ ਸੰਖੇਪ ਹੋਂਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ।ਗਵਾਂਗਮੂ ਸੁਧਾਰ, ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਇਹਨਾਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਦੇਣ ਲਈ ਮਾਮੂਲੀ ਟੈਕਸਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ, ਸਾਮਰਾਜੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਦੌਲਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਇਆ।1897 ਤੱਕ ਰੂਸੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਫੌਜ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗੀਕਰਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਟੈਕਸਾਂ ਲਈ ਮਾਲਕੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤਕ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ।1904 ਵਿੱਚ, ਵਧਦੇ ਜਾਪਾਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ।ਹਾਲਾਂਕਿ, 1905 ਦੇ ਟਾਫਟ-ਕਟਸੁਰਾ ਮੈਮੋਰੰਡਮ ਨੇ ਕੋਰੀਆ ਉੱਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਨੇ ਪੋਰਟਸਮਾਊਥ ਦੀ 1905 ਦੀ ਸੰਧੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਰੂਸ-ਜਾਪਾਨੀ ਯੁੱਧ ਦਾ ਅੰਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ।ਸਮਰਾਟ ਗੋਜੋਂਗ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਗੁਪਤ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੀਆਂ ਬੇਚੈਨ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਜਾਪਾਨੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ 1907 ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਤਿਆਗ ਹੋਇਆ [। 70]ਸਮਰਾਟ ਸੁਨਜੋਂਗ ਦੀ ਚੜ੍ਹਾਈ ਨੇ 1907 ਦੀ ਸੰਧੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਜਾਪਾਨ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਪਕੜ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਧ ਗਈ।ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆਈ ਫੌਜੀ ਬਲਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਸਤਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਭੰਗ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਧਰਮੀ ਫੌਜਾਂ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਖਰਕਾਰ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਬਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।1908 ਤੱਕ, ਕੋਰੀਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਜਾਪਾਨੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕੋਰੀਆਈ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 1910 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ।ਇਹਨਾਂ ਸਿਆਸੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੋਰੀਆਈ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।1900 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੀਡੀਪੀ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਚੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਕੋਰੀਆਈ ਉੱਦਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਅੱਜ ਤੱਕ ਜਿਉਂਦੇ ਹਨ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਾਪਾਨੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਆਮਦ ਅਤੇ ਇੱਕ ਘੱਟ ਵਿਕਸਤ ਬੈਂਕਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੁਆਰਾ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ।ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਸਮਰਾਟ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[71]
ਕੋਰੀਆ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ
ਜਾਪਾਨੀ ਮਰੀਨ ਯੂਨਯੋ ਤੋਂ ਯੇਂਗਜੋਂਗ ਟਾਪੂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਗੰਘਵਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1910 Jan 1 - 1945

ਕੋਰੀਆ ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, 1910 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ-ਕੋਰੀਆ ਅਨੇਕਸ਼ਨ ਸੰਧੀ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦਾ ਭਾਰੀ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ।ਜਾਪਾਨ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸੰਧੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੀ, ਪਰ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਇਸਦੀ ਵੈਧਤਾ ਨੂੰ ਵਿਵਾਦਿਤ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਇਹ ਕੋਰੀਆਈ ਸਮਰਾਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[72] ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਧਰਮੀ ਫੌਜ ਦੇ ਗਠਨ ਦੁਆਰਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।ਜਾਪਾਨ ਦੁਆਰਾ ਕੋਰੀਆਈ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਅਤੇ ਬਸਤੀ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।[73]ਜਨਵਰੀ 1919 ਵਿੱਚ ਸਮਰਾਟ ਗੋਜੋਂਗ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ 1 ਮਾਰਚ ਦੀ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ, ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ।ਵੁਡਰੋ ਵਿਲਸਨ ਦੇ ਸਵੈ-ਨਿਰਣੇ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੇਰਿਤ, ਅੰਦਾਜ਼ਨ 2 ਮਿਲੀਅਨ ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਜਾਪਾਨੀ ਰਿਕਾਰਡ ਘੱਟ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਦਬਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲਗਭਗ 7,000 ਕੋਰੀਆਈ ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।[74] ਇਸ ਵਿਦਰੋਹ ਨੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਆਰਜ਼ੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗਠਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿੱਚ 1919 ਤੋਂ 1948 ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਜਾਇਜ਼ ਸਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ [। 75]ਜਾਪਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਅਧੀਨ ਵਿਦਿਅਕ ਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਸ਼ਾ ਦੁਆਰਾ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਜਾਪਾਨੀ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਅਨ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਮੂਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਈਆਂ।1945 ਤੱਕ, ਇਹਨਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਸਾਖਰਤਾ ਦਰ 22% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਸੀ।[76] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜਾਪਾਨੀ ਨੀਤੀਆਂ ਨੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਏਕੀਕਰਣ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਜਾਪਾਨੀ ਨਾਮ ਅਤੇ ਕੋਰੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਦੀ ਮਨਾਹੀ।ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਕਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲੁੱਟ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, 75,311 ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਜਪਾਨ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[77]ਕੋਰੀਅਨ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ (KLA) ਕੋਰੀਆਈ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗ਼ੁਲਾਮ ਕੋਰੀਅਨ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।ਉਹ ਚੀਨ-ਕੋਰੀਆਈ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਪਾਨੀ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਗੁਰੀਲਾ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ।KLA ਨੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕੋਰੀਅਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ ਜੋ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਰੈਵੋਲਿਊਸ਼ਨਰੀ ਆਰਮੀ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋਰ ਵਿਰੋਧ ਸੈਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।1945 ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਹਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਲਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।ਜਾਪਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਾਇਆ ਸੀ ਪਰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਕਤੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ, ਨੂੰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਇਸਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਕਿੱਤੇ ਤੋਂ ਮੁੜ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਤਬਦੀਲੀ ਲਈ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕੋਰੀਆਈ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।[78]
ਕੋਰੀਆਈ ਜੰਗ
ਯੂਐਸ 1ਲੀ ਮਰੀਨ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਲਮ ਚੋਸਿਨ ਰਿਜ਼ਰਵਾਇਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਬ੍ਰੇਕਆਊਟ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨੀ ਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1950 Jun 25 - 1953 Jul 27

ਕੋਰੀਆਈ ਜੰਗ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ , ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੰਘਰਸ਼, 25 ਜੂਨ 1950 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਮਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।15 ਅਗਸਤ 1945 ਨੂੰਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 38ਵੇਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਫੌਜਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਕੇ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਪੈਦਾ ਹੋਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆ 'ਤੇ ਇਸ ਦਾ 35 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।1948 ਤੱਕ, ਇਹ ਵੰਡ ਦੋ ਵਿਰੋਧੀ ਰਾਜਾਂ - ਕਿਮ ਇਲ ਸੁੰਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਸਿੰਗਮੈਨ ਰੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਛਾ ਗਈ।ਦੋਵਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਸਰਹੱਦ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਪ੍ਰਾਇਦੀਪ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭੂਸੱਤਾ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ।[79]38ਵੇਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਦੇ ਨਾਲ ਝੜਪਾਂ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਗਾਵਤ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਹਮਲੇ ਲਈ ਪੜਾਅ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੇ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ, ਯੂਐਸਐਸਆਰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਘਾਟ, ਜੋ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ 21 ਦੇਸ਼ਾਂ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਰਸ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।ਇਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯਤਨ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਪਹਿਲੀ ਵੱਡੀ ਫੌਜੀ ਕਾਰਵਾਈ ਹੈ।[80]ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਤਰੱਕੀ ਨੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆਈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਘੇਰੇ, ਪੂਸਾਨ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ।ਸਤੰਬਰ 1950 ਵਿੱਚ ਇੰਚੀਓਨ ਵਿਖੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਦਲੇਰਾਨਾ ਜਵਾਬੀ ਹਮਲੇ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਮੋੜਦੇ ਹੋਏ ਲਹਿਰ ਨੂੰ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੰਗ ਦਾ ਰੰਗ ਉਦੋਂ ਬਦਲ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਅਕਤੂਬਰ 1950 ਵਿੱਚ ਚੀਨੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੇ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਕੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀਆਂ ਫ਼ੌਜਾਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ।ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 38ਵੇਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ 'ਤੇ ਅਸਲ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਫਰੰਟ ਲਾਈਨਾਂ ਸਥਿਰ ਹੋ ਗਈਆਂ।[81]ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਮੋਰਚਾ ਆਖਰਕਾਰ ਅਸਲ ਵੰਡਣ ਵਾਲੀ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਖੜੋਤ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ।27 ਜੁਲਾਈ 1953 ਨੂੰ, ਕੋਰੀਆਈ ਆਰਮਿਸਟਿਸ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੋ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਨ ਲਈ DMZ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੰਧੀ ਕਦੇ ਵੀ ਸਮਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ।2018 ਤੱਕ, ਦੋਵਾਂ ਕੋਰੀਆ ਨੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯੁੱਧ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ ਹੈ।[82]ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਟਕਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਵਿਅਤਨਾਮ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੱਤਿਆਚਾਰ, ਅਤੇ ਕੋਰੀਆ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤਬਾਹੀ ਹੋਈ ਸੀ।ਲਗਭਗ 3 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਅਤੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਨੇ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।ਯੁੱਧ ਨੇ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆਈਆਂ ਦੀ ਉਡਾਣ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਯੁੱਧ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਸੰਕਟ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ।[83]
ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਵੰਡ
ਮੂਨ ਅਤੇ ਕਿਮ ਹੱਦਬੰਦੀ ਰੇਖਾ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1953 Jan 1 - 2022

ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਵੰਡ

Korean Peninsula
ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਦੋ ਵੱਖਰੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਜਦੋਂ 15 ਅਗਸਤ 1945 ਨੂੰਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸਮਰਪਣ ਨੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਮਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟਰੱਸਟੀਸ਼ਿਪ ਦੇ ਅਧੀਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ।38ਵੇਂ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਦੀ ਵੰਡ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਟਰੱਸਟੀਸ਼ਿਪ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਇੱਕ ਅਸਥਾਈ ਉਪਾਅ ਵਜੋਂ ਇਰਾਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਨੇ ਇੱਕ ਟਰੱਸਟੀਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮਝੌਤੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਕੋਰੀਆ ਨੂੰ ਅੜਿੱਕੇ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।1948 ਤੱਕ, ਵੱਖਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ: 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆ ਗਣਰਾਜ ਅਤੇ 9 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪੀਪਲਜ਼ ਰਿਪਬਲਿਕ ਆਫ਼ ਕੋਰੀਆ, ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਤੇ ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ।ਦੋ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ 25 ਜੂਨ 1950 ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਦੇ ਦੱਖਣ ਉੱਤੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਆਈ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ ਜੋ 1953 ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸੰਘਰਸ਼ ਇੱਕ ਖੜੋਤ ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੋਰੀਆਈ ਗੈਰ-ਮਿਲਟਰੀ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ। DMZ), ਜੋ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਵੰਡ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।2018 ਦੇ ਅੰਤਰ-ਕੋਰੀਆਈ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੁਲ੍ਹਾ-ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਪੁਨਰ-ਏਕੀਕਰਨ ਵੱਲ ਯਤਨ ਰੁਕ-ਰੁਕ ਕੇ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਹਨ।27 ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਨੂੰ, ਦੋਵਾਂ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਮੁੜ ਏਕੀਕਰਨ ਵੱਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਪੈਨਮੁਨਜੋਮ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ।ਪ੍ਰਗਤੀ ਵਿੱਚ ਗਾਰਡ ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਬਫਰ ਜ਼ੋਨ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।12 ਦਸੰਬਰ 2018 ਨੂੰ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਦਮ ਵਿੱਚ, ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਵਜੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੈਨਿਕ ਸੀਮਾਬੰਦੀ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ।[84]

Appendices



APPENDIX 1

THE HISTORY OF KOREAN BBQ


Play button




APPENDIX 2

The Origins of Kimchi and Soju with Michael D. Shin


Play button




APPENDIX 3

HANBOK, Traditional Korean Clothes


Play button




APPENDIX 4

Science in Hanok (The Korean traditional house)


Play button

Characters



Geunchogo of Baekje

Geunchogo of Baekje

13th King of Baekje

Dae Gwang-hyeon

Dae Gwang-hyeon

Last Crown Prince of Balhae

Choe Museon

Choe Museon

Goryeo Military Commander

Gang Gam-chan

Gang Gam-chan

Goryeo Military Commander

Muyeol of Silla

Muyeol of Silla

Unifier of the Korea's Three Kingdoms

Jeongjo of Joseon

Jeongjo of Joseon

22nd monarch of the Joseon dynasty

Empress Myeongseong

Empress Myeongseong

Empress of Korea

Hyeokgeose of Silla

Hyeokgeose of Silla

Founder of Silla

Gwanggaeto the Great

Gwanggaeto the Great

Nineteenth Monarch of Goguryeo

Taejong of Joseon

Taejong of Joseon

Third Ruler of the Joseon Dynasty

Kim Jong-un

Kim Jong-un

Supreme Leader of North Korea

Yeon Gaesomun

Yeon Gaesomun

Goguryeo Dictator

Seon of Balhae

Seon of Balhae

10th King of Balhae

Syngman Rhee

Syngman Rhee

First President of South Korea

Taejodae of Goguryeo

Taejodae of Goguryeo

Sixth Monarch of Goguryeo

Taejo of Goryeo

Taejo of Goryeo

Founder of the Goryeo Dynasty

Gojong of Korea

Gojong of Korea

First Emperor of Korea

Go of Balhae

Go of Balhae

Founder of Balhae

Gongmin of Goryeo

Gongmin of Goryeo

31st Ruler of Goryeo

Kim Jong-il

Kim Jong-il

Supreme Leader of North Korea

Yi Sun-sin

Yi Sun-sin

Korean Admiral

Kim Il-sung

Kim Il-sung

Founder of North Korea

Jizi

Jizi

Semi-legendary Chinese Sage

Choe Je-u

Choe Je-u

Founder of Donghak

Yeongjo of Joseon

Yeongjo of Joseon

21st monarch of the Joseon Dynasty

Gyeongsun of Silla

Gyeongsun of Silla

Final Ruler of Silla

Park Chung-hee

Park Chung-hee

Dictator of South Korea

Onjo of Baekje

Onjo of Baekje

Founder of Baekje

Mun of Balhae

Mun of Balhae

Third Ruler of Balhae

Taejo of Joseon

Taejo of Joseon

Founder of Joseon Dynasty

Sejong the Great

Sejong the Great

Fourth Ruler of the Joseon Dynasty

Empress Gi

Empress Gi

Empress of Toghon Temür

Gim Yu-sin

Gim Yu-sin

Korean Military General

Jang Bogo

Jang Bogo

Sillan Maritime Figure

Footnotes



  1. Eckert, Carter J.; Lee, Ki-Baik (1990). Korea, old and new: a history. Korea Institute Series. Published for the Korea Institute, Harvard University by Ilchokak. ISBN 978-0-9627713-0-9, p. 2.
  2. Eckert & Lee 1990, p. 9.
  3. 金両基監修『韓国の歴史』河出書房新社 2002, p.2.
  4. Sin, Hyong-sik (2005). A Brief History of Korea. The Spirit of Korean Cultural Roots. Vol. 1 (2nd ed.). Seoul: Ewha Womans University Press. ISBN 978-89-7300-619-9, p. 19.
  5. Pratt, Keith (2007). Everlasting Flower: A History of Korea. Reaktion Books. p. 320. ISBN 978-1-86189-335-2, p. 63-64.
  6. Seth, Michael J. (2011). A History of Korea: From Antiquity to the Present. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7425-6715-3. OCLC 644646716, p. 112.
  7. Kim Jongseo, Jeong Inji, et al. "Goryeosa (The History of Goryeo)", 1451, Article for July 934, 17th year in the Reign of Taejo.
  8. Bale, Martin T. 2001. Archaeology of Early Agriculture in Korea: An Update on Recent Developments. Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association 21(5):77-84. Choe, C.P. and Martin T. Bale 2002. Current Perspectives on Settlement, Subsistence, and Cultivation in Prehistoric Korea. Arctic Anthropology 39(1-2):95-121. Crawford, Gary W. and Gyoung-Ah Lee 2003. Agricultural Origins in the Korean Peninsula. Antiquity 77(295):87-95. Lee, June-Jeong 2001. From Shellfish Gathering to Agriculture in Prehistoric Korea: The Chulmun to Mumun Transition. PhD dissertation, University of Wisconsin-Madison, Madison. Proquest, Ann Arbor. Lee, June-Jeong 2006. From Fisher-Hunter to Farmer: Changing Socioeconomy during the Chulmun Period in Southeastern Korea, In Beyond "Affluent Foragers": The Development of Fisher-Hunter Societies in Temperate Regions, eds. by Grier, Kim, and Uchiyama, Oxbow Books, Oxford.
  9. Lee 2001, 2006.
  10. Choe and Bale 2002.
  11. Im, Hyo-jae 2000. Hanguk Sinseokgi Munhwa [Neolithic Culture in Korea]. Jibmundang, Seoul.
  12. Lee 2001.
  13. Choe and Bale 2002, p.110.
  14. Crawford and Lee 2003, p. 89.
  15. Lee 2001, p.323.
  16. Ahn, Jae-ho (2000). "Hanguk Nonggyeongsahoe-eui Seongnib (The Formation of Agricultural Society in Korea)". Hanguk Kogo-Hakbo (in Korean). 43: 41–66.
  17. Lee, June-Jeong (2001). From Shellfish Gathering to Agriculture in Prehistoric Korea: The Chulmun to Mumun Transition. Madison: University of Wisconsin-Madison Press.
  18. Bale, Martin T. (2001). "Archaeology of Early Agriculture in Korea: An Update on Recent Developments". Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association. 21 (5): 77–84.
  19. Rhee, S. N.; Choi, M. L. (1992). "Emergence of Complex Society in Prehistoric Korea". Journal of World Prehistory. 6: 51–95. doi:10.1007/BF00997585. S2CID 145722584.
  20. Janhunen, Juha (2010). "Reconstructing the Language Map of Prehistorical Northeast Asia". Studia Orientalia (108): 281–304. ... there are strong indications that the neighbouring Baekje state (in the southwest) was predominantly Japonic-speaking until it was linguistically Koreanized."
  21. Kim, Djun Kil (2014). The History of Korea, 2nd Edition. ABC-CLIO. p. 8. ISBN 9781610695824.
  22. "Timeline of Art and History, Korea, 1000 BC – 1 AD". Metropolitan Museum of Art.
  23. Lee Injae, Owen Miller, Park Jinhoon, Yi Hyun-Hae, 〈Korean History in Maps〉, 2014, pp.18-20.
  24. Records of the Three Kingdomsof the Biographies of the Wuhuan, Xianbei, and Dongyi.
  25. Records of the Three Kingdoms,Han dynasty(韓),"有三種 一曰馬韓 二曰辰韓 三曰弁韓 辰韓者古之辰國也".
  26. Book of the Later Han,Han(韓),"韓有三種 一曰馬韓 二曰辰韓 三曰弁辰 … 凡七十八國 … 皆古之辰國也".
  27. Escher, Julia (2021). "Müller Shing / Thomas O. Höllmann / Sonja Filip: Early Medieval North China: Archaeological and Textual Evidence". Asiatische Studien - Études Asiatiques. 74 (3): 743–752. doi:10.1515/asia-2021-0004. S2CID 233235889.
  28. Pak, Yangjin (1999). "Contested ethnicities and ancient homelands in northeast Chinese archaeology: the case of Koguryo and Puyo archaeology". Antiquity. 73 (281): 613–618. doi:10.1017/S0003598X00065182. S2CID 161205510.
  29. Byington, Mark E. (2016), The Ancient State of Puyŏ in Northeast Asia: Archaeology and Historical Memory, Cambridge (Massachusetts) and London: Harvard University Asia Center, ISBN 978-0-674-73719-8, pp. 20–30.
  30. "夫餘本屬玄菟", Dongyi, Fuyu chapter of the Book of the Later Han.
  31. Lee, Hee Seong (2020). "Renaming of the State of King Seong in Baekjae and His Political Intention". 한국고대사탐구학회. 34: 413–466.
  32. 임기환 (1998). 매구루 (買溝婁 [Maeguru]. 한국민족문화대백과사전 [Encyclopedia of Korean Culture] (in Korean). Academy of Korean Studies.
  33. Byeon, Tae-seop (변태섭) (1999). 韓國史通論 (Hanguksa tongnon) [Outline of Korean history] (4th ed.). Seoul: Samyeongsa. ISBN 978-89-445-9101-3., p. 49.
  34. Lee Injae, Owen Miller, Park Jinhoon, Yi Hyun-Hae, 2014, Korean History in Maps, Cambridge University Press, pp. 44–49, 52–60.
  35. "한국사데이터베이스 비교보기 > 風俗·刑政·衣服은 대략 高[句]麗·百濟와 같다". Db.history.go.kr.
  36. Hong, Wontack (2005). "The Puyeo-Koguryeo Ye-maek the Sushen-Yilou Tungus, and the Xianbei Yan" (PDF). East Asian History: A Korean Perspective. 1 (12): 1–7.
  37. Susan Pares, Jim Hoare (2008). Korea: The Past and the Present (2 vols): Selected Papers From the British Association for Korean Studies Baks Papers Series, 1991–2005. Global Oriental. pp. 363–381. ISBN 9789004217829.
  38. Chosun Education (2016). '[ 기획 ] 역사로 살펴본 한반도 인구 추이'.
  39. '사단법인 신라문화진흥원 – 신라의 역사와 문화'. Archived from the original on 2008-03-21.
  40. '사로국(斯盧國) ─ The State of Saro'.
  41. 김운회 (2005-08-30). 김운회의 '대쥬신을 찾아서' 금관의 나라, 신라. 프레시안. 
  42. "성골 [聖骨]". Empas Encyclopedia. Archived from the original on 2008-06-20.
  43. "The Bone Ranks and Hwabaek". Archived from the original on 2017-06-19.
  44. "구서당 (九誓幢)". e.g. Encyclopedia of Korean Culture.
  45. "Cultural ties put Iran, S Korea closer than ever for cooperation". Tehran Times. 2016-05-05.
  46. (2001). Kaya. In The Penguin Archaeology Guide, edited by Paul Bahn, pp. 228–229. Penguin, London.
  47. Barnes, Gina L. (2001). Introducing Kaya History and Archaeology. In State Formation in Korea: Historical and Archaeological Perspectives, pp. 179–200. Curzon, London, p. 180-182.
  48. 백승옥. 2004, "安羅高堂會議'의 성격과 安羅國의 위상", 지역과 역사, vol.0, no.14 pp.7-39.
  49. Farris, William (1996). "Ancient Japan's Korean Connection". Korean Studies. 20: 6-7. doi:10.1353/ks.1996.0015. S2CID 162644598.
  50. Barnes, Gina (2001). Introducing Kaya History and Archaeology. In State Formation in Korea: Historical and Archaeological Perspectives. London: Curzon. p. 179-200.
  51. Lee Injae, Owen Miller, Park Jinhoon, Yi Hyun-Hae, 2014, Korean History in Maps, Cambridge University Press, pp. 44-49, 52-60.
  52. "Malananta bring Buddhism to Baekje" in Samguk Yusa III, Ha & Mintz translation, pp. 178-179.
  53. Woodhead, Linda; Partridge, Christopher; Kawanami, Hiroko; Cantwell, Cathy (2016). Religion in the Modern World- Traditions and Transformations (3rd ed.). London and New York: Routledge. pp. 96–97. ISBN 978-0-415-85881-6.
  54. Adapted from: Lee, Ki-baik. A New History of Korea (Translated by Edward W. Wagner with Edward J. Shultz), (Cambridge, MA:Harvard University Press, 1984), p. 51. ISBN 0-674-61576-X
  55. "國人謂始祖赫居世至眞德二十八王 謂之聖骨 自武烈至末王 謂之眞骨". 三國史記. 654. Retrieved 2019-06-14.
  56. Shin, Michael D., ed. (2014). Korean History in Maps: From Prehistory to the Twenty-first Century. Cambridge University Press. p. 29. ISBN 978-1-107-09846-6. The Goguryeo-Tang War | 645–668.
  57. Seth, Michael J. (2010). A history of Korea: From antiquity to the present. Lanham: Rowman & Littlefield. ISBN 9780742567177, p. 44.
  58. Lee, Kenneth B. (1997). Korea and East Asia: The story of a phoenix. Westport: Praeger. ISBN 9780275958237, p. 17.
  59. "Different Names for Hangeul". National Institute of Korean Language. 2008. Retrieved 3 December 2017.
  60. Hannas, W[illia]m C. (1997). Asia's Orthographic Dilemma. University of Hawaiʻi Press. ISBN 978-0-8248-1892-0, p. 57.
  61. Pratt, Rutt, Hoare, 1999. Korea: A Historical and Cultural Dictionary. Routledge.
  62. "明史/卷238 – 維基文庫,自由的圖書館". zh.wikisource.org.
  63. Ford, Shawn. "The Failure of the 16th Century Japanese Invasions of Korea" 1997.
  64. Lewis, James (December 5, 2014). The East Asian War, 1592–1598: International Relations, Violence and Memory. Routledge. pp. 160–161. ISBN 978-1317662747.
  65. "Seonjo Sillok, 31년 10월 12일 7번, 1598". Records of the Joseon Dynasty.
  66. Turnbull, Stephen; Samurai Invasions of Korea 1592–1598, pp. 5–7.
  67. Swope, Kenneth (2014), The Military Collapse of China's Ming Dynasty, Routledge, p. 23.
  68. Swope 2014, p. 65.
  69. Swope 2014, p. 65-66.
  70. Hulbert, Homer B. (1904). The Korea Review, p. 77.
  71. Chu, Zin-oh. "독립협회와 대한제국의 경제정책 비 연구" (PDF).
  72. Kawasaki, Yutaka (July 1996). "Was the 1910 Annexation Treaty Between Korea and Japan Concluded Legally?". Murdoch University Journal of Law. 3 (2).
  73. Kim, C. I. Eugene (1962). "Japanese Rule in Korea (1905–1910): A Case Study". Proceedings of the American Philosophical Society. 106 (1): 53–59. ISSN 0003-049X. JSTOR 985211.
  74. Park, Eun-sik (1972). 朝鮮独立運動の血史 1 (The Bloody History of the Korean Independence Movement). Tōyō Bunko. p. 169.
  75. Lee, Ki-baik (1984). A New History of Korea. Cambridge, MA: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-61576-2, pp. 340–344.
  76. The New Korea”, Alleyne Ireland 1926 E.P. Dutton & Company pp.198–199.
  77. Kay Itoi; B. J. Lee (2007-10-17). "Korea: A Tussle over Treasures — Who rightfully owns Korean artifacts looted by Japan?". Newsweek.
  78. Morgan E. Clippinger, “Problems of the Modernization of Korea: the Development of Modernized Elites Under Japanese Occupation” ‘’Asiatic Research Bulletin’’ (1963) 6#6 pp 1–11.
  79. Millett, Allan. "Korean War". britannica.com.
  80. United Nations Security Council Resolution 83.
  81. Devine, Robert A.; Breen, T.H.; Frederickson, George M.; Williams, R. Hal; Gross, Adriela J.; Brands, H.W. (2007). America Past and Present. Vol. II: Since 1865 (8th ed.). Pearson Longman. pp. 819–21. ISBN 978-0321446619.
  82. He, Kai; Feng, Huiyun (2013). Prospect Theory and Foreign Policy Analysis in the Asia Pacific: Rational Leaders and Risky Behavior. Routledge. p. 50. ISBN 978-1135131197.
  83. Fisher, Max (3 August 2015). "Americans have forgotten what we did to North Korea". Vox.
  84. "Troops cross North-South Korea Demilitarized Zone in peace for 1st time ever". Cbsnews.com. 12 December 2018.

References



  • Association of Korean History Teachers (2005a). Korea through the Ages, Vol. 1 Ancient. Seoul: Academy of Korean Studies. ISBN 978-89-7105-545-8.
  • Association of Korean History Teachers (2005b). Korea through the Ages, Vol. 2 Modern. Seoul: Academy of Korean Studies. ISBN 978-89-7105-546-5.
  • Buzo, Adrian (2002). The Making of Modern Korea. Routledge.
  • Cumings, Bruce (2005). Korea's Place in the Sun: A Modern History (2nd ed.). W W Norton.
  • Eckert, Carter J.; Lee, Ki-Baik (1990). Korea, old and new: a history. Korea Institute Series. Published for the Korea Institute, Harvard University by Ilchokak. ISBN 978-0-9627713-0-9.
  • Grayson, James Huntley (1989). Korea: a religious history.
  • Hoare, James; Pares, Susan (1988). Korea: an introduction. New York: Routledge. ISBN 978-0-7103-0299-1.
  • Hwang, Kyung-moon (2010). A History of Korea, An Episodic Narrative. Palgrave Macmillan. p. 328. ISBN 978-0-230-36453-0.
  • Kim, Djun Kil (2005). The History of Korea. Greenwood Press. ISBN 978-0-313-03853-2. Retrieved 20 October 2016. Via Internet Archive
  • Kim, Djun Kil (2014). The History of Korea (2nd ed.). ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-582-4. OCLC 890146633. Retrieved 21 July 2016.
  • Kim, Jinwung (2012). A History of Korea: From "Land of the Morning Calm" to States in Conflict. Indiana University Press. ISBN 978-0-253-00078-1. Retrieved 15 July 2016.
  • Korea National University of Education. Atlas of Korean History (2008)
  • Lee, Kenneth B. (1997). Korea and East Asia: The Story of a Phoenix. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-95823-7. Retrieved 28 July 2016.
  • Lee, Ki-baik (1984). A New History of Korea. Cambridge, MA: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-61576-2.
  • Lee, Hyun-hee; Park, Sung-soo; Yoon, Nae-hyun (2005). New History of Korea. Paju: Jimoondang. ISBN 978-89-88095-85-0.
  • Li, Narangoa; Cribb, Robert (2016). Historical Atlas of Northeast Asia, 1590-2010: Korea, Manchuria, Mongolia, Eastern Siberia. ISBN 978-0-231-16070-4.
  • Nahm, Andrew C. (2005). A Panorama of 5000 Years: Korean History (2nd revised ed.). Seoul: Hollym International Corporation. ISBN 978-0-930878-68-9.
  • Nahm, Andrew C.; Hoare, James (2004). Historical dictionary of the Republic of Korea. Lanham: Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-4949-5.
  • Nelson, Sarah M. (1993). The archaeology of Korea. Cambridge, UK: Cambridge University Press. p. 1013. ISBN 978-0-521-40783-0.
  • Park, Eugene Y. (2022). Korea: A History. Stanford: Stanford University Press. p. 432. ISBN 978-1-503-62984-4.
  • Peterson, Mark; Margulies, Phillip (2009). A Brief History of Korea. Infobase Publishing. p. 328. ISBN 978-1-4381-2738-5.
  • Pratt, Keith (2007). Everlasting Flower: A History of Korea. Reaktion Books. p. 320. ISBN 978-1-86189-335-2.
  • Robinson, Michael Edson (2007). Korea's twentieth-century odyssey. Honolulu: U of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-3174-5.
  • Seth, Michael J. (2006). A Concise History of Korea: From the Neolithic Period Through the Nineteenth Century. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7425-4005-7. Retrieved 21 July 2016.
  • Seth, Michael J. (2010). A History of Korea: From Antiquity to the Present. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. p. 520. ISBN 978-0-7425-6716-0.
  • Seth, Michael J. (2011). A History of Korea: From Antiquity to the Present. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7425-6715-3. OCLC 644646716.
  • Sin, Hyong-sik (2005). A Brief History of Korea. The Spirit of Korean Cultural Roots. Vol. 1 (2nd ed.). Seoul: Ewha Womans University Press. ISBN 978-89-7300-619-9.