پس از مرگ غیرمنتظره کالویان در اکتبر 1207، بوریل با بیوه خود، شاهزاده خانم کومان، ازدواج کرد و تاج و تخت را به دست گرفت.پسر عموی او، ایوان آسن، از بلغارستان فرار کرد و بوریل را قادر ساخت تا موقعیت خود را تقویت کند.سایر خویشاوندان او، استرز و الکسیوس اسلاو، از به رسمیت شناختن او به عنوان پادشاه قانونی امتناع کردند.استرز با حمایت استفان نمانجیچ صربستان زمین بین رودخانه های استروما و واردار را در اختیار گرفت.الکسیوس اسلاو با کمک هنری، امپراتور لاتین قسطنطنیه، حکومت خود را در کوه های رودوپ تضمین کرد.بوریل در اولین سال های سلطنت خود، لشکرکشی های ناموفقی را علیه امپراتوری لاتین و پادشاهی تسالونیکی آغاز کرد.او در اوایل سال 1211 مجمع کلیسای بلغارستان را تشکیل داد. در این مجمع، اسقف ها بوگومیل ها را به دلیل بدعت گذاری محکوم کردند.پس از وقوع قیام علیه او در ویدین بین سال‌های 1211 و 1214، او از اندرو دوم مجارستان کمک گرفت، که برای سرکوب شورش نیروهای کمکی فرستاد.او در اواخر 1213 یا اوایل 1214 با امپراتوری لاتین صلح کرد. بوریل در ازای کمک به سرکوب شورش بزرگ در سال 1211 مجبور شد بلگراد و برانیچوو را به مجارستان واگذار کند.لشکرکشی به صربستان در سال 1214 نیز با شکست به پایان رسید.