Революцияи рус

аломатҳо

маълумотномаҳо


Play button

1917 - 1923

Революцияи рус



Инқилоби Русия як давраи инқилоби сиёсӣ ва иҷтимоӣ буд, ки дар собиқ империяи Русия ба амал омад, ки дар давраи Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ оғоз ёфт.Дар ин давра Россия монархияи худро барҳам дод ва пас аз ду инқилоби пайдарпай ва ҷанги хунини шаҳрвандӣ шакли сотсиалистии ҳукуматро қабул кард.Инқилоби Русияро инчунин метавон ҳамчун пешгузаштаи дигар инқилобҳои аврупоӣ, ки дар давоми Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ ё баъд аз Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ ба амал омад, ба монанди Инқилоби Олмон дар соли 1918 баррасӣ кард.Вазъияти ноустувор дар Россия бо Революциям Октябрь, ки шуриши мусаллахи большевикии коргарон ва солдатхо дар Петроград буд, Хукумати Муваккатиро бомуваффакият сарнагун карда, тамоми хокимияти онро ба дасти большевикон дод, ба авҷи худ расид.Дар зери фишори хучуми харбии немис большевикон ба зудй пойтахти миллиро ба Москва кучонданд.Большевикон, ки то ин дам дар дохили Советхо базаи мустахками дастгирй пайдо карда буданд ва хамчун партияи олии хуку-мат хукумати худ — РСФСР-ро барпо карданд.РСФСР ба процесси аз нав ташкил кардани империям собик ба аввалин дар чахон давлати социалистй, барои дар микьёси миллй ва байналхалкй амалй гардондани демократияи советй шуруъ намуд.Ваъдаи онҳо дар бораи қатъ кардани иштироки Русия дар Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ вақте иҷро шуд, ки сарварони болшевикон дар моҳи марти соли 1918 шартномаи Брест-Литовскро бо Олмон имзо карданд. Болшевикон барои таъмини минбаъдаи давлати нав Чека, полиси махфиро таъсис доданд, ки он ҳамчун полиси махфӣ фаъолият мекард. хадамоти амнияти инқилобӣ барои нест кардан, қатл кардан ё ҷазо додани онҳое, ки "душманони халқ" ҳисобида мешаванд, дар маъракаҳое, ки терроризми сурх номида мешаванд, ба таври огоҳона аз инқилоби Фаронса намунаи ибрат гирифтаанд.Бо вуҷуди он ки болшевикон дар шаҳрҳо пуштибонии зиёд доштанд, онҳо душманони ҳам хориҷӣ ва ҳам дохилии зиёде доштанд, ки ҳукумати онҳоро эътироф накарданд.Дар натиҷа, Русия ҷанги хунини шаҳрвандӣ гирифт, ки дар он "сурхҳо" (болшевикҳо) ба муқобили душманони режими болшевикӣ, ки дастаҷамъона Артиши Сафед ном дошт, зад.Армияи Сафед аз инҳо иборат буд: ҳаракатҳои истиқлолият, монархистҳо, либералҳо ва ҳизбҳои сотсиалистии зиддиболшевикӣ.Дар посух Леон Троцкий фармон дод, ки милисаҳои коргарони ба болшевикон вафодор ба муттаҳидшавӣ шурӯъ кунанд ва Артиши Сурхро ташкил кунанд.Дар баробари пеш рафтани чанг РСФСР дар республикахои навбуньёд, ки аз империям Россия чудо шуда буданд, ба барпо намудани Хокимияти Советй шуруъ намуд.РСФСР дар аввал саъю кушиши худро ба чумхурихои ба тозаги сохибистиклол — Арманистон , Озарбойчон, Белоруссия, Гурчистон ва Украина равона кард.Ҳамбастагии замони ҷанг ва интервенцияи қудратҳои хориҷӣ РСФСР-ро водор сохт, ки ба муттаҳид кардани ин миллатҳо дар зери як байрақ шурӯъ кунад ва Иттиҳоди Ҷумҳуриҳои Шӯравии Сотсиалистиро (СССР) таъсис диҳад.Таърихшиносон умуман охири давраи инқилобиро дар соли 1923, вақте ки ҷанги шаҳрвандии Русия бо шикасти Артиши Сафед ва ҳама гурӯҳҳои рақиби сотсиалистӣ анҷом ёфт, мешуморанд.Партияи галабаовари большевикон аз нав дар сафн Партияи Коммунистии Иттифоки Советй барпо гардид ва дар давоми зиёда аз шаш дахсола дар сари хокимият мемонад.
HistoryMaps Shop

Мағозаро зиёрат кунед

1850 Jan 1

Пролог

Russia
Сабабҳои иҷтимоии инқилоби Русияро метавон аз зулми чандинасраи табақаҳои поёнӣ аз ҷониби режими подшоҳӣ ва нокомиҳои Николай дар Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ пайдо кард.Дар ҳоле ки деҳқонони аграрии деҳот дар соли 1861 аз крепостной озод карда шуда буданд, онҳо то ҳол аз додани пардохтҳои фидя ба давлат норозӣ буданд ва тендери коммуналии замини коркардаашонро талаб мекарданд.Мушкилот бо нокомии ислоҳоти замини Сергей Витте дар ибтидои асри 20 боз ҳам мураккабтар шуд.Афзоиши бетартибиҳои деҳқонон ва баъзан шӯришҳои воқеӣ ба амал омада, ҳадафи моликияти онҳо ба замини коркардаашон.Русия асосан аз деҳқонони камбизоат ва нобаробарии назарраси моликияти замин иборат буд, ки 1,5% аҳолӣ 25% заминро доранд.Индустрикунонии босуръати Россия инчунин боиси серодами шахрхо ва шароити бади коргарони саноати шахр (чунон ки дар боло зикр гардид) гардид.Дар байни солҳои 1890 ва 1910, аҳолии пойтахт, Санкт-Петербург, аз 1,033,600 то 1,905,600 нафар афзоиш ёфт ва дар Маскав низ чунин афзоиш мушоҳида карда шуд.Ин «пролетариат»-и навро ба вучуд овард, ки вай аз сабаби дар шахрхо серодам буданаш нисбат ба дехконон дар вактхои пештара бештар эътироз ва корпартой мекарданд.Дар як пурсиши соли 1904 маълум шуд, ки дар як хона дар Санкт-Петербург ба ҳисоби миёна 16 нафар, дар як ҳуҷра шаш нафар зиндагӣ мекунанд.Оби равон хам набуд ва тудахои партовхои одамон ба саломатии коргарон тахдид мекарданд.Шароити бад вазъиятро боз ҳам бадтар мегардонд, шумораи корпартоиҳо ва ҳодисаҳои бетартибиҳои оммавӣ дар солҳои пеш аз Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ хеле зиёд мешуд. Аз сабаби дер саноатикунонӣ, коргарони Русия хеле мутамарказ буданд.То соли 1914 40 фоизи коргарони рус дар кор-хонахое, ки 1000 нафар зиёд буданд (32 фоиз дар соли 1901) кор мекарданд.42% дар 100-1000 корхонаи коргарӣ, 18% дар 1-100 корхонаи коргарӣ кор мекарданд (дар ИМА, 1914, рақамҳо мутаносибан 18, 47 ва 35 буд).
▲
●
Афзоиши мухолифат
Николас II ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1890 Jan 1

Афзоиши мухолифат

Russia
Бисьёр табакахои мамлакат барои норозигй аз мутлакияти мавчуда асос доштанд.Николас II ҳокими амиқи консервативӣ буд ва низоми қатъии авторитариро нигоҳ дошт.Интизор мерафт, ки шахсон ва умуман ҷомеа худдорӣ, садоқат ба ҷомеа, эҳтиром ба зинанизоми иҷтимоӣ ва ҳисси масъулият дар назди кишварро нишон диҳанд.Эътиқоди динӣ кӯмак кард, ки ҳамаи ин ақидаҳоро ҳамчун манбаи тасаллӣ ва итминон дар шароити душвор ва ҳамчун воситаи қудрати сиёсӣ тавассути рӯҳониён ба ҳам пайваст кунад.Эҳтимол, Николас II беш аз ҳама шоҳигарии муосир, сарнавишти худ ва ояндаи сулолаи худро ба мафҳуми ҳукмрон ҳамчун падари муқаддас ва бегуноҳ ба халқи худ вобаста кардааст.Сарфи назар аз зулми доимй, майлу хохиши мардум ба иштироки демократй дар кабули карорхои хукумат сахт буд.Аз давраи равшанфикрӣ рӯшанфикрони рус идеалҳои равшанфикрӣ, аз қабили шаъну шарафи шахсият ва дурустии намояндагии демократиро тарғиб мекарданд.Ин идеалҳо аз ҳама бештар аз ҷониби либералҳои Русия ҷонибдорӣ мешуданд, гарчанде популистҳо, марксистҳо ва анархистон низ изҳор доштанд, ки ислоҳоти демократиро дастгирӣ мекунанд.Ҳаракати афзояндаи оппозитсионӣ ба муқобили монархияи Романовҳо хеле пеш аз нооромиҳои Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ оғоз карда буд.
▲
●
Владимир Ильич Ульянов
Аъзоёни лига.Хоста (аз чап ба рост): Александр Мальченко, П Запорожец, Анатолий Ванеев;Нишаста (аз чап ба рост): В Старков, Глеб Кржижановский, Владимир Ленин, Юлиус Мартов;1897. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1897 Feb 1

Владимир Ильич Ульянов

Siberia, Novaya Ulitsa, Shushe
Дар охири соли 1893 Владимир Ильич Ульянов, ки бо номи Владимир Ленин маъруф аст , ба Санкт-Петербург кучида рафт.Дар он чо ёрдамчии адвокат шуда кор карда, дар ячейкаи революцио-нии марксистй, ки худро пас аз Партияи марксистии социал-демократии Германия социал-демократхо меномид, ба вазифаи калон расид.Вай марксизмро дар дохили харакати социалистй ба таври оммавй тарафдорй карда, дар марказхои саноатии Россия барпо намудани ячейкахои революциониро ташвик намуд.Дар охири соли 1894 вай ба кружоки коргарони марксистй рохбарй мекард ва бодиккат пайрахояшро мепушонд, зеро медонист, ки чосусони полиция кушиш мекарданд ба харакат дохил шаванд.Ленин умедвор буд, ки робитаи байни социал-демократхои худ ва «Озодкунии мехнат», гурухи эмигрантхои марксистии рус, ки дар Швейцария вокеъ аст, мустахкам карда шавад;ба мамлакат омада, бо аъзоёни гурух Плеханов ва Павел Аксельрод вохурд.Вай ба Париж рафт, то бо домоди Маркс Пол Лафарг вохӯрад ва дар бораи Коммунаи Париж дар соли 1871 , ки онро намунаи аввалини ҳукумати пролетарӣ медонист, рафт.Вай бо анбори нашрияҳои ғайриқонунии инқилобӣ ба Русия баргашта, ба шаҳрҳои гуногун сафар карда, ба коргарони корпартофта адабиёт паҳн мекард.Ҳангоми ширкат дар таҳияи варақаи хабарии «Рабочи дело» (Кавси коргарӣ), ӯ дар байни 40 фаъоле буд, ки дар Санкт-Петербург боздошт ва ба фитна муттаҳам шуданд.Дар феврали соли 1897 Ленин бе суд ба муддати се сол дар Сибири Шаркй бадарга карда шуд.Уро барои хукумат факат тахдиди ночиз хисоб карда, ба кулбаи дехконони Шушенское, райони Минусин бадарга карда, дар он чо тахти назорати полиция нигох дошта мешуданд;бо вучуди ин вай муяссар шуд, ки бо дигар революционерхо, ки бисьёрии онхо ба наздаш омада буданд, мукотиба кунад ва ичозат дод, ки ба сайрхо дар дарьёи Енисей оббозй кунад ва мургобй ва найгирй кунад.Ленин пас аз бадарга шуданаш дар аввали соли 1900 дар Псков маскан гирифт. Дар он чо ба чамъ кардани маблаг барои газетаи «Искра» (Шора), органи нави партияи марксистии Россия, ки холо худро Партияи социал-демократии коргарии Россия (РСДРП) меноманд, шуруъ намуд.Дар мохи июли соли 1900 Ленин аз Россия ба Европаи Гарбй рафт;дар Швейцария бо дигар марксистони рус вохурда, дар конференцияи Корсиер розй шуданд, ки газетаро аз Мюнхен, ки Ленин дар мохи сентябрь ба он чо кучида буд, ба рох монанд.Маҷаллаи «Искра» бо саҳмияҳои марксистони барҷастаи аврупоӣ ба Русия интиқол ёфт ва дар тӯли 50 сол муваффақтарин нашрияи пинҳонии кишвар гардид.
▲
●
Ҷанги Русияву Ҷопон
Пас аз чанги Мукден акибнишинии аскарони рус ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1904 Feb 8 - 1905 Sep 5

Ҷанги Русияву Ҷопон

Yellow Sea, China
Империяи Русияро рақиб дида,Ҷопон пешниҳод кард, ки бартарияти Русияро дар Манчурия эътироф кунад, ба ивази эътирофиИмперияи Корея ҳамчун дар доираи таъсири Ҷопон аст.Русия рад кард ва талаб кард, ки байни Русия ва Ҷопон дар Корея, дар шимоли параллели 39-ум як минтақаи буферии бетараф таъсис дода шавад.Ҳукумати императории Ҷопон инро ҳамчун монеъ шудан ба нақшаҳои густариши онҳо ба қитъаи Осиё медонист ва ба ҷанг рафтанро интихоб кард.Пас аз он ки гуфтушунидҳо дар соли 1904 шикаст хӯрданд, 9 феврали соли 1904 флоти императории Ҷопон дар ҳамлаи ногаҳонӣ ба флоти шарқии Русия дар Порт-Артури Чин амалиёти ҷангиро оғоз кард.Ҳарчанд Русия ба як қатор мағлубиятҳо дучор шуд, император Николас II ҳамоно итминон дошт, ки Русия дар сурати идомаи мубориза бурдан ғолиб омада метавонад;ӯ интихоб кард, ки дар ҷанг иштирок кунад ва мунтазири натиҷаҳои ҷангҳои муҳими баҳрӣ бошад.Вақте ки умеди пирӯзӣ аз байн рафт, ӯ ҷангро барои ҳифзи шаъну шарафи Русия идома дода, аз "сулҳи таҳқиромез" пешгирӣ кард.Русия омодагии Ҷопонро барои ризоият ба созиши оташбас нодида гирифт ва идеяи пешниҳоди баҳс ба Додгоҳи Доимии ҳакамии Гаагаро рад кард.Ҷанг дар ниҳоят бо Шартномаи Портсмут (5 сентябри 1905), ки бо миёнаравии президенти ИМА Теодор Рузвелт анҷом ёфт.Галабаи комили аскарони Япония мушохидони байналхалкиро ба хайрат андохт ва таносуби куввахоро хам дар Осиёи Шаркй ва хам дар Европа тагьир дод, ки дар натича Япония хамчун давлати бузург баромад карда, обрую нуфузи империяи Россия дар Европа паст шуд.Ба талафот ва талафоти зиёди Русия бо сабабе, ки боиси шикасти таҳқиромез гардид, ба бетартибиҳои рӯзафзуни дохилӣ, ки дар инқилоби соли 1905 дар Русия анҷом ёфт, мусоидат намуда, ба обрӯи мутлакияти Русия зарбаи ҷиддӣ расонд.
▲
●
Play button
1905 Jan 22

Якшанбеи хунин

St Petersburg, Russia
Якшанбеи хунин як силсила рӯйдодҳои рӯзи якшанбеи 22 январи соли 1905 дар Санкт-Петербурги Русия буд, ки тазоҳуркунандагони бесилоҳ таҳти сарварии падар Георгий Гапон ҳангоми раҳпаймоӣ ба сӯи Қасри зимистона барои пешниҳоди муроҷиат ба Николаи II подшоҳи Русия.Якшанбеи хунин барои мутлакияти подшохй, ки дар Россиян императорй хукмрон буд, окибатхои вазнин овард: вокеахои Петербург хашму газаби ахли чамъият ва як катор корпартоихои оммавиро ба амал оварданд, ки онхо зуд ба марказхои саноатии империяи Россия пахн шуданд.Куштори рӯзи якшанбеи хунинро оғози марҳилаи фаъоли инқилоби соли 1905 медонанд.
▲
●
Play button
1905 Jan 22 - 1907 Jun 16

1905 Революцияи Россия

Russia
Инқилоби соли 1905 дар Русия, ки бо номи Инқилоби якуми Русия низ маъруф аст, 22 январи соли 1905 ба вуқӯъ пайваст ва мавҷи нооромиҳои оммавии сиёсӣ ва иҷтимоӣ буд, ки дар минтақаҳои васеи империяи Русия паҳн шуд.Бетартибихои оммавй ба мукобили подшох, дворянхо ва синфи хукмрон нигаронда шуда буд.Ба он корпартоии коргарон, бетартибихои дехконон ва шуришхои харбй дохил мешуданд.Инқилоби соли 1905, пеш аз ҳама, таҳқири байналмиллалӣ дар натиҷаи шикасти Русия дар ҷанги Русияву Ҷопон , ки дар ҳамон сол анҷом ёфт, ба вуҷуд омад.Даъватхо ба революция дар натичаи рузафзуни дарки сохахои гуногуни чамъият зарурияти ислохот пурзур гардиданд.Сиёсатмадорон ба монанди Сергей Витте ба қисман индустрикунонии Русия муваффақ шуданд, аммо натавонистанд Русияро аз ҷиҳати иҷтимоӣ ислоҳ ва навсозӣ кунанд.Даъватҳо ба радикализм дар инқилоби соли 1905 вуҷуд доштанд, аммо бисёре аз инқилобчиёне, ки дар мавқеи роҳбарӣ буданд, ё дар бадарға ва ё дар зиндон буданд, вақте ки он рух дод.Вокеахои соли 1905 мавкеи ногувореро, ки подшох дар он чой дошт, нишон дод.Дар натича дар Россиян подшохй ислохоти кофй нагузаштанд, ки ин ба сиёсати радикалии дар империяи Россия ба вучуд омада таъсири бевосита расонд.Ҳарчанд радикалҳо ҳанӯз дар ақаллияти аҳолӣ буданд, суръати онҳо афзоиш ёфт.Владимир Ленин, ки худи революционер буд, баъдтар мегуфт, ки Революцияи соли 1905 «Репетицияи бузурги либос» буд, ки бе он «галабаи Революцияи Октябрь дар соли 1917 имконнопазир мебуд».
▲
●
Манифести Октябрь
Намоиши 17 октябри соли 1905 Илья Репин (Осорхонаи Русия. Санкт-Петербург) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1905 Oct 30

Манифести Октябрь

Russia
Дар посух ба фишори ҷамъиятӣ подшоҳ Николайи II баъзе ислоҳоти конститутсионӣ (яъне Манифести Октябр) ба амал овард.Манифести Октябр ҳуҷҷатест, ки ҳамчун пешгузаштаи Конститутсияи якуми империяи Русия хизмат мекард, ки соли оянда дар соли 1906 қабул карда шуд. Манифест аз ҷониби шоҳ Николайи II таҳти таъсири Сергей Витте 30 октябри соли 1905 ҳамчун ҷавоб нашр карда шуд. Николас ба ин ақидаҳо сахт муқобилат кард, аммо баъд аз интихоби аввалини худ ба сарварии диктатураи ҳарбӣ таслим шуд, Герцог Николас, таҳдид кард, ки агар подшоҳ пешниҳоди Виттро қабул накунад, худро ба сари худ тир мепарад.Николас бо дили нохоҳам розӣ шуд ва он чизеро, ки бо номи Манифести Октябр маъруф буд, нашр кард, ки дар он ҳуқуқҳои асосии шаҳрвандӣ ва парлумони интихобшуда бо номи Дума ваъда дода шудааст, ки бидуни тасдиқи он дар Русия дар оянда ҳеҷ гуна қонун қабул карда намешавад.Витте аз руи ёддоштхои худ подшохро мачбур накардааст, ки ба Манифести Октябрь, ки дар хамаи калисохо эълон карда шуда буд, имзо кунад.Бо вуҷуди иштироки мардум дар Дума, парлумон қодир набуд, ки қонунҳои мустақилро қабул кунад ва аксар вақт бо Николас мухолифат мекард.Қудрати он маҳдуд буд ва Николас қудрати ҳукмронро нигоҳ дошт.Илова бар ин, ӯ метавонист Думаро пароканда кунад, ки вай аксар вақт ин корро мекард.
▲
●
Распутин
Григорий Распутин ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1905 Nov 1

Распутин

Peterhof, Razvodnaya Ulitsa, S
Распутин бори аввал бо подшох 1 ноябри соли 1905 дар касри Петергоф вохурда буд.Подшох ин вокеаро дар рузномаи худ кайд карда, менависад, ки у ва Александра «бо одами худованд — Григорий аз губернияи Тобольск шинос шудаанд».Распутин баъди вохурии аввалинашон чанде нагузашта ба Покровское баргашт ва то июли соли 1906 ба Петербург барнагашт. Распутин баъди баргаштанаш ба Николас телеграмма фиристода, хохиш кард, ки ба подшох симои Симеони Верхотурьеро тухфа кунад.Вай бо Николас ва Александра 18 июл ва боз дар моҳи октябр, вақте ки бори аввал бо фарзандони онҳо вохӯрд, вохӯрд.Дар баъзе лаҳзаҳо, оилаи шоҳона боварӣ ҳосил карданд, ки Распутин дорои қудрати мӯъҷизавии шифо додани Алексей аст, аммо муаррихон дар бораи он ихтилоф доранд: ба гуфтаи Орландо Фигес, Распутин бори аввал ба подшоҳ ва подшоҳ ҳамчун табибе, ки дар моҳи ноябри соли 1905 метавонад ба писарашон кӯмак кунад, муаррифӣ карда шуд. , дар ҳоле ки Ҷозеф Фюрман тахмин кардааст, ки маҳз дар моҳи октябри соли 1906 аз Распутин бори аввал хоҳиш карда шуд, ки барои саломатии Алексей дуо кунад.Эътиқоди оилаи императорӣ ба қудрати шифобахши Распутин ба ӯ дар додгоҳ мақом ва қудрати назаррас овард.Распутин вазифаи худро пурра истифода бурда, аз мухлисон ришва ва неъматҳои шаҳвонӣ мегирифт ва барои васеъ кардани таъсири худ боғайратона кор мекард.Распутин дере нагузашта шахсияти бахсталаб гардид;уро душманонаш ба бидъати динй ва тачовуз ба номус айбдор мекарданд, ба он гумон мебурданд, ки ба подшох таъсири ношоистаи сиёсй мерасонад ва хатто овозахо пахн карда буд, ки бо подшох ишк дошта бошад.
▲
●
Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ оғоз меёбад
Асирон ва силоҳҳои рус дар Танненберг асир гирифта шуданд ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1914 Aug 1

Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ оғоз меёбад

Central Europe
Сар задани Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ дар моҳи августи соли 1914 дар аввал барои хомӯш кардани эътирозҳои маъмули иҷтимоӣ ва сиёсӣ хидмат кард, ки амалиёти ҷангиро бар зидди як душмани умумии берунӣ равона кард, аммо ин ягонагии ватандӯстона дер давом накард.Вақте ки ҷанг бенатиҷа давом мекард, хастагии ҷанг тадриҷан хисороти худро гирифт.Аввалин чанги калони Россия фалокат буд;дар ҷанги Танненберги соли 1914, беш аз 30 000 сарбози рус кушта ё захмӣ ва 90 000 асир гирифта шуданд, дар ҳоле ки Олмон ҳамагӣ 12 000 нафарро талаф дод.Дар тирамоҳи соли 1915, Николас фармондеҳии мустақими артишро ба ӯҳда гирифт ва шахсан театри асосии ҷанги Русияро назорат мекард ва зани шӯҳратпараст, вале нотавон Александраро ба ҳукумат гузошт.Гузоришҳо дар бораи фасод ва нотавонӣ дар ҳукумати императорӣ пайдо шуданд ва таъсири афзояндаи Григорий Распутин дар оилаи император ба таври васеъ норозигӣ карданд.Дар соли 1915, вақте ки Олмон диққати ҳамлаи худро ба Фронти Шарқӣ гузаронд, вазъ бадтар шуд.Артиши барҷастаи Олмон - беҳтар роҳбарӣ, беҳтар омӯзонидашуда ва беҳтар таъмин - бар зидди нерӯҳои камтаҷҳизонидашудаи Русия хеле муассир буд, ки русҳоро аз Галисия ва инчунин Полшаи Русия дар давоми маъракаи ҳамлаи Горличе-Тарнов берун кард.Дар охири мохи октябри соли 1916 Россия аз 1.600.000 то 1.800.000 солдатро талаф дод, ба таври илова 2.000.000 асири харби ва 1.000.000 нафар бедарак гашт, ки хамаи онхо кариб 5.000.000 нафарро ташкил медоданд.Ин талафоти ҳайратангез дар шӯришҳо ва шӯришҳое, ки сар шуда буданд, нақши муайян бозиданд.Дар соли 1916 дар бораи бародарй бо душман хабархо пахн шуданд.Сарбозон гурусна мемонданд, пойафзол, лавозимоти ҷангӣ ва ҳатто силоҳ намерасиданд.Норозигии шадид рӯҳияи рӯҳиро паст кард, ки онро як қатор шикастҳои ҳарбӣ боз ҳам хароб кард.Армия зуд аз милтиқ ва лавозимоти ҷангӣ (инчунин либос ва хӯрокворӣ) намерасид ва дар нимаи соли 1915 мардон бе силоҳ ба фронт фиристода мешуданд.Умед буд, ки онҳо тавонистанд бо аслиҳае, ки аз сарбозони ҳалокшуда аз ҳарду ҷониб дар майдонҳои ҷанг гирифта шудаанд, муҷаҳҳаз шаванд.Сарбозон худро гаронбаҳо ҳис намекарданд, балки худро гӯё сарфшаванда ҳис мекарданд.Чанг на танхо чанговаронро хароб кард.Дар охири соли 1915, аломатҳои гуногун вуҷуд доштанд, ки иқтисодиёт дар зери шиддати афзояндаи талаботи замони ҷанг вайрон мешуд.Мушкилоти асосӣ нарасидани ғизо ва болоравии нархҳо буд.Таваррум даромадро бо суръати бениҳоят зуд коҳиш дод ва норасоӣ барои шахс нигоҳдории худро душвор сохт.Шароит барои харидани хӯрок ва аз ҷиҳати ҷисмонӣ ба даст овардани он торафт душвортар мешуд.Подшоҳ Николас барои ҳамаи ин бӯҳронҳо айбдор карда шуд ва чӣ гуна дастгирии каме аз ӯ боқӣ монда буд, хароб шудан гирифт.Вақте ки норозигӣ афзоиш ёфт, Думаи давлатӣ дар моҳи ноябри соли 1916 ба Николас огоҳӣ дод ва гуфт, ки агар шакли конститутсионии ҳукумат ҷорӣ карда нашавад, ногузир дар кишвар офати даҳшатбор хоҳад буд.
▲
●
Распутин кушта шуд
Ҷасади Распутин дар рӯи замин бо захми тир дар пешонии ӯ намоён аст. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1916 Dec 30

Распутин кушта шуд

Moika Palace, Ulitsa Dekabrist
Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ, барҳам хӯрдани феодализм ва дахолати бюрократияи давлатӣ ҳама ба таназзули босуръати иқтисодии Русия мусоидат карданд.Аксарият айбро ба гардани Искандария ва Распутин бор карданд.Яке аз аъзои ошкорои Дума, сиёсатмадори ростгаро Владимир Пуришкевич дар ноябри соли 1916 гуфта буд, ки вазирони подшох «ба марионетка, марионеткахо табдил дода шудаанд, ки риштахои онхоро Распутин ва императрица Александра Фёдоровна — нобигаи бадкирдори Русия ва Тсарина... ки дар тахти Русия немис боқӣ монда, барои кишвар ва мардуми он бегона боқӣ мондааст."Як гурӯҳи ашрофон таҳти сарварии княз Феликс Юсупов, князи бузург Дмитрий Павлович ва сиёсатмадори ростгард Владимир Пуришкевич тасмим гирифтанд, ки таъсири Распутин бар подшоҳӣ ба империя таҳдид мекунад ва онҳо нақшаи куштани ӯро таҳия карданд.30 декабри соли 1916 Распутинро субҳи барвақт дар хонаи Феликс Юсупов куштанд.Вай бар асари се захми тир ба ҳалокат расидааст, ки яке аз онҳо тири аз масофаи наздик ба пешонии ӯ буд.Беш аз ин дар бораи марги ӯ каме итминон дорад ва шароити марги ӯ мавзӯъи тахминҳои зиёд буд.Ба гуфтаи муаррих Дуглас Смит, "воқеан дар хонаи Юсупов, ки 17 декабр рух дод, ҳеҷ гоҳ маълум нахоҳад шуд".
▲
●
1917
февралornament
Рӯзи байналхалқии занон
Намоиши занон барои нон ва сулх, Петроград, Россия ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Mar 8 10:00

Рӯзи байналхалқии занон

St Petersburg, Russia
8 марти соли 1917 дар Петроград занони бофандагй намоишеро cap карданд, ки нихоят тамоми шахрро фаро гирифт ва талаб карданд, ки «Нон ва сулх» — бас кардани чанги якуми чахон, нарасидани озукаворй ва хукмронии царизм.Ин ибтидои Революцияи февраль гардид, ки дар баробари Революцияи Октябрь революцияи дуйуми Россияро ташкил дод.Пешвои инқилоб Леон Троцкий навишта буд, "8-уми март Рӯзи байналмилалии занон буд ва вохӯриву иқдомот пешбинӣ шуда буд. Аммо мо тасаввур намекардем, ки ин "Рӯзи занон" инқилобро ифтитоҳ мекунад. Амалҳои инқилобӣ пешбинӣ шуда буданд, вале бе санаи. Аммо субҳ. сарфи назар аз фармонхои баръакс, коргарони бофандагй кори худро дар як катор фабрикахо гузошта, вакилонро фиристоданд, то ки аз корпартой дастгирй кунанд... ки ин боиси корпартоии оммавй гардид... хама ба кучахо баромаданд».Пас аз ҳафт рӯз подшоҳ Николайи II аз тахт даст кашид ва ҳукумати муваққатӣ ба занон ҳуқуқи овоздиҳӣ дод.
▲
●
Play button
1917 Mar 8 10:01 - Mar 16

Революциям февраль

St Petersburg, Russia
Ҳодисаҳои асосии инқилоби февралӣ дар Петроград ва наздикии Санкт-Петербурги ҳозира ба вуқӯъ пайвастанд, ки дар он ҷо норозигии тӯлонӣ аз ҳукумати монархия дар рӯзи 8 март ба эътирозҳои оммавӣ бар зидди меъёри ғизо ба вуҷуд омад. Пас аз се рӯз подшоҳ Николаси II аз тахт даст кашид ва Романов ба поён расид. ҳукмронии сулола ва империяи Русия .Ҳукумати муваққатии Русия таҳти роҳбарии княз Георгий Львов Шӯрои вазирони Русияро иваз кард.Фаъолияти революционй такрибан хашт руз давом кард, ки дар он намоишхои оммавй ва задухурдхои мусаллахи шадид бо полиция ва жандармхо — охирин куввахои вафодори подшохии Россия буд.Дар маҷмӯъ, дар ҷараёни эътирозҳои феврали соли 1917 зиёда аз 1300 нафар кушта шуданд.Хукумати Мувак-катй ба таври амик маъкул набуд ва мачбур шуд, ки бо Совети Петроград хокимияти дугонаро таксим кунад.Пас аз рӯзҳои июл, ки дар он ҳукумат садҳо эътирозгарро куштанд, Александр Керенский сардори ҳукумат шуд.Вай натавонист мушкилоти фаврии Русияро, аз ҷумла норасоии ғизо ва бекории оммавиро ҳал кунад, зеро ӯ кӯшиш мекард, ки Русияро дар ҷанги беш аз пеш номатлуб нигоҳ дорад.
▲
●
Ленин аз бадарга бармегардад
Ленин ба Петроград меояд ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Apr 1

Ленин аз бадарга бармегардад

St Petersburg, Russia
Пас аз истеъфои подшоҳ Николайи II, Думаи давлатӣ назорати ин кишварро ба дасти худ гирифт, ҳукумати муваққатии Русияро таъсис дод ва империяро ба Ҷумҳурии нави Русия табдил дод.Вақте ки Ленин аз пойгоҳи худ дар Швейтсария аз ин хабар фаҳмид, бо дигар мухолифон ҷашн гирифт.Вай тасмим гирифт, ки ба Русия баргардад, то масъулияти болшевиконро ба ӯҳда гирад, аммо дарёфт, ки аксари гузаргоҳҳо ба ин кишвар бинобар муноқишаи идомадошта баста шудаанд.Вай бо дигар мухолифон нақшае ташкил кард, то дар бораи убури онҳо аз Олмон, ки он вақт Русия бо онҳо ҷанг буд, гуфтушунид кунад.Бо дарназардошти он, ки ин мухолифон метавонанд барои душманони русашон мушкилот эҷод кунанд, ҳукумати Олмон розӣ шуд, ки ба 32 шаҳрванди Русия иҷозат дод, ки тавассути қатора аз қаламрави худ, аз ҷумла Ленин ва зани ӯ сафар кунанд.Бо сабабҳои сиёсӣ, Ленин ва немисҳо розӣ шуданд, ки ба як достони пӯшида риоя кунанд, ки Ленин бо вагони мӯҳрдор аз қаламрави Олмон гузаштааст, аммо дар асл ин сафар воқеан бо қатори мӯҳрдор набуд, зеро ба мусофирон иҷозат дода шуд, ки аз он фуруд оянд, масалан: шабро дар Франкфурт гузаронед Гурух бо поезд аз Цюрих ба Сассниц сафар карда, бо паром ба Треллеборги Швеция рафт ва аз он чо ба гузаргохи сархадии Хапаранда—Торнио ва баъд ба Хельсинки пеш аз он ки ба поезди охирин ба Петроград никоб кашид.Ленин дар мохи апрель ба вокзали Финляндияи Петроград омада, дар назди тарафдорони большевикон нутк эрод намуда, хукумати муваккатиро махкум намуда, боз ба революциям пролетарии тамоми китъаи Европа даъват кард.Дар давоми рузхои минбаъда вай дар мачлисхои большевикон баромад карда, онхоеро, ки бо меньшевикон ошти шудан мехоханд, танкид мекард ва «Тезисхои апрели»-и худро, ки накшахои худро дар бораи большевикон, ки дар сафар аз Швейцария навишта буд, фош мекард.
▲
●
Рузхои июль
Петроград (Санкт-Петербург), 4 июли соли 1917 14:00.Намоиши кӯчаҳо дар хиёбони Невский пас аз он ки нерӯҳои ҳукумати муваққатӣ аз пулемётҳо оташ кушоданд. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Apr 16 - Apr 20

Рузхои июль

St Petersburg, Russia
Рӯзҳои июл давраи нооромиҳо дар Петрогради Русия, аз 16 то 20 июли соли 1917 буд. Он бо намоишҳои стихиявии мусаллаҳонаи солдату матросҳо ва коргарони саноатӣ, ки ба муқобили ҳукумати муваққати Русия баромад мекарданд, хос буд.Намоишхо назар ба намоишхое, ки дар давраи революциям феврали моххои пеш аз ин барпо шуда буданд, хашму газабтар ва зуровартар буданд.Хукумати Муваккатй большевиконро барои зуроварии рузхои июль айбдор кард ва дар натичаи саркуб кардани партияи большевикон партия пароканда карда шуд, бисьёр рохбарон ба хабс гирифта шуданд.Владимир Ленин ба Финландия гурехт, Леон Троцкий дар байни онхое буд.Натичаи рузхои июль дар давраи пеш аз Революциям Октябрь муваккатан паст шудани афзоиши кувва ва нуфузи большевикон буд.
▲
●
Корнилов
Генерали рус Лавр Корниловро офицеронаш пешвоз гирифтанд, 1 июли соли 1917 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Aug 27 - Aug 30

Корнилов

St Petersburg, Russia
Моҷарои Корнилов ё интиқоди Корнилов як кӯшиши табаддулоти низомӣ аз ҷониби фармондеҳи артиши Русия генерал Лавр Корнилов аз 27 то 30 августи соли 1917 алайҳи ҳукумати муваққати Русия таҳти сарварии Александр Керенский ва Совети депутатхои солдатхо ва коргарони Петроград.Бузургтарин манфиатовар аз қазияи Корниловҳо ҳизби болшевикон буд, ки пас аз кӯшиши табаддулот аз пуштибонӣ ва қувват эҳё шуд.Керенский большевиконеро, ки чанд мох пеш дар рузхои июль ба хабс гирифта шуда буданд, озод кард, вакте ки Владимир Ленин ба музди немисхо айбдор карда шуда буд ва баъдан ба Финландия фирор кард.Муроҷиати Керенский ба Шӯрои Петроград барои дастгирӣ боиси аз нав мусаллах шудани Ташкилоти ҳарбии болшевикон ва озод шудани маҳбусони сиёсии болшевикҳо, аз ҷумла Леон Троцкий гардид.Ҳарчанд ин силоҳҳо барои мубориза бо аскарони пешқадами Корнилов дар моҳи август лозим набуданд, онҳо дар дасти болшевикон нигоҳ дошта мешуданд ва дар Революцияи бомуваффақияти мусаллаҳонаи худ истифода мешуданд.Дастгирии болшевикӣ дар байни ҷомеаи Русия низ пас аз қазияи Корнилов афзоиш ёфт, ки ин натиҷаи норозигӣ аз бархӯрди ҳукумати муваққатӣ аз кӯшиши ба даст овардани қудрат аз ҷониби Корнилов буд.Пас аз Инқилоби Октябр, Ленин ва болшевикон қудрат ва ҳукумати муваққатиро, ки Корнилов як қисми он буд, ба даст оварданд.Қисмҳои ҳукумати муваққатӣ дар ҷанги шаҳрвандии Русия , ки дар посух ба ғасби ҳокимият аз ҷониби Ленин ба вуқӯъ пайваст, қувваи ҳалкунанда буданд.
▲
●
Ленин бармегардад
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Oct 20

Ленин бармегардад

St Petersburg, Russia
Дар Финляндия Ленин дар болои китоби худ «Давлат ва революция» кор карда, рохбарии партияи худро давом дода, дар газета маколахо ва декретхои сиёсй менавишт.Моҳи октябр, ӯ ба Петроград (Санкт-Петербурги ҳозира) баргашт ва медонист, ки шаҳри торафт радикалӣ ба ӯ ҳеҷ хатари ҳуқуқӣ ва имконияти дуюми инқилобро фароҳам намеовард.Ленин кувваи большевиконро эътироф карда, зур зад, ки хукумати Керенский аз тарафи болшевикон фавран сарнагун карда шавад.Ленин чунин мешуморад, ки хокимиятро хам дар Петербург ва хам дар Москва бояд дар як вакт ба амал оварад ва дар қавс қавс таъкид мекард, ки фарқе надорад, ки кадом шаҳр аввал бархоста бошад, балки ақидаи худро изҳор дошт, ки шояд Маскав аввал бархезад.Комитети Марказии большевикон лоидаи резолюция тартиб дода, дар он даъват кард, ки Хукумати Муваккатй ба манфиати Совети Петроград пароканда карда шавад.Резолюция 10—2 (Лев Каменев ва Григорий Зиновьев норозй буданд) кабул карда шуд, ки Революцияи Октябрьро таргиб мекард.
▲
●
1917 - 1922
Муттаҳидшавии болшевиконornament
Play button
1917 Nov 7

Революциям Октябрь

St Petersburg, Russia
23 октябри соли 1917 Совети Петроград бо сардории Троцкий ба тарафдории шуриши харбй овоз дод.6 ноябрь хукумат бо максади пешгирй кардани революция газетахои сершуморро баста, шахри Петроградро баста;задухурдхои хурди мусаллахона ба амал омаданд.Рӯзи дигар, вақте ки флоти матросҳои болшевикӣ ба бандар даромаданд ва даҳҳо ҳазор аскарон ба тарафдории болшевикон бархостанд, шӯриши куллӣ ба амал омад.Кушунхои гвардиячиёни сурхи большевики дар назди Комитети харбй-революционй 7 ноябри соли 1917 ба ишгол намудани бинохои хукуматй шуруъ намуданд. Хучуми охирин ба Касри зимистона — ба мукобили 3000 кадетхо, офицерон, казокхо ва солдатхои занон катъиян мукобилат карда нашуд.Большевикон хучумро ба таъхир андохтанд, зеро онхо артиллерияи амалкунанда пайдо карда натавонистанд Дар соати 18 ва 15 дакикаи бегохй гурухи калони курсантхои артиллерия тупхои худро бо худ гирифта, касрро партофта рафтанд.Соати 20-00 200 нафар казокхо аз каср баромада, ба казармаи худ баргаштанд.Дар ҳоле, ки кабинети ҳукумати муваққатӣ дар дохили қаср дар бораи чӣ кор кардан баҳс мекард, болшевикон барои таслим шудан ультиматум гузоштанд.Коргарон ва солдатхо охирин станцияхои телеграфиро ишгол карда, алокаи кабинетро бо куввахои харбии вафодор берун аз шахр катъ карданд.Бо гузашти шаб издиҳоми шӯришиён гирди қасрро ихота карданд ва бисёриҳо вориди он шуданд.Дар соати 21 ва 45 дакикаи бегохй крейсери «Аврора» аз бандар тир холй кард.Баъзе аз инқилобчиён соати 22:25 вориди қаср шуданд ва пас аз 3 соат вуруди оммавӣ сурат гирифт.То соати 2 ва 10 дакикаи 26 октябрь куввахои большевикон тахти назорат гирифтанд.Курсантхо ва 140 нафар ихтиёриёни батальони занон ба 40 хазорнафарии куввахои хучумкунанда мукобилат накарда, таслим шуданд.Пас аз тирпарронии пай дар пай дар тамоми бино, кабинети ҳукумати муваққатӣ таслим шуд ва дар қалъаи Петру Пол зиндонӣ шуданд.Ягона аъзое, ки боздошт нашудааст, худи Керенский буд, ки аллакай қасрро тарк карда буд.Вакте ки холо хукумат, гарнизон ва пролетариатро Совети Петроград тахти назорат дорад, дар он руз Съезди дуюми умумироссиягии Советхо сессияи кушоди худро барпо кард, дар сурате, ки Троцкий меньшевикони мухолиф ва революционерони сотсиалистиро (СР) аз конгресс озод кард.
▲
●
Ҷанги шаҳрвандии Русия
Армияи ихтиёрии зидди большевики дар Россиян Чанубй, январи соли 1918 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Nov 8 - 1923 Jun 16

Ҷанги шаҳрвандии Русия

Russia
Ҷанги шаҳрвандии Русия , ки дар соли 1918 чанде пас аз Инқилоби Октябр сар зад, миллионҳо нафарро сарфи назар аз тамоюли сиёсӣ ба ҳалокат ва азобу уқубат овард.Ҷанг асосан дар байни Артиши Сурх (“сурхҳо”), ки аз аксарияти шӯришгарон бо сарварии ақаллияти болшевикон ва “сафедҳо” – афсарону казокҳои артиш, “буржуазия” ва гурӯҳҳои сиёсии аз рости дурдаст иборат буданд, меҷангиданд. , ба революцио-нерони социалистй, ки ба азнавсозии катъй, ки баъд аз пошхурии Хукумати Муваккатй тарафдори большевикон буданд, мукобил баромаданд, ба Советхо (дар зери хукмронии равшани большевикон).Сафедҳо аз дигар кишварҳо, аз қабили Британияи Кабир , Фаронса , Иёлоти Муттаҳида ваҶопон пуштибонӣ мекарданд, дар ҳоле ки сурхҳо дастгирии дохилӣ доштанд, ки самараноктар буданд.Гарчанде ки давлатҳои иттифоқчиён бо истифода аз дахолати беруна ба қувваҳои зиддиболшевикӣ кӯмаки калони низомӣ расониданд, онҳо дар ниҳоят мағлуб шуданд.Большевикон аввал дар Петроград хокимиятро ба дасти худ гирифта, хукмронии худро ба берун вусъат доданд.Дар ниҳоят онҳо ба соҳили Сибири Шарқии Русия дар Владивосток расиданд, пас аз чаҳор соли оғози ҷанг, як ишғол, ки бовар меравад, ҳама маъракаҳои муҳими низомӣ дар ин кишварро хотима дод.Камтар аз як сол баъд, ки дар соли 1923 ба таслим шудани генерал Анатолий Пепеляев райони охирини Армияи Сафед — округи Аяно-Майский, ки бевосита дар шимоли край дар он Владивосток буд, таслим карда шуд.
▲
●
1917 Интихоботи Маҷлиси муассисони Русия
Касри Таврид, ки дар он чо ассамблея чамъ омад. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1917 Nov 25

1917 Интихоботи Маҷлиси муассисони Русия

Russia
Интихобот ба Маҷлиси Муассисони Русия 25 ноябри соли 1917 баргузор шуд, гарчанде ки дар баъзе округҳо дар рӯзҳои алтернативӣ, тақрибан ду моҳ пас аз он, ки дар ибтидо дар натиҷаи рӯйдодҳои Инқилоби феврал ташкил карда шуда буданд, интихобот гузаронида шуд.Онҳо ба таври умум аввалин интихоботи озод дар таърихи Русия эътироф шудаанд.Тадқиқотҳои гуногуни илмӣ натиҷаҳои алтернативӣ доданд.Бо вуҷуди ин, ҳама равшан нишон медиҳанд, ки болшевикон дар марказҳои шаҳрҳо ғолиби аниқ буданд ва инчунин тақрибан аз се ду ҳиссаи овозҳои сарбозони фронти Ғарбиро гирифтанд.Бо вуљуди ин, њизби сотсиалистї-револютсионї бо ќувваи дастгирии дењќонони дењоти кишвар, ки аксаран як масъаларо интихобкунанда буданд, ки ин масъала ислоњоти замин буд, шумораи зиёди курсњоро ба даст оварда (ягон њизб аксариятро ба даст наовард) дар натиљањои интихоботї пешсаф шуд. .Бо вуҷуди ин, интихобот ҳукумати ба таври демократӣ интихобшударо ба вуҷуд наовард.Маҷлиси муассисон танҳо як рӯз дар моҳи январи оянда ҷамъ омада, аз ҷониби болшевикон пароканда карда шуд.Ҳама ҳизбҳои мухолиф дар ниҳоят манъ карда шуданд ва болшевикон дар кишвар ҳамчун давлати якпартиявӣ ҳукмронӣ мекарданд.
▲
●
Русия аз Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ хориҷ мешавад
15 декабри соли 1917 дар байни Россия ва Германия созишномаи ярокпартой баста шуд ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Mar 3

Русия аз Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ хориҷ мешавад

Litovsk, Belarus
Аҳдномаи Брест-Литовск як шартномаи сулҳи алоҳида буд, ки 3 марти соли 1918 байни Русия ва Қудратҳои марказӣ ( Германия , Австрия-Венгрия, Булғористон ва Империяи Усмонӣ ) имзо шуда буд, ки ба иштироки Русия дар Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ хотима дод.Шартнома аз ҷониби русҳо барои бас кардани ҳамлаи минбаъда мувофиқа карда шуд.Дар натиљаи ин шартнома Русияи Шўравї тамоми ўњдадорињои Россияи императориро дар назди иттифоќчиён ба но овард ва ёздањ давлат дар Аврупои Шарќї ва Осиёи Ѓарбї мустаќил шуданд.Тибқи ин паймон, Русия тамоми Украина ва қисми зиёди Беларусро аз даст дод, инчунин се ҷумҳурии назди Балтикаи Литва, Латвия ва Эстония (ба истилоҳ губернатсияҳои Балтика дар империяи Русия ) ва ин се минтақа ба давлатҳои тобеи Олмон табдил ёфтанд. шоҳзодаҳо.Русия инчунин вилояти Карс дар Қафқози ҷанубиро ба империяи Усмонӣ дод.Шартнома аз 11 ноябри соли 1918, вакте ки Германия ба Куввахои Мусаллахи гарбй таслим шуд, бекор карда шуд.Аммо, дар айни замон он ба болшевиконе, ки аллакай дар ҷанги шаҳрвандии Русия (1917-1922) пас аз инқилобҳои соли 1917 мубориза мебурданд, бо даст кашидан аз даъвоҳои Русия дар Полша , Беларус, Украина , Финляндия, Эстония, Латвия сабукӣ дод. , ва Литва.
▲
●
Қатли оилаи Романовҳо
Ба самти ақрабаки соат аз боло: оилаи Романовҳо, Иван Харитонов, Алексей Трупп, Анна Демидова ва Евгений Боткин ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Jul 16

Қатли оилаи Романовҳо

Yekaterinburg, Russia
Пас аз инқилоби феврали соли 1917, оилаи Романовҳо ва хизматгорони онҳо дар Қасри Искандар зиндонӣ буданд, пеш аз он ки пас аз Инқилоби Октябр ба Тоболски Сибир кӯчонида шаванд.Баъдан онҳо ба хонае дар Екатеринбург, дар наздикии кӯҳҳои Урал интиқол ёфтанд.Шаби 16 ба 17 июли соли 1918 бо фармони Совети вилоятии Урал дар Екатеринбург оилаи император Романовхои рус аз тарафи революционерони болшевики тахти рохбарии Яков Юровский парронда шуда кушта шуд.Аксари таърихшиносон ҳукми қатлро ба ҳукумати Маскав, бахусус Владимир Ленин ва Яков Свердлов нисбат медиҳанд, ки мехостанд аз наҷоти оилаи император аз ҷониби легионҳои Чехословакӣ дар давоми ҷанги шаҳрвандии давомдор дар Русия пешгирӣ кунанд.Инро порчаи рузномаи Леон Троцкий тасдик мекунад.Тафтиши соли 2011 ба хулосае омад, ки бо вуҷуди боз шудани бойгониҳои давлатӣ дар солҳои пасошӯравӣ, ҳеҷ санади хаттӣ, ки амри Ленин ё Свердлов ба қатлро собит кунад, пайдо нашудааст;Аммо, онҳо кушторҳоро пас аз рух додани онҳо тасдиқ карданд.Манбаъҳои дигар мегӯянд, ки Ленин ва ҳукумати марказии шӯравӣ мехостанд мурофиаи Романовҳоро бо Троцкий прокурор гузаронанд, аммо шӯрои маҳаллии Урал дар зери фишори сотсиалистҳои чап ва анархистҳо бо ташаббуси худи онҳо ин қатлро ба ӯҳда гирифтааст. бинобар наздик омадани чехословакхо.
▲
●
Терроризми сурх
Посбонон дар назди кабри Моисей Урицкий.Петроград.Тарчимаи транспарант: «Марг ба буржуазй ва ёрдамчиёни онхо Зинда бод террори сурх». ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1918 Aug 1 - 1922 Feb

Терроризми сурх

Russia
Террори сурх як маъракаи таъқиб ва қатлҳои сиёсӣ буд, ки аз ҷониби болшевикон, асосан тавассути Чека, полиси махфии болшевикӣ анҷом дода мешуданд.Он дар охири моҳи августи соли 1918 пас аз оғози ҷанги шаҳрвандии Русия оғоз шуда, то соли 1922 давом кард. Пас аз сӯиқасд ба ҷони Владимир Ленин ва раҳбари чекҳои Петроград Моисей Урицкий, ки охиринаш бомуваффақият буд, террори сурх ба намунаи ҳукмронии терроризм табдил ёфт. революци-яи Франция ва кушиш мекард, ки ихтилофи сиёсй, мукобилат ва хар гуна тахдидро ба хокимияти большевикй бартараф намояд.Ба таври васеътар, ин истилоҳ одатан нисбат ба репрессияи сиёсии болшевикӣ дар тӯли Ҷанги шаҳрвандӣ (1917–1922) истифода мешавад, зеро аз терроризми сафед, ки Артиши Сафед (гурӯҳҳои рус ва ғайрирус, ки ба ҳукмронии болшевикӣ мухолифанд) бар зидди душманони сиёсии онҳо анҷом медоданд. , аз чумла большевикон.Ҳисобот дар бораи шумораи умумии қурбониёни репрессияи болшевикӣ аз рӯи шумора ва миқёс гуногун аст.Як манбаъ тахмин мезанад, ки аз моҳи декабри соли 1917 то феврали соли 1922 дар як сол 28,000 қатл карда мешавад. Теъдоди одамоне, ки дар давраи аввали террори сурх кушта шудаанд, ҳадди аққал 10,000 нафарро ташкил медиҳад.Ҳисобҳо барои тамоми давра аз 50,000 то 140,000 ва 200,000 иҷро мешаванд.Баҳодиҳии мӯътамад дар бораи шумораи қатлҳо дар маҷмӯъ тақрибан 100 000 нафарро ташкил медиҳад.
▲
●
Интернационали коммунистй
«Большевик»-и Борис Кустодиев, 1920 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1919 Mar 2

Интернационали коммунистй

Russia
Интернационали Коммунистӣ (Коминтерн), ки бо номи Байналмилали сеюм низ маъруф аст, як созмони байналмиллалии таҳти назорати Шӯравӣ буда, соли 1919 таъсис ёфта, аз коммунизми ҷаҳонӣ ҳимоят мекард.Коминтерн дар конгресси дуйуми худ карор дод, ки «бо тамоми воситахо, аз он чумла бо кувваи мусаллах, барои сарнагун кардани буржуазияи байналхалкй ва барпо намудани республикаи байналхалкии советй, хамчун мархалаи гузариш ба тамоман бархам додани давлат мубориза барад».Пеш аз Коминтерн соли 1916 бархам дода шудани Интерна-ционали дуйум буд.Коминтерн аз соли 1919 то соли 1935 дар Москва хафт конгресси умумичахониро гузаронд. Дар ин давра вай инчунин сездах пленуми васеъшудаи комитети ичроияи худро гузаронд, ки онхо мисли конгрессхои як кадар калонтар ва бузургтар вазифадор буданд.Иосиф Сталин, раҳбари Иттиҳоди Шӯравӣ , Коминтернро дар соли 1943 пароканда кард, то ба ҳампаймононаш дар солҳои баъди Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ , Иёлоти Муттаҳида ва Британияи Кабир муқобилат накунад.Дар соли 1947 онро Коминформ иваз кард.
▲
●
Сиёсати нави иктисодй
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1921 Jan 1

Сиёсати нави иктисодй

Russia
Дар соли 1921, вақте ки ҷанги шаҳрвандӣ ба охир мерасид, Ленин Сиёсати нави иқтисодӣ (НЭП), системаи капитализми давлатиро пешниҳод кард, ки раванди индустрикунонӣ ва барқарорсозии пас аз ҷангро оғоз кард.НЭП як давраи кӯтоҳи таърифи шадидро бо номи "коммунизми ҷангӣ" ба итмом расонд ва давраи иқтисоди бозаргониро таҳти диктати коммунистӣ оғоз кард.Дар он вакт большевикон боварй доштанд, ки Россия дар катори мамлакатхои аз чихати иктисодй сусттараккикарда ва аз чихати ичтимой кафомондатарин дар Европа ба шароитхои зарурии тараккиёт хануз нарасидааст, ки социализм ба чустучуи амалй табдил ёбад ва ин бояд то фаро расидани чунин шароит интизор шавад. дар шароити тараккиёти капиталистй, чунон ки дар Англия ва Германия барин мамлакатхои пешкадам ба даст оварда шуда буданд.НЭП сиёсати бештар ба бозор нигаронидашудаи иқтисодиро (пас аз Ҷанги шаҳрвандии Русия дар солҳои 1918 то 1922 зарур дониста шуд) барои пешбурди иқтисодиёти кишвар, ки аз соли 1915 инҷониб зарари ҷиддӣ дида буд, ифода мекард. Ҳокимияти Шӯравӣ милликунонии пурраи саноатро (барпошуда) қисман бекор кард. дар давраи коммунизми ҷангии 1918 то 1921) ва иқтисоди омехта ҷорӣ карда шуд, ки ба шахсони алоҳида имкон дод, ки корхонаҳои хурд ва миёна дошта бошанд, дар ҳоле ки давлат назорати саноати калон, бонкҳо ва савдои беруниро идома дод.
▲
●
Гуруснагии Русия дар солҳои 1921-1922
Бачахои гуруснагй соли 1922 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1921 Apr 1 - 1918

Гуруснагии Русия дар солҳои 1921-1922

Russia
Гуруснагии солҳои 1921–1922 дар Русия қаҳтии шадиде буд, ки дар Ҷумҳурии Шӯравии Федеративии Сотсиалистии Русия дар аввали баҳори соли 1921 оғоз шуда, то соли 1922 давом кард. Гуруснагӣ дар натиҷаи таъсири якҷояи нооромиҳои иқтисодӣ дар натиҷаи инқилоби Русия ва ҷанги шаҳрвандии Русия ба амал омад. , сиёсати ҳукумати коммунизми ҷангӣ (махсусан продразвёрстка), ки тавассути системаҳои роҳи оҳан, ки ғизоро самаранок тақсим карда наметавонистанд, шадидтар шуд.Дар ин гуруснагӣ тақрибан 5 миллион нафар кушта шуданд, ки дар навбати аввал минтақаҳои Волга ва дарёи Уралро фаро гирифт ва деҳқонон ба одамхӯрӣ даст заданд.Гуруснагӣ чунон сахт буд, ки эҳтимол буд, ки ғалладонаро на кошта, бихӯранд.Дар як лаҳза, агентиҳои имдодӣ маҷбур буданд, ки ба кормандони роҳи оҳан хӯрок диҳанд, то маводҳои онҳоро интиқол диҳанд.
▲
●
СССР барпо гардид
Ленин, Троцкий ва Каменев дар бораи иди дуйуми Революциям Октябрь ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1922 Dec 30

СССР барпо гардид

Russia
30 декабри соли 1922 СФСР ба сарзаминҳои собиқи империяи Русия ҳамроҳ шуда, Иттиҳоди Ҷумҳуриҳои Советии Сотсиалистиро (СССР) ташкил дод, ки Ленин роҳбари он интихоб шуд.9 марти соли 1923 Ленин ба инсулт дучор шуд, ки вайро аз кор мон-да, роли уро дар кори давлатй ба таври амалй ба охир расонд.Вай 21 январи соли 1924, ҳамагӣ пас аз сездаҳ моҳи таъсиси Иттиҳоди Шӯравӣ даргузашт, ки ӯ падари асосгузори он маҳсуб мешавад.
▲
●

Characters



Grigori Rasputin

Grigori Rasputin

Russian Mystic

Alexander Parvus

Alexander Parvus

Marxist Theoretician

Alexander Guchkov

Alexander Guchkov

Chairman of the Third Duma

Georgi Plekhanov

Georgi Plekhanov

Russian Revolutionary

Grigory Zinoviev

Grigory Zinoviev

Russian Revolutionary

Sergei Witte

Sergei Witte

Prime Minister of the Russian Empire

Lev Kamenev

Lev Kamenev

Russian Revolutionary

Alexander Kerensky

Alexander Kerensky

Russian Provisional Government Leader

Julius Martov

Julius Martov

Leader of the Mensheviks

Nicholas II of Russia

Nicholas II of Russia

Last Emperor of Russia

Karl Radek

Karl Radek

Russian Revolutionary

Vladimir Lenin

Vladimir Lenin

Russian Revolutionary

Alexandra Feodorovna

Alexandra Feodorovna

Last Empress of Russia

Leon Trotsky

Leon Trotsky

Russian Revolutionary

Yakov Sverdlov

Yakov Sverdlov

Bolshevik Party Administrator

Vasily Shulgin

Vasily Shulgin

Russian Conservative Monarchist

Nikolai Ruzsky

Nikolai Ruzsky

Russian General

References



  • Acton, Edward, Vladimir Cherniaev, and William G. Rosenberg, eds. A Critical Companion to the Russian Revolution, 1914–1921 (Bloomington, 1997).
  • Ascher, Abraham. The Russian Revolution: A Beginner's Guide (Oneworld Publications, 2014)
  • Beckett, Ian F.W. (2007). The Great War (2 ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-1252-8.
  • Brenton, Tony. Was Revolution Inevitable?: Turning Points of the Russian Revolution (Oxford UP, 2017).
  • Cambridge History of Russia, vol. 2–3, Cambridge University Press. ISBN 0-521-81529-0 (vol. 2) ISBN 0-521-81144-9 (vol. 3).
  • Chamberlin, William Henry. The Russian Revolution, Volume I: 1917–1918: From the Overthrow of the Tsar to the Assumption of Power by the Bolsheviks; The Russian Revolution, Volume II: 1918–1921: From the Civil War to the Consolidation of Power (1935), famous classic online
  • Figes, Orlando (1996). A People's Tragedy: The Russian Revolution: 1891-1924. Pimlico. ISBN 9780805091311. online
  • Daly, Jonathan and Leonid Trofimov, eds. "Russia in War and Revolution, 1914–1922: A Documentary History." (Indianapolis and Cambridge, MA: Hackett Publishing Company, 2009). ISBN 978-0-87220-987-9.
  • Fitzpatrick, Sheila. The Russian Revolution. 199 pages. Oxford University Press; (2nd ed. 2001). ISBN 0-19-280204-6.
  • Hasegawa, Tsuyoshi. The February Revolution, Petrograd, 1917: The End of the Tsarist Regime and the Birth of Dual Power (Brill, 2017).
  • Lincoln, W. Bruce. Passage Through Armageddon: The Russians in War and Revolution, 1914–1918. (New York, 1986).
  • Malone, Richard (2004). Analysing the Russian Revolution. Cambridge University Press. p. 67. ISBN 978-0-521-54141-1.
  • Marples, David R. Lenin's Revolution: Russia, 1917–1921 (Routledge, 2014).
  • Mawdsley, Evan. Russian Civil War (2007). 400p.
  • Palat, Madhavan K., Social Identities in Revolutionary Russia, ed. (Macmillan, Palgrave, UK, and St Martin's Press, New York, 2001).
  • Piper, Jessica. Events That Changed the Course of History: The Story of the Russian Revolution 100 Years Later (Atlantic Publishing Company, 2017).\
  • Pipes, Richard. The Russian Revolution (New York, 1990) online
  • Pipes, Richard (1997). Three "whys" of the Russian Revolution. Vintage Books. ISBN 978-0-679-77646-8.
  • Pipes, Richard. A concise history of the Russian Revolution (1995) online
  • Rabinowitch, Alexander. The Bolsheviks in power: the first year of Soviet rule in Petrograd (Indiana UP, 2008). online; also audio version
  • Rappaport, Helen. Caught in the Revolution: Petrograd, Russia, 1917–A World on the Edge (Macmillan, 2017).
  • Riasanovsky, Nicholas V. and Mark D. Steinberg A History of Russia (7th ed.) (Oxford University Press 2005).
  • Rubenstein, Joshua. (2013) Leon Trotsky: A Revolutionary's Life (2013) excerpt
  • Service, Robert (2005). Stalin: A Biography. Cambridge: Belknap Press. ISBN 0-674-01697-1 online
  • Service, Robert. Lenin: A Biography (2000); one vol edition of his three volume scholarly biography online
  • Service, Robert (2005). A history of modern Russia from Nicholas II to Vladimir Putin. Harvard University Press. ISBN 978-0-674-01801-3.
  • Service, Robert (1993). The Russian Revolution, 1900–1927. Basingstoke: MacMillan. ISBN 978-0333560365.
  • Harold Shukman, ed. The Blackwell Encyclopedia of the Russian Revolution (1998) articles by over 40 specialists online
  • Smele, Jonathan. The 'Russian' Civil Wars, 1916–1926: Ten Years That Shook the World (Oxford UP, 2016).
  • Steinberg, Mark. The Russian Revolution, 1905-1921 (Oxford UP, 2017). audio version
  • Stoff, Laurie S. They Fought for the Motherland: Russia's Women Soldiers in World War I & the Revolution (2006) 294pp
  • Swain, Geoffrey. Trotsky and the Russian Revolution (Routledge, 2014)
  • Tames, Richard (1972). Last of the Tsars. London: Pan Books Ltd. ISBN 978-0-330-02902-5.
  • Wade, Rex A. (2005). The Russian Revolution, 1917. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84155-9.
  • White, James D. Lenin: The Practice & Theory of Revolution (2001) 262pp
  • Wolfe, Bertram D. (1948) Three Who Made a Revolution: A Biographical History of Lenin, Trotsky, and Stalin (1948) online free to borrow
  • Wood, Alan (1993). The origins of the Russian Revolution, 1861–1917. London: Routledge. ISBN 978-0415102322.
  • Yarmolinsky, Avrahm (1959). Road to Revolution: A Century of Russian Radicalism. Macmillan Company.