Czampa była zbiorem niezależnych państw Czam, które rozciągały się wzdłuż wybrzeża dzisiejszego środkowego i południowego Wietnamu od mniej więcej II wieku n.e. do roku 1832. Według najwcześniejszych wzmianek historycznych znalezionych w starożytnych źródłach, pierwsze państwa Czam powstały wokół II do III wieku n.e., w następstwie buntu Khu Liêna przeciwko rządom wschodniej dynastii Han w Chinach i trwało do czasu, gdy ostatnie pozostałe księstwo Champa zostało zaanektowane przez cesarza Minh Mạng z wietnamskiej dynastii Nguyễn jako część ekspansjonistycznego Nam tiến polityka.^[73] Królestwo było znane pod różnymi nazwami Nagaracampa, Champa we współczesnym Cham i Châmpa w inskrypcjach khmerskich , Chiêm Thành w języku wietnamskim i Zhànchéng w chińskich dokumentach.^[74]Wczesna Champa wyewoluowała z austronezyjskiej kultury żeglarskiej Chamic Sa Huỳnh u wybrzeży współczesnego Wietnamu.Jego pojawienie się pod koniec II wieku n.e. jest przykładem wczesnej sztuki państwowej Azji Południowo-Wschodniej na kluczowym etapie kształtowania się Azji Południowo-Wschodniej.Ludy Czampy aż do XVII wieku utrzymywały system lukratywnych sieci handlowych w całym regionie, łączących Ocean Indyjski i Azję Wschodnią.W Champa historycy są także świadkami spisywania pierwszej rodzimej literatury Azji Południowo-Wschodniej w języku ojczystym około ok.350 n.e., o stulecia starsze od pierwszych tekstów khmerskich, monskich i malajskich .^[75]Chams współczesnego Wietnamu i Kambodży są głównymi pozostałościami tego dawnego królestwa.Mówią językami czamskimi, podrodziną języka malajsko-polinezyjskiego blisko spokrewnionego z językami malajskim i bali – sasackim, używanym w całej morskiej Azji Południowo-Wschodniej.Chociaż kultura Cham jest zwykle powiązana z szerszą kulturą Czampy, królestwo miało wieloetniczną populację, która składała się z ludów austronezyjskich mówiących po czamsku, które stanowiły większość jego populacji.Ludność zamieszkująca ten region to dzisiejsze ludy Cham, Rade i Jarai mówiące po chamsku w południowym i środkowym Wietnamie oraz Kambodży;Acehnese z północnej Sumatry w Indonezji, wraz z elementami austroazjatyckich ludów posługujących się językiem Bahnaric i Katuic w środkowym Wietnamie.^[76]Czampę poprzedziło w regionie królestwo zwane Lâm Ấp, czyli Linyi, istniejące od 192 roku n.e.;chociaż historyczny związek między Linyi i Champą nie jest jasny.Champa osiągnęła apogeum w IX i X wieku n.e.Następnie rozpoczął się stopniowy upadek pod naciskiem Đại Việt, wietnamskiego ustroju politycznego skupionego w regionie współczesnego Hanoi.W 1832 roku wietnamski cesarz Minh Mạng zaanektował pozostałe terytoria Cham.Hinduizm , przyjęty w wyniku konfliktów i podboju terytoriów z sąsiedniego Funanu w IV wieku n.e., kształtował sztukę i kulturę Królestwa Cham na wieki, o czym świadczą liczne hinduskie posągi Cham i świątynie z czerwonej cegły, które usiały krajobraz ziem Cham.Mỹ Sơn, dawne centrum religijne i Hội An, jedno z głównych miast portowych Czampy, znajdują się obecnie na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.Obecnie wielu mieszkańców Czam wyznaje islam, którego nawrócenie rozpoczęło się w X wieku, a dynastia rządząca w pełni przyjęła wiarę w XVII wieku;nazywane są Bani (Ni tục, z arabskiego: Bani).Są jednak Bacam (Bacham, Chiêm tục), którzy nadal zachowują i pielęgnują swoją hinduską wiarę, rytuały i święta.Bacam to jeden z zaledwie dwóch ocalałych na świecie nieindyjskich rdzennych ludów hinduskich, których kultura sięga tysięcy lat wstecz.Drugim są balijscy Hindusi i Balijczycy z Indonezji.^[73]