हंगेरी राज्य (प्रारम्भिक मध्यकालीन) समय रेखा

पात्रहरू

सन्दर्भहरू


हंगेरी राज्य (प्रारम्भिक मध्यकालीन)
Kingdom of Hungary (Early Medieval) ©Angus McBride

1000 - 1301

हंगेरी राज्य (प्रारम्भिक मध्यकालीन)



हंगेरीको राज्य मध्य युरोपमा अस्तित्वमा आएको थियो जब हङ्गेरियनहरूका ग्रान्ड प्रिन्स स्टीफन I, 1000 वा 1001 मा राजा भए। उनले केन्द्रीय अख्तियारलाई सुदृढ पारे र आफ्ना प्रजाहरूलाई ईसाई धर्म स्वीकार गर्न बाध्य तुल्याए।गृहयुद्ध र मूर्तिपूजक विद्रोह, पवित्र रोमन सम्राटहरूले हंगेरीमा आफ्नो अधिकार विस्तार गर्ने प्रयासहरूसँगै नयाँ राजतन्त्रलाई खतरामा पारे।Ladislaus I (1077-1095) र Coloman (1095-1116) को शासनकालमा राजतन्त्र स्थिर भयो।यी शासकहरूले स्थानीय जनसंख्याको एक भागको समर्थनमा क्रोएसिया र डाल्मटिया कब्जा गरे।दुवै क्षेत्रले आफ्नो स्वायत्त स्थिति कायम राखे।Ladislaus र Coloman को उत्तराधिकारीहरु - विशेष गरी बेला II (1131-1141), बेला III (1176-1196), एन्ड्रयू II (1205-1235), र बेला IV (1235-1270) - बाल्कन प्रायद्वीप तिर विस्तार को यो नीति जारी राखे। र कार्पाथियन पर्वतहरूको पूर्वमा रहेको भूमिहरू, तिनीहरूको राज्यलाई मध्ययुगीन युरोपको प्रमुख शक्तिहरू मध्ये एकमा परिणत गर्दै।
हंगेरी को राज्य
Kingdom of Hungary ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1000 Dec 25

हंगेरी को राज्य

Esztergom, Hungary
स्टीफनलाई हंगेरीको पहिलो राजाको राज्याभिषेक गरिएको थियो।उनले आफ्नो मामा, ग्याउला, र शक्तिशाली आदिवासी प्रमुख, अजटोनी सहित अर्ध-स्वतंत्र स्थानीय शासकहरू विरुद्धको शृङ्खलाबद्ध युद्धहरूमार्फत आफ्नो शासनलाई बलियो बनाए।स्टीफनले क्रिस्चियन रीतिथितिहरूलाई बेवास्ता गरेकोमा कठोर सजायहरू दिएर इसाई धर्मको प्रसारलाई प्रोत्साहन दिए।स्थानीय प्रशासनको उनको प्रणाली किल्ला वरपर संगठित काउन्टीहरूमा आधारित थियो र शाही अधिकारीहरूद्वारा प्रशासित थियो।हंगेरीले आफ्नो शासनकालमा शान्तिको स्थायी अवधिको आनन्द उठायो, र पश्चिमी यूरोप, पवित्र भूमि र कन्स्टान्टिनोपल बीच यात्रा गर्ने तीर्थयात्रीहरू र व्यापारीहरूको लागि रुचाइएको मार्ग बन्यो।उहाँ आफ्ना सबै छोराछोरीहरू बाँचे, 15 अगस्त 1038 मा 62 वा 63 वर्षको उमेरमा मरे। उहाँलाई Székesfehervár मा निर्मित र पवित्र भर्जिनलाई समर्पित आफ्नो नयाँ बेसिलिकामा गाडियो।उनको मृत्यु पछि दशकौंसम्म चलेको गृहयुद्धले पछ्यायो।
राजा स्टीफनले आफ्नो शासनलाई सुदृढ पार्छन्
King Stephen consolidates his rule ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
धेरै हंगेरी शासकहरूले स्टीफनको राज्याभिषेक पछि पनि उनको आधिपत्य स्वीकार गर्न अस्वीकार गरे।नयाँ राजा पहिलो पटक आफ्नै काका, ग्युला द यङ्गरको विरुद्धमा परे, जसको क्षेत्र "सबैभन्दा फराकिलो र धनी थियो", इल्युमिनेटेड क्रोनिकल अनुसार।स्टीफनले ट्रान्सिल्भेनियामा आक्रमण गरे र 1002 वा 1003 मा ग्युला र उनको परिवारलाई कब्जा गरे। हिल्डेसिमको समकालीन एनल्सले थप्छ कि स्टीफनले आफ्नो काकाको "देशलाई जबरजस्ती क्रिश्चियन विश्वासमा" आफ्नो विजय पछि परिवर्तन गरे।
स्टीफन राज्य प्रशासन
Stephen's State Administration ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
स्टीफनले समकालीन पश्चिमी यूरोपको राजतन्त्र जस्तै राज्यको विकास गरे।काउन्टीहरू, प्रशासनको आधारभूत एकाइहरू, किल्लाहरू वरिपरि संगठित जिल्लाहरू थिए र शाही अधिकारीहरूको नेतृत्वमा इस्पान्स वा गणनाहरू भनेर चिनिन्थ्यो।अधिकांश प्रारम्भिक मध्ययुगीन किल्लाहरू माटो र काठबाट बनेका थिए।स्टीफनले dioceses र कम्तिमा एक आर्कबिशपिक स्थापना गरे, र बेनेडिक्टाइन मठहरू स्थापना गरे।उनले प्रत्येक दशौं गाउँमा पेरिस चर्च निर्माण गर्ने प्रस्ताव गरे।प्रारम्भिक चर्चहरू साधारण काठको निर्माण थिए, तर Székesfehérvár मा शाही बेसिलिका रोमनेस्क शैलीमा बनाइएको थियो।क्याथोलिक चर्च पदानुक्रमको परिचयसँगै, ल्याटिन चर्चको जीवन र राज्य प्रशासनको प्रमुख भाषाको रूपमा उभियो, यद्यपि केही शाही चार्टरहरू सम्भवतः ग्रीकमा लेखिएका थिए। विशपहरूले स्थानीय पादरीहरूलाई धार्मिक पुस्तकहरू आपूर्ति गर्न आवश्यक थियो, र राजाहरूले नियमित रूपमा दान दिए। मठहरूमा कोडेसहरू।
स्टीफनले केन, ड्यूक अफ द बुल्गेरियन र स्लाभलाई हराए
स्टीफनले केनलाई हराए ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
द इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले बताउँछ कि स्टीफनले "कीन, बुल्गेरियनका ड्यूक र स्लाभहरू विरुद्ध आफ्नो सेनाको नेतृत्व गरे जसको भूमिहरू तिनीहरूको प्राकृतिक स्थितिले सबैभन्दा बलियो सुदृढ छन्" ग्युलाको देशको कब्जा पछि।Zoltán Lenkey र Gábor Thoroczkay लगायत धेरै इतिहासकारहरूका अनुसार, केन ट्रान्सिल्भेनियाको दक्षिणी भागहरूमा अवस्थित एउटा सानो राज्यको प्रमुख थिए र स्टीफनले 1003 तिर आफ्नो देश ओगटेका थिए। Györffy लगायत अन्य इतिहासकारहरू भन्छन् कि क्रोनिकलको रिपोर्टले संरक्षण गरेको थियो। 1010 को दशकको अन्तमा बुल्गेरिया विरुद्ध स्टीफनको अभियानको सम्झना।
हंगेरी-पोलिश युद्ध
लगभग 10 औं-11 औं शताब्दीका पोलिश योद्धाहरू ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
स्टीफनका जेठाजु, हेनरी द्वितीय, 1002 मा जर्मनीको राजा र 1013 मा पवित्र रोमन सम्राट बने। तिनीहरूको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धले 11 औं शताब्दीको पहिलो दशकहरूमा हंगेरीको पश्चिमी सीमानाहरूले शान्तिको अवधि अनुभव गरेको सुनिश्चित गर्‍यो।हेनरी द्वितीयको असन्तुष्ट भाइ, ब्रुनोले 1004 मा हंगेरीमा शरण खोज्दा पनि, स्टीफनले जर्मनीसँग शान्ति कायम राखे र आफ्ना दुई दाजुभाइको बीचमा सम्झौता गरे।1009 को आसपास, उहाँले आफ्नो कान्छी बहिनी Otto Orseolo, भेनिस को डोगे (r. 1008-1026), बाइजान्टिन सम्राट , Basil II (r. 976-1025) को नजिकको सहयोगी संग विवाहमा दिए, जसले हंगेरी संग हंगेरी को सम्बन्ध को संकेत गर्दछ। बाइजान्टिन साम्राज्य पनि शान्त थियो।अर्कोतर्फ, हंगेरी र पवित्र रोमन साम्राज्य बीचको गठबन्धनले उनलाई पोल्याण्डसँगको युद्धमा ल्यायो जुन लगभग 1014 देखि 1018 सम्म चलेको थियो। पोलहरूले मोराभा नदीको किनारमा हंगेरीका पोष्टहरू कब्जा गरे।Györffy र Kristó ले लेखे कि ट्रान्सिल्भेनियामा पेचेनेगको घुसपैठ, जसको सम्झना स्टीफनका किंवदन्तीहरूमा सुरक्षित गरिएको छ, यो अवधिमा पनि भएको थियो, किनभने पेचेनेगहरू पोलिश ड्यूकको भाउजु, ग्रान्ड प्रिन्स स्वियाटोपोल्क I का घनिष्ठ सहयोगी थिए। कीभ (r. 1015-1019)।पोल्याण्ड र पवित्र रोमन साम्राज्य जनवरी 1018 मा Bautzen को शान्ति को निष्कर्ष निकाले।
राजकुमारहरूको ऐना
बाभेरियाका राजा स्टीफन र उनकी पत्नी गिसेला क्रोनिकन पिक्टमबाट ओबुडामा एउटा चर्च स्थापना गर्दै ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
राज्य प्रशासनमा स्टीफनका विचारहरू 1015 को वरिपरि एड्मोनिशन्स भनेर चिनिने राजकुमारहरूका लागि ऐनामा संक्षेप गरिएको थियो।‘एउटै भाषा र एउटै चलन भएको देश कमजोर र नाजुक हुन्छ’ भन्दै उनले विदेशी वा ‘पाहुना’ आउने फाइदामा जोड दिए ।उहाँका नियमहरू क्रिश्चियन जीवन शैलीको बल प्रयोग गरेर पनि ग्रहण गर्ने उद्देश्यले थिए।उनले विशेष गरी क्रिश्चियन विवाहलाई बहुविवाह र अन्य परम्परागत चलनहरू विरुद्ध रक्षा गरे।सजाइएको बेल्ट र मूर्तिपूजक फेसनका अन्य वस्तुहरू पनि हराए।साधारण मानिसहरूले लामो ऊनी कोट लगाउन थाले, तर धनी मानिसहरूले फरले सजाइएको आफ्नो रेशम कफ्तान लगाउने कुरामा अडिग रहे।
हंगेरीले बाइजान्टिन साम्राज्यलाई सहयोग गर्छ
Hungary assists the Byzantine Empire ©Angus McBride
बिहारका पहिलो ज्ञात विशप लिओडभिनका अनुसार, स्टीफनले बाइजान्टिन साम्राज्यसँग गठबन्धन गरे र बाल्कन प्रायद्वीपमा "बर्बरियनहरू" विरुद्ध मद्दत गर्न सैन्य अभियानको नेतृत्व गरे।बाइजान्टिन र हंगेरीका सेनाहरूले संयुक्त रूपमा "सेजरी" लिएका थिए जसलाई Györffy ले ओह्रिडको वर्तमान शहरको रूपमा पहिचान गर्दछ।लियोडभिनको रिपोर्टले सुझाव दिन्छ कि स्टीफन 1018 मा बुल्गेरियाको विजयसँगै समाप्त भएको युद्धमा बाइजान्टिनहरूसँग सामेल भए। यद्यपि, उनको अभियानको सही मिति अनिश्चित छ।Györffy तर्क गर्छन् कि यो युद्धको अन्तिम वर्षमा मात्र थियो कि स्टीफनले बुल्गेरियनहरू विरुद्ध आफ्नो सेनाको नेतृत्व गरे।यो विजयले पहिलो बुल्गेरियन साम्राज्यको अन्त्य भयो।
स्टीफन Iले हंगेरीलाई तीर्थयात्रीहरूका लागि खोल्छ
मध्यकालीन तीर्थयात्री ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
बिशप लियोडभिनले लेखे कि स्टीफनले बाल्कनमा आफ्नो अभियानको क्रममा "सेजरी" मा धेरै सन्तहरूको अवशेषहरू संकलन गरे, जसमा सेन्ट जर्ज र सेन्ट निकोलस पनि थिए।उहाँले तिनीहरूलाई Székesfehérvár मा पवित्र भर्जिनलाई समर्पित आफ्नो नयाँ ट्रिपल-नाभिड बेसिलिकामा दान गर्नुभयो, जहाँ उहाँले एउटा क्याथेड्रल अध्याय र आफ्नो नयाँ राजधानी पनि स्थापना गर्नुभयो।उसको निर्णयले 1018 वा 1019 मा नयाँ तीर्थयात्रा मार्ग खोलेर प्रभाव पारेको थियो जसले उसको पुरानो राजधानी, एज्टरगोमलाई बाइपास गर्यो।नयाँ मार्गले हंगेरी हुँदै पश्चिमी यूरोप र पवित्र भूमिलाई जोडेको छ।स्टीफनले प्रायः तीर्थयात्रीहरूलाई भेट्थे, युरोपभरि उनको प्रसिद्धि फैलाउन योगदान पुर्‍याउँथे।उदाहरणका लागि, क्लुनीको एबोट ओडिलोले स्टीफनलाई एउटा पत्रमा लेखे कि "हाम्रो प्रभुको मन्दिरबाट फर्केकाहरू" "हाम्रो ईश्वरीय धर्मको सम्मानप्रति" राजाको जोशको गवाही दिन्छन्।स्टीफनले कन्स्टान्टिनोपल, जेरुसेलम, रेभेना र रोममा तीर्थयात्रीहरूको लागि चारवटा होस्टलहरू पनि स्थापना गरे।तीर्थयात्रीहरू बाहेक, कन्स्टान्टिनोपल र पश्चिमी युरोप बीच यात्रा गर्दा व्यापारीहरूले प्रायः हंगेरीभरि सुरक्षित मार्ग प्रयोग गर्थे।स्टीफनका किंवदन्तीहरू 60 धनी पेचेनेगहरू हुन् जसले हंगेरीको यात्रा गरे, तर हंगेरीका सीमा गार्डहरूले आक्रमण गरे।आन्तरिक शान्ति जोगाउने आफ्नो दृढ संकल्प प्रदर्शन गर्न राजाले आफ्ना सैनिकहरूलाई मृत्युदण्ड दिए।
कोनराड द्वितीय, पवित्र रोमन सम्राट संग संघर्ष
Conflict with Conrad II, Holy Roman Emperor ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
स्टीफनका जेठाजु, सम्राट हेनरीको 13 जुलाई 1024 मा मृत्यु भयो। उनको उत्तराधिकारी, कोनराड द्वितीय (आर। 1024-1039), जसले आपत्तिजनक विदेश नीति अपनाए।कोनराड द्वितीयले 1026 मा भेनिसबाट स्टीफनकी बहिनीका पति डोगे ओटो ओर्सेलोलाई निष्कासित गरे।सम्राट कोनराडले व्यक्तिगत रूपमा जुन 1030 मा हंगेरीमा आफ्नो सेनाको नेतृत्व गरे र रबा नदीको पश्चिममा रहेको भूमिहरू लुटे।जे होस्, एनल्स अफ नीडेराल्टिचका अनुसार, हंगेरी सेनाले प्रयोग गरेको जलेको पृथ्वी रणनीतिको नतिजाबाट पीडित सम्राट "बिना सेना र केही हासिल नगरी जर्मनी फर्के, किनभने सेनालाई भोकमरीले डराएको थियो र सेनाले कब्जा गरेको थियो। भियनामा हंगेरीहरू"।1031 को गर्मीमा कोनराडले लाज्ता र फिस्चा नदीहरू बीचको भूमि हंगेरीलाई दिएपछि शान्ति पुनर्स्थापित भयो।
पीटर ओर्सेलोको शासन
इल्युमिनेटेड क्रोनिकलबाट ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
पिटर ओर्सेलो, वा पिटर द भेनिसियन , हंगेरीका दुई पटक राजा थिए।उनले आफ्नो काका, राजा स्टीफन I, 1038 मा पहिलो पटक उत्तराधिकारी बने। आफ्ना विदेशी दरबारीहरूप्रति उनको पक्षपातले एक विद्रोह निम्त्यायो जुन उनको 1041 बयानको साथ समाप्त भयो।पिटरलाई 1044 मा पवित्र रोमन सम्राट हेनरी III द्वारा पुनर्स्थापित गरिएको थियो।उनले आफ्नो दोस्रो शासनकालमा सम्राटको आधिपत्य स्वीकार गरे, जुन एक मूर्तिपूजक विद्रोह पछि 1046 मा समाप्त भयो।हंगेरी इतिहासहरू एकमत छन् कि पीटरलाई उनको उत्तराधिकारी एन्ड्र्यू I को आदेशद्वारा मृत्युदण्ड दिइएको थियो, तर 1055 वरिपरि उनको कथित विवाहको सन्दर्भमा प्रागको इतिहासकार कोस्मासले उनको दोस्रो बयानबाट पनि बच्न सक्छ भनी सुझाव दिन्छ।
पिटर सम्राट हेनरी III द्वारा पुनर्स्थापित
Ménfő को युद्ध।तस्वीरको कुनामा शमूएल आबाको हत्याको चित्रण छ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
पिटर ओर्सेलो, जसलाई 1041 मा स्यामुएल आबाद्वारा अपदस्थ गरिएको थियो, सम्राट हेनरी III को सहयोगमा फर्के र जून 1044 मा हंगेरीमा आक्रमण गरे। उनको सेना सानो थियो र शमूएल आबाको हंगेरी सेना ठूलो थियो।तथापि, हंगेरी रैंकहरूमा असन्तुष्टि थियो र सेना चाँडै जर्मन घोडचढीको सामनामा अलग भयो।शमूएल मैदानबाट भागे, तर समातिए र मारिए।पिटरलाई Székesfehérvár मा राजाको रूपमा पुनर्स्थापित गरियो र हेनरीलाई आफ्नो राज्यको लागि श्रद्धाञ्जली दिए।प्रमुख म्याग्नेटहरू र कम महत्त्वपूर्ण कुलीनहरू सबै हेनरीमा वफादारी र वासलेजको शपथ लिन आए।हंगेरीलाई पवित्र रोमन साम्राज्यको एक वासल बनाइएको थियो, यद्यपि यो लामो समयसम्म रहनु थिएन।Ménfő को युद्ध हंगेरी राज्य को प्रारम्भिक इतिहास मा एक महत्वपूर्ण युद्ध थियो।1044 मा Győr नजिकै Ménfő मा, धेरै जसो जर्मनहरूहंगेरीहरू (Magyars) को सेना बीच लडाइयो, यो जर्मनहरूको लागि विजय थियो र यसैले हंगेरीमा पश्चिमी प्रभावहरूको लागि।
वाता मूर्तिपूजक विद्रोह
पुजारीहरूलाई मार्ने मूर्तिपूजकहरू र Csanád को विशप जेरार्डको शहीद अन्जोउ लेजेन्डरियममा चित्रण गरिएको छ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
यस विद्रोहको दौडान, वाटा (वा वाथा) नामक मूर्तिपूजक महानले विद्रोहीहरूको समूहमाथि शक्ति प्राप्त गरे जसले ईसाई शासनलाई समाप्त गर्न र मूर्तिपूजकतामा फर्कन चाहन्थे।पौराणिक कथा अनुसार वाताले मूर्तिपूजक फेसनमा आफ्नो टाउको खौराए, तीनवटा चोटी बाँकी राखे र ईसाईहरू विरुद्ध युद्धको घोषणा गरे।वाटाको भीडद्वारा पुजारी र ईसाईहरूको हत्या भयो।राजा पिटर Székesfehérvár तिर भागेको भनिन्छ, जहाँ उनी विद्रोही नगरवासीहरूले मारेका थिए, र एन्ड्रेस, जेठो भाइको रूपमा, आफूलाई राजा घोषणा गरे।एन्ड्रास र लेभेन्टेका मानिसहरू पेस्ट तिर लाग्दा, विशप जेरार्ड, बेस्ट्रिक, बुल्डी र बेनेटा उनीहरूलाई अभिवादन गर्न भेला भए।कीटमा, सेप्टेम्बर 24 मा, विशपहरूलाई भाटाको भीडले आक्रमण गरेको थियो, जसले विशपहरूलाई ढुंगा हान्न थाले।बुलदीलाई ढुङ्गाले हानेर हत्या गरिएको थियो ।मूर्तिपूजकहरूले उहाँमाथि ढुङ्गा हानेपछि, गेलर्टले बारम्बार क्रुसको चिन्ह बनायो, जसले मूर्तिपूजकहरूलाई थप रिस उठायो।वाथा विद्रोहले हंगेरीमा ईसाई शासनलाई रोक्नको लागि अन्तिम प्रमुख प्रयासलाई चिन्ह लगाइयो।एन्ड्र्यूले सिंहासनमा आफ्नो उदयमा मूर्तिपूजकहरूबाट सहयोग पाएका थिए, तर उनको राज्यमा ईसाई धर्मलाई समाप्त गर्ने कुनै योजना थिएन।सत्तामा आएपछि उनले आफूलाई वाथा र मूर्तिपूजकहरूबाट टाढा राखे।तर, उनीहरुले गरेको कामको सजाय पाएनन् ।
एन्ड्रयू I को शासन
एन्ड्रयू I को राज्याभिषेक (इल्युमिनेटेड क्रॉनिकल) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1046 Jan 1

एन्ड्रयू I को शासन

Székesfehérvár, Hungary
एन्ड्रयू I द व्हाइट 1046 देखि 1060 सम्म हंगेरीका राजा थिए। उनी अर्पाड राजवंशको सानो शाखाबाट आएका थिए।निर्वासनमा पन्ध्र वर्ष बिताएपछि, उहाँले मूर्तिपूजक हंगेरीहरूको व्यापक विद्रोहको समयमा सिंहासनमा आरोहण गर्नुभयो।उनले हंगेरीको राज्यमा ईसाई धर्मको स्थितिलाई बलियो बनाए र पवित्र रोमन साम्राज्यको विरुद्ध सफलतापूर्वक आफ्नो स्वतन्त्रताको रक्षा गरे।आफ्नो छोरा, सोलोमन को उत्तराधिकार सुनिश्चित गर्न को लागी उनको प्रयास, उनको भाइ, बेला को खुला विद्रोह को परिणामस्वरूप।बेलाले एन्ड्र्यूलाई 1060 मा बल प्रयोग गरेर सत्ताच्युत गरे। एन्ड्रयूलाई लडाइँको क्रममा गम्भीर चोट लागेको थियो र आफ्नो भाइलाई राजा बनाउनु अघि नै उनको मृत्यु भयो।
पवित्र रोमन साम्राज्य संग युद्ध
इल्युमिनेटेड क्रनिकलमा चित्रण गरिएको Zotmund द्वारा प्रेसबर्गमा शाही जहाजहरू डूबिएको ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
हंगेरी र पवित्र रोमन साम्राज्य बीचको सिमानामा पहिलो पटक 1050 मा झडप भयो। सम्राट हेनरीले अगस्त 1051 मा हंगेरीमा आक्रमण गरे, तर एन्ड्रयू र बेलाले सफलतापूर्वक साम्राज्य सेनाहरू विरुद्ध जलेको पृथ्वी रणनीतिहरू लागू गरे र तिनीहरूलाई फिर्ता लिन बाध्य पारे।किंवदंती भन्छन् कि Székesfehérvár नजिकै भेर्टेस पहाडहरू हंगेरीमा vert - हतियारहरूको नामबाट नाम राखिएको थियो जुन जर्मन सैनिकहरूले पछि हटेका थिए।एन्ड्रयूले सम्राटसँग नयाँ शान्ति वार्ता सुरु गरे र वार्षिक श्रद्धाञ्जली तिर्न प्रतिज्ञा गरे, तर उनको प्रस्ताव अस्वीकार गरियो।अर्को गर्मीमा, सम्राट हंगेरी फर्के र प्रेसबर्ग (ब्राटिस्लाभा, स्लोभाकिया) लाई घेराबन्दी गरे।Zotmund, "एकदम कुशल पौडीबाज" ले सम्राटको जहाजहरू ध्वस्त पारे।पोप लियो IX ले शान्ति सन्धिको मध्यस्थता गरेपछि, सम्राटले घेराबन्दी हटाए र हंगेरीबाट फिर्ता भए।एन्ड्रयूले चाँडै दबाबमा गरिएका आफ्ना वाचाहरू पूरा गर्न अस्वीकार गरे, र सम्राट हेनरी III का प्रमुख प्रतिद्वन्द्वी कोनराड I, ड्यूक अफ बाभेरियासँग पनि गठबन्धन गरे।
महान् द्वन्द्व
Great Schism ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1054 Jan 1

महान् द्वन्द्व

Rome, Metropolitan City of Rom
पूर्व–पश्चिम धर्म (जसलाई १०५४ को ग्रेट स्किज्म वा स्किज्म पनि भनिन्छ) ११ औं शताब्दीमा पश्चिमी र पूर्वी चर्चहरूबीच भएको कम्युनियन ब्रेक थियो।विभाजनको तुरुन्तै पछि, यो अनुमान गरिएको छ कि पूर्वी ईसाई धर्मले विश्वभरका ईसाईहरूको पातलो बहुमत समावेश गरेको छ, बाँकी अधिकांश ईसाईहरू पश्चिमी थिए।पूर्वी र पश्चिमी ईसाई धर्मको बीचमा अघिल्लो शताब्दीहरूमा विकसित भएको धार्मिक र राजनीतिक भिन्नताहरूको चरम सीमा थियो।
सुलेमानको शासन
सोलोमन, जर्मनीका हेनरी चतुर्थको सहयोगमा, हंगेरी फर्किन्छन् (इल्युमिनेटेड क्रोनिकलबाट) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1063 Jan 1

सुलेमानको शासन

Esztergom, Hungary
त्यसपछिका वर्षहरूमा, सोलोमन र तिनका भतिजाहरूले संयुक्त रूपमा चेकहरू, कुमानहरू र राज्यका अन्य शत्रुहरू विरुद्ध लडे।प्रारम्भिक 1070 मा उनीहरूको सम्बन्ध बिग्रियो र गेजाले उनको विरुद्ध विद्रोह गरे।सोलोमनले 14 मार्च 1074 मा मोग्योरोडको युद्धमा आफ्नो पराजय पछि हंगेरीको पश्चिमी सीमानाको सानो क्षेत्रमा मात्र आफ्नो शासन कायम राख्न सके। उनले आधिकारिक रूपमा 1081 मा त्याग गरे, तर गेजाको भाइ र उत्तराधिकारी, लाडिस्लास विरुद्ध षड्यन्त्र गरेको आरोपमा गिरफ्तार गरियो।1083 मा हंगेरीका प्रथम राजा स्टीफन I को क्यानोनाइजेशन प्रक्रियाको क्रममा सोलोमनलाई मुक्त गरिएको थियो। आफ्नो मुकुट पुन: प्राप्त गर्ने प्रयासमा, सोलोमनले पेचेनेगहरूसँग गठबन्धन गरे, तर राजा लाडिस्लाउसले उनीहरूको आक्रमणकारी सेनाहरूलाई पराजित गरे।लगभग समकालीन स्रोतका अनुसार, सोलोमन बाइजान्टिन साम्राज्यमा लुट्ने आक्रमणमा मरे।पछि पौराणिक कथाहरू भन्छन् कि उनी बाँचे र पुला (क्रोएशिया) मा सन्त सन्यासीको रूपमा मर्नुभयो।
हंगेरीहरूले पेचेनेगहरूलाई नष्ट गर्छन्
ड्यूक लाडिस्लाउस (बाँया) केर्ल्सको युद्धमा ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
Kerlés को युद्ध (हंगेरी: kerlési csata) वा Chiraleș को युद्ध, जसलाई Cserhalom को युद्ध पनि भनिन्छ, Osul द्वारा कमान्ड गरिएको Pechenegs र Ouzes को सेना र हंगेरी को राजा सोलोमन र उनका चचेरा भाईहरु, Dukes Géza को सेना को बीच एक संलग्नता थियो। र 1068 मा ट्रान्सिल्भेनियामा लाडिस्लाउस। पेचेनेगहरू लगभग 895 देखि यूरेशियन स्टेपसको पश्चिमी क्षेत्रहरूमा प्रमुख शक्ति भएको थियो। यद्यपि, ठूला पेचेनेग समूहहरू ओउज र कुमानहरूको पश्चिम तर्फको बसाइँसराइसँगै बाल्कन प्रायद्वीपमा सरेका थिए। 1040 मा।ट्रान्सिल्भेनियामा पहिलो रेकर्ड गरिएको पेचेनेग आक्रमण हंगेरीका स्टीफन I (r. 997-1038) को शासनकालमा भएको थियो।1068 मा, आक्रमणकारीहरूले कार्पथियन पर्वतको पासहरूबाट ट्रान्सिल्भेनियामा तोडफोड गरे।पुरातात्विक खोजहरूले सुझाव दिन्छ कि तिनीहरूले माटो र काठबाट बनेका कम्तिमा तीनवटा किल्लाहरू नष्ट गरेका थिए, जसमा डोबोका (अहिले रोमानियामा डबाका) र साजोसारभर (वर्तमान समयको Șirioara) समावेश छन्।तिनीहरूले ट्रान्सिल्भेनियाको पश्‍चिममा रहेको न्यर्सेग क्षेत्रमा लुटपाट आक्रमण पनि गरे।धेरै लुटपाट लिएपछि, तिनीहरूले हंगेरी छोड्ने योजना बनाए, तर हंगेरीहरूले डोबोका नजिकैको पहाडमा आक्रमण गरे र तिनीहरूको विनाश गरे।एक लोकप्रिय किंवदंती अनुसार, एक "कुमन" योद्धाले हंगेरी केटीलाई लिएर युद्धको मैदानबाट भाग्ने प्रयास गरे, तर ड्यूक लाडिस्लाउसले एकल लडाईमा उनलाई पराजित गरे र मारे।
सोलोमन र गेजा बीचको झगडा
काउन्ट विडले सोलोमनलाई ड्यूक गेजाको विरुद्धमा उक्साउँछ जसले पृष्ठभूमिमा बाइजान्टिन दूतहरू प्राप्त गर्दछ (इल्युमिनेटेड क्रोनिकलबाट)। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
पेचेनेग सेनाले 1071 मा सिर्मिया (अहिले सर्बियामा) लुट्यो। राजा र ड्यूकले बेलग्रेडको बाइजान्टिन ग्यारिसनका सिपाहीहरूले हंगेरी विरुद्ध लुटेराहरूलाई उक्साएको शंका गरेपछि, तिनीहरूले किल्लामा आक्रमण गर्ने निर्णय गरे।हंगेरी सेनाले सावा नदी पार गर्यो, यद्यपि बाइजान्टिनहरूले आफ्ना डुङ्गाहरू विरुद्ध "मेसिनहरूद्वारा सल्फरयुक्त आगोहरू उडाए"।हंगेरीहरूले तीन महिनाको घेराबन्दीपछि बेलग्रेड कब्जा गरे।यद्यपि, बाइजान्टिन सेनापति निकेतासले राजाको सट्टा ड्यूक गेजालाई किल्ला समर्पण गरे;उसलाई थाहा थियो कि सोलोमन "कडा मानिस थिए र सबै कुरामा उसले काउन्ट विडको घिनलाग्दो सल्लाह सुनेको थियो, जो भगवान र मानिस दुवैको नजरमा घृणित थियो", इल्युमिनेटेड क्रोनिकल अनुसार।युद्ध-लूटको विभाजनले सोलोमन र तिनको चचेरे भाईको बीचमा नयाँ द्वन्द्व निम्त्यायो, किनभने राजाले लुटको एक चौथाइ मात्र ड्यूकलाई दिए, जसले यसको तेस्रो भाग दाबी गर्यो।त्यसपछि ड्यूकले बाइजान्टिन सम्राटका दूतहरूसँग वार्ता गरे र राजाको सहमति बिना सबै बाइजान्टिन बन्दीहरूलाई मुक्त गरे।द्वन्द्वलाई काउन्ट विडले थप तिखो पारेको थियो;इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले बताउँछ कि कसरी गिनतीले युवा राजालाई आफ्ना चचेरा भाईहरू विरुद्ध उक्साएको थियो कि "दुई धारिलो तरवार एउटै स्क्याबार्डमा राख्न सकिँदैन", त्यसैले राजा र ड्यूकले "एउटै राज्यमा सँगै शासन गर्न सक्दैनन्"।
गेजाले सोलोमनलाई हराउँछन्
मोग्योरोडको युद्ध - द पिक्टोरियल क्रोनिकल ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
ड्यूक गेजा र लाडिस्लाउसको नेतृत्वमा बाइजान्टिन साम्राज्य विरुद्ध निर्देशित अभियानहरूको एक श्रृंखला पछि, सोलोमन तितो भयो र मैदानमा आफ्नो सफलताको कारणले अप्रशंसनीय महसुस गरे।यसले उनीहरूको खर्चमा राजाको धेरै कार्यहरू उत्प्रेरित गर्‍यो र अन्ततः हत्याको प्रयासले पछ्यायो।राजकुमारहरूले यो युद्धमा समाधान गर्ने निर्णय गरे र यो ब्रनोको ओट्टो I र उनको सेनाको सहयोगको लागि उनीहरूका लागि अनुकूल रूपमा समाप्त भयो, जसले लाडिस्लाउस र गेजाकी बहिनीहरू मध्ये एक युफेमियासँग विवाह गरेका थिए।घाइते राजा युद्धको लगत्तै जर्मनी भागे र त्यहाँ उनले आफ्नो ज्वाइँको सहयोगमा मुकुट फिर्ता गर्ने लक्ष्य राखे।यस युद्धको नतिजाले सम्पूर्ण राष्ट्रलाई खुशी तुल्यायो, किनकि यसलाई हंगेरीको राज्यको लागि निर्णायक विजयको रूपमा लिइयो।त्यसपछि, सोलोमनले मोसन र नजिकैको प्रेसबर्ग (ब्राटिस्लाभा, स्लोभाकिया) मात्र सुरक्षित गरे।राज्यका अन्य भागहरूले गेजाको शासनलाई स्वीकार गरे, जसलाई उनको विजय पछि राजा घोषित गरिएको थियो।
Ladislaus I को शासन
सेन्ट लाडिस्लास (हंगेरी क्रनिकल) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1077 Jan 1

Ladislaus I को शासन

Esztergom, Hungary
1077 मा गेजाको मृत्यु भयो, र उनका समर्थकहरूले लाडिस्लाउसलाई राजा बनाए।सोलोमनले जर्मनीका राजा हेनरी चतुर्थको सहयोगमा लाडिस्लासको प्रतिरोध गरे।Ladislaus ले लगानी विवाद को समयमा हेनरी IV को विरोधीहरु लाई समर्थन गरे।1081 मा, सोलोमनले लाडिस्लाउसको शासन त्याग गरे र स्वीकार गरे, तर उनले शाही मुकुट पुन: प्राप्त गर्न षड्यन्त्र गरे र लाडिस्लाउसले उनलाई कैद गरे।लाडिस्लाउसले 1085 मा पहिलो हंगेरी संतहरूलाई (उनका टाढाका नातेदारहरू, राजा स्टीफन I र ड्यूक इमेरिक सहित) क्यानोनाइजेसन गरे। उनले क्यानोनाइजेशन समारोहमा सोलोमनलाई मुक्त गरे।गृहयुद्धको एक श्रृंखला पछि, Ladislaus को मुख्य फोकस सार्वजनिक सुरक्षा को पुनर्स्थापना थियो।उनले सम्पत्तिको अधिकार उल्लङ्घन गर्नेहरूलाई मृत्यु वा विच्छेदको सजाय दिँदै गम्भीर कानून पेश गरे।उनले 1091 मा लगभग सबै क्रोएशिया कब्जा गरे, जसले हंगेरीको मध्ययुगीन राज्यको लागि विस्तार अवधिको सुरुवात गर्यो।Pechenegs र Cumans मा Ladislaus को जीत ले लगभग 150 वर्ष को लागी आफ्नो राज्य को पूर्वी सिमाना को सुरक्षा सुनिश्चित गर्यो।होली सीसँगको उनको सम्बन्ध उनको शासनको अन्तिम वर्षहरूमा बिग्रियो, किनकि पोपहरूले क्रोएशियालाई उनीहरूको फिफ भएको दाबी गरे, तर लाडिस्लाउसले उनीहरूको दावीलाई अस्वीकार गरे।
Ladislaus ले सम्पूर्ण क्रोएसिया ओगटेको छ
हंगेरीका राजा सेन्ट लाडिस्लाउसले क्रोएसियालाई जित्न ड्रभा नदी पार गरे। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
क्रोएसियाका राजा स्टीफन द्वितीय, 1091 को सुरुमा, उत्तराधिकारी नछोडी मरे।Trpimirović को सभा को कुनै जीवित पुरुष सदस्य नभएकोले, गृहयुद्ध छिट्टै पछि सुरु भयो।स्वर्गीय राजा ज्वोनिमिरकी विधवा हेलेनले उत्तराधिकार संकटको समयमा क्रोएसियामा सत्ता कायम राख्ने प्रयास गरिन्।हेलेन वरपरका केही क्रोएसियाली कुलीनहरू, सम्भवतः गुसीक परिवार र/वा लाप्कान परिवारका विनिहा, जोभोनिमिरको मृत्यु पछि उत्तराधिकारको लागि लड्दै, राजा लाडिस्लस प्रथमले हेलेनलाई मद्दत गर्न आग्रह गरे र उनलाई क्रोएसियाली सिंहासन प्रस्ताव गरे, जुन उनको उत्तराधिकारको रूपमा हेरिएको थियो। ।केही स्रोतहरूका अनुसार, धेरै डाल्मटियन शहरहरूले पनि राजा लाडिस्लाउसलाई सहायताको लागि आग्रह गरे, र Petar Gusić Petar de genere Cacautonem सँग "सेतो क्रोट्स" (Creates Albi) को रूपमा आफ्नो दरबारमा प्रस्तुत गरे।यसरी लाडिस्लाउसले सुरु गरेको अभियान विशुद्ध रूपमा विदेशी आक्रमण थिएन न त उनी क्रोएसियाली सिंहासनमा विजेताको रूपमा देखा परेका थिए, बरु वंशानुगत उत्तराधिकारीको रूपमा।1091 मा लाडिस्लाउसले ड्रभा नदी पार गरे र विरोधको सामना नगरी स्लाभोनियाको सम्पूर्ण प्रान्तलाई जित्यो, तर उनको अभियान वन पर्वत (माउन्ट ग्भोज्ड) नजिकै रोकियो।क्रोएशियाका कुलीनहरू विभाजित भएदेखि, लाडिस्लाउसले आफ्नो अभियानमा केही सफलता पाएका थिए, यद्यपि उनले क्रोएशियाको सम्पूर्ण भागमा आफ्नो नियन्त्रण स्थापित गर्न सकेनन्, यद्यपि उनको विजयको सही सीमा थाहा छैन।यस समयमा हंगेरीको राज्य कुमानहरू द्वारा आक्रमण गरिएको थियो, जो सम्भवतः बाइजान्टियम द्वारा पठाइएको थियो, त्यसैले लाडिस्लाउस क्रोएशियामा आफ्नो अभियानबाट पछि हट्न बाध्य भए।लाडिस्लाउसले आफ्नो भतिजा राजकुमार एलमोसलाई क्रोएशियाको नियन्त्रित क्षेत्रको व्यवस्थापन गर्न नियुक्त गरे, आफ्नो नयाँ अधिकारको प्रतीकको रूपमा Zagreb को Diocese स्थापना गरे र हंगेरी फर्के।
Ladislaus Cumans पराजित
Ladislaus defeats the Cumans ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1091 Jan 2

Ladislaus Cumans पराजित

Transylvania, Romania
कुमनहरूले 1091 मा राज्यको पूर्वी भागमा आक्रमण गरे र लुटपाट गरे। आक्रमणकारी कुमनहरूले प्रमुख कपोल्कको नेतृत्वमा थिए, तिनीहरूले पहिले ट्रान्सिल्भेनियामा तोडफोड गरे, त्यसपछि डेन्युब र टिस्जा नदीहरू बीचको क्षेत्र।कुमनहरूले आफ्नो ठूलो लुट र कैदीहरू लिएर हंगेरी छोड्ने प्रयास गरे, तर राजा लाडिस्लाउस पुगे र तिनीहरूलाई टेम्स नदीको नजिक पराजित गरे।लाडिस्लाउसले कुमन बाँचेकाहरूका लागि ईसाई धर्म प्रस्ताव गरे, तिनीहरूमध्ये अधिकांशले स्वीकार गरे, यसरी राजाले तिनीहरूलाई जास्सागमा बसोबास गरे।हारेको युद्धको अफवाह कुमन शिविरमा पुग्यो, कुमनहरूले राजा लाडिस्लासलाई बदला लिने धम्की दिए र कुमन कैदीहरूलाई मुक्त गर्न माग गरे।राजा लाडिस्लसले अर्को आक्रमणलाई रोक्न हंगेरीको सिमानामा मार्च गरे।दुई सेनाहरू सेभेरिन नजिकै भिड्यो, हंगेरी सेना विजयी भएको थियो, राजा लाडिस्लाउसले क्युमन सरदार अकोसलाई मारे।म्याकले तर्क गर्छन् कि बाइजान्टिनहरूले उनीहरूलाई हंगेरीमा आक्रमण गर्न मनाए, जबकि इल्युमिनेटेड क्रनिकलले बताउँछ कि कुमानहरू "रुथेनियनहरू" द्वारा उक्साएको थियो।प्रतिशोधमा, इतिहास जारी छ, लाडिस्लाउसले छिमेकी रुसका रियासतहरूमा आक्रमण गरे, "रुथेनियनहरू" लाई "दयाको लागि" सोध्न र "तिनीहरू सबै कुरामा उहाँप्रति वफादार हुनेछन्" भनेर वाचा गर्न बाध्य पारे।कुनै रुसको क्रोनिकलले लाडिस्लाउसको सैन्य कारवाहीको दस्तावेज छैन।
कोलोमन को शासन
कोलोमनलाई János Thuróczy को हंगेरियनहरूको क्रॉनिकलमा चित्रण गरिएको छ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1095 Jan 1

कोलोमन को शासन

Esztergom, Hungary
कोलोमनको राज्याभिषेकको वर्षमा, क्रुसेडरहरूको कम्तिमा पाँचवटा ठूला समूहहरू पवित्र भूमिको बाटोमा हंगेरी आइपुगे।उनले आफ्नो राज्यमा अनधिकृत रूपमा प्रवेश गर्ने वा ग्रामीण इलाकामा लुटपाट गर्ने ब्यान्डहरूलाई नष्ट गरे, तर मुख्य क्रुसेडर सेनाले बिना कुनै घटना हंगेरी पार गर्यो।उनले 1097 मा क्रोएशियामा आक्रमण गरे, यसको अन्तिम मूल राजा पेटार स्वासिकलाई पराजित गरे।फलस्वरूप, उहाँलाई 1102 मा क्रोएसियाको राजाको राज्याभिषेक गरियो। त्यसपछि शताब्दीयौंसम्म, हंगेरीका राजाहरू पनि क्रोएसियाका राजाहरू थिए।कोलोमनले आफ्नो जीवनभरि उहाँलाई पदच्युत गर्ने भाइको प्रयासको सामना गर्नुपरेको थियो;अल्मोसले कम्तिमा पाँच पटक उनलाई हटाउने षड्यन्त्र रचे।बदलामा, उनले 1107 वा 1108 मा आफ्नो भाइको डची कब्जा गरे र लगभग 1114 मा एल्मोस र एल्मोसको छोरा बेलालाई अन्धा बनाए।
क्रुसेडरहरूसँग समस्याहरू
Problems with Crusaders ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
आफ्नो राज्याभिषेकको केही समय पछि, कोलोमनले समस्याहरूको सामना गर्नुपर्‍यो जुन पहिलो धर्मयुद्धका सेनाहरूले हंगेरीबाट गुज्र्दा निम्त्याएको थियो।दशकौंसम्म, हंगेरीले पवित्र भूमिको यात्राको क्रममा पश्चिमी युरोपेली तीर्थयात्रीहरूको ठूलो संख्यामा खाना आपूर्ति गर्न सक्षम भएको थियो, तर देशभरि दशौं हजार क्रुसेडरहरूको आन्दोलनले मूल निवासीहरूको निर्वाहलाई खतरामा पारेको थियो।वाल्टर सेन्स एभोइरको नेतृत्वमा क्रुसेडरहरूको पहिलो समूह मे 1096 को प्रारम्भमा सीमामा पुग्यो। कोलोमनले उनीहरूलाई मैत्रीपूर्ण रूपमा स्वागत गरे र उनीहरूलाई राज्यमा प्रवेश गर्न दिए।उनले उनीहरूलाई बजारमा खाद्यान्न किन्न पनि अधिकार दिए, यद्यपि फसल सुरु भएको थिएन।तिनीहरू कुनै पनि ठूलो विवाद बिना हंगेरी मार्फत अगाडि बढे।अर्को आगमनहरू, पीटर द हर्मिटको नेतृत्वमा, मेको अन्त्यमा वा जूनको शुरुमा आइपुगे।पिटरले उनीहरूलाई ग्रामीण इलाका लुट्नबाट रोक्ने वाचा गरेपछि मात्र कोलोमनले उनीहरूलाई हंगेरीमा प्रवेश गर्न अनुमति दिए।गुइबर्ट अफ नोजेन्टको रेकर्ड अनुसार, पिटरले आफ्नो वाचा पूरा गर्न सकेनन्: क्रुसेडरहरूले "सार्वजनिक अन्न भण्डारहरू जलाए ..., कन्याहरूलाई बलात्कार गरे, धेरै महिलाहरू बोकेर धेरै विवाहको ओछ्यानलाई बेइज्जत गरे", यद्यपि "हंगेरीहरूले, इसाईहरूलाई इसाईहरूको रूपमा, उनीहरूलाई उदारतापूर्वक सबै थोक बिक्रीको लागि प्रस्ताव गरे।क्रुसेडरहरूको तेस्रो समूह नाइट्रा (नित्रा, स्लोभाकिया) पुग्यो र क्षेत्र लुट्न थाल्यो।यी चाँडै स्थानीयहरु द्वारा रूट गरियो।चौथो सेना जूनको मध्यमा मोसनमा आयो।कोलोम्यानले उनीहरूलाई क्षेत्र छोड्न अनुमति दिएनन्, या त उनीहरूले उनीहरूको यात्राको क्रममा उनीहरूको कष्टप्रद व्यवहारको बारेमा थाहा पाएका थिए, वा हंगेरीमा उनीहरूको आन्दोलनले स्थानीय अर्थतन्त्रको स्थिरतालाई खतरामा पार्न सक्छ भन्ने महसुस गरेको थियो।खाना र रक्सी कब्जा गर्न, क्रुसेडरहरूले नजिकैका बस्तीहरू विरुद्ध बारम्बार लुटपाट आक्रमणहरू गरे।कोलोमनले उनीहरूलाई आक्रमण गर्ने निर्णय गरे, तर सेनाका कमाण्डरहरूले उनीहरूलाई आफ्नो यात्राको क्रममा खाना उपलब्ध गराइने वाचा गर्दै, आफ्नो हतियार र पैसा आत्मसमर्पण गर्न धर्मयुद्धहरूलाई मनाउन राजी गरे।क्रुसेडरहरूलाई निशस्त्र गरिसकेपछि, कोलोमनका सेनाहरूले जुलाईको सुरुमा पन्नोनहलमा नजिकै उनीहरूलाई आक्रमण गरे र नरसंहार गरे।
क्रुसेडरहरूसँग व्यवहार गर्दै
मध्ययुगीन विजयहरू ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
यी घटनाहरूबाट चिन्तित, कोलोमनले जुलाईको मध्यमा काउन्ट एमिकोको नेतृत्वमा आएका क्रुसेडरहरूलाई हंगेरीमा प्रवेश गर्न निषेध गरे।राजाको आदेशलाई बेवास्ता गर्दै, तिनीहरूले रक्षात्मक रेखाहरू पार गरे र मोसनलाई घेराबन्दी गरे।तिनीहरूको क्याटापल्टहरूले दुई ठाउँमा पर्खालहरू ध्वस्त पारे, तिनीहरूलाई 15 अगस्तमा किल्लामा प्रवेश गर्न सक्षम बनायो।क्रुसेडरहरूले पूरै देश कब्जा गर्नेछन् भन्ने डरले कोलोमनले रुसमा भाग्ने तयारी गरे।यद्यपि, कुनै स्पष्ट कारण बिना, आक्रमणकारीहरू बीच एक आतंक फैलियो जसले ग्यारिसनलाई सोर्टी गर्न र तिनीहरूलाई भगाउन सक्षम बनायो।आधुनिक विद्वानहरू सहमत छन् कि कोलोमनको सेनाको अचानक आगमनको बारेमा अफवाहहरूले क्रुसेडरहरूलाई किल्लाबाट डराएको थियो।अल्बर्ट अफ आइक्सका अनुसार, समकालीन ईसाईहरूले सोचेका थिए कि इमिकोको पराजय ईश्वरले तीर्थयात्रीहरूलाई दिनुभएको सजाय हो किनभने उनीहरूले "ईश्वरीय न्यायको सट्टा आफ्नो पैसाको लोभमा" धेरै यहूदीहरूलाई मारेका थिए।
कोलोमन र क्रुसेडरहरूले सम्बन्ध सुधार गर्छन्
Bouillon को Godfrey संग कोलोमन को भेट ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
होली सी द्वारा संगठित पहिलो क्रुसेडर सेना सेप्टेम्बर 1096 मा हंगेरीको सिमानामा पुग्यो। यसको नेतृत्व लोअर लोरेनको ड्यूक बोइलोनको गोडफ्रेले गरेको थियो।गॉडफ्रेले हंगेरीमा क्रुसेडरहरूको प्रवेशको बारेमा वार्ता सुरु गर्न कोलोमनलाई पहिले नै चिनिने एक नाइट पठाए।आठ दिन पछि, कोलोमन सोप्रोनमा गोडफ्रेसँग भेट्न सहमत भए।राजाले क्रुसेडरहरूलाई आफ्नो राज्यको माध्यमबाट यात्रा गर्न अनुमति दिए तर गॉडफ्रेको कान्छो भाइ बाल्डविन र उनको परिवारलाई बन्धकको रूपमा उहाँसँगै बस्नु पर्छ।क्रुसेडरहरू डेन्युबको दाहिने किनारमा शान्तिपूर्वक हंगेरी हुँदै गए।कोलोमन र तिनको सेनाले बायाँ किनारमा तिनीहरूलाई पछ्याए।सबै धर्मयुद्धहरूले सावा नदी पार गरेपछि मात्र उनले आफ्ना बन्धकहरूलाई रिहा गरे, जसले राज्यको दक्षिणी सीमालाई चिन्ह लगाउँदछ।हंगेरीमा मुख्य क्रुसेडर सेनाको अनौपचारिक मार्चले युरोपभर कोलोमनको राम्रो प्रतिष्ठा स्थापित गर्यो।
यहूदीहरू हंगेरीमा बसाइँ सर्छन्
Jews migrate to Hungary ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
प्रागको समकालीन कस्मासले लेखे कि "केही यहूदीहरू" जो बोहेमियामा क्रुसेडरहरूले सताएका थिए हंगेरी आइपुगे र "गोप्य रूपमा तिनीहरूको सम्पत्ति उनीहरूसँग लगे"।यद्यपि कोस्मासले तिनीहरूको संख्या निर्दिष्ट गर्दैन, László Mezey र अन्य इतिहासकारहरूले यहूदीहरूले ठूलो बाहुल्यको प्रतिनिधित्व गरे।कोलोमनले हंगेरीमा यहूदीहरूको स्थितिलाई विनियमित गर्ने धेरै आदेशहरू र छुट्टै विधानहरू-क्यापिटुला डे इयुडिस जारी गरे।उदाहरणका लागि, उहाँले तिनीहरूलाई ईसाई दासहरू समात्न र "एपिस्कोपल सीज बाहिर" बस्नबाट निषेध गर्नुभयो।इतिहासकार नोरा बेरेन्डले १२ औं शताब्दीको अन्तको क्यानन कानूनको तुलनामा कोलोमनको विधानमा यहूदीहरूसँग घुलमिल हुन विरुद्ध प्रतिबन्धहरूद्वारा इसाईहरूको शुद्धताको रक्षाले एकदमै सानो भूमिका खेल्छ भनी लेख्छिन्।जहाँ उनले यहूदीहरूलाई धर्म परिवर्तन गर्ने प्रयास गरेनन्, उनले आफ्ना मुस्लिम प्रजाहरूलाई धर्म परिवर्तन गर्ने उद्देश्यले आदेश जारी गरे।उदाहरणका लागि, उनले मुस्लिमलाई उनीहरूको आहार नियमहरू पालना गर्नबाट रोक्नको लागि मुस्लिमलाई "पाहुना, वा रात्रिभोजमा निमन्त्रणा दिएमा, उसले र तिनका टेबुल साथीहरूले मासुको लागि सुँगुरको मासु मात्र खाने" भनेर तोके।
कोलोमनले क्रोएसियामा आक्रमण गरे
Coloman invades Croatia ©Angus McBride
कोलोमनले 1097 मा क्रोएसियामा आक्रमण गरे। लाडिस्लाउस I ले पहिले नै देशको अधिकांश भाग कब्जा गरिसकेको थियो, तर क्रोएशियाका अन्तिम मूल राजा, पेटार स्वासिकले कपेला पर्वतमा उनको प्रतिरोध गरे।Petar Svačić Gvozd माउन्टेनको युद्धमा कोलोमनको सेना विरुद्ध लड्दै मरे।हंगेरीका सेनाहरू एड्रियाटिक सागरमा पुगे र एउटा महत्त्वपूर्ण बन्दरगाह बायोग्राद ना मोरुलाई कब्जा गरे।कोलोमनको सेनाको अग्रगामीबाट धम्की दिएर, ट्रोगिर र स्प्लिट शहरका नागरिकहरूले भेनिसको कुकुर, भिटाले मिचेल, जो डाल्मटियामा गएका थिए, प्रति वफादारीको शपथ खाए।कुनै जहाज नभएकोले, कोलोमनले "हाम्रा पूर्ववर्तीहरूको हकमा हामी मध्ये एक वा अर्कोको कारण के हो भन्ने बारे सबै पुराना गलतफहमीहरू हटाउन" कुकुरलाई पत्रसहित दूतहरू पठाए।1098 को तिनीहरूको सम्झौता - तथाकथित कन्भेनियो Amicitiae - क्रोएशियाको तटीय क्षेत्रहरू हंगेरीलाई र डालमाटिया भेनिस गणतन्त्रलाई प्रदान गरेर प्रत्येक पक्षको रुचिको क्षेत्रहरू निर्धारण गर्यो।
Gvozd पर्वत को युद्ध
ओटोन इवेकोविच द्वारा अन्तिम क्रोएसियाली राजाको मृत्यु ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1097 Apr 1

Gvozd पर्वत को युद्ध

Petrova Gora, Croatia
क्रोएसियाको राज्यको ताज जित्ने प्रयासमा, हङ्गेरियन सेनाले ड्रभा नदी पार गरी एड्रियाटिक तटमा पुग्ने प्रयास गर्दै क्रोएसियाली भूभागमा आक्रमण गर्यो।एक स्थानीय मालिक, Petar Svačić, त्यसपछि हंगेरीहरूबाट राज्यको रक्षा गर्ने प्रयासमा Knin महलमा आफ्नो निवासबाट सारियो।पेटार र तिनको सेना हंगेरीहरूलाई भेट्न उत्तरतिर लागे।Gvozd माउन्टेन को युद्ध 1097 मा भएको थियो र Petar Svačić को सेना र हंगेरी को राजा कोलोमन I बीच लडाईयो।यो एक निर्णायक हंगेरी विजय थियो, जसले क्रोएशियाई उत्तराधिकारको युद्ध समाप्त गर्यो र क्रोएसियाई इतिहासमा एक मोडको रूपमा सेवा गर्यो।युद्धको नतिजा Petar Svačić को सेना र देशको लागि विनाशकारी थियो किनभने यसले क्रोएशियामा मूल वंशको शासनको आधिकारिक अन्त्यलाई चिन्ह लगाइयो।युद्धको विजेता, हंगेरीका राजा कोलोम्यानले हंगेरी र क्रोएशियाका राज्यहरू (कथित रूपमा पक्टा कन्भेन्टामा हस्ताक्षर गर्दै) बीच व्यक्तिगत मिलन सिर्जना गरे।त्यसपछि 1102 मा एड्रियाटिक तटमा क्रोएसियाको राजधानी बायोग्राडमा उहाँलाई क्रोएसियाको राजाको रूपमा ताज पहिराइएको थियो। 1918 मा पहिलो विश्वयुद्धको अन्त्यसम्म, दुई मुकुटहरू व्यक्तिगत रूपमा एकताबद्ध थिए।
कोलोमनले क्रोएशिया र डाल्मटियाका राजाको ताज पहिराए
Coloman crowned King of Croatia and Dalmatia ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
कोलोमनलाई 1102 मा बायोग्राद ना मोरुमा क्रोएसियाको राजाको राज्याभिषेक गरिएको थियो। 13 औं शताब्दीमा, थोमस द आर्चडेकनले लेखे कि क्रोएसिया र हंगेरीको मिलन विजयको परिणाम थियो।यद्यपि, 14 औं शताब्दीको उत्तरार्धको पक्टा कन्भेन्टाले बताउँछ कि उनी बाह्र प्रमुख क्रोएसियाली कुलीनहरूसँग सम्झौता गरेपछि मात्रै उनलाई ताज पहिराइएको थियो, किनभने क्रोएट्सहरूले बल प्रयोग गरेर उनको राज्यको रक्षा गर्न तयारी गरिरहेका थिए।यो कागजात जालसाजी हो वा एक प्रामाणिक स्रोत विद्वान बहसको विषय हो।कोलोमन र एन्टिओकको बोहेमन्ड I बीचको गठबन्धनलाई रोक्नको लागि, बाइजान्टिन सम्राट एलेक्सियस I कोम्नेनोसले आफ्नो छोरा र उत्तराधिकारी, जोन, र कोलोमनको चचेरे भाई पिरोस्काको बीचमा 1104 वा 1105 मा विवाहको व्यवस्था गरे। बाइजान्टिन साम्राज्यसँग पनि गठबन्धन। कोलोमनले 1105 मा डाल्मटियामा आक्रमण गर्न सक्षम बनायो। ट्रोगिरको धन्य जोनको जीवनको अनुसार, उनले व्यक्तिगत रूपमा आफ्नो सेनाहरूलाई डल्माटियन शहरहरूमा सबैभन्दा प्रभावशाली, जादरलाई घेरा हाल्ने आदेश दिए।ट्रोगिरका बिशप जोनले कोलोमन र राजाको आधिपत्य स्वीकार गर्ने नागरिकहरू बीचको सन्धि नगरेसम्म घेराबन्दी चल्यो।स्प्लिट सहरले पनि छोटो घेराबन्दी पछि आत्मसमर्पण गर्यो, तर अन्य दुई डाल्मटियन शहरहरू-ट्रोगिर र सिबेनिक-ले प्रतिरोध बिना नै आत्मसमर्पण गरे।द लाइफ अफ सेन्ट क्रिस्टोफर द मार्टरले यो पनि बताउँछ कि हंगेरीको फ्लीटले ब्राच, क्रेस, क्रक र रब सहित क्वार्नरको खाडीका टापुहरूलाई आफ्नो वशमा पारेको थियो।थोमस आर्चडेकनले बताउँछन् कि कोलोम्यानले प्रत्येक डल्मेटियन शहरलाई आफ्नो वफादारी सुरक्षित गर्नको लागि "स्वतन्त्रताको चार्टर" प्रदान गर्यो।यी स्वतन्त्रताहरूमा नागरिकहरूको स्वतन्त्र रूपमा आफ्नो शहरको विशप चयन गर्ने अधिकार र राजालाई तिर्ने कुनै पनि श्रद्धाञ्जलीबाट छुट समावेश थियो।डालमाटियाको आफ्नो विजय पछि, कोलोमनले नयाँ शीर्षक ग्रहण गरे - "हंगेरी, क्रोएशिया र डालमाटियाको राजा" - जुन पहिलो पटक 1108 मा रेकर्ड गरिएको थियो।
भेनिसले डालमाटियालाई आक्रमण गर्यो
भेनिस फ्लीट ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).

भेनिसको बेडा, डोगे ओर्डेलाफो फलिएरोको नेतृत्वमा, अगस्ट १११५ मा डालमाटियामा आक्रमण गर्‍यो। भेनिसहरूले डालमाटियन टापुहरू र केही तटीय शहरहरू कब्जा गरे तर जादर र बायोग्राद ना मोरु लिन सकेनन्।

स्टीफन II को शासन
हंगेरीका स्टीफन द्वितीय ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1116 Jan 1

स्टीफन II को शासन

Esztergom, Hungary
हंगेरी र क्रोएशियाका राजा स्टीफन द्वितीयले १११६ देखि ११३१ सम्म शासन गरे। उनका बुबा राजा कोलोमनले उनलाई बाल्यकालमा मुकुट लगाएका थिए, यसरी उनका काका एल्मोसलाई मुकुट अस्वीकार गरे।आफ्नो शासनको पहिलो वर्षमा, भेनिसले डाल्मटिया कब्जा गर्यो र स्टीफनले त्यो प्रान्तमा आफ्नो शासन पुनर्स्थापित गरेनन्।उनको शासनकाल छिमेकी देशहरु संग बारम्बार युद्ध द्वारा विशेषता थियो।
Olšava को युद्ध
Battle of Olšava ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1116 May 1

Olšava को युद्ध

Oslava, Czechia
ओल्साभाको युद्ध मे १११६ मा दुई क्षेत्रको सिमानामा ओल्साभा नदीको छेउमा बोहेमियन र हंगेरीका सेनाहरूको संलग्नता थियो। हंगेरीका अनुसार यो घटना हंगेरीका युवा स्टीफन द्वितीय र बोहेमियाका भ्लाडिस्लास प्रथम बीचको शान्तिपूर्ण बैठकको रूपमा सुरु भएको थियो। इतिहास।प्रागको चेक कोस्मासले लेखेको छ कि हंगेरीहरू युद्धलाई उक्साउन सीमामा आएका थिए।
भेनिसले डाल्मटियालाई जित्यो
Venice conquers Dalmatia ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
कोलोमनको शासनकालको अन्तिम वर्षमा क्वार्नरको खाडीमा रहेको एउटा टापुलाई जितेका डोगे ओर्डेलाफो फलिएरो मे १११६ मा भेनेसियन फ्लीटको टाउकोमा डल्माटिया फर्के। १५ जुलाईमा उनले हंगेरीका सेनालाई पराजित गरे जो राहत पाउन आएका थिए। Zadar।त्यसपछि सबै सहरहरू - बायोग्राड ना मोरु, सिबेनिक, स्प्लिट र ट्रोगिर सहित - भेनिसमा आत्मसमर्पण गरे, एड्रियाटिक सागरको तटवर्ती स्टेफन द्वितीयको आधिपत्य समाप्त गर्दै।यद्यपि, 1117 वा 1118 मा, हंगेरीका सेनाहरूले भेनिसहरूलाई पराजित गर्न सक्षम भए, जसको क्रममा ओर्डेलाफो फलिएरो आफैं Zadar नजिकैको युद्धमा मरे, जसले बायोग्राद ना मोरु, स्प्लिट र ट्रोगिरलाई हंगेरी राजाको सार्वभौमिकतामा पुन: सामेल हुन सक्षम बनायो।जे होस्, नयाँ कुकुर, डोमेनिको मिशेलले सबै डल्माटियालाई आक्रमण गरी कब्जा गरे।1117 वा 1118 मा सम्पन्न भएको पाँच वर्षको युद्धविरामले यथास्थिति पुष्टि गर्‍यो: भेनिसद्वारा डाल्मटियाको कब्जा।
भेनिस विरुद्ध Normans संग गठबन्धन
Alliance with Normans against Venice ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
स्टीफनले 1120 को प्रारम्भमा क्यापुआका रोबर्ट प्रथमकी छोरीसँग विवाह गरे।इतिहासकार पॉल स्टीफनसनले दक्षिणी इटालीका नर्मनहरूसँग स्टीफनको विवाह गठबन्धन "... आंशिक रूपमा भेनिसहरू विरुद्ध निर्देशित भएको हुनुपर्छ" लेखे।क्यापुआका नर्मन राजकुमारहरू लगानी विवादको समयमा पोपका कट्टर समर्थकहरू थिए, जसले उनको विवाहले पनि आफ्नो बुबाको प्रो-पपाल विदेश नीतिलाई निरन्तरता दिएको सुझाव दिन्छ।Włodzimierz Dworzaczek को अनुसार, 1121 मा स्टीफनले रेजेन्सबर्गको चोर हेनरिककी छोरी एडेलहाइडसँग विवाह गरे।
रुसको भूमिमा सैन्य अभियान
Military expedition in the land of the Rus' ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1123 मा, युवा राजा स्टीफन द्वितीयले यसको निष्कासित राजकुमार, इयारोस्लाभ स्वियाटोपोल्कोविचलाई आफ्नो सिंहासन पुन: प्राप्त गर्न सहयोग गर्न वोल्हनियाको रियासत विरुद्ध सैन्य अभियान सुरु गरे।यद्यपि Sviatopolchich आफ्नो पूर्व सीट, Volodymyr-Volynskyi को घेराबन्दी को शुरुवात मा हत्या भएको थियो, स्टीफन युद्ध जारी राख्ने निर्णय गरे।यद्यपि, इल्युमिनेटेड क्रोनिकलका अनुसार, तिनका कमाण्डरहरूले आक्रामकता जारी राखेमा तिनलाई पदच्युत गर्ने धम्की दिए, स्टीफनलाई घेराबन्दी हटाउन र हंगेरी फर्कन बाध्य पारे।पाज्नान वंशका कोस्मा राजासामु उभिएर भनिन्: "प्रभु, तपाईंले यो के गरिरहनुभएको छ? यदि तपाईंका धेरै सिपाहीहरूको मृत्युसँगै तपाईंले महल लिनुभयो भने, तपाईंले कसलाई यसको मालिक नियुक्त गर्नुहुन्छ? यदि तपाईं आफ्नो कुलीनहरू मध्ये एक छान्नुभयो भने, ऊ यहाँ रहनेछैन। वा तपाईं आफ्नो राज्य त्यागेर आफैंले राज्याधिकार प्राप्त गर्न चाहानुहुन्छ? हामी व्यापारीहरूले महलमा आँधीबेहरी गर्दैनौं, यदि तपाईं यसलाई आँधीबेहरी गर्न चाहनुहुन्छ भने, हामी एक्लै छौँ। हंगेरी फर्केर हामी आफ्नो लागि राजा छान्नेछौं।"त्यसपछि कुलीनहरूको आदेशमा हेराल्डहरूले शिविरमा घोषणा गरे कि हंगेरीहरू सकेसम्म छिटो हंगेरी फर्कनुपर्छ।जब राजाले आफूलाई आफ्ना जनताको सहयोगबाट वञ्चित गरेको देखे, उनी हंगेरी फर्के।- हंगेरियन इल्युमिनेटेड क्रॉनिकल
स्टीफनले डाल्मटिया लिन्छ र हराउँछ
Stephen takes and loses Dalmatia ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
लेभान्टमा नौसेना अभियानका कारण एड्रियाटिक सागरबाट भेनेसियन बेडाको अनुपस्थितिको फाइदा उठाउँदै, स्टीफनले 1124 को पहिलो भागमा डाल्मटियामा आक्रमण गरे। जुलाई 1124 मा स्प्लिट र ट्रोगिरको मुक्तिको पुष्टि गर्ने उनको चार्टरले केन्द्रीय क्षेत्रहरूको प्रमाण हो। दलमाटिया आफ्नो शासनमा फर्कियो।यद्यपि, भेनिस आर्माडाको फिर्तीमा डल्माटियन सहरहरूले एकपछि अर्को आत्मसमर्पण गरे।हिस्टोरिया डकुम भेनेटिकोरमका अनुसार, केवल बायोग्राड ना मोरुका नागरिकहरूले "... कुकुर र उसको सेनाको प्रतिरोध गर्ने साहस गरे ...", तर "... तिनीहरूको शहर यसको जगमा ध्वस्त भयो।"
हंगेरी-बाइजान्टिन युद्ध
बाइजान्टिन सैनिकहरू, 12 औं-13 औं शताब्दी ©Angus McBride
बाइजान्टिन इतिहासकार निकेतास चोनिएट्सका अनुसार, बाइजान्टिन सहर ब्रानिसेभोका नागरिकहरूले "बाइजान्टिन साम्राज्यमा" व्यापार गर्न आएका हंगेरीहरूलाई आक्रमण र लुटपाट गरे, तिनीहरू विरुद्ध सबैभन्दा खराब अपराधहरू गरे।बदलामा, स्टीफनले बाइजान्टिन साम्राज्य विरुद्ध युद्ध लड्ने निर्णय गरे।स्टीफनले गर्मीमा बाइजान्टिन साम्राज्यमा प्रवेश गरे।उनका सेनाहरूले बेलग्रेड, ब्रानिसेभो र निसलाई ध्वस्त पारे, र हंगेरी फर्कनु अघि सेर्डिका (सोफिया, बुल्गेरिया ) र फिलिपोपोलिस (प्लोभडिभ, बुल्गेरिया) वरपरका क्षेत्रहरू लुटे।जवाफमा, सम्राट जोन द्वितीयले 1128 मा हंगेरी विरुद्ध मार्च गरे, जहाँ उनले हरममा भएको युद्धमा शाही सेनाहरूलाई पराजित गरे र "हंगेरीको सबैभन्दा धनी भूमि फ्रान्गोचोरियन" (अहिले सर्बियामा) कब्जा गरे।स्टीफन लडाईमा भाग लिन असमर्थ थिए किनभने "उनी शरीरमा बिरामी थिए र आफ्नो भूमिको बीचमा कतै निको भइरहेका थिए", जोन किनामोसका अनुसार।द इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले भने कि उनको रोग यति गम्भीर थियो कि "सबैले उनको मृत्युको आशा गरेका थिए।"इतिहासले थपेको छ कि "देशद्रोहीहरू" दुई राजाहरू, "काउन्ट्स बोर्स र इभान" चुन्न पुगे।आफ्नो स्वास्थ्य पुन: प्राप्त गरेपछि, स्टीफनले इभानलाई मृत्युदण्ड दिए र बोर्सलाई आफ्नो राज्यबाट निष्कासित गरे।जोन किनामोसले बाइजान्टिन साम्राज्य विरुद्ध स्टीफनद्वारा दोस्रो अभियानको बारेमा लेखे।ओलोमोकको ड्यूक भाक्लाभको कमान्डमा चेक सुदृढीकरणद्वारा समर्थित हंगेरीका सेनाहरूले ब्रानिसेभोलाई आँधीबेहरीमा लिए र यसको किल्ला ध्वस्त पारे।बाइजान्टिन सम्राट जोन द्वितीय कोम्नेनोसलाई पछि हट्न र शान्तिको लागि मुद्दा हाल्न बाध्य पारिएको थियो।इतिहासकार फेरेंक माकले लेखेका छन् कि परिणामस्वरूप शान्ति सन्धि अक्टोबर 1129 मा हस्ताक्षर गरिएको थियो।
हरामको युद्ध
Battle of Haram ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1128 Jan 1

हरामको युद्ध

Nova Palanka, Bregalnička, Bac

हराम वा क्रामोनको युद्ध हंगेरीका राजा स्टेफन द्वितीय (आर. १११६–११३१) र बाइजान्टिन साम्राज्यका सम्राट जोन द्वितीय कोम्नेनोस (आर. १११८–११४३) बीच सन् ११२८ मा वा सम्भवतः यसभन्दा अघिको समयमा लडिएको थियो। 1125 (कालक्रम अनिश्चित छ), जुन अहिले सर्बिया हो, र हंगेरीहरूको लागि ठूलो हारको परिणाम हो।

बेला II को शासन
Béla in the Illuminated Chronicle ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1131 Jan 1

बेला II को शासन

Esztergom, Hungary
बेला द ब्लाइन्ड 1131 देखि 1141 सम्म हंगेरी र क्रोएसियाका राजा थिए। अल्मोसका भाइ, हंगेरीका राजा कोलोमनको आदेशमा उहाँ आफ्ना विद्रोही बुबा अलमोससँगै अन्धा हुनुभयो।बेला कोलोमनका छोरा स्टीफन द्वितीयको शासनकालमा मठहरूमा हुर्केका थिए।सन्तान नभएका राजाले बेलाको विवाह रसियाकी हेलेनासँग गरे, जो आफ्नो शासनकालभरि उनको पतिको सह-शासक बन्ने थियो।स्टीफन द्वितीयको मृत्युको कम्तिमा दुई महिना पछि बेलालाई राजाको ताज पहिराइएको थियो, जसको अर्थ हो कि उनको सिंहासन विना विरोध भएको थिएन।बेलाको शासनलाई सुदृढ गर्नका लागि उनका पूर्ववर्तीहरूका पक्षपातीहरूका बीचमा दुईवटा हिंसात्मक सफाइहरू गरियो।राजा कोलोमनका कथित छोरा बोरिसले बेलालाई सत्ताच्युत गर्ने प्रयास गरे तर राजा र उनका सहयोगीहरूले 1132 मा ढोंगी सेनालाई पराजित गरे। बेलाको शासनको दोस्रो भागमा, हंगेरीले सक्रिय विदेश नीति अपनायो।बोस्निया र स्प्लिटले 1136 वरिपरि बेलाको आधिपत्य स्वीकार गरेको देखिन्छ।
बेला II का विरोधीहरूको नरसंहार
११३१ मा अरादको सभामा रानी हेलेनाको आदेशमा बेला द्वितीयका विरोधीहरूको नरसंहार ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
बेलाको अन्धोपनले उनलाई सहायता बिना आफ्नो राज्य सञ्चालन गर्नबाट रोक्यो।तिनले आफ्नी पत्नी र तिनको भाइ बेलोसमाथि भरोसा राखे।बेलाको शासनकालका दुवै शाही र निजी चार्टरहरूले निर्णय प्रक्रियामा रानी हेलेनाको प्रमुख भूमिकालाई जोड दिन्छन्, जसले राजाले आफ्नी पत्नीलाई आफ्नो सह-शासकको रूपमा मान्थे।इल्युमिनेटेड क्रनिकलका अनुसार, प्रारम्भिक मध्य 1131 मा "अराद नजिकको क्षेत्रको सम्मेलन" मा, रानी हेलेनाले राजा कोलोमनलाई आफ्नो पतिलाई अन्धा पार्ने सुझाव दिएको आरोप लगाएका सबै कुलीन व्यक्तिहरूको वध गर्ने आदेश दिइन्।बेलाले नयाँ स्थापित अराद अध्याय र प्रारम्भिक 11 औं शताब्दीको ओबुडा अध्यायको बीचमा मारिएका म्याग्नेटहरूका सामानहरू वितरण गरे।
पोलिशले बोरिसलाई समर्थन गर्दछ
Polish supports Boris ©Osprey
बेलाको पवित्र रोमन साम्राज्यसँग राम्रो सम्बन्ध थियो, जसले साम्राज्यसँग लडिरहेका पोल्याण्डका बोलस्लाव III को हितलाई खतरामा पारेको थियो।पोलिश राजाले बोरिस नामको हंगेरी मुकुटको ढोंगलाई समर्थन गर्ने निर्णय गरे।बोरिस पोल्याण्ड आइपुगेपछि, धेरै हंगेरीका कुलीनहरू उनीसँग सामेल भए।पोलिश र रुसको सुदृढीकरणको साथमा, बोरिस मध्य 1132 मा हंगेरीमा प्रवेश गरे।बेलाले लियोपोल्ड III, अस्ट्रियाको मार्ग्रेभसँग गठबन्धनमा प्रवेश गरे।बोरिस विरुद्ध प्रतिआक्रमण सुरु गर्नु अघि, बेलाले साजो नदीमा परिषद् बोलाए।द इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले बताउँछ कि राजाले "हंगेरीका प्रतिष्ठित मानिसहरू" लाई सोधे जो उपस्थित थिए कि बोरिस "बास्टर्ड वा राजा कोलोमनका छोरा" थिए कि भनेर थाहा छ।राजाका पक्षपातीहरूले बैठकको समयमा "विश्वासघाती र आफ्नो दिमागमा विभाजित" साबित भएका सबैलाई आक्रमण गरी हत्या गरे।बेलाले पोल्याण्डका राजालाई ढोंग गर्नेलाई समर्थन गर्न बन्द गर्न मनाउन खोजे।यद्यपि, बोल्सला बोरिसप्रति वफादार रहे।22 जुलाई 1132 मा साजो नदीमा लडिएको निर्णायक युद्धमा, हंगेरी र अस्ट्रियाली सेनाहरूले बोरिस र उनका सहयोगीहरूलाई पराजित गरे।
बोस्नियामा हंगेरी विस्तार
Hungarian Expansion into Bosnia ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
बोरिसले बेलालाई सत्ताच्युत गर्ने प्रयास गरेपछि हंगेरीले विस्तारवादी नीति अपनायो।इतिहासकार थोमस द आर्चडेकन बताउँछन् कि गौडियस, जो 1136 मा स्प्लिटको आर्चबिशप बने, "हंगेरीका राजाहरूसँग ठूलो अनुग्रहको आनन्द उठाए" र "अक्सर तिनीहरूको दरबारमा जान्थे"।प्रतिवेदनले सुझाव दिन्छ कि स्प्लिटले 1136 वरिपरि बेला II को आधिपत्य स्वीकार गर्यो, तर स्रोतहरूको यो व्याख्या इतिहासकारहरूले विश्वव्यापी रूपमा स्वीकार गर्दैनन्।बोस्नियाको सबमिशन वरपरको सही परिस्थितिहरू अज्ञात छन् तर यस क्षेत्रले 1137 सम्म बिना प्रतिरोध बिना बेलाको अधिराज्य स्वीकार गरेको देखिन्छ। इतिहासकार जोन VA फाइनले लेख्छन् कि प्रान्तको उत्तरपूर्वी क्षेत्रहरू रानी हेलेनाको दहेजको हिस्सा बनेको थियो।हंगेरी सेना लगभग ११३७ मा नेरेट्वा नदीको सहायक नदी रामा नदीको उपत्यकामा प्रवेश गर्यो। यद्यपि बेलाले नयाँ विजयको प्रतीकमा रामको राजाको उपाधि ग्रहण गरे पनि यस क्षेत्रको स्थायी कब्जा प्रमाणित भएको छैन।हंगेरीका सेनाहरूले ११३९ मा किभका ग्रान्ड प्रिन्स यारोपोल्क द्वितीयले किभको भेसेभोलोड विरुद्ध सुरु गरेको अभियानमा भाग लिए। बेलाले पवित्र रोमन साम्राज्यसँग आफ्नो गठबन्धनलाई बलियो बनायो।यस उद्देश्यका लागि, उनले पोमेरेनियनहरूका बीचमा बाम्बर्गको मिसनहरूको ओटोलाई आर्थिक सहयोग दिए र जून 1139 मा नयाँ जर्मन राजा कोनराड III का छोरा हेनरीसँग उनकी छोरी सोफियाको सगाईको व्यवस्था गरे।
Géza II को शासन
गेजा द्वितीय, हंगेरीका राजा ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1141 Feb 16

Géza II को शासन

Esztergom, Hungary
गेजा द्वितीय बेला द ब्लाइन्ड र उनकी पत्नी हेलेना सर्बियाका जेठा छोरा थिए।जब उनको बुबाको मृत्यु भयो, गेजा अझै बच्चा नै थिए र उनले आफ्नी आमा र उनको भाइ बेलोसको संरक्षकत्वमा शासन गर्न थाले।बेला द ब्लाइन्डको शासनकालमा हंगेरीमाथि दाबी गरिसकेका सिंहासनको ढोंग गर्ने बोरिस कालामानोसले ११४६ को शुरुवातमा जर्मन भाडाका सैनिकहरूको सहयोगमा अस्थायी रूपमा प्रेसबर्ग (अहिले स्लोभाकियामा रहेको ब्राटिस्लाभा) कब्जा गरेका थिए। बदला लिने क्रममा, गेजा, जो सन् ११४६ मा उमेर पुगेका थिए। सोही वर्ष, अस्ट्रियामा आक्रमण गरे र फिस्चाको युद्धमा अस्ट्रियाको मार्ग्रेभ हेनरी जासोमिरगोटलाई पराजित गरे।यद्यपि जर्मन -हंगेरी सम्बन्ध तनावपूर्ण रह्यो, तर जुन 1147 मा जर्मन क्रुसेडरहरूले हंगेरी हुँदै यात्रा गर्दा कुनै ठूलो टकराव देखा परेन। दुई महिना पछि, फ्रान्सका लुइस VII र उनका क्रुसेडरहरू बोरिस कालामानोससँगै आए जसले धर्मयुद्धको फाइदा उठाउने प्रयास गरे। हंगेरी मा फर्किनुस्।गेजा लुइस VII र सिसिलीका रोजर द्वितीयले जर्मनीका कोनराड III र बाइजान्टिन सम्राट म्यानुअल I कोम्नेनोस विरुद्ध गठन गरेको गठबन्धनमा सामेल भए।ट्रान्सिल्भेनियन स्याक्सनका पुर्खाहरू गेजाको शासनकालमा हंगेरी आएका थिए।पश्चिमी युरोपेली शूरवीरहरू र पोन्टिक स्टेपसका मुस्लिम योद्धाहरू पनि यस अवधिमा हंगेरीमा बसोबास गरे।गेजाले आफ्ना मुस्लिम सिपाहीहरूलाई उपपत्नीहरू लैजान पनि अनुमति दिए।गेजाले किभको इजियास्लाभ द्वितीयको तर्फबाट किभका लागि लडाइँमा कम्तिमा छ पटक हस्तक्षेप गरे कि त सुदृढीकरणहरू पठाएर वा व्यक्तिगत रूपमा किभन रुसमा आफ्नो सेनाको नेतृत्व गरेर 1148 र 1155 बीचमा। उनले आफ्नो तर्फबाट बाइजान्टिन साम्राज्य विरुद्ध युद्धहरू पनि गरे उनका चचेरे भाईहरू, सर्बियाको ग्रान्ड प्रिन्सिपलिटीका शासकहरू सहित सहयोगीहरू, तर बाइजान्टिनहरूलाई उनीहरूमाथि आफ्नो आधिपत्य पुनर्स्थापित गर्नबाट रोक्न सकेनन्।हंगेरीबाट भागेर कन्स्टान्टिनोपलमा सम्राट म्यानुअलको दरबारमा बसोबास गर्ने गेजा र उनका भाइहरू, स्टीफन र लाडिस्लाउस बीचको विवाद उत्पन्न भयो।गेजाले 1158 र 1160 को बीचमा सहायक सेनाको साथ लोम्बार्ड लीग विरुद्ध पवित्र रोमन सम्राट फ्रेडरिक प्रथमलाई समर्थन गरे।
हंगेरी भरि दोस्रो धर्मयुद्ध मार्च
जर्मनीको कोनराड III र जर्मन क्रुसेडरहरू हंगेरी आइपुगे (इल्युमिनेटेड क्रनिकलबाट) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
जर्मन-हंगेरी सम्बन्ध तनावपूर्ण रह्यो बोरिसले हंगेरी हुँदै पवित्र भूमिमा धर्मयुद्धको नेतृत्व गर्ने कोनराड III को निर्णयको फाइदा उठाउने प्रयास गरे।यद्यपि गेजा, जसलाई थाहा थियो कि "उनले बलले भन्दा सुनले सजिलै जित्न सक्छ, जर्मनहरू माझ धेरै पैसा खन्याए र यसरी उनीहरूबाट आक्रमणबाट जोगिए," डेउइलका इतिहासकार ओडोका अनुसार।जर्मन क्रुसेडरहरूले जुन 1147 मा कुनै ठूलो घटना बिना हंगेरीमा मार्च गरे।द इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले बताउँछ कि केही हंगेरीका कुलीनहरूले बोरिसलाई "यदि उसले राज्यमा प्रवेश गर्न सक्यो भने, धेरैले उसलाई आफ्नो मालिकको रूपमा लिनेछन् र राजालाई त्यागेर उनीसँग टाँसिनेछन्।"बोरिसले दुई फ्रान्सेली महानुभावहरूलाई पवित्र भूमितर्फ जर्मनहरूलाई पछ्याउने फ्रान्सेली क्रुसेडरहरूका बीचमा लुकाएर सहयोग गर्न राजी गरे।फ्रान्सका राजा लुइस VII र तिनका क्रुसेडरहरू अगस्तमा हंगेरी आइपुगे।गेजाले आफ्नो प्रतिद्वन्द्वी फ्रान्सेलीसँग रहेको थाहा पाए र उसको सुपुर्दगीको माग गरे।यद्यपि लुइस VII ले यो मागलाई अस्वीकार गरे, उनले बोरिसलाई हिरासतमा राखे र "उसलाई हंगेरीबाट बाहिर लगे," डेउइलको ओडो अनुसार।हंगेरी छोडेर, बोरिस बाइजान्टिन साम्राज्यमा बसोबास गरे।
Fischa को युद्ध
Battle of the Fischa ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1146 Sep 11

Fischa को युद्ध

Fischamend, Austria

यो युद्ध राजा गेजा द्वितीयको नेतृत्वमा हंगेरी सेनाको लागि विजय थियो, जसले खुला युद्धमा ड्यूक हेनरी इलेवनको नेतृत्वमा बभेरियन सेनालाई पराजित गर्यो।

युरोपेली शक्तिहरूको गठबन्धन
Coalition of European powers ©Angus McBride
युरोपेली शक्तिहरू बीचको विवादले 1140 को दशकको उत्तरार्धमा दुई गठबन्धनहरूको गठन गर्यो।एक गठबन्धन बाइजान्टिन सम्राट म्यानुअल I कोम्नेनोस र कोनराड III द्वारा सिसिलीको रोजर द्वितीय विरुद्ध गठन गरिएको थियो जसले बाइजान्टिन क्षेत्रहरूमा आक्रमण गरेका थिए।गेजाले रोजर द्वितीय र उनका सहयोगीहरूको साथ दिए, जसमा विद्रोही जर्मन राजकुमार, वेल्फ VI र सर्बियाका उरोस द्वितीय पनि थिए।गेजाले 1148 को वसन्तमा चेर्निगोभका राजकुमार भ्लादिमिर विरुद्ध आफ्नो भाइ, ग्रान्ड प्रिन्स इजियास्लाभ द्वितीयलाई बल पठाए। सर्बियाको ग्रान्ड प्रिन्सिपलिटीले 1149 मा विद्रोह गर्‍यो, सम्राट म्यानुएल I लाई दक्षिणीइटालीको आक्रमणको तयारीमा बाधा पुर्‍यायो। र 1149 मा सर्बियामा आक्रमण गरे। सम्राटको प्यानेगरिस्ट थियोडोर प्रोड्रोमसका अनुसार, सम्राटको अभियानमा हंगेरीका सेनाहरूले सर्बहरूलाई समर्थन गरे।हाइपेटियन कोडेक्सले बताउँछ कि गेजाले इजियास्लाभ द्वितीयलाई सुदृढीकरण पठाउन अस्वीकार गर्दा आफूले सम्राट म्यानुअल विरुद्धको युद्धलाई उल्लेख गरेको थियो जसलाई सुजडालका राजकुमार युरी डोल्गोरुकीले अगस्त ११४९ मा कीभबाट निष्कासित गरेका थिए। हंगेरीका सहायकहरूले इजियास्लाभ द्वितीयलाई प्रारम्भमा कीभलाई पुनः कब्जा गर्न समर्थन गरे। 1150 को वसन्त, तर धेरै समय अघि युरी डोल्गोरुकीले इजियास्लाभलाई शहरबाट निष्कासित गरे।शरद ऋतुमा, गेजाले युरी डोल्गोरुकीको नजिकका सहयोगी ह्यालिचका भोलोदिमिरको विरुद्ध आफ्नो सेनाको नेतृत्व गरे।उनले सनोकलाई कब्जा गरे, तर भोलोडिमिरकोले हंगेरीका कमाण्डरहरूलाई घूस दिए, जसले गेजालाई नोभेम्बर अघि हलिच छोड्न मनाए।
गेजाले हलिचमाथि आक्रमण गरे
Géza invaded Halych ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
गेजाले इजियास्लाभ द्वितीयलाई सुदृढिकरण पठाए जसले अप्रिल ११५१ अघि फेरि किभ कब्जा गरे। तीन महिनापछि ह्यालिचका भोलोडिमिरकोले कीभतर्फ अघि बढिरहेको हंगेरियन सेनालाई पराजित गरे।जर्मनीका नवनिर्वाचित राजा फ्रेडरिक बारबारोसाले जुन 1152 को इम्पीरियल डाइटमा हंगेरी विरुद्ध युद्ध गर्न जर्मन राजकुमारहरूको सहमति मागे, तर राजकुमारहरूले उनलाई "केही अस्पष्ट कारणहरूको लागि" अस्वीकार गरे, फ्राइजिङको ओट्टो अनुसार।गेजाले ११५२ को ग्रीष्ममा ह्यालिचमा आक्रमण गरे। गेजा र इजियास्लाभको संयुक्त सेनाले सान नदीमा भोलोदिमिर्कोको सेनालाई पराजित गर्यो, भोलोदिमिरकोलाई इजियास्लाभसँग शान्ति सन्धिमा हस्ताक्षर गर्न बाध्य पार्यो।पोप युजेनियस III ले हंगेरी चर्चको "विश्वास र अनुशासन" लाई बलियो बनाउन हंगेरीमा आफ्ना दूतहरू पठाए।गेजाले पोपका राजदूतहरूलाई हंगेरीमा प्रवेश गर्न निषेध गरे, जसले होली सीसँगको उनको सम्बन्ध बिग्रिएको देखाउँछ।
स्टीफन III को शासन
स्टीफन III ताज लगाएको राजा हो (इल्युमिनेटेड क्रोनिकलबाट) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1162 Jan 1

स्टीफन III को शासन

Esztergom, Hungary
स्टीफन III 1162 र 1172 को बीचमा हंगेरी र क्रोएसियाका राजा थिए। उनको बुबा, गेजा द्वितीयको मृत्युको केही समय पछि, जून 1162 को सुरुमा राजाको राज्याभिषेक गरिएको थियो।यद्यपि, उनका दुई काका, लाडिस्लाउस र स्टीफन, जो बाइजान्टिन साम्राज्यको दरबारमा सामेल भएका थिए, मुकुटमा उनको अधिकारलाई चुनौती दिए।आफ्नो राज्याभिषेक भएको छ हप्ता पछि, बाइजान्टिन सम्राट म्यानुएल I कोम्नेनोसले हंगेरी विरुद्ध अभियान सुरु गरे, हंगेरीका शासकहरूलाई लाडिस्लाउसको शासन स्वीकार गर्न बाध्य पारे।स्टीफनले अस्ट्रियामा शरण खोजे, तर फर्किए र प्रेसबर्ग (अहिले स्लोभाकियाको ब्राटिस्लाभा) कब्जा गरे।14 जनवरी 1163 मा मृत्यु भएको Ladislaus, स्टीफन का काका र नाम, स्टीफन IV द्वारा उत्तराधिकारी बने, बिना प्रतिरोध, तर उनको शासन अलोकप्रिय थियो।जवान स्टीफनले 19 जुन 1163 मा आफ्नो काकालाई पराजित गरे र उनलाई हंगेरीबाट निष्कासन गरे।स्टीफन IV ले सम्राट म्यानुअल I को समर्थन संग आफ्नो सिंहासन पुन: प्राप्त गर्न कोशिस गरे, तर पछि स्टीफन III संग शान्ति बनायो।उनले आफ्नो कान्छो भाइ बेलालाई कन्स्टान्टिनोपल पठाउन र बाइजान्टिनहरूलाई बेलाको डची कब्जा गर्न अनुमति दिन सहमत भए, जसमा क्रोएशिया, डाल्मटिया र सिर्मियम समावेश थिए।यी क्षेत्रहरू पुन: कब्जा गर्ने प्रयासमा, स्टीफन III ले 1164 र 1167 को बीचमा बाइजान्टिन साम्राज्य विरुद्ध युद्धहरू लडे, तर बाइजान्टिनहरूलाई पराजित गर्न सकेनन्।
हंगेरी-बाइजान्टिन युद्ध
Hungarian-Byzantine War ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
स्टीफन III ले डाल्मटियामा आक्रमण गरे, यद्यपि उनले भेनिसको डोज भिटाले द्वितीय मिचेललाई वाचा गरेका थिए कि उनी डाल्मटिया शहरहरूबाट फिर्ता हुनेछन्।स्टीफनको आगमनमा जादरका नागरिकहरूले भेनिस गभर्नरलाई निष्कासन गरे र उनको आधिपत्य स्वीकार गरे।उनी फेरि सिर्मियममा प्रवेश गरे र वसन्त 1165 मा जिमोनीमा आफ्नो काकालाई घेराबन्दी गरे । बाइजान्टिन सम्राट म्यानुएलले प्रतिआक्रमण गर्ने निर्णय गरे, तर उनको चचेरे भाई एन्ड्रोनिकोस कोम्नेनोसले गरेको विद्रोहले उनलाई डेन्युब तर्फ जानबाट रोक्यो।तैपनि, म्यानुअल I ले राजाहरूलाई दूतहरू पठाए जसले पहिले स्टीफन III लाई समर्थन गरेका थिए, उनीहरूलाई द्वन्द्वमा तटस्थ रहन मनाउन।११ अप्रिलमा जिमोनीको घेराबन्दीको क्रममा स्टीफन III का काकाको विषाक्तताबाट मृत्यु भयो।किल्ला चाँडै स्टीफन III मा गिर्यो।बाइजान्टिन काउन्टर-आक्रमण जूनको अन्त्यमा सुरु भयो।सम्राट म्यानुएल I को कमान्डमा एक सेनाले जिमोनीलाई घेरा हाल्यो र यसलाई पुन: कब्जा गर्यो;अर्को बाइजान्टिन सेनाले बोस्निया र डाल्मटियालाई आक्रमण गरी कब्जा गर्यो।भेनिस फ्लीटले डाल्मटियामा बाइजान्टिनहरूको पक्षमा हस्तक्षेप गर्‍यो, जादरलाई फेरि डोगेको शासन स्वीकार गर्न बाध्य तुल्यायो।स्टीफन III ले सम्राट म्यानुअलसँग सिर्मियम र डाल्मटिया त्यागे पछि मात्र नयाँ शान्ति सन्धि गर्न सके।
हंगेरीले सिर्मियमलाई हराएको छ
सिर्मियमको युद्ध ©Angus McBride
इस्पान डेनिसको नेतृत्वमा रहेको हङ्गेरियन सेना 1166 को वसन्तमा फेरि एक पटक सिर्मियममा प्रवेश गर्यो। हंगेरीहरूले बाइजान्टिन सेनालाई परास्त गरे र जिमोनी बाहेक सम्पूर्ण प्रान्त कब्जा गरे।सम्राट म्यानुएलले हंगेरी विरुद्ध तीन सेना पठाए।पहिलो सेना, जो प्रोटोस्ट्रेटर एलेक्सियस अक्सच र स्टीफन III को भाइ, बेलाको कमान्डमा थियो, डेन्यूबले दुई अन्य इकाइहरूको आन्दोलनबाट ध्यान विचलित गर्नको लागि तैनाथ गरिएको थियो, जसले लियोन बटाजेस र जोन डुकासको नेतृत्वमा ट्रान्सिल्भेनियालाई लुट्यो।बाइजान्टिन अभियानले हंगेरीको राज्यको पूर्वी क्षेत्रहरूमा ठूलो विनाश निम्त्यायो, स्टेफन III लाई मेलमिलाप खोज्न बाध्य तुल्यायो।सम्राट म्यानुएलले सिर्मियममा सेना पठाए र इस्टर 1167 पछि आफ्नो जहाज जिमोनीमा पठाए। हंगेरीहरूले आफ्ना सेनाहरू भेला गरे, र चोनिएट्सका अनुसार भाडाका सैनिकहरू, विशेष गरी जर्मनहरू भर्ती गरे।यद्यपि, एन्ड्रोनिकोस कोन्टोस्टेफानोसको नेतृत्वमा बाइजान्टिन सेनाले 8 जुलाईमा जिमोनी नजिकै लडिएको निर्णायक युद्धमा इस्पान डेनिसको कमान्डमा रहेका हंगेरीहरूलाई विनाश गर्यो।हंगेरीहरूले बाइजान्टिन सर्तहरूमा शान्तिको लागि मुद्दा हालेका थिए र बोस्निया, डाल्मटिया, क्रका नदीको दक्षिणमा क्रोएसिया र फ्रुस्का गोरामाथि साम्राज्यको नियन्त्रणलाई मान्यता दिए।तिनीहरू राम्रो व्यवहारको लागि बन्धकहरू उपलब्ध गराउन पनि सहमत भए;बाइजान्टियमलाई श्रद्धांजलि तिर्न र अनुरोध गर्दा सेनाहरू आपूर्ति गर्न।
बेला III को शासन
Szentgotthárd Abbey को आधार।Stephan Dorfmeister द्वारा चित्रकारी (c. 1795) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1172 Mar 4

बेला III को शासन

Esztergom, Hungary
बेला आफ्नो कान्छो भाइ गेजासँग लडे, जसलाई उनले एक दशकभन्दा बढी समयसम्म कैदमा राखे।सम्राट म्यानुएलको मृत्यु पछि बाइजान्टिन साम्राज्यमा भएको आन्तरिक द्वन्द्वको फाइदा उठाउँदै, बेलाले 1180 र 1181 को बीचमा क्रोएशिया, डाल्मटिया र सिर्मियमलाई पुन: कब्जा गरे। उनले 1188 मा ह्यालिचको रियासत कब्जा गरे, तर यो दुई वर्ष भित्र गुम्यो।बेलाले आफ्नो शासनकालमा लिखित अभिलेखहरूको प्रयोगलाई बढावा दिए।यो उदयले शिक्षित कर्मचारीको रोजगारीको प्रमाण दिन्छ।वास्तवमा, राज्यका विद्यार्थीहरूले पेरिस, अक्सफोर्ड, बोलोग्ना र पडुआका विश्वविद्यालयहरूमा 1150 बाट अध्ययन गरे।12 औं शताब्दीको फ्रान्सेली संस्कृतिका पक्षहरू बेलाको राज्यमा पनि पत्ता लगाउन सकिन्छ।Esztergom मा उनको दरबार प्रारम्भिक गोथिक शैली मा बनाइएको थियो।सहमत विद्वान दृष्टिकोण अनुसार, "मास्टर पी", हंगेरी "जमीन लिने" मा एक इतिहास, गेस्टा हंगारोरमका लेखक बेलाको नोटरी थिए।हंगेरीमा लेखिएको सबैभन्दा पुरानो पाठ, अन्त्येष्टि उपदेश र प्रार्थना भनेर चिनिन्छ, 12 औं शताब्दीको अन्तमा प्रार्थना कोडेक्समा संरक्षित गरिएको थियो।14 औं शताब्दीको हंगेरी इतिहासले पनि भन्छ कि उनी शाही चान्सरीको स्थापनाको लागि जिम्मेवार थिए।
बेलाले सिस्टर्सियन भिक्षुहरूलाई निम्तो दिन्छ
सेन्ट बर्नार्ड र १२ औं शताब्दीका सिस्टर्सियन भिक्षुहरू ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).

बेलाको निमन्त्रणामा, सिस्टर्सियन भिक्षुहरू फ्रान्सबाट आए र 1179 र 1184 को बीचमा एग्रेस, जिर्क, सेजेन्टगोथार्ड र पिलिसमा नयाँ सिस्टर्सियन एबेहरू स्थापना गरे।

बेलाले दलमाटियालाई पुन: प्राप्ति गर्छ
Bela recovers Dalmatia ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
सम्राट म्यानुएल प्रथम 24 सेप्टेम्बर 1180 मा मृत्यु भयो। छ महिना भित्र, बेलाले डालमाटियामा आफ्नो अधिराज्य पुनर्स्थापित गरे, तर घटनाहरूको कुनै विस्तृत समकालीन विवरणहरू अवस्थित छैनन्।13 औं शताब्दीका थॉमस द आर्कडेकनका अनुसार स्प्लिटका नागरिकहरू म्यानुएलको मृत्यु पछि "हंगेरी प्रभुत्वमा फर्किए"।Zadar ले पनि 1181 को प्रारम्भमा बेलाको अधिराज्य स्वीकार गरे। इतिहासकार जोन VA फाइनले लेखे कि बेलाले "रक्तपात बिना र शाही सहमति संग" डाल्माटियाको शासन फिर्ता लिएको थियो किनभने बाइजान्टिन अधिकारीहरूले भेनिस गणतन्त्रको सट्टा बेला प्रान्तको शासन गर्न रुचाउँछन्।
बेलाले फ्रेडरिक बारबारोसालाई स्वागत गर्छिन्
फ्रेडरिक बारबारोसा ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1189 को गर्मीमा, जर्मन क्रुसेडरहरूले पवित्र रोमन सम्राट फ्रेडरिक I को कमान्डमा हंगेरी मार्फत मार्च गरे।बेलाले फ्रेडरिकलाई स्वागत गरे, र बाल्कन प्रायद्वीपमा क्रुसेडरहरूलाई एस्कॉर्ट गर्न सेना पठाए।फ्रेडरिकको अनुरोधमा, बेलाले आफ्नो कैद भाइ, गेजालाई रिहा गरे, जो क्रुसेडरहरूमा सामेल भए र हंगेरी छोडे।बेलाले फ्रेडरिक I र आइज्याक II बीचको शान्ति सन्धिको मध्यस्थता गर्‍यो, जसको आपसी अविश्वासले लगभग जर्मन क्रुसेडरहरू र बाइजान्टिनहरू बीच युद्ध निम्त्याएको थियो।
Emeric को शासन
हंगेरी को एमरिक ©Mór Than
1196 Apr 23

Emeric को शासन

Esztergom, Hungary
इमेरिक 1196 र 1204 को बीचमा हंगेरी र क्रोएसियाका राजा थिए। 1184 मा, उनको बुबा, हंगेरीका बेला III ले उनलाई राजाको ताज लगाउने आदेश दिए, र उनलाई 1195 को आसपास क्रोएशिया र डालमाटियाको शासकको रूपमा नियुक्त गरे। एमरिकको मृत्यु पछि सिंहासनमा आरोहण भयो। उनको बुबा।आफ्नो शासनको पहिलो चार वर्षको दौडान, उनले आफ्नो विद्रोही भाइ एन्ड्र्यूसँग लडाइँ गरे, जसले एमरिकलाई क्रोएशिया र डालमाटियाको शासक बनाउन बाध्य तुल्याए।इमेरिकले होली सीसँग बोस्नियाली चर्चको विरुद्धमा सहयोग गरे, जसलाई क्याथोलिक चर्चले विधर्मी मानेको थियो।गृहयुद्धको फाइदा उठाउँदै, एमरिकले सर्बियामा आफ्नो आधिपत्य विस्तार गरे।उनी भेनिस गणतन्त्रलाई रोक्न असफल भए, जसलाई चौथो धर्मयुद्धका क्रुसेडरहरूले सहयोग गरेका थिए, 1202 मा जादरलाई कब्जा गर्नबाट। उनले आफ्नो राज्यको दक्षिणी सीमानामा रहेको बुल्गेरियाको उदयमा पनि बाधा पुर्‍याउन सकेनन्।एमेरिक पहिलो हंगेरी राजा थिए जसले आफ्नो व्यक्तिगत हतियारको रूपमा "Árpád स्ट्रिपहरू" प्रयोग गरे र सर्बियाको राजाको उपाधि ग्रहण गरे।
Zadar को हानि
Zadar को घेराबन्दी ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1202 Jun 1

Zadar को हानि

Zadar, Croatia
1202 को ग्रीष्ममा, भेनेसियन कुकुर एनरिको डन्डोलोले चौथो धर्मयुद्धका नेताहरूसँग एक सन्धिमा हस्ताक्षर गरे, जसले भेनिसहरूलाई 1186 देखि हंगेरीका राजाहरूको आधिपत्य स्वीकार गरेको डालमाटियाको सहर, Zadar लाई पुन: कब्जा गर्न मद्दत गर्न सहमत भए। यद्यपि पोप निर्दोष III ले क्रुसेडरहरूलाई Zadar घेराबन्दी गर्न निषेध गरे, तिनीहरूले 24 नोभेम्बरमा शहर कब्जा गरे र भेनिसहरूलाई दिए।इमेरिकको मागमा पोपले भेनिस र क्रुसेडरहरूलाई बहिष्कार गरे तापनि जादर भेनिस शासनको अधीनमा रहे।
Halych मा एन्ड्रयू को युद्ध
Andrew's War in Halych ©Angus McBride
1205 Jan 1

Halych मा एन्ड्रयू को युद्ध

Halych, Ivano-Frankivsk Oblast
आफ्नो शासनकालमा, एन्ड्रयूले आफ्नो पूर्व रियासत ह्यालिचको आन्तरिक मामिलामा गहन चासो राखेका थिए।उनले 1205 वा 1206 मा ह्यालिचलाई पुन: कब्जा गर्न आफ्नो पहिलो अभियान सुरु गरे। एन्ड्रयूले दुई रुसका रियासतहरूमा आधिपत्यको दाबी देखाउँदै "गालिसिया र लोडोमेरियाको राजा" को उपाधि ग्रहण गरे।एन्ड्रयू हंगेरी फर्केपछि, भसेभोलोड स्व्याटोस्लाविचको टाढाका भाइ भ्लादिमिर इगोरेभिचले ह्यालिच र लोडोमेरिया दुवैलाई कब्जा गरे।रोमन इगोरेभिच र उनका बोयारहरू बीचको द्वन्द्वको फाइदा उठाउँदै, एन्ड्रयूले कोर्लाटका छोरा बेनेडिक्टको नेतृत्वमा सेनाहरू ह्यालिचमा पठाए।बेनेडिक्टले रोमन इगोरेभिचलाई कब्जा गरे र 1208 वा 1209 मा रियासत कब्जा गरे। रोमन इगोरेभिचले 1209 वा 1210 को प्रारम्भमा आफ्नो भाइ भ्लादिमिर इगोरेभिचसँग मेलमिलाप गरे। तिनीहरूको संयुक्त सेनाले बेनेडिक्टको सेनालाई पराजित गर्यो, हङ्गेरियनहरूलाई बाहिर निकाल्यो।
एन्ड्रयू II को शासन
एन्ड्रयू II लाई इल्युमिनेटेड क्रोनिकलमा चित्रण गरिएको छ ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
एन्ड्रयूको शासन अलोकप्रिय थियो, र बोयर्स (वा कुलीन) ले उनलाई निष्कासित गरे।बेला III ले एन्ड्र्यूलाई सम्पत्ति र पैसाको इच्छा गरे, उसलाई पवित्र भूमिमा धर्मयुद्धको नेतृत्व गर्न बाध्य पार्दै।यसको सट्टा, एन्ड्रयूले आफ्नो जेठो भाइ, हंगेरीका राजा इमेरिकलाई 1197 मा क्रोएशिया र डालमाटियालाई उहाँको सहयोगको रूपमा सुम्पन बाध्य तुल्याए। अर्को वर्ष, एन्ड्रयूले हममा कब्जा गरे।एन्ड्रयूले इमेरिक विरुद्ध षड्यन्त्र गर्न छोडेनन् भन्ने तथ्यको बावजुद, मर्ने राजाले एन्ड्रयूलाई आफ्नो छोरा, लाडिस्लाउस III को 1204 मा संरक्षक बनाए। लाडिस्लाउसको अकाल मृत्यु पछि, एन्ड्र्यूले 1205 मा सिंहासनमा आरोहण गरे।उनले कम्तिमा एक दर्जन युद्धहरू दुई Rus' रियासतहरू कब्जा गर्न लडे, तर स्थानीय बोयारहरू र छिमेकी राजकुमारहरूले त्यसलाई अस्वीकार गरे।उनले 1217-1218 मा पवित्र भूमिमा पाँचौं धर्मयुद्धमा भाग लिए, तर धर्मयुद्ध असफल भयो।जब सेवकहरू रेजिस, वा "शाही सेवकहरू" उठे, एन्ड्र्यूलाई उनीहरूको विशेषाधिकार पुष्टि गर्दै १२२२ को गोल्डेन बुल जारी गर्न बाध्य पारियो।यसले हंगेरीको राज्यमा कुलीन वर्गको उदय भयो।शाही राजस्व व्यवस्थापन गर्न यहूदी र मुस्लिमहरूको रोजगारीले उनलाई होली सी र हंगेरी प्रिलेटहरूसँग द्वन्द्वमा पुर्यायो।एन्ड्रयूले पादरीहरूको विशेषाधिकारको सम्मान गर्ने र 1233 मा आफ्ना गैर-क्रिस्चियन अधिकारीहरूलाई बर्खास्त गर्ने वाचा गरे, तर उनले पछिल्लो वाचा कहिल्यै पूरा गरेनन्।
Cumans संग समस्या
ट्युटोनिक नाइटहरूले कुमानियामा बसोबास गर्नेहरूको रक्षा गर्छन् ©Graham Turner
1210 Jan 1

Cumans संग समस्या

Sibiu, Romania
1210 को प्रारम्भमा, एन्ड्रयूले तीन विद्रोही क्युमन सरदारहरू विरुद्ध बुल्गेरियाको बोरिललाई सहयोग गर्न जोआचिम, काउन्ट अफ हर्मनस्ट्याड, (अहिले सिबिउ, रोमानिया) को नेतृत्वमा "स्याक्सन, भ्लाच, सेकेलिस र पेचेनेग्सको सेना" पठाए।एन्ड्रयूको सेनाले विडिनमा कुमानहरूलाई पराजित गर्यो।एन्ड्रयूले ट्युटोनिक नाइटहरूलाई बारकासाग (अहिले Țara Bârsei, रोमानिया) दिए।नाइटहरूले हंगेरीको राज्यको पूर्वी क्षेत्रहरूलाई कुमानहरू विरुद्धको रक्षा गर्न र क्याथोलिक धर्ममा उनीहरूको रूपान्तरणलाई प्रोत्साहन दिनु थियो।
एन्ड्रयूले ह्यालिचमाथि आक्रमण गरे
Andrew invades Halych ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
एन्ड्रयूले १२१३ को गर्मीमा ह्यालिचमाथि आक्रमण गरे। त्यसपछि उनले १२१४ मा पोल्याण्डका लेस्जेकसँग संयुक्त रूपमा आक्रमण गरे र एन्ड्रयूको दोस्रो छोरा कोलोमनलाई मूल्य दिइएको थियो।पोल्याण्डका लेस्जेकले चाँडै Mstislav Mstislavich सँग मेलमिलाप गरे;तिनीहरूले संयुक्त रूपमा ह्यालिचमाथि आक्रमण गरे र कोलोमनलाई हंगेरी भाग्न बाध्य पारे।एन्ड्रयूले 1216 को गर्मीमा पोल्याण्डको लेस्जेकसँग गठबन्धनको नयाँ सन्धिमा हस्ताक्षर गरे। लेस्जेक र एन्ड्रयूका छोरा, कोलोम्यानले ह्यालिचमाथि आक्रमण गरे र Mstislav Mstislavich र ड्यानियल रोमानोभिचलाई निष्कासन गरे, त्यसपछि कोलोमनलाई पुनर्स्थापित गरियो।
एन्ड्रयूको धर्मयुद्ध
Andrew's Crusade ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
जुलाई 1216 मा, नवनिर्वाचित पोप होनोरियस III ले एक पटक फेरि एन्ड्र्यूलाई धर्मयुद्धको नेतृत्व गर्ने आफ्नो बुबाको वाचा पूरा गर्न आह्वान गरे।एन्ड्रयू, जसले कम्तिमा तीन पटक (१२०१, १२०९ र १२१३ मा) धर्मयुद्ध स्थगित गरेका थिए, अन्ततः सहमत भए।स्टीवन रन्सिम्यान, टिबोर अल्मासी र अन्य आधुनिक इतिहासकारहरू भन्छन् कि एन्ड्र्यूले आशा गरे कि उनको निर्णयले कन्स्टान्टिनोपलको ल्याटिन सम्राटको रूपमा निर्वाचित हुने सम्भावना बढ्नेछ, किनभने उनकी पत्नीका काका, सम्राट हेनरीको जूनमा मृत्यु भएको थियो।1217 मा पोप होनोरियसले लेखेको पत्र अनुसार, ल्याटिन साम्राज्यका राजदूतहरूले वास्तवमा एन्ड्र्यूलाई सूचित गरेका थिए कि उनीहरूले उनलाई वा उनको ससुरा, पिटर अफ कोर्टेनलाई सम्राटको रूपमा चुन्ने योजना बनाएका थिए।जे होस्, ल्याटिन साम्राज्यका ब्यारन्सले १२१६ को गर्मीमा पिटर अफ कोर्टनेलाई चुने।एन्ड्रयूले आफ्नो अभियानको लागि शाही सम्पदाहरू बेचेर धितो राखे, जुन पाँचौं धर्मयुद्धको हिस्सा बन्यो।उनले भेनिस गणतन्त्रको पक्षमा Zadar लाई आफ्नो दावी त्यागे ताकि उनले आफ्नो सेनाको लागि ढुवानी सुरक्षित गर्न सकून्।उनले हंगेरीलाई एज्टरगोमका आर्चबिशप जोनलाई सुम्पे, र क्रोएसिया र डालमाटियालाई पोन्टियस डे क्रुसलाई सुम्पे, जो व्राना भन्दा पहिले टेम्प्लर थिए ।जुलाई १२१७ मा, एन्ड्रयू अस्ट्रियाका ड्युकस लियोपोल्ड VI र मेरानियाका ओटो I सँगसँगै जाग्रेबबाट प्रस्थान गरे।उनको सेना यति ठूलो थियो - कम्तिमा 10,000 माउन्ट सिपाहीहरू र अनगिन्ती पैदल सेनाहरू - कि एन्ड्रयू र तिनका मानिसहरू दुई महिना पछि स्प्लिटमा लाग्दा धेरै जसो पछाडि रह्यो।जहाजहरूले तिनीहरूलाई एकरमा ढुवानी गरे, जहाँ तिनीहरू अक्टोबरमा अवतरण भए।
एन्ड्रयू घर फर्कन्छ
एन्ड्रयू आफ्नो क्रुसेडर सेनाको टाउकोमा (इल्युमिनेटेड क्रनिकलबाट) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
धर्मयुद्धका नेताहरूमा जोन अफ ब्रिएन, यरूशलेमका राजा, अस्ट्रियाका लियोपोल्ड, हस्पिटलर्सका ग्रान्ड मास्टर्स, टेम्प्लरहरूट्युटोनिक नाइटहरू थिए।तिनीहरूले एकरमा युद्ध परिषद् राखे, एन्ड्रयूले बैठकको नेतृत्व गरे।नोभेम्बरको प्रारम्भमा, क्रुसेडरहरूले जोर्डन नदीको लागि अभियान सुरु गरे,इजिप्टका सुल्तान अल-आदिल I लाई बिना लडाई पछि हट्न बाध्य पारे;त्यसपछि क्रुसेडरहरूले बेसनलाई लुटे।क्रुसेडरहरू एकरमा फर्केपछि, एन्ड्रयूले कुनै पनि अन्य सैन्य कार्यहरूमा भाग लिएनन्।यसको सट्टा, उनले कानाको विवाहमा कथित रूपमा प्रयोग गरिएको पानीको जग, सेन्ट स्टीफन र मार्गरेट द भर्जिनको टाउको, प्रेषित थोमस र बार्थोलोम्यूको दाहिने हात र आरोनको छडीको एक भाग सहित अवशेषहरू संकलन गरे।यदि थोमस द आर्चडेकनले एकरका केही "दुष्ट र साहसी पुरुषहरू" को रिपोर्टलाई "विश्वासघातले उसलाई विषाक्त पेय दिए" विश्वसनीय छ भने, एन्ड्रयूको निष्क्रियता बिरामीको कारण थियो।जेरुसेलमका ल्याटिन कुलपति, मेरेनकोर्टका राउलले उनलाई बहिष्कार गर्ने धम्की दिए तापनि एन्ड्रयूले 1218 को सुरुमा घर फर्कने निर्णय गरे।जब उनी बुल्गेरिया आइपुगे, एन्ड्र्यूलाई बुल्गेरियाका इभान एसेन द्वितीयसँग "आफ्नी छोरीको विवाहमा एकजुट हुने पूर्ण ग्यारेन्टी नदिने" नभएसम्म हिरासतमा राखिएको थियो, थोमस द आर्चडेकनका अनुसार।एन्ड्रयू १२१८ को अन्तमा हंगेरी फर्के। इतिहासकार थोमस भ्यान क्लीभका अनुसार एन्ड्रयूको "धर्मयुद्धले केही हासिल गर्न सकेन र उनलाई कुनै सम्मान ल्याएन"।
1222 को गोल्डेन बुल
Golden Bull of 1222 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1222 Jan 1

1222 को गोल्डेन बुल

Esztergom, Hungary
1222 को गोल्डेन बुल हंगेरीको एन्ड्र्यू II द्वारा जारी गरिएको सुनको बुल, वा आदेश थियो।राजा एन्ड्रयू द्वितीयलाई उनका कुलीनहरूले गोल्डेन बुल (अरनीबुल्ला) स्वीकार गर्न बाध्य पारेका थिए, जुन युरोपेली राजाको शक्तिमा संवैधानिक सीमाहरू राखिएको पहिलो उदाहरणहरू मध्ये एक थियो।गोल्डेन बुल फेहरवार को वर्ष 1222 मा जारी गरिएको थियो।कानूनले हंगेरीका कुलीनहरूको अधिकार स्थापित गर्‍यो, जसमा राजाको अनाज्ञाकारी अधिकार पनि समावेश छ जब उसले कानूनको विपरीत कार्य गर्दछ (जस रेसिस्टेन्डी)।कुलीनहरू र चर्चलाई सबै करहरूबाट मुक्त गरिएको थियो र हंगेरी बाहिर युद्धमा जान बाध्य पार्न सकिँदैन र यसलाई वित्तपोषण गर्न बाध्य थिएन।यो ऐतिहासिक रूपमा महत्त्वपूर्ण दस्तावेज पनि थियो किनभने यसले राष्ट्रका सबै कुलीनहरूका लागि समानताको सिद्धान्तहरू सेट गर्यो।बडापत्रको निर्माण राष्ट्रको सामन्ती प्रणालीमा असामान्य, कुलीन मध्यम वर्गको उदयबाट प्रभावित भएको थियो।उदारताको नियमित इशाराको रूपमा, राजा एन्ड्रयूले प्रायः विशेष गरी विश्वासी सेवकहरूलाई सम्पत्ति दान गरे, जसले पछि नयाँ आर्थिक र वर्ग शक्ति प्राप्त गरे।राष्ट्रको वर्ग प्रणाली र आर्थिक राज्य परिवर्तनसँगै, राजा एन्ड्रयूले वंशानुगत कुलीनहरू र नवोदित मध्यम वर्गका कुलीनहरूबीचको तनावलाई कम गर्न १२२२ को गोल्डेन बुल घोषणा गर्न बाध्य भएको पाए। गोल्डेन बुललाई प्रायः म्याग्ना कार्टासँग तुलना गरिन्छ;बुल हंगेरी राष्ट्रको पहिलो संवैधानिक दस्तावेज थियो, जबकि म्याग्ना कार्टा इङ्गल्याण्ड राष्ट्रको पहिलो संवैधानिक बडापत्र थियो।
एन्ड्रयूले ट्युटोनिक नाइटहरूलाई निष्कासन गर्दछ
Andrew expulses the Teutonic knights ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
एन्ड्रयूले ट्युटोनिक नाइट्सको विरुद्धमा अभियान सुरु गरे, जसले आफ्नो आधिपत्य हटाउने प्रयास गरेका थिए।नाइटहरू बारकासग र छिमेकी भूमिहरू छोड्न बाध्य भए।एन्ड्रयूका राजदूतहरू र अस्ट्रियाका लियोपोल्ड VI ले 6 जुनमा एउटा सन्धिमा हस्ताक्षर गरे, जसले हंगेरी-अस्ट्रियाको सीमामा सशस्त्र द्वन्द्व अन्त्य गर्‍यो।सन्धिको एक भागको रूपमा, लियोपोल्ड VI ले आफ्नो सेनाले हंगेरीमा गरेको क्षतिको लागि क्षतिपूर्ति तिरेको थियो।
यहूदी र मुस्लिमहरूको रोजगारी
Employment of Jews and Muslims ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
एन्ड्रयूले यहूदी र मुस्लिमहरूलाई शाही राजस्व व्यवस्थापन गर्न नियुक्त गरे, जसले एन्ड्रयू र होली सी बीचको 1220 को शुरुवातमा विवाद उत्पन्न गर्यो।पोप होनोरियसले एन्ड्र्यू र रानी योलान्डालाई मुस्लिमहरूलाई क्रिश्चियनहरूलाई काममा लगाउन निषेध गर्न आग्रह गरे।आर्चबिशप रोबर्टले प्यालाटिन डेनिसलाई बहिष्कृत गरे र हंगेरीलाई २५ फेब्रुअरी १२३२ मा एक प्रतिबन्ध अन्तर्गत राखे, किनकि १२३१ को गोल्डेन बुलको बावजुद यहूदी र मुस्लिमहरूको रोजगारी जारी रह्यो। आर्चबिशपले एन्ड्र्यूलाई चर्चको सम्पत्ति कब्जा गर्न मनाएको आरोप लगाएपछि, एन्ड्रयूले सम्पत्तिहरू पुनर्स्थापित गरे। आर्चबिशप, जसले चाँडै प्रतिबन्ध निलम्बन गरे।20 अगस्ट 1233 मा, बेरेगको जंगलमा, उनले शाही राजस्व व्यवस्थापन गर्न यहूदी र मुस्लिमहरूलाई काम नदिने वाचा गरे, र चर्चको राजस्व हडपिएको क्षतिपूर्तिको रूपमा 10,000 अंक तिर्नेछन्।बोस्नियाका बिशप जोनले 1234 को पहिलो भागमा हंगेरीलाई नयाँ प्रतिबन्ध अन्तर्गत राखे, किनभने एन्ड्र्यूले बेरेगको शपथको बावजुद आफ्ना गैर-क्रिस्चियन अधिकारीहरूलाई बर्खास्त गरेका थिएनन्।
बेला IV को शासन
हंगेरीको बेला IV ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1235 Sep 21

बेला IV को शासन

Esztergom, Hungary
बेला चतुर्थले आफ्नो प्रान्तको पूर्वमा मैदानहरूमा बसोबास गर्ने मूर्तिपूजक कुमनहरूका बीचमा इसाई मिशनहरूलाई समर्थन गरे।केही क्युमन सरदारहरूले उनको आधिपत्यलाई स्वीकार गरे र उनले 1233 मा कुमानियाको राजाको उपाधि ग्रहण गरे। उनले आफ्नो बुबाको अधीनमा घटेको शाही अख्तियारलाई पुनर्स्थापित गर्ने प्रयास गरे।यस उद्देश्यका लागि, उनले आफ्ना पूर्ववर्तीहरूको भूमि अनुदानलाई परिमार्जन गरे र पूर्व शाही सम्पदाहरू पुन: दावी गरे, जसले गर्दा कुलीनहरू र प्रिलेटहरू बीच असन्तुष्टि उत्पन्न भयो।मङ्गोलहरूले हंगेरीमा आक्रमण गरे र ११ अप्रिल १२४१ मा मोहीको युद्धमा बेलाको सेनालाई ध्वस्त पारे। उनी युद्धको मैदानबाट भागे, तर मङ्गोलको एउटा टुक्राले उनलाई एड्रियाटिक सागरको तटमा रहेको ट्रोगिरसम्म शहरदेखि शहरसम्म खेद्यो।यद्यपि उनी आक्रमणबाट जोगिए पनि, मङ्गोलहरूले मार्च १२४२ मा आफ्नो अप्रत्याशित निकासी अघि देशलाई ध्वस्त पारे। बेलाले आफ्नो राज्यलाई दोस्रो मंगोल आक्रमणको लागि तयार पार्न कट्टरपन्थी सुधारहरू ल्याए।उनले ब्यारन र प्रिलेटहरूलाई ढुङ्गाको किल्लाहरू खडा गर्न र उनीहरूको निजी सशस्त्र सेनाहरू स्थापना गर्न अनुमति दिए।उनले किल्ला भएका सहरको विकासलाई अगाडि बढाए ।उनको शासनकालमा, हजारौं उपनिवेशवादीहरू पवित्र रोमन साम्राज्य, पोल्याण्ड र अन्य छिमेकी क्षेत्रहरूबाट आबादी भएका भूमिहरूमा बसोबास गर्न आए।बेलाको आफ्नो विनाश भएको देशको पुनर्निर्माणको प्रयासले उनलाई "राज्यको दोस्रो संस्थापक" को उपाधि जित्यो।उनले मंगोलहरू विरुद्ध रक्षात्मक गठबन्धन स्थापना गरे।बेलाको शासनकालमा, 1250 को दशकमा हंगेरीको दक्षिणी सीमानामा बोस्निया, बारान्क्स र अन्य नयाँ विजय भएका क्षेत्रहरू समावेश गर्ने फराकिलो बफर जोन - स्थापना गरिएको थियो।आफ्नो जेठो छोरा र उत्तराधिकारी, स्टीफनसँग बेलाको सम्बन्ध 1260 को प्रारम्भमा तनावपूर्ण भयो, किनभने वृद्ध राजाले आफ्नी छोरी अन्ना र उनको कान्छो छोरा, बेला, स्लाभोनियाको ड्यूकलाई समर्थन गरे।उनी स्टेफनलाई डेन्यूब नदीको पूर्वमा हंगेरीको राज्यको क्षेत्रहरू सुम्पन बाध्य भए, जसले 1266 सम्म चलेको गृहयुद्ध निम्त्यायो।
पूर्वमा आँधी चलिरहेको छ
Storm is brewing in the East ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1236 मा म्याग्ना हंगेरियाबाट फर्केपछि, फ्रियर जुलियनले मङ्गोलहरूको बेलालाई जानकारी दिए, जो त्यतिबेला भोल्गा नदीमा पुगेका थिए र युरोपमा आक्रमण गर्ने योजनामा ​​थिए।मंगोलहरूले देश-इ किपचाकमा आक्रमण गरे - यूरेशियन स्टेप्सको पश्चिमी क्षेत्रहरू - र कुमानहरूलाई पराजित गरे।मंगोलहरूबाट भाग्दै, कम्तिमा 40,000 कुमनहरू हंगेरी राज्यको पूर्वी सिमानामा पुगे र 1239 मा प्रवेशको माग गरे। बेलाले मात्र उनीहरूलाई आश्रय दिन राजी भए जब तिनीहरूका नेता, कोटेनले आफ्ना मानिसहरूसँग क्रिश्चियन धर्ममा परिवर्तन गर्ने वाचा गरेपछि, र विरुद्ध लड्ने वाचा गरे। मंगोलहरू।यद्यपि, टिस्जा नदीको किनारमा मैदानी क्षेत्रमा घुमन्ते कुमनहरूको जनसमूहको बसोबासले उनीहरू र स्थानीय गाउँलेहरू बीच धेरै द्वन्द्वहरू जन्मायो।बेला, जसलाई क्युमनको सैन्य सहयोग चाहिन्छ, उनीहरूलाई उनीहरूको लुटपाट, बलात्कार र अन्य दुष्कर्महरूको लागि विरलै सजाय दिइन्।उनको हंगेरी प्रजाहरूले सोचेका थिए कि उनी कुमानको पक्षमा पक्षपाती थिए, यसैले "जनता र राजा बीचको दुश्मनी देखा पर्‍यो", टोरे म्यागियोरका रोजरका अनुसार।
हंगेरी मा पहिलो मंगोल आक्रमण
हंगेरी को पहिलो मंगोल आक्रमण ©Angus McBride
हंगेरीहरूले पहिलो पटक मङ्गोल खतराको बारेमा 1229 मा थाहा पाएका थिए, जब राजा एन्ड्र्यू द्वितीयले भागेका रूसी बोयरहरूलाई शरण दिए।केही मग्यारहरू (हंगेरीहरू), पनोनियन बेसिनमा मुख्य बसाइँसराइको समयमा पछाडि छोडिएका, अझै पनि माथिल्लो भोल्गाको किनारमा बसोबास गर्थे (यस समूहका सन्तानहरू आधुनिक समयका बास्किरहरू हुन् भनी विश्वास गरिन्छ, यद्यपि यो मानिसहरूले अहिले बोल्छन्। टर्किक भाषा, म्याग्यार होइन)।1237 मा एक डोमिनिकन फ्रियार, जुलियनस, तिनीहरूलाई फिर्ता नेतृत्व गर्न एक अभियान मा गए, र Batu खान को एक पत्र संग राजा बेला को लागी फिर्ता पठाइयो।यस पत्रमा, बातुले हंगेरीका राजालाई आफ्नो राज्य बिना शर्त टाटार सेनाहरूसमक्ष आत्मसमर्पण गर्न वा पूर्ण विनाशको सामना गर्न आग्रह गरे।बेलाले जवाफ दिएनन्, र पछि दुईवटा सन्देशहरू हंगेरीमा पठाइयो।पहिलो, 1239 मा, पराजित कुमान जनजातिहरू द्वारा पठाइएको थियो, जसले हंगेरीमा शरणको लागि सोधे र प्राप्त गरे।दोस्रो फेब्रुअरी १२४१ मा पोल्याण्डबाट पठाइएको थियो जुन अर्को मंगोल सेनाको आक्रमणको सामना गरिरहेको थियो।1241 मा पाँचवटा अलग-अलग मंगोल सेनाहरूले हंगेरीमा आक्रमण गरे। बाटु र सुबुताईको अधीनमा रहेको मुख्य सेना भेरेके पास हुँदै गए।कादान र बुरीको सेना तिहुटा दर्राबाट पार भयो।बोचेक र नोयन बोगुटाईको नेतृत्वमा दुई साना सेनाहरू दक्षिणपूर्वबाट हंगेरीमा प्रवेश गरे।ओर्डा र बैदर अन्तर्गत पोल्याण्डमा आक्रमण गर्ने सेनाले उत्तरपश्चिमबाट हंगेरीमाथि आक्रमण गर्यो।
हंगेरी को विनाश
मोहीको युद्धमा मंगोलहरू ©Angus McBride
1241 को गर्मी र शरद ऋतुको समयमा, अधिकांश मंगोल सेनाहरू हंगेरी मैदानमा आराम गरिरहेका थिए।मार्चको अन्तमा, 1242 मा, तिनीहरूले फिर्ता लिन थाले।यस फिर्ताको लागि दिइएको सबैभन्दा सामान्य कारण डिसेम्बर 11, 1241 मा ग्रेट खान ओगेदेईको मृत्यु हो, जसले कथित रूपमा मंगोलहरूलाई मङ्गोलियामा पछि हट्न बाध्य तुल्यायो ताकि रगतका राजकुमारहरू नयाँ महान खानको चुनावको लागि उपस्थित हुन सकून्।मंगोल फिर्ताको वास्तविक कारणहरू पूर्ण रूपमा थाहा छैन, तर धेरै प्रशंसनीय व्याख्याहरू अवस्थित छन्।तिनीहरूको कारणहरूको बावजुद, मङ्गोलहरू मध्य युरोपबाट 1242 को मध्यमा पूर्ण रूपमा फिर्ता भइसकेका थिए, यद्यपि तिनीहरूले अझै पनि यस समयमा पश्चिममा सैन्य अपरेशनहरू सुरु गरे, विशेष गरी 1241-1243 एनाटोलियाको मंगोल आक्रमण।मंगोल आक्रमणको प्रभाव हंगेरीको राज्यमा ठूलो थियो।सबैभन्दा बढी क्षति मैदानी क्षेत्रहरूमा भएको थियो, जहाँ ५०-८०% बस्तीहरू ध्वस्त भएका थिए।मङ्गोलहरूद्वारा गरिएको नरसंहारको संयोजन, तिनीहरूको घाँसको कारणले अनिकाल र पलायन क्युमनहरूले ग्रामीण इलाकाको एकै साथ विनाशको परिणामस्वरूप हंगेरीको जनसंख्याको 15-25%, लगभग 300,000-500,000 मानिसहरूको अनुमानित क्षति भयो।मंगोल आक्रमणहरूको सामना गर्ने ठाउँहरू मात्र राज्यका केही ढु stone्गाका महलहरू सहित लगभग अस्सी सुदृढ ठाउँहरू थिए।यी ठाउँहरू मध्ये एज्टरगोम, सेकेस्फेहेरवर र पन्नोनहल्मा अर्चाबे थिए।यद्यपि, यी ठाउँहरू अपेक्षाकृत थोरै थिए;1241 मा एक जर्मन इतिहासकारले उल्लेख गरे कि हंगेरीले "लगभग कुनै पनि शहरलाई बलियो पर्खाल वा किल्लाहरूले सुरक्षित गरेको थिएन", त्यसैले बसोबास गरिएका अधिकांश क्षेत्रहरू अत्यन्तै कमजोर थिए।
थप मंगोल आक्रमणको बिरूद्ध बेलाको काउन्टर उपाय
Bela's counter measures against further Mongol invasion ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
मे १२४२ मा हंगेरी फर्केपछि बेलाले एउटा देश भग्नावशेषमा भेट्टाए।विनाश विशेष गरी डेन्युबको पूर्वमा मैदानहरूमा भारी थियो जहाँ कम्तिमा आधा गाउँहरू बसाइएका थिए।मंगोलहरूले प्रशासनका धेरैजसो परम्परागत केन्द्रहरूलाई ध्वस्त पारेका थिए, जसलाई माटो र काठको पर्खालले रक्षा गरेको थियो।1242 र 1243 मा एक गम्भीर अनिकाल भयो।नयाँ मंगोल आक्रमणको तयारी बेलाको नीतिको केन्द्रीय चिन्ता थियो।पोप इनोसेन्ट IV लाई 1247 को एक पत्रमा, बेलाले नयाँ किल्लाहरू सहित ड्यान्यूबलाई बलियो बनाउने आफ्नो योजना घोषणा गरे।उनले आफ्नो शासनकालको अन्त्यसम्ममा झण्डै १०० नयाँ किल्लाहरूको निर्माणलाई प्रवर्द्धन गर्दै महलहरू निर्माण र स्वामित्वको लागि पुरातन शाही विशेषाधिकार त्यागे।बेलाले सिपाहीहरूको संख्या बढाउन र तिनीहरूको उपकरण सुधार गर्ने प्रयास गरे।उनले वन क्षेत्रहरूमा भूमि अनुदान दिए र नयाँ जग्गा मालिकहरूलाई शाही सेनामा सेवा गर्न भारी सशस्त्र घोडचढीहरूलाई सुसज्जित गर्न बाध्य तुल्याए।उनले ब्यारन्स र प्रिलेटहरूलाई पनि सशस्त्र कुलीनहरूलाई काम गर्न अनुमति दिए, जो पहिले प्रत्यक्ष रूपमा सार्वभौमको अधीनमा थिए, उनीहरूको निजी सेवानिवृत्त (बन्डेरियम) मा।कम्तिमा 15 प्रतिशत जनसंख्याको हानिलाई प्रतिस्थापन गर्न, बेलाले उपनिवेशीकरणलाई बढावा दियो।उनले उपनिवेशहरूलाई व्यक्तिगत स्वतन्त्रता र अनुकूल कर उपचार सहित विशेष स्वतन्त्रता दिए।जर्मनहरू, मोराभियनहरू, पोलहरू, रुथेनियनहरू र अन्य "अतिथिहरू" छिमेकी देशहरूबाट आएका थिए र जनसङ्ख्या भएको वा कम जनसंख्या भएको क्षेत्रमा बसोबास गरे।उनले 1241 मा हंगेरी छोडेका कुमनहरूलाई पनि फर्केर टिस्जा नदीको किनारमा बसोबास गर्न मनाए।उनले आफ्नो जेठा छोरा, स्टीफन, जसलाई 1246 मा वा त्यसभन्दा अघि राजा-जुनियरको ताज पहिराइएको थियो, कुमन सरदारकी छोरी एलिजाबेथसँग पनि सगाईको व्यवस्था गरे।
बेलाले हराएको जग्गा फिर्ता लिन्छ
Bela retakes lost lands ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
बेलाले मंगोलहरूको निकासी पछि एक सक्रिय विदेश नीति अपनाए।1242 को दोस्रो आधामा उनले अस्ट्रियामा आक्रमण गरे र ड्यूक फ्रेडरिक द्वितीयलाई मङ्गोल आक्रमणको क्रममा तीनवटा काउन्टीहरू आत्मसमर्पण गर्न बाध्य पारे।अर्कोतर्फ, भेनिसले 1243 को गर्मीमा Zadar कब्जा गर्यो। बेलाले 30 जुन 1244 मा Zadar त्यागे, तर भेनिसले Dalmatian सहरको भन्सार राजस्वको एक तिहाइमा आफ्नो दाबी स्वीकार गर्यो।
अस्ट्रियाका ड्यूक फ्रेडरिक द्वितीयले हंगेरीमाथि आक्रमण गरे
लेइथा नदीको युद्धमा फ्रेडरिक द्वितीयको मृत्यु। ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
२१ अगस्ट १२४५ मा पोप इनोसेन्ट चतुर्थले बेलालाई मङ्गोल आक्रमणको बेला सम्राट फ्रेडरिकलाई लिएको निष्ठाको शपथबाट मुक्त गरे।अर्को वर्ष अस्ट्रियाका ड्यूक फ्रेडरिक द्वितीयले हंगेरीमाथि आक्रमण गरे।उनले 15 जुन 1246 मा लेइथा नदीको युद्धमा बेलाको सेनालाई पराजित गरे, तर युद्धको मैदानमा मारिए।उनको सन्तानविहीन मृत्युले द्वन्द्वको शृङ्खलालाई जन्म दियो, किनभने उनको भान्जी, गर्ट्रुड र उनकी बहिनी, मार्गरेटले अस्ट्रिया र स्टाइरियामा दावी गरे।1240 को अन्त्यमा दोस्रो मंगोल आक्रमणको खतरा कम भएपछि बेलाले द्वन्द्वमा हस्तक्षेप गर्ने निर्णय गरे।हंगेरीमा भूतपूर्व अस्ट्रियाली आक्रमणको बदला लिन, बेलाले 1250 को गर्मीमा अस्ट्रिया र स्टाइरियामा लुटपाट आक्रमण गरे। यस वर्ष उनले जोलियोम (ज्भोलेन, स्लोभाकिया) मा ह्यालिचका राजकुमार डेनिल रोमानोभिचसँग भेट गरे र शान्ति सन्धि गरे।बेलाको मध्यस्थतामा, उनको नयाँ सहयोगी रोमनको छोराले अस्ट्रियाको गर्ट्रुडसँग विवाह गरे।
बेलाले मोरावियामा आक्रमण गर्छ
मध्यकालीन सेना ©Osprey
बेला र ड्यानिल रोमानोभिचले आफ्ना सेनाहरूलाई एकताबद्ध गरे र जुन १२५२ मा अस्ट्रिया र मोराभियामाथि आक्रमण गरे। तिनीहरूको फिर्ती पछि, ओटोकर, मोराभियाका मार्ग्रेभ- जसले अस्ट्रियाकी मार्गरेटसँग विवाह गरेका थिए-ले आक्रमण गरी अस्ट्रिया र स्टाइरियालाई कब्जा गरे।1253 को ग्रीष्ममा, बेलाले मोराभिया विरुद्ध अभियान सुरु गर्यो र ओलोमोकलाई घेरा हाल्यो।ड्यानिल रोमानोविच, क्राकोको चेस्ट बोलेस्लाव र ओपोलका व्लाडिस्लावले बेलाको तर्फबाट हस्तक्षेप गरे तर उनले जुनको अन्त्यमा घेराबन्दी हटाए।पोप इनोसेन्ट IV ले १ मे १२५४ मा प्रेसबर्ग (ब्राटिस्लाभा, स्लोभाकिया) मा हस्ताक्षर गरेको शान्ति सन्धिको मध्यस्थता गर्नुभयो। सन्धि अनुसार, ओटोकर, जो यस बीचमा बोहेमियाका राजा बनेका थिए, स्टाइरियालाई बेलामा सुम्पनुभयो।
बेलाले डची अफ स्टाइरिया त्याग्छिन्
Bela renounces Duchy of Styria ©Angus McBride
बेलाको छोराको शासनसँग असन्तुष्ट, स्टाइरियन शासकहरूले बोहेमियाको ओटोकरसँग सहायता मागे।बेला र उनका सहयोगीहरू - ड्यानिल रोमानोविच, बोल्सलाव द चेस्ट र लेस्जेक द ब्ल्याक अफ सिराडजले मोराभियामा आक्रमण गरे तर ओटोकरले १२ जुन १२६० मा क्रेसेनब्रुनको युद्धमा उनीहरूलाई पराजित गरे।यो लडाइ मध्ययुगमा मध्य युरोपमा सबैभन्दा ठूलो लडाइहरू मध्ये एक मानिन्छ, यद्यपि विद्वानहरूले यति ठूलो संख्यामा भाडामा आपूर्ति गर्ने सम्भावनामा शंका गर्छन्।ओटोकरको विजय पछि, राजा बेलाले स्टाइरियाको डचीलाई त्यागे र 1261 मा बोहेमियन राजासँग स्लाभोनियाको आफ्नो नातिनी कुनिगुन्डाको विवाहको व्यवस्था पनि गरे।यद्यपि उनका उत्तराधिकारीहरूले बोहेमियन राज्यलाई चुनौती दिन जारी राखे।
Isaszeg को युद्ध
Battle of Isaszeg ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1265 Jan 1

Isaszeg को युद्ध

Isaszeg, Hungary
इसासजेगको युद्ध हंगेरीका राजा बेला चतुर्थ र उनको छोरा, स्टीफन, जुनियर राजा र ट्रान्सिल्भेनियाको ड्यूकको रूपमा सेवा गरेका बीच लडिएको थियो।स्टीफनले आफ्नो बुबाको सेनालाई पछिको शान्तिमा पराजित गरेपछि बेला आफ्नो राज्यको पूर्वी भागहरूको सरकार आफ्नो छोरालाई फेरि सुम्पन बाध्य भयो।
गृहयुद्ध
Civil War ©Angus McBride
1265 Jan 1

गृहयुद्ध

Isaszeg, Hungary
बेलाको आफ्नो कान्छो छोरा बेला (जसलाई उनले स्लाभोनियाको ड्युक नियुक्त गरेका थिए) र छोरी, अन्नाप्रतिको पक्षपातले स्टीफनलाई रिसाए।पछिल्लाले शंका गरे कि उनको बुबाले उसलाई विस्थापित गर्ने योजना बनाइरहेको थियो।बाबु–छोराबीचको सम्बन्ध तनावपूर्ण रह्यो ।स्टीफनले आफ्नी आमा र बहिनीको सम्पदाहरू कब्जा गरे जुन डेन्यूबको पूर्वमा उनको राज्यमा अवस्थित थियो।अन्नाको कमाण्डमा बेलाको सेनाले १२६४ को गर्मीमा ड्यानुब पार गर्यो। उनले सारोसपाटक कब्जा गरे र स्टीफनकी पत्नी र छोराछोरीलाई कब्जा गरे।बेलाको न्यायाधीश शाही लरेन्सको कमान्डमा शाही सेनाको एक टुक्राले स्टीफनलाई ट्रान्सिलभेनियाको पूर्वी कुनामा फेकेटेहेलोम (कोडलिया, रोमानिया) मा रहेको किल्लासम्म पछि हट्न बाध्य तुल्यायो।राजा-जुनियरका पक्षपातीहरूले महललाई राहत दिए र उनले शरद ऋतुमा प्रति-आक्रमण सुरु गरे।Isaszeg को निर्णायक युद्ध मा, उनले मार्च 1265 मा आफ्नो बुबाको सेनालाई पराजित गर्यो।यो फेरि दुई आर्चबिशपहरू थिए जसले बेला र तिनको छोराको बीचमा वार्ताहरू सञ्चालन गरे।तिनीहरूको सम्झौता 23 मार्च 1266 मा खरगोश टापु (मार्गरेट टापु, बुडापेस्ट) मा धन्य भर्जिनको डोमिनिकन मठमा हस्ताक्षर गरिएको थियो। नयाँ सन्धिले डेन्युबको साथ देशको विभाजन पुष्टि गर्यो र बेलाको सह-अस्तित्वका धेरै पक्षहरूलाई विनियमित गर्यो। रेग्नम र स्टीफनको शासन, करको सङ्कलन र आम जनताको स्वतन्त्र आवागमनको अधिकार सहित।
Ladislaus IV को शासन
लाडिस्लास कुमानहरूले मन पराएको पोशाकमा चित्रण गरिएको (इलुमिनेटेड क्रनिकलबाट) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1272 Jan 1

Ladislaus IV को शासन

Esztergom, Hungary
Ladislaus IV को अल्पसंख्यक को समयमा, ब्यारन को धेरै समूहहरु - मुख्यतया Abas, Csáks, Kőszegis र Gutkeleds - सर्वोच्च शक्ति को लागी एक अर्का विरुद्ध लडे।1277 मा प्रिलेट, ब्यारन, कुलीन र कुमनहरूको सम्मेलनमा लाडिस्लाउसलाई उमेरको घोषणा गरिएको थियो। उनले बोहेमियाका ओटोकर द्वितीय विरुद्ध जर्मनीको रुडोल्फ I सँग गठबन्धन गरे।26 अगस्त 1278 मा मार्चफेल्डमा भएको युद्धमा ओटोकरमाथि रुडोल्फको विजयमा उनको सेनाको प्रमुख भूमिका थियो।तथापि, Ladislaus हंगेरी मा शाही शक्ति पुनर्स्थापित गर्न सकेन।एक पोप लेगेट, फिलिप, फर्मोका विशप, हंगेरीमा लाडिस्लाउसलाई आफ्नो अधिकार सुदृढ गर्न मद्दत गर्न आए, तर हंगेरीमा हजारौं मूर्तिपूजक कुमनहरूको उपस्थितिमा प्रिलेट छक्क परे।लाडिस्लाउसले उनीहरूलाई क्रिश्चियन जीवनशैली अपनाउन बाध्य पार्ने वाचा गरे, तर उनीहरूले विरासतका मागहरू पालन गर्न अस्वीकार गरे।लाडिस्लाउसले क्युमनलाई समर्थन गर्ने निर्णय गरे, जसको लागि फर्मोको फिलिपले उनलाई बहिष्कार गरे।कुमन्सले लेगेटलाई कैद गरे, र विरासतका पक्षपातीहरूले लाडिस्लाउसलाई कब्जा गरे।1280 को प्रारम्भमा, लाडिस्लाउसले क्युमनहरूलाई विरासतमा पेश गर्न मनाउन सहमत भए, तर धेरै कुमनहरूले हंगेरी छोड्न रुचाए।लाडिस्लाउसले १२८२ मा हंगेरीमा आक्रमण गर्ने कुमन सेनालाई पराजित गरे। हंगेरी पनि १२८५ मा मंगोल आक्रमणबाट बच्न सफल भयो। लाडिस्लाउस त्यतिबेलासम्म अलोकप्रिय भइसकेका थिए कि उनका धेरै प्रजाहरूले उनलाई हंगेरीमा आक्रमण गर्न मंगोलहरूलाई उक्साएको आरोप लगाएका थिए।उनले 1286 मा आफ्नी पत्नीलाई कैद गरेपछि, उनी आफ्नी कुमन मालकिनहरूसँग बसे।आफ्नो जीवनको अन्तिम वर्षहरूमा, उहाँ आफ्ना क्युमन सहयोगीहरूसँग देशभरि घुम्नुभयो, तर उहाँले सबैभन्दा शक्तिशाली प्रभुहरू र विशपहरूलाई नियन्त्रण गर्न सकेनन्।पोप निकोलस IV ले उनको विरुद्ध धर्मयुद्ध घोषणा गर्ने योजना बनाए, तर तीन कुमन हत्याराहरूले लाडिस्लाउसको हत्या गरे।
कुमनको प्रश्न
Cuman question ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1278 Jan 1

कुमनको प्रश्न

Stari Slankamen, Serbia
पोप निकोलस III ले 22 सेप्टेम्बर 1278 मा लाडिस्लाउसलाई शाही शक्ति पुनर्स्थापना गर्न मद्दत गर्न फर्मोका विशप फिलिपलाई हंगेरी पठाए। पोप 1279 को प्रारम्भमा हंगेरीमा आइपुगे। विधायकको मध्यस्थतामा, लाडिस्लासले कोस्जेगिससँग शान्ति सन्धि गरे।बिशप फिलिपले चाँडै बुझे, तथापि, अधिकांश कुमनहरू अझै पनि हंगेरीमा मूर्तिपूजक थिए।उनले क्युमन सरदारहरूबाट आफ्नो मूर्तिपूजक चलन त्यागेको एक औपचारिक वाचा निकाले, र जवान राजा लाडिस्लासलाई क्युमन सरदारहरूको वाचा पालना गर्न शपथ खान मनाए।क्युमनहरूले कानूनको पालना गरेनन्, तथापि, र लाडिस्लास, आफैं आधा क्युमन, उनीहरूलाई जबरजस्ती गर्न असफल भए।बदलामा, विशप फिलिपले उनलाई बहिष्कार गरे र अक्टोबरमा हंगेरीलाई प्रतिबन्ध अन्तर्गत राखे।Ladislaus Cumans मा सामेल भए र होली सी मा अपील गरे, तर पोपले उनलाई मुक्त गर्न अस्वीकार गरे।लाडिस्लाउसको मागमा, क्युमनहरूले जनवरी १२८० को शुरुमा फर्मोको फिलिपलाई कब्जा गरी कैद गरे। यद्यपि, ट्रान्सिलभेनियाका भोइभोड फिन्टा आबाले लाडिस्लासलाई कब्जा गरे र उनलाई रोलान्ड बोर्सालाई सुम्पिदिए।दुई महिना भन्दा कम समयमा, विरासत र राजा दुबै मुक्त भए र लाडिस्लाउसले कुमन कानून लागू गर्न नयाँ शपथ लिए।यद्यपि, धेरै कुमनहरूले विधायकको मागहरू पालन गर्नुको सट्टा हंगेरी छोड्ने निर्णय गरे।लाडिस्लाउसले क्युमानहरूलाई Szalánkemén (अहिले सर्बियाको Stari Slankamen) सम्म पछ्याए, तर तिनीहरूलाई सीमा पार गर्नबाट रोक्न सकेन।
केवल आक्रमण
हंगेरीमा आइपुगेका कुमनहरू, १४ औं शताब्दीको इल्युमिनेटेड क्रोनिकलमा चित्रण गरिएको ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1282 Sep 1

केवल आक्रमण

Hódmezővásárhely, Hungary
1282 मा एक कुमन सेनाले हंगेरीको दक्षिणी भागहरूमा आक्रमण गर्यो। इल्युमिनेटेड क्रोनिकलले लेख्छ कि लाडिस्लाउस, "बहादुर जोशुआ जस्तै, आफ्नो जनता र आफ्नो राज्यको लागि लड्न" कुमानहरू "विरूद्ध गए।"उनले 1282 को शरद ऋतुमा, Hódmezővásárhely नजिकैको होड तालमा आक्रमणकारीहरूको सेनालाई पराजित गरे।
हंगेरीमा दोस्रो मंगोल आक्रमण
हंगेरी को दोस्रो मंगोल आक्रमण ©Angus McBride
1282 कुमान विद्रोहले मंगोल आक्रमणलाई उत्प्रेरित गरेको हुन सक्छ।हंगेरीबाट निकालिएका कुमन योद्धाहरूले गोल्डेन होर्डको वास्तविक प्रमुख नोगाइ खानलाई आफ्नो सेवा प्रस्ताव गरे र उनलाई हंगेरीको खतरनाक राजनीतिक अवस्थाको बारेमा बताए।यो अवसरको रूपमा हेरेर, नोगाईले स्पष्ट रूपमा कमजोर राज्य विरुद्ध एक विशाल अभियान सुरु गर्ने निर्णय गरे।1285 को जाडोमा, मंगोल सेनाहरूले दोस्रो पटक हंगेरीलाई आक्रमण गरे।1241 मा पहिलो आक्रमणको रूपमा, मंगोलहरूले हंगेरीलाई दुई मोर्चामा आक्रमण गरे।नोगाईले ट्रान्सिल्भेनिया हुँदै आक्रमण गरे, जबकि तालाबुगाले ट्रान्सकार्पथिया र मोराविया हुँदै आक्रमण गरे।कदानको अघिल्लो मार्गलाई प्रतिबिम्बित गर्दै तेस्रो, सानो बल राज्यको केन्द्रमा प्रवेश गरेको हुन सक्छ।आक्रमणका मार्गहरू 40 वर्ष पहिले बाटु र सुबुटाइले लिएका मार्गहरू प्रतिबिम्बित जस्तो देखिन्थ्यो, तालाबुगा भेरेके पास हुँदै र नोगाई ब्रासो हुँदै ट्रान्सिलभेनिया प्रवेश गर्न जाँदै थिए।पहिलो आक्रमण जस्तै, मंगोलहरूले गति र आश्चर्यमा जोड दिए र हंगेरी सेनाहरूलाई विस्तृत रूपमा नष्ट गर्ने उद्देश्य राखेका थिए, जाडोमा हंगेरीहरूलाई पक्रिने आशामा आक्रमण गर्ने र पर्याप्त द्रुत गतिमा हिँड्ने आशा राखेका थिए (कम्तिमा उनीहरूको पछिल्ला असफलताहरू सम्म)। Ladislaus एक निर्णायक टकरावमा संलग्न गर्न पर्याप्त पुरुषहरू जम्मा गर्न।त्यतिबेला मंगोल साम्राज्यमा गृहयुद्धको कमीको कारण, साथै गोल्डेन होर्डमा संलग्न अन्य कुनै पनि ठूला द्वन्द्वहरूको अभावको कारण, नोगाईले यस आक्रमणको लागि धेरै ठूलो सेनालाई मैदानमा उतार्न सक्षम थिए, जसको वर्णन ग्यालिसियन-भोल्हियन क्रॉनिकलले गरेको छ। यो "एक महान होस्ट" को रूपमा तर यसको सही आकार निश्चित छैन।यो ज्ञात छ कि मंगोल आयोजकहरूले तिनीहरूका वासलहरू, रुथेनियन राजकुमारहरू, लेभ ड्यानिलोविच र तिनीहरूका रुस उपग्रहहरू मध्येका अरूहरूबाट घोडचढीहरू समावेश गरेका थिए।आक्रमणको नतिजाहरू 1241 आक्रमणको तुलनामा अधिक तीव्र रूपमा विपरित हुन सकेन।आक्रमणलाई हातैले भत्काइयो, र मङ्गोलहरूले धेरै महिनाको भोकमरी, धेरै साना आक्रमणहरू र दुई ठूला सैन्य पराजयका कारण आफ्नो आक्रमणकारी बल गुमाए।यो प्रायः नयाँ किलाकरण नेटवर्क र सैन्य सुधारहरूको लागि धन्यवाद थियो।1285 को अभियान असफल भएपछि हंगेरीमा कुनै ठूलो आक्रमण सुरु गरिने थिएन, यद्यपि गोल्डेन होर्डबाट 14 औं शताब्दीमा साना आक्रमणहरू बारम्बार भएका थिए।समग्रमा हंगेरीको लागि विजय हुँदा (भारी नागरिक हताहत भए पनि), युद्ध राजाको लागि राजनीतिक आपदा थियो।उहाँ भन्दा पहिले उहाँको हजुरबुबा जस्तै, धेरै कुलीनहरूले उहाँलाई मङ्गोलहरूलाई आफ्नो भूमिमा आमन्त्रित गरेको आरोप लगाउनुभयो, क्युमानहरूसँगको उनको कथित सम्बन्धको कारण।
Ladislaus IV को हत्या
हंगेरीका राजा लाडिस्लाउस I. (बायाँ) कुमन योद्धासँग लड्दै (दायाँ) ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1290 Jul 10

Ladislaus IV को हत्या

Cheresig, Romania
लाडिस्लाउसले आफ्नो जीवनको अन्तिम वर्षहरू ठाउँ-ठाउँमा घुम्दै बिताए।हंगेरीको केन्द्रीय सरकारले सत्ता गुमायो किनभने प्रिलेट र ब्यारोनहरूले राजाबाट स्वतन्त्र रूपमा राज्य शासन गरे।उदाहरणका लागि, इभान कोस्जेगी र उनका भाइहरूले अस्ट्रियाका ड्यूक अल्बर्ट प्रथम विरुद्ध युद्ध लडे, तर अस्ट्रियालीहरूले पश्चिमी सिमानाहरूमा कम्तीमा ३० वटा किल्लाहरू कब्जा गरे तापनि लाडिस्लाउसले हस्तक्षेप गरेनन्।लाडिस्लाउस, जो सधैं आफ्नो क्युमन प्रजाहरूप्रति पक्षपातपूर्ण थिए, 10 जुलाई 1290 मा Körösszeg (अहिले रोमानियाको चेरेसिग) को महलमा Árbóc, Törtel र Kemence नामका तीन कुमानहरूले हत्या गरे। मिज्से र कुमन निकोलस, जो Ladislaus को Cuman प्रेमी को भाइ, Ladislaus को मृत्यु को बदला लिए, हत्याराहरु मारे।आर्कबिशप लोडोमरले पछि दुई भिक्षुहरू एन्ड्र्यूलाई राजाको मृत्युको जानकारी दिन भियना पठाए।भिक्षुहरूको सहयोगमा, एन्ड्रयूले आफ्नो जेल छोडे र हंगेरीमा हतार गरे।
एन्ड्रयू III को शासन
हंगेरी को एन्ड्रयू III ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
एर्पाड हाउसको अन्तिम पुरुष सदस्य भएको कारण, एन्ड्रयू 1290 मा राजा लाडिस्लाउस IV को मृत्यु पछि राजा चुनिए। उनी राज्याभिषेक डिप्लोमा जारी गर्ने पहिलो हंगेरी राजा थिए जसले कुलीन र पादरीहरूको विशेषाधिकार पुष्टि गरे।कम्तिमा तीन ढोंग गर्नेहरू - अस्ट्रियाका अल्बर्ट, हंगेरीकी मेरी, र एक साहसी - सिंहासनमा आफ्नो दाबीलाई चुनौती दिए।एन्ड्रयूले साहसीलाई हंगेरीबाट निष्कासित गरे र अस्ट्रियाको अल्बर्टलाई एक वर्ष भित्र शान्तिको निष्कर्ष निकाल्न बाध्य पारे, तर हंगेरीकी मेरी र तिनका सन्तानहरूले आफ्नो दाबी त्यागेनन्।भेनिसका हंगेरी विशपहरू र एन्ड्र्यूको मातृ परिवार उनका प्रमुख समर्थक थिए, तर प्रमुख क्रोएसियाली र स्लाभोनियन प्रभुहरू उनको शासनको विरोध गर्दै थिए।एन्ड्रयूको शासनकालमा हंगेरी निरन्तर अराजकताको अवस्थामा थियो।Kőszegis, Csáks, र अन्य शक्तिशाली परिवारहरूले एन्ड्र्यू विरुद्ध खुला विद्रोहमा लगभग हरेक वर्ष उठेर, आफ्नो डोमेनलाई स्वायत्त रूपमा शासन गरे।एन्ड्रयूको मृत्युसँगै, अर्पाडको घर विलुप्त भयो।एउटा गृहयुद्ध सुरु भयो जुन दुई दशकभन्दा बढी समयसम्म चल्यो र हंगेरीको नाति, चार्ल्स रोबर्टको मेरीको विजयसँगै समाप्त भयो।
अर्पाद राजवंशको अन्त्य
End of the Arpad dynasty ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
सुबिची, कोस्जेगिस र काक्स लगायतका शक्तिशाली प्रभुहरूको समूहले नेपल्सका चार्ल्स द्वितीयलाई आफ्नो नाति, १२ वर्षीय चार्ल्स रोबर्टलाई राजा बन्न हंगेरी पठाउन आग्रह गरे।जवान चार्ल्स रोबर्ट अगस्ट 1300 मा स्प्लिटमा ओर्लिए। अधिकांश क्रोएसियाली र स्लाभोनियाली शासकहरू र सबै डल्मेटियन शहरहरू तर ट्रोगिरले जाग्रेबमा यात्रा गर्नु अघि उहाँलाई राजाको रूपमा मान्यता दिए।तथापि, कोस्जेगिस र म्याथ्यू सेक, चाँडै एन्ड्रयूसँग मेलमिलाप भयो, चार्ल्सको सफलतालाई रोक्न।होली सीका लागि एन्ड्रयूका दूतले पोप बोनिफेस VIII ले पनि चार्ल्स रोबर्टको साहसिक कार्यलाई समर्थन नगरेको उल्लेख गरे।केही समयदेखि कमजोर स्वास्थ्यमा रहेका एन्ड्र्यूले आफ्नो प्रतिद्वन्द्वीलाई पक्रने योजना बनाएका थिए तर उनको मृत्यु १४ जनवरी १३०१ मा बुडा क्यासलमा भयो। इतिहासकार एटिला ज्सोल्डोस र ग्युला क्रिस्टोका अनुसार एन्ड्रयूलाई विष दिइएको थियो भन्ने समसामयिक गफलाई प्रमाणित गर्न सकिँदैन। ।वर्षौं पछि, प्यालाटिन स्टीफन एकोसले एन्ड्र्यूलाई राजा सेन्ट स्टीफनको परिवारको रूखको "अन्तिम सुनको हाँगा" भनेर उल्लेख गरे, किनभने एन्ड्रयूको मृत्युसँगै हंगेरीको पहिलो शाही वंशको घर, अर्पाडको अन्त्य भयो।सिंहासनको लागि विभिन्न दावीकर्ताहरू - चार्ल्स रोबर्ट, बोहेमियाका वेन्सेस्लस र बाभेरियाका ओटो बीचको गृहयुद्ध - एन्ड्रयूको मृत्यु पछि र सात वर्षसम्म चल्यो।गृहयुद्ध चार्ल्स रोबर्टको विजय संग समाप्त भयो, तर उनी 1320 को शुरुवात सम्म कोस्जेगिस, आबास, म्याथ्यू सेक र अन्य शक्तिशाली शासकहरू विरुद्ध लड्न जारी राख्न बाध्य भए।

Characters



Béla III of Hungary

Béla III of Hungary

King of Hungary and Croatia

Béla IV of Hungary

Béla IV of Hungary

King of Hungary and Croatia

Béla II of Hungary

Béla II of Hungary

King of Hungary and Croatia

Peter Orseolo

Peter Orseolo

King of Hungary

Stephen I of Hungary

Stephen I of Hungary

King of Hungary

Andrew II of Hungary

Andrew II of Hungary

King of Hungary and Croatia

Ladislaus I of Hungary

Ladislaus I of Hungary

King of Hungary

References



  • Anonymus, Notary of King Béla: The Deeds of the Hungarians (Edited, Translated and Annotated by Martyn Rady and László Veszprémy) (2010). In: Rady, Martyn; Veszprémy, László; Bak, János M. (2010); Anonymus and Master Roger; CEU Press; ISBN 978-963-9776-95-1.
  • Master Roger's Epistle to the Sorrowful Lament upon the Destruction of the Kingdom of Hungary by the Tatars (Translated and Annotated by János M. Bak and Martyn Rady) (2010). In: Rady, Martyn; Veszprémy, László; Bak, János M. (2010); Anonymus and Master Roger; CEU Press; ISBN 978-963-9776-95-1.
  • The Deeds of Frederick Barbarossa by Otto of Freising and his continuator, Rahewin (Translated and annotated with an introduction by Charles Christopher Mierow, with the collaboration of Richard Emery) (1953). Columbia University Press. ISBN 0-231-13419-3.
  • The Laws of the Medieval Kingdom of Hungary, 1000–1301 (Translated and Edited by János M. Bak, György Bónis, James Ross Sweeney with an essay on previous editions by Andor Czizmadia, Second revised edition, In collaboration with Leslie S. Domonkos) (1999). Charles Schlacks, Jr. Publishers.
  • Bak, János M. (1993). ""Linguistic pluralism" in Medieval Hungary". In Meyer, Marc A. (ed.). The Culture of Christendom: Essays in Medieval History in Memory of Denis L. T. Bethel. The Hambledon Press. ISBN 1-85285-064-7.
  • Bárány, Attila (2012). "The Expansion of the Kingdom of Hungary in the Middle Ages (1000–1490)". In Berend, Nóra (ed.). The Expansion of Central Europe in the Middle Ages. The Expansion of Latin Europe, 1000–1500. Vol. 5. Ashgate Variorum. pp. 333–380. ISBN 978-1-4094-2245-7.
  • Berend, Nora (2001). At the Gate of Christendom: Jews, Muslims and 'Pagans' in Medieval Hungary, c. 1000–c. 1300. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-02720-5.
  • Berend, Nora; Urbańczyk, Przemysław; Wiszewski, Przemysław (2013). Central Europe in the High Middle Ages: Bohemia, Hungary and Poland, c. 900-c. 1300. Cambridge Medieval Textbooks. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-78156-5.
  • Curta, Florin (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages, 500–1250. Cambridge Medieval Textbooks. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-89452-4.
  • Curta, Florin (2019). Eastern Europe in the Middle Ages (500–1300), Volume I. BRILL's Companion to European History. Vol. 19. Leiden, NL: BRILL. ISBN 978-90-04-41534-8.
  • Engel, Pál (2001). Ayton, Andrew (ed.). The Realm of St Stephen: A History of Medieval Hungary, 895–1526. Translated by Tamás Pálosfalvi. I.B. Tauris. ISBN 1-86064-061-3.
  • Fine, John V. A (1991). The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth century. The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08149-7.
  • Fine, John V. A (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. The University of Michigan Press. ISBN 0-472-08260-4.
  • Goldstein, Ivo (1999). Croatia: A History. Translated by Nikolina Jovanović. McGill-Queen's University Press. ISBN 978-0-7735-2017-2.
  • Kirschbaum, Stanislav J. (1996). A History of Slovakia: The Struggle for Survival. Palgrave Macmillan. ISBN 1-4039-6929-9.
  • Kontler, László (1999). Millennium in Central Europe: A History of Hungary. Atlantisz Publishing House. ISBN 963-9165-37-9.
  • Laszlovszky, József; Kubinyi, András (2018). "Demographic issues in late medieval Hungary: population, ethnic groups, economic activity". In Laszlovszky, József; Nagy, Balázs; Szabó, Péter; Vadai, András (eds.). The Economy of Medieval Hungary. East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. BRILL. pp. 48–64. ISBN 978-90-04-31015-5.
  • Laszlovszky, József (2018). "Agriculture in Medieval Hungary". In Laszlovszky, József; Nagy, Balázs; Szabó, Péter; Vadai, András (eds.). The Economy of Medieval Hungary. East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. BRILL. pp. 81–112. ISBN 978-90-04-31015-5.
  • Makkai, László (1994). "The Hungarians' prehistory, their conquest of Hungary and their raids to the West to 955; The foundation of the Hungarian Christian state, 950–1196; Transformation into a Western-type state, 1196–1301". In Sugár, Peter F.; Hanák, Péter; Frank, Tibor (eds.). A History of Hungary. Indiana University Press. pp. 8–33. ISBN 0-253-20867-X.
  • Molnár, Miklós (2001). A Concise History of Hungary. Cambridge Concise Histories. Translated by Anna Magyar. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-66736-4.
  • Nagy, Balázs (2018). "Foreign Trade in Medieval Hungary". In Laszlovszky, József; Nagy, Balázs; Szabó, Péter; Vadai, András (eds.). The Economy of Medieval Hungary. East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. BRILL. pp. 473–490. ISBN 978-90-04-31015-5.
  • Rady, Martyn (2000). Nobility, Land and Service in Medieval Hungary. Studies in Russia and East Europe. Palgrave. ISBN 0-333-80085-0.
  • Sedlar, Jean W. (1994). East Central Europe in the Middle Ages, 1000–1500. A History of East Central Europe. Vol. III. University of Washington Press. ISBN 0-295-97290-4.
  • Spiesz, Anton; Caplovic, Dusan; Bolchazy, Ladislaus J. (2006). Illustrated Slovak History: A Struggle for Sovereignty in Central Europe. Bolchazy-Carducci Publishers. ISBN 978-0-86516-426-0.
  • Spinei, Victor (2003). The Great Migrations in the East and South East of Europe from the Ninth to the Thirteenth Century. Translated by Dana Badulescu. Romanian Cultural Institute (Center for Transylvanian Studies). ISBN 973-85894-5-2.
  • Tanner, Marcus (2010). Croatia: A Nation Forged in War. Yale University Press. ISBN 978-0-300-16394-0.
  • Weisz, Boglárka (2018). "Royal revenues in the Árpádian Age". In Laszlovszky, József; Nagy, Balázs; Szabó, Péter; Vadai, András (eds.). The Economy of Medieval Hungary. East Central and Eastern Europe in the Middle Ages, 450–1450. BRILL. pp. 256–264. ISBN 978-90-04-31015-5.