ከሴፕቴምበር 1980 እስከ ኦገስት 1988 ድረስ የዘለቀው የኢራን- ኢራቅ ጦርነት በኢራን እና በኢራቅ መካከል ጉልህ የሆነ ግጭት ነበር።በኢራቅ ወረራ ተጀምሮ ለስምንት አመታት የቀጠለ ሲሆን የተባበሩት መንግስታት የፀጥታው ምክር ቤት ውሳኔ 598 በሁለቱም ወገኖች ተቀባይነት በማግኘቱ አብቅቷል።በሳዳም ሁሴን የሚመራው ኢራቅ ኢራንን የወረረችው በዋነኛነት አያቶላህ ሩሆላህ ኩሜኒን የኢራንን አብዮታዊ አስተሳሰብ ወደ ኢራቅ እንዳትልክ ነው።ኢራን ብዙሃኑን የኢራቅ ሺዓ በሱኒ የበላይነት በሚመራውና ዓለማዊው ባአቲስት መንግስት ላይ ለማነሳሳት ስላላት ኢራቃዊ ስጋትም ነበር።ኢራቅ እራሷን በፋርስ ባህረ ሰላጤ ውስጥ የበላይ ኃይሏን ለማድረግ ያለመ ሲሆን ይህ ግብ የኢራን እስላማዊ አብዮት ከዩናይትድ ስቴትስ እና ከእስራኤል ጋር የነበራትን ጠንካራ ግንኙነት ካዳከመ በኋላ የበለጠ ሊደረስበት የሚችል መስሎ ነበር።በኢራን አብዮት ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ ውዥንብር ወቅት ሳዳም ሁሴን ውዥንብርን ለመጠቀም እድሉን አይተው ነበር።የኢራን ጦር በአንድ ወቅት ጠንካራ ሆኖ በአብዮቱ በእጅጉ ተዳክሟል።ሻህ ከስልጣን ሲወርድ እና ኢራን ከምዕራባውያን መንግስታት ጋር የነበራት ግንኙነት እየሻከረ ሲሄድ ሳዳም ኢራቅን በመካከለኛው ምስራቅ ውስጥ የበላይ ሃይል ለማድረግ አስቦ ነበር።የሳዳም ምኞቶች የኢራቅን መዳረሻ ወደ ፋርስ ባህረ ሰላጤ ማስፋት እና በሻህ መንግስት ጊዜ ከኢራን ጋር ቀደም ሲል የተከራከሩ ግዛቶችን ማስመለስን ያጠቃልላል።ቁልፍ ዒላማው ኩዜስታን ነበር፣ ብዙ የአረብ ህዝብ ያለበት እና የበለፀገ የዘይት ክምችት ያለበት አካባቢ።በተጨማሪም ኢራቅ በአቡ ሙሳ ደሴቶች እና በታላቋ እና ታናሽ ታንብስ ላይ ፍላጎት ነበራት፣ እነዚህ ስትራቴጂያዊ ጠቀሜታ ያላቸው እና የተባበሩት አረብ ኢሚሬትስ ወክለው በአንድ ወገን ይገባሉ።ጦርነቱ የተቀጣጠለው ለረጅም ጊዜ በቆዩ የግዛት ውዝግቦች፣ በተለይም በሻት አል-አረብ የውሃ መስመር ላይ ነው።ከ1979 ዓ.ም በኋላ ኢራቅ በኢራን ለሚኖሩ የአረብ ተገንጣዮች ድጋፍ ጨመረች እና በ1975 የአልጀርስ ስምምነት ለኢራን የሰጠችውን የሻት አል-አረብን ምስራቃዊ ባንክ እንደገና ለመቆጣጠር አላማ ነበረች።በወታደራዊ ችሎታቸው በመተማመን የኢራቅ ጦር በሶስት ቀናት ውስጥ ቴህራን ሊደርስ ይችላል በማለት ሳዳም በኢራን ላይ ሰፊ ጥቃት ለመሰንዘር አቅዷል።እ.ኤ.አ ሴፕቴምበር 22 ቀን 1980 ይህ እቅድ የተቀሰቀሰው የኢራቅ ጦር ኢራንን በወረረበት ጊዜ የኩዜስታን አካባቢን በማነጣጠር ነበር።ይህ ወረራ የኢራን-ኢራቅ ጦርነት መጀመሩን የሚያሳይ ሲሆን አብዮታዊውን የኢራን መንግስትም ከጠባቂነት ነጥቆታል።ከኢራቃዊያን የድህረ-አብዮት ትርምስ ኢራቃዊያን ፈጣን ድል ከሚጠበቀው በተቃራኒ የኢራቅ ወታደራዊ ግስጋሴ በታህሳስ 1980 ቆሟል። የኢራን ጥቃቶች።እ.ኤ.አ. በ 1988 አጋማሽ ላይ ኢራቅ ከፍተኛ የመልሶ ማጥቃት ዘመቻዎችን በመክፈት ውዝግብ አስከተለ።ጦርነቱ በኢራቅ ኩርዶች ላይ በተደረገው የአንፋል ዘመቻ በሲቪሎች ላይ ጉዳት ሳይደርስ ወደ 500,000 የሚጠጉ ሞትን በማስከተል ከፍተኛ ስቃይ አስከትሏል።ያለምንም ማካካሻ ወይም የድንበር ለውጥ አብቅቷል፣ ሁለቱም ሀገራት ከ1 ትሪሊዮን ዶላር በላይ የገንዘብ ኪሳራ አድርሰዋል።^[112] ሁለቱም ወገኖች ተኪ ኃይሎችን ይጠቀሙ ነበር፡ ኢራቅ በኢራን ተቃዋሚ ብሔራዊ ምክር ቤት እና በተለያዩ የአረብ ሚሊሻዎች ትደገፍ ነበር፣ ኢራን ግን ከኢራቅ የኩርድ ቡድኖች ጋር ተባብራለች።አለም አቀፍ ድጋፍ የተለያዩ ሲሆን ኢራቅ ከምዕራባውያን እና ከሶቪየት ህብረት ሀገራት እና ከአብዛኞቹ የአረብ ሀገራት እርዳታ ስትቀበል ኢራን ግን በይበልጥ የተገለለችው በሶሪያ፣ ሊቢያ፣ቻይና ፣ ሰሜን ኮሪያ፣ እስራኤል፣ ፓኪስታን እና ደቡብ የመን ድጋፍ ታገኝ ነበር።የጦርነቱ ስልቶች ከአንደኛው የዓለም ጦርነት ጋር ይመሳሰላሉ፣ ከእነዚህም መካከል ጥሻ ጦርነትን፣ ኢራቅ የኬሚካል ጦር መሳሪያን መጠቀም እና በሰላማዊ ሰዎች ላይ ሆን ተብሎ የሚሰነዘረ ጥቃት።የጦርነቱ ጉልህ ገጽታ የኢራን መንግስት ሰማዕትነትን በማስተዋወቅ የሰው ሞገድ ጥቃቶችን በስፋት እንዲጠቀም በማድረግ በግጭቱ ተለዋዋጭነት ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል።^[113]