Katastrofalne rządy ostatniego cesarza Komnenów Andronikosa I (1183–1185) pogorszyły sytuację bułgarskiego chłopstwa i szlachty.Pierwszym posunięciem jego następcy Izaaka II Angelosa było nałożenie dodatkowego podatku na sfinansowanie jego ślubu.W 1185 roku dwaj bracia arystokraci z Tyrnowa, Teodor i Asen, poprosili cesarza, aby zaciągnął ich do wojska i przyznał im ziemię, ale Izaak II odmówił i uderzył Asena w twarz.Po powrocie do Tyrnowa bracia zlecili budowę kościoła pod wezwaniem św. Demetriusza z Salonik.Pokazali ludności słynną ikonę świętego, który ich zdaniem opuścił Saloniki, aby wesprzeć sprawę bułgarską i wezwał do buntu.Akt ten wywarł pożądany skutek na ludności religijnej, która entuzjastycznie zaangażowała się w bunt przeciwko Bizancjum.Teodor, starszy brat, został koronowany na cesarza Bułgarii pod imieniem Piotr IV.Prawie cała Bułgaria na północ od Gór Bałkańskich – region znany jako Mezja – natychmiast dołączyła do rebeliantów, którzy zapewnili sobie także pomoc Kumanów , tureckiego plemienia zamieszkującego tereny na północ od Dunaju.Kumanie wkrótce stali się ważną częścią armii bułgarskiej, odgrywając główną rolę w późniejszych sukcesach.Zaraz po wybuchu buntu Piotr IV próbował zająć starą stolicę Presławia, ale nie udało mu się to;ogłosił Tyrnowo stolicą Bułgarii.