In 27 vGT was Octavianus de enige Romeinse leider.Zijn leiderschap bracht het hoogtepunt van de Romeinse beschaving, dat vier decennia duurde.In dat jaar nam hij de naam Augustus aan.Die gebeurtenis wordt door historici gewoonlijk gezien als het begin van het Romeinse rijk.Officieel was de regering republikeins, maar Augustus nam de absolute macht over.De Senaat kende Octavianus een unieke graad van proconsulair imperium toe, waardoor hij gezag kreeg over alle proconsuls (militaire gouverneurs).Onder het bewind van Augustus groeide de Romeinse literatuur gestaag in de Gouden Eeuw van de Latijnse literatuur.Dichters als Vergilius, Horatius, Ovidius en Rufus ontwikkelden een rijke literatuur en waren goede vrienden van Augustus.Samen met Maecenas stimuleerde hij patriottische gedichten, zoals Vergilius' epos Aeneis, maar ook historiografische werken, zoals die van Livius.De werken uit dit literaire tijdperk duurden tot in de Romeinse tijd en zijn klassiekers.Augustus zette ook de verschuivingen op de kalender voort die door Caesar werd gepromoot, en de maand augustus is naar hem vernoemd.De verlichte heerschappij van Augustus resulteerde in een 200 jaar lang vreedzaam en bloeiend tijdperk voor het rijk, bekend als Pax Romana.Ondanks zijn militaire kracht deed het rijk weinig pogingen om zijn toch al enorme omvang uit te breiden;de meest opvallende zijn de verovering van Groot-Brittannië, begonnen door keizer Claudius (47), en de verovering van Dacia door keizer Trajanus (101–102, 105–106).In de 1e en 2e eeuw werden Romeinse legioenen ook ingezet in periodieke oorlogvoering met de Germaanse stammen in het noorden en het Parthische rijk in het oosten.Ondertussen eisten gewapende opstanden (bijvoorbeeld de Hebreeuwse opstand in Judea) (70) en korte burgeroorlogen (bijvoorbeeld in 68 CE, het jaar van de vier keizers) bij verschillende gelegenheden de aandacht van de legioenen.De zeventig jaar Joods-Romeinse oorlogen in de tweede helft van de eerste eeuw en de eerste helft van de tweede eeuw waren uitzonderlijk qua duur en geweld.Naar schatting 1.356.460 Joden werden gedood als gevolg van de Eerste Joodse Opstand;de Tweede Joodse Opstand (115–117) leidde tot de dood van meer dan 200.000 Joden;en de Derde Joodse Opstand (132–136) resulteerde in de dood van 580.000 Joodse soldaten.Het Joodse volk herstelde zich nooit tot de oprichting van de staat Israël in 1948.Na de dood van keizer Theodosius I (395) werd het rijk verdeeld in een Oost- en een West-Romeins rijk.Het westelijke deel kreeg te maken met een toenemende economische en politieke crisis en frequente barbaarse invasies, dus werd de hoofdstad verplaatst van Mediolanum naar Ravenna.In 476 werd de laatste westerse keizer Romulus Augustulus afgezet door Odoacer;Italië bleef een paar jaar verenigd onder de heerschappij van Odoacer, maar werd omvergeworpen door de Ostrogoten, die op hun beurt werden omvergeworpen door de Romeinse keizer Justinianus.Niet lang daarna vielen de Longobarden het schiereiland binnen, en Italië herenigde zich pas dertien eeuwen later onder één enkele heerser.