የአምስተኛው ጥምረት ጦርነት

እ.ኤ.አ. በ 1807 ፈረንሳይ ፖርቱጋልን በብሪታንያ ላይ የንግድ እገዳ ወደ አህጉራዊ ስርዓት እንድትቀላቀል ለማስገደድ ሞከረች።የፖርቹጋላዊው ልዑል ሬጀንት ጆን ለመቀላቀል ፈቃደኛ ባለመሆናቸው ናፖሊዮን በ1807 ፖርቱጋልን እንዲወጋ ጄኔራል ጁኖትን ላከ፣ በዚህም ምክንያት የስድስት አመት ባሕረ ገብ ጦርነት ተፈጠረ።በ1805 ኦስትሪያ ከተሸነፈች በኋላ ሀገሪቱ ሠራዊቷን በማሻሻል ለሦስት ዓመታት አሳልፋለች።በስፔን ውስጥ በተደረጉት ክስተቶች የተበረታታችው ኦስትሪያ ሽንፈታቸውን ለመበቀል እና የጠፋውን ግዛት እና ስልጣን ለማግኘት ከፈረንሳይ ጋር ሌላ ግጭት ፈለገች።ኦስትሪያ በማዕከላዊ አውሮፓ ውስጥ አጋሮች አልነበራትም።ኦስትሪያ እና ፕሩሺያ ብሪታንያ ለወታደራዊ ዘመቻዎቻቸው የገንዘብ ድጋፍ እንዲያደርጉ ጠየቁ እና የብሪታንያ ወታደራዊ ጉዞ ወደ ጀርመን ጠየቁ።ኦስትሪያ 250,000 ፓውንድ በብር የተቀበለች ሲሆን ለቀጣይ ወጪዎች ተጨማሪ 1 ሚሊዮን ፓውንድ ገብታለች።ብሪታንያ ዝቅተኛ አገሮችን ለመዝመት እና በስፔን ውስጥ ዘመቻቸውን ለማደስ ቃል ገብቷል.ፕሩሺያ በጦርነት ላይ ከወሰነ በኋላ፣ አምስተኛው ጥምረት ኦስትሪያን፣ ብሪታንያን፣ ፖርቱጋልን፣ ስፔንን፣ ሲሲሊን እና ሰርዲኒያን ያቀፈ ነበር፣ ምንም እንኳ ኦስትሪያ አብዛኛው የትግል ጥረት ነበረች።ከፈረንሳይ ጋር ቢተባበሩም ሩሲያ ገለልተኛ ሆና ቆይታለች።

የአመፁ ቀስቅሴ መጋቢት 12 እና 13, 1809 ባቫሪያን ጦር ውስጥ እንዲገቡ ጥሪ የተደረገላቸው ወጣቶች ወደ ኢንስብሩክ በረራ ነበር። በእነሱ መተላለፊያ ባሮን ጆሴፍ ሆርማይር፣ የኢንስብሩክ ተወላጅ ሆፍራት እና የኦስትሪያው አርክዱክ ጆን የቅርብ ጓደኛ።አርክዱክ ጆን በግልፅ ባቫሪያ ከኦስትሪያ መሬቶች ጋር የነበረችውን የቲሮል መብቶችን በሙሉ እንዳጣች እና ስለዚህ ከባቫሪያን ወረራ ጋር መቃወሟ ህጋዊ እንደሚሆን ተናግሯል።

የበርጊሰል ጦርነቶች በፈረንሳይ ንጉሠ ነገሥት ቀዳማዊ ናፖሊዮን እና በባቫሪያ መንግሥት በታይሮሌዝ ታጣቂዎች እና በኦስትሪያ መደበኛ ወታደሮች መካከል በኢንስብሩክ አቅራቢያ በሚገኘው በርጊሴል ኮረብታ ላይ የተካሄዱ አራት ጦርነቶች ነበሩ።በግንቦት 25 ፣ ግንቦት 29 ፣ ነሐሴ 13 እና ህዳር 1 1809 የተከሰቱት ጦርነቶች የታይሮሊያን አመጽ እና የአምስተኛው ጥምረት ጦርነት አካል ነበሩ።ለኦስትሪያ ታማኝ የሆኑት የታይሮል ጦር ኃይሎች በአንድሪያስ ሆፈር፣ ጆሴፍ ስፔክባቸር፣ ፒተር ሜይር፣ ካፑቺን አባ ጆአኪም ሃስፒንገር እና ሜጀር ማርቲን ቴመር ይመሩ ነበር።ባቫሪያውያን በፈረንሳዊው ማርሻል ፍራንሷ ጆሴፍ ሌፌብቭር እና የባቫርያ ጄኔራሎች በርንሃርድ ኢራስመስ ፎን ዴሮይ እና ካርል ፊሊፕ ቮን ውሬድ ይመሩ ነበር።ባቫሪያውያን በአመጹ መጀመሪያ ላይ ከኢንስብሩክ ከተባረሩ በኋላ ከተማዋን ሁለት ጊዜ እንደገና ተቆጣጠሩ እና እንደገና ተባረሩ።በህዳር ወር ከተጠናቀቀው ጦርነት በኋላ አመፁ ታፈነ።

ጣሊያን እንደ ትንሽ ቲያትር ተቆጥሮ የነበረ ቢሆንም፣ ቻርልስ እና ሆፍክሪግስራት (የኦስትሪያ ከፍተኛ አዛዥ) ሁለት ጓዶችን ለውስጣዊ ኦስትሪያ ጦር መድበው ጄኔራል ደር ካቫለሪ አርክዱክ ጆንን አዛዥ አድርገው ሾሙ።ኦስትሪያ ምናልባት ጦርነት ለማድረግ እንዳሰበች የተረዳው ናፖሊዮን የኢጣሊያ ጦርን በኡጌን ደ ባውሃርናይስ ስር በማጠናከር የፈረንሳይን ክፍል እስከ ስድስት እግረኛ እና ሶስት የፈረሰኞች ክፍል በማቋቋም።የሰሜን ምዕራብ ኢጣሊያ ክፍል ወደ ፈረንሳይ ስለተጠቃለለ ከእነዚህ "የፈረንሳይ" ወታደሮች ብዙዎቹ ጣሊያኖች ነበሩ።የፍራንኮ-ጣሊያን ጦር 70,000 ወታደሮችን ቆጥሯል, ምንም እንኳን በሰሜናዊ ጣሊያን በተወሰነ መልኩ ተበታትነው ነበር.የአርክዱክ ጆን ጦር ጣሊያንን በኤፕሪል 10 ቀን 1809 ወረረ፣ ስምንተኛ አርሜኮርፕስ በ Tarvisio እና IX Armeekorps መሃል ኢሶንዞን አቋርጠዋል።ባልተለመደ ፍጥነት ወደ ኦስትሪያ ጦር ከተዘዋወረ በኋላ፣ የአልበርት ግዩላይ አምድ ዩዲንን በኤፕሪል 12 ቀን ያዘ፣ የኢግናዝ ግዩላይ ሃይሎች ወደ ኋላ ብዙም ሳይርቁ።በኤፕሪል 14፣ ዩጂን ስድስት ክፍሎችን ከላማርኬ እግረኛ ጦር እና የቻርለስ ራንዶን ደ ፑሊ ድራጎኖች አሁንም ርቀው ከነበሩት ስድስት ክፍሎች ጋር በሳሲሊ አቅራቢያ ሰበሰበ።በዚህ ምክንያት የዩጂን ጦር መጪውን ጦርነት እንደ ክፍፍሎች ስብስብ ተዋግቷል፣ ይህም በትዕዛዝ ቁጥጥር ላይ ጎጂ ውጤት ነበረው።የፍራንኮ-ጣሊያን ጦር በሳሲሊ 3,000 ተገድለው ቆስለዋል።ተጨማሪ 3,500 ወታደሮች፣ 19 ሽጉጦች፣ 23 ጥይቶች ፉርጎዎች እና ሁለት ቀለሞች በኦስትሪያውያን እጅ ወድቀዋል።ፔጌስ ቆስሎ ተይዟል ቴስቴ ቆስሏል።እንደ ስሚዝ ገለጻ፣ ኦስትሪያውያን 2,617 ተገድለዋል፣ ቆስለዋል፣ 532 ተማርከዋል እና 697 ጠፍተዋል።አርክዱክ ጆን ድሉን ላለመከተል ወሰነ።ናፖሊዮን የእንጀራ ልጁን መናደድ በጣም ተናደደ

ኦስትሪያ በመጀመርያ ስኬት የዋርሶን ዱቺ ወረረች።እ.ኤ.አ. ኤፕሪል 19 በራዚን ጦርነት የፖኒያቶቭስኪ የፖላንድ ወታደሮች የኦስትሪያ ጦር ቁጥራቸውን ሁለት ጊዜ ወደ ቆሞ አመጡ (ነገር ግን የትኛውም ወገን ሌላውን በቆራጥነት አሸንፏል) የፖላንድ ጦር ግን ወደ ኋላ በማፈግፈግ ኦስትሪያውያን የዱቺ ዋና ከተማ ዋርሶን እንዲይዙ አስችሏቸዋል። ፖኒያቶቭስኪ ከተማዋ ለመከላከል አስቸጋሪ እንደሚሆን ወሰነ እና በምትኩ ሠራዊቱን በሜዳው ውስጥ እንዲንቀሳቀስ እና ኦስትሪያውያንን ወደ ሌላ ቦታ በማሳተፍ ወደ ቪስቱላ ምስራቃዊ (በስተቀኝ) ባንክ ለመሻገር ወሰነ።በተከታታይ በተደረጉ ጦርነቶች (በራድዚሚን፣ ግሮቾው እና ኦስትሮዌክ) የፖላንድ ኃይሎች የኦስትሪያን ጦር አባላት በማሸነፍ ኦስትሪያውያን ወደ ወንዙ ምዕራባዊ ክፍል እንዲያፈገፍጉ አስገደዳቸው።

የTugen-Hausen ጦርነት የተካሄደው በማርሻል ሉዊስ-ኒኮላስ ዳቭውት በሚመራው የፈረንሣይ III ኮርፕ እና በኦስትሪያው III አርሜኮርፕስ በሆሄንዞለርን ሄቺንገን ልዑል ፍሪድሪክ ፍራንዝ ዛቨር ትእዛዝ ነው።ኦስትሪያውያን ማምሻውን ራሳቸውን ሲያገለሉ ፈረንሳዮች በተጋጣሚያቸው ላይ ጠንክረን አሸንፈዋል።እንዲሁም በኤፕሪል 19፣ በአቤንስበርግ፣ ዱንዝሊንግ፣ ሬገንስበርግ እና ፕፋፈንሆፈን አን ደር ኢልም አቅራቢያ ባሉ አርኖሆፈን ግጭቶች ተከስተዋል።ከቴውገን-ሀውሰን ጦርነት ጋር፣ ጦርነቱ የአራት ቀን ዘመቻ የመጀመሪያ ቀን ሲሆን ይህም በኤክሙህል ጦርነት በፈረንሳይ ድል አብቅቷል።

ባለፈው ቀን ማርሻል ሉዊ-ኒኮላስ ዳቭውት በቴውገን-ሀውሰን ጦርነት ላይ ካሸነፈው ከባድ ትግል በኋላ ናፖሊዮን ከአቤንስ ወንዝ ጀርባ ያለውን የኦስትሪያ መከላከያን ጥሶ ለመግባት ወሰነ።የአቤንስበርግ ጦርነት የተካሄደው በፈረንሣይ ንጉሠ ነገሥት 1 ናፖሊዮን ትእዛዝ በፍራንኮ-ጀርመን ጦር እና በኦስትሪያዊው ፌልድማርሻል-ሉውነንት አርክዱክ ሉዊስ በሚመራው በተጠናከረ የኦስትሪያ ኮርፕ መካከል ነው።ቀኑ እያለፈ ሲሄድ ፌልድማርሻል-ሌውታንት ዮሃን ቮን ሂለር የኦስትሪያን የግራ ክንፍ ያቋቋሙትን ሶስት ኮርፖችን ለማዘዝ ማጠናከሪያዎችን ይዞ መጣ።ድርጊቱ በፍራንኮ-ጀርመን አሸናፊነት ተጠናቋል።በዚሁ ቀን የሬገንስበርግ የፈረንሣይ ጦር ሰፈር ሠራ።

በላንድሹት ውስጥ በእውነቱ ሁለት ተሳትፎዎች ነበሩ።የመጀመሪያው የተከሰተው በኤፕሪል 16 ሂለር የሚከላከለውን የባቫሪያን ክፍል ከከተማው ባስወጣ ጊዜ ነው።ከአምስት ቀናት በኋላ፣ የፈረንሳይ ድል በአቤንስበርግ ከተካሄደ በኋላ፣ የኦስትሪያ ጦር ግራ ክንፍ (36,000 ሰዎች) በላንድሹት (ይህ ሃይል እንደገና በሂለር ተመርቷል)።ናፖሊዮን ይህ ዋናው የኦስትሪያ ጦር ነው ብሎ ስላመነ ላንንስ ጠላትን እንዲያሳድድ አዘዘው።የላንስ ወታደሮች በሃያ አንደኛው ላይ ከሂለር ጋር ተያያዙ።ሂለር የሻንጣው ባቡሩ እንዲወጣ ለመፍቀድ Landshutን ለመከላከል ወሰነ።የላንድሹት ጦርነት ኤፕሪል 21 ቀን 1809 በናፖሊዮን ስር በፈረንሣይ ፣ ዉርተምበርገርስ (VIII ኮርፕስ) እና ባቫሪያን (VII ኮርፕ) መካከል የተካሄደ ሲሆን ይህም ወደ 77,000 የሚጠጋ ጠንካራ እና 36,000 ኦስትሪያውያን በጄኔራል ዮሃን ቮን ሂለር ስር ነበሩ።ኦስትሪያውያን በቁጥር ቢበዙም ናፖሊዮን እስኪመጣ ድረስ ጠንክረን ተዋግተዋል፣ ጦርነቱም በኋላ ግልጽ የሆነ የፈረንሳይ ድል ሆነ።

የኤክሙህል ጦርነት የአምስተኛው ጥምረት ጦርነት መለወጫ ነበር።በ III ኮርፕ ለተካሄደው የውሻ መከላከያ ምስጋና ይግባውና በማርሻል ዳቭውት እና በባቫሪያን VII ኮርፕስ በማርሻል ሌፍቭሬ ትእዛዝ ናፖሊዮን ዋናውን የኦስትሪያ ጦር በማሸነፍ ለቀሪው ጦርነቱ ስልታዊ ተነሳሽነትን መትቷል።ፈረንሳዮች በጦርነቱ አሸንፈው ነበር፣ ግን ወሳኝ ተሳትፎ አልነበረም።ናፖሊዮን በዳቮት እና በዳኑብ መካከል ያለውን የኦስትሪያ ጦር ለመያዝ እንደሚችል ተስፋ አድርጎ ነበር, ነገር ግን ራትስቦን እንደወደቀ አላወቀም እና ስለዚህ ኦስትሪያውያን በወንዙ ላይ የማምለጫ ዘዴ ሰጣቸው.ቢሆንም፣ ፈረንሳዮች በ6,000 ብቻ 12,000 ሟቾችን አደረሱ፣ እና ናፖሊዮን በፍጥነት ሲደርስ የሰራዊቱ አጠቃላይ የአሲያል ለውጥ (ከሰሜን-ደቡብ ዘንግ ወደ ምስራቅ-ምዕራብ) የኦስትሪያውያንን ሽንፈት ፈቅዷል።የቀጣዩ ዘመቻ ፈረንሣይ ሬቲስቦን እንደገና እንዲይዝ፣ ኦስትሪያውያን ከደቡብ ጀርመን እንዲባረሩ እና የቪየና ውድቀት እንዲፈጠር ምክንያት ሆኗል።

ኤፕሪል 22 ቀን በኤክሙህል ካሸነፈ በኋላ ናፖሊዮን የመጀመሪያውን የጦርነት ምክር ቤት ጠራ፣ እሱም ወታደሩን ከራቲስቦን ከተማ በስተደቡብ 18 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ (ኦስትሪያውያን ከሁለት ቀናት በፊት የያዙትን) ለማስቆም ወሰነ።በዚያ ምሽት፣ ዋናው የኦስትሪያ ጦር (I-IV Korps and I Reserve Korps) ከባድ መሳሪያውን በከተማው ወሳኝ የድንጋይ ድልድይ ላይ በዳኑቤ ላይ ማንቀሳቀስ የጀመረ ሲሆን ለወታደሮቹ በስተምስራቅ 2 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ የፖንቶን ድልድይ ተጣለ።ከ II ኮርፕስ አምስት ሻለቃዎች ከተማዋን ሲከላከሉ 6,000 ፈረሰኞች እና አንዳንድ እግረኛ ሻለቃዎች ኮረብታማውን መሬት ውጭ ያዙ።እ.ኤ.አ. በ 1809 የባቫሪያ ዘመቻ የመጨረሻ ተሳትፎ ፣ የከተማይቱ አጭር መከላከያ እና የፖንቶን ድልድይ ወደ ምስራቅ መትከል ወደ ኋላ የተመለሰው የኦስትሪያ ጦር ወደ ቦሄሚያ እንዲያመልጥ አስችሎታል።

ኤፕሪል 10 ቀን 1809 አርክዱክ ቻርለስ ፣ የቴሽን መስፍን የባቫሪያን ግዛት ወረራ ባደረገው ድንገተኛ ወረራ የፈረንሳዩ ንጉሠ ነገሥት ናፖሊዮን ቀዳማዊ ግራንዴ አርሜ ለችግር ዳርጓቸዋል።ኤፕሪል 19፣ ቻርልስ ዕድሎቹን መጠቀም አልቻለም እና ናፖሊዮን በሂለር ስር ባለው የኦስትሪያ የግራ ክንፍ ላይ በአረመኔ ኃይል ተመታ።በኤፕሪል 20 እና 21 ከተደረጉት ጦርነቶች በኋላ የሂለር ወታደሮች ወደ ደቡብ ምስራቅ አቅጣጫ ረጅም ርቀት እንዲሸሹ ተደረገ።ለጊዜው ሂለርን ካስወገደ በኋላ፣ ናፖሊዮን ከዋናው ጦር ጋር በአርክዱክ ቻርልስ ላይ ወደ ሰሜን ዞረ።በኤፕሪል 22 እና 23 ፍራንኮ-ጀርመኖች የቻርለስን ጦር አሸንፈው ወደ ዳኑቤ ሰሜናዊ ባንክ እንዲወጣ አስገደዱት።ይህ በእንዲህ እንዳለ ናፖሊዮን የኦስትሪያውን የግራ ክንፍ በትናንሽ ሃይሎች እንዲያሳድደው ቤሲየርስን ላከ።ቻርለስ መሸነፉን ባለማወቁ፣ ሂለር ወደ አሳዳጁ ተመለሰ፣ በኔማርክት-ሳንክት ቬት አቅራቢያ ቤሲየርስን አሸነፈ።አንድ ጊዜ እሱ ብቻውን በደቡብ ባንክ የናፖሊዮንን ዋና ጦር ፊት ለፊት ሲመለከት፣ ሂለር ወደ ቬና አቅጣጫ በፍጥነት ወደ ምሥራቅ አፈገፈገ።ኤፕሪል 24 ቀን 1809 የኒውማርክት-ሳንክት ቬት ጦርነት በማርሻል ዣን ባፕቲስት ቤሲዬርስ የሚመራ የፍራንኮ-ባቫሪያን ጦር በጆሃን ቮን ሂለር የሚመራውን የኦስትሪያ ኢምፓየር ጦር ገጠመ።የሂለር በቁጥር የላቀ ሃይል በአሊያድ ወታደሮች ላይ ድል በመንሳት ቤሲየርስ ወደ ምዕራብ እንዲያፈገፍግ አስገድዶታል።ኒውማርክት-ሳንክት ቬት ከሙሃልዶርፍ በስተሰሜን አስር ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ እና በባቫሪያ ከላንድሹት በስተደቡብ ምስራቅ 33 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ይገኛል።

በጦርነቱ መክፈቻ ወቅት አርክዱክ ጆን የፍራንኮ-ጣሊያን ጦርን አሸንፎ ወደ አዲጌ ወንዝ ቬሮና መለሰው።ቬኒስን እና ሌሎች በጠላት የተያዙ ምሽጎችን ለመመልከት ከፍተኛ ሃይሎችን ለመንጠቅ የተገደደው ጆን በቬሮና አቅራቢያ በጠንካራ የተጠናከረ የፍራንኮ-ጣሊያን ጦር ፊት ለፊት ተገናኘ።በኦስትሪያው በአርክዱክ ጆን የሚመራው በቁጥር የሚበልጡት ኦስትሪያውያን የኢጣሊያ መንግሥት ምክትል በነበሩት በኡጌን ደ ቤውሃርናይስ የሚመራውን የፍራንኮ-ጣሊያን ጦር ላይ የደረሰውን ጥቃት በተሳካ ሁኔታ መከላከል ችለዋል።ወደ ምስራቅ ከማፈግፈግዎ በፊት በሳን ቦኒፋሲዮ፣ ሶዌቭ እና ካስቴልሴሪኖ በተደረጉ ድርጊቶች።ion.ጆን ናፖሊዮን ወደ ቪየና ሲሄድ በጣሊያን ያለው ቦታ ከሰሜን በሚመጡ የጠላት ኃይሎች ሊታከል እንደሚችል ያውቃል።ከጣሊያን ለማፈግፈግ እና የኦስትሪያን ድንበር በካሪንቲያ እና ካርኒዮላ ለመጠበቅ ወሰነ።በአልፖን ላይ ያሉትን ድልድዮች በሙሉ ከጣሰ በኋላ፣ ጆን በሜይ 1 መጀመሪያ ሰዓታት ውስጥ በፌልድማርሻል ዩሀን ማሪያ ፊሊፕ ፍሪሞንት የኋላ ጠባቂ ተሸፍኖ መውጣት ጀመረ።

በአቤንስበርግ እና በላንድሹት ጦርነት ከዋናው የኦስትሪያ ጦር ተነጥሎ፣ ፌልድማርሻል-ሌውተንት ሂለር በሜይ 2 ከሶስቱ የግራ ክንፍ ጓዶች ጋር ወደ ሊንዝ ሸሸ።ኦስትሪያውያን የፈረንሳይን ግስጋሴ ወደ ቪየና ለማዘግየት ተስፋ አድርገው ነበር።በጆሃን ቮን ሂለር ትእዛዝ የኦስትሪያው የግራ ክንፍ በኤበርስበርግ በትራውን ወንዝ ላይ ቦታ ወሰደ።በአንድሬ ማሴና የሚመሩት ፈረንሳዮች ጥቃት ሰንዝረው 550 ሜትር ርዝመት ያለውን ድልድይ አቋርጠው የአከባቢውን ቤተ መንግስት በመቆጣጠር ሂለርን ለቀው እንዲወጡ አስገደዱት።ሂለር ከፈረንሳዮቹ ሾልኮ በማፈግፈግ ወቅት ድልድዮቹን በእያንዳንዱ ዋና ጅረት አቃጠለ።

የመጀመሪያው የኦስትሪያ የቬኒስ ወረራ የፍራንኮ-ጣሊያን ተከላካዮችን ወደ ቬሮና በመንዳት ተሳክቶለታል።በግንቦት ወር መጀመሪያ ላይ የኦስትሪያውያን ሽንፈቶች በባቫሪያ እና በቁጥር ዝቅተኛነት ምክንያት አርክዱክ ጆን ወደ ሰሜን ምስራቅ ማፈግፈግ ጀመረ።ጠላቶቹ ፒያቭን እንደሚያቋርጡ በሰማ ጊዜ የኦስትሪያው አዛዥ ዩጂን ሰራዊቱን ለማሳደድ የሚያደርገውን ጥረት ለማቀዝቀዝ በማሰብ ጦርነቱን ለመስጠት ወደ ኋላ ተመለሰ።ዩጂን በማለዳ ወንዙን እንዲያሻግር ጠባቂውን አዘዘ።ብዙም ሳይቆይ ኃይለኛ የኦስትሪያ ተቃውሞ ውስጥ ገባ, ነገር ግን የፈረንሳይ ፈረሰኞች መምጣት በጠዋት አጋማሽ ላይ ሁኔታውን አረጋጋው.በፍጥነት እየጨመረ የሚሄደው ውሃ የፈረንሳይ እግረኛ ጦር ሃይል እንዳይገነባ እንቅፋት ሆኗል እና የዩጂን ጦር ምንም ያህል እንዳይሻገር አድርጓል።ከሰአት በኋላ ዩጂን ዋናውን ጥቃቱን ጀመረ የጆን የግራ መስመር አዙሮ በመጨረሻም ዋናውን የተከላካይ መስመር አሸነፈ።ጉዳት ደርሶባቸው ነገር ግን አልወደሙም, ኦስትሪያውያን ወደ ካሪቲያ (በአሁኑ ኦስትሪያ) እና ካርኒዮላ (በዘመናዊቷ ስሎቬንያ) መውጣታቸውን ቀጥለዋል.

በፈረንሣይ ማርሻል ፍራንሷ ጆሴፍ ሌፌብቭር የሚመራው የባቫሪያን ጦር በጆሃን ገብርኤል ቻስቴለር ደ ኮርሴልስ የሚመራውን የኦስትሪያ ኢምፓየር ጦርን አጠቃ።ባቫሪያውያን በኦስትሪያ ዎርግል፣ ሶል እና ራተንበርግ በተደረጉ ተከታታይ እርምጃዎች የቻስቴለርን ወታደሮች ክፉኛ አሸንፈዋል።

የታርቪስ ጦርነት የፍራንኮ-ጣሊያናዊው የኢዩጂን ደ ቦሃርናይስ ጦር በአልበርት ግዩላይ ስር የኦስትሪያ ኢምፓየር ሃይሎችን ሲያጠቃ ተመለከተ።ዩጂን በወቅቱ ታርቪስ በተባለው የኦስትሪያ ከተማ ታርቪሲዮ አቅራቢያ በተከፈተ ጦርነት የጊላይን ክፍል አደቀቀው።በአቅራቢያው በሚገኘው ማልቦርጌቶ ቫልብሩና እና ፕሬዲል ማለፊያ፣ የግሬንዝ እግረኛ ጦር ትንንሽ ጦር ሰራዊቶች በቁጥር ብዛት ከመጨናነቃቸው በፊት በጀግንነት ሁለት ምሽጎችን ጠብቀዋል።የፍራንኮ-ጣሊያን ቁልፍ የሆኑትን የተራራ ማለፊያዎች መያዙ በአምስተኛው ጥምረት ጦርነት ወቅት ኃይሎቻቸው የኦስትሪያን ከርንቴን እንዲወርሩ አስችሏቸዋል።

ናፖሊዮን በቪየና አቅራቢያ የሚገኘውን የዳኑብ ወንዝ በግዳጅ ለመሻገር ሞክሯል፣ ነገር ግን ፈረንሳዮች እና አጋሮቻቸው በአርክዱክ ቻርልስ ስር በኦስትሪያውያን ተገፋፍተዋል።ጦርነቱ ናፖሊዮን ከአስር አመታት በላይ በግል የተሸነፈበት የመጀመሪያ ጊዜ ነው።ሆኖም ናፖሊዮን አብዛኛውን ሀይሉን በተሳካ ሁኔታ ማስወጣት ስለቻለ አርክዱክ ቻርለስ ወሳኝ ድል አላመጣም።ፈረንሳዮች ከ20,000 በላይ ሰዎችን አጥተዋል ከናፖሊዮን ጥሩ የመስክ አዛዦች አንዱ እና የቅርብ ጓደኛው ማርሻል ዣን ላንስ በኦስትሪያ የመድፍ ኳስ በጆሀን ቮን ክሌኑ ጦር አስፐርን ላይ በደረሰ ጥቃት በሞት ቆስሎ ህይወቱ አለፈ። የተቀመጡ ጠመንጃዎች.ድሉ የኦስትሪያ ጦር በ1800 እና 1805 ከደረሰው አስከፊ ሽንፈት በኋላ ያሳየውን እድገት አሳይቷል።

የፖል ግሬኒየር የፈረንሳይ ኮርፕስ የፍራንዝ ጄላሲች ኦስትሪያን ክፍል በሳንክት ሚካኤል በኦበርስቴየርማርክ ኦስትሪያ ደቀቀ።በመጀመሪያ የአርክዱክ ቻርልስ የዳኑብ ጦር አካል የጄላሲክ ክፍል ከኤክሙህል ጦርነት በፊት ወደ ደቡብ ተለያይቷል እና በኋላም በግራዝ የሚገኘውን የአርክዱክ ጆንን ጦር እንዲቀላቀል ትእዛዝ ሰጠ።ወደ ደቡብ ምስራቅ ወደ ግራዝ ሲያፈገፍግ፣ የጄላሲክ ክፍል አርክዱክ ጆንን ለማሳደድ ወደ ሰሜን ምስራቅ እየገሰገሰ ያለውን የኢጣሊያ የዩጂን ደ ቦሃርናይስ ጦር ግንባርን አለፈ።የጄላሲክን መኖር ሲያውቅ ዩጂን የኦስትሪያውን አምድ ለመጥለፍ ግሬኒየርን ከሁለት ክፍሎች ጋር ላከ።የግሬኒየር መሪ ክፍል የጄላሲክን ሃይል በአግባቡ በመጥለፍ አጠቃ።ምንም እንኳን ኦስትሪያውያን መጀመሪያ ላይ ፈረንሣይኖችን ማጥፋት ቢችሉም, ማምለጥ አልቻሉም.የሁለተኛው የፈረንሳይ ዲቪዚዮን መምጣት በጄላሲች ላይ ግልጽ የሆነ የቁጥር የበላይነትን አስገኝቷል፣ እሱም ፈረሰኛ እና መድፍ በጣም አነስተኛ ነበር።የግሬኒየር ተከታይ የፈረንሳይ ጥቃት የኦስትሪያን መስመር ሰብሮ በሺዎች የሚቆጠሩ እስረኞችን ማረከ።ጄላሲች ዮሐንስን ሲቀላቀል ከመጀመሪያው ኃይሉ ክፍልፋይ ጋር ብቻ ነበር።

በስዊድን ፖሜራኒያ የባልቲክ ባህር ወደብ ስትራልስድ በ1807 ከበባ በኋላ በአራተኛው ጥምረት ጦርነት ለፈረንሳይ ተሰጠ።በዚህ ጦርነት ወቅት የፕሩሺያው ካፒቴን ፈርዲናንድ ቮን ሺል በ1806 የሽምቅ ተዋጊ ዘዴዎችን በመጠቀም የፈረንሳይ አቅርቦት መስመሮችን በመቁረጥ ራሱን ለይቷል። በ1807 ፍራይኮርፕስን በማንሳት የአርበኝነት አመጽ ለመሆን ባሰበው ጦርነት ከፈረንሳይ ጦር ጋር በተሳካ ሁኔታ ተዋግቷል።በጥር እና በፌብሩዋሪ 1809 የጀርመን ተቃውሞ በፈረንሳይ ቁጥጥር ስር በሚገኘው ዌስትፋሊያ ሽይልን አመጽ እንዲመራ ጋበዘ።የስትራልስንድ ጦርነት የተካሄደው በስትሮልስንድ ውስጥ በፈርዲናንድ ቮን ሺል ፍሪኮርፕስ እና በናፖሊዮን ኃይሎች መካከል ነው።በ"አስከፊ የጎዳና ላይ ጦርነት" freikorps ተሸንፈው ሽል በድርጊት ተገደለ።

የራብ ጦርነት ወይም የጊዮር ጦርነት ሰኔ 14 ቀን 1809 በናፖሊዮን ጦርነት ወቅት በፍራንኮ-ጣሊያን ጦር እና በሃብስበርግ ጦር መካከል ተካሄደ።ጦርነቱ የተካሄደው በሃንጋሪ ግዛት በጂኦር (ራብ) አቅራቢያ ሲሆን በፍራንኮ-ጣሊያን ድል ተጠናቀቀ።ድሉ የኦስትሪያው አርክዱክ ጆን በዋግራም ጦርነት ላይ ምንም አይነት ጉልህ ሃይል እንዳያመጣ አድርጎታል፡ የልዑል ዩጂን ደ ቦሃርኔስ ሃይል ግን በቪየና ከንጉሠ ነገሥት ናፖሊዮን ጋር በዋግራም ለመፋለም ችሏል።

የግራዝ ጦርነት ከሰኔ 24-26 እ.ኤ.አ.ብዙም ሳይቆይ ፈረንሳዮቹ በኦገስት ማርሞንት ስር በነበረ አካል ተጠናከሩ።ጦርነቱ እንደ ፈረንሣይኛ ድል ተቆጥሯል፣ ምንም እንኳን ሁለቱ የፈረንሳይ ጦር ከከተማው ከማስወጣቱ በፊት ግዩላይ ለኦስትሪያው የግራዝ ጦር ዕቃዎችን በማግኘቱ የተሳካ ነበር።

አርክዱክ ቻርልስ ከባድ ሽንፈትና የግዛቱን ዋና ከተማ ቢያጣም ጦር ሠራዊቱን አድኖ ከዳኑቤ በስተሰሜን ሸሸ።ይህም ኦስትሪያውያን ጦርነቱን እንዲቀጥሉ አስችሏቸዋል።ናፖሊዮን ቀጣዩን ጥቃት ለማዘጋጀት ስድስት ሳምንታት ፈጅቶበታል፣ ለዚህም 172,000 ሰው ያለው የፈረንሳይ፣ የጀርመን እና የጣሊያን ጦር በቪየና አካባቢ አሰባስቧል።አርክዱክ ቻርልስ ተቃራኒውን ጦር በድርብ ኤንቬሎፕ ለመያዝ በመፈለግ በጦርነቱ መስመር ላይ ተከታታይ ጥቃቶችን ፈጠረ።ጥቃቱ በፈረንሣይ ቀኝ ባይሳካም የናፖሊዮንን ግራ ሊሰብር ተቃርቧል።ይሁን እንጂ ንጉሠ ነገሥቱ የኦስትሪያን ግስጋሴ በጊዜያዊነት አቁሞ የፈረሰኞቹን ጦር በመቃወም ተቃውሞ ገጠመው።ከዚያም ግራውን ለማረጋጋት IV Corps ን እንደገና አሰማርቷል፣ ታላቅ ባትሪም በማዘጋጀት የኦስትሪያውን ቀኝ እና መሀል ደበደበ።የውጊያው ማዕበል ተለወጠ እና ንጉሠ ነገሥቱ መላውን መስመር በማጥቃት ማሪቻል ሉዊስ - ኒኮላስ ዳቭውት በማጥቃት ኦስትሪያዊውን ወደ ግራ በማዞር የቻርለስን አቋም እንዳይቀጥል አድርጎታል።እ.ኤ.አ. ጁላይ 6 እኩለ ቀን ላይ ቻርልስ ሽንፈትን አምኖ ወደ ማፈግፈግ መራ፣ ተስፋ አስቆራጭ የጠላት ሙከራዎች።

የጌፍሪስ ጦርነት የተካሄደው በኦስትሪያውያን እና በብሩንስዊከር ጥምር ጦር በጄኔራል ኪየንማየር ትእዛዝ እና በጄኔራል ጁኖት የአብራንተዝ መስፍን ትእዛዝ በፈረንሣይ ጦር መካከል ነው።ጦርነቱ በጁኖት እና በዌስትፋሊያ ንጉስ ጄሮም ቦናፓርት የሚመራው የሳክሶን እና የዌስትፋሊያውያን ሃይል ከመታፈን በተሸሹት ኦስትሪያውያን በድል ተጠናቀቀ።የጄሮም ወታደሮች በሆፍ ጦርነት ከተሸነፉ በኋላ ኦስትሪያውያን በሁሉም ሳክሶኒ ላይ ውጤታማ ቁጥጥር ነበራቸው።ሆኖም ድሉ ከንቱ ሆኖ ነበር፣ በዋግራም እና በዝናኢም ጦር ሰራዊት በተካሄደው ትልቅ የኦስትሪያ ሽንፈት።

የሆላብሩን ጦርነት በጁላይ 9 1809 በኦስትሪያዊ 6ኛ ኮርፕስ በካይሰርሊች-ኮኒግሊች ሃፕታርሚ ሃፕታርሚ በጆሃን ቮን ክሌኑ ስር ከፈረንሳይ አራተኛ የግራንዴ አርሜይ ደ አለማግኝ ቡድን አባላት ጋር የተካሄደ ፣በአንድሬ ማሴና ትእዛዝ የተካሄደ የጥበቃ እርምጃ ነበር።ጦርነቱ በኦስትሪያውያን አሸናፊነት ተጠናቀቀ፣ ማሴና ጦርነቱን አቋርጦ እሱን ለማጠናከር የቀረውን ክፍል እስኪጠብቅ ድረስ ተገድዶ ነበር፣ ነገር ግን የፈረንሣይ ማርሻል ስለ ጠላቱ ዓላማ ወሳኝ መረጃ መሰብሰብ ቻለ።

በዋግራም ጦርነት ሽንፈትን ተከትሎ አርክዱክ ቻርልስ የተደበደቡትን ሀይሎችን ለማሰባሰብ ተስፋ በማድረግ ወደ ሰሜን ወደ ቦሄሚያ ተመለሰ።የፈረንሣይ ጦርም በጦርነቱ ተሠቃይቶ ነበር እና ወዲያውኑ ለማሳደድ አልሰጠም።ነገር ግን ከጦርነቱ ከሁለት ቀናት በኋላ ናፖሊዮን ኦስትሪያውያንን ለአንዴና ለመጨረሻ ጊዜ ለማሸነፍ በማሰብ ወታደሮቹን ወደ ሰሜን አዘዛቸው።ፈረንሳዮች በመጨረሻ ኦስትሪያውያንን በዚናይም ያዙ።ኦስትሪያውያን ጦርነት ለመስጠት ምንም አይነት አቋም እንደሌላቸው በመገንዘብ አርክዱክ ቻርልስ ከናፖሊዮን ጋር የሰላም ድርድር ለመጀመር ሲሄድ የተኩስ አቁም ሐሳብ አቀረቡ።የዝናይም ጦርነት በኦስትሪያ እና በፈረንሳይ መካከል በጦርነቱ ውስጥ የመጨረሻው እርምጃ ነበር.

የዋልቸሬን ዘመቻ በ1809 ወደ ኔዘርላንድ ያደረገው ያልተሳካለት የብሪታኒያ ጉዞ በአምስተኛው ጥምረት ጦርነት ወቅት የኦስትሪያ ኢምፓየር ከፈረንሳይ ጋር ባደረገው ትግል ውስጥ ሌላ ግንባር ለመክፈት ታስቦ ነበር።ሰር ጆን ፒት፣ የቻተም 2ኛ አርል፣ የጉዞው አዛዥ ነበር፣ ተልእኮው ፍሉሺንግ እና አንትወርፕን በኔዘርላንድስ በመያዝ እና የሼልት ወንዝን ለማሰስ ያስችላል።ወደ 40,000 የሚጠጉ ወታደሮች፣ 15,000 ፈረሶች ከሜዳ መድፍ እና ሁለት ከበባ ባቡሮች የሰሜን ባህርን አቋርጠው ዋልቸረን ላይ በጁላይ 30 አረፉ።ይህ የዚያ አመት ትልቁ የብሪታንያ ጉዞ ሲሆን በፖርቱጋል ባሕረ ገብ መሬት ጦርነት ውስጥ ከሠራዊቱ ይበልጣል።ቢሆንም የትኛውንም ግቦቹን ማሳካት አልቻለም።የዋልቸሬን ዘመቻ ብዙም ውጊያን አካቷል፣ነገር ግን በታዋቂው "ዋልቼረን ትኩሳት" በተባለው በሽታ ከባድ ኪሳራዎችን አካቷል።

ቁልፍ ግኝቶች፡-ኦስትሪያ ግዛት አጣች።ኦስትሪያም ለፈረንሳይ ትልቅ ካሳ ከፈለች።የኦስትሪያ ጦር በ150,000 ወታደሮች ተገድቧልባቫሪያ ሳልዝበርግን፣ በርችቴስጋደንን፣ እና ኢንቪየርቴልን አሸንፏልየዋርሶው ዱቺ ምዕራባዊ ጋሊሺያን አሸነፈሩሲያ የምስራቅ ጋሊሺያን ክፍል አገኘች።ፈረንሳይ ዳልማቲያ እና ትራይስቴ አገኘች(ኦስትሪያ የአድሪያቲክ ባህር መዳረሻ አጣች)ናፖሊዮን የንጉሠ ነገሥት ፍራንሲስ ሴት ልጅ ማሪ ሉዊስን አገባ።ናፖሊዮን ጋብቻው የፍራንኮ-ኦስትሪያን ጥምረት እንደሚያጠናክር እና ለአገዛዙ ህጋዊነት እንደሚሰጥ ተስፋ አድርጎ ነበር።ህብረቱ ኦስትሪያን ከፈረንሳይ ጋር ባደረገችው ጦርነት እረፍት ሰጥቷታል።በግጭቱ ወቅት በታይሮል እና በዌስትፋሊያ ግዛት የተቀሰቀሰው አመፅ በጀርመን ህዝብ መካከል በፈረንሳይ አገዛዝ ላይ ቅሬታ እንደነበረው አመላካች ነበር።ጦርነቱ የፈረንሣይ ወታደራዊ የበላይነትን እና የናፖሊዮንን ምስል አበላሽቷል።የአስፐርን-ኤስሊንግ ጦርነት በናፖሊዮን ስራ ውስጥ የመጀመሪያው ትልቅ ሽንፈት ሲሆን በአብዛኛዎቹ አውሮፓ ሞቅ ያለ አቀባበል ተደረገለት።