ባሕረ ገብ መሬት ጦርነት

እ.ኤ.አ. በ 1796 ከሁለተኛው የሳን ኢልዴፎንሶ ስምምነት በኋላ ስፔን ከፈረንሳይ ጋር ከዩናይትድ ኪንግደም ጋር ተባብራ ነበር ። እ.ኤ.አ. የአራተኛው ጥምረት ጦርነት ከተነሳ በኋላ ስፔን ፈረንሳይን ከደቡብ ለመውረር በዝግጅት ላይ።እ.ኤ.አ. በ 1806 ስፔን የፕሩሺያን ድል ለመውረር ዝግጁ ሆና ነበር ፣ ግን ናፖሊዮን በጄና-ኦየርስታድት ጦርነት ላይ የፕሩሺያን ጦር ያደረሰው ጥቃት ስፔን ወደ ኋላ እንድትመለስ አድርጓታል።ይሁን እንጂ ስፔን በትራፋልጋር መርከቧን በማጣቷ እና አህጉራዊ ስርዓቱን ለመቀላቀል በመገደዷ መከፋቷን ቀጠለች.ቢሆንም፣ ሁለቱ አጋሮች አህጉራዊ ስርዓቱን ለመቀላቀል ፈቃደኛ ያልነበሩትን የብሪታንያ የንግድ አጋር እና አጋር የሆነችውን ፖርቹጋል ለመከፋፈል ተስማምተዋል።ናፖሊዮን ስለ ስፔን ኢኮኖሚ እና አስተዳደር አስከፊ ሁኔታ እና ስለ ፖለቲካዊ ደካማነት ጠንቅቆ ያውቃል።አሁን ባለው ሁኔታ እንደ አጋርነት ትንሽ ዋጋ እንደሌለው አምኗል።ለፈረንሣይ የፖርቹጋል ወረራ ለመዘጋጀት በስፔን ውስጥ የፈረንሳይ ወታደሮችን እንዲያቆም አጥብቆ ጠየቀ፣ነገር ግን ይህ ከተደረገ በኋላ ተጨማሪ የፈረንሳይ ወታደሮችን ወደ ፖርቹጋል ምንም ምልክት ሳያሳይ ወደ ስፔን ማዘዋወሩን ቀጠለ።የፈረንሳይ ወታደሮች በስፔን ምድር መኖራቸው በስፔን እጅግ በጣም ተወዳጅ አልነበረም፣ በዚህም ምክንያት የዙፋኑ አልጋ ወራሽ በሆነው ፈርዲናንድ ደጋፊዎች የአራንጁዝ ቱልት ተደረገ።እ.ኤ.አ. መጋቢት 1808 የስፔኑ ቻርለስ አራተኛ ከስልጣን ተነሱ እና ጠቅላይ ሚኒስተሩ ማኑዌል ዴ ጎዶይም ከስልጣን ተወገዱ።ፈርዲናንድ ህጋዊ ንጉሠ ነገሥት ተብሎ ታውጆ ነበር፣ እና ወደ ማድሪድ የተመለሰው የንጉሥነቱን ሥራ እንደሚይዝ እየጠበቀ ነው።ናፖሊዮን ቦናፓርት ፈርዲናንድ ወደ ባዮንን፣ ፈረንሳይ ጠርቶ ፈርዲናንድ ሄደ፣ ቦናፓርት የንጉሠ ነገሥቱን ቦታ እንዲያፀድቀው ሙሉ በሙሉ ጠበቀ።ናፖሊዮን ለብቻው የመጣውን ቻርለስ አራተኛን ጠርቶ ነበር።ናፖሊዮን በግዳጅ ከስልጣን ለተወው አባቱ እንዲገለጽ ፌርዲናንድ ገፋበት።ከዚያም የተናቀው ልጁ የዙፋኑ ወራሽ እንዲሆን ስላልፈለገ ቻርልስ አራተኛ ለናፖሊዮን ተወ።ናፖሊዮን ወንድሙን ዮሴፍን በዙፋኑ ላይ አስቀመጠው።መደበኛ የስልጣን መልቀቂያዎች የተነደፉት የአዲሱን ንጉስ ህጋዊነት ለመጠበቅ ነው።

ብሪታንያ በፖርቱጋል ውስጥ ጣልቃ መግባቷን ያሳሰበው አሮጌ እና ጠቃሚ አጋር ወይም ፖርቹጋሎች ሊቃወሟቸው ስለሚችሉት ናፖሊዮን የወረራውን የጊዜ ሰሌዳ ለማፋጠን ወሰነ እና ጁኖት ከአልካንታራ ወደ ምዕራብ በታጉስ ሸለቆ ወደ ፖርቹጋል እንዲሄድ አዘዘው፣ ይህም ርቀት 120 ብቻ ነው። ማይል (193 ኪ.ሜ.)እ.ኤ.አ. ህዳር 19 ቀን 1807 ጁኖት ወደ ሊዝበን ተነሳ እና በኖቬምበር 30 ያዘው።የልዑል መሪ ጆን አምልጦ ቤተሰቡን፣ ቤተ-መንግስት ሹማምንቱን፣ የመንግስት ወረቀቶችን እና ውድ ሀብቶችን በመርከቧ ላይ ጭኖ፣ በእንግሊዞች ተጠብቆ ወደ ብራዚል ሸሸ።ከብዙ መኳንንት ፣ነጋዴዎች እና ሌሎችም ጋር አብሮ በረረ።በ 15 የጦር መርከቦች እና ከ 20 በላይ ማጓጓዣዎች, የስደተኞች መርከቦች እ.ኤ.አ. ህዳር 29 መልህቅን በመመዘን ወደ ብራዚል ቅኝ ግዛት ተጓዙ.በረራው በጣም የተመሰቃቀለ ስለነበር 14 ውድ ሀብት የጫኑ ጋሪዎች በመትከያዎቹ ላይ ቀርተዋል።የጁኖት የመጀመሪያ ድርጊቶች አንዱ እንደመሆኑ ወደ ብራዚል የሸሹት ሰዎች ንብረት ተከታትሏል እና የ100 ሚሊዮን ፍራንክ ካሳ ተጣለ።ሠራዊቱ የፖርቹጋል ሌጌዎን መሥርተው ወደ ሰሜናዊ ጀርመን ሄደው የጦር ሠራዊቱን ሠራ።ጁኖት ወታደሮቹን በቁጥጥር ስር ለማዋል በመሞከር ሁኔታውን ለማረጋጋት የተቻለውን አድርጓል።የፖርቹጋል ባለሥልጣናት ባጠቃላይ ለፈረንሣይ ወራሪዎች ታዛዥ ሲሆኑ፣ ተራው ፖርቹጋሎች ተናደዱ፣ እና ከባድ ቀረጥ በሕዝቡ መካከል መራራ ቅሬታ አስከትሏል።በጃንዋሪ 1808 የፈረንሳዮችን ግፍ የተቃወሙ ሰዎች ተገድለዋል ።ሁኔታው አደገኛ ነበር፣ ነገር ግን ሁከትን ወደ አመጽ ለመቀየር ከውጭ የሚመጣ ቀስቅሴ ያስፈልገዋል።

በግንቦት 2 ቀን በማድሪድ ውስጥ በንጉሣዊው ቤተ መንግሥት ፊት ለፊት ብዙ ሰዎች መሰብሰብ ጀመሩ።የተሰበሰቡት ፍራንሲስኮ ደ ፓውላ ከስልጣን እንዳይወርዱ ለመከላከል ሲሉ ወደ ቤተ መንግስት ግቢ ገቡ።ማርሻል ሙራት ከንጉሠ ነገሥቱ ዘበኛ ሠራዊት የተውጣጡ የእጅ ቦምቦች ሻለቃዎችን ከመድፍ ታጣቂዎች ጋር ወደ ቤተ መንግሥት ላከ።የኋለኛው ደግሞ በተሰበሰበው ህዝብ ላይ ተኩስ ከፈተ እና አመፁ ወደ ሌሎች የከተማው ክፍሎች መስፋፋት ጀመረ።የተከተለው ነገር በማድሪድ የተለያዩ አካባቢዎች የጎዳና ላይ ውጊያ ሲሆን የታጠቁ ሰዎች ከፈረንሳይ ወታደሮች ጋር ሲፋለሙ ነበር።ሙራት ብዙኃኑን ወታደሮቹን በፍጥነት ወደ ከተማዋ አስገብቶ ነበር እና በፑርታ ዴል ሶል እና በፑርታ ደ ቶሌዶ አካባቢ ከባድ ውጊያ ተደረገ።ማርሻል ሙራት በከተማው ውስጥ የማርሻል ህግን በመተግበር አስተዳደሩን ሙሉ በሙሉ ተቆጣጠረ።ቀስ በቀስ ፈረንሳዮች ከተማዋን እንደገና መቆጣጠር ቻሉ፣ እናም በውጊያው በመቶዎች የሚቆጠሩ ሰዎች ሞተዋል።በስፔናዊው አርቲስት ጎያ፣ የማሜሉኮች ቻርጅ፣ የተካሄደውን የጎዳና ላይ ውጊያ ያሳያል።የንጉሠ ነገሥቱ ዘበኛ ማሜሉከስ የማድሪድ ነዋሪዎችን በፑርታ ዴል ሶል ሲዋጉ፣ ጥምጥም ለብሰው እና የተጠማዘዙ አሻንጉሊቶችን በመጠቀም የሙስሊም ስፔንን ትዝታ ቀስቅሰዋል።በከተማው ውስጥ የስፔን ወታደሮች ሰፍረው ነበር, ነገር ግን በሰፈሩ ውስጥ ብቻ ተወስነው ነበር.ትእዛዙን ያልታዘዙት የስፔን ወታደሮች በሞንቴሌዮን የጦር ሰፈር ውስጥ ከሚገኙት የጦር መሳሪያዎች ብቻ ነበሩ እና አመፁን ተቀላቅለዋል።የእነዚህ ወታደሮች ሁለት መኮንኖች ሉዊስ ዳኦይዝ ዴ ቶሬስ እና ፔድሮ ቬላርዴይ ሳንቲላን አሁንም የአመፁ ጀግኖች ሆነው ይታወሳሉ።ሁለቱም የሞቱት በፈረንሣይ የጦር ሰፈር ጥቃት ወቅት ነው፣ ምክንያቱም አማፅያኑ በከፍተኛ ቁጥር በመቀነሱ።

እ.ኤ.አ. በ 1808 ናፖሊዮን ግጭቱን ለመፍታት በሐሰት አስመስሎ ሁለቱንም ቻርለስ አራተኛ እና ፈርዲናንድ ሰባተኛን ወደ ባዮን ፣ ፈረንሳይ ጋበዘ።ሁለቱም የፈረንሣይውን ገዥ ኃይል ፈርተው ግብዣውን መቀበል ተገቢ መስሏቸው ነበር።ነገር ግን፣ አንዴ ባዮን ውስጥ ናፖሊዮን ዙፋኑን እንዲክዱ እና ለራሱ እንዲሰጡ አስገደዳቸው።ከዚያም ንጉሠ ነገሥቱ ወንድሙን ዮሴፍ ቦናፓርትን የስፔን ንጉሥ ብሎ ሾመው።ይህ የትዕይንት ክፍል የBayonne Abdications ወይም በስፔን Abdicaciones de Bayona በመባል ይታወቃል

በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት ወቅት በተለይም በጁን 1808 የመጀመሪያዎቹ ሳምንታት የናፖሊዮን ወታደሮች በማድሪድ እና በአንዳሉሺያ መካከል ያለውን ፈሳሽ ግንኙነት ለመጠበቅ በጣም ተቸግረው ነበር ይህም በዋነኛነት በሴራ ሞሬና ውስጥ በሽምቅ ተዋጊዎች እንቅስቃሴ ምክንያት ነበር።በዴስፔንፔሮስ አካባቢ የመጀመሪያው ጥቃት የተፈፀመው በሰኔ 5 1808 ሲሆን ሁለት የፈረንሳይ ድራጎኖች ቡድን በፓስፊክ ሰሜናዊ መግቢያ ላይ ጥቃት ደርሶበት በአቅራቢያው ወደምትገኘው አልሙራዲኤል ከተማ ለማፈግፈግ ተገደደ።ሰኔ 19 ቀን ጄኔራል ቬዴል ከቶሌዶ ወደ ደቡብ አቅጣጫ እንዲሄድ ትእዛዝ ተሰጠው በ6,000 ሰዎች ፣ 700 ፈረሶች እና 12 ሽጉጦች በሴራ ሞሬና ላይ እንዲያልፍ ለማስገደድ ፣ ተራሮችን ከሽምቅ ተዋጊዎች ለመያዝ እና ከዱፖንት ጋር በማገናኘት ካስቲል-ላ ማንቻን በማረጋጋት በመንገድ ላይ.ቬዴል በሰልፉ ወቅት በጄኔራሎች ሮይዝ እና በሊጄር-ቤሌየር ስር በሚገኙ ትናንሽ ክፍሎች ተቀላቅሏል።ሰኔ 26 ቀን 1808 የቬዴል አምድ የሌተና ኮሎኔል ቫልዴካኖስ የስፔን መደበኛ አዛዦችን እና ሽምቅ ተዋጊዎችን በስድስት ሽጉጦች የፑዌርታ ዴል ሬይ ተራራ ማለፍን በመዝጋት አሸንፎ በማግስቱ ከዱፖንት ጋር በላ ካሮላይና ተገናኝቶ ከአንድ ወር ቆይታ በኋላ ከማድሪድ ጋር ወታደራዊ ግንኙነቶችን አቋቋመ። መቋረጥ።በመጨረሻም የጄኔራል ጎበርት ክፍል ዱፖንትን ለማጠናከር ከማድሪድ በጁላይ 2 ተነሳ።ሆኖም፣ የሱ ክፍል አንድ ብርጌድ ብቻ በመጨረሻ ወደ ዱፖንት ደረሰ፣ የተቀረው ደግሞ ከሽምቅ ተዋጊዎች ጋር በስተሰሜን ያለውን መንገድ ለመያዝ አስፈለገ።

የዛራጎዛ የመጀመሪያ ከበባ (ሳራጎሳ ተብሎም ይጠራል) በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት (1807-1814) ደም አፋሳሽ ትግል ነበር።በጄኔራል ሌፌብቭሬ ዴስኖውቴስ የሚመራው የፈረንሳይ ጦር እና በመቀጠልም በጄኔራል ዣን-አንቶይን ቨርዲየር ትእዛዝ ተከቦ ደጋግሞ ወረረ እና በ1808 የበጋ ወቅት ከስፔን ዛራጎዛ ከተማ ተባረረ።

ከጁላይ 16 እስከ 19 ባለው ጊዜ ውስጥ የስፔን ሀይሎች በጓዳልኪቪር መንደሮች በተዘረጉት የፈረንሳይ ቦታዎች ላይ ተሰባስበው በበርካታ ቦታዎች ላይ ጥቃት በመሰንዘር ግራ የገባቸው የፈረንሳይ ተከላካዮች ክፍሎቻቸውን በዚህ እና በዚያ እንዲቀይሩ አስገደዳቸው።ካስታኖስ ዱፖንት የታችኛውን ወንዝ አንዱጃር ላይ ሲሰካ፣ ሬዲንግ በተሳካ ሁኔታ ወንዙን ሜንጊባርን አስገድዶ ባይሌንን ያዘ፣ እራሱን በፈረንሳይ ጦር ሁለት ክንፎች መካከል ገባ።በካስታኖስ እና በሬዲንግ መካከል የተያዘው ዱፖንት በሦስት ደም አፋሳሽ እና ተስፋ አስቆራጭ ክሶች በባይለን የሚገኘውን የስፔን መስመር ጥሶ ለመግባት በከንቱ ሞክሮ ራሱን ጨምሮ 2,000 ተጎድቷል።ዱፖንት ከስፔናውያን ጋር ንግግሮች ውስጥ ገባ።ቬዴል በመጨረሻ መጣ፣ ግን በጣም ዘግይቷል።በንግግሮቹ ውስጥ, ዱፖንት የራሱን ብቻ ሳይሆን የቬዴልን ኃይል እንዲሁም የኋለኛው ወታደሮች ከስፔን አከባቢ ውጭ ሆነው ለማምለጥ ጥሩ እድል ቢኖራቸውም አሳልፎ ለመስጠት ተስማምቷል;በአጠቃላይ 17,000 ሰዎች ተማርከዋል፣ ይህም ባይለን በፈረንሣይ በጠቅላላው የባሕረ-ገብ ጦርነት የደረሰበት የከፋ ሽንፈት ነው።ሰዎቹ ወደ ፈረንሣይ ሊመለሱ ነበር፣ ነገር ግን ስፔናውያን የሰጡትን ቃል አላከበሩም እና ወደ ካብሬራ ደሴት አዛወሯቸው።በማድሪድ የሚገኘው የጆሴፍ ቦናፓርት ፍርድ ቤት የአደጋው ዜና በደረሰ ጊዜ፣ ውጤቱ ወደ ኢብሮ አጠቃላይ ማፈግፈግ ሆነ፣ አብዛኛው የስፔን ክፍል ለአማፂያን በመተው።በመላው አውሮፓ ያሉ የፈረንሳይ ጠላቶች በዚህ የመጀመሪያ ታላቅ ሽንፈት በፈረንሳይ ኢምፔሪያል ጦር ላይ በደረሰበት ጊዜ ደስተኞች ነበሩ።"ስፔን በጣም ተደሰተች፣ ብሪታንያ ተደሰተች፣ ፈረንሣይ ደነገጠች እና ናፖሊዮን ተናደደ። ይህ የናፖሊዮን ግዛት የደረሰባት ታላቅ ሽንፈት ነበር፣ እና ከዚህም በላይ ንጉሠ ነገሥቱ ከንቀት በቀር ምንም ያልነካው ተቃዋሚ ያደረሰባቸው።" የስፔን ጀግንነት ተረቶች ኦስትሪያን አነሳስተዋል እና ናፖሊዮንን በመላ አገሪቱ የመቋቋም ኃይል አሳይተዋል ፣ ይህም የአምስተኛው ጥምረት በፈረንሳይ ላይ እንዲነሳ አድርጓል።

የብሪታንያ በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት ውስጥ መሳተፍ የብሪታንያ ወታደራዊ ኃይልን በምድር ላይ ለማሳደግ እና የአይቤሪያን ባሕረ ገብ መሬት ከፈረንሳይ ነፃ ለማውጣት በአውሮፓ የተራዘመ ዘመቻ የጀመረችበት ነበር።እ.ኤ.አ. በነሀሴ 1808 የንጉሱን የጀርመን ጦርን ጨምሮ 15,000 የእንግሊዝ ወታደሮች በፖርቹጋል አረፉ በሌተና ጄኔራል ሰር አርተር ዌልስሌይ ትእዛዝ ሄንሪ ፍራንሷ ዴላቦርዴ በሮሊካ 4,000 ጠንካራ ወታደሮችን በነሀሴ 17 እና 40 ጦር ደበደበ። ወንዶች በ Vimeiro.ዌልስሊ በመጀመሪያ በሰር ሃሪ ቡራርድ እና ከዚያም በሰር ሂው ዳልሪምፕል ተተካ።ዳሪምፕል በነሀሴ ወር አወዛጋቢ በሆነው የሲንትራ ኮንቬንሽን በሮያል የባህር ኃይል ከፖርቱጋል ለጁኖት ያለ ምንም እንግልት መልቀቅ ሰጠው።በጥቅምት 1808 መጀመሪያ ላይ በብሪታንያ የሲንትራ ኮንቬንሽን ቅሌት እና የጄኔራሎቹ ዳልሪምፕል፣ ቡራርድ እና ዌልስሌይ ጥሪ ተከትሎ ሰር ጆን ሙር በፖርቱጋል 30,000 ሰው የያዘውን የእንግሊዝ ጦር አዛዥ ወሰደ።በተጨማሪም ሰር ዴቪድ ቤርድ ከፋልማውዝ የማጠናከሪያ ዘመቻን ሲመሩ ከ12,000 እስከ 13,000 የሚደርሱ 150 ማጓጓዣዎችን ያቀፉ፣ በኤችኤምኤስ ሉዊ፣ ኤችኤምኤስ አሚሊያ እና ኤችኤምኤስ ሻምፒዮን ተጭነው በጥቅምት 13 ቀን ኮሩንና ወደብ ገቡ።የሎጂስቲክስ እና የአስተዳደር ችግሮች ማንኛውንም ፈጣን የብሪታንያ ጥቃት ከልክለዋል።ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ እንግሊዞች 9,000 የሚያህሉ የላ ሮማና የሰሜን ክፍል ሰዎችን ከዴንማርክ በማውጣት ለስፔን ጉዳይ ከፍተኛ አስተዋፅዖ አድርገዋል።በነሀሴ 1808 የብሪቲሽ ባልቲክ መርከቦች ማምለጥ ካልቻሉ ሶስት ሬጅመንቶች በስተቀር የስፔንን ክፍል በማጓጓዝ በጎተንበርግ በስዊድን አግዟል።ክፍሉ በጥቅምት 1808 ወደ ሳንታንደር ደረሰ።

እ.ኤ.አ. ነሐሴ 21 ቀን 1808 በቪሜሮ ጦርነት ብሪታንያ በጄኔራል አርተር ዌልስሊ (በኋላ የዌሊንግተን መስፍን የሆነው) ፈረንሳዮቹን በሜጀር ጄኔራል ዣን-አንዶቼ ጁኖት መሪነት በቪሜሮ መንደር አቅራቢያ በሊዝበን ፖርቹጋል በፔንሱላር ጦርነት ወቅት ድል አደረጉ። .ይህ ጦርነት የመጀመሪያውን የፈረንሳይ የፖርቹጋል ወረራ አበቃ።ከሮሊካ ጦርነት ከአራት ቀናት በኋላ የዌልስሊ ጦር በቪሜሮ መንደር አቅራቢያ በጄኔራል ጁኖት የሚመራው የፈረንሳይ ጦር ጥቃት ደረሰበት።ጦርነቱ የጀመረው የማኑዋቭር ጦርነት ሲሆን የፈረንሣይ ወታደሮች ከብሪታኒያ ግራኝ ጎን ለመውጣት ሲሞክሩ ዌልስሊ ጥቃቱን ለመቋቋም ሠራዊቱን እንደገና ማሰማራት ችሏል።ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ ጁኖት ሁለት ማዕከላዊ አምዶችን ልኳል፣ ነገር ግን እነዚህ በተሰለፉ ወታደሮች በተከታታይ ቮሊዎች ወደ ኋላ ተመለሱ።ብዙም ሳይቆይ የጎን ጥቃቱ ተመታ እና ጁኖት ወደ ቶረስ ቬድራስ አፈገፈገ፣ 2,000 ሰዎች እና 13 መድፍ በማጣታቸው፣ ከ 700 የአንግሎ-ፖርቱጋል ኪሳራዎች ጋር።ለማሳደድ አልተሞከረም ምክንያቱም ዌልስሊ በሰር ሃሪ ቡራርድ እና ከዚያም በሰር ሂው ዳልሪምፕል ተተካ (በጦርነቱ ወቅት አንዱ መጣ፣ ሁለተኛው ብዙም ሳይቆይ)።ከፈረንሣይ ሽንፈት በኋላ ዳልሪምፕል ለፈረንሳዮቹ ተስፋ ካደረጉት በላይ ለጋስ ቃላት ሰጥቷቸዋል።በሲንትራ ኮንቬንሽን ውል መሰረት የተሸነፈው ጦር በብሪቲሽ የባህር ሃይል ወደ ፈረንሳይ ተመልሶ ከምርኮው፣ ከጠመንጃው እና ከመሳሪያው ጋር ተጓጉዞ ነበር።የሲንትራ ኮንቬንሽን በብሪታንያ ጩኸት ፈጠረ።ይፋዊ ምርመራ ሶስቱንም ሰዎች ነፃ አድርጓል ነገር ግን ሁለቱም ወታደራዊ ተቋም እና የህዝብ አስተያየት ዳልሪምፕል እና ቡራርድን ተጠያቂ አድርገዋል።ሁለቱም ሰዎች የአስተዳደር ቦታዎች ተሰጥቷቸዋል እና አንዳቸውም እንደገና የመስክ ትእዛዝ አልነበራቸውም።ስምምነቱን አጥብቆ የተቃወመው ዌልስሊ ወደ ስፔንና ፖርቱጋል ወደ ንቁ ትዕዛዝ ተመለሰ።

በባይለን የፈረንሣይ ጦር ሠራዊት እጅ ከሰጠ በኋላ እና ፖርቱጋል ከተሸነፈ በኋላ ናፖሊዮን በስፔን ስላጋጠመው አደጋ እርግጠኛ ነበር።በኤብሮ ላይ 278,670 ሰዎችን የያዘው አርሜይ ዲ ኢስፔኝ 80,000 ጥሬ እና ያልተደራጁ የስፔን ወታደሮችን በመጋፈጡ ናፖሊዮን እና ሹማምንቱ በህዳር 1808 የስፔን መስመሮችን በእጥፍ ይሸፍኑ ነበር። ናፖሊዮን በከፍተኛ ጥንካሬ እና የስፔን መከላከያ በቡርጎስ፣ ቱዴላ፣ ኢስፒኖሳ እና ሶሞሲዬራ ተነነ።ማድሪድ እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 1 ላይ እራሱን አሳልፎ ሰጥቷል።ጆሴፍ ቦናፓርት ወደ ዙፋኑ ተመለሰ።እ.ኤ.አ. በታህሳስ 16 ቀን ባርሴሎና አቅራቢያ በሚገኘው ካርዴዴው የጁዋን ሚጌል ዴ ቪቭስ የ ፌሊውን የስፔን ጦር ክፍል አጠፋ እና ስፔናውያንን በኮንዴ ዴ ካልዳጌስ እና በቴዎዶር ቮን ሬዲንግ በሞሊንስ ደ ሬ ድል አደረጉ።

የቡርጎስ ጦርነት፣ የጋሞናል ጦርነት በመባልም የሚታወቀው፣ እ.ኤ.አ. ህዳር 10 ቀን 1808 በስፔን ቡርጎስ አቅራቢያ በጋሞናል መንደር በ Peninsular ጦርነት ወቅት የተካሄደ ነው።በማርሻል ቤሲየርስ የሚመራው ኃይለኛ የፈረንሳይ ጦር በጄኔራል ቤልቬደር ስር የነበሩትን ከቁጥር በላይ የሆኑትን የስፔን ወታደሮችን በማሸነፍ ማእከላዊ ስፔንን ለወረራ ከፈተ።

የቱዴላ ጦርነት (እ.ኤ.አ. ህዳር 23 ቀን 1808) በኢምፔሪያል የፈረንሣይ ጦር በማርሻል ዣን ላንስ የሚመራ የስፔን ጦር በጄኔራል ካስታኖስ ስር ጥቃት ደረሰ።ጦርነቱ የንጉሠ ነገሥቱ ኃይሎች ባላንጣዎቻቸውን ሙሉ በሙሉ ድል አደረጉ።ጦርነቱ የተካሄደው በናቫሬ፣ ስፔን ውስጥ በቱዴላ አቅራቢያ በፔንሱላር ጦርነት ወቅት ሲሆን ይህም የናፖሊዮን ጦርነቶች በመባል የሚታወቀው ሰፊ ግጭት አካል ነው።

የሶሞሲየራ ጦርነት የተካሄደው እ.ኤ.አ. ህዳር 30 ቀን 1808 በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት ወቅት ሲሆን በናፖሊዮን ቦናፓርት ቀጥተኛ ትእዛዝ የተቀናጀ የፍራንኮ-ስፓኒሽ-ፖላንድ ጦር በሴራ ደ ጓዳራማ በተቀመጡት የስፔን ሽምቅ ተዋጊዎች በኩል እንዲያልፍ አስገደዱ። የፈረንሳይ ጥቃት.ከማድሪድ በስተሰሜን 60 ማይል (97 ኪሜ) ርቀት ላይ በሚገኘው የሶሞሲዬራ ተራራ ማለፊያ ላይ በቤኒቶ ደ ሳን ሁዋን ስር በቁጥር የሚበልጡ የስፔን ወታደሮች እና የጦር መሳሪያዎች ናፖሊዮን ወደ ስፔን ዋና ከተማ የሚያደርገውን ጉዞ ለመግታት ነበር።ናፖሊዮን የስፔን ቦታዎችን ጥምር የጦር መሳሪያ በማጥቃት የፖላንድ ቼቫው-ለጀርስን የንጉሠ ነገሥቱ ዘበኛ ጦር ወደ ስፔን ሽጉጥ ላከ ፣ የፈረንሣይ እግረኛ ጦር ቁልቁለቱን ወደ ላይ ወጣ።ድሉ ከጥቂት ቀናት በኋላ የወደቀውን ወደ ማድሪድ የሚወስደውን መንገድ የሚዘጋውን የመጨረሻውን እንቅፋት አስወገደ።

ማድሪድ እ.ኤ.አ. ዲሴምበር 1 ላይ እራሱን አሳልፎ ሰጥቷል።ጆሴፍ ቦናፓርት ወደ ዙፋኑ ተመለሰ።ጁንታ በኖቬምበር 1808 ማድሪድን ለመተው ተገደደ እና ከታህሳስ 16 ቀን 1808 እስከ ጥር 23 ቀን 1810 በሴቪል አልካዛር ኖረ።

ሁለተኛው የዛራጎዛ ከበባ በስፔን ዛራጎዛ (በተጨማሪም ሳራጎሳ ተብላ የምትታወቀው) የፈረንሳይ ከተማ በፔንሱላር ጦርነት ወቅት መያዙ ነው።በተለይ በጭካኔው ተዘርዝሯል።ከተማዋ ከፈረንሣይ ጋር በጣም ተበልጦ ነበር።ነገር ግን፣ የተጠባባቂ ጦር ሰራዊት እና የሲቪል አጋሮቹ ያካሄዱት ተስፋ አስቆራጭ ተቃውሞ ጀግንነት ነበር፡ ታላቁ የከተማው ክፍል ፈርሶ ነበር፣ የጦር ሰፈሩ 24,000 ሰዎች ሲሞቱ በ30,000 ሰላማዊ ሰዎች ሲሞቱ።

ጁንታ የስፔን ጦርነትን አቅጣጫ ተረከበ እና የጦርነት ታክስን አቋቋመ ፣ የላ ማንቻ ጦር አደራጅቷል ፣ ከብሪታንያ ጋር በጥር 14 ቀን 1809 የትብብር ስምምነት ተፈራረመ እና ግንቦት 22 ቀን በኮርቴስ እንዲሰበሰብ ንጉሣዊ ድንጋጌ አወጣ ።የማዕከሉ የስፔን ጦር ማድሪድን መልሶ ለመያዝ ያደረገው ሙከራ በጃንዋሪ 13 በቪክቶር I ኮርፕስ በኡክለስ የስፔን ጦር ሙሉ በሙሉ በመደምሰስ ተጠናቀቀ።ፈረንሳዮች 200 ሰዎችን ሲያጡ የስፔን ተቀናቃኞቻቸው 6,887 ተሸንፈዋል።ንጉሥ ዮሴፍ ከጦርነቱ በኋላ በድል አድራጊነት ወደ ማድሪድ ገባ።

የኤልቪና ጦርነት ተብሎ በሚታወቀው ስፔን ውስጥ የኮሩንና (ወይም ኤ ኮሩና፣ ላ ኮሩንና፣ ላ ኮሩና ወይም ላ ኮሮኝ) ጦርነት የተካሄደው በጥር 16 ቀን 1809 በንጉሣዊው ኢምፓየር ማርሻል ዣን ደ ዲዩ ሶልት የሚመራው የፈረንሣይ ጓድ በእንግሊዝ ላይ ባጠቃ ጊዜ ነው። ጦር በሌተና ጄኔራል ሰር ጆን ሙር።ጦርነቱ የተካሄደው የሰፋፊው የናፖሊዮን ጦርነቶች አካል በሆነው በፔንሱላር ጦርነት መካከል ነው።ይህ የሆነው በናፖሊዮን የሚመራው የፈረንሳይ ዘመቻ የስፔንን ጦር አሸንፎ የእንግሊዝ ጦር ወደ ባህር ዳርቻ እንዲወጣ ምክንያት የሆነው ሙር የሶልት ኮርፕስን ለማጥቃት እና የፈረንሳይን ጦር አቅጣጫ ለማስቀየር ባደረገው ሙከራ ያልተሳካ ነበር።በሶልት ስር በፈረንሳዮች እየተሳደዱ፣ እንግሊዞች በሰሜናዊ ስፔን ማፈግፈግ ጀመሩ፣ የኋላ ጠባቂያቸው ተደጋጋሚ የፈረንሳይ ጥቃቶችን ሲዋጋ።ሁለቱም ሠራዊቶች በአስቸጋሪው የክረምት ሁኔታ በጣም ተሠቃዩ.አብዛኛው የእንግሊዝ ጦር በሮበርት ክራውፈርድ የሚመራው የላይት ብርጌድ ሳይጨምር በሽግግሩ ወቅት የስርዓት እና የዲሲፕሊን እጦት ደርሶበታል።እንግሊዞች በመጨረሻ ስፔን ውስጥ በጋሊሺያ ሰሜናዊ የባህር ዳርቻ ላይ የሚገኘውን ኮሩንና ወደብ ሲደርሱ ከፈረንሳዮች ጥቂት ቀናት ቀደም ብሎ፣ የማጓጓዣ መርከቦቻቸው እንዳልደረሱ አወቁ።መርከቦቹ ከጥቂት ቀናት በኋላ ደረሱ እና እንግሊዛውያን በመሳፈር መካከል ሆነው የፈረንሳይ ወታደሮች ጥቃት ሲሰነዝሩ ነበር።እንግሊዞችን ወደ እንግሊዝ ከመሄድ በፊት ሌላ ጦርነት እንዲዋጉ አስገደዷቸው።በውጤቱም ብሪታኒያ የፈረንሳይ ጥቃቶችን እስከ ምሽት ድረስ ያዙት፤ ሁለቱም ጦር ሃይሎች ተለያይተዋል።የብሪታንያ ኃይሎች በአንድ ጀምበር ጀልባውን ቀጠሉ;የመጨረሻዎቹ መጓጓዣዎች ጠዋት ላይ በፈረንሳይ መድፍ እሳት ውስጥ ቀርተዋል ።ነገር ግን የኮሩንና እና የፌሮል የወደብ ከተሞች እንዲሁም ሰሜናዊ ስፔን በፈረንሳይ ተማርከው ተያዙ።በጦርነቱ ወቅት፣ የብሪታኒያው አዛዥ ሰር ጆን ሙር በሟችነት ቆስሎ፣ ሰዎቹ የፈረንሳይን ጥቃቶች በተሳካ ሁኔታ መመከታቸውን ካወቀ በኋላ ህይወቱ አልፏል።

የፈረንሳይ 4ኛ ኮርፕስ (በአጠቃላይ ቫላንስ ስር የተያያዘው የፖላንድ ክፍል) በ ጓዲያና ወንዝ ላይ ያለውን ድልድይ ማቋረጥ ነበረበት ይህም በካውንት ኡርቢና ካርታኦጃል የስፔን ጓዶች ተከላክሎ ነበር።በኮሎኔል ጃን ኮኖፕካ የሚመራው የቪስቱላ ሌጌዎን የፖላንድ ላንሳዎች በድልድዩ በኩል በድንገት ክስ ከፈፀሙ በኋላ የስፔን እግረኛ ጦር ወደ ጎን በመውጣታቸው ዋናው የፈረንሳይ እና የፖላንድ ጦር ድልድዩን ሲያቋርጡ ከኋላው አጠቁት እና የስፔን የፊት መስመርን አጠቁ።ዲሲፕሊን የሌላቸው የስፔን ወታደሮች በተበታተኑበት ጊዜ ጦርነቱ አብቅቷል እና ወደ ሳንታ ክሩዝ አቅጣጫ ማፈግፈግ ጀመሩ።

ቪክቶር የደቡቡን መንዳት የጀመረው በፈረንሣይ ግስጋሴ ፊት ለፊት እያፈገፈገ በጄኔራል ኩስታ የሚመራውን የኢስትሬማዱራ ጦርን ለማጥፋት በማለም ነበር።እ.ኤ.አ. መጋቢት 27 ቀን ኩስታ በ7,000 ወታደሮች ተጠናክሮ ከፈረንሳይ መውጣትን ከመቀጠል ይልቅ በጦርነት ለመገናኘት ወሰነ።በጦርነቱ ህይወቱን ሊያጣ ለተቃረበው ለኩስታ በጣም አሳዛኝ ቀን ነበር።አንዳንድ ግምቶች የስፔናውያንን ቁጥር በ 8,000 ሰዎች የተገደሉትን ጦርነቶች እና ከጦርነት ግድያዎች በኋላ በመቁጠር እና ወደ 2,000 የሚጠጉ የተያዙ ሲሆን ፈረንሳዮች የተጎዱት 1,000 ያህል ብቻ ነው ።ይሁን እንጂ በቀጣዮቹ ቀናት የፈረንሳይ ቀባሪዎች 16,002 የስፔን ወታደሮችን በጅምላ መቃብር ቀበሩ።በዚያ ላይ ስፔናውያን ከ30 ሽጉጣቸው 20 ያህሉን አጥተዋል።እ.ኤ.አ. በ1808 ከሜዲና ዴል ሪዮ ሴኮ በኋላ በፈረንሳዮች የተሸነፈው የኩስታ ሁለተኛው ትልቅ ሽንፈት ነበር። ጦርነቱ የፈረንሳይ ደቡብ ስፔንን ድል በተሳካ ሁኔታ ጅምር አሳይቷል።

ከኮሮና በኋላ ሶልት ትኩረቱን ወደ ፖርቱጋል ወረራ አዞረ።የጦር ሰፈሮች እና የታመሙ ሰዎች ቅናሽ በማድረግ የሶልት II ኮርፕስ 20,000 ሰዎች ለቀዶ ጥገናው ነበራቸው።እ.ኤ.አ. ጥር 26 ቀን 1809 በፌሮል የሚገኘውን የስፔን የባህር ኃይል ጦር ሰፈር ወረረ ፣ የመስመሩን ስምንት መርከቦችን፣ ሶስት ፍሪጌቶችን ፣ ብዙ ሺህ እስረኞችን እና 20,000 ብራውን ቤስ ሙስኪቶችን ማርኳል።በማርች 1809 ሶልት በሰሜናዊው ኮሪደር በኩል ፖርቱጋልን ወረረ፣ የፍራንሲስኮ ዳ ሲልቬራ 12,000 የፖርቹጋል ወታደሮች በግርግር እና በስርዓት አልበኝነት ሲፈቱ እና ድንበሩን በተሻገረ በሁለት ቀናት ውስጥ ሶልት የቻቭስን ምሽግ ወሰደ።ወደ ምዕራብ በመወዛወዝ፣ 16,000 የሚሆኑ የሶልት ፕሮፌሽናል ወታደሮች 4,000 የሚሆኑትን 25,000 ያልተዘጋጁ እና ስነ-ስርዓት የሌላቸውን ፖርቹጋሎች በብራጋ በ200 ፈረንሳዊ ዋጋ በማጥቃት ገድለዋል።ማርች 29 በተደረገው የመጀመሪያው የፖርቶ ጦርነት የፖርቹጋል ተከላካዮች በፍርሃት ተውጠው ከ6,000 እስከ 20,000 የሚደርሱ ሰዎች ሞተዋል፣ ቆስለዋል ወይም ተማርከው እና እጅግ በጣም ብዙ የሆኑ አቅርቦቶችን አጥተዋል።ከ500 ያላነሱ ተጎጂዎች የደረሰባት ሶልት የፖርቹጋል ሁለተኛ ከተማን ውድ የሆኑ የመርከብ ጓሮዎቿ እና የጦር መሳሪያዎችዋ ሳይበላሹ ጠብቃለች።ሶልት ወደ ሊዝበን ከማምራቱ በፊት ሠራዊቱን ለማደስ ፖርቶ ላይ ቆሟል።

ዌልስሊ የእንግሊዝን ጦር ለማዘዝ በሚያዝያ ወር 1809 ወደ ፖርቱጋል ተመለሰ፣ በጄኔራል ቤሪስፎርድ በሰለጠኑ የፖርቱጋል ጦር ሰራዊት ተጠናክሯል።ኤፕሪል 22 በፖርቱጋል የእንግሊዝን ጦር አዛዥ ከያዘ በኋላ ዌልስሊ ወዲያው ወደ ፖርቶ በመሄድ የዱሮ ወንዝን በሚያስገርም ሁኔታ አቋርጦ መከላከያው ደካማ ወደነበረበት ወደ ፖርቶ ቀረበ።ሶልት ዘግይቶ መከላከያን ለማሰባሰብ ያደረገው ሙከራ ከንቱ ነበር።ፈረንሳዮች በስርዓት አልበኝነት በማፈግፈግ ከተማዋን በፍጥነት ለቀው ወጡ።ሶልት ብዙም ሳይቆይ ወደ ምሥራቅ የሚያፈገፍግበት መንገድ ተዘግቶ አገኘው እና ሽጉጡን ለማጥፋት እና የሻንጣውን ባቡር ለማቃጠል ተገደደ።ዌልስሊ የፈረንሣይ ጦርን አሳደደ፣ ነገር ግን የሶልት ጦር በተራሮች ላይ በመሸሽ ከመጥፋት ተርፏል።ሌሎቹ የሰሜኑ ከተሞች በጄኔራል ሲልቬራ ተያዙ።ጦርነቱ ሁለተኛው የፈረንሳይ የፖርቹጋል ወረራ አብቅቷል።

እ.ኤ.አ ማርች 27፣ የስፔን ሃይሎች ፈረንሳዮችን በቪጎ አሸነፉ፣ በፖንቴቬድራ ግዛት ውስጥ ያሉትን አብዛኛዎቹን ከተሞች መልሰው ያዙ እና ፈረንሳዮች ወደ ሳንቲያጎ ደ ኮምፖስቴላ እንዲያፈገፍጉ አስገደዳቸው።ሰኔ 7፣ የማርሻል ሚሼል ኒ የፈረንሳይ ጦር በፑንትቴ ሳንፓዮ በፖንቴቬድራ በስፔን ጦር በኮሎኔል ፓብሎ ሞሪሎ ትእዛዝ ተሸነፈ፣ እና ኔይ እና ሰራዊቱ በስፔን ሽምቅ ተዋጊዎች እየተዋከቡ ወደ ሉጎ አፈገፈጉ።የኔይ ወታደሮች ከሶልት ወታደሮች ጋር ተባበሩ እና እነዚህ ሀይሎች ከጋሊሺያ ለመጨረሻ ጊዜ በጁላይ 1809 ለቀው ወጡ።

ፖርቹጋል ደህንነቷ በመያዙ፣ ዌልስሊ ከኩስታ ሃይሎች ጋር ለመቀላቀል ወደ ስፔን ሄደ።የቪክቶር I ኮርፕስ ከፊታቸው ከታላቬራ አፈገፈጉ።አሁን በማርሻል ዣን ባፕቲስት ጆርዳን የሚተዳደረው የቪክቶር የተጠናከረ ጦር በነርሱ ላይ ከነዳ በኋላ የኩስታ ተከታይ ሃይሎች ወደ ኋላ ወድቀዋል።ስፓኒሾችን ለመርዳት ሁለት የብሪቲሽ ክፍሎች ተሻገሩ።በጁላይ 27 በታላቬራ ጦርነት ፈረንሳዮች በሶስት አምዶች ተሰልፈው ብዙ ጊዜ ተቃውሟቸው ነበር፣ ነገር ግን ለአንግሊ-አሊድ ሃይል ከባድ ዋጋ በመክፈል 7,500 ሰዎችን በፈረንሣይ 7,400 ኪሳራ አጥተዋል።ዌልስሊ በፑንቴ ዴል አርዞቢስፖ አቅራቢያ በሚገኘው ታጉስ ወንዝ ላይ በተደረገ የጥቃት መሻገሪያ የስፔን መከላከያ ሃይልን በማሸነፍ በሶልት ስብስብ ጦር እንዳይቋረጥ ከታላቬራ ለቀቀ።የአቅርቦት እጥረት እና በፀደይ ወቅት የፈረንሳይ ማጠናከሪያ ስጋት ዌሊንግተን ወደ ፖርቱጋል እንዲያፈገፍግ አድርጓታል።ከታላቬራ በኋላ ስፔናዊው ማድሪድን ለመያዝ ያደረገው ሙከራ በአልሞናሲድ አልተሳካም፣ የሴባስቲያኒ IV ኮርፕስ በስፔናውያን ላይ 5,500 ጉዳት በማድረስ በ2,400 የፈረንሳይ ኪሳራ ወደ ኋላ እንዲመለሱ አስገደዳቸው።

በ1809 የበጋ ወቅት የስፔን ከፍተኛ ማዕከላዊ እና የበላይ ገዥ ጁንታ የካዲዝ ኮርትስ ለማቋቋም በህዝቡ ግፊት ተገደደ። በዱክ ዴል ፓርኪ፣ ሁዋን ካርሎስ ደ አሬይዛጋ እና የአልበርከርኪ መስፍን ስር ከ100,000 በላይ ወታደሮችን በማሳተፍ ማድሪድን መልሶ መያዝ።ዴል ፓርኬ በጥቅምት 18 ቀን 1809 በታሜስ ጦርነት የዣን ገብርኤል ማርጋንድ ስድስተኛ ኮርፕስን አሸንፎ በጥቅምት 25 ቀን ሰላማንካን ያዘ።ማርችንድ በፍራንሷ ኤቲየን ደ ኬለርማን ተተካ፣ እሱም በራሱ ሰዎች መልክ ማጠናከሪያዎችን እንዲሁም የብርጌድ ኒኮላስ ጎዲኖት ጄኔራልነትን አመጣ።ኬለርማን ወደ ሳላማንካ የዴል ፓርኬን ቦታ ዘምቷል፣ እሱም ወዲያው ትቶ ወደ ደቡብ ተመለሰ።ይህ በእንዲህ እንዳለ በሊዮን ግዛት ውስጥ ያሉት ሽምቅ ተዋጊዎች እንቅስቃሴያቸውን ጨመሩ።ኬለርማን VI Corpsን ሳላማንካን በመያዝ አመፁን ለማስወገድ ወደ ሊዮን ተመለሰ።የአርኢዛጋ ጦር በኖቬምበር 19 በኦካኛ ጦርነት በሶልት ተደምስሷል።ስፔናውያን 19,000 ወንዶችን አጥተዋል, ከፈረንሳይ 2,000 ጋር ሲነጻጸር.አልበከርኪ ብዙም ሳይቆይ በታላቬራ አቅራቢያ ጥረቱን ተወ።ዴል ፓርኬ እንደገና ወደ ሳማንካ ተንቀሳቅሷል፣ ከVI Corps ብርጌዶች አንዱን ከአልባ ደ ቶርሜስ በማስወጣት እና በኖቬምበር 20 ላይ ሳማንካን ያዘ።በኬለርማን እና ማድሪድ መካከል ለመግባት ተስፋ በማድረግ፣ ዴል ፓርኬ ወደ መዲና ዴል ካምፖ ገፋ።ኬለርማን በመልሶ ማጥቃት በ23 ህዳር በካርፒዮ ጦርነት ተሸነፈ።በማግስቱ ዴል ፓርኬ የኦካና አደጋ ዜና ደረሰ እና በማዕከላዊ ስፔን ተራሮች ለመጠለል በማሰብ ወደ ደቡብ ሸሸ።እ.ኤ.አ. ህዳር 28 ከሰአት በኋላ ኬለርማን ዴል ፓርኬን በአልባ ደ ቶርሜስ ላይ በማጥቃት የ3,000 ሰዎችን ኪሳራ ካደረሰ በኋላ አሸንፎታል።የዴል ፓርኬ ጦር ወደ ተራራዎች ሸሽቷል፣ ጥንካሬው በጥር ወር አጋማሽ በውጊያ እና በጦርነት ባልሆኑ ምክንያቶች ቀንሷል።

ፈረንሣይ በጥር 19 ቀን 1810 አንዳሉሺያን ወረረ። 60,000 የፈረንሳይ ወታደሮች - የቪክቶር ፣ ሞርቲየር እና ሴባስቲያኒ ቡድን ከሌሎች አካላት ጋር - በስፔን ቦታዎች ላይ ጥቃት ለመሰንዘር ወደ ደቡብ ዘምተዋል።በየቦታው ተጨናንቀው፣ የአሬይዛጋ ሰዎች ወደ ምሥራቅና ወደ ደቡብ ሸሹ፣ ከተማውን ከከተማ ለቀው በጠላት እጅ ወድቀዋል።ውጤቱ አብዮት ሆነ።ጃንዋሪ 23 ቀን የጁንታ ሴንትራል ወደ ካዲዝ ደህንነት ለመሸሽ ወሰነ።ከዚያም እ.ኤ.አ. ጥር 29 ቀን 1810 እራሱን ፈታ እና ኮርቴስን በመሰብሰብ የተከሰሰ የስፔን እና የሕንድ 5 ሰዎች የግዛት ምክር ቤት አቋቋመ።ሶልት ከካዲዝ በስተቀር ሁሉንም ደቡባዊ ስፔን አፀዳ፣ እሱም ቪክቶርን ከለቀቀ።የጁንታስ ስርዓት በ 1812 ሕገ መንግሥት መሠረት ቋሚ መንግሥት ባቋቋመው በካዲዝ እና በካዲዝ ኮርቴስ ተተካ።

ካዲዝ በከፍተኛ ሁኔታ የተመሸገች ሲሆን ወደቡ በብሪቲሽ እና በስፔን የጦር መርከቦች የተሞላ ነበር።የአልበርከርኪ ጦር እና የ Voluntarrios Distinguidos ከሴቪል በሸሹ 3,000 ወታደሮች እና በጄኔራል ዊሊያም ስቱዋርት የሚታዘዝ ጠንካራ የአንግሎ ፖርቹጋል ብርጌድ ተጠናክሯል።በተሞክሯቸው የተናደዱ ስፔናውያን ቀደም ሲል ስለ ብሪታንያ ጦር ሰፈር የነበራቸውን ክርክር ትተው ነበር።የቪክቶር የፈረንሳይ ወታደሮች በባህር ዳርቻው ላይ ሰፈሩ እና ከተማይቱን በቦምብ ለማፈንዳት ሞክረዋል ።ለብሪቲሽ የባህር ኃይል የበላይነት ምስጋና ይግባውና የከተማዋን የባህር ኃይል ማገድ የማይቻል ነበር።የፈረንሣይ የቦምብ ድብደባ ውጤት ባለማግኘቱ የጋዲታኖስ እምነት እያደገና ጀግኖች መሆናቸውን አሳምኗቸዋል።ምግብ በብዛት እና በዋጋ እየወደቀ፣ አውሎ ነፋሱም ሆነ ወረርሽኙ ምንም እንኳን የቦምብ ድብደባው ተስፋ አስቆራጭ ነበር - በ1810 የጸደይ ወቅት አውሎ ነፋሱ ብዙ መርከቦችን አወደመ እና ከተማዋ በቢጫ ወባ ተበላሽታለች።ለሁለት አመት ተኩል በዘለቀው ከበባው ወቅት የካዲዝ ኮርትስ - ፈርዲናንድ ሰባተኛ ከስልጣን ከተወገዱ በኋላ የፓርላማ ሬጅመንት ሆኖ ያገለገለው - የንጉሳዊ ስርዓቱን ጥንካሬ ለመቀነስ አዲስ ህገ-መንግስት አዘጋጅቷል ፣ ይህም በመጨረሻ በፈርናንዶ ሰባተኛ ተሽሯል ። ብሎ መለሰ።

በፖርቹጋል ላይ አዲስ የፈረንሣይ ጥቃት መቃረቡን በመረጃ ስለተረዳው ዌሊንግተን በሊዝበን አቅራቢያ ጠንካራ የመከላከል ቦታ ፈጠረ፣ አስፈላጊ ከሆነም ወደ ኋላ ሊወድቅ ይችላል።ከተማዋን ለመጠበቅ የቶረስ ቬድራስ መስመሮች እንዲገነቡ አዘዘ - እርስ በርስ የሚደጋገፉ ምሽጎች፣ ብሎኮች፣ ሬዶብቶች እና ራቨኖች በሰር ሪቻርድ ፍሌቸር ቁጥጥር ስር።የመስመሮቹ የተለያዩ ክፍሎች በሴማፎር ተግባብተዋል፣ ይህም ለማንኛውም ስጋት አፋጣኝ ምላሽ ለመስጠት ያስችላል።ሥራው የጀመረው በ 1809 መኸር ሲሆን ዋናዎቹ መከላከያዎች የተጠናቀቁት ከአንድ አመት በኋላ ነው.ጠላትን የበለጠ ለማደናቀፍ ከመስመሩ ፊት ለፊት ያሉት አካባቢዎች የተቃጠለ የምድር ፖሊሲ ተዘርግተዋል፡ ምግብ፣ መኖ እና መጠለያ ተነፍገዋል።200,000 የአጎራባች ወረዳዎች ነዋሪዎች በመስመሮች ውስጥ እንዲሰፍሩ ተደርገዋል።ዌሊንግተን ፈረንሳዮች ፖርቹጋልን ሊዝበንን በመቆጣጠር ብቻ ሊዝበን ሊዝበን ሊደርሱ የሚችሉትን እውነታዎች ተጠቅመዋል።እነዚህ ለውጦች እስኪከሰቱ ድረስ የፖርቹጋላዊው አስተዳደር የብሪታንያ ተጽእኖን ለመቋቋም ነፃ ነበር፣የቤሬስፎርድ አቋም በጦርነቱ ሚኒስትር ሚጌል ደ ፔሬራ ፎርጃዝ ጠንካራ ድጋፍ ተቻችሎ ነበር።ከኤፕሪል 26 እስከ ጁላይ 9 1810 ከበባ በኋላ ኔይ የስፔን የተመሸገች ከተማን ሲዳድ ሮድሪጎን ለወረራ መቅድም ወሰደ። ፈረንሳዮች በ65,000 አካባቢ ሰራዊት ፖርቹጋልን በድጋሚ ወረሩ ፣በማርሻል ማሴና እየተመራ ዌሊንግተንን አስገደደችው። አልሜዳ ወደ ቡሳኮ።በኮዋ ጦርነት ፈረንሳዮች የሮበርት ክራውፎርድ ብርሃን ክፍልን መልሰው መለሱ።ከዚያም ማሴና በቡሳኮ ከፍታ ላይ የሚገኘውን የብሪታንያ ቦታ ለማጥቃት ተንቀሳቅሷል - 10 ማይል (16 ኪሎ ሜትር ርዝመት ያለው ሸንተረር) - ውጤቱም በ 27 በቡካኮ ጦርነት መስከረም.ከፍተኛ ጉዳት የደረሰባቸው ፈረንሳዮች የአንግሎ ፖርቱጋል ጦርን ማፈናቀል አልቻሉም።ማሴና ከጦርነቱ በኋላ ዌሊንግተንን አሸነፈ፣ እሱም ያለማቋረጥ በመስመሩ ውስጥ ወደ ተዘጋጁት ቦታዎች ወደቀ።ዌሊንግተን ምሽጎቹን “በሁለተኛ ደረጃ” — 25,000 የፖርቱጋል ሚሊሻዎች ፣ 8,000 ስፔናውያን እና 2,500 የብሪታንያ የባህር ኃይል መርከቦች እና መድፍ ተዋጊዎች - ዋናው የመስክ ጦር የብሪታንያ እና የፖርቱጋል ጦር ሰራዊት በመስመሮች ውስጥ በየትኛውም ቦታ ላይ እንዲደርስ ተበታትኗል።የፖርቹጋል የማሴና ጦር በሶብራል ዙሪያ አተኩሮ ለማጥቃት ዝግጅት አደረገ።በኦክቶበር 14 ላይ የመስመሮች ጥንካሬ ከታየበት ከባድ ፍጥጫ በኋላ ፈረንሳዮች መጠነ ሰፊ ጥቃትን ከማድረስ ይልቅ እራሳቸውን ቆፍረዋል እና የማሴና ሰዎች በክልሉ ውስጥ በከባድ እጥረት መሰቃየት ጀመሩ።በጥቅምት ወር መገባደጃ ላይ፣ ለአንድ ወር ያህል የተራበ ሠራዊቱን በሊዝበን ፊት ከያዘ በኋላ፣ ማሴና በሳንታሬም እና በሪዮ ማዮር መካከል ወዳለ ቦታ ተመለሰ።

ከጥር እስከ መጋቢት 1811 ሶልት ከ20,000 ሰዎች ጋር በመሆን የባዳጆዝ እና ኦሊቬንዛን ምሽግ በኤክትራማዱራ ያዙ እና 16,000 እስረኞችን ማርከዋል፣ አብዛኞቹን ሰራዊቱን ይዞ ወደ አንዳሉሲያ ከመመለሱ በፊት።በማርች 8 ላይ የደረሰው መረጃ የፍራንሲስኮ ባሌስተሮስ የስፔን ጦር ሴቪልን እያስፈራ መሆኑን፣ ቪክቶር በባሮሳ እንደተሸነፈ እና ማሴና ከፖርቱጋል እንዳፈገፈጉ በማርች 8 የተገኘው መረጃ ስለነገረው በኦፕሬሽኑ ፈጣን መደምደሚያ ሶልት እፎይታ አገኘ።ሶልት እነዚህን ስጋቶች ለመቋቋም ኃይሉን እንደገና አሰማርቷል።

እ.ኤ.አ. በ 1811 የቪክቶር ኃይል የባዳጆዝን ከበባ ለመርዳት ከሶልት የማጠናከሪያ ጥያቄ ስለቀረበበት ቀንሷል።ይህም የፈረንሳይን ቁጥር ወደ 20,000 እና 15,000 ያወረደው እና የካዲዝ ተከላካዮች በስፔን ጄኔራል ማኑኤል ላ አጠቃላይ ትእዛዝ ስር 12,000 እግረኛ እና 800 ፈረሰኞችን የያዘው የአንግሎ-ስፓኒሽ የእርዳታ ሰራዊት ከመምጣቱ ጋር ተያይዞ ግጭት እንዲፈጥሩ አበረታቷቸዋል። ፔና፣ ከብሪቲሽ ጦር ጋር በሌተና ጄኔራል ሰር ቶማስ ግራሃም እየተመራ።እ.ኤ.አ.አጋሮቹ ስኬታቸውን መጠቀም አልቻሉም እና ቪክቶር ብዙም ሳይቆይ እገዳውን አድሷል።

በሚያዝያ ወር ዌሊንግተን አልሜዳን ከበበ።ማሴና ወደ እፎይታ ገፋ፣ ዌሊንግተንን በፉየንቴስ ደ ኦኖሮ (ሜይ 3-5) አጥቅቷል።ሁለቱም ወገኖች አሸንፈዋል ቢሉም እንግሊዞች እገዳውን ጠብቀው ፈረንሳዮች ሳይጠቃ ጡረታ ወጡ።ከዚህ ጦርነት በኋላ የአልሜዳ ጦር ሰራዊት በምሽት ጉዞ በእንግሊዝ ጦር አመለጠ።ማሴና በፖርቱጋል በአጠቃላይ 25,000 ሰዎችን በማጣቱ ለመልቀቅ ተገደደ እና በኦገስት ማርሞንት ተተክቷል።ዌሊንግተን ቤሪስፎርድን ተቀላቅሎ የባዳጆዝን ከበባ አድሷል።ማርሞንት ሶልትን በጠንካራ ማጠናከሪያዎች ተቀላቅሏል እና ዌሊንግተን ጡረታ ወጥተዋል።

በሜይ 5፣ ሱሴት በካታሎኒያ የሚገኘውን የስፔን የመስክ ኃይሎችን የሚደግፍ እንደ ወደብ፣ እንደ ምሽግ እና እንደ ምንጭ የምትሰራውን ታራጎናን ወሳኝ ከተማ ከበበች።ሱቼት የካታሎኒያ ጦር ሲሶ ተሰጥቶት ከተማዋ በሰኔ 29 ድንገተኛ ጥቃት ወደቀች።የሱቼት ወታደሮች 2,000 ሰላማዊ ዜጎችን ጨፍጭፈዋል።ናፖሊዮን ለሶቼት በማርሻል ዱላ ሸለመ።

በማርች 1811፣ አቅርቦቶች ደክመው፣ ማሴና ከፖርቱጋል ወደ ሳማንካ አፈገፈጉ።ዌሊንግተን በዚያ ወር በኋላ ወደ ማጥቃት ሄደች።በእንግሊዛዊው ጄኔራል ዊሊያም ቤሬስፎርድ የሚመራ የአንግሎ ፖርቹጋል ጦር እና በስፔን ጄኔራሎች ጆአኪን ብሌክ እና ፍራንሲስኮ ካስታኖስ የሚመራ የስፔን ጦር ሶልት ትቶት የነበረውን የፈረንሳይ ጦር ሰራዊት በመክበብ ባዳጆዝን መልሶ ለመያዝ ሞከረ።ሶልት ሰራዊቱን ሰብስቦ ከበባውን ለማስታገስ ዘምቷል።ቤሬስፎርድ ከበባውን አነሳ እና ሠራዊቱ የፈረንሣይቱን ሰልፍ ያዘ።በአልቤራ ጦርነት፣ ሶልት ከቤሬስፎርድን በለጠ ነገር ግን ጦርነቱን ማሸነፍ አልቻለም።ሠራዊቱን ወደ ሴቪል አቁሟል።

በሴፕቴምበር ላይ ሱሴት በቫሌንሲያ ግዛት ላይ ወረራ ጀመረ.የሳጉንቶን ቤተ መንግስት ከበበ እና የብሌክን የእርዳታ ሙከራ አሸነፈ።የስፔን ተከላካዮች በጥቅምት 25 ቀን ተይዘዋል ።ሱሴት በታህሳስ 26 ቀን 28,044 የብላክ ጦርን በቫሌንሲያ ከተማ አጥምዶ ከአጭር ጊዜ ከበባ በኋላ ጥር 9 ቀን 1812 እንዲሰጥ አስገደደው።ብሌክ 20,281 ሰዎች ሞተው ወይም ተይዘዋል።ሱሴት ወደ ደቡብ በመገስገስ የዴኒያ የወደብ ከተማን ያዘ።ለሩሲያ ወረራ የሱቼት እንቅስቃሴ እንዲቆም ያደረገው ወሳኝ ክፍል ወታደሮቹ እንደገና መሰማራት ጀመሩ።ድል ​​አድራጊው ማርሻል በአራጎን ውስጥ አስተማማኝ መሠረት መሥርቶ ነበር እና ከቫሌንሲያ በስተደቡብ ካለው ሀይቅ በኋላ በናፖሊዮን የአልቡፌራ መስፍን አድርጎ ተቀበለው።

ዌሊንግተን እ.ኤ.አ. በ 1812 መጀመሪያ ላይ የህብረት ግስጋሴውን ወደ ስፔን አድሶ ፣የድንበር ምሽግ ከተማን ሲዳድ ሮድሪጎን በጥር 19 በጥቃት በመያዝ እና ከፖርቱጋል ወደ ስፔን የሚወስደውን ሰሜናዊ ወረራ ኮሪደር ከፍቷል።ይህ ደግሞ ዌሊንግተን ደቡባዊውን ምሽግ የባዳጆዝ ከተማን ለመያዝ እንዲንቀሳቀስ አስችሎታል፣ ይህም በናፖሊዮን ጦርነቶች ደም አፋሳሽ ከበባ ጥቃት አንዷ እንደሆነች ያሳያል።በሦስት ቦታዎች ላይ የማያቋርጥ የመድፍ ጦር መጋረጃውን ከጣሰ በኋላ ከተማዋ ኤፕሪል 6 ላይ ወረረች።በትጋት ተከላክለው፣የመጨረሻው ጥቃቱ እና ቀደምት ግጭቶች አጋሮቹ 4,800 ያህል ተጎጂ ሆነዋል።እነዚህ ኪሳራዎች ዌሊንግተንን አስደንግጠው ስለ ወታደሮቹ በደብዳቤ ሲናገሩ፡- “ትናንት ምሽት ላይ የተደቀኑበትን ፈተና ለመፈተን ዳግም መሳሪያ እንዳልሆን ተስፋ አደርጋለሁ።አሸናፊዎቹ ወታደሮች 200-300 የስፔን ሲቪሎችን ጨፍጭፈዋል።

የተባበሩት ጦር ሰኔ 17 ቀን ልክ ማርሻል ማርሞንት ሲቃረብ ሳላማንካን ወሰደ።ሁለቱ ሀይሎች በጁላይ 22 ተገናኙ፣ ከሳምንታት እንቅስቃሴ በኋላ፣ ዌሊንግተን ፈረንሳዮችን በሳላማንካ ጦርነት በድምፅ አሸንፈው፣ በዚህ ጊዜ ማርሞንት ቆስለዋል።ጦርነቱ ዌሊንግተንን እንደ አጥቂ ጄኔራል ያቋቋመ ሲሆን "በ40 ደቂቃ ውስጥ 40,000 ወታደሮችን አሸንፏል" ተብሏል።የሳላማንካ ጦርነት በስፔን ውስጥ ለፈረንሳዮች ከባድ ሽንፈት ነበር፣ እና እንደገና ሲሰባሰቡ፣ የአንግሎ ፖርቹጋል ጦር ማድሪድ ላይ ተንቀሳቅሷል፣ እሱም በነሐሴ 14 ቀን እጅ ሰጠ።20,000 ሙስኪቶች፣ 180 መድፍ እና ሁለት የፈረንሳይ ኢምፔሪያል ንስሮች ተያዙ።

እ.ኤ.አ. ጁላይ 22 ቀን 1812 በሰላማንካ ከተባበሩት መንግስታት ድል በኋላ ንጉስ ጆሴፍ ቦናፓርት ነሐሴ 11 ቀን ማድሪድን ተወ።ሱሴት በቫሌንሲያ አስተማማኝ መሰረት ስለነበረው ጆሴፍ እና ማርሻል ዣን ባፕቲስት ጆርዳን ወደዚያ አፈገፈጉ።ሶልት፣ እሱ በቅርቡ ከዕቃዎቹ እንደሚቋረጥ ስለተገነዘበ፣ ከካዲዝ ለነሐሴ 24 ከተዘጋጀው ማፈግፈግ አዘዘ።ፈረንሳዮች ለሁለት ዓመት ተኩል የዘለቀውን ከበባ እንዲያቆሙ ተገደዱ።ከረዥም የጦር መሳሪያ ጦር በኋላ ፈረንሳዮች ከ600 በላይ የሆኑ መድፍ አፈሙዞችን አንድ ላይ በማሰባሰብ ለስፔን እና እንግሊዛውያን ጥቅም ላይ እንዳይውሉ አድርገዋል።መድፍ ምንም ፋይዳ ባይኖረውም የሕብረቱ ጦር 30 የጦር ጀልባዎችን ​​እና ብዙ መደብሮችን ማርኳል።ፈረንሳዮች በተባበሩት ጦር ኃይሎች እንዳይቆራረጡ በመፍራት አንዳሉሲያን ለመተው ተገደዱ።ማርሻልስ ሱኬት እና ሶልት በቫሌንሲያ ጆሴፍ እና ጆርዳንን ተቀላቅለዋል።የስፔን ጦር የፈረንሣይ ጦር ሠራዊት አስስቶርጋ እና ጓዳላጃራ ላይ ድል አድርጓል።ፈረንሳዮች እንደገና ሲሰባሰቡ፣ አጋሮቹ ወደ ቡርጎስ ሄዱ።ዌሊንግተን በሴፕቴምበር 19 እና 21 ኦክቶበር መካከል ቡርጎስን ከበባት፣ ነገር ግን መያዝ አልቻለም።ጆሴፍ እና ሦስቱ ማርሻልዎች አንድ ላይ ሆነው ማድሪድን መልሰው ለመያዝ እና ዌሊንግተንን ከመካከለኛው ስፔን ለማባረር አቅደው ነበር።የፈረንሳይ የመልሶ ማጥቃት ዌሊንግተን የቡርጎስን ከበባ በማንሳት በ1812 መገባደጃ ላይ ወደ ፖርቱጋል በማፈግፈግ በፈረንሳዮች ተከታትሎ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎችን አጥቷል።ናፒየር ወደ 1,000 የሚጠጉ የአጋር ወታደሮች በድርጊት እንደተገደሉ፣እንደቆሰሉ እና እንደጠፉ ሲጽፍ ሂል በታገስ እና በቶርምስ መካከል 400 ያህሉ እና በአልባ ደ ቶርምስ መከላከያ 100 ያህሉ እንደጠፉ ጽፏል።300 ሰዎች ተገድለዋል እና ቆስለዋል Huebra ላይ ብዙ ተንገዳዎች በእንጨት ላይ ሲሞቱ እና 3,520 ተባባሪ እስረኞች እስከ ህዳር 20 ድረስ ወደ ሳላማንካ ተወስደዋል።ናፒየር ድርብ ማፈግፈግ አጋሮቹን ከበባው ላይ የደረሰውን ኪሳራ ጨምሮ ወደ 9,000 የሚጠጋ ወጪ እንዳስወጣ ገምቷል፣ እና የፈረንሣይ ፀሐፊዎች 10,000 በቶርሜስ እና በአጌዳ መካከል ተወስደዋል ብለዋል ።ነገር ግን የጆሴፍ መልእክቶች የቺንቺላ ጦርን ጨምሮ አጠቃላይ ኪሳራው 12,000 ነበር ፣ የእንግሊዝ ደራሲዎች ግን የብሪታንያ ኪሳራን ወደ መቶዎች ዝቅ አድርገውታል።በሳላማንካ ዘመቻ ምክንያት ፈረንሳዮች የአንዳሉስያ እና አስቱሪያን ግዛቶች ለቀው ለመውጣት ተገደዱ።

እ.ኤ.አ. በ 1812 መገባደጃ ላይ የሩስያ ኢምፓየርን የወረረው ትልቅ ጦር ግራንዴ አርሜይ መኖር አቁሟል።የሚመጡትን ሩሲያውያን መቋቋም ስላልቻሉ ፈረንሳዮች ከምስራቃዊ ፕሩሺያ እና ከዋርሶው ግራንድ ዱቺ ለቀው መውጣት ነበረባቸው።የኦስትሪያ ኢምፓየር እና የፕሩሺያ መንግስት ተቀናቃኞቹን ሲቀላቀሉ ናፖሊዮን የካዲዝን ከበባ ለመርዳት የተላኩትን አንዳንድ የውጭ ክፍሎች እና ሶስት ሻለቃ መርከበኞችን ጨምሮ ተጨማሪ ወታደሮችን ከስፔን አስወጣ።በአጠቃላይ 20,000 ሰዎች ተወስደዋል;ቁጥሩ ብዙም ባይሆንም የወረራ ሃይሎች አስቸጋሪ ቦታ ላይ ወድቀዋል።በፈረንሣይ ቁጥጥር ሥር ባለው አብዛኛው ክፍል - የባስክ አውራጃዎች፣ ናቫሬ፣ አራጎን፣ ኦልድ ካስቲል፣ ላ ማንቻ፣ ሌቫንቴ፣ እና የካታሎኒያ እና የሊዮን ክፍሎች - ቀሪው መገኘት ጥቂት የተበታተኑ የጦር ሰፈሮች ነበሩ።ከቢልባኦ እስከ ቫሌንሲያ ባለው ቅስት ላይ የፊት መስመር ለመያዝ ሲሞክሩ አሁንም ለጥቃት የተጋለጡ ነበሩ እና የድል ተስፋዎችን ትተዋል።እ.ኤ.አ. በማርች 17 ማርች ኤል ሬይ ኢንትሩሶ (ወራሪው ንጉስ ፣ ብዙ እስፓኒሽ ለንጉስ ጆሴፍ የነበራቸው ቅጽል ስም) ማድሪድን ከሌላ ሰፊ የስደተኞች ተሳፋሪዎች ጋር በመሆን ማድሪድን ለቆ በወጣ ጊዜ የፈረንሳይ ክብር ሌላ ጉዳት ደረሰበት።

በ1813 ዌሊንግተን 121,000 ወታደሮች (53,749 ብሪቲሽ፣ 39,608 ስፓኒሽ እና 27,569 ፖርቹጋልኛ) ከሰሜን ፖርቱጋል የሰሜን ስፔንን ተራሮች እና የኤስላ ወንዝን በማለፍ በዱሮ እና በታጉስ መካከል የተፋለመውን 68,000 የጆርዳን ጦርን አቋርጦ ዘምቷል።ዌሊንግተን የስራ እንቅስቃሴውን ወደ ሰሜናዊ የስፔን የባህር ዳርቻ በማዘዋወር ግንኙነቱን ያሳጠረ ሲሆን የአንግሎ ፖርቹጋላዊ ሃይሎች በግንቦት ወር መጨረሻ ወደ ሰሜን አቅጣጫ በመዝለቅ ቡርጎስን በመያዝ የፈረንሳይ ጦርን በማለፍ እና ጆሴፍ ቦናፓርትን ወደ ዛዶራ ሸለቆ አስገደዱት።ሰኔ 21 ቀን በቪቶሪያ ጦርነት የዮሴፍ 65,000 ሰው ጦር በዌሊንግተን ጦር 57,000 የእንግሊዝ ፣ 16,000 ፖርቹጋሎች እና 8,000 ስፓኒሽ በቆራጥነት ተሸነፈ።ዌሊንግተን ሰራዊቱን በአራት አጥቂ "አምዶች" ከፍሎ የፈረንሳይን የመከላከያ ቦታ ከደቡብ፣ ከምዕራብ እና ከሰሜን ሲያጠቃ የመጨረሻው አምድ የፈረንሳይን የኋላ ክፍል ቆርጧል።ፈረንሳዮች ከተዘጋጁበት ቦታ እንዲመለሱ ተደርገዋል፣ እና እንደገና ለመሰባሰብ እና ለመያዝ ቢሞከርም ወደ ጥፋት ተዳርገዋል።ይህም ሁሉንም የፈረንሳይ ጦር መሳሪያዎች እንዲሁም የንጉስ ዮሴፍን ሰፊ ሻንጣ ባቡር እና የግል ንብረቶች እንዲተዉ አድርጓል።የኋለኛው ደግሞ ብዙ የአንግሎ-አሊድ ወታደሮች የሸሹትን ወታደሮች ማሳደዱን ትተው በምትኩ ሠረገላዎቹን እንዲዘርፉ አድርጓቸዋል።ይህ መዘግየት፣ ከፈረንሳዮቹ ከቪቶሪያ ወደ ሳልቫቲዬራ የሚወስደውን የምስራቃዊ መንገድ በመያዝ፣ ፈረንሳዮች በከፊል እንዲያገግሙ አስችሏቸዋል።አጋሮቹ የሚያፈገፍጉትን ፈረንሳዮች አሳደዱ፣ በጁላይ ወር መጀመሪያ ላይ ፒሬኒስ ደረሱ፣ እና በሳን ሴባስቲያን እና በፓምፕሎና ላይ ዘመቻ ጀመሩ።እ.ኤ.አ. ጁላይ 11 ፣ ሶልት በስፔን ውስጥ ያሉትን የፈረንሳይ ወታደሮች በሙሉ ትእዛዝ ተሰጠው እና በዚህም ምክንያት ዌሊንግተን በፒሬኒስ እንደገና እንዲሰበሰብ ሰራዊቱን ለማቆም ወሰነ።

ማርሻል ሶልት በመልሶ ማጥቃት (የፒሬኒስ ጦርነት) ጀመረ እና አጋሮቹን በማያ ጦርነት እና በሮንሴስቫልስ ጦርነት (ጁላይ 25) አሸንፏል።እ.ኤ.አ. በጁላይ 27 ወደ ስፔን በመግፋት የሶልት ጦር የሮንስቫልስ ክንፍ ከፓምፕሎና በአስር ማይል ርቀት ላይ ነበር ፣ ግን መንገዱ በሶራረን እና ዛባልዲካ መንደሮች መካከል ባለው ከፍተኛ ኮረብታ ላይ በተለጠፈ ከፍተኛ የትብብር ሃይል መንገዱን ታግዶ አገኘው ፣ ፍጥነቱ ጠፍቷል እናም ተበሳጨ። በሶራረን ጦርነት (እ.ኤ.አ. ጁላይ 28 እና 30) ሶልት የዲቪዥን ጄኔራል ጄኔራል ዣን ባፕቲስት ድሮዌትን ትእዛዝ ሰጠ፣ ኮምቴ ዲ ኤርሎን አንድ የ 21,000 ሰዎች አካል በማያ ማለፊያ ላይ ጥቃት እንዲሰነዝር እና እንዲያስጠብቅ አዘዘው።የዲቪዥን ጄኔራል ሆኖሬ ሬይል የሮንስቫልስ ማለፊያን ከአስከሬኑ እና ከ40,000 ሰዎች ጋር የጄኔራል ክፍል በርትራንድ ክላውሰልን እንዲያጠቃ እና እንዲይዝ በሶልት ትእዛዝ ተላለፈ።የሪይል ቀኝ ክንፍ በያንዚ (1 ኦገስት) ላይ ተጨማሪ ኪሳራ ደርሶበታል።እና ኢቻላር እና ኢቫንቴሊ (2 ኦገስት) ወደ ፈረንሳይ በማፈግፈግ ወቅት።በዚህ የመልሶ ማጥቃት ወቅት የጠፋው አጠቃላይ ኪሳራ ለአሊያንስ 7,000 እና ለፈረንሳዮች 10,000 ነው።

የሳን ማርሻል ጦርነት እ.ኤ.አ. ኦገስት 31 ቀን 1813 በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት ወቅት በስፔን ምድር የተካሄደ የመጨረሻ ጦርነት ነበር ፣ ምክንያቱም የተቀረው ጦርነቱ በፈረንሣይ ምድር ነው።በማኑዌል ፍሪየር የሚመራው የጋሊሺያ የስፔን ጦር፣ በዌሊንግተን የብሪታንያ ማርከስ ጦር ላይ የማርሻል ኒኮላስ ሶልትን የመጨረሻ ከፍተኛ ጥቃት ወደ ኋላ መለሰ።

ከ18,000 ሰዎች ጋር፣ ዌሊንግተን ከጁላይ 7 እስከ 25 ከቆየው ሁለት ከበባ በኋላ በፈረንሣይ የታሰረውን ሳን ሴባስቲያን ከተማን በቁጥጥር ስር አውሏል (ዌሊንግተን የማርሻል ሶልትን የመልሶ ማጥቃት ዘመቻ ለመቋቋም በበቂ ሃይል ቢሄድም፣ ጄኔራልን ለቀዋል። ግሬሃም ከከተማው ውስጥ የተለያዩ ዓይነቶችን ለመከላከል እና ማንኛውንም እፎይታ ወደ ውስጥ እንዳይገባ በበቂ ኃይሎች ትዕዛዝ);እና ከኦገስት 22 እስከ 31 ቀን 1813 እንግሊዞች በጥቃቱ ወቅት ከባድ ኪሳራ አደረሱ።ከተማዋ በተራው በአንግሎ ፖርቹጋውያን ተዘርፎ በእሳት ተቃጥሏል።ይህ በእንዲህ እንዳለ፣ የፈረንሳዩ ጦር ሰራዊት ወደ ሲታደል አፈገፈገ፣ ከከባድ የቦምብ ድብደባ በኋላ ገዥያቸው እ.ኤ.አ. ሴፕቴምበር 8 ቀን እጁን ሰጠ፣ ጦር ሰፈሩ በማግስቱ ሙሉ ወታደራዊ ክብርን ይዞ ወጣ።ሳን ሴባስቲያን በወደቀበት ቀን ሶልት ይህንን ለማስታገስ ሞከረ ነገር ግን በቬራ እና ሳን ማርሻል ጦርነት በጄኔራል ማኑኤል ፍሪየር የሚመራው የጋሊሺያ የስፔን ጦር ተሸነፈ።ሴፕቴምበር 9 ላይ ሲቲዴል እጁን ሰጠ፣ በአጠቃላይ ከበባው ላይ የደረሰው ኪሳራ—አሊያንስ 4,000፣ ፈረንሳይኛ 2,000 ነበር።ዌሊንግተን ቀጥሎ የራሱን አቋም ለማጠናከር እና የፉኤንቴራቢያን ወደብ ለማስጠበቅ ግራውን በቢዳሶአ ወንዝ ላይ ለመጣል ወሰነ።

ጥቅምት 7 ቀን 1813 ዌሊንግተን ቢዳሶአን በሰባት ዓምዶች አቋርጦ ከአይሩን-ባዮን መንገድ በስተሰሜን በሁለት በጣም ሥር የሰደዱ መስመሮች ላይ የተዘረጋውን የፈረንሣይ ቦታ አጠቃ። .ወሳኙ እንቅስቃሴ ከወንዙ ስፋትና ከተለዋዋጭ አሸዋ አንፃር በዛን ጊዜ መሻገሪያው የማይቻል መስሎ ስለነበረው ጠላት በመደነቅ በፉኢንቴራቢያ አቅራቢያ የጥንካሬ መተላለፊያ ነበር።የፈረንሣይ ቀኝ ወደ ኋላ ተንከባሎ ነበር፣ እና ሶልት ቀኑን ለማምጣት መብቱን በጊዜ ማጠናከር አልቻለም።ከከባድ ውጊያ በኋላ ሥራዎቹ በተከታታይ ወደቁ፣ እናም ወደ ኒቬል ወንዝ ሄደ።ኪሳራዎቹ ስለ ነበሩ - አጋሮች, 800;ፈረንሳይኛ, 1,600.የቢዳሶው ማለፊያ "የጄኔራል ወታደር ጦርነት አልነበረም"።እ.ኤ.አ ኦክቶበር 31 ፓምሎና እጅ ሰጠ፣ እና ዌሊንግተን አሁን ፈረንሳይን ከመውረሯ በፊት ሱቼትን ከካታሎኒያ ለማባረር ጓጉቷል።የብሪታንያ መንግሥት ግን ለአህጉራዊ ኃይሎች ፍላጎት በሰሜናዊ ፒሬኒስ ወደ ደቡብ-ምስራቅ ፈረንሳይ በፍጥነት እንዲገፋ አሳሰበ።ናፖሊዮን ልክ በጥቅምት 19 የላይፕዚግ ጦርነት ላይ ትልቅ ሽንፈት ደርሶበት ነበር እና በማፈግፈግ ላይ ነበር፣ ስለዚህ ዌሊንግተን የካታሎኒያን ፍቃድ ለሌሎች ተወ።]

የኒቪል ጦርነት (እ.ኤ.አ. ኖቬምበር 10 ቀን 1813) የተካሄደው በባሕረ ገብ መሬት ጦርነት (1808-1814) መጨረሻ አካባቢ በኒቬል ወንዝ ፊት ለፊት ነው።የተባበሩት መንግስታት የሳን ሴባስቲያን ከበባ በኋላ የዌሊንግተን 80,000 የእንግሊዝ፣ የፖርቹጋል እና የስፔን ወታደሮች (20,000ዎቹ ስፔናውያን በጦርነት አልተሞከረም) 60,000 ሰዎች በ20 ማይል ርቀት ላይ እንዲቀመጥ ማርሻል ሶልትን በማሳደድ ላይ ነበሩ።ከብርሃን ክፍል በኋላ ዋናው የእንግሊዝ ጦር እንዲያጠቃ ታዘዘ እና 3ኛው ክፍል የሶልት ጦርን ለሁለት ከፍሎታል።ሁለት ሰአት ላይ ሶልት በማፈግፈግ እና እንግሊዞች በጠንካራ የማጥቃት ቦታ ላይ ነበሩ።ሶልት በፈረንሳይ ምድር ሌላ ጦርነት ተሸንፎ 4,500 ሰዎችን በዌሊንግተን 5,500 አጥቷል።

በ 1813 በቪቶሪያ ጦርነት ዋና ዋና የፈረንሣይ ጦር በብሪታንያ የሚመራው ጥምር ጦር ከተሸነፈ በኋላ የስፔን ዙፋን ተነሥቶ ወደ ፈረንሳይ ተመለሰ ። በስድስተኛው ጥምረት ጦርነት መዝጊያ ዘመቻ ናፖሊዮን ወንድሙን ፓሪስን እንዲያስተዳድር ተወው። የንጉሠ ነገሥቱ ሌተና ጄኔራል ማዕረግ.በውጤቱም, በፓሪስ ጦርነት በተሸነፈው የፈረንሳይ ጦር ውስጥ እንደገና በስመ ትዕዛዝ ውስጥ ነበር.

ኤፕሪል 8፣ ዌሊንግተን ጋሮንን እና ሄርስ-ሞርትን አቋርጦ በቱሉዝ ኤፕሪል 10 ላይ Soultን አጠቃ።በሶልት በጣም በተጠናከሩ ቦታዎች ላይ የስፔን ጥቃቶች ተቋቁመዋል ነገር ግን የቤሬስፎርድ ጥቃት ፈረንሳዮች ወደ ኋላ እንዲመለሱ አስገደዳቸው።በ12 ኤፕሪል ዌሊንግተን ወደ ከተማዋ ገባች፣ ሶልት ባለፈው ቀን አፈገፈገች።የሕብረቱ ኪሳራ ወደ 5,000, የፈረንሳይ 3,000 ነበር.

እ.ኤ.አ. ሚያዝያ 13 ቀን 1814 መኮንኖች የፓሪስን መያዙን ፣ የናፖሊዮንን መውረድ እና የሰላምን ተግባራዊ መደምደሚያ ለሁለቱም ሰራዊት ማስታወቂያ ይዘው መጡ ።እና በኤፕሪል 18 ላይ የሱኬት ሃይልን ያካተተ የአውራጃ ስብሰባ በዌሊንግተን እና በሶልት መካከል ተደረገ።ቱሉዝ ከወደቀች በኋላ፣ አጋሮቹ እና ፈረንሳዮች፣ በኤፕሪል 14 ከባዮን በመጡ፣ እያንዳንዳቸው 1,000 የሚያህሉ ሰዎችን አጥተዋል፣ ስለዚህም 10,000 የሚያህሉ ሰዎች ሰላም ከተፈጠረ በኋላ ወደቁ።የፓሪስ ሰላም በግንቦት 30 ቀን 1814 በፓሪስ ተፈርሟል።

ቁልፍ ግኝቶች፡-እ.ኤ.አ. በታህሳስ 11 ቀን 1813 በናፖሊዮን በቫለንቺ ስምምነት ውስጥ ፌርዲናንድ VII የስፔን ንጉስ ሆኖ ቆይቷል።የቀሩት አፍራንሴዶዎች ወደ ፈረንሳይ ተወሰዱ።አገሩ በሙሉ በናፖሊዮን ወታደሮች ተዘርፏል።የካቶሊክ ቤተ ክርስቲያን በደረሰባት ኪሳራ ተበላሽታ የነበረች ሲሆን ህብረተሰቡም ለሰላማዊ ለውጥ ተዳርጓል።ናፖሊዮን በግዞት ወደ ኤልባ ደሴት ከተሰደደ በኋላ ሉዊ 18ኛ ወደ ፈረንሳይ ዙፋን ተመለሰ።የብሪታንያ ወታደሮች በከፊል ወደ እንግሊዝ ተልከዋል እና በ 1812 በአሜሪካ ጦርነት የመጨረሻ ወራት ውስጥ በከፊል ለአገልግሎት ወደ ቦርዶ ወደ አሜሪካ ተሳፈሩ።ከባሕር ዳር ጦርነት በኋላ የነጻነት ወግ አራማጆች እና ሊበራሎች በካርሊስት ጦርነቶች ተጋጭተዋል፣ ንጉስ ፈርዲናንድ ሰባተኛ ("ተፈላጊው"፣ በኋላ "ከሃዲው ንጉስ") በካዲዝ ውስጥ በገለልተኛ ኮርቴስ ጄኔራሎች የተደረጉ ለውጦችን ሁሉ ስለሰረዙ፣ የ1812 ሕገ መንግሥት እ.ኤ.አ. በግንቦት 4 ቀን 1814 የወታደራዊ መኮንኖች ፈርዲናንድ የካዲዝ ሕገ መንግሥት በ1820 እንደገና እንዲቀበል አስገደዱት እና እስከ ኤፕሪል 1823 ትሪኒዮ ሊበራል ተብሎ በሚጠራው ጊዜ ሥራ ላይ ውሏል።ከስፔን ይልቅ የፖርቹጋል አቋም ጥሩ ነበር።አመፅ ወደ ብራዚል አልተስፋፋም፣ የቅኝ ግዛት ትግል አልነበረም እና የፖለቲካ አብዮት ሙከራ አልተደረገም።የፖርቹጋል ፍርድ ቤት ወደ ሪዮ ዴ ጄኔሮ መሸጋገሩ የብራዚልን ነፃነት በ1822 አነሳስቷል።ከናፖሊዮን ጋር የተደረገው ጦርነት በስፔን ዘመናዊ ታሪክ ውስጥ እጅግ ደም አፋሳሽ ክስተት ሆኖ ቀጥሏል።