History of Israel

Давраи эллинистӣ дар Левант
Искандари Мақдунӣ аз дарёи Граникус убур мекунад. ©Peter Connolly
333 BCE Jan 1 - 64 BCE

Давраи эллинистӣ дар Левант

Judea and Samaria Area
Соли 332 пеш аз милод Искандари Мақдунӣ дар доираи маъракаи худ бар зидди империяи Форс ин минтақаро забт кард.Пас аз марги ӯ дар соли 322 пеш аз милод генералҳои ӯ империяро тақсим карданд ва Яҳудо ба як минтақаи сарҳадии байни Империяи Селевкиён ва Салтанати Птолемей дарМиср табдил ёфт.Пас аз як аср ҳукмронии Птолемей, Яҳудия аз ҷониби империяи Селевкиҳо дар соли 200 то пеш аз милод дар ҷанги Паниум забт карда шуд.Ҳокимони эллинистӣ ба фарҳанги яҳудӣ эҳтиром мегузоранд ва муассисаҳои яҳудиро ҳимоя мекарданд.[88] Яҳудияро идораи меросии Саркоҳини Исроил ҳамчун вассали эллинӣ идора мекард.Бо вуҷуди ин, минтақа як раванди эллинизатсияро паси сар кард, ки шиддати байни юнониён , яҳудиёни эллинизатсияшуда ва яҳудиёни мушоҳидакорро афзоиш дод.Ин танишҳо ба задухӯрдҳо табдил ёфтанд, ки мубориза барои қудрат барои мақоми саркоҳин ва хислати шаҳри муқаддаси Ерусалимро дар бар мегирифт.[89]Вақте ки Антиохус IV Эпифан маъбадро тақдис кард, расму оинҳои яҳудиро манъ кард ва ба таври маҷбурӣ меъёрҳои эллиниро бар яҳудиён ҷорӣ кард, таҳаммулпазирии динии чандинасра таҳти назорати эллинистӣ ба поён расид.Дар соли 167 пеш аз милод, шӯриши Маккаб пас аз он сар зад, ки Маттатия, коҳини яҳудии насли ҳасмониён, як яҳуди эллинӣ ва як мансабдори Селевкиёнро, ки дар қурбонӣ ба худоёни юнонӣ дар Модиин ширкат дошт, кушт.Писари ӯ Яҳудо Маккабеус дар чандин набардҳо Селевкиёнро мағлуб кард ва дар соли 164 пеш аз милод Ерусалимро забт кард ва ибодати маъбадро барқарор кард, ки ин ҳодиса дар ҷашни яҳудиёни Ҳаннуко таҷлил мешавад.[90]Пас аз марги Яҳудо бародарони ӯ Ҷонатан Апфус ва Саймон Тасси тавонистанд дар Яҳудо як давлати вассалии ҳасмониёнро таъсис ва муттаҳид созанд ва аз таназзули империяи Селевкиён дар натиҷаи бесуботии дохилӣ ва ҷангҳо бо Парфияҳо ва бо роҳи барқарор кардани робита бо шӯришгарон истифода баранд. Ҷумҳурии Рум.Пешвои Ҳасмониён Ҷон Гирканус тавонист истиқлолият ба даст оварад ва ҳудуди Яҳудияро дучанд кунад.Вай Идумеяро зери назорат гирифта, дар он ҷо эдомиёнро ба дини яҳудӣ табдил дод ва Скифополис ва Самарияро забт кард ва дар он ҷо маъбади Сомариёнро вайрон кард.[91] Гирканус инчунин аввалин пешвои Ҳасмониён буд, ки танга сикка мезад.Зери писарони ӯ, подшоҳон Аристобули I ва Александр Ҷанней, Яҳудияи Ҳасмонӣ ба салтанат табдил ёфт ва қаламравҳои он васеъ шуданро идома доданд, ки ҳоло ҳамвории соҳилӣ, Ҷалил ва қисматҳои Трансиордунро фаро мегиранд.[92]Дар зери ҳукмронии Ҳасмониён, фарисиён, саддуқиён ва Эссенҳои ирфонӣ ҳамчун ҳаракатҳои асосии ҷамъиятии яҳудӣ ба вуҷуд омаданд.Ҳакими фарисӣ Шимъӯн бен Шетак барои таъсиси аввалин мактабҳо дар атрофи хонаҳои вохӯрӣ ҳисоб карда мешавад.[93] Ин як қадами калидӣ дар пайдоиши дини яҳудии раввинӣ буд.Пас аз марги бевазани Янней, малика Саломе Александра дар соли 67 пеш аз милод, писаронаш Гиркануси II ва Аристобули II дар ҷанги шаҳрвандӣ барои ворисӣ ширкат карданд.Тарафҳои даргир аз номи онҳо аз Помпей дархост карданд, ки ин барои забт кардани салтанати Рум роҳ кушод.[94]
Навсозии охиринFri Jan 05 2024

HistoryMaps Shop

Мағозаро зиёрат кунед

Якчанд роҳҳо барои кӯмак ба лоиҳаи HistoryMaps мавҷуданд.
Мағозаро зиёрат кунед
Хайрия
Дастгирӣ

What's New

New Features

Timelines
Articles

Fixed/Updated

Herodotus
Today

New HistoryMaps

History of Afghanistan
History of Georgia
History of Azerbaijan
History of Albania