Francuska inwazja na Rosję

Od 1792 r. Francja znajdowała się w stanie niemal ciągłej wojny z głównymi mocarstwami europejskimi, co było konsekwencją rewolucji francuskiej.Napoleon, który przejął władzę w 1799 roku i rządził Francją jako autokrata, przeprowadził kilka kampanii militarnych, które zaowocowały powstaniem pierwszego imperium francuskiego.Począwszy od 1803 roku, wojny napoleońskie udowodniły zdolności Napoleona.Zwyciężył w wojnie III koalicji (1803–1806, która rozwiązała tysiącletnie Święte Cesarstwo Rzymskie), wojnie czwartej koalicji (1806–1807) i wojnie piątej koalicji (1809).W 1807 roku Napoleon i Aleksander I z Rosji podpisali traktat w Tylży nad Niemnem po francuskim zwycięstwie pod Frydlandem .Traktaty stopniowo wzmacniały sojusz Rosji z Francją i sprawiły, że Napoleon zdominował wszystkich sąsiadów.Porozumienie uczyniło Rosję sojusznikiem Francji i przyjęli System Kontynentalny , który był blokadą Wielkiej Brytanii.Ale traktat był trudny ekonomicznie dla Rosji, a car Aleksander opuścił blokadę kontynentalną 31 grudnia 1810 r. Napoleon został teraz pozbawiony swojego głównego narzędzia polityki zagranicznej przeciwko Wielkiej Brytanii.Traktat z Schönbrunn, kończący wojnę austriacko-francuską w 1809 r., zawierał klauzulę o usunięciu Galicji Zachodniej z Austrii i przyłączeniu jej do Wielkiego Księstwa Warszawskiego.Rosja uznała to za sprzeczne ze swoimi interesami, ponieważ uważała to terytorium za potencjalny punkt wyjścia do francuskiej inwazji.

Inwazja rozpoczęła się 24 czerwca 1812 r. Napoleon wysłał ostateczną ofertę pokoju do Sankt Petersburga na krótko przed rozpoczęciem operacji.Nie otrzymał odpowiedzi, więc wydał rozkaz wkroczenia do rosyjskiej Polski .Początkowo napotkał niewielki opór i szybko przeniósł się na terytorium wroga.Francuska koalicja sił liczyła 449 000 ludzi i 1146 dział, którym przeciwstawiały się armie rosyjskie, które zebrały 153 000 Rosjan, 938 dział i 15 000 Kozaków.Centrum masy sił francuskich skupiło się w Kownie, a przepraw dokonała gwardia francuska, I, II i III korpus w liczbie około 120 000 w samym tylko tym punkcie przeprawy.Właściwe przeprawy zostały wykonane w rejonie Alexioten, gdzie zbudowano trzy mosty pontonowe.Miejsca zostały wybrane przez Napoleona osobiście.Napoleon kazał rozbić namiot i obserwował żołnierzy przekraczających Niemen. Drogi na tym obszarze Litwy raczej nie kwalifikowały się jako takie, w rzeczywistości były to małe drogi gruntowe przez obszary gęstego lasu.Linie zaopatrzenia po prostu nie nadążały za forsownymi marszami korpusu, a tylne formacje zawsze cierpiały z powodu najgorszych niedostatków.

28 czerwca Napoleon wkroczył do Wilna tylko w lekkiej potyczce.Żerowanie na Litwie okazało się trudne, ponieważ ziemia była w większości jałowa i zalesiona.Zapasy pasz były mniejsze niż w Polsce, a dwa dni forsownego marszu pogorszyły złą sytuację zaopatrzeniową.Głównym problemem były zwiększające się odległości do zaopatrzenia w magazyny oraz fakt, że żaden wagon zaopatrzeniowy nie był w stanie nadążyć za maszerującą forsownie kolumną piechoty.

Oblężenie Rygi było operacją wojskową podczas wojen napoleońskich.Oblężenie trwało pięć miesięcy od lipca do grudnia 1812 r., podczas którego lewa flanka „Wielkiej Armii” Napoleona (La Grande Armée) próbowała zająć dogodną pozycję do ataku na kontrolowane przez Rosję miasto portowe Rygę, stolicę guberni Inflanty.Nie udało im się przekroczyć Dźwiny, w związku z czym oblężenie nie zostało przeprowadzone całkowicie.

Presja polityczna na Barclaya, by stoczył bitwę, i ciągła niechęć generała do tego (postrzegana przez rosyjską szlachtę jako nieustępliwość) doprowadziły do ​​jego usunięcia. Na stanowisku głównodowodzącego został zastąpiony przez popularnego weterana Michaiła Illarionowicza Kutuzowa.Kutuzow jednak kontynuował ogólną strategię rosyjską, walcząc od czasu do czasu w obronie, ale uważając, aby nie narażać armii na otwartą bitwę. Zamiast tego armia rosyjska wycofywała się coraz głębiej w głąb Rosji.Po klęsce pod Smoleńskiem 16-18 sierpnia kontynuował ruch na wschód.Nie chcąc oddać Moskwy bez walki, Kutuzow zajął pozycję obronną około 75 mil przed Moskwą pod Borodino.Tymczasem francuskie plany kwaterowania w Smoleńsku zostały porzucone, a Napoleon naciskał na swoją armię w pościgu za Rosjanami”.

Bitwa pod Valutino miała miejsce 19 sierpnia 1812 r. Między korpusem wojsk francuskich i sojuszniczych pod dowództwem marszałka Neya, liczącym około 35 000 żołnierzy, a silną tylną strażą armii rosyjskiej generała Barclaya de Tolly'ego, liczącą około 25 000 żołnierzy, dowodzoną przez samego generała. .Rosjanie byli silnie rozlokowani na podmokłym terenie, chronionym przez mały strumyk, około 20 kilometrów na wschód od Smoleńska.Francuzi, zdecydowanie atakując, zdobyli pozycję rosyjską w obliczu znacznych przeszkód fizycznych.Francuzi ponieśli około 7 000-8 800 ofiar.Rosjanie stracili około 6 tys.Napoleon był wściekły po bitwie, zdając sobie sprawę, że kolejna dobra szansa na uwięzienie i zniszczenie armii rosyjskiej została utracona.

Bitwa pod Borodino, stoczona 7 września 1812 r., była największą i najkrwawszą bitwą francuskiej inwazji na Rosję, w której wzięło udział ponad 250 000 żołnierzy i która pochłonęła co najmniej 70 000 ofiar.Francuska Wielka Armia pod dowództwem cesarza Napoleona I zaatakowała Cesarską Armię Rosyjską generała Michaiła Kutuzowa w pobliżu wsi Borodino, na zachód od miasta Możajsk i ostatecznie zajęła główne pozycje na polu bitwy, ale nie udało jej się zniszczyć armii rosyjskiej.Około jedna trzecia żołnierzy Napoleona została zabita lub ranna;Straty rosyjskie, choć większe, można było zastąpić dużą populacją Rosji, ponieważ kampania Napoleona miała miejsce na rosyjskiej ziemi”.

14 września 1812 roku Napoleon przeniósł się do Moskwy.Był jednak zaskoczony, że nie otrzymał żadnej delegacji z miasta.Na widok zwycięskiego wodza władze cywilne zwyczajowo stawiały się u bram miasta z kluczami do miasta, próbując chronić ludność i jej majątek.Ponieważ nikt nie przyjął Napoleona, wysłał swoich pomocników do miasta, szukając urzędników, z którymi można by poczynić przygotowania do okupacji.Gdy nikogo nie udało się znaleźć, stało się jasne, że Rosjanie bezwarunkowo opuścili miasto.W normalnej kapitulacji urzędnicy miejscy byliby zmuszeni znaleźć kwatery i zorganizować wyżywienie żołnierzy, ale sytuacja spowodowała, że ​​​​każdy mężczyzna musiał znaleźć zakwaterowanie i wyżywienie dla siebie.Napoleon był potajemnie rozczarowany brakiem zwyczaju, ponieważ czuł, że pozbawił go on tradycyjnego zwycięstwa nad Rosjanami, zwłaszcza w zdobyciu tak ważnego historycznie miasta.Co gorsza, Moskwa została pozbawiona wszelkich zapasów przez swojego gubernatora Fiodora Rostopczyna, który również nakazał otwarcie więzień.Według Germaine de Staël, który opuścił miasto na kilka tygodni przed przybyciem Napoleona, to Rostopchin nakazał podpalić swoją posiadłość.

Siedząc w popiołach zrujnowanego miasta bez dającej się przewidzieć kapitulacji Rosji, bezczynnych żołnierzy i zapasów uszczuplonych przez użytkowanie i wyniszczające operacje rosyjskie, Napoleon nie miał innego wyboru, jak tylko wycofać swoją armię z Moskwy.Rozpoczął długi odwrót w połowie października 1812 r., Sam opuszczając miasto 19 października. W bitwie pod Małojarosławcem Kutuzow był w stanie zmusić armię francuską do korzystania z tej samej smoleńskiej drogi, którą wcześniej poruszali się na wschód, korytarza z których obie armie pozbawiły żywności.Jest to często przedstawiane jako przykład taktyki spalonej ziemi.Kontynuując blokowanie południowej flanki, aby uniemożliwić Francuzom powrót inną drogą, Kutuzow zastosował taktykę partyzancką, aby wielokrotnie uderzać we francuski pociąg tam, gdzie był najsłabszy.Gdy wycofujący się pociąg francuski rozpadł się i został rozdzielony, bandy kozackie i lekka kawaleria rosyjska zaatakowały odizolowane jednostki francuskie.

Pełne zaopatrzenie armii stało się niemożliwe.Brak trawy i paszy osłabił pozostałe konie, z których prawie wszystkie padły lub zostały zabite na jedzenie przez głodujących żołnierzy.Bez koni kawaleria francuska przestała istnieć;kawalerzyści musieli maszerować pieszo.Brak koni oznaczał, że wiele armat i wozów musiało zostać porzuconych.Znaczna część utraconej artylerii została wymieniona w 1813 r., Ale utrata tysięcy wozów i wyszkolonych koni osłabiła armie Napoleona na pozostałą część jego wojen.Głód i choroby zebrały swoje żniwo, a liczba dezercji gwałtownie wzrosła.Wielu dezerterów zostało wziętych do niewoli lub zabitych przez rosyjskich chłopów.Mocno osłabiona tymi okolicznościami francuska pozycja wojskowa upadła.Ponadto pod Wiazmą, Połockiem i Krasnym elementy Wielkiej Armii zadały klęski.Przeprawa przez Berezynę była ostateczną francuską klęską;dwie armie rosyjskie zadały ciężkie straty resztkom Wielkiej Armii, która walczyła o ucieczkę przez zaimprowizowane mosty.

Zwycięstwo Rosji nad armią francuską w 1812 r. było znaczącym ciosem dla ambicji Napoleona dotyczących europejskiej dominacji.Ta wojna była powodem, dla którego inni sojusznicy z koalicji zatriumfowali raz na zawsze nad Napoleonem.Jego armia była rozbita, a morale niskie, zarówno wojsk francuskich pozostających w Rosji, toczących bitwy tuż przed zakończeniem kampanii, jak i żołnierzy na innych frontach.Tylko Napoleon był w stanie utrzymać pozory porządku;wraz z jego zniknięciem Murat i inni funkcjonariusze stracili wszelką władzę.W styczniu 1813 r. armia francuska zebrała się za Wisłą w ​​sile około 23 tys.Wojska austriackie i pruskie zgromadziły dodatkowo około 35 000 ludzi.Liczba dezerterów i maruderów, którzy opuścili Rosję żywcem, jest z definicji nieznana.Nieznana jest liczba nowych mieszkańców Rosji.Liczbę więźniów szacuje się na około 100 000, z czego ponad 50 000 zmarło w niewoli.Wojna szóstej koalicji rozpoczęła się w 1813 r., gdy kampania rosyjska była decydująca dla wojen napoleońskich i doprowadziła do klęski Napoleona i wygnania na wyspę Elbę.Dla Rosji termin Wojna Ojczyźniana (angielski odpowiednik rosyjskiego Отечественная война) stał się symbolem wzmocnionej tożsamości narodowej, która wywarła ogromny wpływ na rosyjski patriotyzm w XIX wieku.Nastąpiła seria rewolucji, począwszy od buntu dekabrystów w 1825 r. , a skończywszy na rewolucji lutowej 1917 r .