De Ionische opstand en de daarmee samenhangende opstanden in Aeolis, Doris, Cyprus en Carië waren militaire opstanden van verschillende Griekse regio's in Klein-Azië tegen de Perzische overheersing, die duurden van 499 v.Chr. Tot 493 v.Chr.De kern van de opstand was de ontevredenheid van de Griekse steden in Klein-Azië over de tirannen die door Perzië waren aangesteld om hen te regeren, samen met de individuele acties van twee Milesische tirannen, Histiaeus en Aristagoras.De steden van Ionië waren rond 540 vGT door Perzië veroverd en werden daarna geregeerd door inheemse tirannen, benoemd door de Perzische satraap in Sardis.In 499 vGT lanceerde de tiran van Miletus, Aristagoras, een gezamenlijke expeditie met de Perzische satraap Artaphernes om Naxos te veroveren, in een poging zijn positie te versterken.De missie was een debacle, en omdat hij voelde dat hij als tiran op handen was, koos Aristagoras ervoor om heel Ionië tot rebellie tegen de Perzische koning Darius de Grote aan te zetten.De Ionische Opstand vormde het eerste grote conflict tussen Griekenland en het Perzische rijk en vertegenwoordigt als zodanig de eerste fase van de Grieks-Perzische oorlogen.Hoewel Klein-Azië weer in de Perzische kudde was opgenomen, beloofde Darius Athene en Eretria te straffen voor hun steun aan de opstand.Omdat Darius bovendien zag dat de talloze stadstaten van Griekenland een voortdurende bedreiging vormden voor de stabiliteit van zijn rijk, besloot Darius heel Griekenland te veroveren.In 492 vGT begon de eerste Perzische invasie van Griekenland, de volgende fase van de Grieks-Perzische oorlogen, als een direct gevolg van de Ionische opstand.