History of Israel

Заавал Палестин
1939 онд Иерусалимд цагаан номыг эсэргүүцсэн еврейчүүдийн жагсаал ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1920 Jan 1 00:01 - 1948

Заавал Палестин

Palestine
1920-1948 он хүртэл оршин тогтнож байсан Палестин нь Дэлхийн 1-р дайны дараах Үндэстнүүдийн лигийн мандатаар Британийн захиргаанд харьяалагддаг нутаг дэвсгэр байсан. Энэ үе нь Османы ноёрхлын эсрэг Арабын бослого, Османчуудыг Левантаас хөөн гаргасан Британийн цэргийн кампанит ажлын дараа болсон юм.[165] Дайны дараах геополитикийн дүр төрх нь хоорондоо зөрчилдсөн амлалт, гэрээ хэлцлүүдээс бүрдсэн: Османы эсрэг бослого гаргасны оронд Арабын тусгаар тогтнолыг илэрхийлсэн Макмахон-Хуссейн захидал, Их Британи, Францын хооронд байгуулсан Сайкс-Пикогийн гэрээ. Арабчууд урвалт гэж үздэг бүс нутаг.1917 оны Бальфурын тунхаглалд Их Британи еврейчүүдийн "үндэсний гэр"-ийг Палестинд байгуулахыг дэмжиж байгаагаа илэрхийлсэн нь Арабын удирдагчдад өмнө нь өгсөн амлалтуудтай зөрчилдөж байв.Дайны дараа Британи, Франц хоёр хуучин Османы нутаг дэвсгэр дээр хамтарсан засаг захиргаа байгуулж, улмаар Британичууд 1922 онд Үндэстнүүдийн Лигийн мандатаар Палестинд хяналтаа тогтоох хууль ёсны эрхээ олж авав.[166]Бүрэн эрхийн хугацаа нь еврейчүүдийн ихээхэн цагаачлал, Еврей болон Арабын нийгэмлэгүүдийн дунд үндсэрхэг хөдөлгөөнүүд үүссэнээр тэмдэглэгдсэн байв.Их Британийн бүрэн эрхт байдлын үед Палестин дахь Йишув буюу еврей нийгэмлэг мэдэгдэхүйц өсч, нийт хүн амын зургааны нэгээс бараг гуравны нэг болж нэмэгджээ.Албан ёсны бүртгэлд 1920-1945 оны хооронд 367,845 еврей, 33,304 еврей бус хүн тус бүс нутагт хууль ёсоор цагаачилж ирсэн байна.[167] Нэмж дурдахад энэ хугацаанд өөр 50-60,000 еврей болон цөөн тооны арабууд (ихэвчлэн улирлын чанартай) хууль бусаар цагаачилсан гэсэн тооцоо бий.[168] Еврейн нийгэмлэгийн хувьд цагаачлал нь хүн амын өсөлтийн гол хөдөлгөгч хүч байсан бол еврей бус (ихэнхдээ араб) хүн амын өсөлт нь байгалийн өсөлтөөс ихээхэн шалтгаалсан.[169] Еврей цагаачдын дийлэнх нь 1939 онд Герман, Чехословакаас, 1940-1944 онд Румын, Польшоос мөн Йеменээс ирсэн 3530 цагаачдын хамт иржээ.[170]Эхэндээ еврейчүүдийн цагаачлал Палестины арабуудын эсэргүүцэлтэй тулгарсан.Гэсэн хэдий ч 19-р зууны сүүл, 20-р зууны эхэн үед Европт антисемитизм эрчимжиж, Европоос голчлон Палестин руу еврейчүүдийн цагаачлал эрс нэмэгдсэнээр нөхцөл байдал өөрчлөгдсөн.Энэхүү шилжилт хөдөлгөөн нь Арабын үндсэрхэг үзэл, еврейчүүдийн эсрэг үзэл санааны өсөлттэй зэрэгцэн өсөн нэмэгдэж буй еврей хүн амд Арабын дургүйцлийг нэмэгдүүлэхэд хүргэсэн.Үүний хариуд Британийн засгийн газар еврейчүүдийн цагаачлалын квотыг хэрэгжүүлсэн нь маргаантай байсан бөгөөд Араб, Еврейчүүдийн аль алиных нь дургүйцлийг хүргэсэн бөгөөд тус бүр өөр өөр шалтгаантай байв.Арабчууд еврейчүүдийн цагаачлалын хүн ам зүй, улс төрийн нөлөөнд санаа зовж байсан бол еврейчүүд Европын хавчлага, сионист хүсэл эрмэлзэл биелэхээс аврал эрэлхийлж байв.Эдгээр бүлгүүдийн хоорондын хурцадмал байдал улам хурцдаж, улмаар 1936-1939 онд Палестинд Арабын бослого, 1944-1948 онд еврейчүүдийн бослогод хүргэсэн. 1947 онд НҮБ Палестиныг Еврей, Арабын тус тусад нь хуваах төлөвлөгөөг санал болгосон боловч энэ төлөвлөгөө нь зөрчилтэй тулгарсан.Дараа нь 1948 оны Палестины дайн бүс нутгийн хэлбэрийг эрс өөрчилсөн.Энэ нь шинээр байгуулагдсан Израиль, Иорданы Хашимуудын хаант улс (Иордан голын баруун эрэгт нэгдсэн), Египетийн вант улс (Газын зурвасыг "Бүх Палестины хамгаалалт" хэлбэрээр удирдаж байсан) хооронд албадан Палестиныг хуваснаар дуусгавар болсон.Энэ үе нь Израйль-Палестины ээдрээтэй бөгөөд үргэлжилж буй мөргөлдөөний үндэс суурийг тавьсан юм.
Сүүлд шинэчилсэнWed Nov 29 2023

HistoryMaps Shop

Дэлгүүр зочлох

HistoryMaps төслийг дэмжих хэд хэдэн арга бий.
Дэлгүүр зочлох
Хандивлах
Дэмжлэг

What's New

New Features

Timelines
Articles

Fixed/Updated

Herodotus
Today

New HistoryMaps

History of Afghanistan
History of Georgia
History of Azerbaijan
History of Albania