پادشاهی جزایر

پادشاهی جزایر یک پادشاهی نورس-گالی بود که شامل جزیره من، هبریدها و جزایر کلاید از قرن نهم تا سیزدهم پس از میلاد بود.در زبان اسکاندیناوی به نام Suðreyjar (جزایر جنوبی)، متمایز از Norðreyjar (جزایر شمالی اورکنی و شتلند) شناخته می شود، در زبان گالیکی اسکاتلندی به عنوان Rìoghachd nan Eilean شناخته می شود.گستردگی و کنترل پادشاهی متفاوت بود و حاکمان غالباً در نروژ، ایرلند ، انگلستان ، اسکاتلند یا اورکنی تحت سلطه اربابان بودند و در برخی مواقع، این قلمرو ادعاهای رقیب داشت.قبل از تهاجم وایکینگ ها، هبریدهای جنوبی بخشی از پادشاهی گیلیک دال ریاتا بودند، در حالی که هبریدهای داخلی و بیرونی اسماً تحت کنترل پیکتی ها بودند.نفوذ وایکینگ‌ها در اواخر قرن هشتم با یورش‌های مکرر آغاز شد و در قرن نهم، اولین اشاره‌ها به گالگادیل (گال‌های خارجی با تبار مختلط اسکاندیناوی-سلتی) ظاهر شد.در سال 872، هارالد فیرهیر پادشاه نروژ متحد شد و بسیاری از مخالفانش را به فرار به جزایر اسکاتلند سوق داد.هارالد تا سال 875 جزایر شمالی و اندکی پس از آن، هبریدها را نیز به پادشاهی خود ادغام کرد.روسای وایکینگ های محلی شورش کردند، اما هارالد کتیل فلاتنوز را فرستاد تا آنها را تحت سلطه خود درآورد.پس از آن کتیل خود را پادشاه جزایر اعلام کرد، اگرچه جانشینان او هنوز به خوبی ثبت نشده اند.در سال 870، املایب کونگ و عمار دامبارتون را محاصره کردند و احتمالاً تسلط اسکاندیناوی را در سواحل غربی اسکاتلند برقرار کردند.هژمونی بعدی نورس شاهد تصرف جزیره من در سال 877 بود. پس از اخراج وایکینگ ها از دوبلین در سال 902، درگیری های داخلی ادامه یافت، مانند نبردهای دریایی Ragnall ua Ímair در نزدیکی جزیره من.قرن دهم شاهد سوابق مبهم بود، با حاکمان برجسته ای مانند Amlaíb Cuarán و Maccus mac Arailt که جزایر را کنترل می کردند.در اواسط قرن یازدهم، گودر کرووان پس از نبرد استمفورد بریج، کنترل جزیره من را به دست گرفت.حکومت او با وجود درگیری های متناوب و ادعاهای رقیب، آغاز تسلط فرزندانش در مان و جزایر بود.در اواخر قرن یازدهم، پادشاه نروژ، مگنوس پابرهنه، کنترل مستقیم نروژ بر جزایر را مجدداً تثبیت کرد و قلمروها را از طریق لشکرکشی در سراسر هبریدها و به ایرلند تثبیت کرد.پس از مرگ مگنوس در سال 1103، حاکمان منصوب او، مانند لاگمان گودردسون، با شورش‌ها و تغییر وفاداری مواجه شدند.سامرلد، لرد آرگیل، در اواسط قرن دوازدهم به عنوان یک شخصیت قدرتمند در مخالفت با حکومت گودرد سیاه ظاهر شد.پس از نبردهای دریایی و توافقات سرزمینی، کنترل سامرلد گسترش یافت و عملاً دالریادا را در هبرید جنوبی بازسازی کرد.پس از مرگ سامرلد در سال 1164، نوادگان او که به اربابان جزایر معروف بودند، سرزمین های او را بین پسرانش تقسیم کردند که منجر به تکه تکه شدن بیشتر شد.ولیعهد اسکاتلند که به دنبال کنترل بر جزایر بود، منجر به درگیری هایی شد که در معاهده پرث در سال 1266 به اوج خود رسید که در آن نروژ هبریدها و مان را به اسکاتلند واگذار کرد.آخرین پادشاه اسکاندیناوی مان، مگنوس اولافسون، تا سال 1265 حکومت کرد و پس از آن این پادشاهی به اسکاتلند جذب شد.