نیکفوروس در سال 1078 با امپراطور میکائیل وارد درگیری شد، هنگامی که از امپراتور خواست تا به وضعیت بدتر در آناتولی بیزانس رسیدگی کند و با صراحت خود به میکائیل توهین کرد.نیکفوروس برای محافظت از خود، ارتشی از نیروهای بومی و مزدوران ترک را گردآوری کرد و خود را امپراتور در ژوئیه یا اکتبر 1077 اعلام کرد. نیکفوروس به دلیل هوش نظامی و شهرت خانوادگی خود، پایگاه پشتیبانی قوی جمع آوری کرد و بعداً توسط سنای بیزانس در 7 به رسمیت شناخته شد. ژانویه 1078، پس از آن با کمک شهروندان قسطنطنیه تاج و تخت را تصرف کرد.به عنوان امپراتور، نیکفوروس با شورش های متعددی از جمله شورش های نیکفوروس برینیوس، نیکفوروس باسیلاکس و کنستانتین دوکاس و همچنین تلاش برای ترور توسط گارد وارنگ مواجه شد.نیکفوروس ظلمات یک امپراتور را پذیرفت و اعمال بسیاری را برای افزایش مشروعیت و حمایت خود انجام داد، مانند صرف مبالغ هنگفت برای کمک‌های مالی برای ارتش و حامیانش، بخشودگی تمام بدهی‌های معوقه، و ایجاد اصلاحات قانونی جزئی.از نظر دیپلماتیک، نیکفوروس تسلیم تئودور گابراس و فیلارتوس براخامیوس، فرمانداران ترابیزون و انطاکیه را به ترتیب تضمین کرد، که به دلیل تهاجمات مداوم سلجوقیان به آناتولی بیزانس، عملاً از امپراتوری بیزانس مستقل شده بودند.