ኢኮኖሚያዊ እና ማህበራዊ አመጾች

በተለይም ከ 1550 ዎቹ በኋላ በአካባቢው ገዥዎች ጭቆና እየጨመረ በመምጣቱ እና አዳዲስ እና ከፍተኛ ታክሶችን በሚጥሉበት ጊዜ ጥቃቅን ክስተቶች እየጨመሩ መጡ.ከፋርስ ጋር ጦርነት ከጀመረ በኋላ በተለይም ከ 1584 በኋላ ጃኒሳሪስ የገበሬዎችን መሬት በመቀማት ገንዘብ ለመበዝበዝ እና እንዲሁም በከፍተኛ የወለድ ተመኖች ብድር ማበደር የጀመረ ሲሆን ይህም የመንግስት የግብር ገቢ በከፍተኛ ሁኔታ እንዲቀንስ አድርጓል.እ.ኤ.አ. በ 1598 አንድ የሴክባን መሪ ካራያዚሲ አብዱልሃሊም በአናቶሊያ ኢያሌት ውስጥ እርካታ የሌላቸውን ቡድኖች አንድ በማድረግ በሲቫስ እና በዱልቃድር ውስጥ የኃይል መሠረት አቋቋመ ፣ እዚያም ከተሞች ለእሱ ግብር እንዲከፍሉ ማስገደድ ችሏል።^[11] የኮሩም ገዥነት ተሰጠው፣ ነገር ግን ፖስታውን አልተቀበለም እናም የኦቶማን ጦር በነሱ ላይ ሲላክ፣ ከሰራዊቱ ጋር ወደ ኡርፋ በማፈግፈግ በተመሸገው ግንብ ውስጥ መሸሸጊያ ፈለገ፣ ይህም ለ18 ወራት የተቃውሞ ማእከል ሆነ።የእሱ ኃይሎች በእሱ ላይ ጥቃት ይሰነዝራሉ ብሎ በመፍራት ቤተ መንግሥቱን ለቆ በመንግሥት ኃይሎች ተሸንፎ ከተወሰነ ጊዜ በኋላ በ1602 በተፈጥሮ ምክንያት ሞተ።ከዚያም ወንድሙ ደሊ ሀሰን በምእራብ አናቶሊያ የምትገኘውን ኩታህያን ያዘ፣ በኋላ ግን እሱ እና ተከታዮቹ በገዥነት እርዳታ አሸነፉ።^[11]የሴላሊ ዓመፀኞች፣ በ16ኛው መገባደጃ እና በ17ኛው መቶ ዘመን አጋማሽ መጀመሪያ ላይ በኦቶማን ኢምፓየር ስልጣን ላይ በሽፍታ አለቆች እና ^[celaî] በመባል በሚታወቁ የክልል ባለስልጣናት የሚመሩ መደበኛ ያልሆኑ ወታደሮች በአናቶሊያ ውስጥ ተከታታይ አመጽ ነበሩ።እንዲህ ተብሎ የሚጠራው የመጀመሪያው አመፅ በ1519 በሱልጣን ሰሊም ቀዳማዊ ዘመነ መንግስት በቶካት አቅራቢያ በአሌቪ ሰባኪ በሴላል መሪነት ተከሰተ።የሴልታል ስም በኋላ በኦቶማን ታሪክ ውስጥ በአናቶሊያ ውስጥ ለዓመፀኛ ቡድኖች እንደ አጠቃላይ ቃል ተጠቅሟል ፣ አብዛኛዎቹ ከዋናው ሴላ ጋር ምንም ዓይነት ግንኙነት አልነበራቸውም።የታሪክ ጸሃፊዎች እንደሚጠቀሙበት፣ “የሴላሊ አመጽ” በዋነኝነት የሚያመለክተው በአናቶሊያ ውስጥ የወንበዴዎችን እና የጦር አበጋዞችን እንቅስቃሴ ከሐ.እ.ኤ.አ. ከ1590 እስከ 1610 ፣ በሁለተኛው የሴላሊ እንቅስቃሴ ፣ በዚህ ጊዜ ከሽፍቶች ​​አለቆች ይልቅ በአመፀኛ የክልል ገዥዎች የሚመራ ፣ ከ 1622 ጀምሮ እስከ 1659 የአባዛ ሀሳን ፓሻን አመጽ እስከመገደል ድረስ የዘለቀ ። የኦቶማን ኢምፓየር ታሪክ።ዋናዎቹ አመጾች ሴክባን (የሙስኪተር መደበኛ ያልሆኑ ወታደሮች) እና ሲፓሂስ (በመሬት እርዳታ የሚጠበቁ ፈረሰኞች) ነበሩ።አመፁ የኦቶማን መንግስትን ለመገልበጥ የተደረጉ ሙከራዎች ሳይሆኑ ከበርካታ ምክንያቶች ለሚመነጩ ማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ቀውስ ምላሽዎች ነበሩ፡ በ16ኛው ክፍለ ዘመን ታይቶ የማያውቅ የህዝብ ቁጥር መጨመርን ተከትሎ፣ ከትንሽ የበረዶ ዘመን ጋር ተያይዞ የአየር ንብረት ችግር፣ የመገበያያ ገንዘቡን መቀነስ እና በሺዎች የሚቆጠሩ የሴክባን ሙስኪቶችን ለኦቶማን ጦር ከሀብስበርግ እና ከሳፋቪዶች ጋር ባደረገው ጦርነት ከስልጣን ሲወርድ ወደ ሽፍቶች ተለውጧል።የሴላሊ መሪዎች ብዙውን ጊዜ በንጉሠ ነገሥቱ ውስጥ ለክፍለ ግዛት ገዥዎች ከመሾም ያለፈ ፍላጎት አልነበራቸውም, ሌሎች ደግሞ ለተለዩ ፖለቲካዊ ጉዳዮች ይዋጉ ነበር, ለምሳሌ አባዛ መህመድ ፓሻ በ 1622 ከኦስማን ዳግማዊ አገዛዝ በኋላ የተቋቋመውን የጃኒሳሪ መንግስትን ለመጣል ወይም የአባዛ ሀሰን ፓሻን የመሳሰሉ ታላቁን ቪዚየር Köprülü መህመድ ፓሻን የመገልበጥ ፍላጎት።የኦቶማን መሪዎች የሴላሊ ዓማፅያን ለምን ጥያቄ እንደሚያቀርቡ ስለተረዱ አንዳንድ የሴላሊ መሪዎች አመፁን ለማስቆም እና የስርዓቱ አካል እንዲሆኑ የመንግስት ስራዎችን ሰጡ።የኦቶማን ጦር ሃይል ተጠቅሞ ስራ ያላገኙትን ድል በማድረግ ትግሉን ቀጠለ።የሴላሊ አመጽ ያበቃው በጣም ኃያላን መሪዎች የኦቶማን ስርዓት አካል ሲሆኑ ደካማዎቹ ደግሞ በኦቶማን ጦር ሲሸነፉ ነው።ኦቶማንን የተቀላቀሉት ጃኒሳሪዎች እና የቀድሞ አማፂዎች አዲሱን የመንግስት ስራቸውን ለማስቀጠል ታግለዋል።