Сафарҳои Фердинанд Магеллан

замимаҳо

аломатҳо

маълумотномаҳо


Play button

1505 - 1522

Сафарҳои Фердинанд Магеллан



Экспедитсияи Магеллан, ки бо номи экспедитсияи Магеллан-Элкано низ маъруф аст, аввалин саёҳат дар саросари ҷаҳон буд.Ин як экспедитсияи испании асри 16 буд, ки дар ибтидо аз ҷониби муҳаққиқи португалӣ Фердинанд Магеллан ба Молукка роҳбарӣ мекард, ки соли 1519 азИспания рафта буд ва дар соли 1522 аз ҷониби баҳрнаварди испанӣ Хуан Себастьян Элкано пас аз убур аз уқёнусҳои Атлантик, Уқёнуси Ором ва Ҳинд анҷом дода шуда буд. гардиши дунё.Экспедиция ба максади асосии худ — ёфтани рохи гарбй ба Молукка (чазирахои Спайс) ноил гардид.Флот 20 сентябри соли 1519 Испанияро тарк карда, аз уқёнуси Атлантик ва соҳили шарқии Амрикои Ҷанубӣ шино карда, дар ниҳоят гулӯгоҳи Магелланро кашф кард ва ба онҳо имкон дод, ки ба уқёнуси Ором (ки Магеллан номида шуд) гузаранд.Флот аввалин убури уқёнуси Оромро анҷом дода, дар Филиппин таваққуф кард ва дар ниҳоят пас аз ду сол ба Молукка расид.Экипажи хеле камбағал таҳти роҳбарии Хуан Себастьян Элкано 6 сентябри соли 1522 ниҳоят ба Испания баргашт ва дар ғарб аз уқёнуси бузурги Ҳинд ва сипас дар атрофи Кейпи Умед тавассути обҳои таҳти назорати Португалия ва шимол дар соҳили Африқои Ғарбӣ шино карда, дар ниҳоят ба Испания баргашт. ба Испания меоянд.Флот дар аввал аз панҷ киштӣ ва тақрибан 270 нафар иборат буд.Экспедиция бо душвориҳои зиёд дучор шуд, аз ҷумла кӯшишҳои саботажи Португалия, шӯришҳо, гуруснагӣ, скрузия, тӯфонҳо ва бархӯрдҳои душманона бо мардуми бумӣ.Танҳо 30 мард ва як киштӣ (Виктория) сафари бозгашт ба Испанияро анҷом доданд.Худи Магеллан дар ҷанг дар Филиппин ҷон дод ва ба вазифаи капитани генералӣ аз ҷониби як қатор афсарон муваффақ шуд ​​ва дар ниҳоят Элкано сафари бозгашти Викторияро роҳбарӣ кард.Экспедитсия асосан аз ҷониби шоҳ Чарлз 1-и Испания маблағгузорӣ карда шуд, бо умеди он, ки он роҳи фоидаовари ғарбиро ба Молукка кашф мекунад, зеро роҳи шарқӣ аз ҷониби Португалия тибқи шартномаи Тордесилла назорат карда мешуд.Ҳарчанд экспедитсия як масир ёфт, он назар ба интизорӣ хеле дарозтар ва душвортар буд ва аз ин рӯ, аз ҷиҳати тиҷорат муфид набуд.Бо вуҷуди ин, экспедитсия яке аз бузургтарин дастовардҳои баҳрӣ дониста мешавад ва ба фаҳмиши ҷаҳонии Аврупо таъсири назаррас расонд.
HistoryMaps Shop

Мағозаро зиёрат кунед

Сафари аввал
Ҷанг миёни Армадаи Португалия ва сарбозони турк савора дар Гоа, ғарби Ҳиндустон ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1505 Mar 1

Сафари аввал

Goa, India
Дар моҳи марти соли 1505 дар синни 25-солагӣ, Магеллан ба флоти 22 киштии ба ҳайси ноиби якуми Ҳиндустони Португалия ба Франсиско де Алмейда фиристодашуда дохил шуд.Ҳарчанд номи ӯ дар солномаҳо наомадааст, маълум аст, ки ӯ дар он ҷо ҳашт сол, дар Гоа, Кочин ва Килон монд.Вай дар якчанд набард, аз чумла дар чанги Каннанор соли 1506 иштирок карда, дар он чо ярадор шуд.Дар соли 1509 дар чанги Диу чангид.
▲
●
Шоҳ Чарлз I сафарро маблағгузорӣ мекунад
Чарлз I, подшоҳи ҷавони Испания ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1518 Mar 22

Шоҳ Чарлз I сафарро маблағгузорӣ мекунад

Seville, Spain
Пас аз он ки экспедитсияҳои пешниҳодкардаи худ ба Ҷазираҳои Тинчӣ аз ҷониби шоҳ Мануэли Португалия такроран рад карда шуд, Магеллан ба Чарлз I, подшоҳи ҷавони Испания (ва императори ояндаи Румӣ) муроҷиат кард.Тибқи шартномаи Тордесилла дар соли 1494, Португалия роҳҳои шарқиро ба Осиё, ки дар атрофи Африқо мегузаштанд, назорат мекард.Ба ҷои ин, Магеллан пешниҳод кард, ки ба ҷазираҳои Спайс бо роҳи ғарбӣ бирасанд, ин корнамоие, ки ҳеҷ гоҳ анҷом дода нашудааст.Умедворам, ки ин як роҳи тиҷоратии аз ҷиҳати тиҷоратӣ муфид бароиИспанияро фароҳам меорад, Чарлз экспедитсияро тасдиқ кард ва қисми зиёди маблағро таъмин кард.
▲
●
Гузаштан
Флоти Магеллан аз панч киштй иборат буд, ки барои ду соли сафар масолех мебурд. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1519 Sep 20

Гузаштан

Sanlúcar de Barrameda, Spain
10 августи соли 1519 панч киштии тахти фармондихии Магеллан аз Севилия баромада, аз дарёи Гвадалкивир ба Санлукар де Баррамеда, дар лаби дарё фуромаданд.Дар он ҷо онҳо зиёда аз панҷ ҳафта монданд.Флот 20 сентябри соли 1519 Испанияро тарк карда, дар ғарб аз уқёнуси Атлантика ба самти Амрикои Ҷанубӣ шино кард.Флоти Магеллан аз панч киштй иборат буд, ки барои ду соли сафар масолех мебурд.Экипаж аз 270 нафар иборат буд.Аксарияти онҳо испанӣ буданд, аммо тақрибан 40 нафарашон португалӣ буданд.
▲
●
Рио-де-Жанейро
Педро Алварес Кабрал соли 1500, 20 сол пеш аз сафари Магеллан Бразилияро барои Португалия даъво карда буд.Ин расми соли 1922 омадани ӯро ба Порту Сегуро ва аввалин вохӯрӣ бо мардуми бумӣ тасвир мекунад. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1519 Dec 13

Рио-де-Жанейро

Rio de Janeiro, Brazil
13 декабрь флот ба Рио-де-Жанейрои Бразилия расид.Ҳарчанд қаламрави номиналӣ Португалия, онҳо дар он вақт ягон сукунати доимӣ нигоҳ дошт.Магеллан дар бандар ягон киштии Португалияро дида, медонист, ки таваққуф кардан бехатар аст.Флот 13 рӯзро дар Рио гузаронд ва дар давоми он онҳо киштиҳои худро таъмир карданд, об ва ғизо захира карданд (ба монанди ям, маниок ва ананас) ва бо сокинони маҳаллӣ муошират карданд.Экспедиция бо худ микдори зи-ёди зебхои барои савдо таъиншуда, аз кабили оина, шона, корд ва зангула оварда буд.Мардуми маҳаллӣ ба ин гуна ашёҳо бо осонӣ ғизо ва молҳои маҳаллӣ (масалан, пари тӯтӣ) иваз мекарданд.Экипаж инчунин дарёфт кард, ки онҳо метавонанд аз занони маҳаллӣ неъматҳои ҷинсӣ харанд.Муаррих Ян Камерон замони экипажро дар Рио ҳамчун "сатурналияи зиёфат ва ишқбозӣ" тавсиф кард.27 декабрь флот аз Рио-де-Жанейро рафт.Пигафетта навишт, ки сокинони бумӣ аз дидани рафтани онҳо ноумед шуданд ва баъзеҳо бо каноэҳо аз паи онҳо рафтанд, то онҳоро водор кунанд, ки бимонанд.
▲
●
Исён
Исён ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1520 Mar 30

Исён

Puerto San Julian, Argentina
Пас аз се моҳи ҷустуҷӯ (аз ҷумла оғози бардурӯғ дар дарёи Рио-де-ла-Плата), шароити обу ҳаво флотро маҷбур кард, ки ҷустуҷӯи худро қатъ кунад, то зимистонро интизор шавад.Онҳо дар бандари Сент Ҷулиан як бандари табиии паноҳгоҳ ёфтанд ва дар он ҷо панҷ моҳ монданд.Чанде пас аз фуруд омадан ба Сент-Жулиан, бо сардории капитанҳои испанӣ Хуан де Картахена, Гаспар де Кесада ва Луис де Мендоса кӯшиши шӯриш ба амал омад.Магеллан базӯр муяссар шуд, ки шӯришро хомӯш кунад, гарчанде ки дар як вақт назорати се аз панҷ киштии худро ба шӯришгарон гум кард.Мендоза дар ҷараёни муноқиша кушта шуд ва Магеллан Кесада ва Картахенаро ба буридани сар ва маҷрӯҳ маҳкум кард.Фитначиёни сатҳи поёнӣ маҷбур карда шуданд, ки дар фасли зимистон ба занҷирҳо меҳнати вазнин кунанд, аммо баъдтар озод карда шуданд.
▲
●
Гулӯгоҳи Магеллан
Кашфи гулӯгоҳҳои Магеллан дар соли 1520. ©Oswald Walters Brierly
1520 Nov 1

Гулӯгоҳи Магеллан

Strait of Magellan, Chile
Дар фасли зимистон, яке аз киштиҳои флот "Сантяго" ҳангоми таҳқиқи обҳои наздик дар тӯфон гум шуд, гарчанде ки ҳеҷ кас кушта нашудааст.Пас аз зимистон, флот дар моҳи октябри соли 1520 ҷустуҷӯи гузаргоҳ ба Уқёнуси Оромро дубора оғоз кард. Пас аз се рӯз, онҳо халиҷеро ёфтанд, ки оқибат онҳоро ба гулӯгоҳе бурд, ки ҳоло бо номи гулӯгоҳи Магеллан маъруф аст, ки ба онҳо имкон дод, ки тавассути гулӯгоҳи Магеллан гузаранд. Уқёнуси Ором.Ҳангоми омӯхтани гулӯгоҳ, яке аз чаҳор киштии боқимонда, Сан Антонио, флотро тарк карда, ба шарқ ба Испания баргашт.Флот то охири моҳи ноябри соли 1520 ба Уқёнуси Ором расид. Дар асоси фаҳмиши нопурраи ҷуғрофияи ҷаҳонӣ, Магеллан интизори сафари кӯтоҳе ба Осиё буд, ки шояд камтар аз се ё чор рӯз тӯл кашад.Дар хакикат, убури укьёнуси Ором се моху бист руз давом кард.Дар тӯли ин сафари тӯлонӣ захираи ғизо ва об тамом шуд ва тақрибан 30 нафар, аксаран аз бемории скрипт ба ҳалокат расиданд.Худи Магеллан солим боқӣ монд, шояд аз сабаби таъминоти шахсии биҳӣ нигоҳ дошташуда.
▲
●
Фурӯпошӣ
©Anonymous
1521 Mar 6

Фурӯпошӣ

Guam
6 марти соли 1521 флоти хасташуда ба ҷазираи Гуам фуруд омад ва онҳоро мардуми бумии Чаморро пешвоз гирифтанд, ки ба киштӣ омада, ашёҳо, аз қабили асбобҳо, кордҳо ва қаиқҳои киштӣ гирифтанд.Мардуми Чаморро шояд фикр мекарданд, ки онҳо дар мубодилаи тиҷоратӣ иштирок мекунанд (чунонки онҳо аллакай ба флот баъзе лавозимот дода буданд), аммо экипаж ин амали онҳоро ҳамчун дуздӣ маънидод кард.Магеллан як гурӯҳи рейдериро ба соҳил фиристод, то ки интиқом гирифта, чанд марди Чаморро кушт, хонаҳои онҳоро сӯзонд ва моли "дуздида"-ро барқарор кунад.
▲
●
Филиппин
Аввалин оммаи католикӣ дар Филиппин ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1521 Mar 16

Филиппин

Limasawa, Philippines
16 март флот ба Филиппин расид ва дар он ҷо якуним моҳ мемонанд.Магеллан дар ҷазираи Лимасава бо пешвоёни маҳаллӣ дӯстӣ пайдо кард ва 31 март дар Филиппин аввалин Масса баргузор кард ва дар баландтарин теппаи ҷазира салиб шинонд.Магеллан дар бораи табдил додани мардуми маҳаллӣ ба масеҳият оғоз кард.Аксарият дини навро ба осонӣ қабул карданд, аммо ҷазираи Мактан муқобилат кард.
▲
●
Марг дар ҷанг
Лапу Лапу Магелланро мекушад ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1521 Apr 27

Марг дар ҷанг

Mactan, Philippines

27 апрел, Магеллан ва аъзоёни экипажи ӯ кӯшиш карданд, ки сокинони Мактанро бо зӯр тобеъ кунанд, аммо дар ҷанги баъдӣ аврупоиҳо мағлуб шуданд ва Магеллан аз ҷониби Лапулапу, як сардор дар Мактан кушта шуд.

▲
●
Индонезия
©David Hueso
1521 Nov 1

Индонезия

Maluku Islands, Indonesia
Пас аз марги ӯ, Магеллан дар аввал фармондеҳон Хуан Серрано ва Дуарте Барбоза (бо як қатор афсарони дигар баъдтар роҳбарӣ мекарданд) ҷойгузин шуданд.Флот Филиппинро тарк кард (дар пайи хиёнати хунини иттифоқчии собиқ Раҷаҳ Ҳумабон) ва дар ниҳоят дар моҳи ноябри соли 1521 ба Молукка рафт. Онҳо бо ҳанут пур карда, кӯшиш карданд, ки моҳи декабр ба Испания парвоз кунанд, аммо дарёфтанд, ки танҳо як қисми боқимондаи онҳо ду киштии «Виктория» ба бахрй кобили кабул буд.
▲
●
Гирифтани Кейп
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1521 Dec 21

Гирифтани Кейп

Cape of Good Hope, Cape Penins
Виктория 21 декабри соли 1521 бо фармондеҳии Хуан Себастян Элкано тавассути роҳи уқёнуси Ҳинд ба хона баромад.То 6 майи соли 1522 Виктория Кейпи Умедро давр зад ва танҳо биринҷ барои хӯрокхӯрӣ буд.
▲
●
Гуруснагӣ
Бист экипаж то 9 июли соли 1522, вақте ки Элкано барои таъминот ба Кабо-Вердеи Португалия ворид шуд, аз гуруснагӣ мурданд. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1522 Jul 9

Гуруснагӣ

Cape Verde
Бист экипаж то 9 июли соли 1522, вақте ки Элкано барои таъминот ба Кабо-Вердеи Португалия ворид шуд, аз гуруснагӣ мурданд.Экипаж аз фаҳмидани он, ки ин сана воқеан 10 июли соли 1522 буд, ҳайрон шуд, зеро онҳо ҳар як рӯзи сафари сесоларо бидуни қайд гирифта буданд.Онҳо дар аввал ҳангоми харид кардан душворӣ надоштанд, бо истифода аз достони муқова, ки онҳо аз Амрико ба Испания бармегаштанд.Бо вуҷуди ин, португалӣ пас аз фаҳмидани он, ки Виктория аз Ҳиндустони Шарқӣ ҳанут мебурд, 13 аъзои экипажро боздошт кард.Ба Виктория муяссар шуд, ки бо бори худ аз 26 тонна ҳанут (дона ва дорчин) фирор кунад.
▲
●
Ба хона сафар кунед
Виктория, киштии ягонаи флоти Магеллан барои ба охир расидани гардиш. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1522 Sep 6

Ба хона сафар кунед

Sanlúcar de Barrameda, Spain
6 сентябри соли 1522 Элкано ва экипажи боқимондаи сафари Магеллан бо киштии Виктория ба Санлукар де Баррамеда дар Испания расиданд, тақрибан расо се сол пас аз рафтанашон.Пас аз он онҳо аз болои дарё ба сӯи Севилия шино карданд ва аз он ҷо ба хушкӣ ба Валладолид рафтанд ва дар он ҷо ба назди император ҳозир шуданд.Вақте ки Виктория, як киштии наҷотёфта ва хурдтарин вагон дар флот, пас аз анҷоми нахустин гардиши Замин ба бандари парвоз баргашт, аз 270 марди аслӣ танҳо 18 нафар дар киштӣ буданд.Илова ба аврупоиҳои баргашта, Виктория дар савори се Молуккан буд, ки ба Тидор омада буданд.
▲
●
1523 Jan 1

Эпилог

Spain
Магеллан бо маҳорати навигатсионӣ ва устувории худ машҳур шудааст.Аввалин гардиш "бузургтарин саёҳати баҳрӣ дар асри кашф" ва ҳатто "муҳимтарин саёҳати баҳрӣ, ки то ҳол анҷом дода шудааст" номида шудааст.Арзёбии дастовардҳои Магеллан шояд бо мурури замон бо нокомии экспедитсияҳои минбаъда, ки кӯшиши бозпас гирифтани масири ӯро доштанд, аз экспедитсияи Лоаиса дар соли 1525 (дар он Хуан Себастьян Элкано ҳамчун фармондеҳи дуюм буд) афзоиш ёфтааст.Экспедитсияи навбатӣ барои бомуваффақият анҷом додани гардиш бо роҳбарии Фрэнсис Дрейк, то соли 1580, 58 сол пас аз бозгашти Виктория рух намедиҳад.Магеллан Уқёнуси Оромро номид (ки онро то асри XVIII ба шарафи ӯ аксар вақт баҳри Магеллан меномиданд) ва номи худро ба гулӯгоҳи Магеллан додааст.Гарчанде ки Магеллан аз ин сафар наҷот наёфт, вай нисбат ба Элкано барои экспедитсия эътирофи бештар пайдо кард, зеро Магеллан онро оғоз карда буд, Португалия мехост як муҳаққиқи португалиро эътироф кунад ва Испания аз миллатгароии баскҳо метарсид.
▲
●

Appendices



APPENDIX 1

How Did the Caravel Change the World?


Play button




APPENDIX 2

Technology of the Age of Exploration


Play button

Characters



Charles V

Charles V

Holy Roman Emperor

Ferdinand Magellan

Ferdinand Magellan

Portuguese Explorer

Juan Sebastián Elcano

Juan Sebastián Elcano

Castilian Explorer

Juan de Cartagena

Juan de Cartagena

Spanish Explorer

Francisco de Almeida

Francisco de Almeida

Portuguese Explorer

Lapu Lapu

Lapu Lapu

Mactan Datu

References



  • The First Voyage Round the World, by Magellan, full text, English translation by Lord Stanley of Alderley, London: Hakluyt, [1874] – six contemporary accounts of his voyage
  • Guillemard, Francis Henry Hill (1890), The life of Ferdinand Magellan, and the first circumnavigation of the globe, 1480–1521, G. Philip, retrieved 8 April 2009
  • Zweig, Stefan (2007), Conqueror of the Seas – The Story of Magellan, Read Books, ISBN 978-1-4067-6006-4