Пешниҳод шудааст, ки Патани чанд вақт байни солҳои 1350 ва 1450 таъсис ёфтааст, гарчанде таърихи он то соли 1500 маълум нест.^[74] Мувофиқи маълумоти Сеҷара Мелайю, Чау Шри Вангса, шоҳзодаи сиамӣ, Патаниро бо забт кардани Кота Маҳлигай таъсис додааст.Ӯ дини исломро пазируфт ва дар охири асри 15 то ибтидои асри 16 унвони Шри Султон Аҳмадшоҳро гирифт.^[75] Ҳикояти Меронг Маҳавангса ва Ҳикаят Патани мафҳуми хешутаборӣ байни Аюттҳая, Кеда ва Паттаниро тасдиқ намуда, қайд мекунад, ки онҳо аз ҳамон сулолаи авваланд.Эҳтимол, Патани чанд вақт дар миёнаҳои асри 15 исломи шуда бошад, дар як сарчашма санаи 1470-ро нишон медиҳад, аммо санаҳои пештар пешниҳод шудаанд.^[74] Ҳикоят дар бораи як шайх бо номи Саид ё Шофиуддин аз Кампонг Пасой нақл мекунад (эҳтимолан як ҷамъияти хурди тоҷирон аз Пасой, ки дар канори Патани зиндагӣ мекард) подшоҳи бемории пӯсти нодирро шифо додааст.Пас аз гуфтушунидҳои зиёд (ва такрор шудани беморӣ) подшоҳ розӣ шуд, ки исломро қабул кунад ва номи Султон Исмоилшоҳро гирифт.Хамаи амалдорони султон низ ба дини ислом розй шуданд.Бо вуҷуди ин, далелҳои пора-пора вуҷуд доранд, ки баъзе аз мардуми маҳаллӣ пеш аз ин ба ислом ворид шуда буданд.Мавҷудияти як ҷамоати диаспораии Пасай дар наздикии Патани нишон медиҳад, ки сокинони маҳаллӣ бо мусулмонон тамоси доимӣ доштанд.Ҳисоботи сафарҳо, аз қабили Ибни Баттута ва гузоришҳои ибтидоии португалӣ, ки иддао мекарданд, ки Патани ҳатто пеш аз Мелака (ки дар асри 15 табдил ёфт) як ҷомеаи мусулмонӣ доштааст, ки ба он ишора мекунад, ки тоҷирон, ки бо дигар марказҳои мусулмонони рушдёбанда тамос доштанд. аввалин шуда ба вилоят табдил ёфтанд.Патани пас аз забт шудани Малакка аз ҷониби Португалия дар соли 1511 муҳимтар шуд, зеро тоҷирони мусулмон дар ҷустуҷӯи бандарҳои савдои алтернативӣ буданд.Як манбаи Ҳолланд нишон медиҳад, ки аксари тоҷирон чинӣ буданд, аммо 300 тоҷирони португалӣ низ то соли 1540 дар Патани маскан гирифта буданд.^[74]