W lutym 1778 r. traktat sojuszu francusko-amerykańskiego przechylił równowagę strategiczną na korzyść Amerykanów, zmuszając Brytyjczyków do porzucenia nadziei na zwycięstwo militarne i przyjęcia strategii obronnej.Clintonowi nakazano ewakuację Filadelfii i skonsolidowanie swojej armii.Armia Kontynentalna śledziła Brytyjczyków maszerujących przez New Jersey do Sandy Hook, skąd Królewska Marynarka Wojenna miała ich przewieźć do Nowego Jorku.Wyżsi oficerowie Waszyngtonu nawoływali do zachowania różnej ostrożności, ale z politycznego punktu widzenia było dla niego ważne, aby nie pozwolić Brytyjczykom wycofać się bez szwanku.Waszyngton odłączył około jednej trzeciej swojej armii i wysłał ją naprzód pod dowództwem generała dywizji Charlesa Lee, mając nadzieję, że zada Brytyjczykom ciężki cios, nie wdając się w większe starcie.Bitwa rozpoczęła się źle dla Amerykanów, gdy Lee spartaczył atak na brytyjską tylną straż w Monmouth Court House.Kontratak głównej kolumny brytyjskiej zmusił Lee do odwrotu do czasu przybycia Waszyngtonu z głównymi siłami.Clinton wycofał się, gdy stwierdził, że Waszyngton znajduje się w nie do zdobycia pozycji obronnej i wznowił marsz do Sandy Hook.Podjęta przez Waszyngton próba sondowania flanek brytyjskich została zatrzymana przez zachód słońca, a obie armie osiedliły się w odległości jednej mili (dwóch kilometrów) od siebie.Brytyjczycy wymknęli się w nocy niezauważeni, aby połączyć się z pociągiem bagażowym.Pozostała część marszu do Sandy Hook przebiegła bez dalszych incydentów, a armia Clintona została przetransportowana do Nowego Jorku na początku lipca.Bitwa była taktycznie nierozstrzygnięta i strategicznie nieistotna;żadna ze stron nie zadała drugiej ciosu, na jaki liczyła, armia Waszyngtonu pozostała skuteczną siłą na polu bitwy, a Brytyjczycy pomyślnie przenieśli się do Nowego Jorku.Armia Kontynentalna wykazała znaczną poprawę po zimowym szkoleniu, a profesjonalne zachowanie żołnierzy amerykańskich podczas bitwy zostało powszechnie zauważone przez Brytyjczyków.Waszyngton był w stanie przedstawić bitwę jako triumf i Kongres przyjął go jako formalne podziękowanie za uhonorowanie „ważnego zwycięstwa Monmouth nad wielką armią brytyjską”.Jego pozycja jako naczelnego dowódcy stała się niepodważalna.Po raz pierwszy wychwalano go jako ojca swojego kraju, a jego krytyków uciszyono.Lee był oczerniany za to, że nie udało mu się odeprzeć ataku na brytyjską tylną straż.Ze względu na jego nietaktowne wysiłki w argumentowaniu swojej sprawy kilka dni po bitwie, Waszyngton kazał go aresztować i postawić przed sądem wojskowym pod zarzutem nieposłuszeństwa rozkazom, przeprowadzenia „niepotrzebnego, zakłócającego porządek i haniebnego odwrotu” oraz braku szacunku wobec naczelnego wodza .Lee popełnił fatalny błąd, zamieniając postępowanie w spór między nim a Waszyngtonem.