Koninkrijk der eilanden

Het koninkrijk der eilanden was een Noors-Gaelisch koninkrijk dat het eiland Man, de Hebriden en de eilanden van de Clyde omvatte van de 9e tot de 13e eeuw na Christus.Bekend bij de Noormannen als de Suðreyjar (zuidelijke eilanden), verschillend van de Norðreyjar (noordelijke eilanden van Orkney en Shetland), wordt er in het Schots-Gaelisch naar verwezen als Rìoghachd nan Eilean.De omvang en controle van het koninkrijk varieerden, waarbij heersers vaak onderworpen waren aan opperheren in Noorwegen, Ierland , Engeland , Schotland of Orkney, en soms had het gebied concurrerende aanspraken.Vóór de invallen van de Vikingen maakten de zuidelijke Hebriden deel uit van het Gaelische koninkrijk Dál Riata, terwijl de Binnen- en Buiten-Hebriden nominaal onder Pictische controle stonden.De Viking-invloed begon aan het einde van de 8e eeuw met herhaalde invallen, en tegen de 9e eeuw verschijnen de eerste verwijzingen naar de Gallgáedil (buitenlandse Gaels van gemengde Scandinavisch-Keltische afkomst).In 872 werd Harald Fairhair de koning van een verenigd Noorwegen, waardoor veel van zijn tegenstanders naar de Schotse eilanden vluchtten.Harald nam in 875 de Noordelijke Eilanden op in zijn koninkrijk en kort daarna ook de Hebriden.Lokale Viking-leiders kwamen in opstand, maar Harald stuurde Ketill Flatnose om hen te onderwerpen.Ketill riep zichzelf vervolgens uit tot koning van de eilanden, hoewel zijn opvolgers slecht geregistreerd blijven.In 870 belegerden Amlaíb Conung en Ímar Dumbarton en vestigden waarschijnlijk de Scandinavische dominantie aan de westkust van Schotland.De daaropvolgende Noorse hegemonie zorgde ervoor dat het eiland Man in 877 werd ingenomen. Na de verdrijving van de Vikingen uit Dublin in 902 gingen de interne conflicten door, zoals de zeeslagen van Ragnall ua Ímair voor de kust van het eiland Man.In de 10e eeuw waren de gegevens onduidelijk, waarbij opmerkelijke heersers als Amlaíb Cuarán en Maccus mac Arailt de eilanden controleerden.In het midden van de 11e eeuw vestigde Godred Crovan de controle over het eiland Man na de slag om Stamford Bridge .Zijn heerschappij markeerde het begin van de dominantie van zijn nakomelingen in Mann en de eilanden, ondanks periodieke conflicten en rivaliserende claims.Tegen het einde van de 11e eeuw bevestigde de Noorse koning Magnus Barefoot de directe Noorse controle over de eilanden, waarbij hij gebieden consolideerde door middel van campagnes over de Hebriden en naar Ierland.Na de dood van Magnus in 1103 kregen zijn aangestelde heersers, zoals Lagmann Godredsson, te maken met opstanden en veranderende loyaliteiten.Somerled, Heer van Argyll, ontstond halverwege de 12e eeuw als een machtige figuur die zich verzette tegen de heerschappij van Godred de Zwarte.Na zeeslagen en territoriale overeenkomsten breidde de controle van Somerled zich uit, waardoor Dalriada in de zuidelijke Hebriden effectief werd herschapen.Na de dood van Somerled in 1164 verdeelden zijn nakomelingen, bekend als de Lords of the Isles, zijn territoria onder zijn zonen, wat tot verdere fragmentatie leidde.De Schotse Kroon, die controle zocht over de eilanden, leidde tot conflicten die culmineerden in het Verdrag van Perth in 1266, waarin Noorwegen de Hebriden en Mann aan Schotland afstond.De laatste Noorse koning van Mann, Magnus Olafsson, regeerde tot 1265, waarna het koninkrijk werd opgenomen in Schotland.