Begin 1947 probeerden
Frankrijk ,
Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten tevergeefs overeenstemming te bereiken met de
Sovjet-Unie over een plan dat een economisch zelfvoorzienend Duitsland voor ogen had, inclusief een gedetailleerde boekhouding van de industriële installaties, goederen en infrastructuur die al door de Sovjets waren verwijderd.In juni 1947 voerden de Verenigde Staten, in overeenstemming met de Truman-doctrine, het Marshallplan uit, een belofte van economische hulp aan alle Europese landen die wilden deelnemen, inclusief de Sovjet-Unie.Volgens het plan, dat president Harry S. Truman op 3 april 1948 ondertekende, gaf de Amerikaanse regering meer dan $ 13 miljard aan West-Europese landen (equivalent aan $ 189,39 miljard in 2016) om de economie van Europa weer op te bouwen.Later leidde het programma tot de oprichting van de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking.Het doel van het plan was om de democratische en economische systemen van Europa weer op te bouwen en om vermeende bedreigingen voor het Europese machtsevenwicht tegen te gaan, zoals communistische partijen die de controle overnemen door middel van revoluties of verkiezingen.Het plan stelde ook dat de Europese welvaart afhankelijk was van het Duitse economische herstel.Een maand later ondertekende Truman de National Security Act van 1947, waardoor een verenigd ministerie van Defensie, de Central Intelligence Agency (CIA) en de National Security Council (NSC) ontstonden.Deze zouden de belangrijkste bureaucratieën worden voor het Amerikaanse defensiebeleid in de Koude Oorlog.Stalin geloofde dat economische integratie met het Westen de Oostbloklanden in staat zou stellen aan de Sovjetcontrole te ontsnappen, en dat de VS probeerden een pro-Amerikaanse herschikking van Europa te kopen.Stalin verhinderde daarom dat Oostbloklanden hulp van het Marshallplan ontvingen.Het alternatief van de Sovjet-Unie voor het Marshallplan, dat Sovjetsubsidies en handel met Midden- en Oost-Europa zou omvatten, werd bekend als het Molotovplan (later geïnstitutionaliseerd in januari 1949 als de Raad voor wederzijdse economische bijstand).Stalin was ook bang voor een opnieuw samengesteld Duitsland;zijn visie van een naoorlogs Duitsland omvatte niet het vermogen om de Sovjet-Unie te herbewapenen of enige vorm van bedreiging te vormen.