የጋሊፖሊ ዘመቻ

ተጨማሪዎች

ቁምፊዎች

የግርጌ ማስታወሻዎች

ማጣቀሻዎች


Play button

1915 - 1916

የጋሊፖሊ ዘመቻ



የጋሊፖሊ ዘመቻ ከየካቲት 19 ቀን 1915 እስከ ጃንዋሪ 9 ቀን 1916 በጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት (በዘመናዊቷ ቱርክ ጌሊቦሉ) ላይ የተካሄደው በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወታደራዊ ዘመቻ ነበር። የኢንቴንት ኃያላን ብሪታንያ ፣ ፈረንሳይ እና የሩሲያ ኢምፓየር ለማዳከም ፈለጉ። የኦቶማን ኢምፓየር , ከማዕከላዊ ኃይሎች አንዱ, የኦቶማን ውቅያኖሶችን በመቆጣጠር.ይህ በቁስጥንጥንያ የሚገኘውን የኦቶማን ዋና ከተማ በተባበሩት መንግስታት የጦር መርከቦች ለቦምብ ጥቃት ያጋልጣል እና ከግዛቱ እስያ ክፍል ያቋርጣል።ቱርክ ከተሸነፈች በኋላ የስዊዝ ካናል አስተማማኝ ይሆናል እናም ዓመቱን ሙሉ የህብረት አቅርቦት መስመር በጥቁር ባህር በኩል በሩሲያ ሞቅ ወዳለ የውሃ ወደቦች ሊከፈት ይችላል።በየካቲት 1915 የሕብረት መርከቦች በዳርዳኔልስ በኩል እንዲያልፉ ለማስገደድ ያደረጉት ሙከራ አልተሳካም እና ተከትሎም በጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት በሚያዝያ ወር 1915 ዓ.ም. የመሬት ዘመቻው ተትቷል እና ወራሪው ኃይል ወጣ።ለEntente ሃይሎች እና ለኦቶማን ኢምፓየር እንዲሁም ለጉዞው ስፖንሰሮች በተለይም የአድሚራሊቲ የመጀመሪያ ጌታ (1911-1915) ለዊንስተን ቸርችል ውድ የሆነ ዘመቻ ነበር።ዘመቻው እንደ ታላቅ የኦቶማን ድል ተቆጥሮ ነበር።በቱርክ ውስጥ፣ በግዛቱ ታሪክ ውስጥ እንደ አንድ ወሳኝ ጊዜ ይቆጠራል፣ የኦቶማን ኢምፓየር ወደ ኋላ ሲያፈገፍግ የእናት ሀገርን መከላከያ የመጨረሻ ጭማሪ።ትግሉ ለቱርክ የነፃነት ጦርነት እና የቱርክ ሪፐብሊክ ከስምንት አመታት በኋላ የታወጀበትን መሰረት የፈጠረ ሲሆን በጋሊፖሊ አዛዥ በመሆን ታዋቂ የሆነውን ሙስጠፋ ከማል አታቱርክን መስራች እና ፕሬዝዳንት አድርጎ ነበር።ዘመቻው ብዙውን ጊዜ የአውስትራሊያ እና የኒውዚላንድ ብሄራዊ ንቃተ-ህሊና መጀመሪያ ተደርጎ ይወሰዳል።ኤፕሪል 25 ፣ የመሬት ማረፊያዎች አመታዊ በዓል ፣ አንዛክ ቀን በመባል ይታወቃል ፣ በሁለቱ ሀገራት ውስጥ ወታደራዊ ሰለባዎች እና አርበኞች ከፍተኛ ጉልህ መታሰቢያ ፣ ከመታሰቢያ ቀን (የጦር ኃይሎች ቀን) ይበልጣል።
HistoryMaps Shop

መስመር ጎብኚ

Play button
1914 Nov 5

ኦቶማን ወደ አንደኛው የዓለም ጦርነት ገባ

Black Sea
እ.ኤ.አ. ኦገስት 3 1914 የብሪታንያ መንግስት በብሪታንያ ውስጥ እየተገነባ ካለው ሌላ የኦቶማን ፍርሃት ጋር በመሆን ሁለት የኦቶማን የጦር መርከቦችን ለሮያል የባህር ኃይል አገልግሎት ወሰደ።ይህ ድርጊት በኦቶማን ኢምፓየር ውስጥ ቅሬታ አስነስቷል, ምክንያቱም የሁለቱም መርከቦች ክፍያዎች የተሟሉ ናቸው, እና የኦቶማን መንግሥት ወደ ማዕከላዊ ኃይሎች ለመቀላቀል ለወሰነው ውሳኔ አስተዋጽኦ አድርጓል.የኦቶማን ኢምፓየር ወደ አንደኛው የዓለም ጦርነት መግባት የጀመረው ጥቅምት 29 ቀን 1914 በሩሲያ የባህር ወደቦች ላይ ድንገተኛ ጥቃት የተሰነዘረውን የጥቁር ባህር ወረራ በጀርመን መርከበኞች የሚታተሙ እና በጀርመን መርከበኞች የሚታዘዙ ሁለት የባህር ኃይል መርከቦችን በቅርቡ ገዙ። እ.ኤ.አ. ህዳር 1 ቀን 1914 ጦርነት በማወጅ እና የሩሲያ አጋሮች ብሪታንያ እና ፈረንሣይ በማወጅ ምላሽ ሰጡ ፣ ከዚያም በኖቬምበር 5 ቀን 1914 በኦቶማን ኢምፓየር ላይ ጦርነት አውጀዋል ። የኦቶማን እርምጃ ምክንያቶች ወዲያውኑ ግልፅ አልነበሩም ።[1] የኦቶማን መንግስት በቅርቡ በተጀመረው ጦርነት ገለልተኝነቱን አውጆ ነበር፣ እናም ከሁለቱም ወገኖች ጋር ድርድር እየተካሄደ ነበር።
▲
●
1915
እቅድ ማውጣት እና የመጀመሪያ ማረፊያዎችornament
Play button
1915 Feb 19 - Mar 18

አጋሮች ወንዞቹን ለማስገደድ ይሞክራሉ።

Dardanelles Strait, Türkiye
እ.ኤ.አ. እ.ኤ.አ.[2] ከሁለት ቀናት በኋላ በዳርዳኔልስ ላይ የመጀመሪያው ጥቃት የጀመረው የአንግሎ-ፈረንሣይ ፍሎቲላ፣ የብሪታኒያውን አስፈሪ ኤች.ኤም.ኤስ ንግስት ኤልዛቤትን ጨምሮ፣ የኦቶማን የባህር ዳርቻ መድፍ ባትሪዎችን የረዥም ርቀት የቦምብ ድብደባ በጀመረ ጊዜ።ብሪታኒያዎች ለቦምብ ድብደባው ለመለየት ስምንት አውሮፕላኖችን ከአርክ ሮያል ለመጠቀም አስቦ ነበር ነገርግን ከእነዚህ ውስጥ ከአንዱ አጭር ዓይነት 136 በስተቀር ሁሉም አገልግሎት ማግኘት አልቻሉም ነበር።[3] የመጥፎ የአየር ሁኔታ ጊዜ የመጀመሪያውን ደረጃ አዘገየው ነገር ግን በፌብሩዋሪ 25 የውጪው ምሽጎች ተቀንሰዋል እና መግቢያው ከማዕድን ተጠርጓል።[4] ሮያል ማሪን በኩም ካሌ እና ሴድዱልባህር ላይ ሽጉጡን ለማጥፋት ያረፉ ሲሆን የባህር ኃይል ቦምብ በኩም ካሌ እና በከፌዝ መካከል ወደ ባትሪዎች ተቀየረ።[4]የኦቶማን ባትሪዎች ተንቀሳቃሽነት የተበሳጨው፣የተባበሩት መንግስታት የቦምብ ጥቃትን በማምለጥ የባህር ዳርቻውን ለማፅዳት የተላኩትን ፈንጂዎች በማስፈራራት፣ ቸርችል የባህር ሃይሉን አዛዥ አድሚራል ሳክቪል ካርደን የመርከቦቹን ጥረት እንዲያሳድግ ግፊት ማድረግ ጀመረ።[5] ካርደን አዲስ እቅዶችን ነድፎ ማርች 4 ላይ ወደ ቸርችል ኬብል ላከ፣ ይህም መርከቦቹ በ14 ቀናት ውስጥ ኢስታንቡል እንደሚደርሱ በመግለጽ።[6] የኦቶማን ዳርዳኔልስ ምሽግ ጥይት እያለቀ መሆኑን በሚገልጸው የጀርመን ሽቦ አልባ መልእክት ጣልቃ በመግባት የድል ስሜት ጨምሯል።[6] መልእክቱ ለካርደን ሲተላለፍ ዋናው ጥቃቱ በመጋቢት 17 ወይም አካባቢ እንደሚጀመር ተስማምቷል።በጭንቀት የሚሠቃይ ካርደን በሕክምና መኮንን የታመመ ዝርዝር ውስጥ ተቀምጧል እና ትዕዛዝ በአድሚራል ጆን ደ ሮቤክ ተወስዷል.[7]መጋቢት 18 ቀን 1915 እ.ኤ.አእ.ኤ.አ. ማርች 18 ቀን 1915 ጥዋት የህብረት መርከቦች 18 የጦር መርከቦችን ከመርከበኞች እና ከአጥፊዎች ጋር ያቀፈ ሲሆን ጠባቡ 1 ማይል (1.6 ኪሜ) ስፋት ባለው በዳርዳኔልስ ጠባብ ቦታ ላይ ዋናውን ጥቃት ጀመሩ።በኦቶማን የተኩስ ልውውጥ በተባበሩት መንግስታት መርከቦች ላይ የተወሰነ ጉዳት ቢደርስም ማዕድን አውጭዎች በባህር ዳርቻው ላይ ታዝዘዋል ።በኦቶማን ኦፊሴላዊ መለያ ከምሽቱ 2፡00 ሰዓት ላይ "ሁሉም የስልክ ሽቦዎች ተቆርጠዋል፣ ከምሽጉ ጋር የሚደረጉ ግንኙነቶች በሙሉ ተቋርጠዋል፣ ጥቂቶቹ ጠመንጃዎች ወድቀዋል ...በዚህም ምክንያት የመከላከያው መድፍ በጣም ቀነሰ"።[8] የፈረንሳዩ የጦር መርከብ ቦቬት ማዕድን በመምታቱ በሁለት ደቂቃ ውስጥ ተገልብጣ ከ718 ሰዎች መካከል 75ቱ ብቻ በሕይወት ተረፉ።[9] ፈንጂዎች፣ በሲቪሎች የታሰሩ፣ በኦቶማን መድፍ እየተተኮሰ ወደ ኋላ አፈገፈጉ፣ ፈንጂዎቹ በአብዛኛው ሳይበላሹ ቀሩ።ኤችኤምኤስ የማይቋቋመው እና ኤችኤምኤስ የማይለዋወጥ ፈንጂዎችን ተመታ እና የማይቋቋም ሰጠመ ፣ አብዛኛዎቹ በሕይወት የተረፉት ሰራተኞቿ ታድነዋል።የማይለዋወጥ በጣም ተጎድቷል እና ተወግዷል።በጦርነቱ ወቅት ስለ ጉዳቱ መንስኤ ግራ መጋባት ነበር;አንዳንድ ተሳታፊዎች ቶርፔዶዎችን ይወቅሳሉ።ኤችኤምኤስ ውቅያኖስ የማይቋቋሙትን ለማዳን ተልኳል ነገር ግን በሼል አካለ ጎደሎ ነበር፣ ፈንጂ መትቶ ተፈናቅሏል፣ በመጨረሻም መስመጥ።[10]የፈረንሣይ የጦር መርከቦች ሱፍረን እና ጋውሎስ ከአሥር ቀናት በፊት በኦቶማን ማዕድን ማውጫ ኑስሬት በሚስጥር በተቀመጡት አዲስ የማዕድን ፈንጂዎች በመርከብ ተጉዘዋል።[11] ጉዳቱ ዴ ሮቤክ የቀረውን ሃይሉን ለመጠበቅ “አጠቃላይ የማስታወስ ችሎታውን” እንዲያሰማ አስገድዶታል።[12] በዘመቻው እቅድ ወቅት የባህር ኃይል ኪሳራዎች ተስተውለዋል እና በዋነኛነት ጊዜ ያለፈባቸው የጦር መርከቦች የጀርመን መርከቦችን ለመግጠም ብቁ ያልሆኑ የጦር መርከቦች ተልከዋል።እንደ ንግስት ኤልዛቤት አዛዥ ኮሞዶር ሮጀር ኬይስ ያሉ አንዳንድ ከፍተኛ የባህር ሃይል መኮንኖች የኦቶማን ሽጉጥ ጥይቶች ሊያልቅባቸው እንደቀረው ነገር ግን የመጀመርያው ባህር ጌታ ጃኪ ፊሸር የዴ ሮቤክ እይታዎች በማመን ወደ ድል እንደተቃረቡ ተሰምቷቸዋል። እና ሌሎችም አሸነፉ።በኪሳራዎቹ እና በመጥፎ የአየር ጠባይ ምክንያት የባህር ኃይልን በመጠቀም ውጥረቶችን ለማስገደድ የተደረገው ጥምረት ተቋርጧል።[12] የቱርክ መከላከያዎችን በመሬት ለመያዝ፣ ለመርከቦቹ መንገድ ለመክፈት ማቀድ ተጀመረ።ሁለት የህብረት ሰርጓጅ መርከቦች ዳርዳኔልስን ለማቋረጥ ሞክረው ነበር ነገር ግን በማዕድን እና በኃይለኛ ሞገድ ጠፍተዋል።[13]
▲
●
የተዋሃዱ ማረፊያ ዝግጅቶች
ወደ ጋሊፖሊ ከመሰማራቱ በፊት በግብፅ ውስጥ የሰፈሩ የአውስትራሊያ ወታደሮች ጭፍሮች ነበሩ። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Mar 19 - Apr 19

የተዋሃዱ ማረፊያ ዝግጅቶች

Alexandria, Egypt
የባህር ኃይል ጥቃቱ ከተሳካ በኋላ ወታደሮች ተሰብስበው የኦቶማን ተንቀሳቃሽ መድፍን ለማጥፋት ነበር, ይህም የ Allied ፈንጂዎች ለትላልቅ መርከቦች መንገዱን እንዳይጠርግ እየከለከለ ነበር.ኪችነር ጄኔራል ሰር ኢያን ሃሚልተንን 78,000 የሜዲትራኒያን የኤግዚቢሽን ሃይል (MEF) እንዲያዝ ሾመ።የአውስትራሊያ ኢምፔሪያል ሃይል (AIF) እና የኒውዚላንድ ኤክስፕዲሽን ሃይል (NZEF) ወታደሮች ወደፈረንሳይ ከመላካቸው በፊት ስልጠና በመውሰድ በግብፅ ሰፍረው ነበር።[14] የአውስትራሊያ እና የኒውዚላንድ ወታደሮች ወደ አውስትራሊያ እና ኒውዚላንድ ጦር ኮርፖሬሽን (ANZAC) ተዋቅረዋል፣ በሌተናል ጄኔራል ሰር ዊልያም ቢርድዉድ የሚታዘዙ፣ በጎ ፍቃደኛ 1ኛ የአውስትራሊያ ክፍል እና የኒውዚላንድ እና የአውስትራሊያ ክፍል ያካተቱ ናቸው።በሚቀጥለው ወር ሃሚልተን እቅዱን አዘጋጀ እና የብሪቲሽ እና የፈረንሳይ ክፍሎች በግብፅ አውስትራሊያውያንን ተቀላቅለዋል።ሃሚልተን በኬፕ ሄልስ እና ሴድዱልባህር በሚገኘው የጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት ደቡባዊ ክፍል ላይ ትኩረት ማድረግን መረጠ፣ ያለምንም ተቀናቃኝ ማረፊያ ይጠበቃል።[15] አጋሮቹ በመጀመሪያ የኦቶማን ወታደሮችን የውጊያ አቅም ቀንሰዋል።[16]ለጥቃቱ የተፈፀመው ወታደሮች ከመርከቧ እንዲወርዱ በትእዛዝ ትራንስፖርት ላይ ተጭነዋል፣ ይህም ረጅም ጊዜ እንዲዘገይ አድርጓል ይህም ማለት ብዙ ወታደሮች ሙድሮስ የሚገኙትን ፈረንሳዮችን ጨምሮ ወደ ጦርነቱ የሚወስዷቸውን መርከቦችን ለመሳፈር ወደ እስክንድርያ ለመጓዝ ተገደዱ። .እስከ ኤፕሪል መጨረሻ ድረስ የአምስት ሳምንታት መዘግየት ተከሰተ, በዚህ ጊዜ ኦቶማኖች በባሕረ ገብ መሬት ላይ መከላከያቸውን አጠናከሩ;ምንም እንኳን በመጋቢት እና ኤፕሪል ወቅት መጥፎ የአየር ሁኔታ ማረፊያዎችን በማዘግየት አቅርቦትን እና ማጠናከሪያዎችን በመከልከል ሊሆን ይችላል።በግብፅ የተደረገውን ዝግጅት ተከትሎ ሃሚልተን እና የዋናው መስሪያ ቤት ሰራተኞቻቸው ሚያዝያ 10 ቀን ሙድሮስ ደረሱ።የኤኤንዛክ ኮርፕስ በኤፕሪል መጀመሪያ ላይ ግብፅን ለቆ በ 12 ኤፕሪል ግሪክ ውስጥ በሌምኖስ ደሴት ላይ ተሰብስቧል ፣ እዚያም በመጋቢት መጀመሪያ ላይ ትንሽ የጦር ሰፈር ተመስርቷል እና ማረፊያ ተደረገ።የብሪቲሽ 29ኛ ዲቪዚዮን ኤፕሪል 7 ወደ ሙድሮስ ተነሳ እና የሮያል የባህር ኃይል ክፍል በ17 ኤፕሪል ከደረሰ በኋላ በስካይሮስ ደሴት ላይ ልምምድ አደረገ።የተባበሩት መንግስታት መርከቦች እና የእንግሊዝ እና የፈረንሣይ ወታደሮች በሙድሮስ ተሰብስበው ለማረፍ ተዘጋጅተው ነበር ነገር ግን ከመጋቢት 19 ቀን ጀምሮ ደካማ የአየር ሁኔታ የሕብረት አውሮፕላኖችን ለዘጠኝ ቀናት ያቆሙ ሲሆን በ24 ቀናት ውስጥ የስለላ በረራዎች ከፊል መርሃ ግብር ብቻ ነበር የተቻለው።[17]
▲
●
1915
የቆመ እና የትሬንች ጦርነትornament
Play button
1915 Apr 25 - Apr 26

በኬፕ ሄልስ ማረፊያ

Cape Helles, Seddülbahir/Eceab
የሄሌስ ማረፊያ የተደረገው በ29ኛው ክፍል (ሜጀር ጄኔራል አይልመር ሀንተር-ዌስተን) ነው።ክፍፍሉ በአምስት የባህር ዳርቻዎች ላይ ወደ ባሕረ ገብ መሬት ጫፍ ባለው ቅስት ላይ አረፈ፣ ከምሥራቅ ወደ ምዕራብ 'S'፣ 'V'፣ 'W'፣ 'X' እና 'Y' የባህር ዳርቻዎች ይሰየማሉ።በሜይ 1፣ 29ኛው የህንድ ብርጌድ (1/6ኛ የጉርካ ጠመንጃን ጨምሮ) አረፈ፣ ወሰደ እና ሳሪ ቤይርን ከማረፊያው የባህር ዳርቻዎች በላይ አስጠበቀ እና በ1/5ኛ የጉርካ ጠመንጃ እና 2/10ኛ የጉርካ ጠመንጃዎች ተቀላቅሏል።የጽዮን ሙሌ ኮርፕ ኤፕሪል 27 በሄሌስ አረፈ።[18] በ'Y' የባህር ዳርቻ፣ በመጀመርያው ተሳትፎ፣ የመጀመሪያው የክርቲያ ጦርነት፣ አጋሮቹ ያለምንም ተቀናቃኝ እና ወደ መሀል አገር አረፉ።በመንደሩ ውስጥ ጥቂት ተከላካዮች ብቻ ነበሩ ነገር ግን ቦታውን ለመበዝበዝ ትእዛዝ ስለሌላቸው የ'Y' የባህር ዳርቻ አዛዥ ኃይሉን ወደ ባህር ዳርቻ ወሰደ።ኦቶማኖች የ 25 ኛው ክፍለ ጦር ሻለቃ በማምጣት ተጨማሪ እንቅስቃሴን በማጣራት መንደሩን ለመያዝ አጋሮቹ እንደመጡ ሁሉ ቅርብ ነበር።ዋና ማረፊያዎቹ የተከናወኑት በ‹V› ባህር ዳርቻ፣ ከድሮው ሴድዱልባህር ምሽግ በታች እና በ‹W› ባህር ዳርቻ፣ በምዕራብ በኩል ከሄልስ ዋና ቦታ ማዶ ትንሽ ርቀት ላይ ነው።የሮያል ሙንስተር ፉሲለርስ እና ሃምፕሻየርስ የሽፋን ሃይል ከተለወጠው ኤስኤስ ሪቨር ክላይድ ወረደ።የሮያል ዱብሊን ፉሲሊየርስ በ'V' Beach እና በላንካሻየር ፉሲለርስ 'ደብሊው' ባህር ዳርቻ በክፍት ጀልባዎች፣ በዱናዎች በማይታይ የባህር ዳርቻ ላይ እና በሽቦ በተከለከለው የባህር ዳርቻ ላይ አረፉ።በሁለቱም የባህር ዳርቻዎች የኦቶማን ተከላካዮች ጥሩ የመከላከያ ቦታዎችን በመያዝ በእንግሊዝ እግረኛ ወታደሮች ላይ ሲያርፉ ብዙ ጉዳቶችን አደረሱ።በሲዱልባህር ምሽግ ከሳሊ ወደቦች የመጡ ወታደሮች አንድ በአንድ በሴድዱልባህር ምሽግ መትረየስ በተተኮሰ ጥይት የተተኮሰ ሲሆን ከመጀመሪያዎቹ 200 ወታደሮች ውስጥ ከወረዱ 21 ሰዎች ባህር ዳር ደረሱ።[19]የኦቶማን ተከላካዮች ማረፊያውን ለማሸነፍ በጣም ጥቂት ነበሩ ነገር ግን ብዙ ጉዳቶችን አደረሱ እና ጥቃቱን ወደ ባህር ዳርቻው ያዙ።ኤፕሪል 25 ቀን ጠዋት ከጥይት ውጭ እና ከባህር ዳርቻው ወደ ቹኑክ ቤይር ከፍታ ላይ ያሉትን ታጣቂዎችን ለማግኘት ከጥይት ውጭ እና ምንም ነገር ሳይኖር 57ኛ እግረኛ ክፍለ ጦር ከከማል ትዕዛዝ ደረሰ። ትሞት ዘንድ አዝሃለሁ፡ እስክንሞት ድረስ በሚያልፍበት ጊዜ ሌሎች ወታደሮችና አዛዦች ወደ ፊት መጥተው ቦታችንን ሊይዙን ይችላሉ።የክፍለ ጦሩ ሰው ሁሉ ወይ ተገድሏል ወይም ቆስሏል።[20]በ'W' Beach፣ ከዚያ በኋላ ላንካሻየር ላንድንግ ተብሎ በሚጠራው አካባቢ፣ ላንካሻየርስ ከ1,000 ሰዎች 600 ተጎጂዎችን ቢያጡም ተከላካዮቹን ማሸነፍ ችለዋል።ስድስት የቪክቶሪያ መስቀል ሽልማቶች በላንክሻየርስ መካከል በ‹ደብሊው› ባህር ዳርቻ ተሰጥተዋል።ተጨማሪ ስድስት የቪክቶሪያ መስቀሎች ከእግረኛ ወታደሮች እና መርከበኞች መካከል በ'V' የባህር ዳርቻ ማረፊያ ላይ የተሸለሙ ሲሆን ሌሎች ሶስት ደግሞ ወደ ውስጥ ሲገቡ በማግስቱ ተሸልመዋል።በሣጅን ያህያ የሚመራው አምስት የኦቶማን እግረኛ ጦር ኮረብታ ላይ ያሉትን በርካታ ጥቃቶች በመመከት ራሳቸውን ለይተው ተከላካዮቹ በመጨረሻ በጨለማ ተሸፍነው ወጡ።ከመሬት ማረፊያዎቹ በኋላ፣ ከደብሊን እና ሙንስተር ፉሲለርስ ጥቂት ወንዶች ቀርተው ወደ ዱብስተርስ ተዋህደዋል።ከማረፊያው አንድ የዱብሊን መኮንን ብቻ በሕይወት የተረፈ ሲሆን ካረፉ 1,012 ደብሊንደሮች ውስጥ 11 ቱ ብቻ ከጋሊፖሊ ዘመቻ ምንም ጉዳት ሳይደርስባቸው ተርፈዋል።[21] ከመሬት ማረፊያው በኋላ፣ በትናንሽ ቡድኖች ከተደረጉት ጥቂት ውስን ግስጋሴዎች ውጪ፣ ሁኔታውን ለመበዝበዝ በተባበሩት መንግስታት ብዙም አልተደረገም።የህብረት ጥቃቱ ፍጥነት ጠፋ እና ኦቶማኖች ማጠናከሪያዎችን ለማምጣት እና አነስተኛ ቁጥር ያላቸውን የመከላከያ ሰራዊት ለማሰባሰብ ጊዜ ነበራቸው።
▲
●
Play button
1915 Apr 25

በአንዛክ ኮቭ ማረፊያ

Anzac Cove, Turkey
እ.ኤ.አ. ኤፕሪል 25 ቀን 1915 በእሁድ አንዛክ ኮቭ ላይ የተደረገው ማረፊያ በጋባ ቴፔ እና ለቱርኮች ፣ እንደ አርቡርኑ ጦርነት ተብሎ የሚታወቀው ፣ በብሪቲሽ ኢምፓየር ኃይሎች የጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት ላይ ያደረሰው የአምፑቢስ ወረራ አካል ነበር። የመጀመርያው የዓለም ጦርነት የጋሊፖሊ ዘመቻ የመሬት ምዕራፍ ጀመረ።የጥቃቱ ወታደሮች በአብዛኛው ከአውስትራሊያ እና ከኒውዚላንድ ጦር ሰራዊት (ANZAC) በሌሊት በምዕራብ (ኤጂያን ባህር) ባሕረ ገብ መሬት ላይ አረፉ።ለማረፍ ካሰቡበት የባህር ዳርቻ በስተሰሜን አንድ ማይል (1.6 ኪሎ ሜትር) ወደ ባህር ዳርቻ ተደርገዋል።በጨለማ ውስጥ, የጥቃቱ አደረጃጀት ተደባልቆ ነበር, ነገር ግን ወታደሮቹ ቀስ በቀስ ወደ ውስጥ ገቡ, በኦቶማን የቱርክ ተከላካዮች ተቃውሞ እየጨመረ መጣ.ወደ ባሕሩ ዳርቻ ከመጡ ብዙም ሳይቆይ የኤኤንዛሲ ዕቅዶች ተጣሉ፣ እና ድርጅቶቹ እና ሻለቃዎቹ ወደ ጦር ሜዳ ተወርውረው የተደባለቁ ትዕዛዞች ተቀበሉ።ከፊሎቹ ወደተዘጋጁለት አላማ ሲሸጋገሩ፣ ሌሎች ደግሞ ወደ ሌላ ቦታ እንዲዘዋወሩ ተደርገዋል እና በመከላከያ መስመሮች ውስጥ እንዲቆፍሩ ተደርገዋል።ምንም እንኳን አላማቸውን ማሳካት ባይችሉም፣ ምሽት ላይ ANZACs ከታሰበው ያነሰ ቢሆንም የባህር ዳርቻ መሥርተው ነበር።በአንዳንድ ቦታዎች ምንም አይነት የተደራጀ የመከላከያ ዘዴ በሌለበት ገደል ላይ ተጣብቀው ነበር።የያዙት ስጋት የሁለቱም ክፍል አዛዦች ለመልቀቅ እንዲጠይቁ አሳምኗቸዋል፣ ነገር ግን ይህ ምን ያህል ተግባራዊ እንደሚሆን ከሮያል ባህር ኃይል ምክር ከተቀበለ በኋላ፣ የጦር አዛዡ ለመቆየት ወሰነ።በእለቱ የሞቱት ሰዎች ቁጥር በትክክል አይታወቅም።ኤኤንዛሲዎች ሁለት ክፍሎችን አውርደዋል፣ ነገር ግን ከሁለት ሺህ በላይ ወንዶቻቸው ተገድለዋል ወይም ቆስለዋል፣ ቢያንስ ተመሳሳይ ቁጥር ያላቸው የቱርክ ተጎጂዎች።
▲
●
ቀደምት ጦርነቶች
አንዛክ፣ ማረፊያው 1915 በጆርጅ ላምበርት፣ 1922 በአንዛክ ኮቭ፣ ሚያዝያ 25 ቀን 1915 ማረፊያውን ያሳያል። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Apr 27 - Apr 30

ቀደምት ጦርነቶች

Cape Helles, Seddülbahir/Eceab
በኤፕሪል 27 ከሰአት በኋላ የ19ኛው ዲቪዚዮን ክፍል ከ5ኛ ዲቪዚዮን በመጡ ስድስት ሻለቃዎች በመታገዝ በአንዛክ የሚገኙትን ስድስት የህብረት ብርጌዶችን በመልሶ ማጥቃት ጀመሩ።[22] በባህር ኃይል ጥይት ድጋፍ፣ አጋሮቹ ኦቶማንን ሌሊቱን ሙሉ ያዙ።በማግስቱ እንግሊዞች በሞርቶ ቤይ ‹ኤስ› ባህር ዳርቻ አጠገብ ባለው መስመር በስተቀኝ በኩል ከኩም ካሌ በእስያ የባህር ዳርቻ ከወሰዱት የፈረንሳይ ወታደሮች ጋር ተቀላቅለዋል።ኤፕሪል 28፣ አጋሮቹ መንደሩን ለመያዝ የመጀመሪያውን የክርቲያ ጦርነት ተዋግተዋል።[23] ሃንተር-ዌስተን በጣም የተወሳሰበ እና በመስክ ውስጥ ላሉ አዛዦች በደንብ ያልተነገረው እቅድ አወጣ።የ29ኛው ክፍለ ጦር ሰራዊት በኤፕሪል 26 ከብዙ ጦርነት በኋላ በተማረከችው የባህር ዳርቻዎች እና ለሴዱልባህር መንደር በተደረጉት ጦርነቶች አሁንም ደክመዋል እና አልደፈሩም።የኦቶማን ተከላካዮች ከምሽቱ 6፡00 ሰዓት አካባቢ በሄልስ ዋና ከተማ እና በክሪቲያ መካከል የሚደረገውን የተባበሩት መንግስታት ግስጋሴን አቁመው 3,000 ጉዳት አድርሰዋል።[24]የኦቶማን ማጠናከሪያዎች እንደደረሱ፣ ባሕረ ገብ መሬት ላይ ፈጣን የሕብረት ድል ዕድል ጠፋ እና በሄልስ እና አንዛክ ላይ የተደረገው ጦርነት የጥፋት ጦርነት ሆነ።ኤፕሪል 30፣ የሮያል የባህር ኃይል ክፍል (ሜጀር ጄኔራል አርኪባልድ ፓሪስ) አረፈ።በእለቱ ከማል፣ አጋሮቹ በሽንፈት አፋፍ ላይ መሆናቸውን በማመን በ400 ፕላቶ እና ሎን ፓይን አቅራቢያ በሚገኘው በዋይር ጉልሊ በኩል ወታደሮቹን ወደፊት ማንቀሳቀስ ጀመረ።ከአንድ ቀን በኋላ ከኢስታንቡል የተላኩ ስምንት ባታሊዮኖች ማጠናከሪያዎች ተልከዋል እና ከሰአት በኋላ የኦቶማን ወታደሮች በሄልስ እና አንዛክ ላይ የመልሶ ጥቃት ሰነዘሩ።ኦቶማኖች በፈረንሣይ ዘርፍ ለአጭር ጊዜ ዘልቀው ገቡ ነገር ግን ጥቃቶቹን በጅምላ በተተኮሰ የተኩስ ልውውጥ ተቋቁመው በአጥቂዎቹ ላይ ብዙ ጉዳት አድርሰዋል።[25] በሚቀጥለው ምሽት Birdwood ከራስል ቶፕ እና ኩዊን ፖስት ወደ ቤቢ 700 እንዲያጠቁ የኒውዚላንድ እና የአውስትራሊያ ክፍል አዘዘ። የአውስትራሊያው 4ኛ እግረኛ ብርጌድ (ኮሎኔል ጆን ሞናሽ)፣ የኒውዚላንድ እግረኛ ብርጌድ እና ሮያል ማሪን ከቻተም ባታሎን በጥቃቱ ተሳትፏል።በባህር ኃይል እና በመድፍ ተሸፍኖ የነበረው ወታደሮቹ በሌሊት ትንሽ ርቀት ቢጓዙም በጨለማ ተለያዩ።አጥቂዎቹ በግራ ጎናቸው በጅምላ የተተኮሱ ሲሆን ወደ 1,000 የሚጠጉ ጉዳት ደርሶባቸዋል።[26]
▲
●
Play button
1915 Apr 28

የክርቲያ የመጀመሪያ ጦርነት

Sedd el Bahr Fortress, Seddülb
የክርቲያ የመጀመሪያ ጦርነት በጋሊፖሊ ጦርነት ለመግጠም የመጀመሪያው የሕብረት ሙከራ ነው።ከኤፕሪል 28 ጀምሮ፣ በኬፕ ሄልስ ካረፉ ከሶስት ቀናት በኋላ፣ የኦቶማን ሀይሎች የመከላከል ሃይል ጥቃቱን በፍጥነት አሸንፎታል፣ ይህም በደካማ አመራር እና እቅድ፣ በግንኙነቶች እጦት፣ እና በድካም እና በወታደሮቹ ተስፋ መቁረጥ ነበር።ጦርነቱ በኤፕሪል 28 ከቀኑ 8፡00 ላይ በባህር ሃይል ቦምብ ተጀመረ።የቅድሚያ እቅድ ፈረንሣይ በቀኝ በኩል እንዲይዝ ነበር የብሪቲሽ መስመር ደግሞ ክሪቲያን በመያዝ እና አቺ ባባን ከደቡብ እና ከምዕራብ በማጥቃት።ከመጠን በላይ ውስብስብ የሆነው እቅድ ጥቃቱን ለሚፈጽሙት የ29ኛ ክፍል ብርጌድ እና ሻለቃ አዛዦች በደንብ አልተነገረም።ሃንተር-ዌስተን ከፊት ለፊት በጣም ርቆ ቀረ;በዚህ ምክንያት ጥቃቱ እያደገ ሲሄድ ምንም አይነት ቁጥጥር ማድረግ አልቻለም.የመጀመሪያዎቹ ግስጋሴዎች ቀላል ነበሩ ነገር ግን የኦቶማን ተቃውሞ ኪሶች ሲያጋጥሟቸው አንዳንድ የመስመሩ መስመሮች ወደ ላይ ሲቆሙ ሌሎች ደግሞ መንቀሳቀስ ቀጠሉ፣ በዚህም ወደ ጎን ወጣ።ወታደሮቹ ወደ ባሕረ ገብ መሬት እየገፉ ሲሄዱ፣ ከአቺ ባባ አካባቢ ከፍታ ወደ ካፕ የሚሄዱትን አራት ታላላቅ ሸለቆዎች ሲያጋጥሙ መሬቱ አስቸጋሪ ሆነ።[27]በስተግራ በኩል፣ እንግሊዞች በአንዛክ ኮቭ ላይ እንደ ዱር እና ግራ የሚያጋባ ወደሆነው ጉሊ ራቪን ሮጡ።የ87ኛ ብርጌድ ሁለት ሻለቃ ጦር (1ኛ ድንበር ሬጂመንት እና 1ኛ ሮያል ኢንኒስኪሊንግ ፉሲለየርስ) ወደ ገደል ገቡ ነገር ግን በ'Y' ባህር ዳርቻ አካባቢ ባለው መትረየስ ቆመ።በሜይ 12/13 ምሽት 1/6ኛው የጉርካ ጠመንጃ ልጥፉን እስኪያያዘ ድረስ ምንም ተጨማሪ እድገት አይደረግም።ይህም የሮያል ማሪን ላይት እግረኛ እና የሮያል ደብሊን ፉሲሊየር የተሸነፉበትን 300 ጫማ (91 ሜትር) ቁልቁል መውጣትን ያካትታል።ጣቢያው 'ጉርካ ብሉፍ' በመባል ይታወቃል።የተዳከመው፣ በመንፈስ የተዳከመው እና መሪ አልባው የብሪታኒያ ወታደሮች ከጠንካራው የኦቶማን ተቃውሞ አንፃር ከዚህ በላይ መሄድ አይችሉም።በአንዳንድ ቦታዎች የኦቶማን የመልሶ ማጥቃት እንግሊዞችን ወደ መጀመሪያ ቦታቸው እንዲመለሱ አድርጓቸዋል።ከቀኑ 6፡00 ሰዓት ጥቃቱ ተቋርጧል።[28]
▲
●
Play button
1915 May 6 - May 8

ሁለተኛው የክርቲያ ጦርነት

Krithia, Alçıtepe/Eceabat/Çana
በሜይ 5፣ 42ኛው (ምስራቅ ላንካሻየር) ክፍልከግብፅ ተላከ።አንዛክ ደህንነቱ የተጠበቀ እንደሆነ በማመን ሃሚልተን የአውስትራሊያ 2ኛ እግረኛ ብርጌድ እና የኒውዚላንድ እግረኛ ብርጌድ ከ20 የአውስትራሊያ የሜዳ ጠመንጃዎች ጋር ወደ ሄሌስ ግንባር ለሁለተኛው የክሪቲያ ጦርነት ተንቀሳቀሰ።20,000 ወታደሮችን ያካተተው ይህ በሄሌስ የመጀመሪያው አጠቃላይ ጥቃት ነበር እና ለቀን ብርሀን ታቅዶ ነበር.የፈረንሣይ ወታደሮች ኬሬቭ ዴርን መያዝ ነበረባቸው እና ብሪቲሽ፣ አውስትራሊያውያን እና ኒውዚላንድ ተወላጆች ክሪቲያ እና አቺ ባባ ተመድበው ነበር።ከ30 ደቂቃ የመድፍ ዝግጅት በኋላ ጥቃቱ የተጀመረው በግንቦት 6 ረፋድ ላይ ነው።ብሪቲሽ እና ፈረንሣይ በጉልሊ፣ፊር ዛፍ፣ክሪቲያ እና ኬሬቭስ ማበረታቻዎች በጥልቅ ጉልላዎች ተለያይተው፣በኦቶማኖች ተመሸጉ።አጥቂዎቹ እየገፉ ሲሄዱ የኦቶማን ጠንካራ ነጥቦችን ለማራመድ ሲሞክሩ ተለያዩ እና እራሳቸውን በማያውቁት መሬት ውስጥ አገኙ።በብሪቲሽ የአየር ላይ ጥናት ያልታዩት የኦቶማን ማዕከሎች በመድፍ እና ከዚያም በማሽን ተኩስ ጥቃቱ ቆመ;በሚቀጥለው ቀን, ማጠናከሪያዎች ቀድሞውንም ቀጥለዋል.ጥቃቱ በግንቦት 7 ቀጥሏል እና አራት የኒውዚላንድ ሻለቃዎች ክሪቲያ ስፑርን በግንቦት 8 አጠቁ።በ29ኛው ዲቪዚዮን አጥቂዎቹ ከመንደሩ በስተደቡብ የሚገኝ ቦታ ላይ መድረስ ችለዋል።ከሰአት በኋላ፣ የአውስትራሊያ 2ኛ ብርጌድ በክፍት መሬት ላይ በፍጥነት ወደ ብሪቲሽ ግንባር ገፋ።በጥቃቅን መሳሪያዎች እና በመድፍ-ተኩስ መካከል፣ ብርጌዱ ወደ ክርቲያ ዘምቶ 600 ሜትር (660 yd) ያገኘ ሲሆን ከዓላማው 400 ሜትር (440 yd) አጭር ሲሆን 1,000 ተጎድቷል።በFir Tree Spur አቅራቢያ፣ የኒውዚላንድ ነዋሪዎች አላማቸውን ችላ ብለው አንድ ነጥብ ቢይዙም ብሪቲሽ ወደ ላይ ቢቆዩም እና ፈረንሳዮች ቢደክሙም ወደፊት መሄድ እና ከአውስትራሊያውያን ጋር መገናኘት ችለዋል።ክሪቲያ ወይም አቺ ባባን መውሰድ ባለመቻላቸው ጥቃቱ ታግዷል እና አጋሮቹ ቆፈሩ።በጦርነቱ ከተዋጉት የሕብረት ወታደሮች መካከል አንድ ሦስተኛ ያህሉ ጉዳት ደርሶባቸዋል።ጄኔራል ሃሚልተን ብዙ መያዝ ይቅርና ያለውን ትንሽ ቦታ ለመያዝ ስለሚያስቸግረው እንዲህ ያለውን ኪሳራ ሊሸከም አልቻለም።የውጊያው ደካማ እቅድ ለቆሰሉት ሰዎች የሚሰጠውን የህክምና አቅርቦት እስከ መከራ ድረስ ይዘልቃል።የሚገኙት ጥቂት የተዘረጋ ተሸካሚዎች ብዙውን ጊዜ ሸክማቸውን እስከ ባህር ዳርቻ ድረስ መሸከም ነበረባቸው ምክንያቱም ከሠረገላ ማጓጓዣ ጋር መካከለኛ መሰብሰቢያ ጣቢያ ስለሌለ።የሆስፒታሉ መርከብ ዝግጅትም በቂ ስላልነበረ ቁስለኞች ከባህር ዳርቻ ከተወሰዱ በኋላ እነሱን ለመውሰድ የተዘጋጀ መርከብ ለማግኘት ይቸገራሉ።ሁለተኛው ጦርነት ባለመሳካቱ ሃሚልተን ለተጨማሪ አራት ክፍሎች ለብሪቲሽ የውጪ ጉዳይ ሚኒስትር ሎርድ ኪቺነር ጠየቀ።ለብሪቲሽ 52ኛ (ሎውላንድ) ክፍል ቃል ተገብቶለት ነበር ነገርግን እስከ ነሐሴ ድረስ ምንም አይቀበልም።
▲
●
የባህር ኃይል ስራዎች
ግንቦት 25 ቀን 1915 E11 ስታምቡልን ከቁስጥንጥንያ አጠፋ። ©Hermanus Willem Koekkoek
1915 May 13 - May 23

የባህር ኃይል ስራዎች

Kemankeş Karamustafa Paşa, Gal
ኤችኤምኤስ ጎልያድ በግንቦት 13 በኦቶማን አጥፊ ሙቬኔት-ኢ ሚሊዬ ከተሰመጠ በኋላ የብሪታንያ በባህር ኃይል ጦር መሳሪያዎች ውስጥ ያለው ጥቅም ቀንሷል ፣ የመርከቧ አዛዥ ካፒቴን ቶማስ ሼልፎርድን ጨምሮ 570 ሰዎችን ከገደለ 750 ሰዎች ።[29] አንድ የጀርመን ሰርጓጅ መርከብ ዩ-21 ኤችኤምኤስ ትሪምፍን በግንቦት 25 እና ኤችኤምኤስ ማጄስቲክን በግንቦት 27 ሰመጠ።[30] ተጨማሪ የብሪታንያ የስለላ ፓትሮሎች በጋሊፖሊ ዙሪያ በረሩ እና U-21 አካባቢውን ለቀው እንዲወጡ ተገደዱ ነገር ግን ይህንን ሳያውቁ ረዳቶች አብዛኛዎቹን የጦር መርከቦቻቸውን ወደ ኢምብሮስ ወሰዱ ፣ እዚያም በዓይነት መካከል “በመከላከያ የተቆራኙ” ነበሩ ፣ ይህም አጋርነትን በእጅጉ ቀንሷል ። የባህር ኃይል እሳት ሃይል በተለይም በሄልስ ዘርፍ።[31] የባህር ሰርጓጅ መርከብ HMS E11 በዳርዳኔልስ በኩል በሜይ 18 አልፏል እና በሜይ 23 ቀን 3ቱን ጨምሮ አስራ አንድ መርከቦችን ሰጠመ ወይም አሰናክሏል ፣ከመሳሪያው ጎን መጓጓዣን በመተኮስ ፣መርከብ ጀልባ በመስጠም እና የባህር ላይ ጉዳት አድርሷል።[32] ከ100 ዓመታት በላይ በጠላት መርከብ ለመጀመሪያ ጊዜ በቁስጥንጥንያ ላይ ያደረሰው ጥቃት በቱርክ ሞራል ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ አሳድሯል፣ ይህም በከተማው ውስጥ ሽብር ፈጠረ።
▲
●
Play button
1915 May 19

በአንዛክ ኮቭ ላይ ሦስተኛው ጥቃት

Anzac Cove, Türkiye
ANZAC ካረፈ ከሁለት ሳምንታት በኋላ፣ ቱርኮች በANZAC 17,300 ሰዎች (ሁለት ክፍሎች) ላይ ሁለተኛ ጥቃታቸውን ለማካሄድ 42,000 ሰዎች (አራት ክፍሎች) ያላቸውን ሃይል ሰብስበው ነበር።የ ‹ANZAC› አዛዦች የብሪታንያ አውሮፕላኖች ከ ANZAC ቦታዎች በተቃራኒ ወታደሮች መከማቸታቸውን እስከ አንድ ቀን ድረስ እየመጣ ያለውን ጥቃት የሚጠቁም ነገር አልነበራቸውም።የቱርክ ጥቃት በሜይ 19 መጀመሪያ ላይ የጀመረው በአብዛኛው የተመራው በ ANZAC ቦታ መሃል ላይ ነው።እኩለ ቀን ላይ አልተሳካም ነበር;ቱርኮች ​​ከተከላካዮች ሽጉጥ እና መትረየስ በተተኮሰ ጥይት ተይዘዋል ፣ ይህም ሦስት ሺህ ሰዎችን ጨምሮ ወደ አስር ሺህ የሚጠጉ ጉዳቶችን አስከትሏል ።ANZAC ከሰባት መቶ ያነሱ ተጎጂዎች ነበሩት።ጦርነቱ በቅርቡ እንደሚቀጥል በመጠባበቅ የባህር ዳርቻውን ለማጠናከር ሶስት የህብረት ብርጌዶች በሃያ አራት ሰአት ውስጥ ደረሱ ነገር ግን ምንም አይነት ጥቃት አልደረሰም።ይልቁንም በግንቦት 20 እና 24 የቆሰሉትን ሰብስበው የሞቱትን በማንም መሬት ለመቅበር ሁለት እርቅ ታውጆ ነበር።ቱርኮች ​​ድልድዩን ለመያዝ ፈጽሞ አልተሳካላቸውም;በምትኩ ANZACs በዓመቱ መጨረሻ ቦታውን ለቀው ወጡ።
▲
●
የኦቶማን ታክቲክ እና የአውስትራሊያ ተቃዋሚዎች
በጋሊፖሊ ዘመቻ ወቅት የቱርክ ወታደሮች። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Jun 1

የኦቶማን ታክቲክ እና የአውስትራሊያ ተቃዋሚዎች

Anzac Cove, Türkiye
የኦቶማን ኃይሎች የመድፍ ጥይቶች አልነበራቸውም እና የመስክ ባትሪዎች መተኮስ ብቻ ነበር.በግንቦት መጀመሪያ እና በሰኔ የመጀመሪያ ሳምንት መካከል 18,000 ዛጎሎች።በግንቦት ወር አጋማሽ ላይ በአንዛክ ላይ የተካሄደውን የመልሶ ማጥቃት ሽንፈት ተከትሎ የኦቶማን ኃይሎች የፊት ለፊት ጥቃቶችን አቁመዋል።በወሩ መገባደጃ ላይ ኦቶማኖች በአንዛክ ዘርፍ በኩዊን ፖስት ዙሪያ መሿለኪያ ጀመሩ እና እ.ኤ.አ.የአውስትራሊያ 15ኛ ሻለቃ በግዳጅ ወደ ኋላ ቢመለስም በመልሶ ማጥቃት ቆይቶ በኒውዚላንድ ወታደሮች እፎይታ ከማግኘቱ በፊት መሬቱን በድጋሚ ያዘ።በሰኔ ወር መጀመሪያ ላይ በአንዛክ የተደረጉ ስራዎች ወደ ውህደት፣ ጥቃቅን ተሳትፎዎች እና የእጅ ቦምቦች እና ተኳሽ-እሳት ፍጥጫ ተመለሱ።
▲
●
Play button
1915 Jun 28 - Jul 5

የጉልሊ ራቪን ጦርነት

Cwcg Pink Farm Cemetery, Seddü
ከሁለት ቀናት ከባድ የቦምብ ድብደባ በኋላ፣ በጉሊ ስፑር ላይ የBoomerang Redoubtን ለመያዝ በቅድመ ወረራ በሰኔ 28 ቀን 10፡45 ላይ ጦርነት ተጀመረ።[33] አጠቃላይ እድገት ከጥቂት ጊዜ በኋላ ተጀመረ።በጉልሊ ስፑር ላይ የተተኮሰው መድፍ እጅግ በጣም ከባድ ነበር እና 2/10ኛው የጉርካ ጠመንጃ እና 2ኛ ሻለቃ የሮያል ፉሲለየርስ ሻለቃ በፍጥነት ግማሽ ማይል ርቆ ወደ “ፉሲሊየር ብሉፍ” በሄሌስ ሰሜናዊው የህብረት ቦታ ለመሆን ነበር።በግስጋሴው በቀኝ በኩል፣ በፊር ትሪ ስፑር፣ ጦርነቱ ለእንግሊዞች ጥሩ አልሆነም።ልምድ የሌላቸው የ156ኛ ብርጌድ ወታደሮች የመድፍ ድጋፍ አጥተው በኦቶማን መትረየስ እና በባይኔት ጥቃት ተጨፍጭፈዋል።ተቃዋሚዎች ቢኖሩም ጥቃቱን እንዲጫኑ ታዝዘዋል እናም የድጋፍ እና የመጠባበቂያ መስመሮች ወደ ፊት ተልከዋል ነገር ግን ምንም እድገት አላደረጉም.ጥቃቱ በቆመበት ጊዜ ብርጌዱ በግማሽ ጥንካሬ ላይ ነበር ፣ ከእነዚህም ውስጥ 800 ሰዎች ተገድለዋል ።[34] አንዳንድ ሻለቃዎች በጣም ተሟጥጠው ስለነበር ወደ ውህድ አሠራሮች መቀላቀል ነበረባቸው።የቀሩት 52ኛ ዲቪዥን ክፍል ሲያርፉ፣ አዛዡ ሜጀር ጄኔራል ግራንቪል ኤገርተን 156ኛ ብርጌድ በተሰዋበት መንገድ ተናደደ።ኦቶማኖች በመጠባበቂያ ብዙ የሰው ሃይል ይዘው ነገር ግን ምንም አይነት ጉልህ መሳሪያ እና መትረየስ የሌላቸው፣ የማያባራ የመልሶ ማጥቃት ጥቃቶችን በሀምሌ 5 ቀን ከጠንካራው ጋር ጨርሰው ነበር ነገርግን ሁሉም ተቃወሙ።አሁንም፣ ሲጊንደሬ እና ከረቪዝዴሬን የሚመለከቱት ስትራቴጂካዊ ኮረብታዎች ቁጥጥር በግዙፍ የኦቶማን ባዮኔት ጥቃቶች ለአሊዬኖች ተከልክለዋል።ከጁን 28 እስከ ጁላይ 5 ባለው ጊዜ ውስጥ የኦቶማን ሰለባዎች በ 14,000 እና 16,000 መካከል ይገመታል, ይህም የብሪታንያ ኪሳራ አራት እጥፍ ነው.በተቻለ መጠን የኦቶማን ሙታን ተቃጥለዋል ነገር ግን እነሱን ለመቅበር የተደረገው ስምምነት ውድቅ ተደርጓል።ብሪቲሽ የሟቾቹ አስከሬኖች ውጤታማ እንቅፋት እንደሆኑ እና የኦቶማን ወታደሮች እነሱን ለማጥቃት ፈቃደኛ እንዳልሆኑ ያምኑ ነበር።ይህ በተባበሩት መንግስታት ከተፈጸሙት ጥቂት የማይባሉ እና የማይታወቁ ድርጊቶች ኦቶማንን በእጅጉ ያስቆጣ ነበር።እ.ኤ.አ. ጁላይ 5 የዚህ ጦርነት የመጨረሻ ዋና ጥቃት ተጀመረ ነገር ግን አጋሮቹ ከጠንካራ የእሳት ግድግዳ ጋር ገጠሙ።የሞቱት ሰዎች በብሪታንያ ቦይ ፊት ለፊት እንደገና እየጨመሩ ነበር።የመህመት አሊ ፓሳ ሰራተኞች የህብረት ግስጋሴው ቆሟል እና ለነዚህ ከባድ ኪሳራዎች አያስፈልግም የሚል አስተያየት ነበራቸው።መህመት አሊ ፓሳ፣ ከሊማን ፓሳ ምላሽ በመፍራት፣ እሱም በተራው በኤንቨር ፓሳ የተፈራው አመነታ።በድጋሚ፣ ሜጀር ኢገርት ጣልቃ ገባ እና ሊማን ፓሳ አመነ።በመጨረሻም እርድ ቆመ።ይህ በዘመቻው ውስጥ እጅግ ደም አፋሳሽ ክስተት ነበር።የመልሶ ማጥቃት ዘመቻው ካቆመ በኋላ የፊት መስመሩ ተረጋግቶ ለቀሪው የጋሊፖሊ ዘመቻ ምንም እንኳን ሁለቱም ወገኖች በሸለቆው አካባቢ ከፍተኛ የሆነ የማዕድን ፍለጋ ጦርነት ቢያካሂዱም።
▲
●
የክሪቲያ ወይን እርሻ ጦርነት
©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Aug 6 - Aug 13

የክሪቲያ ወይን እርሻ ጦርነት

Redoubt Cemetery, Alçıtepe/Ece
የክሪቲያ ወይን አትክልት ጦርነት በመጀመሪያ የታሰበው በጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት በሄሌስ ላይ ትንሽ የብሪታንያ እርምጃ እንዲሆን የታሰበው ከነሐሴ ወር አፀያፊ ጅምር ትኩረትን ለመቀየር ነበር ፣ ግን በምትኩ ፣ የእንግሊዙ አዛዥ ፣ Brigadier General HE Street ፣ ከንቱ እና ደም አፋሳሽ ተከታታይ በስተመጨረሻ "የወይኑ አትክልት" በመባል የሚታወቀውን ትንሽ መሬት ያገኘ ጥቃት.በመድፍ እጥረት ምክንያት ጥቃቱ ለሁለት ተከፍሎ የ29ኛ ዲቪዚዮን 88ኛ ብርጌድ (በቀኝ ጎኑ ከ 1/5ኛ ሻለቃ ማንቸስተር ሬጅመንት በመደገፍ) ነሐሴ 6 ከሰአት በኋላ በ125ኛው እና የ 42 ኛው (ምስራቅ ላንካሻየር) ክፍል 127ኛ ብርጌዶች በማግስቱ ጠዋት ጥቃት ይሰነዝራሉ።52ኛው (ሎውላንድ) እግረኛ ክፍል እና 63ኛው (ሮያል የባህር ኃይል) ክፍል በኮርፕ ሪዘርቭ።እነሱም አራት የኦቶማን ክፍሎች ፊት ለፊት ነበሩ ፣ ከእነዚህ ውስጥ ሦስቱ ትኩስ ነበሩ ፣ በመጠባበቂያ ውስጥ ሁለት ተጨማሪ ክፍሎች ነበሩ ።[35]የ88ኛው ብርጌድ ጥቃት የኦቶማን 30ኛ ክፍለ ጦር በመልሶ ማጥቃት የተማረከውን አንዳንድ የኦቶማን ጉድጓዶች በቁጥጥር ስር ማዋል ችሏል።እንግሊዞች እንደገና ጥቃት ሰንዝረው አንዳንድ ጉድጓዶችን ያዙ፣ ነገር ግን ኦቶማኖች በመልሶ ማጥቃት በድጋሚ አባረሯቸው።እንግሊዞች ምንም አይነት ቦታ መያዝ አልቻሉም እና 88ኛው ብርጌድ በ1,905 ሰዎች ላይ ጉዳት እንደደረሰ ዘግቧል [36] (ሙሉ በሙሉ 2/3 ከዋናው ብርጌድ ጥንካሬ) እንደ ተዋጊ ሃይል አጠፋቸው።ነሀሴ 7 ከቀኑ 9፡40 ላይ 42ኛ ዲቪዚዮን በ88ኛ ብርጌድ ዘርፍ በቀኝ በኩል ጥቃት ሰነዘረ።127ኛ ብርጌድ በኦቶማን 13ኛ ዲቪዚዮን የተያዘውን መስመር ሰብሮ መውጣት ቢችልም በኦቶማን የመልሶ ማጥቃት ተግዳሮት ተመለሰ።ኦቶማኖች ከኦገስት 7 እስከ ነሐሴ 9 ተደጋጋሚ የመልሶ ማጥቃት እና በአካባቢው ያለው ውጊያ እስከ ነሐሴ 13 ድረስ በመቀጠል በመጨረሻ ጋብ ብሏል።ከዚያ በኋላ፣ ይህ የሄልስ ግንባር ዘርፍ ለቀሪው ዘመቻው በጣም ከተጨናነቀ እና ጠብ አጫሪ እንደሆነ ይቆያል።
▲
●
የሳሪ ቤየር ጦርነት
ደቡባዊ ትሬንች በሎን ፓይን ፣ ጋሊፖሊ ፣ ነሐሴ 8 ቀን 1915 ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Aug 6 - Aug 21

የሳሪ ቤየር ጦርነት

Suvla Cove, Küçükanafarta/Ecea
የሳሪ ባይር ጦርነት ኦገስት አፀያፊ በመባልም የሚታወቀው በ1915 ብሪቲሽ በ1915 የጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬትን ከኦቶማን ኢምፓየር ለመቆጣጠር ያደረገውን የመጨረሻ ሙከራ በአንደኛው የዓለም ጦርነት ወቅት ይወክላል።በጦርነቱ ወቅት የጋሊፖሊ ዘመቻ ከኤፕሪል 25 ቀን 1915 ጀምሮ የሕብረቱ የመሬት ወረራ ከጀመረበት ጊዜ ጀምሮ ለሶስት ወራት ያህል የጋሊፖሊ ዘመቻ በሁለት ግንባሮች ሲካሄድ ቆይቷል። በሄልስ የጦር ሜዳ ላይ አፀያፊ - ብዙ ወጪ እና ትንሽ ጥቅም ለማግኘት.በነሀሴ ወር የብሪታንያ ትዕዛዝ የሳሪ ባይር ሸለቆን በመያዝ ዘመቻውን ለማነቃቃት አዲስ ኦፕሬሽን ሀሳብ አቅርቧል፣ ይህም ከአንዛክ ማረፊያ በላይ ያለውን የጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት መሃከል ይቆጣጠር ነበር።ዋናው ኦፕሬሽን የተጀመረው እ.ኤ.አ. ኦገስት 6 ከአውስትራሊያ እና ከኒውዚላንድ ጦር ሰራዊት ጋር በመተባበር ከአንዛክ በስተሰሜን 5 ማይል (8.0 ኪሜ) አዲስ ማረፊያ በሱቭላ ቤይ ነው።አጋሮቹ ከፍተኛውን ቦታ ለመያዝ እና ከሱቭላ ማረፊያ ጋር ለማገናኘት በማለም ከሳሪ ባይር ክልል ጎን ለጎን ወደ ወጣ ገባ ሀገር ወደ ሰሜን ጥቃት ሰነዘሩ።በሄልስ፣ ብሪቲሽ እና ፈረንሳዮች አሁን በአብዛኛው በመከላከያ ላይ መቆየት ነበረባቸው።
▲
●
Play button
1915 Aug 6 - Aug 10

የሎን ፓይን ጦርነት

Lone Pine (Avustralya) Anıtı,
የሎን ፓይን ጦርነት በኦገስት አጥቂ ተብሎ በሚታወቀው በሳሪ ባይር፣ ቹኑክ ቤይር እና ሂል 971 ዙሪያ በብሪቲሽ፣ ህንድ እና ኒውዚላንድ ወታደሮች እየተወሰዱ ካሉት ዋና ዋና ጥቃቶች የኦቶማንን ትኩረት ለመሳብ የማስቀየሪያ ጥቃት አካል ነበር።በሎን ፔይን መጀመሪያ ላይ የአውስትራሊያን 1ኛ ብርጌድ ያቀፈው አጥቂ ሃይል በነሀሴ 6 በተካሄደው ውጊያ በመጀመሪያዎቹ ጥቂት ሰዓታት ውስጥ ቦታውን ሲከላከሉ ከነበሩት ከሁለቱ የኦቶማን ሻለቃ ጦር ዋናውን የቦይ መስመር ለመያዝ ችሏል።በቀጣዮቹ ሶስት ቀናት ውስጥ ኦቶማኖች ማጠናከሪያዎችን በማምጣት ብዙ የመልሶ ማጥቃት በጀመሩበት ወቅት ያጡትን መሬት መልሰው ለመያዝ ሲሞክሩ ጦርነቱ ቀጠለ።የመልሶ ማጥቃት ዘመቻው እየጠነከረ ሲሄድ ANZACዎች አዲስ የተገኙትን መስመር ለማጠናከር ሁለት ትኩስ ሻለቃዎችን አመጡ።በመጨረሻም፣ ኦገስት 9 ኦቶማንስ ተጨማሪ ሙከራዎችን አቋርጦ በነሐሴ 10 ቀን የማጥቃት እርምጃ ቆመ፣ ይህም አጋሮቹ ቦታውን እንዲቆጣጠሩ አድርጓል።ቢሆንም፣ የአውስትራሊያ ድል ቢሆንም፣ ጥቃቱ አንድ አካል የሆነበት ሰፊው የኦገስት ጥቃት ከሽፏል እና በሎን ፒን አካባቢ የመቋረጥ ሁኔታ ተፈጠረ ይህም በዘመቻው መጨረሻ በታህሳስ 1915 የህብረት ወታደሮች ከባህር ዳር እስከ ወጡ።
▲
●
Play button
1915 Aug 7

የኔክ ጦርነት

Chunuk Bair Cemetery, Kocadere
የኔክ ጦርነት እ.ኤ.አ. ነሐሴ 7 ቀን 1915 የተካሄደው ትንሽ ጦርነት ነበር። "ኔክ" በጋሊፖሊ ባሕረ ገብ መሬት ላይ ጠባብ ሸለቆ ነበር።ይህ ስም የመጣው ከአፍሪካንስ ከሚለው ቃል "የተራራ ማለፊያ" ነው ነገር ግን መሬቱ እራሱ ፍፁም የሆነ ማነቆ እና ለመከላከል ቀላል ነበር በሰኔ ወር በኦቶማን ጥቃት ወቅት እንደተረጋገጠው።የአውስትራሊያ እና የኒውዚላንድ ቁፋሮዎች "የራስል ቶፕ" ተብሎ በሚታወቀው ሸንተረር ላይ የኦቶማን ተከላካዮች ከመሰረቱበት "Baby 700" ከሚለው ቋጠሮ ጋር አገናኘ።የኒውዚላንድ ወታደሮች ቹንክ ባይርን ለማጥቃት በኔክ ላይ በአውስትራሊያ ወታደሮች ከባድ ጥቃት ታቅዶ ነበር።እ.ኤ.አ. ነሐሴ 7 ቀን 1915 መጀመሪያ ላይ በሜጀር ጄኔራል አሌክሳንደር ጎድሌይ ትእዛዝ ስር ከዋሉት ተዋጊዎች አንዱ የሆነው የአውስትራሊያ 3ኛ ብርሃን ፈረስ ብርጌድ ሁለት ክፍለ ጦር በቤቢ 700 የኦቶማን ቦይ ላይ ከንቱ የባዮኔት ጥቃት ሰነዘረ። ሹመት እና የማይለዋወጥ ውሳኔ አሰጣጥ፣ አውስትራሊያውያን ያለምንም ጥቅም ከፍተኛ ጉዳት ደርሶባቸዋል።በአጠቃላይ 600 አውስትራሊያውያን በጥቃቱ ውስጥ ተሳትፈዋል, በአራት ማዕበሎች ጥቃት;372 ሰዎች ተገድለዋል ወይም ቆስለዋል።የኦቶማን ሰለባዎች ቀላል አይደሉም።
▲
●
Play button
1915 Aug 7 - Aug 19

የቹኑክ ባይር ጦርነት

Chunuk Bair Cemetery, Kocadere
የሳሪ ባይር ክልል ሁለተኛ ደረጃ ጫፍ የሆነውን ቹንኩክ ባይርን መያዝ የሳሪ ባይር ጦርነት ከሁለቱ ዓላማዎች አንዱ ነበር።እ.ኤ.አ. ነሐሴ 8 ቀን 1915 ቱርኮችን ለመሳተፍ የቹኑክ ባይር ጫፍ ላይ የደረሱ የብሪታንያ ክፍሎች የዌሊንግተን ሻለቃ የኒውዚላንድ እና የአውስትራሊያ ክፍል ፣ 7 ኛ ​​(አገልግሎት) ሻለቃ ፣ የግሎስተርሻየር ሬጅመንት;እና 8ኛ (አገልግሎት) ሻለቃ፣ ዌልች ሬጅመንት፣ ሁለቱም የ13ኛ (ምእራባዊ) ክፍል።ወታደሮቹ ከሰአት በኋላ የኒውዚላንድ እና የአውስትራሊያ ክፍል አካል በሆነው በኦክላንድ mounted rifles ሬጅመንት ሁለት ቡድን ተጠናክረዋል።በስብሰባው ላይ ያሉት የመጀመሪያዎቹ ወታደሮች በኦቶማን የተመለሰው ተኩስ በከፍተኛ ሁኔታ ተሟጥጠው በነሐሴ 8 ከቀኑ 10፡30 ላይ በኦታጎ ሻለቃ (NZ) እና በዌሊንግተን mounted ራይፍልስ ክፍለ ጦር፣ ኒውዚላንድ እና የአውስትራሊያ ክፍል እፎይታ አግኝተዋል።የኒውዚላንድ ወታደሮች እ.ኤ.አ. ኦገስት 9 ከቀኑ 8፡00 ላይ በ6ኛው ሻለቃ፣ ደቡብ ላንካሻየር ክፍለ ጦር እና 5ኛ ሻለቃ ዊልትሻየር ሬጅመንት፣ በኦቶማን ተቃዋሚዎች የተጨፈጨፉ እና የተባረሩትን እፎይታ አግኝተዋል። - በሙስጠፋ ከማል የተመራ ጥቃት።የብሪቲሽ ኦገስት ጥቃት በአንዛክ ኮቭ እና በሱቭላ የጋሊፖሊ ዘመቻ የተፈጠረውን አለመግባባት ለመስበር የተደረገ ሙከራ ነበር።የቹኑክ ባይርን መያዝ ለዘመቻው አጋሮች ብቸኛው ስኬት ነበር ነገር ግን አቋሙ ሊጸና ባለመቻሉ ጊዜያዊ ነበር።ኦቶማኖች ከጥቂት ቀናት በኋላ ከፍተኛውን ቦታ መልሰው ያዙ።
▲
●
የሂል ጦርነት 60
የፔሪስኮፕ ጠመንጃ በመጠቀም የአውስትራሊያ ፈዛዛ ፈረሰኛ። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Aug 21 - Aug 29

የሂል ጦርነት 60

Cwgc Hill 60 Cemetery, Büyükan
የሂል 60 ጦርነት የጋሊፖሊ ዘመቻ የመጨረሻው ትልቅ ጥቃት ነበር።ከሱቭላ ግንባር በሜጀር ጄኔራል ኤች ዲ ቢ ደ ሊዝ የብሪቲሽ IX ኮርፕ ፍሬድሪክ ስቶፕፎርድ ከጥቂት ቀናት በፊት በተተካው በScimitar Hill ላይ ከደረሰው ጥቃት ጋር ለመገጣጠም ነሐሴ 21 ቀን 1915 ተጀመረ።ሂል 60 የሱቭላ ማረፊያን በተቆጣጠረው የሳሪ ባይር ክልል ሰሜናዊ ጫፍ ዝቅተኛ ኖል ነበር።ይህን ኮረብታ ከScimitar Hill ጋር መያዝ የአንዛክ እና የሱቭላ ማረፊያዎች ደህንነቱ በተጠበቀ ሁኔታ እንዲገናኙ ያስችላቸው ነበር።ሁለት ትላልቅ ጥቃቶች የተፈጸሙት በሕብረት ኃይሎች ነው፣ የመጀመሪያው በነሐሴ 21 እና ሁለተኛው በነሐሴ 27 ነበር።የመጀመሪያው ጥቃት በኮረብታው የታችኛው ክፍል ዙሪያ የተወሰነ ትርፍ አስገኝቷል፣ ነገር ግን የኦቶማን ተከላካዮች ጥቃቱ በአዲስ የአውስትራሊያ ሻለቃ በነሐሴ 22 ከቀጠለ በኋላም ከፍታውን ለመያዝ ችለዋል።ማጠናከሪያዎች ተደርገዋል፣ነገር ግን በነሐሴ 27 ላይ የተካሄደው ሁለተኛው ትልቅ ጥቃት በተመሳሳይ መልኩ ነበር፣ እና ምንም እንኳን በጉባኤው ዙሪያ ውጊያ ለሶስት ቀናት ቢቆይም፣ በጦርነቱ ማብቂያ ላይ የኦቶማን ሃይሎች ከፍተኛውን ቦታ ይዘው ቆዩ።
▲
●
የ Scimitar ሂል ጦርነት
አንዛክ ላይ ከመውጣቱ ጥቂት ቀደም ብሎ የአውስትራሊያ ወታደሮች የኦቶማን ቦይ እየከፈሉ ነው። ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1915 Aug 21

የ Scimitar ሂል ጦርነት

Suvla Cove, Küçükanafarta/Ecea
የሳይሚታር ሂል ጦርነት በአንደኛው የአለም ጦርነት በጋሊፖሊ ጦርነት ወቅት በእንግሊዞች በሱቭላ የተጫኑ የመጨረሻው ጥቃት ነው።በተጨማሪም በጋሊፖሊ ሶስት ክፍሎችን ያካተተ ትልቁ የአንድ ቀን ጥቃት ነበር።የጥቃቱ አላማ ወዲያውኑ የኦቶማንን ስጋት ከተጋለጠ የሱቭላ ማረፊያ ለማስወገድ እና ከ ANZAC ሴክተሮች ወደ ደቡብ ለማገናኘት ነበር.እ.ኤ.አ. ነሐሴ 21 ቀን 1915 በሂል 60 ላይ በተመሳሳይ ጊዜ ከተፈፀመው ጥቃት ጋር እንዲገጣጠም የጀመረው ይህ ውድቅ ውድመት ነበር ፣ በዚህ ጊዜ ቱርኮች እስከ ሌሊት ድረስ ያላቸውን ክምችት በሙሉ “ከባድ እና ደም አፋሳሽ ውጊያ” ለመጠቀም የተገደዱበት ፣ አንዳንድ የቱርክ ጉድጓዶች ጠፍተዋል እና ሁለት ጊዜ እንደገና ተወስዷል.[37]
▲
●
1915 - 1916
መልቀቅ እና መውጣትornament
Play button
1916 Jan 9

መልቀቅ

Cape Helles, Seddülbahir/Eceab
የኦገስት አፀያፊ ውድቀት ከተሳካ በኋላ የጋሊፖሊ ዘመቻ ተንሳፈፈ።የኦቶማን ስኬት በብሪታንያ የህዝብ አስተያየት ላይ ተጽዕኖ ማሳደር ጀመረ፣ በሃሚልተን አፈጻጸም ላይ የተሰነዘረው ትችት በኪት ሙርዶክ፣ ኤሊስ አሽሜድ-ባርትሌት እና ሌሎች ዘጋቢዎች በድብቅ ወደ ውጭ ወጥተዋል።ስቶፎርድ እና ሌሎች ተቃዋሚ መኮንኖች ለጨለማው አየር አስተዋፅኦ አበርክተዋል እናም የመልቀቂያ እድሉ በጥቅምት 11 ቀን 1915 ተነሳ። ሃሚልተን የብሪታንያ ክብርን ይጎዳል በሚል ፍራቻ ሃሳቡን ተቃወመ ፣ ግን ብዙም ሳይቆይ ከስራ ተባረረ እና በሌተናል ጄኔራል ሰር ቻርለስ ሞንሮ ተተካ።መኸር እና ክረምት ከሙቀት እፎይታን አምጥተዋል ነገር ግን ወደ በረዶነት ፣ አውሎ ነፋሶች እና የጎርፍ መጥለቅለቅ አስከትሏል ፣ በዚህም ምክንያት ሰዎች ሰጥመው በረዷቸው ፣ በሺዎች የሚቆጠሩ ደግሞ ውርጭ ገጥሟቸዋል።እ.ኤ.አ. በ 1915 መገባደጃ ላይ በሰርቢያ ዘመቻ የሰርቢያ ሽንፈት ፈረንሳይ እና ብሪታንያ ወታደሮችን ከጋሊፖሊ ዘመቻ ወደ ግሪክ ማቄዶኒያ እንዲያዛውሩ አነሳስቷቸዋል ።የሜቄዶንያ ግንባር የተቋቋመው ቫርዳር መቄዶንያን ለማሸነፍ የሰርቢያን ጦር ቀሪዎችን ለመደገፍ ነው።ቡልጋሪያ የማዕከላዊ ኃይሎችን በመቀላቀል በጋሊፖሊ ያለው ሁኔታ የተወሳሰበ ነበር።በጥቅምት 1915 መጀመሪያ ላይ ብሪቲሽ እና ፈረንሳዮች ከጋሊፖሊ ሁለት ክፍሎችን በማንቀሳቀስ እና የማጠናከሪያውን ፍሰት በመቀነስ ሁለተኛውን የሜዲትራኒያን ግንባር በሳሎኒካ ከፈቱ።[38] በጀርመን እና በኦቶማን ኢምፓየር መካከል በቡልጋሪያ መካከል ያለው የመሬት መንገድ ተከፈተ እና ጀርመኖች የኦቶማን ጦርን በከባድ መሳሪያ አስታጠቁ በተለይም በአንዛክ በተከለለው ግንባር ላይ ፣ ዘመናዊ አውሮፕላኖች እና ልምድ ያላቸው ሰራተኞች።በህዳር ወር መገባደጃ ላይ፣ በጀርመን አልባትሮስ ሲ አይ ኦቶማን መርከበኞች የፈረንሳይ አውሮፕላን በጋባ ቴፔ እና በኦስትሮ-ሃንጋሪ 36. Haubitzbatteri እና 9. Motormörserbatterie መድፍ ክፍሎች መጡ፣ ይህም የኦቶማን መድፍ ከፍተኛ ማጠናከሪያ ነበር።[39] ሞንሮ በኖቬምበር መጀመሪያ ላይ ምስራቃዊ ሜዲትራኒያንን የጎበኘው ወደ ኪችነር ለመልቀቅ መክሯል።ኪችነር ከ VIII Corps አዛዦች ጋር በሄልስ፣ IX Corps በሱቭላ እና አንዛክ ከተማከሩ በኋላ ከሞንሮ ጋር በመስማማት ምክረ ሃሳቡን ለብሪቲሽ ካቢኔ አስተላልፏል፣ እሱም በታኅሣሥ ወር መጀመሪያ አካባቢ ለመልቀቅ መወሰኑን አረጋግጧል።ሄልስ ለተወሰነ ጊዜ ተይዞ ነበር ነገር ግን ጦር ሰፈሩን ለመልቀቅ ውሳኔ የተደረገው በታህሳስ 28 ነው።[40] ከአንዛክ ኮቭ መፈናቀል በተለየ የኦቶማን ኃይሎች የመውጣት ምልክቶችን ይፈልጉ ነበር።ክፍተቱን ተጠቅሞ ማጠናከሪያዎችን እና አቅርቦቶችን በማምጣት ፣እ.ኤ.አ. ጥር 7 ቀን 1916 በጊሊ ስፑር በብሪቲሽ ላይ በእግረኛ ጦር እና በመድፍ ጥቃቱ ጥቃት ፈፀመ።[41] ፈንጂዎች በጊዜ ግርዶሽ ተቀምጠዋል እናም በዚያ ምሽት እና ጥር 7/8 ምሽት ላይ በባህር ኃይል ቦምብ ሽፋን የብሪታንያ ወታደሮች ከመስመሮቻቸው ወደ ባህር ዳርቻዎች 5 ማይል (8.0 ኪሜ) ወደ ኋላ መውደቅ ጀመሩ ። በጀልባዎች ለመሳፈር ጊዜያዊ ምሰሶዎች ያገለገሉበት።የመጨረሻው የእንግሊዝ ጦር ከላንክሻየር ማረፊያ አካባቢ በጥር 8 ቀን 1916 ከቀኑ 04፡00 ላይ ወጣ። የኒውፋውንድላንድ ክፍለ ጦር የጠባቂው አካል ነበር እና በጥር 9 1916 ለቋል። ወደ መሬት ከገቡት የመጀመሪያዎቹ መካከል የፕሊማውዝ ሻለቃ ቅሪቶች፣ የሮያል ማሪን ላይት እግረኛ ነበሩ። ባሕረ ገብ መሬት ለቀው ለመጨረሻ ጊዜ።
▲
●
1916 Feb 1

ኢፒሎግ

Gallipoli/Çanakkale, Türkiye
የዘመቻውን ውጤት እንዴት እንደሚያጠቃልሉ የታሪክ ተመራማሪዎች ተከፋፍለዋል።ብሮድበንት ዘመቻውን ለአሊያንስ ሽንፈት የነበረበት "የተቃረበ ጉዳይ" ሲል ሲገልፅ ካርሊዮን አጠቃላይ ውጤቱን እንደ እንቅፋት ነው የሚመለከተው።ፒተር ሃርት ግን በዚህ አይስማማም የኦቶማን ሃይሎች “ተባባሪዎቹን ከትክክለኛ አላማቸው አንጻራዊ በሆነ መልኩ መልሰው ያዙዋቸው” ሲል ሃይቶርትዌይት ደግሞ “ለአሊያንስ ጥፋት” ሲል ጠርቶታል።ዘመቻው "በ... የኦቶማን ብሄራዊ ሀብቶች ላይ ከፍተኛ ጉዳት አድርሷል" እና በጦርነቱ ደረጃ ላይ አጋሮቹ ጉዳታቸውን ከኦቶማኖች በተሻለ ለመተካት የተሻለ ቦታ ላይ ነበሩ ነገር ግን በመጨረሻ በዳርዳኔልስ በኩል ማለፊያ ለማግኘት የተባበሩት መንግስታት ሙከራ አድርገዋል. አለመሳካቱ ተረጋግጧል።የኦቶማን ሃይሎችን በመካከለኛው ምስራቅ ካሉ የግጭት ቦታዎች ቢያፈገፍግም፣ ዘመቻው አጋሮቹ በምዕራቡ ግንባር ሊቀጥሯቸው ይችሉ የነበሩ ሀብቶችን በልቷል፣ እና በተባበሩት መንግስታት ላይም ከፍተኛ ኪሳራ አስከትሏል።የህብረት ዘመቻው ባልታወቁ ግቦች፣በእቅድ ደካማ፣በቂ መድፍ፣ ልምድ በሌላቸው ወታደሮች፣ ትክክለኛ ካርታዎች፣ ደካማ የማሰብ ችሎታ፣ ከመጠን በላይ በራስ መተማመን፣ በቂ ያልሆነ መሳሪያ እና በየደረጃው ባሉ የሎጅስቲክ እና ታክቲካል ጉድለቶች የታጀበ ነበር።ጂኦግራፊም ትልቅ ሚና እንዳለው አሳይቷል።የሕብረቱ ኃይሎች ትክክለኛ ያልሆነ ካርታ እና መረጃ ይዘው እና መሬቱን ለጥቅማቸው መጠቀም ባለመቻላቸው የኦቶማን አዛዦች በአሊያድ የባህር ዳርቻዎች ዙሪያ ያለውን ከፍተኛ ቦታ በመጠቀም የተባበሩት ኃይሎች ወደ ውስጥ የመግባት አቅምን የሚገድቡ ጥሩ ቦታ ያላቸውን መከላከያዎችን ለማስቀመጥ ችለዋል ። ወደ ውስጥ, በጠባብ የባህር ዳርቻዎች ውስጥ ይገድቧቸዋል.የዘመቻው አስፈላጊነት አሁንም የክርክር ርዕሰ ጉዳይ ነው ፣ እና ተከትለው የነበሩት ነቀፋዎች ጉልህ ነበሩ ፣ ይህም አጋሮቹ በምዕራቡ ግንባር ላይ በመዋጋት ላይ ማተኮር አለባቸው በሚሉ ወታደራዊ ስትራቴጂስቶች መካከል የተፈጠረውን አለመግባባት እና የጀርመንን ጦር በማጥቃት ጦርነቱን ለማቆም መሞከሩን በሚደግፉ ወገኖች መካከል የተፈጠረውን አለመግባባት አጉልቶ ያሳያል ። "ለስላሳ በታች" ፣ በምስራቅ ውስጥ ያሉ አጋሮቹ።የብሪቲሽ እና የፈረንሳይ የባህር ሰርጓጅ መርከቦች በማርማራ ባህር ውስጥ የጋሊፖሊ ዘመቻ ስኬት አንዱ ጉልህ ስፍራ ነበር ፣ ይህም ኦቶማኖች ባህሩን እንደ ማጓጓዣ መንገድ እንዲተዉ አስገደዳቸው ።እ.ኤ.አ. በኤፕሪል እና ታህሳስ 1915 ዘጠኝ የእንግሊዝ እና አራት የፈረንሳይ የባህር ሰርጓጅ መርከቦች 15 ፓትሮሎችን አንድ የጦር መርከብ ሰጠሙ ፣ አንድ አጥፊ ፣ አምስት ሽጉጥ ጀልባዎች ፣ 11 የጦር ሰራዊት ማጓጓዣዎች ፣ 44 የአቅርቦት መርከቦች እና 148 መርከቦች በስምንት የህብረት ባህር ሰርጓጅ መርከቦች ባህር ውስጥ ሰምጠዋል። በማርማራ ባህር ውስጥ.በዘመቻው ወቅት በማርማራ ባህር ውስጥ ሁል ጊዜ አንድ የብሪቲሽ ሰርጓጅ መርከብ ነበር ፣ አንዳንዴም ሁለት;በጥቅምት 1915 በክልሉ ውስጥ አራት የተባበሩት መንግስታት የባህር ሰርጓጅ መርከቦች ነበሩ.እ.ኤ.አ. ጥር 2 ቀን 1916 በክልሉ የመጨረሻው የብሪታንያ ባህር ሰርጓጅ መርከብ E2 ከማርማራ ባህር ወጣ።የሄልስን መፈናቀል ተከትሎ አራት ኢ-ክፍል እና አምስት ቢ-ክፍል ሰርጓጅ መርከቦች በሜዲትራኒያን ባህር ውስጥ ቀርተዋል።በዚህ ጊዜ የኦቶማን ባህር ኃይል በአካባቢው ያለውን እንቅስቃሴ እንዲያቆም ተገድዶ ነበር፣ የነጋዴ ማጓጓዣም እንዲሁ በከፍተኛ ሁኔታ ተገድቧል።ኦፊሴላዊው የጀርመን የባህር ኃይል ታሪክ ጸሐፊ አድሚራል ኤበርሃርድ ቮን ማንቴይ፣ በኋላ ላይ የባሕሩ የመገናኛ መስመሮች ሙሉ በሙሉ ቢቋረጥ የኦቶማን 5ኛ ጦር ጥፋት ሊገጥመው እንደሚችል ደምድሟል።እነዚህ ኦፕሬሽኖች ጉልህ የሆነ የጭንቀት ምንጭ በመሆናቸው፣ በማጓጓዣው ላይ የማያቋርጥ ስጋት በመፍጠር እና ከፍተኛ ኪሳራ በማድረስ፣ የኦቶማን ኃይላቸውን በጋሊፖሊ ለማጠናከር ያደረጉትን ሙከራ ውጤታማ በሆነ መንገድ በማፈናቀል እና የሰራዊቶችን እና የባቡር ሀዲዶችን በመጨፍጨፍ ላይ ናቸው።የጋሊፖሊ ዘመቻ አስፈላጊነት በአውስትራሊያ እና በኒው ዚላንድ ውስጥ ምንም እንኳን የሕብረት ኃይሎች ክፍል ብቻ ቢሆኑም ፣ዘመቻው በሁለቱም ሀገራት እንደ “የእሳት ጥምቀት” ተደርጎ የሚወሰድ ሲሆን ነፃ አገር ከመፈጠሩ ጋር ተያይዞ ነበር።በግምት 50,000 አውስትራሊያውያን በጋሊፖሊ እና ከ16,000 እስከ 17,000 የኒውዚላንድ ነዋሪዎች አገልግለዋል።ከጦርነቱ በኋላ ልዩ የሆነ የአውስትራሊያ ማንነት ሲፈጠር ዘመቻው ጉልህ በሆነ መልኩ የታየበት ሲሆን በዘመቻው ወቅት የተዋጉትን ወታደሮች ባህሪያት ከታዋቂ ጽንሰ-ሀሳቦች ጋር በቅርበት የተሳሰረ ሲሆን ይህም "በ" አስተሳሰብ ውስጥ ተካትቷል. አንዛክ መንፈስ"
▲
●

Appendices



APPENDIX 1

The reason Gallipoli failed


Play button




APPENDIX 2

The Goeben & The Breslau - Two German Ships Under Ottoman Flag


Play button




APPENDIX 3

The attack on a Mobile Battery at Gallipoli by Eric 'Kipper' Robinson


Play button




APPENDIX 4

The Morale and Discipline of British and Anzac troops at Gallipoli | Gary Sheffield


Play button

Characters



Halil Sami Bey

Halil Sami Bey

Colonel of the Ottoman Army

Herbert Kitchener

Herbert Kitchener

Secretary of State for War

William Birdwood

William Birdwood

Commander of ANZAC forces

Otto Liman von Sanders

Otto Liman von Sanders

Commander of the Ottoman 5th Army

Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk

Lieutenant Colonel

Wehib Pasha

Wehib Pasha

General in the Ottoman Army

Mehmet Esat Bülkat

Mehmet Esat Bülkat

Senior Ottoman commander

Cevat Çobanlı

Cevat Çobanlı

General of the Ottoman Army

Enver Pasha

Enver Pasha

Minister of War

Fevzi Çakmak

Fevzi Çakmak

Commander of the V Corps

Cemil Conk

Cemil Conk

Officer of the Ottoman Army

John de Robeck

John de Robeck

Naval Commander in the Dardanelles

Ian Hamilton

Ian Hamilton

British Army officer

Henri Gouraud

Henri Gouraud

French General

Faik Pasha

Faik Pasha

General of the Ottoman Army

Kâzım Karabekir

Kâzım Karabekir

Commander of the 14th Division

Winston Churchill

Winston Churchill

First Lord of the Admiralty

Footnotes



  1. Ali Balci, et al. "War Decision and Neoclassical Realism: The Entry of the Ottoman Empire into the First World War."War in History(2018),doi:10.1177/0968344518789707
  2. Broadbent, Harvey(2005).Gallipoli: The Fatal Shore. Camberwell, VIC: Viking/Penguin.ISBN 978-0-670-04085-8,p.40.
  3. Gilbert, Greg (2013). "Air War Over the Dardanelles".Wartime. Canberra: Australian War Memorial (61): 42-47.ISSN1328-2727,pp.42-43.
  4. Hart, Peter (2013a). "The Day It All Went Wrong: The Naval Assault Before the Gallipoli Landings".Wartime. Canberra: Australian War Memorial (62).ISSN1328-2727, pp.9-10.
  5. Hart 2013a, pp.11-12.
  6. Fromkin, David(1989).A Peace to End All Peace: The Fall of the Ottoman Empire and the Creation of the Modern Middle East. New York: Henry Holt.ISBN 978-0-8050-0857-9,p.135.
  7. Baldwin, Hanson (1962).World War I: An Outline History. London: Hutchinson.OCLC793915761,p.60.
  8. James, Robert Rhodes (1995) [1965].Gallipoli: A British Historian's View. Parkville, VIC: Department of History, University of Melbourne.ISBN 978-0-7325-1219-4.
  9. Hart 2013a, p.12.
  10. Fromkin 1989, p.151.
  11. Broadbent 2005, pp.33-34.
  12. Broadbent 2005, p.35.
  13. Stevens, David (2001).The Royal Australian Navy. The Australian Centenary History of Defence. Vol.III. South Melbourne, Victoria: Oxford University Press.ISBN 978-0-19-555542-4,pp.44-45.
  14. Grey, Jeffrey (2008).A Military History of Australia(3rded.). Port Melbourne: Cambridge University Press.ISBN 978-0-521-69791-0,p.92.
  15. McGibbon, Ian, ed. (2000).The Oxford Companion to New Zealand Military History. Auckland, NZ: Oxford University Press.ISBN 978-0-19-558376-2,p.191.
  16. Haythornthwaite, Philip(2004) [1991].Gallipoli 1915: Frontal Assault on Turkey. Campaign Series. London: Osprey.ISBN 978-0-275-98288-1,p.21.
  17. Aspinall-Oglander, Cecil Faber(1929).Military Operations Gallipoli: Inception of the Campaign to May 1915.History of the Great WarBased on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol.I (1sted.). London: Heinemann.OCLC464479053,p.139.
  18. Aspinall-Oglander 1929, pp.315-16.
  19. Aspinall-Oglander 1929, pp.232-36.
  20. Erickson, Edward J.(2001a) [2000].Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Westport, Connecticut: Greenwood.ISBN 978-0-313-31516-9.
  21. Carlyon, Les(2001).Gallipoli. Sydney: Pan Macmillan.ISBN 978-0-7329-1089-1,p.232.
  22. Broadbent 2005, p.121.
  23. Broadbent 2005, pp.122-23.
  24. Broadbent 2005, pp.124-25.
  25. Broadbent 2005, pp.126, 129, 134.
  26. Broadbent 2005, pp.129-30.
  27. Aspinall-Oglander 1929, pp.288-290.
  28. Aspinall-Oglander 1929, pp.290-295.
  29. Burt, R. A. (1988).British Battleships 1889-1904. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press.ISBN 978-0-87021-061-7,pp.158-59.
  30. Burt 1988, pp.131, 276.
  31. Broadbent 2005, p.165.
  32. Brenchley, Fred; Brenchley, Elizabeth (2001).Stoker's Submarine: Australia's Daring Raid on the Dardanellles on the Day of the Gallipoli Landing. Sydney: Harper Collins.ISBN 978-0-7322-6703-2,p.113.
  33. Aspinall-Oglander 1932, p. 85.
  34. Aspinall-Oglander 1932, p. 92.
  35. Turgut Ōzakman, Diriliş, 2008, p.462
  36. Aspinall-Oglander, Military Operations. Gallipoli. Volume 2. p.176
  37. Aspinall-Oglander 1932, p.355.
  38. Hart, Peter (2013b) [2011].Gallipoli. London: Profile Books.ISBN 978-1-84668-161-5,p.387.
  39. Gilbert 2013, p.47.
  40. Carlyon 2001, p.526.
  41. Broadbent 2005, p.266.

References



  • Aspinall-Oglander, Cecil Faber (1929). Military Operations Gallipoli: Inception of the Campaign to May 1915. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. I (1st ed.). London: Heinemann. OCLC 464479053.
  • Aspinall-Oglander, Cecil Faber (1992) [1932]. Military Operations Gallipoli: May 1915 to the Evacuation. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. II (Imperial War Museum and Battery Press ed.). London: Heinemann. ISBN 978-0-89839-175-6.
  • Austin, Ronald; Duffy, Jack (2006). Where Anzacs Sleep: the Gallipoli Photos of Captain Jack Duffy, 8th Battalion. Slouch Hat Publications.
  • Baldwin, Hanson (1962). World War I: An Outline History. London: Hutchinson. OCLC 793915761.
  • Bean, Charles (1941a) [1921]. The Story of ANZAC from the Outbreak of War to the End of the First Phase of the Gallipoli Campaign, May 4, 1915. Official History of Australia in the War of 1914–1918. Vol. I (11th ed.). Sydney: Angus and Robertson. OCLC 220878987. Archived from the original on 6 September 2019. Retrieved 11 July 2015.
  • Bean, Charles (1941b) [1921]. The Story of Anzac from 4 May 1915, to the Evacuation of the Gallipoli Peninsula. Official History of Australia in the War of 1914–1918. Vol. II (11th ed.). Canberra: Australian War Memorial. OCLC 39157087. Archived from the original on 6 September 2019. Retrieved 11 July 2015.
  • Becke, Major Archibald Frank (1937). Order of Battle of Divisions: The 2nd-Line Territorial Force Divisions (57th–69th) with The Home-Service Divisions (71st–73rd) and 74th and 75th Divisions. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. IIb. London: HMSO. ISBN 978-1-871167-00-9.
  • Ben-Gavriel, Moshe Ya'aqov (1999). Wallas, Armin A. (ed.). Tagebücher: 1915 bis 1927 [Diaries, 1915–1927] (in German). Wien: Böhlau. ISBN 978-3-205-99137-3.
  • Brenchley, Fred; Brenchley, Elizabeth (2001). Stoker's Submarine: Australia's Daring Raid on the Dardanellles on the Day of the Gallipoli Landing. Sydney: Harper Collins. ISBN 978-0-7322-6703-2.
  • Broadbent, Harvey (2005). Gallipoli: The Fatal Shore. Camberwell, VIC: Viking/Penguin. ISBN 978-0-670-04085-8.
  • Butler, Daniel (2011). Shadow of the Sultan's Realm: The Destruction of the Ottoman Empire and the Creation of the Modern Middle East. Washington, D.C.: Potomac Books. ISBN 978-1-59797-496-7.
  • Burt, R. A. (1988). British Battleships 1889–1904. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-061-7.
  • Cameron, David (2011). Gallipoli: The Final Battles and Evacuation of Anzac. Newport, NSW: Big Sky. ISBN 978-0-9808140-9-5.
  • Carlyon, Les (2001). Gallipoli. Sydney: Pan Macmillan. ISBN 978-0-7329-1089-1.
  • Cassar, George H. (2004). Kitchener's War: British Strategy from 1914 to 1916. Lincoln, Nebraska: Potomac Books. ISBN 978-1-57488-709-9.
  • Clodfelter, M. (2017). Warfare and Armed Conflicts: A Statistical Encyclopedia of Casualty and Other Figures, 1492–2015 (4th ed.). Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 978-0786474707.
  • Coates, John (1999). Bravery above Blunder: The 9th Australian Division at Finschhafen, Sattelberg and Sio. South Melbourne: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-550837-6.
  • Corbett, J. S. (2009a) [1920]. Naval Operations. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. I (repr. Imperial War Museum and Naval & Military Press ed.). London: Longmans. ISBN 978-1-84342-489-5. Retrieved 27 May 2014.
  • Corbett, J. S. (2009b) [1923]. Naval Operations. History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. III (Imperial War Museum and Naval & Military Press ed.). London: Longmans. ISBN 978-1-84342-491-8. Retrieved 27 May 2014.
  • Coulthard-Clark, Chris (2001). The Encyclopaedia of Australia's Battles (Second ed.). Crow's Nest, NSW: Allen & Unwin. ISBN 978-1-86508-634-7.
  • Cowan, James (1926). The Maoris in the Great War (including Gallipoli). Auckland, NZ: Whitcombe & Tombs for the Maori Regimental Committee. OCLC 4203324. Archived from the original on 2 February 2023. Retrieved 3 February 2023.
  • Crawford, John; Buck, Matthew (2020). Phenomenal and Wicked: Attrition and Reinforcements in the New Zealand Expeditionary Force at Gallipoli. Wellington: New Zealand Defence Force. ISBN 978-0-478-34812-5. "ebook". New Zealand Defence Force. 2020. Archived from the original on 8 August 2020. Retrieved 19 August 2020.
  • Dando-Collins, Stephen (2012). Crack Hardy: From Gallipoli to Flanders to the Somme, the True Story of Three Australian Brothers at War. North Sydney: Vintage Books. ISBN 978-1-74275-573-1.
  • Dennis, Peter; Grey, Jeffrey; Morris, Ewan; Prior, Robin; Bou, Jean (2008). The Oxford Companion to Australian Military History (2nd ed.). Melbourne: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-551784-2.
  • Dexter, David (1961). The New Guinea Offensives. Australia in the War of 1939–1945, Series 1 – Army. Vol. VII (1st ed.). Canberra, ACT: Australian War Memorial. OCLC 2028994. Archived from the original on 17 March 2021. Retrieved 14 July 2015.
  • Dutton, David (1998). The Politics of Diplomacy: Britain, France and the Balkans in the First World War. London: I. B. Tauris. ISBN 978-1-86064-112-1.
  • Eren, Ramazan (2003). Çanakkale Savaş Alanları Gezi Günlüğü [Çanakkale War Zone Travel Diary] (in Turkish). Çanakkale: Eren Books. ISBN 978-975-288-149-5.
  • Erickson, Edward J. (2001a) [2000]. Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Westport, Connecticut: Greenwood. ISBN 978-0-313-31516-9.
  • Erickson, Edward J. (2015) [2010]. Gallipoli: the Ottoman Campaign. Barnsley: Pen & Sword. ISBN 978-1783461660.
  • Erickson, Edward J. (2013). Ottomans and Armenians: A Study in Counterinsurgency. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-137-36220-9.
  • Falls, Cyril; MacMunn, George (maps) (1996) [1928]. Military Operations Egypt & Palestine from the Outbreak of War with Germany to June 1917. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. I (repr. Imperial War Museum and Battery Press ed.). London: HMSO. ISBN 978-0-89839-241-8.
  • Falls, Cyril; Becke, A. F. (maps) (1930). Military Operations Egypt & Palestine: From June 1917 to the End of the War. Official History of the Great War Based on Official Documents by Direction of the Historical Section of the Committee of Imperial Defence. Vol. II. Part 1. London: HMSO. OCLC 644354483.
  • Fewster, Kevin; Basarin, Vecihi; Basarin, Hatice Hurmuz (2003) [1985]. Gallipoli: The Turkish Story. Crow's Nest, NSW: Allen & Unwin. ISBN 978-1-74114-045-3.
  • Frame, Tom (2004). No Pleasure Cruise: The Story of the Royal Australian Navy. Crow's Nest, NSW: Allen & Unwin. ISBN 978-1-74114-233-4.
  • Fromkin, David (1989). A Peace to End All Peace: The Fall of the Ottoman Empire and the Creation of the Modern Middle East. New York: Henry Holt. ISBN 978-0-8050-0857-9.
  • Gatchel, Theodore L. (1996). At the Water's Edge: Defending against the Modern Amphibious Assault. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-55750-308-4.
  • Grey, Jeffrey (2008). A Military History of Australia (3rd ed.). Port Melbourne: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-69791-0.
  • Griffith, Paddy (1998). British Fighting Methods in the Great War. London: Routledge. ISBN 978-0-7146-3495-1.
  • Gullett, Henry Somer (1941) [1923]. The Australian Imperial Force in Sinai and Palestine, 1914–1918. Official History of Australia in the War of 1914–1918. Vol. VII (10th ed.). Sydney: Angus and Robertson. OCLC 220901683. Archived from the original on 10 August 2019. Retrieved 14 July 2015.
  • Hall, Richard (2010). Balkan Breakthrough: The Battle of Dobro Pole 1918. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-35452-5.
  • Halpern, Paul G. (1995). A Naval History of World War I. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 978-1-55750-352-7.
  • Harrison, Mark (2010). The Medical War: British Military Medicine in the First World War. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19957-582-4.
  • Hart, Peter (2013b) [2011]. Gallipoli. London: Profile Books. ISBN 978-1-84668-161-5.
  • Hart, Peter (2020). The Gallipoli Evacuation. Sydney: Living History. ISBN 978-0-6489-2260-5. Archived from the original on 14 May 2021. Retrieved 24 October 2020.
  • Haythornthwaite, Philip (2004) [1991]. Gallipoli 1915: Frontal Assault on Turkey. Campaign Series. London: Osprey. ISBN 978-0-275-98288-1.
  • Holmes, Richard, ed. (2001). The Oxford Companion to Military History. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866209-9.
  • Hore, Peter (2006). The Ironclads. London: Southwater. ISBN 978-1-84476-299-6.
  • James, Robert Rhodes (1995) [1965]. Gallipoli: A British Historian's View. Parkville, VIC: Department of History, University of Melbourne. ISBN 978-0-7325-1219-4.
  • Jobson, Christopher (2009). Looking Forward, Looking Back: Customs and Traditions of the Australian Army. Wavell Heights, Queensland: Big Sky. ISBN 978-0-9803251-6-4.
  • Jose, Arthur (1941) [1928]. The Royal Australian Navy, 1914–1918. Official History of Australia in the War of 1914–1918. Vol. IX (9th ed.). Canberra: Australian War Memorial. OCLC 271462423. Archived from the original on 12 July 2015. Retrieved 14 July 2015.
  • Jung, Peter (2003). Austro-Hungarian Forces in World War I. Part 1. Oxford: Osprey. ISBN 978-1-84176-594-5.
  • Keogh, Eustace; Graham, Joan (1955). Suez to Aleppo. Melbourne: Directorate of Military Training (Wilkie). OCLC 220029983.
  • Kinloch, Terry (2007). Devils on Horses: In the Words of the Anzacs in the Middle East 1916–19. Auckland, NZ: Exisle. OCLC 191258258.
  • Kinross, Patrick (1995) [1964]. Ataturk: The Rebirth of a Nation. London: Phoenix. ISBN 978-0-297-81376-7.
  • Lambert, Nicholas A. (2021). The War Lords and the Gallipoli Disaster. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-754520-1.
  • Lepetit, Vincent; Tournyol du Clos, Alain; Rinieri, Ilario (1923). Les armées françaises dans la Grande guerre. Tome VIII. La campagne d'Orient (Dardanelles et Salonique) (février 1915-août 1916) [Ministry of War, Staff of the Army, Historical Service, French Armies in the Great War]. Ministère De la Guerre, Etat-Major de l'Armée – Service Historique (in French). Vol. I. Paris: Imprimerie Nationale. OCLC 491775878. Archived from the original on 8 April 2022. Retrieved 20 September 2020.
  • Lewis, Wendy; Balderstone, Simon; Bowan, John (2006). Events That Shaped Australia. Frenchs Forest, NSW: New Holland. ISBN 978-1-74110-492-9.
  • Lockhart, Sir Robert Hamilton Bruce (1950). The Marines Were There: The Story of the Royal Marines in the Second World War. London: Putnam. OCLC 1999087.
  • McCartney, Innes (2008). British Submarines of World War I. Oxford: Osprey. ISBN 978-1-84603-334-6.
  • McGibbon, Ian, ed. (2000). The Oxford Companion to New Zealand Military History. Auckland, NZ: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-558376-2.
  • Mitchell, Thomas John; Smith, G. M. (1931). Casualties and Medical Statistics of the Great War. History of the Great War. Based on Official Documents by Direction of the Committee of Imperial Defence. London: HMSO. OCLC 14739880.
  • Moorehead, Alan (1997) [1956]. Gallipoli. Ware: Wordsworth. ISBN 978-1-85326-675-1.
  • Neillands, Robin (2004) [1998]. The Great War Generals on the Western Front 1914–1918. London Books: Magpie. ISBN 978-1-84119-863-7.
  • Newton, L. M. (1925). The Story of the Twelfth: A Record of the 12th Battalion, A. I. F. during the Great War of 1914–1918. Slouch Hat Publications.
  • Nicholson, Gerald W. L. (2007). The Fighting Newfoundlander. Carleton Library Series. Vol. CCIX. McGill-Queen's University Press. ISBN 978-0-7735-3206-9.
  • O'Connell, John (2010). Submarine Operational Effectiveness in the 20th Century (1900–1939). Part One. New York: Universe. ISBN 978-1-4502-3689-8.
  • Özakman, Turgut (2008). Dirilis: Canakkale 1915. Ankara: Bilgi Yayinev. ISBN 978-975-22-0247-4.
  • Parker, John (2005). The Gurkhas: The inside Story of the World's Most Feared Soldiers. London: Headline Books. ISBN 978-0-7553-1415-7.
  • Perrett, Bryan (2004). For Valour: Victoria Cross and Medal of Honor Battles. London: Cassel Military Paperbacks. ISBN 978-0-304-36698-9.
  • Perry, Frederick (1988). The Commonwealth Armies: Manpower and Organisation in Two World Wars. Manchester: Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-2595-2.
  • Pick, Walter Pinhas (1990). "Meissner Pasha and the Construction of Railways in Palestine and Neighbouring Countries". In Gilbar, Gad (ed.). Ottoman Palestine, 1800–1914: Studies in Economic and Social History. Leiden: Brill Archive. ISBN 978-90-04-07785-0.
  • Pitt, Barrie; Young, Peter (1970). History of the First World War. Vol. III. London: B.P.C. OCLC 669723700.
  • Powles, C. Guy; Wilkie, A. (1922). The New Zealanders in Sinai and Palestine. Official History New Zealand's Effort in the Great War. Vol. III. Auckland, NZ: Whitcombe & Tombs. OCLC 2959465. Archived from the original on 2 February 2016. Retrieved 15 July 2016.
  • Thys-Şenocak, Lucienne; Aslan, Carolyn (2008). "Narratives of Destruction and Construction: The Complex Cultural Heritage of the Gallipoli Peninsula". In Rakoczy, Lila (ed.). The Archaeology of Destruction. Newcastle: Cambridge Scholars. pp. 90–106. ISBN 978-1-84718-624-9.
  • Rance, Philip (ed./trans.) (2017). The Struggle for the Dardanelles. Major Erich Prigge. The Memoirs of a German Staff Officer in Ottoman Service. Barnsley: Pen & Sword. ISBN 978-1-78303-045-3.
  • Reagan, Geoffrey (1992). The Guinness Book of Military Anecdotes. Enfield: Guinness. ISBN 978-0-85112-519-0.
  • Simkins, Peter; Jukes, Geoffrey; Hickey, Michael (2003). The First World War: The War to End All Wars. Oxford: Osprey. ISBN 978-1-84176-738-3.
  • Snelling, Stephen (1995). VCs of the First World War: Gallipoli. Thrupp, Stroud: Gloucestershire Sutton. ISBN 978-0-905778-33-4.
  • Strachan, Hew (2003) [2001]. The First World War: To Arms. Vol. I. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-926191-8.
  • Stevens, David (2001). The Royal Australian Navy. The Australian Centenary History of Defence. Vol. III. South Melbourne, Victoria: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-555542-4.
  • Stevenson, David (2005). 1914–1918: The History of the First World War. London: Penguin. ISBN 978-0-14-026817-1.
  • Taylor, Alan John Percivale (1965). English History 1914–1945 (Pelican 1982 ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-821715-2.
  • Tauber, Eliezer (1993). The Arab Movements in World War I. London: Routledge. ISBN 978-0-7146-4083-9.
  • Travers, Tim (2001). Gallipoli 1915. Stroud: Tempus. ISBN 978-0-7524-2551-1.
  • Usborne, Cecil (1933). Smoke on the Horizon: Mediterranean Fighting, 1914–1918. London: Hodder and Stoughton. OCLC 221672642.
  • Wahlert, Glenn (2008). Exploring Gallipoli: An Australian Army Battlefield Guide. Australian Army Campaign Series. Vol. IV. Canberra: Army History Unit. ISBN 978-0-9804753-5-7.
  • Wavell, Field Marshal Earl (1968) [1933]. "The Palestine Campaigns". In Sheppard, Eric William (ed.). A Short History of the British Army (4th ed.). London: Constable. OCLC 35621223.
  • Weigley, Russell F. (2005). "Normandy to Falaise: A Critique of Allied Operational Planning in 1944". In Krause, Michael D.; Phillips, R. Cody (eds.). Historical Perspectives of the Operational Art. Washington, D.C.: Center of Military History, United States Army. pp. 393–414. OCLC 71603395. Archived from the original on 20 February 2014. Retrieved 12 November 2016.
  • West, Brad (2016). War Memory and Commemoration. Memory Studies: Global Constellations. London and New York: Routledge. ISBN 978-1-47245-511-6.
  • Williams, John (1999). The ANZACS, the Media and the Great War. Sydney: UNSW Press. ISBN 978-0-86840-569-8.
  • Willmott, Hedley Paul (2009). The Last Century of Sea Power: From Port Arthur to Chanak, 1894–1922. Bloomington: Indiana University Press. ISBN 978-0-253-00356-0.