Таваррум ва таназзули системаи Тимар

Дар нимаи дуюми асри 16, империя аз сабаби афзоиши таваррум, ки он вақт ба Аврупо ва Шарқи Наздик таъсир расонд, зери фишори афзояндаи иқтисодӣ қарор гирифт.Ҳамин тариқ, усмониён бисёре аз муассисаҳоеро, ки қаблан империяро муайян карда буданд, дигаргун сохтанд, бо мақсади баланд бардоштани артиши муосири мушкетёрҳо низоми Тимарро тадриҷан аз байн бурданд ва андозаи бюрократияро чор маротиба афзоиш доданд, то ба ҷамъоварии самараноки даромадҳо мусоидат кунанд.Тимар як гранти замин аз ҷониби султонҳои Империяи Усмонӣ дар асрҳои XIV ва XVI буд, ки даромади солонаи андоз аз 20 000 акче камтар буд.Даромади аз замин ба даст овардашуда ҳамчун ҷуброни хизмати ҳарбӣ баромад.Соҳиби тимор ҳамчун тимарӣ маъруф буд.Агар даромад аз тимор аз 20 000 то 100 000 акче бошад, ёрирасони заминро зеамет ва агар аз 100 000 акче зиёд бошад, грант хасс номида мешуд.Дар охири асри XVI системаи заминдории тимарӣ таназзули бебозгашти худро оғоз кард.Дар соли 1528 Тимариот бузургтарин дивизияи ягона дар артиши Усмонӣ буд.Сипоҳиҳо хароҷоти худро, аз ҷумла таъминот дар ҷараёни маъракаҳо, таҷҳизоти худ, таъмини мардони ёрирасон (себелу) ва валетҳо (гулом) ба ӯҳда доштанд.Бо фаро расидани фанновариҳои нави низомӣ, ба хусус таппонча, сипоҳиён, ки замоне пояи артиши усмонӣ буданд, кӯҳна мешуданд.Ҷангҳои тӯлонӣ ва гаронарзише, ки султонҳои усмонӣ бар зидди Ҳабсбургҳо ва эрониён мекарданд, ташкили артиши ҳозиразамон ва касбиро тақозо мекарданд.Аз ин рӯ, барои нигоҳ доштани онҳо пули нақд лозим буд.Аслан, таппонча аз асп арзонтар буд.^[12] Дар даҳсолаҳои аввали асри XVII қисми зиёди даромади Тимор ба хазинаи марказӣ ҳамчун пули ивазкунанда (бедел) барои озод шудан аз хизмати ҳарбӣ ворид карда мешуд.Азбаски онҳо дигар лозим набуданд, вақте ки соҳибони Тимар мурданд, моликияти онҳо аз нав таъин карда нашуд, балки зери моликияти императорӣ қарор гирифт.Пас аз таҳти назорати мустақим замини холӣ ба хоҷагиҳои андоз (муқатаъ) табдил дода мешуд, то даромади бештари пулии ҳукумати марказӣ таъмин карда шавад.^[13]