Joodse Verlichting

De Haskalah, vaak Joodse Verlichting genoemd (Hebreeuws: השכלה; letterlijk "wijsheid", "eruditie" of "onderwijs"), was een intellectuele beweging onder de Joden in Midden- en Oost-Europa, met een zekere invloed op die in West-Europa en de Moslim wereld.Het ontstond als een gedefinieerd ideologisch wereldbeeld in de jaren 1770 en de laatste fase eindigde rond 1881, met de opkomst van het joodse nationalisme.De Haskalah streefde twee complementaire doelen na.Het probeerde de Joden te behouden als een afzonderlijk, uniek collectief, en het streefde een reeks projecten van culturele en morele vernieuwing na, waaronder een heropleving van het Hebreeuws voor gebruik in het seculiere leven, wat resulteerde in een toename van het Hebreeuws dat in druk werd gevonden.Tegelijkertijd streefde het naar een optimale integratie in omringende samenlevingen.Beoefenaars bevorderden de studie van exogene cultuur, stijl en volkstaal, en het aannemen van moderne waarden.Tegelijkertijd werd economische productiviteit nagestreefd.De Haskalah promootte rationalisme, liberalisme, vrijheid van denken en onderzoek, en wordt grotendeels gezien als de joodse variant van het algemene tijdperk van de Verlichting.De beweging omvatte een breed spectrum, variërend van gematigden, die hoopten op maximale compromissen, tot radicalen, die op zoek waren naar ingrijpende veranderingen.