Oprichting van Montreal

Na de dood van Champlain in 1635 werden de rooms-katholieke kerk en het jezuïetenestablishment de meest dominante kracht in Nieuw-Frankrijk en hoopten ze een utopische Europese en Aboriginal christelijke gemeenschap te vestigen. In 1642 sponsorden de Sulpiciërs een groep kolonisten onder leiding van Paul Chomedey de Maisonneuve, die Ville-Marie stichtte, de voorloper van het huidige Montreal. In 1663 nam de Franse kroon de directe controle over de koloniën over van de Compagnie van Nieuw-Frankrijk.

Hoewel de immigratiecijfers naar Nieuw-Frankrijk onder directe Franse controle erg laag bleven, waren de meeste nieuwkomers boeren, en was het tempo van de bevolkingsgroei onder de kolonisten zelf erg hoog geweest. De vrouwen kregen ongeveer 30 procent meer kinderen dan vergelijkbare vrouwen die in Frankrijk bleven. Yves Landry zegt: "Canadezen hadden voor die tijd een uitzonderlijk dieet." Dit kwam door de natuurlijke overvloed aan vlees, vis en zuiver water; de goede omstandigheden voor voedselbehoud tijdens de winter; en een voldoende tarweaanbod in de meeste jaren.