Հետագա հազարամյակները՝ մ.թ.ա. 7-րդ և 6-րդ հազարամյակները, ականատես եղան կարևոր «կերամիկական» մշակույթների, մասնավորապես՝ Հասունայի, Սամարայի և Հալաֆի վերելքին:Այս մշակույթները առանձնանում էին գյուղատնտեսության և անասնաբուծության վերջնական ներդրմամբ՝ հեղափոխելով տնտեսական լանդշաֆտը:Ճարտարապետական ​​առումով շարժ եղավ դեպի ավելի բարդ կառույցներ, ներառյալ խոշոր կոմունալ կացարանները, որոնք կենտրոնացած էին կոլեկտիվ ամբարների շուրջ:Ոռոգման համակարգերի ներդրումը նշանակալի տեխնոլոգիական առաջընթաց է, որն էական նշանակություն ունի գյուղատնտեսական պրակտիկայի պահպանման համար:Մշակութային դինամիկան տարբեր էր, և Սամարայի մշակույթը ցույց էր տալիս սոցիալական անհավասարության նշաններ, ի տարբերություն Halaf մշակույթի, որը թվում էր, թե բաղկացած է ավելի փոքր, ավելի քիչ հիերարխիկ համայնքներից:Միևնույն ժամանակ, Ուբեյդի մշակույթը առաջացել է հարավային Միջագետքում մ.թ.ա. 7-րդ հազարամյակի վերջին:Այս մշակույթի ամենահին հայտնի վայրը Թել էլ-Օուեյլին է:Ubaid մշակույթը հայտնի է իր բարդ ճարտարապետությամբ և ոռոգման կիրառմամբ, որը կարևոր նորարարություն է մի տարածաշրջանում, որտեղ գյուղատնտեսությունը մեծապես ապավինում էր արհեստական ​​ջրի աղբյուրներին:Ուբեյդի մշակույթը զգալիորեն ընդլայնվեց՝ հնարավոր է յուրացնելով Հալաֆի մշակույթը՝ խաղաղ ճանապարհով իր ազդեցությունը տարածելով հյուսիսային Միջագետքում, հարավ-արևելյան Անատոլիայում և հյուսիս-արևելյան Սիրիայում:Այս դարաշրջանը համեմատաբար ոչ հիերարխիկ գյուղական հասարակություններից վերածվեց ավելի բարդ քաղաքային կենտրոնների:4-րդ հազարամյակի վերջում այս զարգացող սոցիալական կառույցները տեսան գերիշխող էլիտար դասի առաջացումը:Ուրուկը և Թեփե Գավրան՝ Միջագետքի ամենաազդեցիկ կենտրոններից երկուսը, առանցքային դեր են խաղացել այս հասարակական փոփոխություններում:Դրանք մեծ դեր ունեցան գրչության և պետության հայեցակարգի աստիճանական զարգացման գործում։Նախապատմական մշակույթներից այս անցումը գրանցված պատմության գագաթնակետին նշանավորում է մարդկային քաղաքակրթության նշանակալի դարաշրջան՝ հիմք դնելով հաջորդող պատմական ժամանակաշրջաններին: