History of Iraq

Միջին Ասորական կայսրություն
Շալմանեսեր Ի ©HistoryMaps
1365 BCE Jan 1 - 912 BCE

Միջին Ասորական կայսրություն

Ashur, Al Shirqat, Iraq
Միջին Ասորեստանի կայսրությունը, որը ընդգրկում է Աշուր-Ուբոլիտ I-ի գահակալումից մոտ մ.թ.ա. 1365-ից մինչև մ.թ.ա. 912-ին Աշուր-դան II-ի մահը, Ասորեստանի պատմության նշանակալի փուլն է:Այս դարաշրջանը նշանավորեց Ասորեստանի առաջացումը որպես խոշոր կայսրություն՝ հիմնվելով նրա ավելի վաղ ներկայության վրա՝ որպես քաղաք-պետություն՝ Անատոլիայում առևտրային գաղութներով և Հարավային Միջագետքում մ.թ.ա. 21-րդ դարից սկսած։Աշուր-Ուբալիթ I-ի օրոք Ասորեստանը անկախություն ստացավ Միտաննի թագավորությունից և սկսեց ընդլայնվել։Ասորեստանի իշխանության բարձրացման առանցքային դեմքերից են՝ Ադադ-Նիրարի I (մոտ մ.թ.ա. 1305–1274), Շալմանեսեր I (մ.Այս արքաները Ասորեստանի առաջ մղեցին գերիշխող դիրքի Միջագետքում և Մերձավոր Արևելքում՝ գերազանցելով այնպիսի մրցակիցներին, ինչպիսիք են խեթերը,եգիպտացիները , հուրիացիները, միտաննին, էլամացիները և բաբելոնացիները։Տուկուլտի-Նինուրտա I-ի գահակալությունը ներկայացնում էր Միջին Ասորական կայսրության գագաթնակետը, ականատես եղավ Բաբելոնի հնազանդմանը և նոր մայրաքաղաք Կար-Տուկուլտի-Նինուրթայի հիմնադրմանը:Այնուամենայնիվ, նրա սպանությունից հետո մ.թ.ա. մոտ 1207թ.-ին Ասորեստանը միջդինաստիական հակամարտություն և իշխանության անկում ապրեց, թեև ուշ բրոնզի դարաշրջանի փլուզումը համեմատաբար չազդեց դրա վրա:Նույնիսկ իր անկման ժամանակ միջին ասորեստանի կառավարիչները, ինչպիսիք են Աշուր-դան I-ը (մոտ մ.թ.ա. 1178-1133թթ.) և Աշուր-րեշ-իշի I-ը (մ.Վերածնունդ տեղի ունեցավ Թիգլաթ-Պալասեր I-ի օրոք (մոտ մ.թ.ա. 1114–1076 թթ.), որն ընդլայնեց ասորեստանի ազդեցությունը Միջերկրական ծովում, Կովկասում և Արաբական թերակղզիներում։Այնուամենայնիվ, հետ-Թիգլաթ-Պալասարի որդին՝ Աշուր-բել-կալան (մոտ մ.թ.ա. 1073–1056 թթ.), կայսրությունը բախվեց ավելի լուրջ անկման՝ կորցնելով իր առանցքային շրջաններից դուրս գտնվող տարածքների մեծ մասը՝ արամեական արշավանքների պատճառով։Աշուր-դան II-ի գահակալումը (մոտ մ.թ.ա. 934–912 թթ.) նշանավորեց ասորեստանցիների բախտի շրջադարձի սկիզբը։Նրա լայնածավալ արշավները հիմք դրեցին դեպի Նեոասորական կայսրություն անցնելու համար՝ ընդարձակվելով կայսրության նախկին սահմաններից դուրս։Աշուր աստվածաբանության էվոլյուցիայի հարցում վճռորոշ նշանակություն ունեցավ միջին ասորական ժամանակաշրջանը:Ի սկզբանե որպես Ասուր քաղաքի անձնավորում՝ Աշուրը նույնացվել է շումերական աստծո Էնլիլի հետ՝ ասորեստանցիների ընդարձակման և պատերազմի պատճառով վերածվելով ռազմական աստվածության:Քաղաքական և վարչական առումով Միջին Ասորական կայսրությունը զգալի փոփոխություններ է տեսել:Քաղաք-պետությունից կայսրության անցումը հանգեցրեց կառավարման, հաղորդակցության և կառավարման բարդ համակարգերի զարգացմանը:Ասորեստանի թագավորները, որոնք նախկինում կոչվում էին iššiak («կառավարիչ») և կառավարում էին քաղաքային ժողովի կողքին, դարձան ավտոկրատ կառավարիչներ՝ šar («արքա») տիտղոսով, որն արտացոլում էր իրենց բարձր կարգավիճակը, որը նման է կայսրության մյուս միապետներին:
Վերջին անգամ թարմացվել էTue Apr 23 2024

HistoryMaps Shop

Այցելեք խանութ

Կան մի քանի եղանակներ, որոնք կօգնեն աջակցել HistoryMaps նախագծին:
Այցելեք խանութ
Նվիրաբերել
Աջակցություն

What's New

New Features

Timelines
Articles

Fixed/Updated

Herodotus
Today

New HistoryMaps

History of Afghanistan
History of Georgia
History of Azerbaijan
History of Albania