History of Iran

Իրանը Աքբար Ռաֆսանջանիի օրոք
Ռաֆսանջանին նորընտիր Գերագույն առաջնորդ Ալի Խամենեիի հետ, 1989 թ. ©Image Attribution forthcoming. Image belongs to the respective owner(s).
1989 Jan 1 - 1997

Իրանը Աքբար Ռաֆսանջանիի օրոք

Iran
Աքբար Հաշեմի Ռաֆսանջանիի նախագահությունը, որը սկսվեց 1989թ. օգոստոսի 16-ին, նշանավորվեց տնտեսական ազատականացման և սեփականաշնորհման մղումով, որը հակադրվում էր Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախկին վարչակազմերի ավելի պետության կողմից վերահսկվող մոտեցմանը:Նկարագրված որպես «տնտեսապես ազատական, քաղաքականապես ավտորիտար և փիլիսոփայորեն ավանդական» Ռաֆսանջանիի վարչակազմը բախվեց Մեջլիսի (Իրանի խորհրդարան) արմատական ​​տարրերի հակազդեցությանը:[114]Իր պաշտոնավարման ընթացքում Ռաֆսանջանին մեծ դեր ունեցավ Իրան-իրաքյան պատերազմից հետո Իրանի հետպատերազմյան վերականգնման գործում:[115] Նրա վարչակազմը փորձեց զսպել ծայրահեղ պահպանողականների լիազորությունները, սակայն այդ ջանքերը հիմնականում անհաջող էին, քանի որ Իրանի հեղափոխության պահապանները Խամենեիի առաջնորդությամբ ավելի մեծ իշխանություն ստացան:Ռաֆսանջանին կոռուպցիայի մեղադրանքների էր բախվել և՛ պահպանողական [116] և՛ բարեփոխական խմբակցությունների կողմից [117] , և նրա նախագահությունը հայտնի էր այլախոհության դեմ կոշտ ճնշումներով։[118]Հետպատերազմյան Ռաֆսանջանիի կառավարությունը կենտրոնացած էր ազգային զարգացման վրա:Նրա վարչակազմի օրոք կազմվել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության զարգացման առաջին ծրագիրը, որի նպատակն է արդիականացնել Իրանի պաշտպանական, ենթակառուցվածքները, մշակույթը և տնտեսությունը։Ծրագիրը նպատակ ուներ բավարարել հիմնական կարիքները, բարեփոխել սպառման ձևերը և բարելավել վարչական և դատական ​​կառավարումը:Ռաֆսանջանիի կառավարությունը աչքի է ընկել արդյունաբերական և տրանսպորտային ենթակառուցվածքների զարգացման առաջնահերթությամբ:Ներքին մասով Ռաֆսանջանին պաշտպանում էր ազատ շուկայական տնտեսությունը՝ հետապնդելով տնտեսական ազատականացում՝ նավթային եկամուտներով ապահովված պետական ​​գանձարաններով:Նա նպատակ ուներ ինտեգրել Իրանին համաշխարհային տնտեսության մեջ՝ պաշտպանելով Համաշխարհային բանկի կողմից ոգեշնչված կառուցվածքային ճշգրտման քաղաքականությունը:Այս մոտեցումը ձգտում էր ժամանակակից արդյունաբերության վրա հիմնված տնտեսության, որը հակադրվում էր իր իրավահաջորդի՝ Մահմուդ Ահմադինեժադի քաղաքականությանը, որը կողմ էր տնտեսական վերաբաշխմանը և արևմտյան միջամտության դեմ կոշտ դիրքորոշմանը:Ռաֆսանջանին խրախուսել է համալսարանների և արդյունաբերության ոլորտների համագործակցությունը՝ ընդգծելով արագ փոփոխվող համաշխարհային լանդշաֆտին հարմարվելու անհրաժեշտությունը:Նա նախաձեռնեց այնպիսի նախագծեր, ինչպիսին է Իսլամական Ազատ համալսարանը, որն ազդարարում է կրթության և զարգացման նվիրվածությունը:[119]Ռաֆսանջանիի պաշտոնավարման ընթացքում Իրանի դատական ​​համակարգի կողմից մահապատժի են ենթարկվել տարբեր խմբեր, այդ թվում՝ քաղաքական այլախոհներ, կոմունիստներ, քրդեր, բահաիսներ և նույնիսկ որոշ իսլամական հոգևորականներ:Նա հատկապես կոշտ դիրքորոշում է որդեգրել Իրանի Ժողովրդական մոջահեդների կազմակերպության դեմ՝ պաշտպանելով իսլամական օրենքին համապատասխան խիստ պատիժներ:[120] Ռաֆսանջանին սերտորեն համագործակցում էր Խամենեիի հետ՝ ապահովելու կառավարական կայունությունը Խոմեյնիի մահից հետո։Արտաքին հարաբերություններում Ռաֆսանջանին աշխատել է արաբական պետությունների հետ հարաբերությունները բարելավելու և Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի երկրների հետ կապերի ընդլայնման ուղղությամբ:Այնուամենայնիվ, հարաբերությունները արևմտյան երկրների, մասնավորապես ԱՄՆ-ի հետ մնացին լարված:Ռաֆսանջանիի կառավարությունը մարդասիրական օգնություն է տրամադրել Պարսից ծոցի պատերազմի ժամանակ և աջակցություն է հայտնել Մերձավոր Արևելքում խաղաղության նախաձեռնություններին:Նա նաև նշանակալի դեր է խաղացել Իրանի միջուկային ծրագրին աջակցելու գործում՝ վստահեցնելով, որ Իրանի կողմից միջուկային տեխնոլոգիաների օգտագործումը խաղաղ բնույթ է կրում։[121]
Վերջին անգամ թարմացվել էTue Dec 12 2023

HistoryMaps Shop

Այցելեք խանութ

Կան մի քանի եղանակներ, որոնք կօգնեն աջակցել HistoryMaps նախագծին:
Այցելեք խանութ
Նվիրաբերել
Աջակցություն

What's New

New Features

Timelines
Articles

Fixed/Updated

Herodotus
Today

New HistoryMaps

History of Afghanistan
History of Georgia
History of Azerbaijan
History of Albania