Selepas dibebaskan pada 10 Januari 1972, Sheikh Mujibur Rahman memainkan peranan penting dalam Bangladesh yang baru merdeka, pada mulanya memegang jawatan presiden sementara sebelum menjadi Perdana Menteri.Beliau mengetuai penyatuan semua badan kerajaan dan pembuat keputusan, dengan ahli politik yang dipilih dalam pilihan raya 1970 membentuk parlimen sementara.^[16] Mukti Bahini dan militia lain telah diintegrasikan ke dalam tentera Bangladesh yang baru, secara rasmi mengambil alih daripada pasukan India pada 17 Mac.Pentadbiran Rahman menghadapi cabaran besar, termasuk memulihkan berjuta-juta orang yang kehilangan tempat tinggal akibat konflik 1971, menangani kesan selepas taufan 1970, dan memulihkan ekonomi yang dilanda perang.^[16]Di bawah pimpinan Rahman, Bangladesh telah dimasukkan ke Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu dan Pergerakan Negara-Negara Berkecuali.Dia meminta bantuan antarabangsa dengan melawat negara-negara seperti Amerika Syarikat dan United Kingdom , dan menandatangani perjanjian persahabatan dengan India , yang memberikan sokongan ekonomi dan kemanusiaan yang signifikan dan membantu dalam melatih pasukan keselamatan Bangladesh.^[17] Rahman menjalinkan hubungan rapat dengan Indira Gandhi, menghargai sokongan India semasa perang pembebasan.Kerajaannya melakukan usaha besar untuk memulihkan kira-kira 10 juta pelarian, memulihkan ekonomi, dan mengelakkan kebuluran.Pada tahun 1972, perlembagaan baru telah diperkenalkan, dan pilihan raya berikutnya mengukuhkan kuasa Mujib dengan partinya memperoleh majoriti mutlak.Pentadbiran menekankan memperluaskan perkhidmatan dan infrastruktur penting, melancarkan rancangan lima tahun pada tahun 1973 yang memberi tumpuan kepada pertanian, infrastruktur luar bandar, dan industri kotej.^[18]Di sebalik usaha ini, Bangladesh menghadapi kebuluran yang dahsyat dari Mac 1974 hingga Disember 1974, yang dianggap sebagai salah satu yang paling mematikan pada abad ke-20.Tanda-tanda awal muncul pada Mac 1974, dengan harga beras melambung tinggi dan Daerah Rangpur mengalami kesan awal.^[19] Kebuluran mengakibatkan kematian dianggarkan 27,000 hingga 1,500,000 orang, menonjolkan cabaran berat yang dihadapi oleh negara muda dalam usahanya untuk pulih daripada perang pembebasan dan bencana alam.Kebuluran yang teruk pada 1974 sangat mempengaruhi pendekatan Mujib terhadap tadbir urus dan membawa kepada perubahan ketara dalam strategi politiknya.^[20] Dalam latar belakang pergolakan politik dan keganasan yang semakin memuncak, Mujib meningkatkan penyatuan kuasanya.Pada 25 Januari 1975, beliau mengisytiharkan darurat, dan melalui pindaan perlembagaan, mengharamkan semua parti politik pembangkang.Dengan mengambil alih jawatan presiden, Mujib telah diberikan kuasa yang tidak pernah berlaku sebelum ini.^[21] Rejimnya menubuhkan Bangladesh Krishak Sramik Awami League (BAKSAL) sebagai satu-satunya entiti politik undang-undang, meletakkannya sebagai wakil penduduk luar bandar, termasuk petani dan buruh, dan memulakan program berorientasikan sosialis.^[22]Pada kemuncak kepimpinan Sheikh Mujibur Rahman, Bangladesh menghadapi perselisihan dalaman apabila sayap tentera Jatiyo Samajtantrik Dal, Gonobahini, melancarkan pemberontakan bertujuan untuk menubuhkan rejim Marxis.^[23] Tanggapan kerajaan adalah untuk mewujudkan Jatiya Rakkhi Bahini, sebuah pasukan yang tidak lama kemudian menjadi terkenal dengan pencabulan hak asasi manusia yang teruk terhadap orang awam, termasuk pembunuhan politik, ^[24] pembunuhan di luar undang-undang oleh skuad kematian, ^[25] dan kejadian rogol.^[26] Pasukan ini beroperasi dengan kekebalan undang-undang, melindungi anggotanya daripada pendakwaan dan tindakan undang-undang lain.^[22] Walaupun mengekalkan sokongan daripada pelbagai segmen penduduk, tindakan Mujib, khususnya penggunaan kekerasan dan sekatan kebebasan politik, membawa kepada rasa tidak puas hati di kalangan veteran perang pembebasan.Mereka melihat langkah-langkah ini sebagai penyimpangan daripada cita-cita demokrasi dan hak sivil yang memotivasikan perjuangan Bangladesh untuk kemerdekaan.