Tamar de Grote, regerend van 1184 tot 1213, was een belangrijke monarch van Georgië en markeerde het hoogtepunt van de Georgische Gouden Eeuw. Als de eerste vrouw die de natie onafhankelijk regeerde, werd ze met name aangeduid met de titel 'mepe' of 'koning', wat haar autoriteit benadrukte. Tamar besteeg de troon als medeheerser met haar vader, George III, in 1178, waarbij ze aanvankelijk weerstand kreeg van de aristocratie tijdens haar enige hemelvaart na de dood van haar vader.
Gedurende haar regeringsperiode onderdrukte Tamar met succes de oppositie en voerde ze een agressief buitenlands beleid, waarbij ze profiteerde van de verzwakking van de Seltsjoekse Turken . Haar strategische huwelijken, eerst met de Rus- prins Yuri, en na hun scheiding, met de Alan-prins David Soslan, waren cruciaal en versterkten haar heerschappij door allianties die haar dynastie uitbreidden. Uit haar huwelijk met David Soslan kwamen twee kinderen voort, George en Rusudan, die haar opvolgden en de Bagrationi-dynastie voortzetten.
Georgië onder de kaart van Koningin Tamar. © Ercwlff
In 1204 werd onder het bewind van koningin Tamar van Georgië het rijk van Trebizonde gesticht aan de kust van de Zwarte Zee. Deze strategische stap werd gesteund door Georgische troepen en geïnitieerd door Tamars familieleden, Alexios I Megas Komnenos en zijn broer David, die Byzantijnse prinsen en vluchtelingen waren aan het Georgische hof. De oprichting van Trebizonde kwam tijdens een periode van Byzantijnse instabiliteit, verergerd door de Vierde Kruistocht . Tamars steun voor Trebizonde sloot aan bij haar geopolitieke doelstellingen om de Georgische invloed uit te breiden en een bufferstaat nabij Georgië te creëren, terwijl ze ook haar rol bij het beschermen van de christelijke belangen in de regio benadrukte.
Onder leiding van Tamar bloeide Georgië en behaalde belangrijke militaire en culturele triomfen die de Georgische invloed in de Kaukasus uitbreidden. Ondanks deze prestaties begon haar rijk kort na haar dood echter in verval te raken onder de Mongoolse invasies. De erfenis van Tamar blijft in het Georgische culturele geheugen voortleven als een symbool van nationale trots en succes, gevierd in de kunst en de populaire cultuur als een voorbeeldige heerser en een symbool van de Georgische nationale identiteit.