Engelse eenwording

Alfred van Wessex stierf in 899 en werd opgevolgd door zijn zoon Edward de Oude. Edward, en zijn zwager Æthelred van (wat er nog over was van) Mercia, begonnen een uitbreidingsprogramma, waarbij forten en steden werden gebouwd naar Alfrediaans model. Na de dood van Æthelred regeerde zijn vrouw (Edward's zus) Æthelflæd als "Vrouwe van de Mercianen" en zette de expansie voort. Het lijkt erop dat Edward zijn zoon Æthelstan aan het Merciaanse hof heeft laten grootbrengen. Na de dood van Edward volgde Æthelstan het Merciaanse koninkrijk op, en, na enige onzekerheid, Wessex.

Æthelstan zette de expansie van zijn vader en tante voort en was de eerste koning die directe heerschappij kreeg over wat we nu als Engeland zouden beschouwen. De titels die in charters en op munten aan hem worden toegeschreven, duiden op een nog wijdverbreidere dominantie. Zijn expansie wekte slechte gevoelens op bij de andere koninkrijken van Groot-Brittannië, en hij versloeg een gecombineerd Schots -Vikingleger in de Slag bij Brunanburh. De eenwording van Engeland was echter geen zekerheid. Onder de opvolgers van Æthelstan, Edmund en Eadred, verloren de Engelse koningen herhaaldelijk de controle over Northumbria en herwonnen deze. Niettemin consolideerde Edgar, die over dezelfde uitgestrektheid regeerde als Æthelstan, het koninkrijk, dat daarna verenigd bleef.